“(3)

toħroġ waħda jew aktar minn dawn li ġejjin: awtorizzazzjonijiet, struzzjonijiet jew informazzjoni sabiex tiġi evitata kolliżjoni bejn inġenji tal-ajru taħt il-kontroll tagħha u sabiex tħaffef u żżomm fluss ordnat ta’ traffiku;”;

(a)

il-frażi introduttorja hija sostitwita b’dan li ġej:

“Ħlief għal każijiet ta’ operazzjonijiet fuq runways paralleli jew kważi paralleli bħal fil-punt ATS.TR.255 tal-Anness IV tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2017/373 (*1), jew meta jkun jista’ jiġi applikat tnaqqis fil-valuri minimi tas-separazzjoni fil-viċinanza tal-ajrudromi, is-separazzjoni minn unità tal-ATC għandha tinkiseb b’tal-anqas waħda minn dawn li ġejjin:

(*1)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2017/373 tal-1 ta’ Marzu 2017 li jistabbilixxi r-rekwiżiti komuni għall-fornituri ta’ servizzi fil-ġestjoni tat-traffiku tal-ajru/tas-servizzi tan-navigazzjoni bl-ajru u funzjonijiet oħrajn tan-netwerk tal-ġestjoni tat-traffiku tal-ajru u s-sorveljanza tagħhom, iħassar ir-Regolament (KE) Nru 482/2008, ir-Regolamenti ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 1034/2011, (UE) Nru 1035/2011 u (UE) 2016/1377 u jemenda r-Regolament (UE) Nru 677/2011 (ĠU L 62, 8.3.2017, p. 1).”;"

(b)

il-punt (1) huwa sostitwit b’dan li ġej:

(1)

inġenju tal-ajru qiegħed jopera direttament wara inġenju tal-ajru ieħor fl-istess altitudni jew anqas minn 300 m (1 000 pied) taħtu;

(2)

iż-żewġ inġenji tal-ajru qegħdin jużaw l-istess runway jew runways paralleli separati b’anqas minn 760 m (2 500 pied);

(3)

inġenju tal-ajru qiegħed jaqsam wara inġenju tal-ajru ieħor fl-istess altitudni jew anqas minn 300 m (1 000 pied) taħtu.

“(6)

Matul il-vetturar jew l-assenjar ta’ rotot diretti mhux inklużi fil-pjan tat-titjira, li jieħu titjira IFR barra mir-rotta ATS jew il-proċedura bl-istrumenti ppubblikata, kontrollur tat-traffiku tal-ajru li jipprovdi servizz ta’ sorveljenza tal-ATS għandu joħroġ awtorizzazzjonijiet b’tali mod li l-qtugħ stipulat mill-ostakoli jkun jeżisti f’kull ħin sakemm l-inġenju tal-ajru jilħaq il-punt li fih il-bdot jerġa’ jidħol fir-rotta tal-pjan tat-titjira jew jidħol f’rotta ATS jew fi proċedura bl-istrumenti ppubblikata.”;

“(5)

kwalunkwe struzzjoni jew informazzjoni meħtieġa dwar kwistjonijiet oħra, bħal slot tat-tluq tal-ATFM jekk applikabbli, manuvri ta’ avviċinament jew ta’ tluq, komunikazzjonijiet u l-ħin ta’ skadenza tal-awtorizzazzjoni.”;

(i)

il-punt (3) huwa sostitwit b’dan li ġej:

(ii)

fil-punt (5), il-frażi introduttorja hija sostitwita b’dan li ġej:

“Meta inġenju tal-ajru jkun ingħata awtorizzazzjoni sabiex jillandja jew meta inġenju tal-ajru jkun ġie informat li r-runway hija disponibbli għall-illandjar f’ajrudromi AFIS u li l-inġenju tal-ajru jkun qiegħed jikkompleta l-avviċinament tiegħu bl-użu tal-pressjoni atmosferika fl-elevazzjoni tal-ajrudrom (QFE), il-pożizzjoni vertikali ta’ dak l-inġenju tal-ajru għandha tiġi espressa f’termini tal-għoli ’l fuq mill-elevazzjoni tal-ajrudrom matul dik il-porzjon tat-titjira tiegħu li għalih qiegħda tintuża l-QFE, ħlief jekk din tkun espressa f’termini tal-għoli ’l fuq mil-livell limitu tal-elevazzjoni tar-runway:”;

(i)

jiżdiedu l-punti (7) u (8) li ġejjin:

(ii)

jitħassar it-tieni paragrafu;

(i)

il-punt (3) huwa sostitwit b’dan li ġej:

(ii)

jiżdied il-punt (4) li ġej:

“(d)

AFIS li jiġi pprovdut lit-titjiriet għandu jinkludi, minbarra l-informazzjoni deskritta fil-qosor fil-punti (a) u (b), il-provvista tal-informazzjoni dwar:

(i)

tikkomunika lill-inġenju tal-ajru kwalunkwe element ta’ informazzjoni li jrid jiġi aġġornat;

(ii)

tordna lill-inġenju tal-ajru jikseb l-informazzjoni kurrenti tal-ATIS.”;

(1)

sabiex jiġi pprovdut kanal ċar bejn inġenju tal-ajru f’diffikultà jew f’emerġenza u stazzjon tal-art meta l-kanali normali jkunu qed jintużaw għal inġenju tal-ajru ieħor;

(2)

sabiex jiġi pprovdut kanal ta’ komunikazzjoni b’VHF bejn inġenji tal-ajru u ajrudromi, mhux normalment użat minn servizzi internazzjonali tal-ajru, f’każ li tirriżulta kundizzjoni ta’ emerġenza;

(3)

sabiex jiġi pprovdut kanal komuni ta’ komunikazzjoni b’VHF bejn inġenji tal-ajru, ċivili jew inkella militari, u bejn it-tali inġenji tal-ajru u servizzi ta’ fuq il-wiċċ, involuti f’operazzjonijiet komuni ta’ tiftix u salvataġġ, qabel ma jsir tibdil fejn ikun neċessarju għall-frekwenza xierqa;

(4)

sabiex tiġi pprovduta komunikazzjoni bejn l-arja u l-art mal-inġenji tal-ajru meta ħsara fit-tagħmir li jinġarr fl-ajru tipprevjeni l-użu tal-kanali regolari;

(5)

sabiex jiġi pprovdut kanal għall-operazzjoni ta’ trażmettituri lokalizzaturi tal-emerġenza, u għall-komunikazzjoni bejn inġenji tas-sopravivenza u inġenji tal-ajru involuti f’operazzjonijiet ta’ tiftix u salvataġġ;

(6)

sabiex jiġi pprovdut kanal komuni b’VHF għall-komunikazzjoni bejn inġenji tal-ajru ċivili u inġenji tal-ajru interċettaturi jew unitajiet ta’ kontroll tal-interċettazzjoni u bejn inġenji tal-ajru ċivili jew tal-interċettazzjoni u unitajiet tas-servizzi tat-traffiku tal-ajru fil-każ ta’ interċettazzjoni tal-inġenji tal-ajru ċivili.”.

“(8)

attività vulkanika ta’ qabel l-eruzzjoni jew eruzzjoni ta’ vulkan; jew”;

“(9)

l-azzjoni ta’ bbrejkjar fuq ir-runway li jiltaqa’ magħha l-inġenju tal-ajru ma tkunx tajba daqs kemm ikun ġie rrapportat.”.

ANNESS I

ANNESS II

SUBPARTI A —

SUBPARTI B —

SUBPARTI C —

Appendiċi 1 —

ANNESS III

SUBPARTI A —

SUBPARTI B —

SUBPARTI C —

SUBPARTI D —

Appendiċi 1 —

ANNESS IV —

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SEZZJONI 3 —

SEZZJONI 4 —

SEZZJONI 5 —

SUBPARTI B —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SEZZJONI 3 —

SEZZJONI 4 —

ANNESS V

SUBPART A —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

Kapitolu 1 —

Kapitolu 2 —

Kapitolu 3 —

Kapitolu 4 —

Kapitolu 5 —

Kapitolu 6 —

SUBPARTI B —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

Kapitolu 1 —

Kapitolu 2 —

Kapitolu 3 —

Kapitolu 4 —

Kapitolu 5 —

Kapitolu 6 —

Appendiċi 1 —

Appendiċi 2 —

Appendiċi 3 —

Appendiċi 4 —

Appendiċi 5 A —

Appendiċi 5B —

Appendiċi 6 —

Appendiċi 7 —

Appendiċi 8 —

ANNESS VI

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SEZZJONI 3 —

Kapitolu 1 —

Kapitolu 2 —

SEZZJONI 4 —

SEZZJONI 5 —

SEZZJONI 6 —

SUBPART B —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SEZZJONI 3 —

Kapitolu 1 —

Kapitolu 2 —

SEZZJONI 4 —

SEZZJONI 5 —

Appendiċi 1 —

Appendiċi 2 —

Appendiċi 3 —

Appendiċi 4 —

ANNESS VII —

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SUBPARTI B –

SEZZJONI 1 —

ANNESS VIII —

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SUBPARTI B —

SEZZJONI 1 —

ANNESS IX —

ANNESS X —

SEZZJONI 1 —

ANNESS XI —

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SUBPARTI B —

SEZZJONI 1 —

Appendiċi 1 —

ANNESS XII —

SEZZJONI 1 —

ANNESS XIII —

SUBPARTI A —

SEZZJONI 1 —

SEZZJONI 2 —

SEZZJONI 3 —

SEZZJONI 4 —

Appendiċi 1 —

Appendiċi 2 —

Appendiċi 3 —

Appendiċi 4 —

“(6)

‘servizz ta’ informazzjoni dwar it-titjir tal-ajrudrom (AFIS)’ tfisser servizz ta’ informazzjoni dwar it-titjir għat-traffiku tal-ajrudrom ipprovdut minn fornitur iddeżinjat tas-servizzi tat-traffiku tal-ajru;”;

“(19)

‘AIRMET’ tfisser informazzjoni maħruġa minn uffiċċju ta’ osservazzjoni meteoroloġika rigward l-okkorrenza jew l-okkorrenza mistennija ta’ fenomeni speċifikati tat-temp fir-rotta li jistgħu jaffettwaw is-sikurezza ta’ operazzjonijiet ta’ livell baxx tal-inġenji tal-ajru u tal-iżvilupp ta’ dawk il-fenomeni fil-ħin u fl-ispazju, u li ma kinitx diġà inkluża fit-tbassir maħruġ għal titjiriet ta’ livell baxx fir-reġjun ta’ informazzjoni dwar it-titjir ikkonċernat jew subżona tiegħu;”;

“(71)

‘uffiċċju ta’ osservazzjoni meteoroloġika (MWO)’ tfisser uffiċċju li jissorvelja l-kundizzjonijiet meteoroloġiċi li jaffettwaw l-operazzjonijiet ta’ titjir u jipprovdi informazzjoni dwar l-okkorrenza jew l-okkorrenza mistennija ta’ fenomeni tat-temp speċifikati fir-rotta u ta’ fenomeni oħra fl-atmosfera li jistgħu jaffettwaw is-sikurezza tal-operazzjonijiet tal-inġenji tal-ajru fi ħdan l-erja ta’ responsabbiltà tiegħu;”;

“(93)

‘SIGMET’ tfisser informazzjoni maħruġa minn uffiċċju ta’ osservazzjoni meteoroloġika rigward l-okkorrenza jew l-okkorrenza mistennija ta’ fenomeni speċifikati tat-temp fir-rotta u ta’ fenomeni oħra fl-atmosfera li jistgħu jaffettwaw is-sikurezza ta’ operazzjonijiet tal-inġenji tal-ajru u dwar l-iżvilupp ta’ dawk il-fenomeni fil-ħin u l-ispazju;”;

“(99)

‘ajrudrom alternattiv għat-tlugħ’ tfisser ajrudrom alternattiv li fih ikun jista’ jinżel l-inġenju tal-ajru jekk dan ikun meħtieġ ftit wara t-tlugħ u f’każ li ma jkunx possibbli li jintuża l-ajrudrom tat-tluq;”;

“(108)

‘Ċentru tat-Tbassir tal-Erjas Madwar id-Dinja (WAFC)’ tfisser ċentru meteoroloġiku li jħejji u joħroġ tbassiriet importanti tat-temp (SIGWX) u tbassiriet tal-ajru ta’ fuq f’forma diġitali fuq bażi globali direttament lill-Istati Membri bħala parti mis-servizzi bbażati fuq l-Internet tas-servizz ajrunawtiku fiss (AFS);”;

“(110)

‘torri ta’ kontroll ta’ ajrudrom’ tfisser unità stabbilita sabiex tipprovdi servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru għat-traffiku tal-ajrudrom;

(111)

‘traffiku tal-ajrudrom’ tfisser it-traffiku kollu fuq l-erja ta’ mmanuvrar ta’ ajrudrom u l-inġenji tal-ajru kollha li jkunu qed itiru fil-viċinanzi ta’ ajrudrom. Inġenju tal-ajru li jkun qed jopera fil-viċinanzi ta’ ajrudrom jinkludi, imma mhuwiex limitat għall-inġenji tal-ajru li jidħlu jew joħorġu minn ċirkwit tat-traffiku tal-ajrudrom;

(112)

‘ċirkwit tat-traffiku tal-ajrudrom’ tfisser il-perkors speċifikat li fih għandu jtir inġenju tal-ajru li qed jopera fil-viċinanzi ta’ ajrudrom;

(113)

‘stazzjon ajrunawtiku’ tfisser stazzjon fis-servizz fiss ajrunawtiku;

(114)

‘dawl ajrunawtiku fuq l-art’ tfisser kwalunkwe dawl speċifikament ipprovdut bħala għajnuna għan-navigazzjoni bl-ajru, għajr dawl muri fuq inġenju tal-ajru;

(115)

‘ċirkulari tal-informazzjoni ajrunawtika (AIC)’ tfisser avviż li fih informazzjoni li ma tikkwalifikax għall-organizzazzjoni ta’ NOTAM jew għall-inklużjoni fil-pubblikazzjoni ta’ informazzjoni ajrunawtika, iżda li hija relatata mas-sigurtà tat-titjira, man-navigazzjoni bl-ajru, ma’ kwistjonijiet tekniċi, amministrattivi jew leġiżlattivi;

(116)

‘ġestjoni tal-informazzjoni ajrunawtika (AIM)’ tfisser il-ġestjoni dinamika u integrata ta’ informazzjoni ajrunawtika permezz tal-provvista u tal-iskambju ta’ data ajrunawtika diġitali ta’ kwalità garantita f’kollaborazzjoni mal-partijiet kollha;

(117)

‘prodott ta’ informazzjoni ajrunawtika’ tfisser data ajrunawtika u informazzjoni ajrunawtika pprovduti jew bħala settijiet ta’ data diġitali jew bħala preżentazzjoni standardizzata fuq mezzi stampati jew elettroniċi. Il-prodotti ta’ informazzjoni ajrunawtika jinkludu:

(118)

‘pubblikazzjoni ta’ informazzjoni ajrunawtika (AIP)’ tfisser pubblikazzjoni maħruġa minn jew bl-awtorità ta’ Stat u li jkun fiha informazzjoni ajrunawtika ta’ natura dejjiema essenzjali għan-navigazzjoni bl-ajru;

(119)

‘emenda għall-AIP’ tfisser tibdil permanenti fl-informazzjoni li tinsab fl-AIP;

(120)

‘suppliment għall-AIP’ tfisser tibdil temporanju fl-informazzjoni li tinsab fl-AIP, li jiġi pprovdut permezz ta’ paġni speċjali;

(121)

‘regolamentazzjoni u kontroll tal-informazzjoni ajrunawtika’ (AIRAC) tfisser sistema mmirata lejn notifika avvanzata, fuq il-bażi ta’ dati effettivi komuni, ta’ ċirkustanzi li jeħtieġu tibdiliet sinifikanti fil-prattiki operazzjonali;

(122)

‘servizz mobbli ajrunawtiku’ tfisser servizz mobbli bejn stazzjonijiet ajrunawtiċi u stazzjonijiet tal-inġenji tal-ajru, jew bejn stazzjonijiet tal-inġenji tal-ajru, fejn jistgħu jipparteċipaw stazzjonijiet ta’ inġenji ta’ sopravivenza; f’dan is-servizz jistgħu jipparteċipaw anki stazzjonijiet ta’ sinjali bir-radju li jindikaw pożizzjoni ta’ emerġenza fuq frekwenzi ta’ periklu u ta’ emerġenza deżinjati;

(123)

‘stazzjon ajrunawtiku’ tfisser stazzjon fuq l-art fis-servizz mobbli ajrunawtiku. F’ċerti każijiet, stazzjon ajrunawtiku jista’ jkun qiegħed, pereżempju, abbord bastiment jew fuq pjattaforma fuq il-baħar;

(124)

‘stazzjoni tat-telekomunikazzjoni ajrunawtika’ tfisser stazzjoni f’servizz tat-telekomunikazzjoni pprovdut għal kwalunkwe skop ajrunawtiku;

(125)

‘ajrudrom tal-AFIS’ tfisser ajrudrom fejn l-AFIS jiġi pprovdut fi ħdan l-ispazju tal-ajru assoċjat mat-tali ajrudrom;

(126)

‘unità tal-AFIS’ tfisser unità stabbilita sabiex tipprovdi AFIS u servizz ta’ twissija;

(127)

‘identifikazzjoni tal-inġenju tal-ajru’ tfisser grupp ta’ ittri, ċifri jew taħlita ta’ dawn li tkun identifika għas-sinjal tas-sejħa tal-inġenju tal-ajru, jew l-ekwivalenti kodifikat ta’ dan, li jrid jintuża fil-komunikazzjonijiet mill-ajru għall-art, u li jintuża għall-identifikazzjoni tal-inġenju tal-ajru f’komunikazzjonijiet għas-servizzi tat-traffiku tal-ajru mill-art għall-art;

(128)

‘komunikazzjoni mill-ajru għall-art’ tfisser komunikazzjoni bidirezzjonali bejn inġenji tal-ajru u stazzjonijiet jew postijiet fuq wiċċ id-dinja;

(129)

‘servizz ta’ notifika dwar it-traffiku tal-ajru’ tfisser servizz ipprovdut fi ħdan spazju tal-ajru ta’ dimensjonijiet definiti, jew f’rotta ddeżinjata (spazju tal-ajru tan-notifika) sabiex tiġi żgurata s-separazzjoni, sa fejn din hija prattika, bejn l-inġenji tal-ajru li qegħdin joperaw fuq pjanijiet tat-titjiriet skont ir-regoli tat-titjir bl-istrumenti (IFR);

(130)

‘l-awtorizzazzjoni tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru’ jew ‘awtorizzazzjoni tal-ATC’ tfisser awtorizzazzjoni għal inġenju tal-ajru sabiex jipproċedi skont il-kundizzjonijiet speċifikati mill-unità ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru;

(131)

‘istruzzjoni tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru’ jew ‘istruzzjoni tal-ATC’ tfisser direttivi maħruġa mill-ATC bl-iskop li jitolbu lil bdot jieħu azzjoni speċifika;

(132)

‘unità ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru (ATC)’ jew ‘unità tal-ATC’ hija terminu ġeneriku li jfisser, skont il-każ, ċentru ta’ kontroll taż-żona, unità ta’ kontroll tal-avviċinament jew torri ta’ kontroll tal-ajrudrom;

(133)

‘ALERFA’ hija l-kelma kodiċi użata għad-deżinjazzjoni ta’ fażi ta’ twissija;

(134)

‘servizz ta’ twissija’ tfisser servizz ipprovdut sabiex jiġu nnotifikati l-organizzazzjonijiet xierqa dwar inġenji tal-ajru li jeħtieġu għajnuna ta’ tiftix u salvataġġ, u sabiex jiġu assistiti tali organizzazzjonijiet skont il-ħtieġa;

(135)

‘fażi ta’ twissija’ tfisser sitwazzjoni li fiha teżisti apprensjoni rigward is-sikurezza ta’ inġenju tal-ajru u tal-okkupanti tiegħu;

(136)

‘unità ta’ kontroll tal-avviċinament’ tfisser unità stabbilita sabiex tipprovdi servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru lil titjiriet ikkontrollati li jaslu f’ajrudrom wieħed jew aktar jew li jitlqu minnhom;

(137)

‘rotta ta’ navigazzjoni tal-erja’ tfisser rotta tal-ATS stabbilita għall-użu ta’ inġenju tal-ajru li kapaċi jħaddem navigazzjoni tal-erja;

(138)

‘assemblaġġ’ tfisser proċess ta’ tgħaqqid tad-data minn diversi sorsi f’bażi ta’ data u l-istabbiliment ta’ xenarju bażi għall-ipproċessar sussegwenti;

(139)

‘rotta ATS’ tfisser rotta speċifikata ddisinjata sabiex il-fluss tat-traffiku jkun dirett kif meħtieġ għall-provvista tal-ATS;

(140)

‘servizz ta’ sorveljanza tal-ATS’ tfisser servizz ipprovdut direttament permezz ta’ sistema ta’ sorveljanza tal-ATS;

(141)

‘sistema ta’ sorveljanza tal-ATS’ tfisser terminu ġeneriku b’tifsira li tvarja ta’ ADS-B, PSR, SSR jew kwalunkwe sistema komparabbli bbażata fuq l-art li tippermetti li jiġi identifikat l-inġenju tal-ajru;

(142)

‘sorveljanza dipendenti awtomatika fil-funzjoni tax-xandir (ADS-B)’ tfisser mezz li permezz tiegħu inġenji tal-ajru, vetturi tal-ajrudrom u oġġetti oħrajn jistgħu awtomatikament jittrażmettu jew jirċievu, jew jittrażmettu u jirċievu data bħal data dwar identifikazzjoni, pożizzjoni u data addizzjonali, kif ikun xieraq, f’modalità ta’ xandir permezz ta’ kollegament tad-data;

(143)

‘sorveljanza dipendenti awtomatika fil-funzjoni tal-kuntratt (ADS-C)’ tfisser mezz li permezz tiegħu t-termini ta’ ftehim ta’ ADS-C se jiġu skambjati bejn is-sistema fuq l-art u l-inġenju tal-ajru b’kollegament tad-data, fejn jiġi speċifikat f’liema kundizzjonijiet għandu jingħata bidu għar-rapporti ta’ ADS-C u liema data għandha tkun inkluża fir-rapporti;

(144)

“servizz ta’ informazzjoni b’terminal awtomatiku (ATIS)” tfisser il-provvista awtomatika ta’ informazzjoni attwali u ta’ rutina lill-inġenji tal-ajru li se jaslu u li se jitilqu matul perjodu ta’ 24 siegħa kull jum jew parti speċifikata tiegħu;

(145)

‘servizz ta’ informazzjoni b’terminal awtomatiku b’kollegament tad-data (D-ATIS)’ tfisser il-provvista ta’ ATIS permezz ta’ kollegament tad-data;

(146)

‘servizz ta’ informazzjoni b’terminal awtomatiku bil-vuċi (ATIS Vuċi)’ tfisser il-provvista ta’ ATIS permezz ta’ xandiriet kontinwi u repetittivi bil-vuċi;

(147)

‘xandira’ tfisser it-trażmissjoni ta’ informazzjoni relatata man-navigazzjoni bl-ajru li mhijiex indirizzata għal stazzjon jew għal stazzjonijiet speċifiċi;

(148)

‘limitu’ tfisser l-għoli ’l fuq mill-art jew mill-ilma tal-bażi tal-aktar saff ta’ sħab baxx taħt 6 000 m (20 000 pied) li jkopri aktar minn nofs is-sema;

(149)

‘limitu ta’ awtorizzazzjoni’ tfisser il-punt sa fejn inġenju tal-ajru tingħata awtorizzazzjoni tal-ATC;

(150)

‘bażi tas-sħab’ tfisser l-għoli tal-bażi tal-aktar element tas-sħab osservat jew imbassar baxx fil-viċinanza ta’ ajrudrom jew ta’ sit operatorju jew fi ħdan żona ta’ operazzjonijiet speċifikata, normalment imkejjel f’livell ogħla mill-elevazzjoni tal-ajrudrom jew, fil-każ ta’ operazzjonijiet lil hinn mill-kosta, fuq il-livell medju tal-baħar;

(151)

‘kompletezza’ tfisser, b’rabta mad-data, il-livell ta’ fiduċja li hija pprovduta d-data kollha meħtieġa bħala sostenn għall-użu maħsub;

(152)

‘livell ta’ fiduċja’ tfisser il-probabbiltà li l-valur veru ta’ parametru jkun fi ħdan ċertu intervall madwar l-istima tal-valur tiegħu;

(153)

‘komunikazzjonijiet konferenzjali’ tfisser faċilitajiet ta’ komunikazzjoni li bihom tkun tista’ ssir konverżazzjoni diretta bit-taħdit bejn tliet postijiet jew aktar fl-istess ħin;

(154)

‘żona ta’ kontroll’ tfisser spazju tal-ajru kkontrollat li jestendi ’l fuq minn wiċċ id-Dinja sa limitu massimu speċifikat;

(155)

‘ajrudrom ikkontrollat’ tfisser ajrudrom fejn is-servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru jiġi pprovdut lit-traffiku tal-ajrudrom;

(156)

‘spazju tal-ajru kkontrollat’ tfisser spazju tal-ajru b’dimensjonijiet iddefiniti li fih is-servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru jiġi pprovdut skont il-klassifikazzjoni tal-ispazji tal-ajru;

(157)

‘titjira kkontrollata’ tfisser kwalunkwe titjira li tkun soġġetta għal awtorizzazzjoni tal-ATC;

(158)

‘komunikazzjonijiet b’kollegament tad-data bejn il-kontrollur u l-bdot (CPDLC)’ tfisser mezz ta’ komunikazzjoni bejn kontrollur tat-traffiku tal-ajru u bdot, fejn jintuża kollegament tad-data għall-komunikazzjonijiet tal-ATC;

(159)

‘żona kritika’ tfisser żona b’dimensjonijiet definiti li jestendu madwar it-tagħmir fuq l-art ta’ avviċinament bl-istrumenti ta’ preċiżjoni li fi ħdanha l-preżenza ta’ vetturi jew ta’ inġenji tal-ajru tikkawża disturb inaċċettabbli tas-sinjali ta’ gwida;

(160)

‘livell ta’ veloċità kostanti’ tfisser livell miżmum waqt parti sinifikanti ta’ titjira;

(161)

‘verifika tar-ridondanza ċiklika (CRC)’ tfisser algoritmu matematiku applikat għall-espressjoni diġitali tad-data li jipprovdi livell ta’ aċċertament kontra t-telf jew l-alterazzjoni tad-data;

(162)

‘erja ta’ periklu’ tfisser spazju tal-ajru b’dimensjonijiet iddefiniti fejn f’ħinijiet speċifikati jistgħu jeżistu attivitajiet li jkunu perikolużi għat-titjira ta’ inġenju tal-ajru;

(163)

‘akkuratezza tad-data’ tfisser grad ta’ konformità bejn il-valur li ġie stmat jew imkejjel u l-valur proprju;

(164)

‘wiċċ tal-ġbir ta’ data’ tfisser wiċċ definit maħsub għall-fini ta’ ġbir ta’ data dwar l-ostakoli jew l-art;

(165)

‘integrità tad-data’ tfisser grad ta’ aċċertament li data ajrunawtika u l-valur tagħha ma jkunux intilfu u lanqas ma nbidlu minn meta tkun inkisbet id-data jew minn meta tkun saret l-emenda awtorizzata;

(166)

‘punt tad-data’ tfisser attribut wieħed ta’ sett komplut ta’ data, li jiġi allokat valur li jiddefinixxi l-istatus kurrenti tiegħu;

(167)

‘komunikazzjonijiet b’kollegament tad-data’ tfisser forma ta’ komunikazzjoni maħsuba għall-iskambju tal-messaġġi permezz ta’ kollegament tad-data;

(168)

‘kollegament tad-data-VOLMET (D-VOLMET)’ tfisser il-provvista ta’ rapporti meteoroloġiċi kurrenti ta’ rutina tal-ajrudrom (METAR) u ta’ rapporti meteoroloġiċi speċjali tal-ajrudrom (SPECI), ta’ tbassiriet tal-ajrudrom (TAF), ta’ SIGMET, ta’ rapporti tal-ajru speċjali mhux koperti minn SIGMET u, fejn disponibbli, ta’ AIRMET permezz ta’ kollegament tad-data;

(169)

‘oriġinazzjoni tad-data’ tfisser il-ħolqien ta’ punt tad-data ġdid bil-valur assoċjat tiegħu, il-modifika tal-valur ta’ punt tad-data eżistenti jew it-tħassir ta’ punt tad-data eżistenti;

(170)

‘speċifikazzjoni tal-prodott tad-data’ tfisser deskrizzjoni dettaljata ta’ sett tad-data jew ta’ kollezzjoni ta’ settijiet tad-data flimkien ma’ informazzjoni addizzjonali li se tippermettilhom jinħolqu, jiġu forniti u jintużaw minn parti oħra;

(171)

‘sett tad-data’ tfisser kollezzjoni identifikabbli ta’ data;

(172)

‘datum’ tfisser kwalunkwe kwantità jew sett ta’ kwantitajiet li jistgħu jservu bħala referenza jew bħala bażi għall-kalkolu ta’ kwantitajiet oħrajn;

(173)

‘DETRESFA’ hija l-kelma kodiċi użata għad-deżinjazzjoni ta’ fażi ta’ diffikultà;

(174)

‘fażi ta’ diffikultà’ tfisser sitwazzjoni li fiha jkun hemm ċertezza raġonevoli li inġenju tal-ajru u l-okkupanti tiegħu jkunu mhedda minn periklu gravi u imminenti jew jeħtieġu assistenza immedjata;

(175)

‘awtorizzazzjoni sussegwenti’ tfisser awtorizzazzjoni maħruġa lil inġenju tal-ajru minn unità ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru li mhijiex l-awtorità ta’ kontroll kurrenti ta’ dak l-inġenju tal-ajru;

(176)

‘traffiku essenzjali’ tfisser traffiku kkontrollat li għalih tkun applikabbli l-provvista ta’ separazzjoni mis-servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru, iżda li, b’rabta ma’ titjira kkontrollata partikolari ma jkunx, jew mhuwiex ser ikun, separat minn traffiku kkontrollat ieħor mill-minimu ta’ separazzjoni xieraq;

(177)

‘traffiku lokali essenzjali’ tfisser kwalunkwe inġenju tal-ajru, vettura jew persunal fiż-żona ta’ mmanuvrar jew fil-qrib, jew traffiku fiż-żona ta’ qtigħ u ta’ tlugħ jew fiż-żona tal-avviċinament finali, li jistgħu jikkostitwixxu periklu għall-inġenju tal-ajru kkonċernat;

(178)

‘ħin stmat tal-wasla’ tfisser:

(179)

‘element’ tfisser astrazzjoni ta’ fenomeni tad-dinja reali;

(180)

‘attribut ta’ element’ tfisser karatteristika ta’ element li għandha isem, tip ta’ data u dominju ta’ valur assoċjat magħha;

(181)

‘tip ta’ element’ tfisser klassi ta’ fenomeni tad-dinja reali bi proprjetajiet komuni, li tifforma l-livell bażiku ta’ klassifikazzjoni f’katalogu ta’ elementi;

(182)

‘avviċinament finali’ tfisser dik il-parti ta’ proċedura ta’ avviċinament bl-istrumenti li:

(183)

‘żona ta’ informazzjoni dwar it-titjir’ tfisser spazju tal-ajru b’dimensjoni ddefinita fejn jiġu pprovduti servizz ta’ informazzjoni dwar it-titjir tal-ajrudrom u servizz ta’ twissija għat-traffiku tal-ajrudrom;

(184)

‘servizzi tad-disinn tal-proċedura tat-titjira’ tfisser servizzi għad-disinn, għad-dokumentazzjoni, għall-validazzjoni, għall-manutenzjoni u għar-rieżami perjodiku tal-proċeduri tat-titjiriet neċessarji għas-sikurezza, għar-regolarità u għall-effiċjenza tan-navigazzjoni bl-ajru;

(185)

‘disinjatur tal-proċedura tat-titjira’ tfisser persuna kwalifikata li twettaq id-disinn, id-dokumentazzjoni, il-validazzjoni, il-manutenzjoni kontinwa, u r-rieżami perjodiku tal-proċeduri tat-titjiriet;

(186)

‘proċedura tat-titjira’ tfisser sett ta’ manuvri tat-titjiriet predeterminati maħsuba sabiex jiġu segwiti minn bdot, ippubblikat b’mezzi elettroniċi, stampati jew diġitali, jew kollha kemm huma. Il-proċedura tat-titjira titwettaq skont ir-regoli tat-titjir bl-istrumenti (IFR) jew ir-regoli tat-titjir viżwali (VFR);

(187)

‘pjan tat-titjira’ tfisser informazzjoni speċifikata pprovduta lill-unitajiet tas-servizzi tat-traffiku tal-ajru dwar titjira jew dwar parti minn titjira ppjanata ta’ inġenju tal-ajru;

(188)

‘viżibilità tat-titjira’ tfisser il-viżibilità osservata ’l quddiem mill-kabina tal-bdot ta’ inġenju tal-ajru waqt li qed itir;

(189)

‘format’ tfisser, b’rabta mad-data, struttura ta’ punti tad-data, rekords u fajls organizzati sabiex jissodisfaw standards, speċifikazzjonijiet jew rekwiżiti dwar il-kwalità tad-data;

(190)

‘ġeojd’ tfisser il-wiċċ ekwipotenzjali fil-kamp tal-gravità tad-Dinja li jikkoinċidi mal-livell medju tal-baħar (MSL) mhux disturbat estiż kontinwament tul il-kontinenti;

(191)

‘undulazzjoni tal-ġeojd’ tfisser id-distanza tal-ġeojd fuq (pożittiva) jew taħt (negattiva) l-ellipsojde ta’ referenza matematika;

(192)

‘trajettorja tal-glide’ tfisser profil tal-inżul iddeterminat għall-gwida vertikali matul avviċinament finali;

(193)

‘viżibilità fuq l-art’ tfisser il-viżibilità f’ajrudrom, kif tkun irrapportata minn osservatur akkreditat jew minn sistemi awtomatiċi;

(194)

‘orjentazzjoni’ tfisser id-direzzjoni fejn ikun ippuntat l-assi lonġitudinali ta’ inġenju tal-ajru, ġeneralment espressa fi gradi mit-Tramuntana (ġeografika, manjetika, tal-kumpass jew tal-grilja);

(195)

‘ħeliport’ tfisser ajrudrom jew żona definita fuq struttura maħsuba sabiex tintuża bis-sħiħ jew f’parti minnha għall-wasla, għat-tluq u għall-moviment tal-wiċċ tal-ħelikopters;

(196)

‘klassifikazzjoni tal-integrità’ tfisser, b’rabta ma’ data ajrunawtika, klassifikazzjoni bbażata fuq ir-riskju potenzjali li jirriżulta mill-użu ta’ data korrotta, li tiddefinixxi data ta’ rutina, essenzjali u kritika;

(197)

‘uffiċċju internazzjonali tal-NOTAM (NOF)’ tfisser uffiċċju ddeżinjat minn Stat Membru għall-iskambju ta’ NOTAM f’livell internazzjonali;

(198)

‘fiss taż-żamma’ tfisser post ġeografiku li jservi bħala referenza għal proċedura ta’ żamma;

(199)

‘proċedura ta’ żamma’ tfisser manuvra predeterminata li żżomm inġenju tal-ajru fi ħdan spazju tal-ajru speċifikat filwaqt li jistenna awtorizzazzjoni ulterjuri;

(200)

“identifikazzjoni” tfisser is-sitwazzjoni li teżisti meta l-indikazzjoni tal-pożizzjoni ta’ inġenju tal-ajru partikolari tkun tidher fuq display tas-sitwazzjoni u tiġi identifikata pożittivament;

(201)

‘regoli tat-titjir bl-istrumenti’ huma regoli li jippermettu lil inġenju tal-ajru li huwa mgħammar b’tagħmir tan-navigazzjoni xieraq adattat għar-rotta sabiex jittajjar skont ir-rekwiżiti applikabbli fuq l-operazzjonijiet tal-ajru.

(202)

‘INCERFA’ hija l-kelma kodiċi użata għad-deżinjazzjoni ta’ fażi ta’ inċertezza;

(203)

‘operazzjonijiet ta’ avviċinament bl-istrumenti’ tfisser avviċinament u nżul bl-użu ta’ strumenti għal gwida fin-navigazzjoni bbażat fuq proċedura ta’ avviċinament bl-istrumenti. Hemm żewġ metodi għat-twettiq ta’ operazzjonijiet ta’ avviċinament bl-istrumenti:

(204)

‘proċedura ta’ avviċinament bl-istrumenti (IAP)’ tfisser sensiela ta’ manuvri ddeterminati minn qabel b’referenza għal strumenti tat-titjir bi protezzjoni speċifikata minn ostakoli mill-punt tal-avviċinament inizjali jew fejn ikun applikabbli, mill-bidu ta’ rotta tal-wasla ddefinita sa punt minn fejn jista’ jiġi kkompletat l-inżul u wara, jekk l-inżul ma jiġix ikkompletat, sa pożizzjoni li fiha japplikaw kriterji ta’ twarrib ta’ ostakoli f’punt ta’ stennija jew waqt ir-rotta. Il-proċeduri ta’ avviċinament bl-istrumenti jiġu kklassifikati kif ġej:

(205)

‘kundizzjonijiet meteoroloġiċi tal-istrument (IMC)’ tfisser kundizzjonijiet meteoroloġiċi espressi f’termini ta’ viżibilità, ta’ distanza mis-sħab, u ta’ limitu, anqas mill-valuri minimi speċifikati għall-kundizzjonijiet meteoroloġiċi viżwali;

(206)

‘operazzjonijiet b’viżibilità baxxa (LVOs)’ tfisser operazzjonijiet ta’ avviċinament jew ta’ tlugħ fuq runway bi kwalunkwe RVS anqas minn 550 m jew taxiing f’ajrudrom li fih kwalunkwe RVR tkun anqas minn 550 m;

(207)

‘erja ta’ mmanuvrar’ tfisser dik il-parti minn ajrudrom li għandha tintuża għat-tlugħ, għall-inżul u għas-sewqan tal-inġenji tal-ajru, esklużi s-superfiċji asfaltati fl-ajrudrom;

(208)

‘metadata’ tfisser data dwar data;

(209)

‘erja ta’ moviment’ tfisser dik il-parti minn ajrudrom li għandha tintuża għat-tlugħ, għall-inżul u għas-sewqan ta’ inġenju tal-ajru, li tikonsisti fiż-żona ta’ mmanuvrar u fis-superfiċje asfaltata fl-ajrudrom;

(210)

‘għajnuna għan-navigazzjoni’ tfisser faċilità jew sistema esterna għall-inġenju tal-ajru, li tiġġenera sinjali elettromanjetiċi li jridu jintużaw mis-sistemi ta’ navigazzjoni bl-ajru għad-determinazzjoni tal-pożizzjoni jew għall-gwida tar-rotta tat-titjira;

(211)

‘modalità tar-Radar Sekondarju ta’ Sorveljanza (SSR)’ tfisser l-identifikatur konvenzjonali relatat ma’ funzjonijiet speċifiċi tas-sinjali ta’ interrogazzjoni trażmessi minn interrogatur SSR. Hemm erba’ modalitajiet speċifikati fl-Anness 10 tal-ICAO: A, C, S u intermodalità;

(212)

‘runways kważi paralleli’ tfisser runways li ma jidħlux f’xulxin u li l-linji taċ-ċentru estiżi tagħhom għandhom angolu ta’ konverġenza/diverġenza ta’ 15-il grad jew anqas;

(213)

‘bdot fil-kmand’ tfisser il-bdot deżinjat mill-operatur, jew fil-każ ta’ Avjazzjoni Ġenerali, mis-sid, bħala li jkollu l-kmand f’idejh u jkun inkarigat mit-twettiq sikur ta’ titjira;

(214)

‘pożizzjoni’ tfisser, f’kuntest ġeografiku, sett ta’ koordinati (latitudni u lonġitudni) referenzjat għall-ellipsojde ta’ referenza matematika, li jiddefinixxi l-pożizzjoni ta’ punt fuq il-wiċċ tad-Dinja;

(215)

‘indikazzjoni tal-pożizzjoni’ tfisser l-indikazzjoni viżwali, f’forma mhux simbolika jew simbolika, jew it-tnejn, fuq display tas-sitwazzjoni, tal-pożizzjoni ta’ inġenju tal-ajru, ta’ vettura tal-ajrudrom jew ta’ oġġett ieħor;

(216)

‘altitudni tal-pressjoni’ tfisser pressjoni atmosferika espressa f’termini ta’ altitudni li tikkorrispondi għal dik il-pressjoni fl-Atmosfera Standard;

(217)

‘radar primarju’ tfisser sistema tar-radar li tuża sinjali tar-radju riflessi;

(218)

‘komunikazzjonijiet stampati’ tfisser komunikazzjonijiet li awtomatikament jipprovdu rekord stampat permanenti f’kull terminal ta’ ċirkwit tal-messaġġi kollha li jgħaddu fuq ċirkwit bħal dan;

(219)

‘erja pprojbita’ tfisser spazju tal-ajru b’dimensjonijiet iddefiniti, ’il fuq miż-żoni fuq l-art jew mill-ilmijiet territorjali ta’ Stat Membru, li fih huwa pprojbit it-titjir tal-inġenji tal-ajru;

(220)

‘servizz ta’ navigazzjoni bir-radju’ tfisser servizz li jipprovdi informazzjoni ta’ gwida jew data dwar il-pożizzjoni għat-tħaddim effiċjenti u sikur ta’ inġenju tal-ajru b’appoġġ minn għajnuna ta’ navigazzjoni bir-radju waħda jew aktar;

(221)

‘radjutelefonija’ tfisser forma ta’ komunikazzjoni bir-radju primarjament maħsuba għall-iskambju ta’ informazzjoni fil-forma ta’ diskors;

(222)

‘speċifikazzjoni tal-prestazzjoni tal-komunikazzjoni meħtieġa’ jew ‘speċifikazzjoni tal-RCP’ tfisser sett ta’ rekwiżiti għall-provvista ta’ servizzi tat-traffiku tal-ajru u għal tagħmir fuq l-art assoċjat, kapaċità tal-inġenju tal-ajru u operazzjonijiet meħtieġa b’appoġġ tal-komunikazzjoni bbażata fuq il-prestazzjoni;

(223)

‘speċifikazzjoni tal-prestazzjoni tas-sorveljanza meħtieġa’ jew ‘speċifikazzjoni tal-RSP’ tfisser sett ta’ rekwiżiti għall-provvista ta’ servizzi tat-traffiku tal-ajru u għal tagħmir fuq l-art assoċjat, kapaċità tal-inġenju tal-ajru u operazzjonijiet meħtieġa b’appoġġ tas-sorveljanza bbażata fuq il-prestazzjoni;

(224)

‘riżoluzzjoni’ tfisser, b’rabta mad-data, numru ta’ unitajiet jew ta’ figuri li għalihom jiġi espress u jintuża valur imkejjel jew ikkalkolat;

(225)

‘erja ristretta’ tfisser spazju tal-ajru b’dimensjonijiet definiti, ’il fuq minn erjas l-art jew mill-ilmijiet territorjali ta’ Stat Membru, li fih it-titjira ta’ inġenju tal-ajru tkun ristretta skont ċerti kundizzjonijiet speċifikati;

(226)

‘stadju tar-rotta’ tfisser rotta jew parti minn rotta mtajra mingħajr illandjar intermedju;

(227)

‘runway fl-użu’ tfisser ir-runway jew ir-runways li, fi żmien partikolari, jitqies(u) mill-unità tas-servizzi tat-traffiku tal-ajru li hija/huma l-aktar xierqa għall-użu mit-tipi ta’ inġenji tal-ajru li huma mistennija jillandjaw jew jitilqu fl-ajrudrom. Runways separati jew multipli jistgħu jkunu r-runway fl-użu ddeżinjata għall-inġenji tal-ajru li jaslu u li jitilqu;

(228)

‘radar sekondarju’ tfisser sistema tar-radar li fiha sinjal tar-radju trażmess mill-istazzjon tar-radar iniedi t-trażmissjoni ta’ sinjal tar-radju minn stazzjon oħra;

(229)

‘radar sekondarju ta’ sorveljanza (SSR)’ tfisser sistema ta’ radar ta’ sorveljanza li juża trażmettituri u riċevituri (interrogaturi) u transponders;

(230)

‘żona sensittiva’ tfisser żona li testendi lil hinn miż-żona kritika fejn il-parkeġġ jew il-moviment tal-inġenji tal-ajru jew ta’ vetturi jaffettwa s-sinjal ta’ gwida sa punt li jista’ jitqies bħala disturb inaċċettabbli għal inġenji tal-ajru li jkunu qed jużaw is-sinjal;

(231)

‘SNOWTAM’ tfisser NOTAM ta’ serje speċjali mogħtija f’format standard, li tipprovdi rapport dwar il-kundizzjoni tal-wiċċ li jinnotifika l-preżenza jew il-waqfien ta’ kundizzjonijiet perikolużi minħabba borra, silġ, silġ maħlul, ġlata jew ilma assoċjat mal-borra, ma’ silġ maħlul, ma’ silġ, jew ma’ ġlata fuq l-erja tal-moviment;

(232)

‘punt sinifikanti’ tfisser lokalità ġeografika speċifikata li tintuża biex tkun iddefinita rotta tal-ATS jew il-passaġġ tat-titjira ta’ inġenju tal-ajru u għal finijiet oħrajn ta’ navigazzjoni u ta’ servizzi tat-traffiku tal-ajru;

(233)

‘display tas-sitwazzjoni’ tfisser display elettroniku li juri l-pożizzjoni u l-moviment ta’ inġenji tal-ajru u informazzjoni oħra skont kif ikun meħtieġ;

(234)

‘wasla strumentali standard (STAR)’ tfisser rotta tal-wasla IFR iddeżinjata li torbot punt sinifikanti, normalment fuq rotta ATS, ma’ punt li minnu tkun tista’ tinbeda proċedura ta’ avviċinament bl-istrumenti ppubblikata;

(235)

‘tluq strumentali standard (SID)’ tfisser rotta tat-tluq IFR iddeżinjata li torbot l-ajrudrom jew runway speċifikata tal-ajrudrom ma’ punt sinifikanti speċifikat, normalment fuq rotta ATS iddeżinjata, li fiha tibda l-fażi tul ir-rotta ta’ titjira;

(236)

‘titjira VFR speċjali’ tfisser titjira VFR awtorizzata mill-ATC sabiex topera fi ħdan żona ta’ kontroll f’kundizzjonijiet meteoroloġiċi taħt VMC;

(237)

‘taxiing’ tfisser il-moviment ta’ inġenju tal-ajru fuq is-superfiċje ta’ ajrudrom jew ta’ sit tal-operat bil-qawwa tiegħu stess, esklużi t-tlugħ u l-inżul;

(238)

‘taxiway’ tfisser passaġġ iddefinit fuq ajrudrom fuq l-art stabbilit għas-sewqan tal-inġenji tal-ajru u maħsub sabiex jipprovdi kollegament bejn parti tal-ajrudrom u parti oħra;

(239)

‘żona ta’ kontroll tat-terminal (TMA)’ tfisser żona ta’ kontroll normalment stabbilita fil-konfluwenza tar-rotot ATS fil-viċinanza ta’ ajrudrom maġġuri wieħed jew aktar;

(240)

‘tempestività’ tfisser, b’rabta mad-data, il-livell ta’ fiduċja li d-data hija applikabbli għall-perjodu tal-użu maħsub tagħha;

(241)

‘traċċabilità’ tfisser, b’rabta mad-data, il-livell li fih sistema jew prodott tad-data jistgħu jipprovdu rekord tat-tibdiliet li saru f’dak il-prodott u, b’hekk, jippermettu li jiġi segwit rendikont tal-entrati mill-utent finali sal-parti li toriġina d-data;

(242)

‘trajettorja’ tfisser il-projezzjoni fuq wiċċ id-Dinja tal-passaġġ ta’ inġenju tal-ajru, fejn id-direzzjoni ta’ dan il-passaġġ fi kwalunkwe punt ġeneralment tiġi espressa fi gradi mit-Tramuntana (ġeografika, manjetika jew tal-grilja);

(243)

‘informazzjoni dwar it-traffiku’ tfisser informazzjoni maħruġa minn unità tas-servizzi tat-traffiku tal-ajru sabiex twissi lil bdot dwar traffiku tal-ajru ieħor magħruf jew osservat li jista’ jkun qrib il-pożizzjoni jew ir-rotta ppjanata tat-titjira u sabiex tgħin lill-bdot jevita kolliżjoni;

(244)

‘punt tat-trasferiment tal-kontroll’ tfisser punt iddefinit li jinsab tul il-passaġġ tat-titjira ta’ inġenju tal-ajru, fejn ir-responsabbiltà li jiġi pprovdut servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru lill-inġenju tal-ajru tiġi ttrasferita minn unità ta’ kontroll jew minn pożizzjoni ta’ kontroll għall-oħra;

(245)

‘unità tat-trasferiment’ tfisser unità tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru fil-proċess ta’ trasferiment tar-responsabbiltà għall-provvista ta’ servizz ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru lil inġenju tal-ajru għall-unità tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru li jmiss jew lil kontrollur tat-traffiku tal-ajru tul ir-rotta tat-titjira;

(246)

‘altitudni ta’ tranżizzjoni’ tfisser l-altitudni li fiha jew li taħtha l-pożizzjoni vertikali ta’ inġenju tal-ajru tiġi kkontrollata b’referenza għall-altitudnijiet;

(247)

‘saff tat-tranżizzjoni’ tfisser l-ispazju tal-ajru bejn l-altitudni tat-tranżizzjoni u l-livell ta’ tranżizzjoni;

(248)

‘livell ta’ tranżizzjoni’ tfisser l-aktar livell baxx tat-titjira li huwa disponibbli sabiex jintuża ’l fuq mill-altitudni ta’ tranżizzjoni;

(249)

‘validazzjoni’ tfisser, b’rabta mad-data, il-proċess ta’ żgurar li d-data tissodisfa r-rekwiżiti għall-applikazzjoni speċifikata jew għall-użu maħsub;

(250)

‘verifika’ tfisser, b’rabta mad-data, l-evalwazzjoni tal-output ta’ proċess tad-data ajrunawtika sabiex jiġu żgurati l-korrettezza u l-konsistenza fir-rigward tal-inputs u tal-istandards, tar-regoli u tal-konvenzjonijiet tad-data applikabbli użati f’dak il-proċess;

(251)

‘fażi ta’ inċertezza’ tfisser sitwazzjoni li fiha teżisti inċertezza rigward is-sikurezza ta’ inġenju tal-ajru u tal-okkupanti tiegħu;

(252)

‘ballun tal-arja ħieles u mingħajr ekwipaġġ’ tfisser inġenju tal-ajru mingħajr magna, mingħajr ekwipaġġ u eħfef mill-arja li jtir b’mod ħieles;

(253)

‘vetturar’ tfisser il-provvista ta’ gwida għan-navigazzjoni lill-inġenju tal-ajru fil-forma ta’ intestaturi speċifiċi, fuq il-bażi tal-użu ta’ sistema ta’ sorveljanza tal-ATS;

(254)

‘titjira skont ir-regoli tat-titjir viżwali’ jew ‘titjira VFR’ tfisser titjira mwettqa skont ir-regoli tat-titjir viżwali;

(255)

‘avviċinament viżwali’ tfisser avviċinament minn titjira tal-IFR meta parti waħda minn proċedura ta’ avviċinament bl-istrumenti jew kollha kemm hi ma titwettaqx u l-avviċinament jiġi eżegwit b’referenza viżwali għall-art;

(256)

‘kundizzjonijiet meteoroloġiċi viżwali (VMC)’ tfisser kundizzjonijiet meteoroloġiċi espressi f’termini ta’ viżabilità, ta’ distanza mis-sħab u ta’ limitu, daqs jew aħjar minn valuri minimi speċifikati;

(257)

‘VOLMET’ tfisser informazzjoni meteoroloġika għall-inġenju tal-ajru matul titjira;

(258)

‘xandira VOLMET’ tfisser il-provvista, kif xieraq, ta’ METAR, SPECI, TAF u SIGMENT kurrenti permezz ta’ xandiriet kontinwi u ripetittivi tal-vuċi;

(259)

‘waypoint’ tfisser post ġeografiku speċifikat użat għad-definizzjoni ta’ rotta tan-navigazzjoni tal-erja jew ir-rotta tal-ajru ta’ inġenju tal-ajru li juża n-navigazzjoni tal-erja. Il-waypoints jiġu identifikati bħala:

“ATM/ANS.OR.A.080 Il-provvista ta’ data ajrunawtika

ATM/ANS.OR.A.085 Ġestjoni tal-kwalità tad-data ajrunawtika

Meta joriġina, jipproċessa jew jittrażmetti data lill-fornitur ta’ AIS, il-fornitur ta’ servizz għandu:

ATM/ANS.OR.A.090 Sistema ta’ referenza komuni għan-navigazzjoni bl-ajru

Għall-fini ta’ navigazzjoni bl-ajru, il-fornituri ta’ servizzi għandhom jużaw: