20.10.2012   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

C NaN/1

1.

Rinneadh cáineadh forleathan ar an gclár a tháinig roimh “Fís 2020”, an Seachtú Creatchlár um Thaighde agus Forbairt Theicniúil, i ngeall ar chomh casta agus a bhí an clár sin (e.g. éagsúlacht na scéimeanna agus na n-ionstraimí cistithe) agus na rialacha rannpháirteachais a bhain leis (e.g. neamh-chomhsheasmhacht maidir le rialacha a chur i bhfeidhm nó nósanna imeachta a chur chun feidhme) (10). Dá bharr sin, is ard-tosaíocht pholatiúil de chuid Pharlaimint na hEorpa agus de chuid Chomhairle an Aontais Eorpaigh simpliú a dhéanamh ar bhainistiú agus ar chur chun feidhme chistiú taighde agus nuálaíochta an Aontais (11). Bhí bearta tugtha isteach ag an gCoimisiún cheana chun roinnt de na laigí reatha a réiteach i rith shaolré an tSeachtú Creatchlár. Mar shampla, d’fhág Cinneadh ón gCoimisiún an 24 Eanáir 2011 go bhféadfadh tairbhithe, faoi choinníollacha áirithe, a gcuid cleachtais chuntasaíochta féin a úsáid agus costais tionscadal á n-éileamh acu.

2.

Is é príomhaidhm na rialacha rannpháirteachais faoi “Fís 2020” (12) tógáil ar na bearta um shimpliú a cuireadh chun feidhme cheana féin sa Seachtú Creatchlár. Sna “rialacha”, leagtar síos na coinníollacha maidir le roghnú tionscadal, rannpháirteachas na n-eintiteas sna tionscadail, maoiniú na dtionscadal, coinníollacha cistithe amhail rátaí cistithe agus ceanglais incháilitheachta a shocrú agus torthaí a scaipeadh. Is ceisteanna iad seo atá tábhachtach ní amháin i gcás na dtairbhithe, ach d’fhéadfadh tionchair a bheith acu ar fheidhmíocht fhoriomlán an Chreatchláir “Fís 2020”. Mar shampla, má bhíonn laghdú ar mhealltacht i gceist mar thoradh ar rialacha casta, méadaítear an baol nach mbainfear amach cuspóir foriomlán an chláir, is é sin tacú leis an straitéis Eoraip 2020.

3.

A mhéad is féidir, leanann tuairim na Cúirte struchtúr mheabhrán míniúcháin an Choimisiúin ar na “rialacha atá beartaithe”. Tógtar comhthéacs foriomlán an “phacáiste rialála” san áireamh leis freisin agus, go sonrach, na bearta bainistíochta a chumhdaíonn an straitéis rialaithe atá leagtha amach sa togra do “rialachán Fís 2020”.

I.

Is é an simpliú an mórphrionsabal ginearálta atá taobh thiar de na bearta atá sna “rialacha atá beartaithe”. Go ginearálta, measann an Chúirt go gcabhróidh na bearta go mór chun aghaidh a thabhairt ar na mórdhúshláin a bhaineann le cistiú thaighde an Aontais, má chuirtear chun feidhme iad mar atá beartaithe. Mar gheall go mbeidh a mhéad agus go n-éireoidh leis na bearta seo ag brath go príomhúil ar iad a chur chun feidhme go héifeachtach, beidh treoir thráthúil phraiticiúil shoiléir gan débhrí ríthábhachtach chuige sin.

II.

Ba cheart do “Fís 2020” meicníochtaí a aithint chun comhordú a dhéanamh le beartais eile de chuid an AE, amhail an beartas Comhtháthaithe, d’fhonn tionchar iolraitheach acmhainní an Aontais a mhéadú más féidir, luas a chur faoi dhul chun cinn i dtreo Limistéir Taighde Eorpaigh aontaithe, agus an baol a mhaolú go bhféadfaí cistiúchán difriúil ón AE a charnadh le haghaidh aon ghníomhaíocht amháin.

III.

Trí shraith aonair rialacha a thabhairt isteach, agus gan chead a thabhairt imeacht uathu ach amháin má tá riachtanais shonracha mar údar leis, bheadh an Coimisiún ag neartú an bhogtha i dtreo sraithe comhleanúnaí rialacha maidir le rannpháirteachas. Leag an Chúirt béim ar an ngá go gcuirfí na “rialacha atá beartaithe” i bhfeidhm go comhsheasmhach thar gach gníomhaíocht faoi “Fís 2020” agus le dlúthchomhar idir na comhlachtaí cur chun feidhme éagsúla. Ba cheart údar soiléir a bheith le haon eisceacht ón raon feidhme maidir leis na “rialacha atá beartaithe” a chur i bhfeidhm agus ba cheart iad a laghdú chuig an t-íosmhéid atá riachtanach.

IV.

Measann an Chúirt go ndéanfaidh an tsamhail chistithe costais, atá thar a bheith simplithe, iontaofacht na samhla a fheabhsú, an baol a laghdú go mbeidh míréireachtaí maidir le héilimh na dtairbhithe ar chostais, cuntasaíocht tionscadail a fhágáil níos simplí agus fáil réidh le cuid de na céimeanna fíoraithe atá de dhíth faoin tsamhail chistithe atá ann faoi láthair faoin Seachtú Creatchlár, rud a éascóidh an próiseas chun iarratas a dhéanamh agus a chuirfidh borradh faoi.

V.

Ba cheart idirdhealú soiléir a dhéanamh sna “rialacha atá beartaithe” áfach idir gníomhaíochtaí atá incháilithe chun aisíocaíocht 100 % a fháil agus iad atá teoranta d’uasmhéid 70 % (gníomhaíochtaí gar don mhargadh). Ba cheart a shonrú go soiléir a bhfuil i gceist le “gníomhaíochtaí gar don mhargadh” sna rialacha cur chun feidhme.

VI.

Tugann an Chúirt faoi deara gur imeacht mór ón Seachtú Creatchlár atá ann an rogha maidir le costais neamhdhíreacha a chistiú ar bhonn na bhfíorchostas. Níl sé soiléir cén tionchar a bheidh ag an athrú seo ar rannpháirtithe ina n-aonar. Ba cheart don Choimisiún dearbhú a thabhairt nach mbeidh cásanna míchuibhiúla ann, mar thoradh ar an gcur chuige nua, ina gcaillfidh na rannpháirtithe amach go suntasach, rud a d’imreodh tionchar diúltach ar mhealltacht an chláir.

VII.

Is beart dearfach atá san aisíocaíocht atáthar a bheartú ar CBL neamh-inghnóthaithe mar chostas incháilithe. Measann an Chúirt go bhfuil sé riachtanach go dtabharfadh an Coimisiún treoir shoiléir maidir le céard is CBL inghnóthaithe ann áfach.

VIII.

Is é tuairim na Cúirte gur pointe tosaigh an-mhaith chun an baol go mbeidh earráidí ann a laghdú é an creat rialaithe inmheánach barrfheabhsaithe atá tógtha ar bhonn straitéise atá bunaithe ar riosca, straitéis atá nasctha go dlúth leis an tsamhail nua chistithe atá beartaithe. Tá teorainneacha ag baint leis an gcur chuige seo áfach mar gheall go gcaithfear dul i ngleic le rioscaí áirithe — i ngeall ar an gcineál riosca atá i gceist leo — le rialuithe éifeachtacha chun iad a chosc.

IX.

Measann an Chúirt gur forbairt dhearfach atá sa chumhdach níos leithne atá beartaithe don Chiste um Ráthaíocht Rannpháirtithe. Beidh gá le measúnuithe a dhéanamh i ndáil le rioscaí féideartha dlí má dhéantar ionstraimí a chur san áireamh faoi chumhdach an Chiste i bhfoirm comhpháirtíochtaí príobháideacha poiblí.

X.

Cuireann an Chúirt fáilte roimh an aidhm atá ag an gCoimisiún deimhniú iniúchta éigeantach amháin a bheith ar ráitis airgeadais ag deireadh an tionscadail. Tá sé dearbhaithe ag iniúchtaí a rinne an Chúirt le déanaí nach bhfuil ach iontaofacht theoranta ag deimhnithe iniúchta, agus nach mbeidh an rialú seo ach éifeachtach i bpáirt dá bharr. Ar an gcaoi chéanna, thug iniúchtaí na Cúirte le fios go bhfuil rátaí ísle rannpháirteachais agus glactha ann i ndáil le deimhnithe ar mhodheolaíochtaí. Mura ndéanfaí feabhsú sa dá réimse sin, d’imreofaí tionchar diúltach ar straitéis rialaithe athbhreithnithe an Choimisiúin.

XI.

Is é dearcadh na Cúirte gur cheart go ndéanfaí nuálaíocht (theicniúil) a spreagadh mar thoradh ar dhámhachtainí a úsáid, lena n-áirithiú gurb ann do ghiaráil maidir le foinsí breise cistithe. Ba cheart don Choimisiún a áirithiú go ndéanfar feabhsú mar sin ar ghnéithe neamhairgeadais, amhail íomhá láidir agus clú bunaithe ar shármhaitheas, eisiachas agus aitheantas idirnáisiúnta.

XII.

Measann an Chúirt nár cheart soláthar a úsáid ach amháin i gcásanna ina bhfuil údar cuí leis, a mbeadh tairbhí breise ann dá bharr nach mbeadh ann dá mbainfí úsáid as deontais.

XIII.

Ní thugtar le fios go soiléir sa “phacáiste rialála” céard a ghlacfar leis mar “ghníomhaíochtaí nuálaíochta”. Chuirfeadh an Chúirt fáilte roimh shainmhíniú soiléir, chomh maith le teorannú oiriúnach ar raon feidhme na ngníomhaíochtaí nuálaíochta a ndéantar cistiú orthu le nach maoineofar ach na gníomhaíochtaí sin atá nua i ndáiríre.

4.

In “Fís 2020”, tá cuspóir leagtha síos ag an gCoimisiún dó féin na taighdeoirí is mó le rá agus na fiontair is nuálaíocha a mhealladh. Sa chomhthéacs seo, tá ról ríthábhachtach ag an mórphrionsabal ginearálta maidir leis na rialacha rannpháirteachais a shimpliú. Léirítear simpliú go láidir i bpríomhghnéithe na “rialacha” (féach an Iarscríbhinn chun forbhreathnú iomlán a fháil ar na cuspóirí agus na tosaíochtaí atá taobh thiar de na bearta simpliúcháin sa “phacáiste rialála”):

5.

Go ginearálta, measann an Chúirt go gcabhróidh na bearta atá molta ag an gCoimisiún go mór chun aghaidh a thabhairt ar na mórdhúshláin a bhaineann le cistiú thaighde an Aontais (e.g. rialacha rannpháirteachais neamh-chomhleanúnacha, castacht agus ualach riaracháin), má chuirtear chun feidhme iad mar atá beartaithe. Mar shampla, téann an comhtháthú atá beartaithe ar na gníomhaíochtaí a bhaineann le taighde agus nuálaíocht (e.g. na Comhthionscnaimh Theicneolaíochta (CTT) a bhaineann le taighde) i ngleic leis an gcáineadh coitianta maidir leis na rialacha a chur i bhfeidhm ar bhealach neamh-chomhleanúnach faoin Seachtú Creatchlár agus déantar éascú leis ar idir-inoibritheacht agus comhoiriúnacht idir gníomhaíochtaí taighde san Aontas (féach mír 10).

6.

Tugtar isteach go leor bearta simpliúcháin leis na “rialacha” a léirítear sa tsamhail chistithe costais (14) (féach mír 15) agus sna forálacha airgeadais (e.g. ceanglais maidir le taifeadadh ama agus an moladh maidir le CBL a chur san áireamh sa sainmhíniú ar chostais incháilithe, féach mír 21) (15). Tá dhá chuid i gceist le cur chuige an Choimisiúin: ar lámh amháin, tá sé mar aidhm leis na bearta atá molta an t-ualach riaracháin ar thairbhithe a laghdú (mar shampla, simplítear an dearbhú maidir le costais agus bíonn sé níos éasca do rannpháirtithe ranníocaíocht an AE a ríomh má bhíonn an tsamhail chistithe níos simplí); ar an lámh eile, tá sé mar aidhm leis na bearta seo obair bhainistíochta agus rialaithe an Choimisiúin a laghdú, agus cur chun feidhme na straitéise rialaithe beartaithe a éascú le cothroime idir iontaoibh agus rialú. Mar shampla, má dhéantar na socruithe cistithe a bharrfheabhsú agus a shimpliú ba cheart go gcabhródh sé sin, inter alia, leis an gCoimisiún rialú níos fearr a bhaint amach (16) (féach mír 24) (17).

7.

Ar an iomlán, téann na “rialacha atá beartaithe” i ngleic leis na ceisteanna práinneacha tábhachtacha a luaitear i mír 1. Tá a mhéad agus go n-éireoidh leis na bearta seo ag brath ar iad a chur chun feidhme go héifeachtach (18). Athdhearbhaíonn an Chúirt a moladh gur cheart don Choimisiún treoir thráthúil phraiticiúil shoiléir gan débhrí maidir le cur chun feidhme a sholáthar ar mhaithe le ráthaíochtaí leordhóthanacha a thabhairt do thairbhithe agus don Choimisiún araon (19). Ba cheart na rialacha mionsonraithe rannpháirteachais a tharchur faoin dáta ar a fhoilseofar na chéad ghlaonna ar thairiscintí ar a dhéanaí.

8.

Ba cheart a thabhairt faoi deara go bhfuil cur chun feidhme roinnt de na bearta atá molta (e.g. CBL incháilithe agus cuntais neamh-úsmhara le haghaidh réamhchistiú) ag brath ar ghlacadh an Rialacháin Airgeadais nua (20). Ar an dáta ar eisíodh an tuairim seo, ní raibh an nós imeachta reachtach ná na Rialacha Cur Chun Feidhme curtha i gcrích don Rialachán Airgeadais nua.

9.

Tá sé i gceist ag an gCoimisiún raon iomlán na dtacaíochtaí taighde agus nuálaíochta a thabhairt le chéile in aon chomhchreat straitéiseach amháin (21). Mar a shonraigh an Chúirt roimhe seo (22), ba cheart do “Fís 2020” meicníochtaí comhordaithe a aithint i measc bheartais eile an AE (mar shampla, idir Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa agus an Ciste Comhtháthaithe). Leis an gcomhordú seo, d’fhéadfaí ráta cómhaoinithe an Chláir le haghaidh cláir oibríochtúla a shocrú agus foinsí éagsúla cistithe an AE á gcur san áireamh, agus ar an gcaoi sin d’fhéadfaí tionchar iolraíoch de chuid acmhainní an Aontais a mhéadú. Chuirfí luas faoin dul chun cinn i dtreo Limistéir Taighde Eorpaigh aontaithe dá bharr sin (23). Chomh maith leis sin, mhaolódh sé an baol go bhféadfaí deontais éagsúla ón AE a charnadh le haghaidh aon ghníomhaíocht amháin (24).

10.

Trí shraith aonair rialacha a thabhairt isteach, agus gan chead a thabhairt imeacht uathu ach amháin má tá údar leis de bharr riachtanas sonrach, bheadh an Coimisiún ag neartú an bhogtha i dtreo sraithe comhleanúnaí rialacha maidir le rannpháirteachas. Faoin Seachtú Creatchlár, bhí roinnt leibhéal rialacha ann (e.g. sraith chaighdeánach rialacha maidir le rannpháirteachas agus rialacha sonracha le haghaidh Gníomhaíochtaí Comhordaithe agus Tacaíochta (GCT) (25) nó gach comhthionscnamh teicneolaíochta taighde (26)). Dá bharr sin, mheas an pobal taighde go raibh an tsraith rialacha a bhí ag gabháil leis an Seachtú Creatchlár casta agus neamh-chomhleanúnach (27).

11.

D’fhéadfadh an cur chuige comhtháite atá beartaithe (mar shampla, na rialacha maidir le ceisteanna amhail critéir incháilitheachta agus mheasúnaithe agus cearta maoine intleachtúla, a chur i bhfeidhm ar bhealach comhsheasmhach den chuid is mó i gcás gach comhchoda de “Fís 2020”) (28) a bheith mar chéim thábhachtach maidir leis an méid seo a leanas:

12.

Níl sé soiléir áfach conas agus cá mhéad a dhéanfar na rialacha maidir le rannpháirteachas a chur i bhfeidhm go comhleanúnach i gcás gach gníomhaíochta faoi “Fís 2020”, e.g. i dtaca leis an gCreatchlár um Iomaíochas agus Nuálaíocht (CIN), na comhthionscnaimh theicneolaíochta agus na gníomhaíochtaí arna mbainistiú ag an Institiúid Eorpach um Nuálaíocht agus Teicneolaíocht (EIT). Is mian leis an gCúirt béim a leagadh air gur cheart údar soiléir a bheith le haon eisceacht a bhíonn ann agus iad a laghdú a mhéad is féidir, nó déanfar rialacha d’eisceachtaí. Sa chomhthéacs sin, bheadh níos mó deimhneachta dlí ann dá mbeadh liosta sa rialachán de na gníomhaíochtaí agus de na gníomhartha sin ina bhfuiltear ag súil le heisceachtaí ón tsraith aonair rialacha.

13.

Lena chois sin, tá comhordú suntasach idir na comhlachtaí lena mbaineann de dhíth chun gníomhaíochtaí atá laistigh de raon feidhme clár nó tionscnamh eile faoi láthair (amhail iad siúd sa liosta i mír 12) a chomhtháthú go hiomlán. Tá sé beartaithe ag an gCoimisiún (29) gur cheart síneadh breise a dhéanamh ar bhainistiú “Fís 2020” chun gníomhaireachtaí feidhmiúcháin an Choimisiúin atá ann faoi láthair agus comhlachtaí seachtracha eile amhail na comhghnóthais a dhéanann bainistíocht ar na comhthionscnaimh theicneolaíochta a thógáil san áireamh (30).

14.

Is mian leis an gCúirt a dhearbhú arís an moladh a rinne sí roimhe seo gur cheart don Choimisiún maoirseacht iomchuí a dhéanamh ar na socruithe bainistíochta seo le go bhféadfar leas iomlán a bhaint as na deiseanna a chuirtear ar fáil. Go háirithe, teastaíonn dlúthchomhar chun comhtháthú a dhéanamh ar na comhghnóthais mar bhealach chun beartais an AE a chur i gcrích. Chuige sin, ní mór do na comhghnóthais córas rialaithe inmheánach atá cuimsitheach stóinsithe a thógáil ar dtús. Sa chomhthéacs sin, ba cheart don Choimisiún faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme na bpleananna gníomhaíochta (31). Cuireann an Chúirt in iúl freisin go bhfuil sé ríthábhachtach na rialacha a chur i bhfeidhm go héifeachtach comhleanúnach. Molann sí gur cheart don Choimisiún leathnú suntasach a dhéanamh ar phríomhmheicníochtaí ailínithe amhail an Coiste Imréitigh Taighde (CIT) (32) chun láidriú breise a dhéanamh ar na bearta cothrománacha.

15.

Tá samhail chistithe beartaithe ag an gCoimisiún (in Airteagal 22 agus in Airteagal 24 de na “rialacha”) atá comhdhéanta de:

16.

Tá an tsamhail i bhfad níos simplí agus tá sé deartha chun dul i ngleic leis na fadhbanna a bhí roimh thairbhithe faoin Seachtú Creatchlár, mar a raibh baint dhíreach ag castacht na samhla cistithe agus líon na dteaglamaí a bhí ar fáil idir catagóirí na gcostas, na modhanna chun costais a ríomh agus na rátaí aisíocaíochta (33). Mar shampla, faoin Seachtú Creatchlár bíonn rátaí cistithe ag brath ar an stádas dlíthiúil (e.g. mar chomhlacht poiblí neamhbhrabúis nó mar chuideachta atá dírithe ar bhrabús a dhéanamh), an cineál gníomhaíochta (i.e. taighde, taispeáint, bainistíocht nó eile) nó an cineál costais (i.e. foireann, fochonraitheoireacht nó costais dhíreacha agus neamhdhíreacha eile) (34).

17.

Faoin tsamhail atá beartaithe, fuarthas réidh go hiomlán leis an idirdhealú idir cineálacha difriúla gníomhaíochta, rud a chuir go mór le chomh casta agus a bhí samhail an tSeachtú Creatchlár (35). Lena chois sin, fágtar go mbeidh an tsamhail cistithe costais níos simplí agus go mbeidh baol níos lú go ndéanfar earráidí trí chistiú a thabhairt isteach do chostais dhíreacha iomlána taighde (ráta aisíocaíochta amháin le haghaidh costais dhíreacha a shocraítear ag tús gach tionscadail), chomh maith le ranníocaíocht sheasta ainmniúil i dtreo chostais neamhdhíreacha (20 %) le haghaidh gach tairbhí agus gach cineál gníomhaíochta.

18.

Tugann an Chúirt faoi deara go bhfágann na bearta simpliúcháin seo:

19.

Ní dhéantar idirdhealú soiléir sna “rialacha” áfach idir gníomhaíochtaí atá incháilithe chun aisíocaíocht 100 % a fháil (gníomhaíochtaí caighdeánacha) agus iad siúd atá teoranta d’uasmhéid 70 % (gníomhaíochtaí gar don mhargadh). Níl an sainmhíniú ar ghníomhaíochtaí gar don mhargadh amhail fréamhshamhaltú, tástáil, taispeáint, forbairt thurgnamhach, treoirthionscadail nó macasamhlú margaí soiléir, toisc roinnt sainmhínithe a bheith ann. Ba cheart a shonrú go soiléir sna rialacha cur chun feidhme a bhfuil i gceist le “gníomhaíochtaí gar don mhargadh”.

20.

Tugann an Chúirt faoi deara gur imeacht mór ón Seachtú Creatchlár atá sa tsamhail chistithe atá beartaithe i ngeall gur baineadh an rogha costais neamhdhíreacha a chistiú ar bhonn na bhfíorchostas. Níl sé soiléir cén tionchar a bheidh ag an tsamhail aisíocaíochta costas atá beartaithe ar rannpháirtithe ina n-aonar. Ar an ábhar sin, ba cheart don Choimisiún dearbhú a thabhairt nach mbeidh cásanna míchuibhiúla ann, mar thoradh ar an gcur chuige nua, ina gcaillfidh na rannpháirtithe amach go suntasach, rud a d’imreodh tionchar diúltach ar mhealltacht an chláir.

21.

Tá foráil sna “rialacha” maidir le bearta breise a thabhairt isteach chun na rialacha cáilitheachta a shimpliú. Is é an aidhm atá leis seo go mbeadh na rialacha seo ag teacht le cleachtais na dtairbhithe (e.g. ceanglais maidir le taifeadadh ama (37)).

22.

Tugann an Chúirt faoi deara go leanfar ar aghaidh le córais taifeadta ama a úsáid agus measann sí go bhfuil sé seo oiriúnach i ngeall is go bhfuil sé ríthábhachtach bunús na gcostas foirne a thabhaítear go hiarbhír a thabhairt (38). Is beart dearfach é áfach fáil réidh le taifeadadh ama i gcás na mball foirne atá ag obair go heisiach ar thionscadail de chuid an AE trína chur ar a gcumas dearbhú comhfreagrach a shíniú. Ar mhaithe le cur chuige comhsheasmhach a áirithiú ar fud na heagraíochta, ba cheart don Choimisiún a áirithiú go ndéanann an tairbhí a ghnáthchleachtais chuntasaíochta agus bhainistíochta féin a chomhlíonadh, mar go mbeidh an beart nua seo i mbaol míréireachtaí mura ndéanfaí sin. Mar shampla, ba cheart an dearbhú ón tairbhí a bheith ag teacht le fianaise eile (e.g. ba cheart líon na n-uaireanta oibre a rinneadh ar an tionscadal nó tagairtí do na cúraimí nó cineálacha gníomhaíochta a bheith comhsheasmhach le conarthaí fostaíochta nó le socruithe inmheánacha eile).

23.

Tá sé ceadaithe sna “rialacha” aisíocaíocht a dhéanamh ar cháin bhreisluacha (CBL) neamh-inghnóthaithe (39). Leagadh béim ar a thábhachtaí atá sé na rialacha a athrú d’fhonn glacadh le CBL neamh-inghnóthaithe mar chostas incháilithe i dTuairim Uimh. 1/2006 ón gCúirt (40). Tá sé ríthábhachtach treoir shoiléir a sholáthar maidir le cad is CBL inghnóthaithe ann. I dtuairim na Cúirte, le go mbeidh CBL incháilithe, ní mór di gan a bheith in-aisíoctha leis an tairbhí faoin reachtaíocht náisiúnta is infheidhme.

24.

Tugtar léiriú maith gurb é simpliú príomhaidhm “Fís 2020” sa bhainistíocht airgeadais atá beartaithe sa chlár (41). Chomh maith leis an tsamhail chistithe costas a thabhairt isteach (féach mír 15 go mír 20), tá sé beartaithe straitéis athbhreithnithe rialaithe a chur chun feidhme i “rialachán Fís 2020” (42). Athraítear an bhéim sa straitéis seo ó íoslaghdú rátaí earráide i dtreo rialaithe bunaithe ar riosca agus calaois a bhrath, agus ag an am céanna baintear amach an méid seo a leanas:

25.

Tá nasc dlúth ag na bloic thábhachtacha tógála den straitéis rialaithe leis an tsamhail chistithe atá beartaithe. Mar atá tuairisc orthu i “rialachán Fís 2020”, ba cheart go laghdófaí an baol míréireachtaí mar thoradh ar na tairbhí a bhaineann le bearta áirithe simpliúcháin (e.g. deireadh a chur le foinsí athfhillteacha earráidí) agus ba cheart go mbeadh córas rialaithe agus iniúchta níos simplí agus níos éifeachtaí ann dá bharr. Mar shampla, dá dtabharfaí isteach rialacha simplithe a rialódh costais neamhdhíreacha (féach mír 17), laghdófaí an ráta earráidí ina dhiaidh sin (43). Lena chois sin, d’fhéadfadh straitéis maidir le rialuithe bunaithe ar riosca agus calaois a bhrath a threisiú, a bheadh deartha agus curtha chun feidhme i gceart, cabhrú le nach dtarlódh earráidí.

26.

Tugann an Chúirt faoi deara go bhfuil straitéis bunaithe ar riosca á forbairt a bhfuil sé mar sprioc léi ráta earráidí iarmharacha gar do 2 % a bhaint amach. Is pointe tosaigh an-mhaith chun an riosca earráidí a laghdú é creat rialaithe inmheánaigh barrfheabhsaithe atá tógtha thart ar straitéis bunaithe ar riosca. Tá teorainneacha ag baint leis an gcur chuige sin áfach. Caithfear dul i ngleic le rioscaí áirithe, i ngeall ar an gcineál riosca atá i gceist leo, le rialuithe éifeachtacha chun iad a chosc.

27.

Sa chomhthéacs seo, ba í conclúid na Cúirte (44) gur measadh nach bhfuil céatadán suntasach de na deimhnithe iniúchta (deimhniúchán ex ante ar mhodheolaíochtaí costála agus deimhniúchán iniúchta ex post ar éilimh ar chostais, dhá ghné thábhachtach i meicníocht rialaithe nua an Choimisiúin) éifeachtach ach i bpáirt (féach freisin mír 30 go mír 32). Dá bhrí sin, tá an baol ann nach mbeidh ach éifeachtúlacht theoranta ag na bearta atá molta agus nach gcabhróidh siad a ndóthain chun an laghdú spriocdhírithe ar an ráta earráidí iarmharacha a bhaint amach. Lena chois sin, ba cheart don Choimisiún a áirithiú nach bhfágfaidh aon leibhéal gníomhaíochta iniúchta ex post réamhchinntithe nach mbeidh an Coimisiún in ann ráta earráidí iarmharacha gar do 2 % a bhaint amach (45).

28.

Mhol an Coimisiún gur cheart an Ciste um Ráthaíocht Rannpháirtithe (“an Ciste”) a choinneáil ar feadh thréimhse iomlán “Fís 2020”. Tá an Ciste, atá i mbun oibriúcháin cheana féin faoin Seachtú Creatchlár (46), mar chuid lárnach de straitéis rialaithe an Choimisiúin. Tá sé mar aidhm leis buiséad an AE a chosaint trí bheith ag feidhmiú mar chomhthaobhacht le haghaidh deontas le tairbhithe (47). Mar thoradh ar an méid sin, ní ghearrfar aon ráthaíocht ná urrús breise ar na rannpháirtithe (48). Murab ionann agus an Seachtú Creatchlár, bheadh an CIP, gníomhaíochtaí EIT agus ionstraimí amhail na comhthionscnaimh theicneolaíochta faoi chumhdach an Chiste (49).

29.

Tugann an Chúirt faoi deara gur laghdaíodh an t-ualach riaracháin ar thairbhithe nuair a tugadh isteach an Ciste faoin Seachtú Creatchlár. Mar shampla, mar gheall gur chuir sé urrús ar fáil i bhfoirm comhthaobhachta, bhí an Coimisiún in ann líon na dtástálacha inmharthanachta airgeadais a laghdú i gcás formhór na rannpháirtithe agus fáil réidh le cineálacha eile comhthaobhachta (e.g. ráthaíochtaí bainc). Ar an gcaoi sin, is forbairt dhearfach atá sa chumhdach níos leithe a áirithítear má chuirtear an CIP, an EIT agus na comhthionscnaimh theicneolaíochta faoi scáth an Chiste. Ní mór measúnú a dhéanamh ar na rioscaí dlí a d’fheadfadh a bheith ann (struchtúir dhifriúla dlí (50)) má chuirtear ionstraimí amhail comhpháirtíochtaí príobháideacha poiblí (e.g. comhthionscnaimh theicneolaíochta) san áireamh faoi chumhdach an Chiste, áfach, go háirithe más ioncam a shannfar don Chiste atá i gceist le haon shuim a ghnóthaítear (51).

30.

Foráiltear maidir le dhá nós imeachta deimhniúcháin (52) sa togra ón gCoimisiún, a dhéanfaidh iniúchóir neamhspleách. Tá an dá nós imeachta ina ngnéithe den chreat rialaithe inmheánaigh athbhreithnithe faoi “Fís 2020” (53). Is iad seo a leanas na nósanna imeachta:

31.

Ar mhaithe leis an ualach riaracháin ar thairbhithe a laghdú, molann an Coimisiún líon na ndeimhnithe ar na ráitis airgeadais a laghdú i gcomparáid leis an Seachtú Creatchlár (54). Ó thaobh simplithe de, cuireann an Chúirt fáilte leis an aidhm atá ag an gCoimisiún deimhniú éigeantach amháin a bheith ann ag deireadh an tionscadail. Mar sin féin, is ar iontaofacht na ndeimhnithe iniúchta, go príomha, atá an próiseas deimhniúcháin ag brath chun bheith ina nós imeachta rialaithe éifeachtach. Dearbhaítear in iniúchta a rinne an Chúirt le déanaí nach raibh an rialú seo éifeachtach ach i bpáirt don dá bhliain roimhe sin (55). Athdhearbhaíonn an Chúirt a moladh gur cheart iontaofacht na ndeimhnithe iniúchta a fheabhsú trí fheasacht an iniúchóra dheimhniúcháin maidir le hincháilitheacht an chaiteachais a mhéadú.

32.

Is é an cuspóir atá leis an Deimhniú maidir le Modheolaíocht úsáid na modheolaíochtaí cearta a chur chun cinn i measc na dtairbhithe agus costais dhíreacha a bhaineann leis an bhfoireann á n-éileamh acu bunaithe ar scála na gcostas aonaid (56). Má dhéantar talamh slán de go bhfuil a gcur chun feidhme éifeachtach, roghnódh tairbhithe go ndéanfaí deimhniúchán ar a modheolaíocht agus, dá bharr sin, thiocfadh laghdú ar líon iomlán na n-earráidí a bhaineann le costais foirne. Mar a shonraigh an Chúirt roimhe seo (57), áfach, baineann rátaí ísle rannpháirteachais agus glactha sa Seachtú Creatchlár an bonn ó iarrachtaí an Choimisiúin nósanna imeachta a shimpliú. Tugann an Chúirt spreagadh don Choimisiún simpliú a dhéanamh ar an nós imeachta chun iarratas a dhéanamh agus luas a chur faoi agus critéir shimplí a shonrú go soiléir maidir leis an deimhniú seo a fháil. Mura mbainfí an méid sin amach, d’imreofaí tionchar diúltach ar straitéis rialaithe athbhreithnithe an Choimisiúin.

33.

Tugtar isteach dámhachtainí, soláthar réamhthráchtála agus soláthar poiblí ar réitigh nuálacha mar chineálacha nua cistithe na “rialacha atá beartaithe” (58). Tá sé i gceist ag an gCoimisiún dámhachtainí a úsáid le bronnadh má bhaintear amach spriocanna réamhshainithe atá dírithe ar thaighde (59). Cuirfidh soláthar ar chumas an Choimisiúin seirbhísí taighde agus forbartha a sholáthar agus feidhmiú mar chustaiméir lainseála le haghaidh réiteach nuálaíoch (60).

34.

Is é réasúnaíocht bhunaidh na ndámhachtainí infheistíocht i dtaighde agus nuálaíocht a spreagadh ar fiú i bhfad níos mó í ná luach airgid na dámhachtana. Dá bhrí sin, chomh maith le bheith simplí ó thaobh riaracháin de, d’fhéadfadh an buntáiste a bheith ag roinnt le dámhachtainí go mbeadh tionchar ard giarála acu (61). Le go mbeidh an tionchar seo ann, ní mór don dámhachtain infheistíocht phríobháideach a spreagadh. Gan tionchar giarála, ní fheidhmeoidh an dámhachtain ach mar ionstraim chun iarrachtaí difriúla taighde a mhaoinítear le hairgead poiblí a chomhordú, agus ní mheallfaidh sí infheistíocht bhreise sa taighde. Ba cheart nasc a dhéanamh mar sin idir dámhachtainí agus spreagadh na nuálaíochta (teicniúla), lena n-áirithiú go ndéanfar giaráil ar fhoinsí breise cistithe. Le go mbeidh seasamh níos fearr ag an ngné seo, ba cheart don Choimisiún aird a dhíriú ar mhealltacht neamhairgeadais na ndámhachtainí a fheabhsú, e.g. trí chlú agus cáil a chruthú don dámhachtain bunaithe ar shármhaitheas, eisiachas agus aitheantas idirnáisiúnta.

35.

Is é réasúnaíocht an tsoláthair réamhthráchtála agus soláthar poiblí na réiteach nuálaíoch ná borradh a chur faoin éileamh ar earraí nó seirbhísí, rud a thacóidh lena nglacadh sa mhargadh (62) agus a fheabhsóidh iomaíochas Eorpach. I gcomparáid le deontais, is é atá i bpraghas soláthair an chonartha costais na gconraitheoirí móide a gcorrlach brabúis chomh maith. D’fhéadfadh sé go bhfágfadh an ghné seo go mbeadh soláthar mar ionstraim níos costasaí ná deontais fad agus a bhaineann sé le taighde a chistiú. Níor cheart soláthar a úsáid mar sin ach amháin má tá údar leis mar go bhfuiltear ag súil leis go mbeidh leasanna breise ann (e.g. margadh nua a chruthú nó nuálaíocht a spreagadh) nach dtarlódh dá n-úsáidfí deontais. Ba cheart na cúiseanna go bhfuil soláthar á úsáid a léiriú go soiléir sula ndéantar aon teagmháil le conraitheoirí féideartha. Ar an ábhar sin, níor cheart soláthar a úsáid nuair nach bhfuil mar chuspóir leis ach simpliú a dhéanamh ar riaradh an chreatchláir.

36.

Déantar taighde agus nuálaíocht a chomhtháthú sa togra reachtach maidir le “Fís 2020” trí chistiú comhleanúnach gan uaim a sholáthar ón smaoineamh go dtí an margadh (63). Déantar tagairt don téarma “nuálaíocht” ar fud na “rialacha atá beartaithe” agus an “phacáiste rialála” (64).

37.

Thug an Chúirt faoi deara in Tuarascáil Speisialta Uimh. 4/2011 (65) go ndéantar léirmhíniú leathan ar choincheap na nuálaíochta. Ní thugtar le fios go soiléir céard a ghlacfar leis mar “ghníomhaíochtaí nuálaíochta” sa “phacáiste rialála”. In ionad é sin a dhéanamh, baintear úsáid as raon leathan téarmaí tuairisciúla chun brí an fhocail a léiriú, amhail sóisialta, ceannasach sa domhan, teicneolaíochta, bunaithe ar thaighde, tionsclaíoch, sochaíoch, glas, teicniúil, folláine agus nuálaíocht fheidhmeach (66). D’fhéadfaí go mbeadh míthuiscintí ann agus go mbeadh cur chun feidhme na dtionscadal níos casta mar gheall go bhfuil débhrí ag baint leis an sainmhíniú ar nuálaíocht. Ba cheart sainmhíniú beacht a thabhairt sa togra.

38.

Ba cheart go gcuirfí teorainn shoiléir le raon na ngníomhaíochtaí nuálaíochta is féidir a mhaoiniú in “Fís 2020” trína aithint go bhfuil baol ann go ndéanfar cistiú a róscaipeadh i raon leathan tionscadal nuálaíochta nach bhfuil ach tionchar féideartha teoranta acu ar iomaíochas thionscal na hEorpa. Ba cheart tagairt a dhéanamh sa “phacáiste rialála” do chreat aitheanta nuálaíochta amhail Lámhleabhar Osló (67) agus raon feidhme na ngníomhaíochtaí nuálaíochta a theorannú go cinn atá nua ar domhan.