11.6.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

L 151/55

(1)

Is-Sistema ta' Twissija Rapida għall-Ikel u l-Għalf (RASFF) ġiet innotifikata fit-23 ta’ April 2008 li ż-żejt tal-ġirasol li joriġina mill-Ukraina nstab li huwa kkontaminat b’livelli għolja ta’ żejt minerali. Din il-kontaminazzjoni minn żejt minerali aktar tard ġiet ikkonfermata f’diversi kunsinji ta’ żejt tal-ġirasol mhux raffinat li joriġina mill-Ukraina li ġew importati matul dawn l-aħħar xhur fil-Komunità. Żejt tal-ġirasol li fih livelli għolja ta’ żejt minerali mhuwiex tajjeb għall-konsum mill-bniedem u għalhekk jitqies li mhuwiex sigur. Is-sors ta’ kontaminazzjoni għadu mhux magħruf.

(2)

Il-Kummissjoni Ewropea ħeġġet ripetutament lill-awtoritajiet Ukraini biex jipprovdu tagħrif dwar l-oriġini tal-kontaminazzjoni u dwar il-miżuri meħuda għall-prevenzjoni tagħha fil-futur. Intalbu wkoll assigurazzjonijiet mill-awtoritajiet Ukraini fir-rigward tat-twaqqif ta’ miżuri effettivi maħsuba biex jiggarantixxu t-teħid ta’ kampjuni u l-analiżi xierqa tal-preżenza ta’ żejt minerali f’kunsinji ta’ żejt tal-ġirasol li jitilqu mill-Ukraina b’destinazzjoni l-Komunità Ewropea.

(3)

Fl-Ukraina għadhom għaddejjin investigazzjonijiet maħsuba biex jidentifikaw is-sors ta’ kontaminazzjoni. L-awtoritajiet Ukraini huma wkoll impenjati li jistabbilixxu sistema ta’ kontroll xierqa li se tiżgura li l-kunsinji kollha ta’ żejt tal-ġirasol li jridu jiġu esportati lejn l-Unjoni Ewropea jiġu ċċertifikati li ma fihomx livelli ta’ żejt minerali li jagħmlu ż-żejt tal-ġirasol ħażin għall-konsum mill-bniedem. Madankollu, id-dettalji ta’ din is-sistema ta’ kontroll għad iridu jingħataw lill-Kummissjoni. Il-Kummissjoni għandha tevalwa s-sistema ta’ kontroll u ċertifikazzjoni sabiex tivverifika l-preċiżjoni u l-affidabilità biex tiggarantixxi li ż-żejt tal-ġirasol esportat lejn il-Komunità ma fihx livelli ta’ żejt minerali, li jagħmlu ż-żejt tal-ġirasol ħażin għall-konsum mill-bniedem. Għandu jiġi żgurat li mhi se ssir l-ebda esportazzjoni ta’ żejt tal-ġirasol lejn il-Komunità sakemm tidħol fis-seħħ din is-sistema ta’ kontroll u ċertifikazzjoni kif ukoll tiġi evalwata u aċċettata mill-Kummissjoni. L-evalwazzjoni tas-sistema ta’ kontroll u ċertifikazzjoni se titwettaq fuq il-bażi ta' tagħrif dettaljat mogħti mill-awtoritajiet Ukraini.

(4)

Wara talba mill-Kummissjoni Ewropea għal evalwazzjoni tar-riskji relatati mal-kontaminazzjoni ta’ żejt tal-ġirasol minn żejt minerali, l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) ippubblikat stqarrijia dwar il-kontaminazzjoni ta’ żejt tal-ġirasol b’żejt minerali esportat mill-Ukraina. L-istqarrija tirreferi għall-evalwazzjonijiet imwettqa mill-Kumitat Konġunt ta' Esperti FAO/WHO dwar l-Addittivi fl-Ikel (JECFA) li jindikaw il-livelli differenti ta’ tossiċità skond it-tip ta’ żejt minerali. L-EFSA kkonkludiet li d-data analitika disponibbli għaż-żejt tal-ġirasol kontaminat mill-Ukraina tindika li ż-żejt minerali preżenti kien ta' viskożità għolja. Skond l-istimi ta’ esponiment, l-EFSA kkonkludiet li l-esponiment għal żejt tal-ġirasol kontaminat minn żejt minerali ta' viskożità għolja, anke jekk mhux mixtieq għall-konsum mill-bniedem, ma jkunx ta' riskju għas-saħħa pubblika f'dan il-każ. Minħabba li s-sors ta’ kontaminazzjoni għad ma ġiex identifikat b’ċertezza, teżisti l-preżunzjoni ta’ riskju marbut mal-preżenza ta’ livelli għolja u mhux aċċettabbli ta’ żejt minerali f’żejt tal-ġirasol.

(5)

Meta jitqies il-livell ta’ riskju, anke ladarba s-sistemi ta’ kontroll u ċertifikazzjoni jiġu aċċettati mill-Kummissjoni, l-Istati Membri għandhom jikkontrollaw il-kunsinji ta’ żejt tal-ġirasol sabiex jivverifikaw li dawn il-kunsinji fihom livell ta’ żejt minerali konformi ma' dak li huwa ddikjarat fuq iċ-ċertifikat. Din is-sistema ta’ kontroll doppju hija meħtieġa u ġġustifikata sabiex jingħataw garanziji addizzjonali għall-preċiżjoni u l-affidabilità tas-sistema ta’ kontroll u ċertifikazzjoni stabbilita mill-awtoritajiet Ukraini. L-ispejjeż imġarrba biex jitwettqu dawn il-kontrolli għandhom jinġarru mill-operaturi responsabbli mill-importazzjoni. L-Istati Membri jgħarrfu lill-Kummissjoni b’riżultati mhux favorevoli permezz tas-Sistema Rapida ta' Twissija għall-Ikel u l-Għalf. Ir-riżultati favorevoli għandhom jiġu rrappurtati lill-Kummissjoni kull ett xhur. Dan l-obbligu ta’ tagħrif huwa meħtieġ biex il-miżuri jiġu evalwati mill-ġdid.

(6)

L-Artikolu 53 tar-Regolament (KE) Nru 178/2002 jipprevedi l-possibbiltà li jiġu adottati miżuri ta’ emerġenza Komunitarji xierqa għal ikel u għalf importati minn pajjiż terz biex tkun imħarsa s-saħħa tal-bniedem, is-saħħa ta’ l-annimali jew l-ambjent, meta r-riskju ma jistax jiġi kkontrollat b’mod sodisfaċenti permezz ta’ miżuri li jittieħdu mill-Istati Membri individwali.

(7)

Sakemm tiġi evalwata u aċċettata s-sistema ta’ kontroll u ċertifikazzjoni li trid tiġi stabbilita mill-awtoritajiet Ukraini, ma għandha ssir l-ebda importazzjoni ta’ żejt tal-ġirasol li joriġina jew li jiġi kkunsinjat mill-Ukraina minħabba r-riskju ta’ kontaminazzjoni biż-żejt minerali.

(8)

L-Istati Membri ġew mgħarrfa bl-inċident ta' kontaminazzjoni u ħadu l-miżuri xierqa biex jirtiraw iż-żejt tal-ġirasol kontaminat u l-prodotti ta' l-ikel li fihom żejt tal-ġirasol kontaminat li diġà tqiegħdu fis-suq, kif hu rrakkomandat mill-Kummissjoni Ewropea permezz tar-RASFF.

(9)

Minħabba l-urġenza, fl-istennija tal-laqgħa tal-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa ta' l-Annimali, u wara li ġew mgħarrfa l-awtoritajiet ta’ l-Ukraina, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni 2008/388/KE fit-23 ta’ Mejju 2008 li timponi kundizzjonijiet speċjali li jirregolaw l-importazzjoni ta’ żejt tal-ġirasol li joriġina jew li jiġi kkunsinjat mill-Ukraina minħabba riskji ta' kontaminazzjoni miż-żejt minerali (2), skond il-proċedura stipulata fl-Artikolu 53(2), l-ewwel sottoparagrafu tar-Regolament (KE) Nru 178/2002.

(10)

Dawn il-miżuri għandhom jiġu kkonfermati u emendati b’rigward l-ispejjeż tal-kontrolli, imwettqa mill-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istat Membri.

(11)

Huwa għalhekk xieraq li l-Deċiżjoni 2008/388/KE tiġi revokata u mibdula.

(12)

Il-miżuri stipulati f'din id-Deċiżjoni huma skond l-opinjoni tal-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa ta’ l-Annimali,