This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62021CC0444
Opinion of Advocate General Ćapeta delivered on 9 February 2023.#European Commission v Ireland.#Failure of a Member State to fulfil obligations – Environment – Directive 92/43/EEC – Conservation of natural habitats and of wild fauna and flora – Special areas of conservation – Atlantic biogeographical region – Article 4(4) and Article 6(1) – Failure to designate special areas of conservation and to set conservation objectives – Absence or insufficiency of conservation measures.#Case C-444/21.
Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Ćapeta arna thabhairt ar an 2023 Feabhra 9.
Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Ćapeta arna thabhairt ar an 2023 Feabhra 9.
Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:90
Eagrán sealadach
TÉACS SEALADACH AN 3/02/2023
TUAIRIM AN ABHCÓIDE GHINEARÁLTA ĆAPETA
arna tabhairt ar an 9 Feabhra 2023 (1)
Cás C-444/21
An Coimisiún Eorpach
v
Éire
(Mainneachtain Bhallstát oibleagáidí a chomhlíonadh – Treoir 92/43/CEE – Gnáthóga nádúrtha agus fána agus flóra fiáine a chaomhnú – Airteagal 6(1) – Limistéir caomhantais speisialta – Oibleagáid na bearta caomhnaithe is gá a bhunú – Sárú ginearálta agus leanúnach)
I. Réamhrá
1. “Is iontas uathúil álainn é an saol beo. … Táimid ag brath go hiomlán ar an meaisín tacaíochta beatha seo atá mionchoigeartaithe agus braitheann sé ar a bhithéagsúlacht chun oibriú go réidh.” (2)
2. Ní hamháin go bhfuil luach intreach ag an mbithéagsúlacht, ach tá sí thar a bheith tábhachtach freisin do mharthanas an duine. De réir an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, (3) áirítear ar na hiarmhairtí féideartha a eascraíonn as caillteanas bithéagsúlachta, (4) ar a laghad, neamhshlándáil bia, géarú ar athrú aeráide agus rioscaí don tsláinte, do ghnó agus do chultúr.
3. Aithníonn an tAontas Eorpach fadhbanna a d’fhéadfadh teacht as cailliúint na bithéagsúlachta. (5) Cuid dá throid chun bithéagsúlacht a chaomhnú is ea an Treoir maidir le Gnáthóga. (6)
4. Baineann na himeachtaí sáraithe seo leis an Treoir sin. Ar bhonn Airteagal 258 CFAE, tá caingean tugtha ag an gCoimisiún Eorpach in aghaidh na hÉireann mar gheall ar mhainneachtain a cuid oibleagáidí a chomhlíonadh faoi Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga.
5. Is é seo an tríú caingean sáraithe a tugadh os comhair na Cúirte – tar éis bhreithiúnais an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéar caomhantais speisialta),(7) agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig, – (8) a bhaineann le cur chun feidhme Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga. Tá dhá chaingean eile den chineál céanna ar feitheamh os comhair na Cúirte freisin, (9) agus tá imeachtaí sáraithe breise ar siúl. (10)
6. Dá bhrí sin, ní “gnáth-”chaingean sáraithe eile atá sa chás seo arna thabhairt ag an gCoimisiún i gcoinne Ballstáit ar bhonn Airteagal 258 CFAE. Ina ionad sin, is cosúil gur cuid de bheartas an Choimisiúin é aghaidh a thabhairt ar thorthaí neamhleora maidir le feabhas a chur ar staid na ngnáthóg agus na speiceas a mhaireann iontu, atá ar áireamh sa Treoir maidir le Gnáthóga. (11)
7. Ag an am céanna, léiríonn an cás seo go leor deacrachtaí atá ag an gCúirt in imeachtaí sáraithe ina líomhnaítear gur mhainnigh na Ballstáit spriocanna comhshaoil a bhaint amach. Cad go díreach iad na hoibleagáidí nach mór do Bhallstát a chomhlíonadh chun go measfar go bhfuil an Treoir maidir le Gnáthóga curtha i bhfeidhm aige i gceart? Conas ba chóir don Choimisiún mainneachtain den sórt sin a chruthú, agus cad is féidir le Ballstát a thabhairt mar chosaint? Ina theannta sin, agus is rud sách tábhachtach é sin, conas ba chóir don Chúirt measúnú a dhéanamh ar na hargóintí sin?
8. Mar a léireoidh mé, tá sé fíor-riachtanach, níos mó ná in go leor réimsí eile de dhlí an Aontais, go nglacfar, agus na ceisteanna seo á bhfreagairt, cur chuige substainteach, ag seachaint foirmiúlacht dhlíthiúil agus ag díriú ar phríomhchuspóir na Treorach maidir le Gnáthóga. Is é an bhithéagsúlacht a chosaint an cuspóir sin. Faoi chuimsiú na Treorach sin, tá sé seo le baint amach trí bhearta arna nglacadh ag na Ballstáit atá dírithe ar ghnáthóga nádúrtha roghnaithe agus a gcuid fána agus flóra fiáine a chothabháil nó a athchóiriú ag stádas caomhnaithe fabhrach. (12)
9. Tá sé d’aidhm ag an Treoir maidir le Gnáthóga, dá bhrí sin, toradh a bheidh le feiceáil sa dúlra a bhaint amach. Ní líonra forálacha dlíthiúla é an toradh sin (cé go bhféadfadh go mbeadh gá le cuid acu), ach caomhnú na bithéagsúlachta a chumhdaítear leis an Treoir sin. Ní féidir cuspóir na Treorach maidir le Gnáthóga a bhaint amach ach trí roinnt rialacha dlíthiúla a ghlacadh, ná fiú trí rialacha den sórt sin a fhorghníomhú. Ní bearta dlíthiúla iad go leor de na bearta riachtanacha sa chiall go gcruthaítear cearta agus oibleagáidí d’ábhair shonracha. Is minic nach féidir bearta den sórt sin a mheas trí na gnáthmhodhanna measúnaithe a úsáideann an Chúirt in imeachtaí sáraithe, eadhon a fhíorú an bhfuil beart dlíthiúil ann, cé acu an gcuirtear i bhfeidhm go praiticiúil é agus cé dó a chruthaíonn sé cearta agus oibleagáidí. Sa chomhthéacs reatha, ceisteanna de chineál difriúil atá i gceist agus níl an Chúirt in ann iad a fhreagairt ar bhonn a heolais féin. Mar shampla, is deacair don Chúirt measúnú a dhéanamh ar an gceist an leor cosc a chur ar úsáid áineasa codanna áirithe d’fhoraois chun speicis ainmhithe nó plandaí atá i mbaol a shábháil. Is gá, áfach, go mbeadh an Chúirt in ann a rialú an ndearna nó nach ndearna Ballstát an méid a cheanglaítear leis an Treoir maidir le Gnáthóga.
10. Tar éis dom cur síos gairid a dhéanamh ar chúrsa na n-imeachtaí sáraithe seo i gcoinne na hÉireann (II), rachaidh mé ar aghaidh mar seo a leanas. Míneoidh mé ar dtús córas na Treorach maidir le Gnáthóga agus léireoidh mé go gcruthaíonn oibleagáidí na mBallstát faoi Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir sin iomlán doroinnte (III). Déanfaidh mé anailís ansin, mar a iarrann an Chúirt, ar an ngearán a líomhnaíonn an Coimisiún sa chás seo maidir le sárú ar Airteagal 6(1) den Treoir sin (IV). Bainfidh mé de thátal as gur mhainnigh Éire a hoibleagáidí faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chomhlíonadh, rud a bhain go substaintiúil, ag an am céanna, le sárú ar Airteagal 4(4) di.
II. Cúrsa an cháis seo: an nós imeachta réamhdhlíthíochta agus an nós imeachta os comhair na Cúirte
11. Baineann an cás seo le cur chun feidhme na n-oibleagáidí atá ar Éirinn faoi Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga i réigiún bithgheografach an Atlantaigh. (13)
12. Maidir leis an réigiún sin, ghlac an Coimisiún, trína Chinneadh 2004/813/CE, (14) liosta de 413 láithreán a bhfuil tábhacht Chomhphobail leo (“LTCanna”) laistigh de chríoch na hÉireann. Thug an Coimisiún an liosta sin cothrom le dáta ina dhiaidh sin, go háirithe, trí dhá chinneadh, (15) a chuir 11 láithreán leis agus a chumasc dhá láithreán isteach i gceann amháin, maidir le hÉirinn. Mar sin, baineann an cás seo ar an iomlán le 423 láithreán atá liostaithe sna trí chinneadh sin ón gCoimisiún.
13. Tar éis fiosrúchán a dhéanamh trí nós imeachta píolótach an Aontais, an 27 Feabhra 2015, sheol an Coimisiún litir fógra fhoirmiúil go hÉirinn, i gcomhréir le hAirteagal 258 CFAE, inar leag sé amach a thuairim go bhféadfaí, trí mhainneachtain roinnt láithreán a ainmniú ar a chríoch mar limistéir caomhantais speisialta (“LCSanna”) chun sainchuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán a shocrú agus chun na bearta caomhnaithe is gá a ghlacadh do na 423 láithreán ar fad atá i gceist, go raibh a oibleagáidí faoi Airteagal 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga á sárú ag an mBallstát sin.
14. Ar an 30 Aibreán 2015, d’fhreagair Éire an litir fógra fhoirmiúil, ag cur in iúl an dul chun cinn atá déanta aici maidir le hainmniú Limistéar Caomhantais Speisialta agus socrú cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán. Ag an am céanna, chuir Éire chun suntais go dtugann dlí na hÉireann cosaint do láithreáin sula n-ainmnítear go foirmiúil iad mar Limistéir Caomhantais Speisialta. Chuir Éire faisnéis ar fáil freisin ar bhearta caomhnaithe a bhí ar siúl in go leor láithreán. Ina theannta sin, an 9 Nollaig 2015, an 15 Eanáir 2016 agus an 4 Márta 2016, sheol Éire trí nuashonrú chuig an gCoimisiún maidir le hainmniú Limistéar Caomhantais Speisialta agus socrú cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán.
15. An 29 Aibreán 2016, sheol an Coimisiún tuairim réasúnaithe chuig Éirinn, á mheas go raibh na sáruithe líomhainte ar Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga fós i bhfeidhm ar fhormhór na láithreán. (16)D’iarr sé ar an mBallstát deireadh a chur leis na sáruithe sin laistigh de thréimhse dhá mhí tar éis an tuairim réasúnaithe sin a fháil.
16. An 27 Meitheamh 2016, d’fhreagair Éire an tuairim réasúnaithe. Leag sí amach go háirithe an “Clár oibre um Shainiú agus Bainistíocht LCS” a formheasadh le déanaí chun ainmniú LCS agus cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán a thabhairt chun críche agus chun bearta caomhnaithe ar leibhéal an láithreáin a fhorbairt.
17. An 9 Samhain 2018, sheol an Coimisiún tuairim réasúnaithe bhreise chuig Éirinn, inar leagadh amach anailís níos mionsonraithe ar na bearta caomhnaithe a thíolaic an Ballstát sin. (17) De réir na tuairime sin, iarradh ar Éirinn deireadh a chur leis na sáruithe líomhainte faoin 9 Eanáir 2019.
18. An 11 Eanáir 2019, d’fhreagair Éire an tuairim réasúnaithe bhreise. Go háirithe, leag an Ballstát sin amach an dul chun cinn a bhí déanta aige agus clár ama chun ainmniú LCSanna a thabhairt chun críche agus chun cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán a shocrú faoi dheireadh 2020 agus chun na bearta caomhaontais is gá do gach láithreán a shainaithint agus a chur chun feidhme faoi 2021. Ina theannta sin, an 26 Aibreán 2019, an 2 Bealtaine 2019, an 11 Deireadh Fómhair 2019, an 12 Nollaig 2019, an 14 Eanáir 2020 agus an 14 Aibreán 2020, chuir Éire nuashonrú ar fáil don Choimisiún ar ainmniú láithreán mar Limistéir Caomhantais Speisialta, ar fhoilsiú cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán agus ar fhorbairtí a bhaineann le bearta caomhnaithe atá sainiúil don láithreán.
19. Trína iarratas arna thaisceadh an 16 Iúil 2021, rinne an Coimisiún, agus é den Tuairim nach raibh a hoibleagáidí faoi Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga comhlíonta fós ag Éirinn faoin 9 Eanáir 2019, an chaingean seo a thabhairt os comhair na Cúirte faoi Airteagal 258 CFAE.
20. Leis an gcéad dá ghearán, iarrann an Coimisiún ar an gCúirt a dhearbhú go bhfuil Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga sáraithe ag Éirinn, ar an gcéad dul síos, trí mhainneachtain roinnt láithreán ar a críoch a ainmniú mar Limistéir Caomhantais Speisialta (217 as 423 LCS), agus, ar an dara dul síos, trí mhainneachtain sainchuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán a leagan síos maidir le láithreáin áirithe (140 as na 423 LCS).
21. Trína thríú gearán, iarrann an Coimisiún ar an gCúirt a dhearbhú go bhfuil Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga sáraithe ag Éirinn trí mhainneachtain na bearta caomhnaithe is gá a bhunú le haghaidh aon cheann de na 423 láithreán atá liostaithe mar LTCanna sna cinntí ábhartha ón gCoimisiún.
22. Ina cosaint arna taisceadh an 15 Deireadh Fómhair 2021, iarrann Éire, le tacaíocht ó Phoblacht Chónaidhme na Gearmáine, (18) ar an gCúirt an chaingean láithreach a dhíbhe ina hiomláine mar ní gan bhunús.
23. Thaisc an Coimisiún agus Éire freagra agus athfhreagra freisin an 29 Samhain 2021 agus an 20 Eanáir 2022 faoi seach.
24. Tionóladh éisteacht an 9 Samhain 2022 agus chuir an Coimisiún agus Éire argóint ó bhéal i láthair.
III. An Treoir maidir le Gnáthóga agus oibleagáidí na mBallstát faoi Airteagail 4(4) agus 6(1) di
A. Natura 2000 agus réigiún bithgheografach an Atlantaigh
25. Is cuid de Natura 2000 iad na Limistéir Caomhantais Speisialta arna mbunú faoin Treoir maidir le Gnáthóga, (19) mar aon leis na Limistéir faoi Chosaint Speisialta a bunaíodh faoin Treoir maidir le hÉin, (20) ar líonra éiceolaíoch comhleanúnach Eorpach é atá dírithe ar mharthanas fadtéarmach na ngnáthóga agus na speicis is luachmhaire agus is mó atá i mbaol.
26. Is é Natura 2000 an gréasán comhordaithe is mó de limistéir caomhnaithe dúlra ar domhan. (21) Clúdaíonn sé beagnach an cúigiú cuid de thalamh talún an Aontais Eorpaigh agus thart ar 10% dá fharraigí, arb ionann é agus beagnach 28 000 láithreán ar fud na 27 mBallstát, de réir tuairiscí le déanaí.(22)
27. Tá Natura 2000 roinnte i gcúig réigiún bhithgheografacha mhuirí agus naoi réigiún bhithgheografacha talún, lena n-áirítear réigiún an Atlantaigh atá i gceist sa chás seo. Cuimsíonn an réigiún sin ocht mBallstát (naoi mBallstát roimhe seo) go hiomlán nó go páirteach (is iad sin críoch iomlán na hÉireann, na hÍsiltíre agus na Ríochta Aontaithe, móide codanna den Bheilg, den Danmhairg, den Ghearmáin, den Spáinn, den Fhrainc agus den Phortaingéil). Cuimsíonn sé breis is leath de chósta an Aontais Eorpaigh agus dhá cheann de na farraigí is táirgiúla ar domhan, an Mhuir Thuaidh agus an tAigéan Atlantach (oirthuaisceart). Tá sé ar cheann de na limistéir is mó daonra san Aontas Eorpach freisin, le breis agus 100 milliún duine (beagnach aon cheathrú de dhaonra an Aontais Eorpaigh). (23)
28. Rud atá ábhartha don chás seo, tá roinnt cineálacha gnáthóige agus speiceas tosaíochta (24) i réigiún bithgheografach an Atlantaigh ar chríoch na hÉireann atá i mbaol a ndíothaithe. Mar shampla, is gnáthóg bhogaigh de shaghas áirithe iad bratphortaigh (25) comhdhéanta de thalamh bog, spúinseach comhdhéanta go príomha d’ábhar planda leathmheathartha ar a dtugtar móin, a d’ardaigh go mall thar na mílte bliain in áiteanna ina bhfuil an aeráid fionnuar agus fliuch. Tá siad thar a bheith tábhachtach, inter alia, maidir le hathrú aeráide, toisc go stórálann siad na milliúin tonna carbóin (baineann plandaí a fhoirmíonn móin ar nós caonach móna agus seisc an charbóin ón atmaisféar).(26) Is codanna den chósta iad murlaigh chósta (27) ina mbuaileann an t-aigéan leis an talamh, agus is éiceachórais thábhachtacha iad do tháirgiúlacht iomlán na n-uiscí cósta mar go dtacaíonn siad le gnáthóga éagsúla. (28) Mar an gcéanna, is speiceas iontach é an diúilicín péarla fionnuisce (Margaritifera margaritifera), (29) atá ag dul i léig go tapa (tá sé ar cheann de na 365 speiceas is mó i mbaol ar domhan de réir dealraimh), ar féidir leo maireachtáil le breis agus 200 bliain agus a bhfuil ról ríthábhachtach acu d’éiceachórais trí uisce a scagadh, rud a chuireann feabhas ar a cháilíocht. (30)
B. Córas na Treorach maidir le Gnáthóga
29. Ceanglaítear le hAirteagal 3(2) den Treoir maidir le Gnáthóga ar Bhallstáit rannchuidiú le bunú Natura 2000 de réir ionadaíocht na ngnáthóg agus na speiceas ábhartha ina gcríocha. Dá bhrí sin, ní mór dóibh láithreáin a ainmniú chun na críche sin, i gcomhréir le hAirteagal 4 den Treoir sin, mar LCSanna agus bearta a ghlacadh, i gcomhréir le hAirteagal 6(1) di, chun na cineálacha gnáthóige agus na speicis sin a chaomhnú.
30. Is é mo thuairim gurb é an fhoráil is tábhachtaí agus an raison d’être den Treoir maidir le Gnáthóga ná Airteagal 6(1), a éilíonn go bunúsach ar na Ballstáit bearta caomhnaithe gníomhacha a ghlacadh chun na gnáthóga agus na speicis a mhaireann iontu a chaomhnú.
31. Chun bheith i gcomhréir le ceanglais na Treorach maidir le Gnáthóga, ní mór na bearta caomhnaithe sin a neadú sa struchtúr arna dhearadh leis an Treoir sin. Ní féidir a chinneadh, ach amháin má oireann na bearta don struchtúr sin, go bhfuil a chroí-oibleagáidí faoin Treoir sin comhlíonta ag Ballstát.
32. Is gá, dá bhrí sin, gnéithe ábhartha de chóras na Treorach maidir le Gnáthóga a mhíniú go hachomair.
33. Faoi Airteagal 4 den Treoir maidir le Gnáthóga, reáchtáiltear an nós imeachta chun láithreáin a ainmniú mar Limistéir Caomhantais Speisialta i dtrí chéim (31) (nó ceithre, (32) ag brath ar conas a mhiondealaítear iad).
34. Ar an gcéad dul síos, faoi Airteagal 4(1) den Treoir maidir le Gnáthóga, molann gach Ballstát liosta de láithreáin ina léireofar na cineálacha gnáthóige nádúrtha agus na speicis dhúchasacha a bhfuil siad ina n-óstach orthu, a tharchuirtear ansin chuig an gCoimisiún.
35. Ar an dara dul síos, faoi Airteagal 4(2) den Treoir maidir le Gnáthóga, bunaíonn an Coimisiún, i gcomhaontú le gach Ballstát, dréacht-liosta de LTCanna arna tharraingt ó liostaí na mBallstát. Ar bhonn an dréachtliosta sin, glacann an Coimisiún, trí chinneadh ceangailteach, liosta na LTCanna. Glacadh leis na cinntí a liostaíonn na 423 LTC ar chríoch na hÉireann, mar a mhínítear thuas (féach mír 12 den Tuairim seo), in 2004, 2007 agus 2008 faoi seach.
36. Ar deireadh, faoi Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga, (33) a luaithe a ghlactar láithreán mar LCS, ainmníonn an Ballstát lena mbaineann an láithreán sin mar LCS. Foráiltear le hAirteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga mar a leanas:
“A luaithe a ghlacfar láithreán a bhfuil tábhacht Chomhphobail leis i gcomhréir leis an nós imeachta a leagtar síos i mír 2, ainmneoidh an Ballstát lena mbaineann an láithreán sin mar limistéar caomhantais speisialta a luaithe is féidir agus laistigh de shé bliana ar a mhéad, agus tosaíochtaí á mbunú i bhfianaise thábhacht na láithreán chun cineál gnáthóg nádúrtha in Iarscríbhinn I nó speiceas in Iarscríbhinn II a chothabháil nó a athchóiriú ar stádas caomhnaithe fabhrach, agus maidir le comhleanúnachas Natura 2000, agus i bhfianaise na mbaol díghrádaithe nó scriosta óna bhfuil na láithreáin sin i mbaol.”
[Aistriúchán neamhoifiigúil]
37. I bhfocail eile, faoi Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga, ní mór don Bhallstát lena mbaineann gach LTC a ainmniú mar LCS. (34) Ina theannta sin, ní mór ainmniú den sórt sin a dhéanamh laistigh de shé bliana ó glacadh an liosta cheangailtigh de LTCanna. Chuaigh an spriocdháta sin in éag maidir leis na LTCanna a bhí i gceist sa chás seo in 2010 agus in 2014, faoi seach (féach fonótaí 14 agus 15 a ghabhann leis an Tuairim seo).
38. Cé go bhfuil ar na Ballstáit LTCanna a chlaochlú ina LCSanna, tá iarmhairtí díreacha dlíthiúla cheana féin má liostaíonn an Coimisiún láithreáin mar LTC. De réir Airteagal 4(5) den Treoir maidir le Gnáthóga, a luaithe a chuirtear suíomh ar an liosta LTCanna arna ghlacadh ag an gCoimisiún, tá sé faoi réir na n-oibleagáidí atá leagtha amach in Airteagal 6(2) go (4) di. Tá sé d’aidhm ag na forálacha deiridh sin cosc a chur ar aon damáiste a dhéanfar don láithreán amach anseo nó, i gcásanna eisceachtúla ina gcaithfear glacadh le damáiste, an damáiste sin a íoslaghdú. (35)
39. Mar sin féin, ní spreagtar croífhoráil Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga ach amháin trí LTC a ainmniú mar LCS. (36)
40. Foráiltear le hAirteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga:
“Maidir le limistéir caomhantais speisialta, leagfaidh na Ballstáit síos na bearta caomhnaithe is gá lena n-áireofar, más gá, pleananna bainistíochta iomchuí arna ndéanamh go sonrach do na láithreáin nó arna gcomhtháthú i bpleananna forbartha eile, agus bearta iomchuí reachtúla, riaracháin nó conarthacha a fhreagraíonn do cheanglais éiceolaíocha na gcineálacha gnáthóige nádúrtha in Iarscríbhinn I agus na speicis in Iarscríbhinn II atá ar na láithreáin.”
41. Ní mór do na bearta caomhnaithe, mar a shonraítear go soiléir i dtéacs na forála sin, freagairt do riachtanais éiceolaíocha na gcineálacha gnáthóige agus na speiceas atá san LCS lena mbaineann. Ciallaíonn sé seo go n-éilíonn ainmniú LCS, (37) ní hamháin a theorainneacha geografacha a bhunú trí ghníomh ceangailteach, ach freisin na cúiseanna atá leis a bheith ann, nó, i bhfocail eile, na cúiseanna atá le baint amach ag ainmniú den sórt sin a leagan amach. Meastar i gcásdlí na Cúirte gur céim éigeantach agus riachtanach é cuspóirí caomhantais a leagan síos maidir le Limistéir Caomhantais Speisialta a ainmniú agus bearta caomhnaithe a chur i bhfeidhm. (38)
42. Tá sé éigeantach na bearta caomhnaithe is gá faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chur i bhfeidhm. I bhfocail eile, cé go gcoimeádann na Ballstáit lánrogha áirithe maidir le roghnú na modhanna is iomchuí a chuirfear i bhfeidhm, (39) ní féidir leo a roghnú gan bearta leordhóthanacha agus éifeachtacha a ghlacadh, is é sin bearta lenar féidir cuspóirí an LCS a bhaint amach.
43. Ina theannta sin, cé nach bhforchuireann Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga aon teorainn ama, ós rud é nach mór na bearta caomhnaithe a neadú in LCSanna, ar gá iad, ina dhiaidh sin, a ainmniú laistigh de shé bliana ón dáta a nglacfaidh an Coimisiún an liosta LTCanna, ní mór na bearta caomhnaithe a ghlacadh laistigh den tréimhse sin freisin.
44. Is é mo thuairim go leanann dhá iarmhairt ón méid sin roimhe seo. Ar an gcéad dul síos, ní féidir leis na Ballstáit a n-oibleagáidí faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chomhlíonadh mura bhfuil an láithreán ainmnithe mar LCS (40) acu agus, ar an dara dul síos, tá sé riachtanach agus Limistéir Caomhantais Speisialta á n-ainmniú acu go gcaithfidh na Ballstáit a bheith soiléir maidir leis na cuspóirí caomhnaithe atá le baint amach laistigh de gach LCS ar leith. Murach sin, ní féidir a fháil amach an gcomhfhreagraíonn na bearta caomhnaithe do riachtanais éiceolaíocha an chineáil gnáthóige agus speicis áirithe.
45. Dá bhrí sin, tá nasc riachtanach idir cinneadh gur sáraíodh Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga. Dá bhrí sin, ní haon ionadh é go dtionscnaíonn an Coimisiún imeachtaí sáraithe de ghnáth i leith mainneachtain an dá fhoráil sin a chomhlíonadh ag an am céanna.
46. I bhfocail eile, mar gheall ar an struchtúr mar atá leagtha síos ag an Treoir maidir le Gnáthóga, i ngach cás nach bhfuil LCS ainmnithe ag Ballstát laistigh den tréimhse sé bliana ó glacadh an liosta LTCanna, tá Airteagail 4(4) agus 6(1) den Treoir sin á sárú aige ag an am céanna. Tá sé sin amhlaidh toisc nach bhfuil bearta caomhnaithe bunaithe i gceart ach amháin más cuid den scéim a cuireadh ar bun leis an Treoir maidir le Gnáthóga iad.
47. Ar cheann de na hiarmhairtí a eascraíonn as ainmniú LCS is ea go mbunófar agus go gcuirtear i bhfeidhm bearta caomhnaithe, mar a cheanglaítear faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga. (41)
48. Is é tuairim an Choimisiúin gur féidir sárú ar Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga a ardú go leithleach ó Airteagal 6(1) di mura bhfuil bearta foirmiúla glactha ag an mBallstát chun LCS a ainmniú. Mar sin féin, i mo thuairim, ní féidir teacht ar an gconclúid go bhfuil LCS ainmnithe i gceart ag Ballstát i dtéarmaí substaintiúla mura bhfuil a chuspóirí caomhnaithe agus a bhearta caomhnaithe bunaithe aige trína bhféadfar na cuspóirí sin a bhaint amach. Dá réir sin, is fíor freisin, trí bhíthin gan na bearta caomhnaithe is gá a ghlacadh, go sáraíonn an Ballstát ní hamháin Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga, ach freisin Airteagal 4(4) den Treoir sin a thuigtear i dtéarmaí substainteacha.
49. Saincheist ar leith ach atá chomh tábhachtach céanna is ea cad is beart caomhnaithe riachtanach chun críocha Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga. Má ghlacaimid an cur chuige substainteach mar a moladh ag tús na Tuairime seo (féach mír 8 den Tuairim seo), is gá gur beart é lenar féidir, ar bhonn an eolais eolaíoch reatha, an toradh a shamhlaítear le cuspóir caomhantais LCS ar leith a bhaint amach. Nuair a bhíonn roinnt cuspóirí caomhnaithe ag LCS toisc go mbaineann sé le gnáthóga ar leith chomh maith le roinnt speiceas ainmhithe agus plandaí a chothaíonn sé, caithfidh na bearta faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga na cuspóirí sin go léir a chumhdach. Deimhníodh an cur chuige sin leis an gcásdlí inar chinn an Chúirt nach mór bearta caomhnaithe a chur chun feidhme go héifeachtach trí bhearta iomlána, soiléire agus beachta. (42)
50. I gcomhthéacs imeachtaí sáraithe, iarrtar ar an gCúirt a chinneadh an gcomhlíonann na bearta caomhnaithe atá i gceist na ceanglais sin ar bhonn na fianaise a chuir an Coimisiún faoina bráid agus a fhéadfaidh an Ballstát lena mbaineann glacadh léi nó í a dhíospóid. I dtaca leis sin, ní gá, i mo thuairim, go léireodh an Coimisiún, ná go ndéanfadh an Chúirt measúnú, ar neamhdhóthanacht na mbeart caomhnaithe i gcás gach ceann de na LCSanna ar chríoch an Bhallstáit. Is leor patrún neamhdhóthanachta i dtaca le bearta den sórt sin a léiriú. Is chuige sin a thiocfaidh chun bheith tábhachtach gearán lena líomhnaítear sárú ginearálta agus leanúnach (féach míreanna 90 go 112 den Tuairim seo).
51. Ardaíonn sé seo, ar a sheal, ceist an chruthúnais nach mór a thabhairt agus na róil faoi seach atá ag an gCoimisiún, ag an mBallstát lena mbaineann agus ag an gCúirt maidir le comhlíonadh Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a fhíorú. Tá sé aitheanta cheana féin ag an gCúirt ina leith sin nach bhfuil aon chumhachtaí imscrúdaithe dá chuid féin ag an gCoimisiún, ach go bhfuil sé ag brath ar an bhfaisnéis a sholáthraíonn na Ballstáit. (43) D’fhéadfaí an fhaisnéis sin a sholáthar trí fhaireachán agus trí thuairisciú faoi Airteagail 11 agus 17 den Treoir sin nó ar bhonn iarrataí ón gCoimisiún. Ar aon chuma, bunaithe ar an bhfaisnéis a fhaigheann sé, ba cheart go mbeadh an Coimisiún in ann a fhíorú go héasca an bhfuil bearta caomhnaithe ann agus an nasc atá acu le gach ceann de na cuspóirí caomhnaithe ábhartha do gach ceann de na gnáthóga agus speicis. (44) Toisc go bhfuil an fhaisnéis sin i lámha an Bhallstáit lena mbaineann, tá an Ballstát sin in ann a léiriú freisin gurb ann do bhearta caomhnaithe agus méid na mbeart caomhnaithe agus conas a bhaineann siad leis na cuspóirí caomhnaithe do gach láithreán. Is cosúil, dá bhrí sin, gur féidir a cheangal ar an mBallstát lena mbaineann na bearta caomhnaithe a glacadh le haghaidh gach gnáthóige agus gach speicis a shainaithint gan a cheangal ar an gCoimisiún a léiriú – rud a bheadh ró-anásta – nach mbaineann aon cheann de na bearta caomhnaithe a ghlac an Ballstát sin leis an speiceas sin agus leis an ngnáthóg sin. Ag an am céanna, is faoin gCoimisiún a bheadh sé fós a léiriú nach leor na bearta caomhnaithe atá curtha i láthair ag an mBallstát mar bhearta a chosnaíonn speiceas nó gnáthóg chun an cúram sin a chomhlíonadh. Ar an gcaoi chéanna, ba cheart go mbeadh an Chúirt Bhreithiúnais in ann a chinneadh an bhfuil na bearta caomhnaithe i gcomhréir le hAirteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga de bhua na faisnéise a chuir na páirtithe ábhartha faoina bráid, gan dul i mbun “obair fhairsing bleachtaireachta”. (45)
52. Ar deireadh, tá sé tábhachtach a chur in iúl, trí Airteagal 4(4) nó Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a shárú, go ndéanann Ballstát dochar ní hamháin dá limistéir caomhantais dúlra féin, ach d’iarrachtaí ar leibhéal an Aontais Eorpaigh freisin chun caomhnú agus bithéagsúlacht a chur chun cinn trí Natura 2000. Mar a d’aithin an Chúirt, is léir ón gceathrú agus ón aonú aithris déag den Treoir maidir le Gnáthóga go bhfuil gnáthóga agus speicis atá i mbaol mar chuid d’oidhreacht nádúrtha an Aontais Eorpaigh agus gur de chineál trasteorann iad na bagairtí go minic, rud a chuireann freagracht choiteann ar na Ballstáit uile bearta caomhnaithe a ghlacadh. (46)
53. Is dócha go dteipfidh ar an Treoir maidir le Gnáthóga, ar tagraíodh di, mar shampla, mar “uirlis chumhachtach maidir le cosaint an dúlra” (47) agus “ar cheann de na píosaí reachtaíochta comhshaoil is láidre san Aontas Eorpach”, (48) mura mbunaíonn na Ballstáit na bearta caomhnaithe is gá chun cuspóirí caomhantais gach láithreáin a roghnaítear le bheith rannpháirteach in Natura 2000 a bhaint amach.
54. Is i bhfianaise an mhéid sin a rachaidh mé ar aghaidh anois chuig an tríú gearán a chuir an Coimisiún ar aghaidh sa chás seo.
IV. An tríú gearán, ag líomhain sárú ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga
55. De réir a thríú gearán, áitíonn an Coimisiún go bhfuil Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga sáraithe ag Éirinn toisc gur theip uirthi na bearta caomhnaithe riachtanacha a bhunú le haghaidh aon cheann de na 423 láithreán atá i gceist.
56. Go bunúsach ardaíonn an Coimisiún ceithre chineál líomhain. Ar an gcéad dul síos, níl bearta caomhnaithe ar bith ag roinnt láithreán (230 as na 423 láithreán). Ar an dara dul síos, tá bearta caomhnaithe neamhiomlána ag roinnt láithreán toisc nach mbaineann siad ach le fo-thacar de na cineálacha gnáthóige nó de na speicis ábhartha atá i láthair go suntasach sna suíomhanna sin (149 de na 193 láithreán eile). Ar an tríú dul síos, tá bearta caomhnaithe ag roinnt láithreán nach bhfuil bunaithe ar chuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán agus atá sainmhínithe go soiléir (na 44 láithreán eile). Ar an gceathrú dul síos, in go leor láithreán, níl na bearta caomhnaithe atá ann cheana éifeachtach toisc nach bhfuil siad beacht a ndóthain agus nach dtugtar aghaidh ar gach brú agus bagairt shuntasach. Ina theannta sin, áitíonn an Coimisiún go bhfuil an cineál deiridh sin sáraithe de chineál ginearálta agus leanúnach.
57. Díreoidh mé ar leithligh thíos ar gach ceann de na ceithre chineál líomhaintí.
58. Sula ndéanfar an anailís sin, tá sé tábhachtach a shoiléiriú, i mo thuairim, nach bhfuil aon bhac ar an gCoimisiún gearán ar leith a dhéanamh faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga más rud é go bhfuil gearán maidir leis an láithreán céanna tugtha faoi Airteagal 4(4) di freisin (mar shampla, mura n-ainmnítear LCS go foirmiúil nó mura bhfuil sainchuspóirí caomhantais bainteach le LCSanna áirithe ann). (49)
59. Sa chás seo, líomhnaíonn an Coimisiún gur sáraíodh Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga maidir leis na 423 láithreán ar fad atá i gceist, ach, i ndáil le cuid de na láithreáin sin, líomhnaíonn an Coimisiún freisin go bhfuil sárú líomhainte ar Airteagal 4(4) den Treoir sin.
60. Mar a mhínigh mé cheana (féach míreanna 44 go 48 den Tuairim seo), ciallaíonn an cinneadh go sáraítear Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga go huathoibríoch sárú Airteagal 4(4) de i dtéarmaí substainteacha freisin, mar ní féidir LCS a mheas mar limistéar atá bunaithe i gceart gan bearta caomhnaithe riachtanacha a ghlacadh agus a chur i bhfeidhm. Os a choinne sin, má chinntear nach bhfuil LCS ainmnithe go foirmiúil ag Ballstát nó nár bhunaigh Ballstát a chuspóirí caomhnaithe de shárú ar Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga, ciallaíonn sé ag an am céanna go sáraítear Airteagal 6(1) de freisin, toisc nach féidir bearta caomhnaithe a ghlacadh i gcomhréir leis an Treoir maidir le Gnáthóga ach amháin má tá siad nasctha le LCS sonrach agus lena chuspóirí caomhnaithe.
61. Dá bhrí sin, i bhfianaise an cheangail idir an dá fhoráil sin, fiú amháin más féidir na líomhaintí sáraithe a mheasúnú ar leithligh, ní féidir leis an gCoimisiún beart sáraithe a thionscnamh i ndáil leis an dá cheann acu.
A. An líomhain nach bhfuil aon bhearta caomhnaithe glactha ag Éirinn do láithreáin áirithe
62. Líomhnaíonn an Coimisiún, bunaithe ar an bhfaisnéis a chuir Éire ar fáil i gcomhthéacs an nós imeachta réamhdhlíthíochta, go bhfuil 230 láithreán ann nach bhfuil bearta caomhnaithe ar bith ann ina leith.
63. Mar fhreagra ar an líomhain sin, míníonn Éire go bhfuil liosta de ghníomhartha infhógartha agus liosta gníomhaíochtaí ar gá toiliú ina leith (GGTanna) i ndlí na hÉireann, ina sainaithnítear gníomhaíochtaí ar gá toiliú an Aire ábhartha ina leith sular féidir iad a dhéanamh ar láithreán ar leith. I dtuairim na hÉireann, is bearta caomhnaithe atá sainiúil don láithreán iad gníomhartha infhógartha agus GGTanna, a fheidhmíonn chun damáiste do speicis agus do ghnáthóga ábhartha a chosc do gach láithreán. Mar sin, de réir na hÉireann, níl aon láithreán as na 423 atá i gceist nach bhfuil aon bhearta caomhnaithe atá sainiúil don láithreán ina leith, toisc go bhfuil liosta de ghníomhaíochtaí infhógartha nó liosta GGTanna ag gach láithreán.
64. Mar sin féin, mar atá léirithe ag an gCoimisiún, níor cheart an oibleagáid chun na bearta caomhnaithe is gá a ghlacadh faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a mheascadh suas le bearta a ghlacadh a bhfuil sé mar aidhm leo meathlú na láithreán a chosc nó a theorannú do na bearta sin a ghlacadh. Tá bearta den sórt sin le glacadh ar bhonn Airteagal 6(2) den Treoir maidir le Gnáthóga díreach tar éis fhoilsiú liosta LTCanna (féach mír 38 den Tuairim seo). Os a choinne sin, is bearta dearfacha réamhghníomhacha iad na bearta caomhnaithe a cheanglaítear le hAirteagal 6(1) den Treoir sin chun an láithreán a chothabháil nó a athchóiriú ar stádas fabhrach caomhantais. (50)
65. De réir faisnéis a chuir Éire ar fáil faoi na liostaí de ghníomhartha infhógartha agus de na GGTanna a bhaineann le gach láithreán, is de chineál ginearálta iad ar go leor bealaí (bíonn go leor díobh mar an gcéanna do láithreáin éagsúla, mar shampla “míntíriú, lena n-áirítear inlíonadh” agus “pléascadh, druileáil, dreidireacht, nó iontaisí, carraig, mianraí, láib, gaineamh, gairbhéal nó dríodar eile a bhaint nó a chorraí ar bhealach eile”) agus ní sholáthraíonn siad sonraí maidir lena gcur i bhfeidhm éifeachtach ná cén bhaint atá acu le riachtanais éiceolaíochta gach láithreáin.
66. Ina theannta sin, soláthraíonn Éire liosta de 79 láithreán a líomhnaíonn sí go bhfuil sraith lán agus iomlán de bhearta caomhnaithe ag baint leo. Tá 10 gclár cothrománacha á n-agairt aici freisin, a chuireann bearta caomhnaithe i bhfeidhm maidir le cineálacha gnáthóige agus speicis gnáthóige seachas trí thagairt a dhéanamh do láithreáin aonair. Ardaíonn Éire na hargóintí céanna freisin maidir leis an líomhain go bhfuil bearta caomhnaithe neamhiomlána glactha ag Éirinn do láithreáin áirithe (féach míreanna 72 agus 76 den Tuairim seo).
67. Mar sin féin, gan gá le fiosrúchán a dhéanamh anseo faoi cibé an bhfuil na bearta caomhnaithe do na 79 láithreán sin iomlán, ní bhréagnaíonn argóint dá leithéid an líomhain go bhfuil láithreáin ann nach bhfuil aon bhearta caomhnaithe i bhfeidhm iontu (líomhnaíonn an Coimisiún go bhfuil 230 láithreán den sórt sin ann). Tá an rud céanna fíor maidir le hiontaoibh na hÉireann ar na 10 gclár chothrománacha. Gan faisnéis bhreise, is deacair teacht ar an gconclúid ar an mbonn go bhfuil cláir den sórt sin ann, agus ar an mbonn sin amháin, nach bhfuil aon láithreáin gan aon bhearta.
68. Is é mo thuairim, mar sin, nach bhfuil líomhain an Choimisiúin nach bhfuil aon bheart caomhnaithe in easnamh ar roinnt láithreán bréagnaithe ag Éirinn.
B. An líomhain go bhfuil bearta caomhnaithe neamhiomlána glactha ag Éirinn do láithreáin áirithe
69. Líomhnaíonn an Coimisiún, bunaithe ar an bhfaisnéis a chuir Éire ar fáil i gcomhthéacs an nós imeachta réamhdhlíthíochta, go bhfuil bearta caomhnaithe ann do 149 láithreán atá neamhiomlán toisc nach gclúdaíonn siad ach fo-thacar de na gnáthóga agus de na speicis ábhartha dár sainíodh an láithreán.
70. Chun tacú leis an líomhain sin, braitheann an Coimisiún ar chásdlí na Cúirte lena gceanglaítear Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chur chun feidhme trí bhearta iomlána.
71. Sa chásdlí sin, (51) chuir an Chúirt i dtreis go raibh na bearta caomhantais i dtrácht neamhiomlán sa mhéid nár áiríodh iontu bearta arna mbunú ar mhodh córasach de réir riachtanais éiceolaíochta gach cineáil gnáthóige agus gach speicis atá i láthair i ngach LCS.
72. Mar fhreagra air sin, áitíonn Éire go bhfuil 10 gclár chothrománacha á gcur i bhfeidhm aici faoi láthair thar LCSanna éagsúla, a chuireann bearta caomhnaithe i bhfeidhm, mar a luadh thuas, i leith na ngnáthóg nó speiceas go léir seachas trí thagairt a dhéanamh do láithreáin aonair.
73. Cuireann Poblacht Chónaidhme na Gearmáine leis ina leith sin, le bheith iomlán agus beacht, nach gá na bearta caomhnaithe a chinneadh ar leithligh, “speiceas i ndiaidh speicis” agus “cineál gnáthóige i ndiaidh cineáil gnáthóige”. Ag brath ar an gcomhthéacs, is féidir le toirmeasc ginearálta ar ghníomhartha díobhálacha, i gcásanna áirithe, aghaidh a thabhairt ar na príomhbhagairtí agus brúnna go léir, ach i gcásanna eile tá gá le bearta difreálaigh níos mó.
74. I mo thuairim, cé nach féidir breathnú ar chur i bhfeidhm beart caomhnaithe trí chláir chothrománacha mar fhadhb iontu féin, ní mór a bheith soiléir conas a thugann cláir den sórt sin aghaidh ar gach gnáthóg agus speiceas ar gach láithreán.
75. Ní thugann Éire, áfach, faisnéis shonrach maidir le cé acu de na bearta caomhnaithe a bunaíodh ar bhonn na gclár sin a chomhlíonann na sainchuspóirí caomhnaithe do gach láithreán. Tá sé deacair, mar sin, a bhaint de thátal as faisnéis faoi na cláir chothrománacha sin amháin go sásaíonn siad riachtanais gach gnáthóige agus speicis i ngach LCS. Ina theannta sin, mar a thug an Coimisiún le fios, gan an méid sin bheith bréagnaithe ag Éirinn, tháinig ceithre cinn de na cláir sin tar éis dul in éag don spriocdháta sa tuairim réasúnaithe bhreise (féach mír 17 den Tuairim seo) agus mar sin ní féidir iad a bhreithniú sa chás seo. (52)
76. Cuireann Éire liosta ar fáil freisin de 79 láithreán a bhfuil bearta caomhnaithe iomlána acu, dar léi. Mar sin féin, mar a thug an Coimisiún le fios, níl aon fhaisnéis maidir leis na bearta iomlána le haghaidh na suíomhanna sin nó na dátaí ar ar glacadh na bearta sin mar bhunús leis an liosta sin. Cuireann Éire samplaí léiriúcháin ar fáil maidir le sé láithreán agus do 21 láithreán eile a chosnaíonn an chrú-ialtóg bheag (Rhinolophus hipposideros), ach ní mhíníonn sí d’aon cheann de na samplaí sin conas atá siad nasctha leis na cuspóirí caomhnaithe nó go bhfuil siad iomlán, agus na cuspóirí sin á gcur san áireamh. Ach ní thugann Éire le fios do na samplaí sin na dátaí ar ar bunaíodh agus ar cuireadh i bhfeidhm na bearta caomhnaithe. Is é an toradh atá air ná nach féidir a fháil amach ar tógadh iad roimh nó tar éis dhul in éag an spriocdháta sa tuairim réasúnaithe bhreise (féach mír 17 den Tuairim seo). (53)
77. Tabharfaidh mé roinnt samplaí.
– Láithreán IE000090: Tá gnáthóg thosaíochta ag LCS Chuan agus Fhearann an Ghleanna Ghairbh (foraoisí gláracha le Alnus glutinosa agus Fraxinus excelsior) mar aon le cineál gnáthóige amháin eile (seanchoillte darach gaelacha le Ilex agus Blechnum sna hOileáin Bhriotanacha) agus ceithre speiceas (an drúchtín ballach (Geomalacus maculosus), an chrú-ialtóg bheag, an dobharchú (Lutra lutra) agus an rón beag (Phoca vitulina)). Tá sé bheart caomhnaithe liostaithe don láithreán sin. Is de chineál ginearálta iad, áfach (“Clár rialaithe do speicis choimhthíocha ionracha”, “Réimeas bainistíochta don choillearnach dhúchasach”, “Córas chun gníomhaíochtaí áineasa a bhainistiú”, “Córas chun luibhiteoirí fiáine a bhainistiú”, “Fara a bhainistiú d’ialtóga” agus “Clár cumarsáide agus aistrithe eolais”). Níl aon fhaisnéis shonrach curtha ar fáil maidir le conas a mheaitseálann na bearta caomhnaithe sin na sainchuspóirí caomhnaithe atá leagtha síos do gach ceann de na gnáthóga agus speicis sin ar an láithreán. (54) Is iomaí cuspóir caomhantais dá ndealraíonn sé go bhfuil na bearta caomhnaithe comhfhreagracha easnamhach (mar shampla, maidir leis an rón beag, ní shonraítear ach an tríú agus an séú beart caomhantais thuas, gan tagairt ar bith do chuspóirí a bhaineann le láithreacha phórúcháin agus láithreacha folta agus scíthe), agus níl aon bhearta caomhnaithe ar bith ann don dobharchú.
– Láithreán IE00000364: Maireann speiceas amháin in LCS Theach Oighear Chill Gharbháin (an chrú-ialtóg bheag) agus tá trí bheart caomhnaithe léirithe (“Bainistíocht fara d’ialtóga”, “Crainn a chur” agus “Talamh a cheannach”). Maidir leis an láithreán seo, liostaigh Éire seacht sainchuspóir caomhnaithe maidir le cothabháil an líon ainmhithe, faraí geimhridh, faraí samhraidh, faraí cúnta, méid na gnáthóige sealgaireachta féideartha, gnéithe líneacha (bealaí comaitéireachta) agus truailliú solais, gan aon léiriú ar an gceangal idir na bearta agus na cuspóirí.
– Láithreán IE0000412: Tá cineál gnáthóige tosaíochta amháin (bratphortach) agus dhá chineál gnáthóige breise (fraochmhánna fliucha an Atlantaigh Thuaidh le Erica tetralix agus foraoisí gláracha le Alnus glutinosa agus Fraxinus excelsior) in LCS Shliabh Bladhma agus tá 10 mbeart caomhnaithe liostaithe (“Clár rialaithe do speicis choimhthíocha ionracha”, “Plean bainistithe dóiteáin a bhunú”, “Réimeas bainistíochta don choillearnach dhúchasach”, “Córas chun gníomhaíochtaí áineasa a bhainistiú”, “Córas chun luibhiteoirí fiáine a bhainistiú”, “Córas deisiúcháin/cothabhála cosán chun damáiste do limistéar íogair a chosc”, “Clár blocála draenach”, “Cosán/rian a shuiteáil chun damáiste do limistéir íogaire a chosc”, “Clár cumarsáide agus aistrithe eolais” agus “Córas chun athléimneacht gnáthóg in aghaidh dóiteáin a mhéadú”). Mar sin féin, ní shonraítear conas a thagann na cuspóirí sin leis na 19 gcuspóir caomhantais atá sainiúil don ghnáthóg thosaíochta sin, mar aon le 20 agus 13 chuspóir caomhantais atá sainiúil don láithreán atá liostaithe don dá ghnáthóg bhreise sin, a bhaineann, inter alia, le limistéar gnáthóige, dáileadh gnáthóige, feidhm éiceachórais, éagsúlacht pobail, comhdhéanamh fásra, struchtúr fásra, draenáil agus creimeadh struchtúir fhisiciúil, táscairí ar shainiúlacht áitiúil, méid coillearnaí agus struchtúr coillearnaí.
– Láithreán IE0001242: Tá cineál gnáthóige tosaíochta amháin (portaigh ardaithe gníomhacha) agus dhá chineál gnáthóige breise (portaigh ardaithe díghrádaithe fós a bhfuil acmhainn athghiniúna nádúrtha fós iontu agus lagáin ar fhoshraitheanna móna an Rhynchosporion) in LCS Phortach Cheathrú na gCaplach agus tá 12 bheart caomhantais liostaithe atá ginearálta den chuid is mó (mar shampla, “Foraois phlandálacha a ghlanmhú”, “Úinéireacht a chinneadh”, “Clár rialaithe do speicis choimhthíocha ionracha”, “Réimeas bainistithe draenála”, “Córas bainistithe móna” agus “Clár blocála draenach). Ag an am céanna, tá 17 gcuspóir caomhantais a bhaineann le limistéar gnáthóige, dáileadh gnáthóige, limistéar portaigh ard, leibhéil uisce, patrúin sreafa, limistéir idirthréimhseacha, cáilíocht fásra, gnáthspeicis portaigh ardaithe gníomhacha, gnéithe de shainiúlacht áitiúil, táscairí fisiceacha diúltacha, comhdhéanamh fásra, cáilíocht an aeir agus cáilíocht an uisce.
– Láithreán IE0002010: Tá beart caomhnaithe amháin liostaithe ag LCS Seanfhoirgnimh Intíre (an Chéibh), atá sainithe do chosaint speiceas na crú-ialtóige bige (“Bainistíocht fara d’ialtóga”) agus sonraí tugtha (“Deisíodh simléir agus fuinneoga; tá gá le tuilleadh oibre mar tá meath tagtha ar an bhfoirgneamh”), cé go bhfuil cúig chuspóir caomhantais mhionsonraithe atá sainiúil don láithreán liostaithe maidir leis an líon in aghaidh an fhara, faraí samhraidh, méid na ngnáthóg sealgaireachta ionchasach, gnéithe líneacha agus truailliú solais.
78. Ní léir dom mar sin de conas a thugann an fhianaise a chuir Éire ar aghaidh tacaíocht leis gur féidir na samplaí sin a mheas chun a léiriú go bhfuil bearta caomhnaithe iomlána ag láithreáin. Ní leor, i mo thuairim, go bhfuil bearta caomhnaithe áirithe ann do roinnt láithreán chun ceanglais Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chomhlíonadh.
79. Is é mo thuairim, dá bhrí sin, nár bhréagnaigh Éire líomhain an Choimisiúin go bhfuil easpa bearta caomhnaithe iomlána ag roinnt láithreán.
C. An líomhain nach bhfuil bearta caomhnaithe arna nglacadh ag Éirinn bunaithe ar chuspóirí caomhnaithe
80. Líomhnaíonn an Coimisiún, bunaithe ar an bhfaisnéis a chuir Éire ar fáil i gcomhthéacs an nós imeachta réamhdhlíthíochta, maidir le (ar a laghad) 44 láithreán, nach bhfuil na bearta caomhnaithe bunaithe ar na cuspóirí caomhnaithe atá leagtha síos do gach láithreán.
81. Is é an tuiscint atá ag an gCoimisiún ar cheanglais Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga lena mbunaítear bearta caomhnaithe ar chuspóirí mionsonraithe caomhantais atá sainiúil don láithreán ná go bhfuil codanna substainteacha (ní mór do chuspóirí agus do bhearta a chomhghaolú) agus seicheamhacha (ní féidir go n-éireoidh le cuspóirí bearta) ag gabháil leo. I dtuairim an Choimisiúin, tá sé seo ag teacht le comhthéacs agus cuspóirí na Treorach sin. Mar a leag an Coimisiún béim air ag an éisteacht, maidir leis an gcás ina mbunaíonn Ballstát bearta caomhnaithe ar dtús agus ina socraíonn sé cuspóirí caomhnaithe ansin, agus go dtarlaíonn sé go gcomhfhreagróidh an chéad cheann go hiomlán don dara ceann, tá sé míréadúil, agus tá riosca suntasach ann nach bhfeidhmeoidh cuspóirí caomhnaithe mar shlat tomhais chun oiriúnacht na mbeart caomhnaithe a mheas, agus nach ann ach go mbeadh siad ag teacht le bearta den sórt sin.
82. Cuireann Éire, le tacaíocht ó Phoblacht Chónaidhme na Gearmáine, in aghaidh líomhaintí an Choimisiúin. Go háirithe, áitíonn an dá Bhallstát sin nach bhfuil aon cheanglas ann go leagfaí síos cuspóirí caomhantais sula mbunófar bearta caomhnaithe.
83. Mar a chuir Éire chun suntais ag an éisteacht, ní thugann Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga bunús do sheicheamhú sonrach idir cuspóirí caomhantais agus bearta caomhnaithe, toisc nach dtacaítear leis sin ag téacs na forála sin ná i gcásdlí na Cúirte. Áitíonn Éire go bhfuil 37 láithreán ann ina raibh na bearta caomhnaithe bunaithe ar mheasúnú oiriúnaithe ar bhagairtí agus ar bhrúnna in ainneoin nár forbraíodh agus nár foilsíodh cuspóirí caomhantais atá sainiúil don láithreán go fóill.
84. Leagann Poblacht Chónaidhme na Gearmáine béim air nach féidir le sárú ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga eascairt as go bhfuil bearta caomhnaithe glactha cheana féin sular socraíodh cuspóirí caomhnaithe; ní mór gurb é an fachtóir cinntitheach an bhfuil na bearta caomhnaithe riachtanacha glactha agus an bhfuil siad éifeachtach sa cháil sin.
85. I dtaca leis sin, contrártha leis na hargóintí a chuir an Coimisiún ar aghaidh, nílim cinnte nach gcomhlíonann bearta caomhnaithe Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga go díreach toisc gur socraíodh na cuspóirí caomhnaithe tar éis na bearta sin a leagan síos. Is é an rud atá tábhachtach i mo thuairim ná an bhfuil na bearta caomhnaithe riachtanacha leordhóthanach agus éifeachtach chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais éiceolaíochta na ngnáthóg agus na speiceas dár sainíodh an láithreán.
86. Ní dóigh liom go bhfuil argóint an Choimisiúin faoin riosca, má dhéantar an t-ordú a aisiompú, go ndéanfar na cuspóirí caomhnaithe chun na bearta caomhnaithe a thabhairt le chéile áititheach. Ina ionad sin, is é is dóichí go bhfuil riachtanais láithreáin aitheanta cheana féin ag an mBallstát, fiú mura cuireadh in iúl go foirmiúil iad mar chuspóirí caomhnaithe. Is deacair glacadh leis go raibh bearta caomhnaithe bunaithe ag na Ballstáit gan aon chúis mhaith.
87. Ní chiallaíonn sé sin, áfach, fiú má tá siad ann cheana féin, nár cheart go bhfreagródh na bearta caomhnaithe do chuspóirí caomhnaithe láithreán áirithe chun ceanglais Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a chomhlíonadh. Ní chiallaíonn sé ach an oiread nár cheart na cuspóirí caomhantais a lua go soiléir. Is céim éigeantach agus riachtanach é cuspóirí caomhantais a leagan síos, mar a leanann sé ó chásdlí na Cúirte, (55) in ainmniú LCSanna agus i gcur i bhfeidhm beart caomhnaithe (féach mír 41 den Tuairim seo).
88. Dá bhrí sin, measaim go bhfuil éileamh an Choimisiúin go bhfuil Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga sáraithe ag Éirinn trí na bearta caomhnaithe a bhunú sular leagadh síos na cuspóirí caomhantais gan bhunús.
89. Mar sin féin, a mhéid nár bhréagnaigh Éire nach féidir na bearta caomhnaithe agus na cuspóirí caomhnaithe do na láithreáin atá i gceist a thabhairt le chéile, tá bunús maith le líomhain an Choimisiúin maidir le sárú ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga.
D. An líomhain nach bhfuil bearta caomhantais arna nglacadh ag Éirinn éifeachtach agus go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach déanta ag Éirinn
90. Líomhnaíonn an Coimisiún, bunaithe ar an bhfaisnéis a chuir Éire ar fáil i gcomhthéacs an nós imeachta réamhdhlíthíochta, gur sháraigh Éire a hoibleagáidí a eascraíonn ó Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga go ginearálta agus go leanúnach trí bhearta caomhnaithe a bhunú go córasach nach bhfuil mionsonraithe go leor agus nach dtugann aghaidh ar na bagairtí agus na brúnna ar fad do na gnáthóga agus na speicis ar gach láithreán.
91. Dá bhrí sin, maíonn an Coimisiún ní hamháin nach gcomhlíonann roinnt beart caomhnaithe ceanglais cháilíochtúla sa mhéid is nach bhfuil siad éifeachtach a ndóthain, ach freisin go léiríonn na samplaí a tugadh chun solais patrún as a dtagann sárú ginearálta agus leanúnach a rinne Éire.
92. Luann an Coimisiún trí shampla a bhaineann le dhá chineál gnáthóige tosaíochta (murlaigh chósta agus bratphortaigh) agus speiceas tosaíochta amháin (an diúilicín péarla fionnuisce) chun a léiriú nach bhfuil na bearta caomhnaithe ar cháilíocht leordhóthanach toisc go bhfuil easpa téarmaí cainníochtúla iontu, nach léiríonn siad gníomhaithe freagracha ná amlínte agus go dteipeann orthu aghaidh a thabhairt ar na príomhbhrúnna agus bagairtí a chuireann isteach ar na gnáthóga agus na speicis sin. (56)
93. Sa chásdlí dá dtagraítear ag an gCoimisiún, (57) mhínigh an Chúirt go gcaithfidh bearta caomhnaithe a bheith ní hamháin iomlán, ach freisin soiléir agus beacht. Déileáladh leis an gceanglas maidir le hiomláine i ndáil leis an dara líomhain ón gCoimisiún sa chás seo (féach míreanna 69 go 79 den Tuairim seo). Ní raibh an deis ag an gCúirt, áfach, a mhionshoiléiriú cad atá i gceist leis an gceanglas maidir le bearta soiléire beachta. Go dtí seo, tá an Chúirt tar éis a mheas nach leor bearta caomhnaithe dá mba rud é gur bearta cineálacha agus cláir iad nó gur theastaigh bearta cur chun feidhme breise le go mbeadh siad éifeachtach.
94. Is féidir liom aontú leis an gCoimisiún go gcaithfidh bearta caomhnaithe éifeachtacha dul i ngleic leis na príomhbhagairtí agus leis na príomhbhrúnna ar na gnáthóga agus na speicis ar gach láithreán. Is féidir liom a aontú freisin go gcaithfidh bearta den sórt sin a bheith sách sonrach agus mionsonraithe chun freagairt do riachtanais an láithreáin faoi leith. Mar sin féin, cé acu an bhfuil gá leis, ó thaobh cruinneas leordhóthanach de na gníomhaithe ábhartha agus amlínte a chainníochtú nó a shainaithint roimh ré, ní féidir é sin a leagan síos ar bhonn ginearálta, braitheann sé ar imthosca an láithreáin áirithe agus ar na cineálacha beart atá oiriúnach dá riachtanais. Is é an rud atá cinntitheach ná gur féidir bearta den sórt sin a chur chun feidhme. (58) Dá bhrí sin, más rud é, gan gníomhaithe freagracha, amlínte nó spriocanna cainníochtaithe a shainaithint, nach féidir a bheith ag súil leis go dtarlóidh an cur chun feidhme, ní mór sonraí den chineál sin a bheith sna bearta sin roimh ré. Más rud é, os a choinne sin, nach bhfuil sé sin riachtanach i gcás áirithe, ní mór do Bhallstát a mhíniú cén fáth gur féidir an beart a chur chun feidhme go héifeachtach mar sin féin.
95. Ní dhéanann Éire aon argóintí chun an fhaisnéis a chuir an Coimisiún ar fáil ina líomhnaítear neamhéifeachtúlacht na mbeart caomhnaithe i leith na dtrí shampla a bhréagnú.
96. Sa mhéid gur féidir na 27 sampla a chuir Éire ar aghaidh maidir le bearta caomhnaithe iomlána a bheith ann a thuiscint freisin mar fhreagra ar an líomhain maidir le cáilíocht neamhleor na mbeart sin, tugaim faoi deara nach mbaineann ach sampla amháin (LCS Shliabh Bladhma a luaitear i mír 77 den Tuairim seo a bhaineann le bratphortaigh) le haon cheann de na gnáthóga agus speicis thosaíochta a luaigh an Coimisiún chun bunús a thabhairt don líomhain sin.
97. Chuige sin, mar a chinn an Chúirt go comhsheasmhach, in imeachtaí faoi Airteagal 258 CFAE mar gheall ar mhainneachtain oibleagáidí a chomhlíonadh, gur faoin gCoimisiún, atá freagrach as a chruthú gurb ann don sárú líomhainte, atá sé an fhaisnéis is gá chun a chinneadh an bhfuil an sárú sin léirithe a sholáthar don Chúirt, agus ní fhéadfaidh an Coimisiún brath ar aon toimhde. (59) I gcás ina bhfuil dóthain fianaise tugtha ar aird ag an gCoimisiún chun a shuíomh nach gcuirtear na forálacha náisiúnta lena dtrasuítear treoir i bhfeidhm i gceart i gcríoch an Bhallstáit is cosantóir, tá sé de dhualgas ar an mBallstát sin dúshlán a thabhairt ó thaobh substainte de agus go mion ar an bhfaisnéis a tháirgtear agus ar na tuairimí a bhaintear aisti. (60)
98. Is é mo thuairim, sa chás seo, go bhfuil dóthain fianaise tugtha ar aird ag an gCoimisiún go bhfuil na bearta caomhnaithe i leith na dtrí shampla de cháilíocht neamhleor chun ceanglais cháilíochtúla Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a shásamh, de bhrí nár chuir Éire aon fhianaise ar aghaidh chun an líomhain sin a bhréagnú.
99. Measaim mar sin, maidir leis na gnáthóga agus na speicis a thug an Coimisiún ar aird mar shamplaí, gur mhainnigh Éire a hoibleagáidí a chomhlíonadh faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga bearta éifeachtacha a ghlacadh.
100. Áitíonn an Coimisiún freisin go léiríonn na trí shampla sin sárú ginearálta agus leanúnach toisc go mbaineann siad le líon mór láithreán, go bhfuil siad ina dtásca de chumraíocht gheografach ghréasán LCS in Éirinn agus go mbaineann siad le gnáthóga agus speicis a bhfuil an gréasán sin ríthábhachtach dá gcaomhnú.
101. Mar sin, fiú mura bhfuil argóintí sonracha déanta ag an gCoimisiún i ndáil le LCSanna eile a bhaineann le gnáthóga nó speicis éagsúla, trí shárú ginearálta agus leanúnach a agairt tugann an Coimisiún le tuiscint go bhfuil sárú ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga ann freisin i réimsí eile mura gcomhlíonann na bearta arna nglacadh faoi chuimsiú na LCSanna eile sin ceanglais cháilíochtúla.
102. Níor bhréagnaigh Éire na líomhaintí nithiúla sna samplaí a chuir an Coimisiún ar aghaidh, agus níor chuir sí i gcoinne na líomhna go bhfuil na samplaí seo ionadaíoch sa chiall go bhféadfaí a chinneadh go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga ann.
103. Cad é an breisluach, más ann dó, le háiteamh gur sárú de chineál ginearálta agus leanúnach é?
104. Chuir an Coimisiún tús leis an gcleachtas maidir le sárú ginearálta agus leanúnach in imeachtaí comhshaoil a líomhain sa chás ba bhun leis an mbreithiúnas in an Coimisiún v Éire. (61) Sa bhreithiúnas sin, (62) d’aithin an Chúirt “nach gcoisceann aon ní i bprionsabal ar an gCoimisiún cinneadh a lorg i gcomhthráth nár comhlíonadh forálacha Treorach mar gheall ar iompar údaráis Ballstáit maidir le cásanna sonracha a sainaithníodh go sonrach agus cinneadh nár comhlíonadh na forálacha sin toisc go bhfuil cleachtas ginearálta contrártha leis glactha ag a údaráis, rud a léiríonn na cásanna áirithe nuair is iomchuí”.
105. Ciallaíonn an líne cásdlí sin a bhaineann le sárú ginearálta agus leanúnach (63) go bhféadfaidh an Coimisiún imeachtaí sáraithe a thionscnamh i gcoinne Ballstáit toisc go líomhnaítear gur sháraigh sé dlí an Aontais Eorpaigh ar bhealach ginearálta agus leanúnach ar bhonn cásanna sonracha, i gcomparáid le gnáthimeachtaí sáraithe a dhíríonn ar theagmhais leithleacha. (64) Dá bhrí sin, is cosúil gurb é an breisluach a bhaineann leis an gcineál seo gearáin, má chinneann an Chúirt go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach den sórt sin déanta ar dhlí an Aontais Eorpaigh ag Ballstát, gur dócha go mbeidh gá le hathrú ginearálta cleachtais tríd is tríd, seachas díreach na sáruithe sonracha a aithníodh a réiteach. (65)
106. Mar a mhínigh an tAbhcóide Ginearálta Geelhoed ina Thuairim in an Coimisiún v Éire, (66) chun a shuíomh gur sárú ginearálta buanseasmhach é sárú arna dhéanamh ag Ballstát, is féidir gnéithe scála, ama agus tromchúise a chur san áireamh. Chiallódh gné an scála, i mo thuairim, go seasann na samplaí ar a mbonn a léirítear an sárú ionadaíoch d’iompar Ballstáit ar fud na réimsí a chumhdaítear le Treoir. Tugann gné an ama le tuiscint go mairfidh an sárú thar thréimhse níos faide, agus d’fhéadfadh gné na tromchúise a bheith nasctha leis an gcéad dá ghné nó le tábhacht na n-iarmhairtí a leanann as neamhfheidhmiú phíosa áirithe reachtaíochta an Aontais Eorpaigh.
107. Maidir leis na gnéithe a shuíomh ónar féidir teacht ar an gconclúid gur sárú ginearálta agus leanúnach é an sárú, i mo thuairim, ní athraíonn aon rud maidir leis an dualgas cruthúnais. Ní mór don Choimisiún fianaise leordhóthanach a thabhairt ar aird chun a léiriú go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach déanta ag Ballstát ar bhonn roinnt samplaí a mheastar a bheith ionadaíoch ar chleachtas an Bhallstáit atá i gceist agus, ar bhonn patrún den sórt sin, gur dócha go bhfuil an cineál céanna sáraithe ann maidir le cásanna aonair eile nach ndéileáiltear go sonrach leo. Tá sé de dhualgas ar an mBallstát agóid a dhéanamh ó thaobh na substainte de agus go mion ar an bhfaisnéis a tháirgtear i ndáil leis na samplaí sin agus na tuairimí a bhaintear astu. (67)
108. Sa chás seo, níl aon argóintí curtha chun cinn ag Éirinn chun agóid a dhéanamh i gcoinne líomhain an Choimisiúin go bhfuil na trí shampla ionadaíoch don sárú ginearálta agus leanúnach a líomhnaítear.
109. Is é mo thuairim, dá bhrí sin, nár bhréagnaigh Éire líomhain an Choimisiúin go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach déanta aici ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga trí bhearta caomhnaithe a bhunú go córasach nach bhfuil mionsonraithe go leor agus nach dtugann aghaidh ar na bagairtí agus na brúnna ar fad do na gnáthóga agus na speicis ar gach láithreán.
110. Ina theannta sin, ós rud é go raibh bearta éifeachtacha i bhformhór na LCSanna atá i gceist ceaptha a bheith glactha agus curtha chun feidhme chomh fada siar le 2010, is é mo thuairim ná gurb ann don ghné ama is gá chun a chinneadh go bhfuil sárú ginearálta agus leanúnach ann. Má chuirtear é seo in éineacht le tromchúis iarmhairtí an tsáraithe a d’fhéadfadh teacht ina dhiaidh sin, go háirithe ós rud é go bhféadfadh roinnt próiseas a bheith do-aisiompaithe mura nglacfar na bearta riachtanacha, táim den tuairim go bhfuil na coinníollacha chun a chinneadh go ndearnadh sárú ginearálta agus leanúnach ar Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga comhlíonta sa chás seo.
111. Dá réir sin, measaim gur léirigh an Coimisiún go leordhóthanach gur mhainnigh Éire a hoibleagáidí a chomhlíonadh maidir leis na bearta caomhnaithe is gá a bhunú de réir bhrí Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga ar mhodh ginearálta agus leanúnach.
112. Ar bhonn na gcúiseanna roimhe seo, tá bunús maith leis an tríú gearán a rinne an Coimisiún.
V. Conclúid
113. I bhfianaise na mbreithnithe thuas agus gan dochar don scrúdú ar na gearáin eile a ardaíodh sa chás seo, molaim go ndearbhóidh an Chúirt gur mhainnigh Éire a hoibleagáidí a chomhlíonadh faoi Airteagal 6(1) de Threoir 92/43/CEE ón gComhairle an 21 Bealtaine 1992 maidir le gnáthóga nádúrtha agus fána agus flóra fiáine a chaomhnú, trí mhainneachtain na bearta caomhnaithe is gá a bhunú a fhreagraíonn do cheanglais éiceolaíochta na gcineálacha gnáthóg nádúrtha in Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Treoir sin agus na speicis atá in Iarscríbhinn II a ghabhann léi atá ar na láithreáin.
1 Bunteanga: an Béarla.
2 Hughes, J., Scholey, K. agus Fothergill, A. (dir.), David Attenborough: A Life on Our Planet, Clár Faisnéise Bunaidh de chuid Netflix, 2020.
3 Fóram Eacnamaíoch Domhanda, The Global Risks Report 2020, ar fáil ar: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Global_Risk_Report_2020.pdf, lch. 47 go 49.
4 De réir roinnt meastachán, meastar go mbeidh caillteanas speiceas 1 000 go 10 000 uair níos airde ná an ráta díothaithe nádúrtha, is é sin le rá, an ráta díothaithe a mheastar a tharlóidh gan cur isteach an duine. Ciallaíonn sé sin, gach bliain, go cailleann an Domhan idir 0.01% agus 0.1% de na speicis go léir atá ann. Má tá meastacháin ísle ar líon na speiceas cruinn (thart ar 2 mhilliún), tarlaíonn idir 200 agus 2 000 díothú gach bliain. De réir meastacháin níos airde, déantar idir 10 000 agus 100 000 speiceas a dhíothú gach bliain. Féach suíomh Gréasáin an Chiste Dhomhanda don Dúlra, atá ar fáil ar: https://wwf.panda.org/discover/our_focus/biodiversity/biodiversity/.
5 Féach, i ndáil leis sin, Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa agus chuig Coiste na Réigiún, “Straitéis Bithéagsúlachta AE do 2030: An dúlra a thabhairt ar ais inár saol”, COM(2020) 380 final, an Bhruiséil, an 20 Bealtaine 2020. Ar cheann de thorthaí na straitéise sin tá an Togra le déanaí le haghaidh Rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le hathchóiriú an dúlra, COM(2022) 304 final, an Bhruiséil, an 22 Meitheamh 2022.
6 Treoir 92/43/CEE ón gComhairle an 21 Bealtaine 1992 maidir le gnáthóga nádúrtha agus fána agus flóra fiáine a chaomhnú (IO 1992 L 206, lch. 7), arna leasú le Treoir 97/62/CE ón gComhairle an 27 Deireadh Fómhair 1997 (IO 1997 L 305, lch. 42) (“an Treoir maidir le Gnáthóga”).
7 C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669.
8 C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047.
9 Féach, chuige sin, an Coimisiún v an Bhulgáir (C-85/22), ar feitheamh, agus an Coimisiún v an Ghearmáin (C-116/22), ar feitheamh.
10 Mhínigh an Coimisiún ina iarratas sa chás seo go bhfuil roinnt imeachtaí sáraithe den chineál céanna ar feitheamh a bhaineann leis an Spáinn, leis an Iodáil, leis an gCipir, leis an Laitvia agus leis an bPolainn.
11 Féach, chuige sin, an Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil, Staid an dúlra san Aontas Eorpach: Torthaí ón tuairisciú faoi na treoracha dúlra 2013-2018, Tuarascáil LEE Uimh. 10/2020, Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh, 2020 (“Tuarascáil LEE”), lch. 127, inar thángthas ar an gconclúid go bhfuil an “dul chun cinn foriomlán a rinneadh thar speicis agus gnáthóga i dtreo sprice 1 sách beag i gcomparáid le bonnlínte 2010, i.e. níor baineadh amach an sprioc d’aon cheann de na grúpaí”.
12 Féach Airteagal 2(1) agus (2) den Treoir maidir le Gnáthóga. Le haghaidh cur síos níos mionsonraithe ar chóras na treorach sin, féach míreanna 29 go 53 den Tuairim seo.
13 Tá sé seo ar cheann de na réigiúin atá clúdaithe ag an Treoir maidir le Gnáthóga, a chuimsíonn críoch na hÉireann ina hiomláine. Féach míreanna 25 go 28 den Tuairim seo.
14 Cinneadh 2004/813/CE ón gCoimisiún an 7 Nollaig 2004 lena nglactar, de bhun [na Treorach maidir le Gnáthóga], liosta na láithreán a bhfuil tábhacht Chomhphobail leo do réigiún bithgheografach an Atlantaigh (IO 2004 L 387, lch. 1). Mar sin, chuaigh an sprioc-am sé bliana chun na láithreáin sin a ainmniú mar limistéir caomhantais speisialta faoi Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga in éag an 7 Nollaig 2010.
15 Cinneadh 2008/23/CE ón gCoimisiún an 12 Samhain 2007 lena nglactar, de bhun [na Treorach maidir le Gnáthóga], an chéad liosta nuashonraithe de láithreáin a bhfuil tábhacht Chomhphobail ag baint leo do réigiún bithgheografach an Atlantaigh (IO 2008 L 12, lch. 1), agus Cinneadh ón gCoimisiún 2009/96/CE an 12 Nollaig 2008 lena nglactar, de bhun [na Treorach maidir le Gnáthóga], an dara liosta nuashonraithe láithreán a bhfuil tábhacht Chomhphobail leo maidir le réigiún bithgheografach an Atlantaigh (IO 2009 L 43, lch. 466). Mar sin, agus an cinneadh deiridh á dhéanamh, chuaigh an spriocdháta sé bliana faoi Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga le haghaidh na láithreán breise in éag an 12 Nollaig 2014.
16 Sa Tuairim réasúnaithe sin, ba é dearcadh an Choimisiúin gur mhainnigh Éire 401 láithreán a ainmniú mar LCS, gur mhainnigh sí cuspóirí mionsonraithe atá sainiúil don láithreán a leagan síos le haghaidh 335 láithreán agus gur mhainnigh sí na bearta caomhantais is gá a leagan síos in aon cheann de na 423 láithreán.
17 Sa tuairim réasúnaithe bhreise sin, mheas an Coimisiún go raibh Éire fós a cuid oibleagáidí a chomhlíonadh i dtaca le líon mór láithreán. Bhí sé den tuairim gur mhainnigh Éire 255 láithreán a ainmniú mar LCSanna, cuspóirí a bhaineann leis an láithreán go sonrach a shocrú le haghaidh 198 suíomh agus na bearta caomhantais is gá a bhunú in aon cheann de na 423 shuíomh.
18 Le hordú an 6 Nollaig 2021, thug Uachtarán na Cúirte cead do Phoblacht Chónaidhme na Gearmáine idiragairt a dhéanamh sa chás seo mar thaca leis an ordú a bhí á lorg ag Éirinn.
19 Féach an séú agus an seachtú haithris agus Airteagal 3(1) den Treoir maidir le Gnáthóga.
20 Treoir 2009/147/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Samhain 2009 maidir le héin fhiáine a chaomhnú (IO 2010 L 20, lch. 7), lena n-aisghairtear Treoir 79/409/CEE ón gComhairle an 2 Aibreán 1979 maidir le héin fhiáine a chaomhnú (IO 1979 L 103, lch. 1) (“an Treoir maidir le hÉin”).
21 Féach, mar shampla, Dearbhú Strasbourg ón Aontas Eorpach, an 25 Feabhra 2022, pointe 5; Doiciméad Inmheánach Oibre an Choimisiúin, “Seiceáil Oiriúnachta ar Reachtaíocht Dúlra an Aontais Eorpaigh (Treoracha maidir le hÉin agus Gnáthóga)”, SWD(2016) 472 final, an Bhruiséil, 16 Nollaig 2016, lch. 24.
22 Féach, mar shampla, Tuarascáil LEE, a luadh i bhfonóta 11 a ghabhann leis an Tuairim seo, lch. 6.
23 Féach, mar shampla, an Coimisiún, “Natura 2000 in the Atlantic Region”, Oifig Foilseachán na gComhphobal Eorpach, 2009, ar fáil ar: https://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/.
24 Féach an cúigiú agus an t-aonú haithris déag agus Airteagal 1(d) agus (h) den Treoir maidir le Gnáthóga.
25 Féach “Portaigh aigéid móna”, an tríú fleasc, faoi “Phortaigh Ardaithe agus Tailte Portaigh agus Eanaigh” d’Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Treoir maidir le Gnáthóga.
26 Féach, mar shampla, Athchóiriú Bratphortach in Éirinn, ar fáil ar: https://www.irishbogrestorationproject.ie/.
27 Féach “Farraige oscailte agus limistéir taoide”, an cúigiú fleasc, faoi “Ghnáthóga Cósta agus Halaifíte” d’Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Treoir maidir le Gnáthóga.
28 Féach, mar shampla, “Coastal Lagoon”, ScienceDirect, ar fáil ar: https://www.sciencedirect.com/topics/earth-and-planetary-sciences/coastal-lagoon.
29 Féach “Bivalvia”, an dara fleasc, faoi “Moilisc”, “Inveirteabraigh”, “(a) Ainmhithe”, d’Iarscríbhinn II a ghabhann leis an Treoir maidir le Gnáthóga.
30 Féach, mar shampla, Dilly, L., “Let’s Save the Endangered Freshwater Pearl Mussel”, Alerce Environmental Blog, 16 Samhain 2020, ar fáil ar: https://alerceenvironmental.com/endangered-freshwater-pearl-mussel; Seirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra na hÉireann, “An Diúilicín Péarla Fionnuisce”, ar fáil ar: https://www.npws.ie/research-projects/animal-species/invertebrates/freshwater-pearl-mussel.
31 Féach, mar shampla, breithiúnais an 6 Aibreán 2000, an Coimisiún v an Fhrainc (C-256/98, EU:C:2000:192, mír 7); an 12 Meitheamh 2019, CFE (C-43/18, EU:C:2019:483, mír 37); agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 43).
32 Féach, mar shampla, breithiúnais an 11 Meán Fómhair 2001, an Coimisiún v Éire (C-67/99, EU:C:2001:432, mír 5); an 18 Deireadh Fómhair 2018, an Coimisiún v an Ríocht Aontaithe (C-669/16, EU:C:2018:844, míreanna 5 agus 60); agus an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéar caomhantais speisialta) (C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669, mír 34).
33 Féach freisin, i ndáil leis sin, Airteagal 1(1) den Treoir maidir le Gnáthóga, ina leagtar síos sainmhíniú ar LCS, chomh maith leis an séú haithris den Treoir sin.
34 Féach, mar shampla, breithiúnas an 17 Aibreán 2018, an Coimisiún v an Pholainn (Foraois Białowieża) (C‑441/17, EU:C:2018:255, mír 207)
35 Féach Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Sharpston in Sweetman agus Pairtithe Eile (C-258/11, EU:C:2012:743, míreanna 43 go 45), agus Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Tanchev in Grace agus Sweetman (C-164/17, EU:C:2018: 274, mír 50). Féach freisin, mar shampla, an Coimisiún, “Láithreáin Natura 2000 a Bhainistiú: Forálacha Airteagal 6 den Treoir “Gnáthóga” 92/43/CEE, 2019, atá ar fáil ar shuíomh Gréasáin an Choimisiúin a luadh i bhfonóta 23 a ghabhann leis an Tuairim seo, lch. 7 agus 8.
36 De réir Nóta ón gCoimisiún maidir le bearta caomhnaithe a bhunú do láithreáin Natura 2000, an 18 Meán Fómhair 2013, atá ar fáil ar shuíomh Gréasáin an Choimisiúin a luadh i bhfonóta 23 a ghabhann leis an Tuairim seo, lch. 3, trí shuíomh a ainmniú mar LCS faoi Airteagal 4(4) den Treoir maidir le Gnáthóga, spreagtar cur chun feidhme Airteagal 6(1) den Treoir sin.
37 Féach, de réir analaí, breithiúnais an 27 Feabhra 2003, an Coimisiún v an Bheilg (C-415/01, EU:C:2003:118, mír 22), agus an 14 Deireadh Fómhair 2010, an Coimisiún v an Ostair (C-535/07, EU:C:2010:602, mír 64), inar chinn an Chúirt nach mór brí cheangailteach a thabhairt do shainiú limistéir faoi chosaint speisialta faoin Treoir maidir le hÉin.
38 Féach breithiúnas an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 52).
39 Féach breithiúnas an 10 Bealtaine 2007, an Coimisiún v an Ostair (C-508/04, EU:C:2007:274, go háirithe míreanna 75, 76, 87 agus 89).
40 Féach, i ndáil leis sin, breithiúnais an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéir caomhantais speisialta) (C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669, mír 52) agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C‑849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 76). Sna breithiúnais sin, mheas an Chúirt gur chóir bearta faoi Airteagal 6(1) den Treoir maidir le Gnáthóga a leagan síos i dtaca le LCS amháin.
41 Féach, mar shampla, breithiúnais an 17 Aibreán 2018, an Coimisiún v an Pholainn (Foraois Białowieża) (C-441/17, EU:C:2018:255, mír 213), agus an 22 Meitheamh 2022, an Coimisiún v an tSlóvaic (Cosaint an chapaill coille) (C-661/20, EU:C:2022:496, mír 128).
42 Féach breithiúnais an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéar caomhantais speisialta) (C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669, mír 53), agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 77).
43 Féach, mar shampla, breithiúnais an 26 Aibreán 2005, an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2005:250, mír 43); an 26 Aibreán 2007, an Coimisiún v an Iodáil (C-135/05, EU:C:2007:250, mír 28); agus an 2 Bealtaine 2019, an Coimisiún v an Chróit (líonadh talún Biljane Donje) (C-250/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:343, mír 35).
44 Féach, chuige sin, Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Léger in an Coimisiún v an Bheilg (C-324/01, EU:C:2002:489, mír 14), inar thug an tAbhcóide Ginearálta dá aire go bhfuil ról ríthábhachtach ag an gCoimisiún i gcomhthéacs na Treorach maidir le Gnáthóga, toisc gurb í an t-aon institiúid atá in ann gréasán Natura 2000 a chomhordú agus a chomhchuibheas a áirithiú, mar shampla maidir le measúnú ar stádas caomhantais gnáthóige nó speicis i gcomhthéacs chríoch iomlán an Aontais Eorpaigh.
45 Féach, chuige sin, Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Sharpston in an Coimisiún v an Ostair (C-535/07, EU:C:2010:85, mír 79), inar luaigh an tAbhcóide Ginearálta: “Ní dóigh liom go bhfuil sé ceart go ndéanfaidh an Chúirt, in imeachtaí sáraithe i gcoinne Ballstáit, obair fhairsing bleachtaireachta chun bearnaí in argóintí an Choimisiúin a dhruidim”.
46 Féach, mar shampla, breithiúnais an 20 Deireadh Fómhair 2005, an Coimisiún v an Ríocht Aontaithe (C-6/04, EU:C:2005:626, mír 25), agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 78).
47 Clément, M., “Global objectives and scope of the Habitats Directive: what does the obligation of result mean in practice? The European hamster in Alsace”, in Born, C.-H., Cliquet, A., Schoukens, H., Misonne, D. agus Van Hoorick, G. (eag.), The Habitats Directive in its EU Environmental Law Context: European Nature’s Best Hope?, Routledge, Londain, 2015, lch. 9, ag lch. 13.
48 Born, C.-H., Cliquet, A. agus Schoukens, H., “Outlook”, in The Habitats Directive in its EU Environmental Law Context: European Nature’s Best Hope?, a luadh i bhfonóta 47 leis an Tuairim seo, lch. 499, ag lch. 499.
49 Féach, de réir analaí, breithiúnas an 2 Lúnasa 1993, an Coimisiún v an Spáinn (C-355/90, EU:C:1993:331, míreanna 20 go 22), a bhaineann leis an Treoir maidir le hÉin, inar dhiúltaigh an Chúirt do líne argóint na Spáinne nach bhféadfaí a chur ina leith gur sháraigh Ballstát na forálacha a bhaineann le láithreán a aicmiú mar LCS agus na forálacha a bhaineann leis na bearta cosanta i limistéar den sórt sin ag an am céanna, ar an gcúis go bhfuil cuspóirí na cosanta leagtha amach sa mhéid sin, níorbh fhéidir treoir a bhaint amach dá mbeadh ar na Ballstáit na hoibleagáidí a bhaineann le bearta a bhunú a chomhlíonadh ach amháin i gcásanna inar bunaíodh LCS roimhe sin. Féach freisin Tuairim an Abhcóide Ghinearálta van Gerven in an Coimisiún v an Spáinn (C-355/90, nár foilsíodh, EU:C:1993:229, mír 22).
50 Cuireadh an seasamh céanna in iúl freisin i dTuairim an Abhcóide Ghinearálta Sharpston in Sweetman agus Páirtithe Eile (C-258/11, EU:C:2012:743, mír 42), inar luaigh an tAbhcóide Ginearálta maidir le bearta caomhnaithe chun críocha Airteagal 6(1) den Treoir um Ghnáthóga “gurb ann dóibh, go bunúsach, chun a áirithiú go ndéanfar bearta dearfacha, a bheag nó a mhór, chun a áirithiú go gcoimeádtar agus/nó go ndéantar stádas caomhantais an láithreáin atá i gceist a chothabháil nó a athchóiriú”.
51 Féach breithiúnais an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéar caomhantais speisialta) (C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669, go háirithe míreanna 54 agus 55), agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, go háirithe míreanna 80 go 86 agus 88).
52 De réir cásdlí socair, i gcaingean faoi Airteagal 258 CFAE, ní mór an cheist ar mhainnigh Ballstát a chuid oibleagáidí a chomhlíonadh a chinneadh faoi threoir an staid atá i réim sa Bhallstát sin ag deireadh na tréimhse a leagtar síos sa Bhallstát sin i dtuairim réasúnaithe, agus ní féidir leis an gCúirt aon athruithe ina dhiaidh sin a chur san áireamh. Féach, mar shampla, breithiúnais an 13 Nollaig 2007, an Coimisiún v Éire (C-418/04, EU:C:2007:780, mír 74), agus an 16 Iúil 2020, an Coimisiún v Éire (Frith-sciúradh airgid) (C -550/18, EU:C:2020:564, mír 30).
53 Tugaim faoi deara gur liostaigh an Coimisiún go leor de na láithreáin sin mar láithreáin nach raibh aon bhearta caomhnaithe ar bith acu bunaithe ar an bhfaisnéis a fuair sé ó Éirinn sa nós imeachta réamhdhlíthíochta.
54 Is féidir teacht ar chuspóirí caomhnaithe atá sainiúil don láithreán do LCSanna ar shuíomh Gréasáin na Seirbhíse Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra (https://www.npws.ie), atá freagrach as cur i bhfeidhm na Treorach maidir le Gnáthóga in Éirinn. Don LCS sin, tá 12 chuspóir dá leithéid tuairiscithe don chineál gnáthóige tosaíochta sin, 13 don chineál gnáthóige breise, 4 don drúichtín ballach, 7 don chrú-ialtóg bheag, 8 don dobharchú agus 5 don rón beag.
55 Féach breithiúnas an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, mír 52).
56 De réir an Choimisiúin, maidir le murlaigh chósta d’ainmnigh Éire 25 láithreán ach thuairiscigh sí bearta caomhnaithe do thrí cinn de na láithreáin sin amháin, nach bhfuil téarmaí cainníochtúla iontu, nach léiríonn na gníomhaithe atá freagrach ná na hamlínte le haghaidh gníomhaíochta agus nach dtugtar aghaidh ar phríomhbhrúnna agus bagairtí, mar iad sin a bhaineann le truailliú agus doirteadh. Maidir le bratphortaigh, d’ainmnigh Éire 50 láithreán ach léirigh sí bearta caomhnaithe áirithe do 13 láithreán amháin, atá thar a bheith cineálach, nach bhfuil sonraíocht chainníochtúil iontu maidir le bearta caomhnaithe pleanáilte agus nach dtugann aghaidh ar bhrúnna agus bagairtí móra áirithe, mar fheirmeacha gaoithe agus forbairtí bonneagair eile, baint móna, creimeadh, dó agus draenáil. Maidir leis an diúilicín péarla fionnuisce, d’ainmnigh Éire 19 láithreán ach thuairiscigh sí bearta caomhnaithe do thrí láithreán gan téarmaí cainníochtúla nó gníomhaithe freagracha agus amlínte a shonrú agus níor éirigh leo dul i ngleic le príomhbhrúnna agus bagairtí, mar iad siúd ó fhoinsí idirleata agus pointe.
57 Féach breithiúnais an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Phortaingéil (Ainmniú agus cosaint limistéar caomhantais speisialta) (C-290/18, nár foilsíodh, EU:C:2019:669, go háirithe míreanna 53 agus 55), agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ghréig (C-849/19, nár foilsíodh, EU:C:2020:1047, míreanna 77 agus 82).
58 Féach breithiúnas an 17 Aibreán 2018, an Coimisiún v an Pholainn (Foraois Białowieża) (C-441/17, EU:C:2018:255, míreanna 213 agus 214).
59 Féach, mar shampla, breithiúnais an 28 Márta 2019, an Coimisiún v Éire (Córas chun fuíolluisce a bhailiú agus a chóireáil) (C-427/17, nár foilsíodh, EU:C:2019:269, mír 38), agus an 8 Márta 2022, an Coimisiún v an Ríocht Aontaithe (Gníomh chun calaois tearcluachála a chomhrac) (C-213/19, EU:C:2022:167, mír 221).
60 Féach, mar shampla, breithiúnais an 28 Márta 2019, an Coimisiún v Éire (Córas chun fuíolluisce a bhailiú agus a chóireáil) (C-427/17, nár foilsíodh, EU:C:2019:269, mír 39), agus an 17 Nollaig 2020, an Coimisiún v an Ungáir (Glacadh iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta) (C-808/18, EU:C:2020:1029, mír 112).
61 Féach breithiúnas an 26 Aibreán 2005 (C-494/01, EU:C:2005:250).
62 Breithiúnas an 26 Aibreán 2005, an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2005:250, mír 27). Féach, le déanaí, mar shampla, breithiúnas an 5 Meán Fómhair 2019, an Coimisiún v an Iodáil (Bacterium Xylella fastidiosa) (C-443/18, EU:C:2019:676, mír 73); féach freisin Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Geelhoed in an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2004:546, go háirithe míreanna 15 go 22 agus 43 go 60).
63 Féach, mar shampla, breithiúnais an 26 Aibreán 2005, an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2005:250, míreanna 127 agus 174), agus an 2 Nollaig 2014, an Coimisiún v an Iodáil (C-196/13, EU:C:2014:2407, mír 33) (“ginearálta agus leanúnach”). Féadfar tuairisceoirí comhchosúla a úsáid freisin. Féach, mar shampla, breithiúnais an 10 Meán Fómhair 2009, an Coimisiún v an Ghréig (C-416/07, EU:C:2009:528, mír 25) (“struchtúrach agus ginearálta”), agus an 10 Samhain 2020, an Coimisiún v an Iodáil (Luachanna teorann – PM10) (C-644/18, EU:C:2020:895, míreanna 75 agus 77) (“córasach agus leanúnach”).
64 Féach tuilleadh, mar shampla, Wennerås, P., “A New Dawn For the Commission Enforcement faoi Airteagail 226 agus 228 CE: Enforcement under Articles 226 and 228 EC: General and Persistent (GAP) Infringements, Lump Sums and Penalty Payments”, Common Market Law Review, Iml. 43, 2006, lch. 31, ar lgh 33 go 50; Lenaerts, K. agus Gutiérrez-Fons, J.A., “The General System of EU Environmental Law Enforcement”, Yearbook of European Law, Iml. 30, 2011, lch. 1, ag lgh 9 go 11; Prete, L., Infringement Proceedings in EU Law, Wolters Kluwer, Alphen-sur-le-Rhin, 2017, lgh. 95 go 98. Mar a léirítear sa litríocht léinn, ní hionann an cásdlí seo agus an líne cásdlí a bhaineann le cleachtas riaracháin i gcomhthéacs imeachtaí sáraithe. Féach, mar shampla, Lenaerts, K., Maselis, I. agus Gutman, K., EU Procedural Law, Oxford University Press, Oxford, 2015, lch. 167.
65 Féach, chuige sin, Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Geelhoed in an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2004:546, pointe 48); féach freisin, mar shampla, Wennerås, a luadh i bhfonóta 64 leis an Tuairim seo, lgh 42 go 46, agus Prete, a luadh i bhfonóta 64 a ghabhann leis an Tuairim seo, lch. 97. Dá bharr sin, is féidir go mbeadh ar an mBallstát lena mbaineann pionóis airgid a íoc de bhun Airteagal 260(2) CFAE mura leigheastar an sárú ginearálta agus leanúnach. Féach, mar shampla, breithiúnas an 2 Nollaig 2014, an Coimisiún v an Iodáil (C-196/13, EU:C:2014:2407).
66 C-494/01, EU:C:2004:546, pointe 43.
67 Féach, mar shampla, breithiúnais an 26 Aibreán 2005, an Coimisiún v Éire (C-494/01, EU:C:2005:250, míreanna 46 agus 47), agus an 26 Aibreán 2007, an Coimisiún v an Iodáil (C-135/05, EU:C:2007:250, mír 32).