AN COIMISIÚN EORPACH
An Bhruiséil,30.5.2024
COM(2024) 227 final
2024/0127(NLE)
Togra le haghaidh
CINNEADH ÓN gCOMHAIRLE
maidir leis an seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais Eorpaigh sa Choiste Riaracháin um an gCoinbhinsiún Custaim um Iompar Idirnáisiúnta Earraí faoi Carnets TIR maidir leis an togra chun an Coinbhinsiún a leasú
MEABHRÁN MÍNIÚCHÁIN
1.Ábhar an togra
Baineann an togra seo leis an gcinneadh lena mbunaítear an seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais sa Choiste Riaracháin a bunaíodh leis an gCoinbhinsiún Custaim um Iompar Idirnáisiúnta Earraí faoi Carnets TIR an 14 Samhain 1975 (‘Coinbhinsiún TIR’) i ndáil le roinnt leasuithe teicniúla atáthar á bheartú a ghlacadh ar Choinbhinsiún TIR.
2.Comhthéacs an togra
2.1.An Coinbhinsiún Custaim um Iompar Idirnáisiúnta Earraí faoi Carnets TIR
Is é is aidhm don Choinbhinsiún TIR iompar idirnáisiúnta earraí a éascú ó oifigí custaim imeachta go hoifigí custaim cinn scríbe agus tríd an oiread tíortha agus is gá. Tháinig an Comhaontú i bhfeidhm in 1978. Ó mhí Feabhra 2024 amach, tá 78 bpáirtí sa Choinbhinsiún, lena n‑áirítear 77 stát agus an tAontas Eorpach.
Tá an tAontas Eorpach ina pháirtí conarthach i gCoinbhinsiún TIR ón 20 Meitheamh 1983 i leith, agus tá na Ballstáit uile ina bpáirtithe conarthacha freisin.
2.2.An Coiste Riaracháin
Gníomhaíonn an Coiste Riaracháin, arna bhunú le hAirteagal 58 bis, faoi chuimsiú Choinbhinsiún TIR. Is é an comhlacht is airde den Choinbhinsiún é, déanann sé faireachán ar chur i bhfeidhm an Choinbhinsiúin agus déanann sé leasuithe ar Choinbhinsiún TIR a mheas agus a ghlacadh. Is amhlaidh a chuirtear tograí chun vóta agus tá vóta amháin ag gach stát ar páirtí é agus ar a ndéantar ionadaíocht ag seisiún den Choiste Riaracháin. Tá inniúlacht eisiach ag an Aontas i réimse an chustaim a rialaítear le Coinbhinsiún TIR. Mar aontas custaim agus eacnamaíoch, áfach, níl cearta vótála ag an Aontas sa bhreis ar chearta vótála a Bhallstát, i gcomhréir le hAirteagal 52(3) de Choinbhinsiún TIR. Páirtithe ag a bhfuil cearta vótála is ea iad na Ballstáit go léir.
Is le tromlach dhá thrian de na páirtithe a bheidh i láthair agus a chaithfidh vóta a ghlacfar leasuithe ar Choinbhinsiún TIR. Chun cinneadh a dhéanamh, tá gá le córam a mbeidh líon nach lú ná aon trian de na stáit is páirtithe ann.
2.3.Gníomh beartaithe an Choiste Riaracháin
I mí Dheireadh Fómhair 2024, le linn an 83ú seisiún de chuid an Choiste Riaracháin nó le linn aon cheann de na seisiúin ina dhiaidh sin, tá an Coiste le cinneadh a dhéanamh maidir leis na leasuithe atá beartaithe ar Choinbhinsiún TIR a ghlacadh (‘an gníomh atá beartaithe’).
Is é is cuspóir don ghníomh atá beartaithe creat níos fearr a chur ar dheireadh an chaidrimh idir an eagraíocht idirnáisiúnta atá freagrach as slabhra ráthaíochta TIR agus comhlachas náisiúnta TIR. Ina theannta sin, beidh níos mó solúbthachta ann maidir le húsáid an deimhnithe formheasa le haghaidh feithicil TIR.
Beidh an gníomh atá beartaithe ina cheangal ar na páirtithe i gcomhréir le hAirteagal 60 de Choinbhinsiún TIR. Baineann Airteagal 60 le nós imeachta speisialta le haghaidh Iarscríbhinní 1 go 10 a ghabhann le Coinbhinsiún TIR a leasú agus foráiltear ann: ‘Aon leasú a bheartófar a dhéanamh ar Iarscríbhinní 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 agus 10 a bhreithneofar i gcomhréir le mír 1 agus mír 2 d’Airteagal 59, tiocfaidh sé i bhfeidhm ar dháta a chinnfidh an Coiste Riaracháin tráth a ghlactha, mura rud é, faoi dháta roimhe sin arna chinneadh ag an gCoiste Riaracháin an tráth céanna, go gcuirfidh aon chúigiú de na Stáit is páirtithe Conarthacha nó cúig Stát díobh, cibé líon acu is lú, go gcuirfidh siad a n‑agóid in aghaidh an leasaithe in iúl d’Ard-Rúnaí na Náisiún Aontaithe. Is le tromlach dhá thrian díobh sin a bheidh i láthair agus a chaithfidh vóta a chinnfidh an Coiste Riaracháin an dáta dá dtagraítear sa mhír seo’.
3.An seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais
Tacaíonn an tAontas leis an togra le haghaidh leasú ar Iarscríbhinn 6, nóta míniúcháin nua 8.10 (e) de Choinbhinsiún TIR, chun sásra luathrabhaidh a thabhairt isteach idir páirtithe leasmhara i gcás díospóid idir an eagraíocht idirnáisiúnta agus comhlachas náisiúnta a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar fheidhmiú shlabhra ráthaíochta TIR. Tá leasú ar Iarscríbhinn 6, nóta míniúcháin 0.6.2 bis-1, ag gabháil leis an togra seo le haghaidh leasaithe, lena dtugtar isteach tréimhse réamhfhógra 6 mhí ar a laghad, sula bhfoirceannfar comhaontú idir an eagraíocht idirnáisiúnta agus comhlachas náisiúnta.
D’iarr údaráis na Rómáine na sásraí sin, le tacaíocht ón gCoimisiún agus ó na Ballstáit eile, chun géarchéim a sheachaint amach anseo idir comhlachas náisiúnta agus an eagraíocht idirnáisiúnta, agus ‘fait accompli’ á chur faoi bhráid na n‑údarás custaim gan dóthain ama chun comhlachas náisiúnta nua a údarú chun carnets TIR a eisiúint.
Dá bhrí sin, cuirfidh an dá shásra sin feabhas ar chobhsaíocht shlabhra ráthaíochta TIR laistigh den Aontas.
Tacaíonn an tAontas freisin leis na leasuithe ar Iarscríbhinn 3, mír 4 agus ar Iarscríbhinn 4, deimhniú formheasa caighdeánach le haghaidh feithicil bhóthair, leathanach 4, fógra tábhachtach, mír 3, arb é is aidhm dóibh síneadh a chur le bailíocht an deimhnithe formheasa le haghaidh feithicil bhóthair ó 2 bhliain go 3 bliana agus mír 6 nua a thabhairt isteach in Iarscríbhinn 4, deimhniú formheasa caighdeánach le haghaidh feithicil bhóthair, leathanach 4 den fhógra tábhachtach, rud a fhágann go nglactar leis an deimhniú formheasa go dtí an dáta deiridh bailíochta chun tús a chur le hiompar TIR fiú má thagann deireadh leis an iompar ina dhiaidh sin. Leis na leasuithe sin, simplítear úsáid an deimhnithe ag sealbhóirí TIR agus treisítear tarraingteacht Choinbhinsiún TIR.
4.Bunús dlí
4.1.Bunús dlí don nós imeachta
4.1.1.Prionsabail
In Airteagal 218(9) den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) déantar foráil maidir le cinntí lena leagtar síos ‘na seasaimh a ghlacfar thar ceann an Aontais i gcomhlacht arna chur ar bun le comhaontú, nuair a iarrtar ar an gcomhlacht sin gníomhartha a ghlacadh a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo, seachas gníomhartha lena bhforlíonfar nó lena leasófar creat institiúideach an chomhaontaithe.’
Cumhdaítear i gcoincheap ‘na ngníomhartha a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo’ gníomhartha a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo de bhua rialacha an dlí idirnáisiúnta lena rialaítear an comhlacht lena mbaineann. Áirítear ann freisin ionstraimí nach bhfuil éifeacht cheangailteach leo faoin dlí idirnáisiúnta, ach ‘a d’fhéadfadh tionchar cinntitheach a imirt ar inneachar na reachtaíochta a ghlacfaidh reachtas an Aontais Eorpaigh’.
4.1.2.Feidhm maidir leis an gcás seo
Is comhlacht é an Coiste Riaracháin a bunaíodh le comhaontú, is é sin Coinbhinsiún TIR.
An gníomh a iarrtar ar an gCoiste Riaracháin a ghlacadh, is gníomh é a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leis. Beidh an gníomh atá beartaithe ceangailteach faoin dlí idirnáisiúnta i gcomhréir le hAirteagal 60 de Choinbhinsiún TIR.
Ní fhorlíonann ná ní leasaíonn an gníomh atá beartaithe creat institiúideach an Chomhaontaithe.
Dá bhrí sin, is é Airteagal 218(9) CFAE is bunús dlí nós imeachta don chinneadh atá beartaithe.
4.2.Bunús dlí substainteach
4.2.1.Prionsabail
An bunús dlí substainteach atá le cinneadh faoi Airteagal 218(9) CFAE, braitheann sé go príomha ar chuspóir agus ar inneachar an ghnímh atá beartaithe a nglacfar seasamh thar ceann an Aontais ina leith. Má tá dhá aidhm ag an ngníomh atá beartaithe nó má tá dhá chomhpháirt ann agus más féidir ceann de na haidhmeanna nó de na comhpháirteanna sin a shainaithint mar phríomhaidhm nó mar phríomh‑chomhpháirt agus an ceann eile a shainaithint mar aidhm nó comhpháirt theagmhasach, ní mór an cinneadh faoi Airteagal 218(9) CFAE a bhunú ar bhunús dlí substainteach aonair, is é sin an bunús dlí a éilítear de réir na príomhaidhme nó na príomh‑chomhpháirte.
4.2.2.Feidhm maidir leis an gcás seo
Baineann príomhchuspóir agus ábhar an ghnímh atá beartaithe leis an gcomhbheartas tráchtála.
Dá bhrí sin, is é an chéad fhomhír d’Airteagal 207(4) CFAE an bunús dlí substainteach atá leis an gcinneadh atá beartaithe.
4.3.Conclúid
Ba cheart an chéad fhomhír d’Airteagal 207(4) de CFAE, i gcomhar leis an gcéad fhomhír d’Airteagal 218(9) de CFAE, a bheith ina mbunús dlí leis an gCinneadh atá beartaithe.
5.Foilsiú an ghnímh atá beartaithe
Ós rud é go leasófar Coinbhinsiún TIR le gníomh ón gCoiste Riaracháin, is iomchuí é a fhoilsiú in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh tar éis a ghlactha.
2024/0127 (NLE)
Togra le haghaidh
CINNEADH ÓN gCOMHAIRLE
maidir leis an seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais Eorpaigh sa Choiste Riaracháin um an gCoinbhinsiún Custaim um Iompar Idirnáisiúnta Earraí faoi Carnets TIR maidir leis an togra chun an Coinbhinsiún a leasú
TÁ COMHAIRLE AN AONTAIS EORPAIGH,
Ag féachaint don Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus go háirithe an chéad fhomhír d’Airteagal 207(4) de, i gcomhar le hAirteagal 218(9) de,
Ag féachaint don togra ón gCoimisiún Eorpach,
De bharr an mhéid seo a leanas:
(1)Rinneadh an Coinbhinsiún Custaim um iompar idirnáisiúnta earraí faoi carnets TIR an 14 Samhain 1975 (‘Coinbhinsiún TIR’) a fhormheas thar ceann Chomhphobal Eacnamaíochta na hEorpa le Rialachán (CEE) Uimh. 2112/78 ón gComhairle agus tháinig sé i bhfeidhm sa Chomhphobal an 20 Meitheamh 1983.
(2)Foilsíodh leagan comhdhlúite de Choinbhinsiún TIR mar Iarscríbhinn a ghabhann le Cinneadh 2009/477/CE ón gComhairle. I gcomhréir le hAirteagal 1 den Chinneadh sin, foilseofar leasuithe a dhéanfar amach anseo ar Choinbhinsiún TIR in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh agus léireofar dáta a dteacht i bhfeidhm.
(3)De bhun Airteagal 60 de Choinbhinsiún TIR, féadfaidh Coiste Riaracháin Choinbhinsiún TIR (an ‘Coiste Riaracháin’) leasuithe ar Iarscríbhinní 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 agus 10 a ghlacadh trí thromlach dhá thrian díobh sin a bheidh i láthair agus a chaithfidh vóta.
(4)An Coiste Riaracháin, le linn a 83ú seisiún i mí Dheireadh Fómhair 2024 nó ag seisiún níos faide anonn, tá sé chun roinnt leasuithe a ghlacadh ar Iarscríbhinní Choinbhinsiún TIR.
(5)Is iomchuí an seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais a leagan síos sa Choiste Riaracháin, mar go mbeidh na leasuithe ceangailteach ar an Aontas.
(6)Chun creat níos fearr a chur ar dheireadh an chaidrimh idir an eagraíocht idirnáisiúnta agus comhlachas náisiúnta, is gá sásra rabhaidh nua agus tréimhse réamhfhógra dhlíthiúil a thabhairt isteach sula bhfoirceannfar a gcomhaontú. Ina theannta sin, déanfar úsáid an deimhnithe formheasa le haghaidh feithicil bhóthair a shimpliú trí shíneadh a chur lena tréimhse bhailíochta agus tríd an bhféidearthacht é a úsáid go dtí a dháta deiridh bailíochta a thabhairt isteach.
(7)Dá bhrí sin, an seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais sa Choiste Riaracháin, ba cheart é a bheith bunaithe ar na dréachtleasuithe atá curtha i gceangal leis an gCinneadh seo. Tá an méid sin gan dochar don fhéidearthacht mionathruithe neamhshubstaintiúla a dhéanamh ar na dréachtleasuithe, a chomhaontóidh ionadaithe an Aontais agus na mBallstát tráth a chaithfear vóta sa Choiste Riaracháin gan aon chinneadh eile ón gComhairle.
TAR ÉIS AN CINNEADH SEO A GHLACADH:
Airteagal 1
An seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais sa 83ú seisiún nó i gceann de sheisiúin an Choiste Riaracháin um an gCoinbhinsiún Custaim um iompar idirnáisiúnta earraí faoi carnets TIR (‘Coinbhinsiún TIR’) a bheidh ann lá níos faide anonn, beidh sé bunaithe ar na dréachtleasuithe a ghabhann leis an gCinneadh seo.
Airteagal 2
Is é an Coimisiún a chuirfidh in iúl an seasamh dá dtagraítear in Airteagal 1. Ba cheart do Bhallstáit an Aontais seasamh an Aontais a chur in iúl nuair a dhéanfar vótáil fhoirmiúil i gCoiste Riaracháin Choinbhinsiún TIR, ag gníomhú go comhpháirteach dóibh chun leas an Aontais.
Airteagal 3
Dírítear an Cinneadh seo chuig an gCoimisiún agus chuig Ballstáit an Aontais.
Arna dhéanamh sa Bhruiséil,
Thar ceann na Comhairle
An tUachtarán