MEABHRÁN MÍNIÚCHÁIN

1.           COMHTHÉACS AN TOGRA

Tá méadú seasta ag teacht ar bheartais a bhaineann le Limistéar na Saoirse, na Slándála agus an Cheartais le blianta beaga anuas. Deimhníodh go bhfuil tábhacht leo trí Chlár Stócólm[1] agus trína Phlean Gníomhaíochta[2], ar tosaíocht straitéiseach é a chur chun feidhme sna cúig bliana seo amach romhainn. Cuimsítear ann réimsí amhail imirce (imirce dhleathach agus lánpháirtiú; tearmann; imirce agus filleadh atá mírialta), slándáil (an sceimhlitheoireacht agus an choireacht eagraithe a chosc agus a chomhrac; comhar póilíneachta) agus bainistiú na dteorainneacha seachtracha (lena n-áirítear beartas víosaí), chomh maith le gné sheachtrach na mbeartas sin. Trí Chonradh Liospóin cuirtear ar chumas an Aontais freisin uaillmhian níos fearr a léiriú i dtaca le freagairt do ghnóthaí laethúla saoránach i limistéar na saoirse, na slándála agus an cheartais.

Aithnítear le Clár Stócólm na deiseanna agus na dúshláin araon a chruthaíonn soghluaisteacht mhéadaithe daoine, agus leagtar béim ann gur féidir le gach páirtí leasmhar tairbhe a bhaint as imirce dhea-bhainistithe. D’aithin an Chomhairle Eorpach mar an gcéanna, i gcomhthéacs na ndúshlán déimeagrafach a bheidh roimh an Aontas sa todhchaí de bharr an éilimh mhéadaithe ar shaothar, go gcuirfidh beartais sholúbtha imirce go mór le forbairt eacnamaíoch an Aontais agus le feidhmíocht an Aontais san fhadtéarma.

Ar an 29 Meitheamh 2011, ghlac an Coimisiún le togra le haghaidh an Chéad Chreata Airgeadais Ilbhliantúil eile don tréimhse 2014-2020[3]: buiséad chun an Straitéis Eoraip 2020 a sholáthar. I réimse na mbeartas gnóthaí baile, ina gcuimsítear slándáil, imirce agus bainistiú na dteorainneacha seachtracha, bheartaigh an Coimisiún struchtúr na n-ionstraimí caiteachais a shimpliú trí líon na gclár a laghdú go struchtúr dhá cholún: Ciste Tearmainn agus Imirce agus Ciste Slándála Inmheánaí.

Bunaítear leis an Rialachán seo Ciste Tearmainn agus Imirce, ina mbaintear leas as an bpróiseas forbartha acmhainní a forbraíodh le cúnamh ón gCiste Eorpach um Dhídeanaithe[4], ón gCiste Eorpach chun Náisiúnaigh Tríú Tíortha a Lánpháirtiú[5] agus ón gCiste Eorpach um Fhilleadh.[6] agus leathnaítear é d’fhonn gnéithe éagsúla de chomhbheartas tearmainn agus imirce an Aontais a chumhdach ar bhealach níos cuimsithí, lena n-áirítear gníomhaíochtaí i dtríú tíortha nó ina dtaobh lena ndéantar freastal go príomha ar leasa agus ar chuspóirí an AE sna réimsí beartais siúd, agus lena ndéantar forbairtí nua a thabhairt san áireamh.

Faoi chuimsiú comhbheartas a fhorbairt maidir le tearmann d’fhonn stádas iomchuí a thairiscint d’aon náisiúnach tríú tír óna dteastaíonn cosaint idirnáisiúnta agus chun comhlíonadh phrionsabal an non-refoulement a áirithiú, mar atá luaite sa Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, is gá, bunaithe ar dhlúthpháirtíocht idir Ballstáit, meicníochtaí a bhunú d’fhonn cothromaíocht iarrachta idir Ballstáit a chur chun cinn maidir le daoine a bhfuil cosaint idirnáisiúnta de dhíth orthu agus daoine easáitithe a ghlacadh agus iarmhairtí an ghlactha sin a iompar. Áirítear leis sin chomh maith gné láidir athlonnaithe agus athshuímh.

Tá ról lárnach ag beartas dea-eagraithe maidir le himirce dhleathach agus ag straitéisí lánpháirtíochta níos éifeachtaí, i gcomhréir le Clár Stócólm agus le tacaíocht ó ionstraimí dlí an Aontais, i ndáil le hiomaíochas fadtéarmach an Aontais mar aon le todhchaí a shamhla sóisialta, faoi dheoidh, a áirithiú. Sa chomhthéacs seo, tá sé fós ríthábhachtach náisiúnaigh tríú tíortha a bhfuil cónaí orthu go dlíthiúil a lánpháirtiú níos fearr, ó thaobh cúrsaí eacnamaíochta agus sóisialta de, chun tairbhí na hinimirce a uasmhéadú.

Is cuid bhunúsach de chóras imirce dea-bhainistithe laistigh den Aontas é beartas um fhilleadh atá éifeachtach agus inbhuanaithe. Ina theannta sin, is gné riachtanach é a chuirfidh le beartas inchreidte maidir le hinimirce dhleathach agus tearmann, agus is gné thábhachtach é sa chomhrac i gcoinne na hinimirce mírialta.

Sa mhullach air sin, léirigh eachtraí a thit amach le déanaí ag an teorainn idir an Ghréig agus an Tuirc agus sa Mheánmhuir Theas a thábhachtaí atá sé go mbeadh cur chuige cuimsitheach ag an AE i leith na himirce, ina gcuimseofaí gnéithe éagsúla amhail bainistiú treisithe ar theorainneacha agus rialachas Schengen, imirce dhleathach atá spriocdhírithe ar bhonn níos fearr, scaipeadh feabhsaithe na ndea-chleachtas i leith lánpháirtíochta, Comhchóras Tearmainn Eorpach treisithe, agus cur chuige níos straitéisí maidir le caidreamh le tríú tíortha i leith na himirce.

2.           TORTHAÍ NA gCOMHAIRLIÚCHÁN LE PÁIRTITHE LEASMHARA AGUS MEASÚNÚ TIONCHAIR

I gcomhréir leis an mbéim níos mó a chuirtear ar an meastóireacht mar ionstraim le bonn a chur faoi cheapadh beartas, tá torthaí meastóireachta, an comhairliúchán leis na páirtithe leasmhara agus an measúnú tionchair mar bhonn leis an togra seo.

Bhí tábhacht i dtaca leis sin le torthaí na dtuarascálacha ar mheastóireacht ex-post an Chiste Eorpaigh um Dhídeanaithe le haghaidh na tréimhse 2005-2007 agus le meastóireacht mheántéarma chur chun feidhme an Chiste Eorpaigh chun náisiúnaigh tríú tíortha a lánpháirtiú le haghaidh 2007-2009 agus an Chiste Eorpaigh um Fhilleadh le haghaidh 2008-2009.

Cuireadh tús in 2010 leis an obair ullmhúcháin ar na hionstraimí airgeadais a bheidh ann amach anseo le haghaidh gnóthaí baile agus leanadh ar aghaidh léi sa bhliain 2011. Mar chuid den obair ullmhúcháin sin, seoladh staidéar meastóireachta/measúnaithe tionchair i mí na Nollag 2010 le cúnamh ó chonraitheoir seachtrach. Tugadh an staidéar chun críche i mí Iúil 2011 agus tugadh le chéile ann na torthaí meastóireachta a bhí ar fáil maidir leis na hionstraimí airgeadais a bhí ann cheana agus cuireadh eolas ar fáil le haghaidh na bhfadhbanna, na gcuspóirí agus na roghanna beartais, lena n-áirítear an iarmhairt is dócha a bheadh acu, a ndearnadh iniúchadh orthu sa mheasúnú tionchair. Agus an staidéar seo mar bhonn aige, d’ullmhaigh an Coimisiún tuarascáil um measúnú tionchair, faoinar thug an Bord um Measúnú Tionchair a thuairim ar an 9 Meán Fómhair 2011.

Cuireadh san áireamh sa mheasúnú tionchair torthaí an chomhairliúcháin phoiblí thiomnaithe ar líne maidir le todhchaí an chistiúcháin do ghnóthaí baile. Mhair an comhairliúchán ón 5 Eanáir go dtí an 20 Márta 2011 agus bhí cead ag gach páirtí leasmhar páirt a ghlacadh ann. Fuarthas 115 freagra san iomlán ó dhaoine aonair agus thar ceann eagraíochtaí, lena n-áirítear 8 ndearcpháipéar. Ghlac freagróirí ó na Ballstáit uile chomh maith le freagróirí ó roinnt tríú tíortha páirt sa chomhairliúchán.

In Aibreán 2011 tugadh le chéile sa chomhdháil "The future of EU funding for Home Affairs: A Fresh Look” (Todhchaí Chistiú an AE do Ghnóthaí Baile: Breithiúnas úr) na príomhpháirtithe leasmhara (na Ballstáit, eagraíochtaí idirnáisiúnta, eagraíochtaí na sochaí sibhialta etc) agus tugadh deis dóibh a gcuid tuairimí a chur in iúl dá chéile maidir le todhchaí chistiú an Aontais do ghnóthaí baile. Ba ócáid í an chomhdháil freisin chun toradh an bhreithnithe agus an chomhairliúcháin phoiblí a bhailíochtú.

Pléadh todhchaí chistiú an Aontais do ghnóthaí baile le páirtithe leasmhara institiúideacha go minic ag ócáidí éagsúla: lena n-áirítear, díospóireacht neamhfhoirmiúil lóin le linn na Comhairle um Cheartas agus um Ghnóthaí Baile ar an 21 Eanáir 2011, bricfeasta neamhfhoirmiúil le comhordaitheoirí polaitiúla Pharlaimint na hEorpa ar an 26 Eanáir 2011, ag éisteacht an Choimisinéara Malmström os comhair Choiste SURE na Parlaiminte ar an 10 Márta 2011 agus le linn d’Ard-Stiúrthóir na hArd-Stiúrthóireachta Gnóthaí Baile agus do Choiste um Shaoirsí Sibhialta, um Cheartas agus um Ghnóthaí Baile na Parlaiminte a gcuid tuairimí a chur in iúl dá chéile ar an 17 Márta 2011.

Cuireadh comhairle shonrach na saineolaithe maidir leis na hionstraimí airgeadais a bheidh ann amach anseo i réimse an tearmainn agus na himirce ar fáil trí bhíthin pléite a bhí ar siúl le linn an Choiste Inimirce agus Tearmainn an 22 Feabhra 2011, ag cruinniú an ghréasáin de Phointí Teagmhála Náisiúnta um Lánpháirtiú an 15 Márta 2011, ag cruinniú an Choiste Teagmhála faoin Treoir maidir le Filleadh an 18 Márta 2011 agus ag cruinniú na Meithle Ardleibhéil um Thearmann agus Imirce an 27 Aibreán 2011. Ina theannta sin, pléadh gnéithe teicniúla a bhaineann le cur chun feidhme na hionstraime airgeadais a bheidh ann amach anseo i réimse an tearmainn agus na himirce ar bhonn comhairliúcháin scríofa i mí Aibreáin 2011 le saineolaithe na mBallstát faoi chuimsiú an Chomhchoiste um an gClár Ginearálta maidir le Dlúthpháirtíocht agus Bainistiú Sreabha Imirce ("Coiste SOLID").

Deimhníodh leis na comhairliúcháin, na comhdhálacha agus le pléite na saineolaithe dá dtagraítear thuas go bhfuil comhaontú ginearálta i measc na bpríomhpháirtithe leasmhara maidir leis an ngá raon feidhme na gníomhaíochta i ndáil le cistiú ón Aontas a leathnú i réimse an tearmainn agus na himirce, lena n-áirítear an staid maidir lena ghné sheachtrach, agus gur gá oibriú i dtreo tuilleadh simplithe ar mheicníochtaí seachadta agus i dtreo tuilleadh solúbthachta, go háirithe le bheith ábalta freagairt ar éigeandálaí. I réimse an tearmainn agus na himirce, mheas na páirtithe leasmhara go raibh na tosaíochtaí téamacha leathana socraithe cheana ag Clár Stócólm agus ag a Phlean Gníomhaíochta. Léiríodh tacaíocht leathan do líon na n-ionstraimí airgeadais a laghdú go struchtúr dé-Chiste, ar an gcoinníoll go ndéanfaí cúrsaí a shimpliú dá bharr. D’aontaigh siad freisin go raibh gá le meicníocht sholúbtha phráinnfhreagartha ionas go mbeadh an tAontas in ann freagairt go tapa agus go héifeachtach do ghéarchéimeanna a bhaineann le himirce agus le slándáil. Measadh tríd is tríd gurbh í bainistíocht chomhpháirteach ina ndéanfaí athrú chuig clárú ilbhliantúil faoi chuimsiú shainiú na gcomhspriocanna ar leibhéal an Aontais an modh bainistíochta iomchuí i gcomhair an chaiteachais uile ar ghnóthaí baile cé go raibh eagraíochtaí neamhrialtasacha den tuairim gur cheart leanúint ar aghaidh le cur i ngníomh díreach freisin. Thacaigh páirtithe leasmhara freisin le ról na ngníomhaireachtaí gnóthaí baile a fheabhsú chun comhar a chothú agus chun sineirgí a mhéadú.

3.           EILIMINTÍ DLÍ AN TOGRA

Bunaítear an ceart beart a dhéanamh le hAirteagal 3(2) den Chonradh ar an Aontas Eorpach ina sonraítear “cuirfidh an tAontas ar fáil dá shaoránaigh limistéar saoirse, slándála agus ceartais, gan teorainneacha inmheánacha, ina n-áiritheofar saorghluaiseacht daoine i dteannta le bearta iomchuí maidir le rialuithe ar theorainneacha seachtracha, tearmann agus inimirce, maille leis an gcoirpeacht a chosc agus a chomhrac”.

Cosnaítear gníomhaíocht an Aontais ar fhorais na gcuspóirí atá leagtha amach in Airteagal 67 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais (dá ngairtear an ‘Conradh’ anseo feasta), ina leagtar amach modh chun limistéar saoirse, slándála agus ceartais a bhunú.

Tá an Rialachán bunaithe ar bhunúis dlí i dTeideal V den Chonradh i limistéar na saoirse, na slándála agus an cheartais, mar atá ar Airteagal 78(2) agus ar Airteagal 79(2) agus (4) arb ionann iad agus an bunús dlí le haghaidh ghníomhaíocht an Aontais sna réimsí seo a leanas; tearmann, inimirce, bainistiú sreabha imirce, cóir chothrom a chur ar náisiúnaigh tríú tíortha a bhfuil cónaí dleathach orthu i mBallstáit, inimirce mhídhleathach agus gáinneáil ar dhaoine a chomhrac, lena n-áirítear comhar le tríú tíortha.

Is ionann na hAirteagail sin agus bunúis dlí chomhoiriúnacha i bhfianaise sheasamh na Ríochta Aontaithe, na hÉireann agus na Danmhairge maidir leis na réimsí a chumhdaíonn siad,, foráiltear leo ar an gcaoi sin do rialacha vótála comhoiriúnacha sa Chomhairle. Tá feidhm ag gnáthnós imeachta reachtach breise maidir le gach ceann díobh.

Tarraingítear aird freisin ar Airteagal 80 den Chonradh ina sonraítear go mbeidh beartais siúd an Aontais agus a gcur chun feidhme faoi rialú ag prionsabal na dlúthpháirtíochta agus na comhroinnte córa freagrachta, lena n-áirítear a impleachtaí airgeadais, idir na Ballstáit.

Tríd is tríd, is réimse é sin lena mbaineann luach breise soiléir le hidirghabhálacha an Aontais seachas na Ballstáit a bheith ag gníomhú ar a gconlán féin. Tá deis níos fearr ag an Aontas Eorpach ná mar atá ag na Ballstáit creat a sholáthar chun dlúthpháirtíocht an Aontais a léiriú maidir le bainistiú sreabha imirce. Cuireann an tacaíocht airgeadais a sholáthraítear faoin Rialachán sin go háirithe le hinniúlachtaí náisiúnta agus Eorpacha a neartú sa réimse seo. Chun na críche sin, is cuspóir é de chuid an Rialacháin sin inter alia an Comhchóras Tearmainn Eorpach a threisiú agus a fhorbairt; an dlúthpháirtíocht agus comhroinnt freagrachta idir na Ballstáit a fheabhsú, go háirithe i dtaca leo siúd is mó a ndéanann sreabha imirce agus tearmainn difear dóibh; forbairt straitéisí réamhghníomhacha inimirce a spreagadh a bhaineann agus a thacaíonn le próiseas lánpháirtíochta náisiúnach tríú tír agus a chuireann lánpháirtiú náisiúnach tríú tír chun cinn agus béim ar leith ar leibhéil áitiúla agus réigiúnacha na mBallstát; cumas na mBallstát a fheabhsú chun straitéisí um fhilleadh atá cóir agus éifeachtúil a chur chun cinn agus tacú le forbairt comhpháirtíochtaí agus comhair le tríú tíortha.

Mar sin féin, admhaítear go hiomlán nach mór na hidirghabhálacha a dhéanamh ar an leibhéal cuí agus nár cheart ról an Aontais a leathnú thar a bhfuil riachtanach. Faoi mar a tugadh chun suntais san Athbhreithniú Buiséid, ba cheart buiséad an AE a úsáid chun earraí poiblí an AE a mhaoiniú chomh maith le gníomhaíochtaí nach bhfuil na Ballstáit agus na réigiúin in ann a mhaoiniú iad féin, nó i gcás ina bhféadfaí torthaí níos fearr a fháil.[7]

4.           IMPLEACHT BHUISÉADACH

Áirítear togra EUR 3,869 milliún (i bpraghsanna reatha) le haghaidh Ciste Tearmainn agus Imirce i dtogra an Choimisiúin le haghaidh Creata Airgeadais Ilbhliantúil don tréimhse 2014-2020. Ba cheart breis tháscach agus 80% den tsuim sin (EUR 3,232 milliún) a úsáid le haghaidh chláir náisiúnta na mBallstát a fhad is a dhéanfadh an Coimisiún bainistiú lárnach ar EUR 637 milliún d’fhonn gníomhaíochtaí an Aontais, cúnamh éigeandála, Gréasán Imirce na hEorpa, cúnamh teicniúil, agus cur chun feidhme cúraimí oibríochtúla sonracha ag gníomhaireachtaí an Aontais a mhaoiniú.

EUR milliún (praghsanna reatha)

An Ciste Tearmainn agus Imirce || 3,869

Cláir náisiúnta || 3,232

Bainistiú láraithe || 637

5.           PRÍOMHEILIMINTÍ AN TOGRA

5.1.        Acmhainní do Bhallstáit

Déanfar an chuid is tábhachtaí de na hacmhainní atá ar fáil faoin gCiste a sheoladh trí chláir náisiúnta na mBallstát a chumhdóidh an tréimhse iomlán 2014-2020. Chuige seo, is éard a bheidh sa mhéid acmhainní a leithdháilfear ar na Ballstáit laistigh den Chiste suim bhunúsach agus suim athraitheach. Féadfar suim bhreise a leithdháileadh ó bhliain bhuiséid 2018 i leith tar éis athbhreithniú meántéarma a dhéanamh.

5.1.1.     Suim bhunúsach

Déantar an tsuim bhunúsach amach ar bhonn na sonraí staidrimh is déanaí a bhaineann leis na sreabha imirce, amhail líon na gcéad iarratas ar thearmann; cinntí deimhneacha lena ndeonaítear cosaint dídeanaithe nó cosaint choimhdeach; líon na ndídeanaithe athlonnaithe; stoc agus sreabha náisiúnach tríú tír a bhfuil cónaí orthu go dleathach; líon na gcinntí um fhilleadh a d’eisigh na húdaráis náisiúnta agus líon na ndaoine a cuireadh ar ais[8]. Is ionann na sonraí sin agus na cinn sin a úsáideadh go nuige seo chun leithdháiltí faoin gCiste Eorpach um Dhídeanaithe, faoin gCiste Eorpach chun Náisiúnaigh Tríú Tíortha a Lánpháirtiú agus faoin gCiste Eorpach um Fhilleadh a ríomh. D'fhonn mais chriticiúil a áirithiú chun cláir náisiúnta a chur chun feidhme, cuirtear EUR 5 mhilliún leis mar shuim íosta do gach Ballstát.

Beidh na suimeanna bunúsacha atá sonraithe le haghaidh Ballstát aonair ina mbonn chun tús a chur le hidirphlé beartais, agus clárú ilbhliantúil a dhéanamh ina dhiaidh sin, le tacú, ar thaobh amháin, le líon teoranta cuspóirí éigeantacha (e.g. bunú an Chomhchórais Tearmainn Eorpaigh a threisiú trí chur i bhfeidhm éifeachtúil agus aonfhoirmeach acquis an Aontais maidir le tearmann a áirithiú nó clár um fhilleadh deonach cuidithe a fhorbairt, lena n-áirítear gné maidir le hath-lánpháirtiú) agus, ar an taobh eile, d’fhonn freastal ar riachtanais shonracha gach Ballstáit.

5.1.2.     Suim athraitheach

Déanfar an tsuim athraitheach a leithdháileadh tar éis an idirphlé beartais thuasluaite ar na Ballstáit sin a bheidh toilteanach obair sna réimsí oibríochtúla sin a bhraitheann ar a dtiomantas polaitiúil agus ar a dtoilteanas beart a dhéanamh, nó ar a gcumas comhoibriú le Ballstáit eile. Beidh sé sin amhlaidh maidir le gníomhaíochtaí sonracha a chur chun feidhme, mar shampla, comhphróiseáil iarratas ar thearmann, comhoibríochtaí um fhilleadh, comhionaid imirce a bhunú agus maidir le hoibríochtaí athlonnaithe agus athshuímh a chur chun feidhme.

Maidir le nithe a bhaineann le hathlonnú, gheobhaidh na Ballstáit dreasachtaí airgeadais (cnapshuimeanna) gach re bliain ar bhonn a ngealltanais, rud a dhéanfar tar éis comhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais a bhunú. Beidh sé sin mar thoradh ar phróiseas polaitiúil a bhaineann, go háirithe, le Parlaimint na hEorpa agus leis an gComhairle agus a léiríonn forbairtí beartais ar leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais. Trí bhíthin na ndreasachtaí airgeadais sin, beidh dhá chuspóir le baint amach: cuspóir cainníochtúil, i.e. chun méadú mór a dhéanamh ar na figiúirí reatha athlonnaithe atá róbheag mar atá siad, agus cuspóir cáilíochtúil, i.e. chun an ghné Eorpach a neartú trí chomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais a chur chun feidhme, tosaíochtaí a bheidh sainithe agus dinimiciúil.

Ina theannta sin, bunaithe ar chleachtadh gealltanais den chineál céanna agus go tráthrialta, gheobhaidh na Ballstáit dreasachtaí airgeadais (cnapshuimeanna) chun tairbhithe cosanta idirnáisiúnta a athshuíomh.

5.1.3.     Leithdháileadh meántéarma

Déanfar cuid de na hacmhainní atá ar fáil a choinneáil d'athbhreithniú meántéarma.

Mar thoradh air sin beifear in ann, ar thaobh amháin, suimeanna breise a leithdháileadh ar na Ballstáit sin atá ag dul faoi athruithe suntasacha ar shreabha imirce agus atá ag léiriú riachtanas sonrach maidir lena gcórais tearmainn agus ghlactha agus, ar an taobh eile, suimeanna breise a leithdháileadh ar na Ballstáit sin atá toilteanach gníomhaíochtaí sonracha a chur chun feidhme. Féadfar an dara ceann a athbhreithniú i gcomhréir leis na forbairtí beartais is déanaí.

5.2.        Gníomhaireachtaí an Aontais

D’fhonn leas níos éifeachtaí a bhaint as inniúlacht agus as saineolas ghníomhaireachtaí ábhartha an Aontais sa réimse gnóthaí baile, tá sé beartaithe ag an gCoimisiún freisin leas a bhaint as an bhféidearthacht atá ar fáil de dhroim an Rialacháin Airgeadais[9] laistigh de na hacmhainní atá le fáil de bhun an Rialacháin seo, cur chun feidhme cúraimí sainiúla a chur ar iontaoibh na ngníomhaireachtaí sin, i gcomhthéacs a gcuid misean agus i gcomhlántacht lena gclár oibre. Baineann na cúraimí atá cumhdaithe sa Rialachán sin go háirithe leis an Oifig Eorpach Tacaíochta do Chúrsaí Tearmainn (EASO) agus an Ghníomhaireacht Eorpach chun Comhar Oibríochtúil a Bhainistiú ag Teorainneacha Seachtracha Bhallstáit an Aontais Eorpaigh (Gníomhaireacht Frontex) le haghaidh gníomhaíochtaí laistigh agus lasmuigh den AE a bhfuil saineolas oibríochtúil de dhíth i leith saincheisteanna a bhaineann le tearmann agus le hinimirce mhírialta, faoi seach.

5.3.        Gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus maidir le tríú tíortha

Tacóidh an Ciste seo le gníomhaíochtaí a fhreastalaíonn go príomha ar leasa an Aontais, lena mbainfidh tionchar díreach ar an Aontas agus ar na Ballstáit agus lena n-áiritheofar leanúnachas riachtanach le gníomhaíochtaí arna gcur chun feidhme i gcríoch an Aontais. Ní thacófar le gníomhaíochtaí atá dírithe ar fhorbairt tríd an gCiste seo. Agus gníomhaíochtaí dá leithéid á gcur chun feidhme, iarrfar comhchuibheas iomlán le prionsabail agus le cuspóirí ginearálta ghníomhaíocht sheachtrach an Aontais a bhaineann leis an tír nó leis an réigiún atá i gceist.

2011/0366 (COD)

Togra le haghaidh

RIALACHÁIN Ó PHARLAIMINT NA hEORPA AGUS ÓN gCOMHAIRLE

lena mbunaítear an Ciste Tearmainn agus Imirce

TÁ PARLAIMINT NA hEORPA AGUS COMHAIRLE AN AONTAIS EORPAIGH,

Ag féachaint don Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus go háirithe Airteagal 78(2) agus Airteagal 79(2) agus (4) de,

Ag féachaint don togra ón gCoimisiún Eorpach,

Tar éis dóibh an dréachtghníomh reachtach a chur chuig na Parlaimintí náisiúnta,

Ag féachaint don tuairim ó Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa[10],

Ag féachaint don tuairim ó Choiste na Réigiún[11],

Ag gníomhú dóibh i gcomhréir leis an ngnáthnós imeachta reachtach,

De bharr an mhéid seo a leanas:

(1) Ba cheart cuspóir an Aontais chun limistéar saoirse, slándála agus ceartais a bhunú a bhaint amach, inter alia, trí bhíthin comhbheart lena gcumtar beartas maidir le tearmann agus le hinimirce, arna bhunú ar an dlúthpháirtíocht idir Ballstáit a thugann cothrom na féinne do thríú tíortha agus dá gcuid náisiúnach. D’aithin an Chomhairle Eorpach ar an 2 Nollaig 2009 an gá acmhainní airgeadais laistigh den Aontas a dhéanamh níos solúbtha agus níos comhtháite, ó thaobh raon feidhme agus infheidhmeachta araon, chun tacú le forbairtí beartais sa réimse tearmainn agus imirce.

(2) D'fhonn cur le forbairt chomhbheartas an Aontais maidir le tearmann agus le hinimirce agus d'fhonn an limistéar saoirse, slándála agus ceartais a neartú i bhfianaise chur i bhfeidhm phrionsabail na dlúthpháirtíochta agus na roinnte freagrachta idir na Ballstáit agus an chomhair le tríú tíortha, ba cheart go mbunófaí de bhun an Rialacháin seo an Ciste Tearmainn agus Imirce (dá ngairtear ‘an Ciste’ anseo feasta).

(3) Ba cheart go ndéanfadh an Ciste dlúthpháirtíocht a chur in iúl trí chúnamh airgeadais a thabhairt do Ballstáit. Ba cheart dó bainistiú éifeachtach ar shreabha imirce chuig an AE i réimsí ina gcuireann an AE uasluach leis a fheabhsú, go háirithe trí bhíthin freagracht a roinnt idir na Ballstáit agus trí bhíthin freagracht a roinnt agus comhar a bhunú le tríú tíortha.

(4) D'fhonn beartas tearmainn aonfhoirmeach ardchaighdeáin a áirithiú agus caighdeáin níos airde cosanta idirnáisiúnta a chur i bhfeidhm, ba cheart don Chiste cur le feidhmiú éifeachtach an Chomhchórais Tearmainn Eorpaigh a chuimsíonn bearta a bhaineann le beartas, reachtaíocht, forbairt acmhainní, ag gníomhú dó i gcomhar leis na Ballstáit eile, le Gníomhaireachtaí an Aontais agus le tríú tíortha.

(5) Tá sé oiriúnach tacú leis na hiarrachtaí arna ndéanamh ag Ballstáit chun acquis tearmainn an Aontais a chur chun feidhme go hiomlán agus i gceart agus tacú leis na hiarrachtaí sin, go háirithe chun coinníollacha glactha iomchuí a dheonú d’iarrthóirí tearmainn, do dhaoine easáitithe agus do thairbhithe cosanta idirnáisiúnta, ionas go ndéanfar Cinneadh mar is ceart maidir le stádas a áirithiú, i gcomhréir le Treoir 2004/83/CE ón gComhairle an 29 Aibreán 2004 maidir le caighdeáin íosta i dtaca le cáiliú agus stádas náisiúnach tríú tír nó daoine gan stát mar dhídeanaithe nó mar dhaoine a mbeadh cosaint idirnáisiúnta ar dhóigh eile de dhíth orthu agus maidir le hinneachar na cosanta a thugtar[12], nósanna imeachta tearmainn atá cóir agus éifeachtúil a chur i bhfeidhm agus chun dea-chleachtas a chur chun cinn sa réimse tearmainn ionas go dtabharfar cosaint do chearta na ndaoine a dteastaíonn cosaint idirnáisiúnta uathu agus go gcuirfear ar chumas chórais tearmainn na mBallstát feidhmiú go héifeachtúil.

(6) Ba cheart don Chiste tacaíocht leordhóthanach a thairiscint do chomhiarrachtaí na mBallstát dea-chleachtais a shainaithint, a roinnt agus a chur chun cinn agus chun struchtúir chomhair éifeachtacha a bhunú d'fhonn feabhas a chur ar chaighdeán na cinnteoireachta i gcreat an Chomhchórais Tearmainn Eorpaigh.

(7) Ba cheart don Chiste seo na gníomhaíochtaí a dhéanann an Oifig Eorpach Tacaíochta do Chúrsaí Tearmainn (EASO) arna bunú ag Rialachán (AE) Uimh. 439/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 19 Bealtaine 2010[13] a chomhlánú agus a atreisiú, d'fhonn comhordú a dhéanamh ar chomhar praiticiúil idir na Ballstáit maidir le tearmann, chun tacú leis na Ballstáit a bhfuil brú ar leith ar a gcórais tearmainn agus chun cuidiú le cur chun feidhme an Chomhchórais Tearmainn Eorpaigh.

(8) Ba cheart go dtacódh an Ciste le hiarrachtaí an Aontais agus na mBallstát feabhas a chur ar acmhainn na mBallstát forbairt, faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar a mbeartais tearmainn i bhfianaise a gcuid oibleagáidí faoi reachtaíocht reatha an Aontais.

(9) Ba cheart don Chiste tacú le hiarrachtaí a dhéanann na Ballstáit chun cosaint idirnáisiúnta agus réiteach buan a chur ar fáil ina gcuid críoch do dhídeanaithe agus do dhaoine easáitithe atá sainaitheanta ag Ard-Choimisinéir na Náisiún Aontaithe le haghaidh Dídeanaithe (UNHCR) mar dhaoine atá incháilithe le hathlonnú, amhail measúnú ar na riachtanais athlonnaithe agus na daoine lena mbaineann a aistriú chuig a gcuid críoch, d'fhonn stádas slán dlíthiúil a dheonú dóibh agus lena lánpháirtiú éifeachtach a chur chun cinn.

(10) Ba cheart don Chiste tacaíocht a chur ar fáil d'oibríochtaí comhroinnte dualgas ina ndéantar iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta agus tairbhithe cosanta idirnáisiúnta a aistriú ó Bhallstát amháin go Ballstát eile.

(11) Tá comhpháirtíochtaí agus comhar le tríú tíortha chun bainistiú leordhóthanach a áirithiú ar shreabha isteach daoine atá ag déanamh iarratais ar thearmann nó ar fhoirmeacha eile cosanta idirnáisiúnta mar chuid riachtanach de bheartas tearmainn an Aontais. Is é is aidhm leo rochtain a chur ar fáil ar chosaint idirnáisiúnta agus ar réitigh bhuana a luaithe is féidir, agus mar an gcéanna i gcreat na gClár Cosanta Réigiúnach[14], ba cheart go mbeidh gné láidir athlonnaithe an Aontais san áireamh leis an gCiste.

(12) Chun an próiseas lánpháirtíochta a fheabhsú agus a neartú i sochaithe na hEorpa, ba cheart go n-éascódh an Ciste imirce dhleathach chuig an Aontas i gcomhréir le riachtanais eacnamaíocha agus shóisialta na mBallstát agus go mbeadh foráil ann maidir le hullmhú an phróisis lánpháirtíochta atá ann cheana féin i dtír thionscnaimh na náisiúnach tríú tír atá ag teacht chuig an Aontas.

(13) Chun a bheith éifeachtach agus an breisluach is mó a bhaint amach, ba cheart don Chiste cur chuige níos spriocdhírithe a shaothrú, chun tacú le straitéisí comhsheasmhacha a ceapadh go sonrach chun lánpháirtiú na náisiúnach tríú tír a chur chun cinn ar an leibhéal áitiúil nó réigiúnach. Ba cheart d’údaráis áitiúla nó réigiúnacha agus do ghníomhaithe neamhstáit na straitéisí siúd a chur chun feidhme den chuid is mó, gan údaráis náisiúnta a eisiamh sa chás go mbeadh sé sin riachtanach mar gheall ar eagrúchán riaracháin sainiúil an Bhallstáit. Ba cheart do na heagraíochtaí cur chun feidhme na bearta is oiriúnaí dá gcás áirithe féin a roghnú ó raon beart atá ar fáil.

(14) Ba cheart a chur ar áireamh i raon feidhme na mbeart lánpháirtíochta, dídeanaithe, iarrthóirí tearmainn nó daoine eile dá ndeonaítear foirmeacha eile cosanta idirnáisiúnta freisin d'fhonn cur chuige cuimsitheach maidir le lánpháirtiú a áirithiú, sainiúlachtaí na spriocghrúpaí sin á dtabhairt san áireamh.

(15) D’fhonn comhsheasmhacht fhreagairt an Aontais Eorpaigh do lánpháirtiú náisiúnach tríú tír a áirithiú, ba cheart go mbeidh na gníomhaíochtaí arna maoiniú faoin gCiste sonrach agus comhlántach do ghníomhaíochtaí arna maoiniú faoi Chiste Sóisialta na hEorpa. Sa chomhthéacs sin, ba cheart go mbeadh ar údaráis na mBallstát atá freagrach as cur chun feidhme an Chiste meicníochtaí comhair agus comhordaithe a bhunú leis na húdaráis arna n-ainmniú ag Ballstáit d’fhonn idirghabhálacha Chiste Sóisialta na hEorpa a bhainistiú.

(16) Ba cheart don Chiste tacú leis na Ballstáit agus straitéisí á mbunú acu lena n-eagraítear imirce dhleathach, chun cur lena gcumas forbairt, faireachán agus meastóireacht a dhéanamh i gcoitinne ar gach straitéis maidir le hinimirce agus lánpháirtiú, agus ar gach beartas agus beart maidir le náisiúnaigh tríú tíortha, lena n-áirítear ionstraimí dlí an Aontais. Ba cheart don Chiste tacú le malartú faisnéise, dea-chleachtas agus comhair idir ranna éagsúla riaracháin agus leis na Ballstáit eile chomh maith.

(17) Ba cheart don Aontas leanúint ar aghaidh ag úsáid na gComhpháirtíochtaí Soghluaisteachta agus an úsáid sin a leathnú mar phríomhchreat comhair straitéiseach, cuimsitheach agus fadtéarmach chun imirce a bhainistiú le tríú tíortha. Ba cheart go dtacódh an Ciste le gníomhaíochtaí i gcreat na gComhpháirtíochtaí Soghluaisteachta a bhíonn ar siúl san Aontas nó i dtríú tíortha agus é mar aidhm riachtanais agus tosaíochtaí an Aontais a shaothrú, go háirithe gníomhaíochtaí lena n-áiritheofar leanúnachas maoiniúcháin a chuimsíonn an tAontas agus tríú tíortha.

(18) Is iomchuí leanúint ar aghaidh de bheith ag spreagadh agus ag tacú le hiarrachtaí na mBallstát chun bainistiú ar fhilleadh i ngach ceann dá ngnéithe a fheabhsú, agus ar mhaithe le cur chun feidhme leanúnach, cóir agus éifeachtúil na gcomhchaighdeán maidir le filleadh, go háirithe mar atá leagtha amach i dTreoir 2008/115/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Nollaig 2008 maidir le caighdeáin choiteanna agus nósanna imeachta coiteanna sna Ballstáit i ndáil le náisiúnaigh tríú tír atá ag fanacht go mídhleathach a chur ar ais[15]. Ba cheart don Chiste forbairt na straitéisí maidir le filleadh ar leibhéal náisiúnta agus forbairt na mbeart a thacaíonn lena gcur chun feidhme éifeachtach i dtríú tíortha a chur chun cinn.

(19) Maidir le daoine a fhilleann go deonach, lena n-áirítear daoine ar mian leo filleadh cé nach bhfuil siad faoi aon oibleagáid an chríoch a fhágáil, ba cheart foráil a dhéanamh do dhreasachtaí do theifigh fillte den sórt sin, amhail cóir fhabhrach trí bhíthin cúnamh maidir le filleadh a chur ar fáil. Tá filleadh deonach den sórt sin chun leas na dteifeach fillte agus na n-údarás ó thaobh na cost-éifeachtúlachta de. Ba cheart na Ballstáit a spreagadh chun tosaíocht a thabhairt d'fhilleadh deonach.

(20) Mar sin féin, ó thaobh beartais de, tá filleadh deonach agus filleadh forghníomhaithe idirnasctha agus tá éifeacht atreisithe acu araon agus ba cheart na Ballstáit a spreagadh an chaoi a gcomhlánaíonn an dá fhoirm a chéile a neartú le linn dóibh filleadh a bhainistiú. Tá gá le filleadh forghníomhaithe d'fhonn sláine bheartas inimirce agus tearmainn an Aontais agus chórais inimirce agus tearmainn na mBallstát a chosaint. Dá bhrí sin, is réamhriachtanas é go bhféadfadh filleadh éigeantach tarlú chun a áirithiú nach mbainfear an bonn den bheartas seo agus go bhforfheidhmeofar riail an dlí, rud atá riachtanach ann féin chun limistéar saoirse, slándála agus ceartais a chruthú. Ba cheart dá bhrí sin don Chiste tacú le gníomhaíochtaí na mBallstát chun filleadh éigeantach a éascú.

(21) Tá sé riachtanach go dtacódh an Ciste le bearta sonracha maidir le teifigh fhillte i dtír a bhfillte chun filleadh éifeachtach ar a mbaile nó ar a réigiún tionscnaimh a áirithiú agus chun feabhas a chur ar a n-athlánpháirtiú buan ina bpobal féin ina dhiaidh sin.

(22) Tá comhaontuithe um athligean isteach ina gcuid lárnach de bheartas um fhilleadh an Aontais agus is uirlis lárnach iad maidir le bainistiú éifeachtúil ar shreabha imirce mar éascaíonn siad filleadh tapa inimirceach mírialta. Is gné thábhachtach iad na comhaontuithe sin ó thaobh an idirphlé agus an chomhair le tríú tíortha tionscnaimh agus ba cheart tacú le hidirthuras imirceach mírialta agus lena gcur chun feidhme i dtríú tíortha ar mhaithe le straitéisí éifeachtacha maidir le filleadh ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais.

(23) Ba cheart don Chiste na gníomhaíochtaí arna ndéanamh ag an nGníomhaireacht Eorpach chun Comhar Oibríochtúil a Bhainistiú ag Teorainneacha Seachtracha Bhallstáit an Aontais Eorpaigh (Gníomhaireacht Frontex) arna bunú le Rialachán (CE) Uimh. 2007/2004 ón gComhairle an 26 Deireadh Fómhair 2004 a chomhlánú agus a neartú[16] , a bhfuil sé mar cheann dá cuid cúraimí an tacaíocht is gá a chur ar fáil maidir le comhoibríochtaí um fhilleadh na mBallstát agus dea-chleachtais a shainaithint maidir le doiciméid taistil a fháil agus fáil réidh le náisiúnaigh tríú tíortha a bhíonn ag cur fúthu go mídhleathach i gcríocha na mBallstát.

(24) Ba cheart an Ciste a chur chun feidhme agus lán-urraim á tabhairt do na cearta agus na prionsabail atá cumhdaithe sa Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh. Ba cheart a chur san áireamh i ngníomhaíochtaí incháilithe cás sonrach daoine leochaileacha, go háirithe, agus aird speisialta agus freagairtí tiomnaithe a thabhairt do mhionaoisigh neamhthionlactha agus do mhionaoisigh eile atá i mbaol.

(25) Ba cheart bearta i dtríú tíortha agus maidir le tríú tíortha a fhaigheann tacaíocht ón gCiste a ghlacadh ar bhonn sineirgíochta agus comhtháthaithe le gníomhaíochtaí eile lasmuigh den Aontas trí bhíthin ionstraimí cúnaimh sheachtraigh an Aontais, idir gheografach agus théamach. Agus gníomhaíochtaí den sórt sin á gcur chun feidhme, ba cheart iarracht a dhéanamh teacht ar chomhchuibheas iomlán le prionsabail agus le cuspóirí ginearálta ghníomhaíocht sheachtrach agus beartas eachtrach an Aontais a bhaineann leis an tír nó leis an réigiún atá i gceist. Níor cheart go mbeadh sé i gceist leo tacú le gníomhaíochtaí atá dírithe ar fhorbairt go díreach agus ba cheart go ndéanfaidís comhlánú, nuair is iomchuí, ar an gcúnamh airgeadais arna sholáthar trí ionstraimí cabhrach seachtraí. Déanfar comhchuibheas le beartas daonnúil an Aontais a áirithiú, go háirithe maidir le cur chun feidhme an chúnaimh éigeandála.

(26) Ba cheart cuid mhór de na hacmhainní atá ar fáil faoin gCiste a leithdháileadh i gcomhréir leis an bhfreagracht atá ar gach Ballstát trí bhíthin a gcuid iarrachtaí sreabha imirce a bhainistiú ar bhonn na gcritéar oibiachtúil. Chun na críche sin, ba cheart leas a bhaint as na sonraí staidrimh is déanaí atá ar fáil agus a bhaineann leis na sreabha imirce, amhail líon na gcéad iarratas ar thearmann, líon na gcinntí deimhneacha lena ndeonaítear cosaint dídeanaithe nó cosaint choimhdeach; líon na ndídeanaithe athlonnaithe; líon na náisiúnach tríú tír a bhfuil údarú arna eisiúint ag Ballstát faighte acu cónaí iontu; líon na gcinntí um fhilleadh a d’eisigh na húdaráis náisiúnta agus líon na ndaoine a cuireadh ar ais[17].

(27) Cé go bhfuil sé oiriúnach suim atá bunaithe ar na sonraí staidrimh is déanaí atá ar fáil a leithdháileadh ar gach Ballstát, ba cheart cuid de na hacmhainní atá ar fáil faoin gCiste a dháileadh chun gníomhaíochtaí sonracha óna dteastaíonn iarracht chomhair i measc na mBallstát agus a ghineann breisluach suntasach don Aontas a chur chun feidhme, agus chun Clár Athlonnaithe an Aontais agus athshuíomh a chur chun feidhme.

(28) Chun na críche sin, ba cheart go mbunófaí de bhun an Rialacháin seo liosta gníomhaíochtaí sonracha atá incháilithe le haghaidh acmhainní ón gCiste. Ba cheart suimeanna breise a leithdháileadh ar na Ballstáit sin a dhéanann gealltanas na gníomhaíochtaí sin a chur chun feidhme.

(29) I bhfianaise bhunú forásach Chlár Athlonnaithe an Aontais, ba cheart don Chiste cúnamh spriocdhírithe a chur ar fáil i bhfoirm dreasachta airgeadais (cnapshuimeanna) do gach dídeanaí athlonnaithe.

(30) D'fhonn méadú a dhéanamh ar thionchar iarrachtaí athlonnaithe an Aontais maidir le cosaint a chur ar fáil do dhídeanaithe agus le tionchar straitéiseach an athlonnaithe a uasmhéadú trí dhíriú níos fearr ar na daoine is mó a dteastaíonn athlonnú uathu, ba cheart comhthosaíochtaí maidir le hathlonnú a cheapadh ar leibhéal an Aontais gach re bliain ar bhonn na gcatagóirí ginearálta atá sonraithe sa Rialachán seo.

(31) Mar gheall ar a leochailí is atá siad, ba cheart roinnt catagóirí dídeanaithe a chur ar áireamh i gcónaí i gcomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais.

(32) Agus na riachtanais athlonnaithe faoi mar atá leagtha amach i gcomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais á gcur san áireamh, tá sé riachtanach freisin dreasachtaí airgeadais breise a chur ar fáil chun daoine a athlonnú chuig réigiúin gheografacha shonracha agus náisiúntachtaí geografacha sonracha, chomh maith leis na catagóirí sonracha de dhídeanaithe a bheidh le hathlonnú, i gcásanna ina gcinnfear gurb é athlonnú an fhreagairt is oiriúnaí dá riachtanais speisialta.

(33) An dlúthpháirtíocht agus comhroinnt freagrachta idir na Ballstáit a fheabhsú, go háirithe i dtaca leis na Ballstáit sin is mó a ndéanann sreabha imirce agus tearmainn difear dóibh, ba cheart meicníocht chomhchosúil bunaithe ar dhreasachtaí airgeadais a bhunú chun tairbhí na cosanta idirnáisiúnta a athshuíomh.

(34) D'fhonn athruithe suntasacha ar shreabha imirce a chur san áireamh agus d’fhonn aghaidh a thabhairt ar riachtanais na gcóras tearmainn agus glactha i mBallstáit, ba cheart athbhreithniú méantéarma a dhéanamh. Chun na críche sin, ba cheart cúlchiste airgeadais a choinneáil le haghaidh an dáilte ag an athbhreithniú méantéarma.

(35) Beidh an tacaíocht a chuirfidh an Ciste ar fáil níos éifeachtaí agus tabharfaidh sí breisluach níos mó más rud é go n-aithnítear sa Rialachán seo líon teoranta cuspóirí éigeantacha is gá a shaothrú sna cláir arna ndréachtú ag gach Ballstát, ag cur a gcás sonrach agus a riachtanais shonracha san áireamh.

(36) Tá sé tábhachtach ar mhaithe le dlúthpháirtíocht fheabhsaithe go gcuirfidh an Ciste tacaíocht bhreise ar fáil chun aghaidh a thabhairt ar chásanna éigeandála ina bhfuil brú trom imirce i mBallstáit nó i dtríú tíortha nó i gcás insreabhadh ollmhór daoine easáitithe, de bhun Threoir 2001/55/CE ón gComhairle an 20 Iúil 2001 maidir le caighdeáin íosta chun cosaint shealadach a thabhairt i gcás insreabhadh ollmhór daoine easáitithe agus maidir le bearta lena gcuirtear cothromaíocht iarrachtaí chun cinn idir Ballstáit agus na daoine sin á nglacadh isteach acu agus na hiarmhairtí lena mbaineann á mbraistint[18], trí chúnamh éigeandála.

(37) Ba cheart go ndéanfaidh an Rialachán seo leanúnachas Ghréasán Imirce na hEorpa a áirithiú arna bhunú le Cinneadh 2008/381/CE ón gComhairle an 14 Bealtaine 2008 lenar bunaíodh Gréasán Imirce na hEorpa[19] agus cúnamh airgeadais a chur ar fáil atá riachtanach dá ngníomhaíochtaí i gcomhréir lena chuid cuspóirí agus cúraimí faoi mar atá leagtha amach sa Rialachán sin.

(38) Dá réir sin ba cheart Cinneadh 2008/281/CE a aisghairm.

(39) I bhfianaise chuspóir na ndreasachtaí airgeadais arna leithdháileadh ar na Ballstáit le haghaidh athlonnaithe agus athshuímh i bhfoirm cnapshuimeanna agus toisc nach bhfuil iontu ach codán beag de na costais iarbhír, ba cheart go ndéanfaí foráil leis an Rialachán seo le haghaidh maoluithe áirithe ar na rialacha maidir le hincháilitheacht caiteachais.

(40) Ba cheart an chumhacht a tharmligean don Choimisiún gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh d’fhonn forálacha an Rialacháin sin maidir le cnapshuimeanna le haghaidh athlonnaithe agus athshuímh, sainmhíniú ar ghníomhaíochtaí sonracha agus ar chomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais a fhorlíonadh nó a leasú. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear comhairliúcháin ar leibhéal na saineolaithe. Ba cheart don Choimisiún a áirithiú, agus gníomhartha tarmligthe á n-ullmhú agus á dtarraingt suas aige, go ndéanfar na doiciméid ábhartha a tharchur an tráth céanna, go tráthúil agus go hiomchuí chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle.

(41) D’fhonn cur i bhfeidhm aonfhoirmeach, éifeachtúil agus tráthúil fhorálacha an Rialacháin sin a áirithiú, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Feabhra 2011 lena leagtar síos na rialacha agus na prionsabail ghinearálta a bhaineann leis na meicníochtaí maidir le rialú ag na Ballstáit ar fheidhmiú cumhachtaí cur chun feidhme an Choimisiúin[20].

(42) Ba cheart cistiú ó bhuiséad an Aontais a dhíriú ar ghníomhaíochtaí ina bhféadfadh idirghabháil an Aontais breis luacha a chur ar fáil i gcomparáid le gníomhaíocht na mBallstát ar a gconlán féin. Ós rud é go bhfuil deis níos fearr ag an Aontas Eorpach ná mar atá ag na Ballstáit creat a sholáthar chun dlúthpháirtíocht an Aontais a léiriú maidir le bainistiú sreabha imirce, ba cheart go gcuirfeadh an tacaíocht airgeadais dá bhforáiltear faoin Rialachán seo go mór le cumais náisiúnta agus an Aontais a neartú sa réimse seo go háirithe.

(43) Ar mhaithe lena bhainistiú agus lena chur chun feidhme, ba cheart go mbeadh an Ciste mar chuid de chreat comhtháite lena gcuimseofaí an Rialachán seo agus Rialachán (AE) Uimh. […/…] ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle ina leagtar síos na forálacha ginearálta maidir leis an gCiste Tearmainn agus Imirce agus maidir leis an ionstraim le haghaidh tacaíochta airgeadais do chomhar póilíneachta, chun coireacht a chosc agus a chomhrac agus le haghaidh bainistíochta géarchéime[21].

(44) Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, is é sin rannchuidiú le bainistíocht éifeachtach ar shreabha imirce san Aontas mar chuid den limistéar saoirse, slándála agus ceartais, i gcomhréir leis an gcomhbheartas maidir le tearmann, cosaint choimhdeach agus cosaint shealadach agus leis an gcomhbheartas maidir le hinimirce, a bhaint amach go leordhóthanach agus gur fearr a fhéadfar é a bhaint amach dá réir sin ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta mar atá leagtha amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, mar atá leagtha amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo níos faide ná mar is gá chun an cuspóir sin a chur i gcrích.

(45) Ba cheart Cinneadh Uimh. 575/2007/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Bealtaine 2007 lena mbunaítear an Ciste Eorpach um Dhídeanaithe don tréimhse 2008 go 2013[22] a aisghairm.

(46) Ba cheart Cinneadh Uimh. 575/2007/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Bealtaine 2007 lena mbunaítear an Ciste Eorpach um Fhilleadh don tréimhse 2008 go 2013[23] a aisghairm.

(47) Ba cheart Cinneadh Uimh. 2007/435/CE ón gComhairle lena mbunaítear an Ciste Eorpach chun náisiúnaigh tríú tíortha a Lánpháirtiú don tréimhse 2007 go 2013[24] a aisghairm.

(48) I gcomhréir le hAirteagal 3 den Phrótacal maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann i dtaca leis an limistéar saoirse, slándála agus ceartais, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus gan dochar d’Airteagal 4 den Phrótacal sin, [níl Éire rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus níl an Rialachán seo ina cheangal uirthi ná níl sí faoi réir a chur i bhfeidhm/ tá fógra tugtha ag Éirinn gur mian léi a bheith rannpháirteach i nglacadh agus i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo].

(49) I gcomhréir le hAirteagal 3 den Phrótacal maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann i dtaca leis an limistéar saoirse, slándála agus ceartais, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus gan dochar d’Airteagal 4 den Phrótacal sin, [níl an Ríocht Aontaithe rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus níl an Rialachán seo ina cheangal uirthi ná níl sí faoi réir a chur i bhfeidhm/ tá fógra tugtha ag an Ríocht Aontaithe gur mian léi a bheith rannpháirteach i nglacadh agus i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo].

(50) I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 den Phrótacal maidir le seasamh na Danmhairge atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, ní bheidh an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus ní bheidh sé ina cheangal ar an Danmhairg ná ní bheidh sí faoi réir a chur i bhfeidhm.

TAR ÉIS AN RIALACHÁN SEO A GHLACADH:

CAIBIDIL I

FORÁLACHA GINEARÁLTA

Airteagal 1

Cuspóir agus raon feidhme

1. Bunaítear leis an Rialachán seo an Ciste Tearmainn agus Imirce (dá ngairtear ‘an Ciste’ anseo feasta), don tréimhse ó 1 Eanáir 2014 go dtí 31 Nollaig 2020.

2. Leagtar síos leis an Rialachán seo:

(a) cuspóirí na tacaíochta airgeadais agus na ngníomhaíochtaí incháilithe;

(b) an creat ginearálta chun gníomhaíochtaí incháilithe a chur chun feidhme;

(c) na hacmhainní airgeadais atá ar fáil agus a ndáileadh;

(d) na prionsabail agus an mheicníocht chun comhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais a bhunú;

(e) cuspóirí, cúraimí agus comhdhéanamh Ghréasán Imirce na hEorpa.

3. Déantar foráil sa Rialachán seo maidir le cur i bhfeidhm na rialacha atá leagtha amach i Rialachán (AE) Uimh. .../… [Rialachán Cothrománach].

Airteagal 2

Sainmhínithe

Chun críocha an Rialacháin seo, beidh feidhm ag na sainmhínithe seo a leanas:

(a) ciallaíonn ‘athlonnú' an próiseas trína ndéantar, ar iarratas ó Ard-Choimisinéir na Náisiún Aontaithe le haghaidh Dídeanaithe (UNHCR) bunaithe ar an ngá atá ag duine le cosaint idirnáisiúnta, náisiúnaigh tríú tíortha nó daoine gan stát a bhfuil an stádas sainithe ag Coinbhinsiún na Ginéive an 28 Iúil 1951 agus a dtugtar cead dóibh cónaí mar dhídeanaithe i gceann amháin de na Ballstáit a aistriú ó thríú tír agus a shocrú i mBallstát ina dtugtar cead cónaithe dóibh agus ceann amháin de na stádais seo a leanas acu:

(i)       stádas dídeanaí de réir bhrí phointe (d) d’Airteagal 2 de Threoir 2004/83/CE, nó

(ii)      stádas faoina bhfaightear cearta agus tairbhí faoin dlí náisiúnta agus faoi dhlí an Aontais atá cosúil leis na cinn a fhaightear faoi stádas dídeanaí;

(b) ciallaíonn ‘athshuíomh' an próiseas trína n-aistrítear daoine dá dtagraítear i bpointe (a) agus (b) d’Airteagal 4(1) ó Bhallstát a thug cosaint idirnáisiúnta dóibh chuig Ballstát eile ina dtabharfar cosaint choibhéiseach dóibh, nó an próiseas trína n-aistrítear daoine a thagann faoin gcatagóir dá dtagraítear i bpointe (c) d’Airteagal 4(1) ón mBallstát atá freagrach as scrúdú a dhéanamh ar a n-iarratas chuig Ballstát eile ina ndéanfar scrúdú ar a n-iarratas ar chosaint idirnáisiúnta.

(c) ciallaíonn ‘náisiúnach tríú tír’ aon duine nach saoránach de chuid an Aontais é, de réir bhrí Airteagal 20(1) den Chonradh;

(d) ciallaíonn 'mionaoiseach neamhthionlactha' aon náisiúnach tríú tír nó aon daoine gan stát faoi bhun 18 mbliana d'aois, a shroicheann nó a shroich críoch na mBallstát gan tionlacan duine fásta atá freagrach as/aisti de réir dhlí nó chleachtas náisiúnta an Bhallstáit lena mbaineann agus chomh fada agus nach dtógfar go héifeachtach faoi chúram an duine sin é nó í; cuirtear san áireamh mionaoiseach atá fágtha i riocht neamhthionlactha tar éis dó nó di teacht isteach i gcríoch na mBallstát;

(e) ciallaíonn 'baill teaghlaigh' daoine atá ina ngaolta cleithiúnacha sa líne shliochtach nó atá sa líne shinsearach, lena n-áirítear leanaí uchtaithe, céilí, páirtithe neamhphósta a bhfuil caidreamh fadtéarmach atá fianaithe go cuí acu nó atá i bpáirtnéireacht cláraithe, más infheidhme faoi dhlí náisiúnta an Bhallstáit lena mbaineann;

(f) ciallaíonn ‘staid éigeandála' staid a thig as:

(i)       brú trom imirce i gceann amháin nó níos mó de na Ballstáit arb é a príomhthréith sreabh mór díréireach de náisiúnaigh tríú tíortha a chuireann brú suntasach agus práinneach ar a saoráidí glactha agus coinneála agus ar a gcórais agus nósanna imeachta maidir le tearmann,

(ii)      cur chun feidhme meicníochtaí sealadacha cosanta de réir bhrí Threoir 2001/55/CE, nó

(iii)     brú trom imirce i dtríú tíortha ina bhfuil fuireach ar dhídeanaithe mar gheall ar theagmhais amhail forbairtí polaitiúla nó coinbhleachtaí.

Airteagal 3

Cuspóirí

1. Is é cuspóir ginearálta an Chiste rannchuidiú le bainistiú éifeachtach sreabha imirce san Aontas mar chuid den limistéar saoirse, slándála agus ceartais, i gcomhréir leis an gcomhbheartas maidir le tearmann, cosaint choimhdeach agus cosaint shealadach agus leis an gcomhbheartas maidir le hinimirce.

2. Laistigh dá chuspóir ginearálta seo, rannchuideoidh an Ciste leis na cuspóirí sonracha seo a leanas:

(a) an Comhchóras Tearmainn Eorpach a neartú agus a fhorbairt, lena n-áirítear an diminsean seachtrach lena mbaineann;

Déanfar baint amach an chuspóra a thomhas trí tháscairí, inter alia, leibhéal an fheabhsaithe maidir le coinníollacha glactha tearmainn, i gcáilíocht nósanna imeachta tearmainn, maidir le cóineasú na rátaí aitheantais ar fud na mBallstát, agus iarrachtaí athlonnaithe na mBallstát.

(b) tacú le himirce dhleathach chuig an Aontas de réir riachtanais eacnamaíocha agus shóisialta na mBallstát agus lánpháirtiú éifeachtach náisiúnach tríú tír a chur cinn, lena n-áirítear iarrthóirí tearmainn agus tairbhithe cosanta idirnáisiúnta;

Déanfar baint amach an chuspóra seo a thomhas trí tháscairí, inter alia, leibhéal rannpháirtíocht mhéadaithe de náisiúnaigh tríú tíortha i bpróisis fhostaíochta, oideachais agus dhaonlathacha.

(c) straitéisí córa agus éifeachtúla um fhilleadh sna Ballstáit a fheabhsú agus béim ar inbhuanaitheacht an fhillte agus ar athcheadú isteach éifeachtúil chuig na tíortha tionscnaimh;

Déanfar baint amach an chuspóra seo a thomhas trí tháscairí, inter alia, líon na dteifeach fillte.

(d) an dlúthpháirtíocht agus comhroinnt freagrachta idir na Ballstáit a fheabhsú, go háirithe i dtaca leis na Ballstáit sin is mó a ndéanann sreabha imirce agus tearmainn difear dóibh.

Déanfar baint amach an chuspóra seo a thomhas trí tháscairí, inter alia, leibhéal an chúnaimh fhrithpháirtigh idir na Ballstáit lena n-áirítear comhar praiticiúil agus athshuíomh.

Airteagal 4

Spriocghrúpaí

1. Rannchuideoidh an Ciste le maoiniú gníomhaíochtaí a dhíríonn ar aon cheann nó níos mó de na catagóirí daoine a leanas:

(a) aon náisiúnach tríú tír nó aon duine gan stát a bhfuil an stádas sainithe ag Coinbhinsiún na Ginéive agus a dtugtar cead dóibh cónaí mar dhídeanaí i gceann amháin de na Ballstáit;

(b) aon náisiúnach tríú tír nó aon duine gan stát a fhaigheann cineál cosanta coimhdí de réir bhrí Threoir 2004/83/CE;

(c) aon náisiúnach tríú tír nó aon duine gan stát a bhfuil iarratas déanta acu ar cheann amháin de na cineálacha cosanta dá dtagraítear i bpointí (a) agus (b);

(d) aon náisiúnach tríú tír nó aon duine gan stát a fhaigheann cosaint shealadach de réir bhrí Threoir 2001/55/CE;

(e) aon náisiúnach tríú tír nó aon duine gan stát atá á athlonnú nó a athlonnaíodh i mBallstát;

(f) aon náisiúnach tríú tír a bhfuil cónaí orthu go dlíthiúil i mBallstát nó atá i mbun cónaí dlíthiúil a fháil i mBallstát;

(g) aon náisiúnach tríú tír atá ar chríoch tríú tír agus a bhfuil sé i gceist aige/aici dul ar imirce chuig an Aontas agus a chomhlíonann bearta sonracha réamhimeachta agus coinníollacha atá leagtha amach sa dlí náisiúnta, lena n-áirítear na cinn sin a bhaineann leis an gcumas lánpháirtiú i sochaí Ballstáit;

(h) aon náisiúnach tríú tír nach bhfuair Cinneadh críochnaitheach diúltach go fóill maidir lena n-iarratas ar fhanacht, ar chónaí dlíthiúil nó ar chosaint idirnáisiúnta i mBallstát agus a fhéadfaidh rogha a dhéanamh úsáid a bhaint as filleadh deonach, ar an gcoinníoll nach bhfuair siad náisiúntacht nua agus nár fhág siad críoch an Bhallstáit sin;

(i) aon náisiúnach tríú tír a bhfuil cead fanachta acu, cónaí orthu go dlíthiúil nó cineál cosanta idirnáisiúnta acu de réir bhrí Threoir 2004/83/CE nó a bhfuil cosaint shealadach acu de réir bhrí Threoir 2001/55/CE i mBallstát, agus a roghnaíonn leas a bhaint as filleadh deonach, ar an gcoinníoll nach bhfuair siad náisiúntacht nua agus nár fhág siad críoch an Bhallstáit sin;

(j) aon náisiúnach tríú tír nach gcomhallann nó nach gcomhallann a thuilleadh na coinníollacha maidir le hiontráil agus fanacht i mBallstát.

2. Beidh an spriocghrúpa comhdhéanta de bhaill teaghlaigh na ndaoine dá dtagraítear thuas, nuair is iomchuí, agus sa mhéid is go bhfuil feidhm ag na coinníollacha céanna.

CAIBIDIL II

COMHCHÓRAS TEARMAINN EORPACH

Airteagal 5

Córais ghlactha agus tearmainn

1. Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (a) d’Airteagal 3(2), agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], tacóidh an Ciste le gníomhaíochtaí tacaíochta a dhíríonn ar dhaoine dá dtagraítear i bpointí (a) go (e) d’Airteagal 4(1) agus a bhaineann, go háirithe, le ceann amháin nó níos mó de na nithe seo a leanas:

(a) cabhair ábhartha, oideachas, oiliúint, seirbhísí tacaíochta, cúram sláinte agus cúram síceolaíoch a sholáthar;

(b) cúnamh sóisialta, faisnéis nó cabhair le foirmiúlachtaí riaracháin nó foirmiúlachtaí breithiúnacha agus faisnéis nó comhairleoireacht maidir le torthaí féideartha an nós imeachta maidir le tearmann, lena n-áirítear maidir le gnéithe amhail filleadh deonach a sholáthar;

(c) cúnamh dlíthiúil agus cúnamh teanga a sholáthar;

(d) cúnamh sonrach do dhaoine leochaileacha amhail mionaoisigh, mionaoisigh neamhthionlactha, daoine faoi mhíchumas, daoine scothaosta, mná torracha, tuismitheoirí aonair a bhfuil leanaí mionaoiseacha acu, íospartaigh na gáinneála, daoine a bhfuil tinnis fhisiciúla thromchúiseacha, meabhairghalair nó neamhoird iarthrámaigh orthu, agus daoine a d'fhulaing céasadh, éigniú nó foirmeacha tromchúiseacha eile foréigin shíceolaíoch, fhisiciúil nó ghnéasaigh;

(e) faisnéis do phobail áitiúla chomh maith le hoiliúint do bhaill foirne na n-údarás áitiúil, a bheidh ag idirghníomhú leis na daoine sin a bheidh á nglacadh isteach;

(f) soláthar gníomhaíochtaí lánpháirtíochta ón liosta atá leagtha amach in Airteagal 9(1), i gcás ina ndéantar é sin in éineacht le glacadh na ndaoine dá dtagraítear i bpointí (a) go (e) d’Airteagal 4(1).

2. Sna Ballstáit nua a bheidh ag teacht isteach san AE amhail an 1 Eanáir 2013 agus i mBallstáit a bhfuil easnaimh shonracha struchtúracha ag bagairt orthu i réimse an bhonneagair chóiríochta agus na seirbhísí cóiríochta, de bhreis ar na gníomhaíochtaí incháilithe atá liostaithe faoi mhír 1, féadfaidh an Ciste tacú le gníomhaíochtaí freisin a dhíríonn ar na nithe seo a leanas:

(a) bonneagar agus seirbhísí cóiríochta a bhunú, a fhorbairt agus a fheabhsú;

(b) struchtúir riaracháin, córais agus oiliúint foirne a chur ar bun chun rochtain rianúil ar nósanna imeachta tearmainn d’iarrthóirí tearmainn agus nósanna imeachta tearmainn ardchaighdeáin agus éifeachtúil a áirithiú.

Airteagal 6

Cumas na mBallstát chun forbairt, faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar a mbeartas tearmainn

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (a) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], beidh na gníomhaíochtaí seo a leanas incháilithe go háirithe:

(a) gníomhaíochtaí a fheabhsaíonn cumas na mBallstát sonraí agus staidreamh maidir le nósanna imeachta tearmainn, cumais ghlactha, gníomhaíochtaí athlonnaithe agus athshuímh a bhailiú, a scaipeadh agus anailís a dhéanamh orthu;

(b) gníomhaíochtaí a chuireann go díreach le meastóireacht a dhéanamh ar bheartais tearmainn, amhail measúnuithe náisiúnta tionchair, suirbhéanna i measc spriocghrúpaí, táscairí agus tagarmharcáil a fhorbairt.

Airteagal 7

Athlonnú agus athshuíomh

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointí (a) agus (d) d’Airteagal 3(2), agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], tacóidh an Ciste, go háirithe, leis na gníomhaíochtaí seo a leanas a bhaineann le hathlonnú daoine dá dtagraítear i bpointe (e) d’Airteagal 4 agus le daoine dá dtagraítear i bpointí (a), (b) agus (c) d’Airteagal 4(1):

(a) cláir náisiúnta athlonnaithe agus athshuímh a bhunú agus a fhorbairt;

(b) bonneagar agus seirbhísí iomchuí a fhorbairt chun cur chun feidhme rianúil agus éifeachtach na ngníomhaíochtaí athlonnaithe agus athshuímh a áirithiú;

(c) struchtúir, córais agus oiliúint foirne a chur ar bun chun misin chuig na tríú tíortha nó chuig Ballstáit eile a stiúradh, chun agallaimh, scagthástáil liachta agus grinnfhiosrúchán slándála a dhéanamh;

(d) measúnú a dhéanamh ar aon chásanna féideartha athlonnaithe nó athshuímh ag údaráis inniúla na mBallstát, amhail misin chuig an tríú tír nó chuig Ballstát eile, agallaimh, scagthástáil liachta agus grinnfhiosrúchán slándála a stiúradh;

(e) measúnú sláinte agus cóireáil leighis réamhimeachta, soláthairtí ábhartha réamhimeachta, bearta faisnéise réamhimeachta agus socruithe taistil, lena n-áirítear soláthar seirbhísí coimhdeachta liachta;

(f) faisnéis agus cúnamh ar shroicheadh áite dóibh, lena n-áirítear seirbhísí ateangaireachta;

(g) neartú a dhéanamh ar bhonneagar agus ar sheirbhísí sna tíortha atá ainmnithe chun Cláir Chosanta Réigiúnacha a chur chun feidhme iontu.

CAIBIDIL III

NÁISIÚNAIGH TRÍÚ TÍORTHA A LÁNPHÁIRTIÚ AGUS IMIRCE DHLEATHACH

Airteagal 8

Bearta inimirce agus réamhimeachta

D’fhonn éascú a dhéanamh ar imirce dhleathach chuig an Aontas agus daoine dá dtagraítear i bpointe (g) d’Airteagal 4(1) a ullmhú níos fearr chun a lánpháirtithe sa tsochaí ghlactha faoi chuimsiú na gcuspóirí sonracha atá sainmhínithe i bpointe (b) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], beidh na gníomhaíochtaí seo a leanas, a dhéanfar sa tír thionscnaimh, incháilithe go háirithe:

(a) pacáistí faisnéise agus feachtais mhúscailte feasachta, lena n-áirítear trí chumarsáid agus theicneolaíocht na faisnéise agus trí shuíomhanna Gréasáin atá furasta le húsáid;

(b) measúnú a dhéanamh ar scileanna agus ar cháilíochtaí agus feabhsú trédhearcachta agus comhionannais scileanna agus cáilíochtaí ina dtíortha tionscnaimh;

(c) gairmoiliúint;

(d) cúrsaí cuimsitheacha insealbhaithe saoránachta agus teagasc cuimsitheach teanga.

Airteagal 9

Bearta lánpháirtíochta ar an leibhéal áitiúil agus réigiúnach

1. Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (b) d’Airteagal 3(2), déanfar gníomhaíochtaí incháilithe faoi chuimsiú straitéisí comhsheasmhacha, arna gcur chun feidhme ag eagraíochtaí neamhrialtasacha, ag údaráis áitiúla nó réigiúnacha agus arna gceapadh go sonrach chun na daoine dá dtagraítear i bpointí (a) go (g) d’Airteagal 4(1) a lánpháirtiú, ar an leibhéal áitiúil nó ar an leibhéal réigiúnach, mar is cuí. Sa chomhthéacs sin, cuirfear san áireamh i mbearta incháilithe na nithe seo a leanas go háirithe:

(a) na straitéisí lánpháirtíochta sin a bhunú agus a fhorbairt, lena n-áirítear anailís riachtanas, táscairí agus meastóireacht a fheabhsú;

(b) comhairle agus cúnamh i réimsí amhail tithíocht, acmhainn cothabhála, treoir riaracháin agus dlíthiúil, cúram leighis, síceolaíoch agus sóisialta, cúram leanaí;

(c) gníomhaíochtaí chun náisiúnaigh tríú tír a thabhairt isteach sa tsochaí ghlactha agus gníomhaíochtaí a chuireann ar a gcumas dul i dtaithí uirthi, chun iad a chur ar an eolas maidir lena gcearta agus lena n-oibleagáidí, chun a bheith rannpháirteach sa saol sibhialta agus cultúrtha agus chun na luachanna atá cumhdaithe sa Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh a chomhroinnt;

(d) bearta a dhíríonn ar oideachas, lena n-áirítear oiliúint teanga agus réamhghníomhaíochtaí chun rochtain ar mhargadh an tsaothair a éascú;

(e) gníomhaíochtaí atá ceaptha chun féinchumhachtú a chur chun cinn agus chun cur ar chumas na náisiúnach tríú tír a gcuid a shaothrú;

(f) gníomhaíochtaí a chuireann chun cinn teagmháil fhóinteach agus idirphlé cuiditheach idir náisiúnaigh tríú tír agus an tsochaí ghlactha agus gníomhaíochtaí chun an chaoi a nglacann an tsochaí ghlactha leo a fheabhsú, lena n-áirítear trí rannpháirtíocht na meán cumarsáide;

(g) gníomhaíochtaí a chuireann chun cinn comhionannas rochtana agus torthaí maidir leis na déileálacha a bhíonn ag náisiúnaigh tríú tíortha le seirbhísí poiblí agus príobháideacha, lena n-áirítear na seirbhísí a chur in oiriúint chun déileáil le náisiúnaigh tríú tíortha;

(h) forbairt acmhainní na n-eagraíochtaí cur chun feidhme, lena n-áirítear taithí agus dea-chleachtais a mhalartú, agus líonrú.

2. Cuirfear san áireamh sna gníomhaíochtaí dá dtagraítear i mír 1 riachtanais shonracha na gcatagóirí éagsúla de náisiúnaigh tríú tíortha agus a mbaill teaghlaigh, lena n-áirítear na daoine sin a thagann isteach nó a bhfuil cónaí orthu chun críocha fostaíochta nó féinfhostaíochta agus athaontaithe teaghlaigh, tairbhithe cosanta idirnáisiúnta, iarrthóirí tearmainn, daoine athlonnaithe nó athshuite agus grúpaí leochaileacha imirceach, go háirithe mionaoisigh, mionaoisigh neamhthionlactha, daoine faoi mhíchumas, daoine scothaosta, mná torracha, tuismitheoirí aonair a bhfuil leanaí mionaoiseacha acu, íospartaigh na gáinneála, agus daoine a d’fhulaing céasadh, éigniú nó foirmeacha tromchúiseacha eile d’fhoréigean síceolaíoch, fisiciúil nó gnéasach.

3. Tharlódh go mbeidh saoránaigh Bhallstáit a bhfuil cúlra imirce acu, rud a chiallaíonn gur náisiúnach tríú tír duine amháin dá dtuismitheoirí ar a laghad (i.e. máthair nó athair) san áireamh le gníomhaíochtaí dá dtagraítear i mír 1, más iomchuí.

4. D’fhonn na gníomhaíochtaí dá dtagraítear i mír 1 a chlárú agus a chur chun feidhme, ba cheart go mbeadh údaráis arna n-ainmniú ag Ballstáit d’fhonn idirghabhálacha Chiste Sóisialta na hEorpa a bhainistiú san áireamh leis an gcomhpháirtíocht dá dtagraítear in Airteagal 12 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach].

Airteagal 10

Bearta forbartha acmhainní

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (b) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], beidh na gníomhaíochtaí seo a leanas, go háirithe, incháilithe:

(a) straitéisí a chuireann imirce dhleathach chun cinn a fhorbairt d’fhonn forbairt agus cur chun feidhme nósanna imeachta solúbtha maidir le ligean isteach a éascú, inter alia, trí thacú le comhar idir gníomhaireachtaí earcaíochta agus seirbhísí fostaíochta ó Bhallstáit agus ó thríú tíortha, chomh maith le tacú le Ballstáit agus dlí imirce an Aontais á chur chun feidhme acu, le próisis chomhairliúcháin le páirtithe leasmhara ábhartha agus comhairle na saineolaithe nó malartuithe faisnéise maidir le cineálacha cur chuige a dhíríonn ar náisiúntachtaí ar leith nó ar chatagóirí ar leith de náisiúnaigh tríú tíortha i ndáil le riachtanais mhargaí an tsaothair;

(b) acmhainn na mBallstát a neartú chun a straitéisí, a mbeartais agus a mbearta imirce a fhorbairt agus a chur chun feidhme agus chun faireachán agus meastóireacht a dhéanamh orthu ar fud na leibhéal agus na rann éagsúil riaracháin, go háirithe feabhas a chur ar a gcumas chun sonraí agus staidreamh maidir le nósanna imeachta agus sreabha imirce, ceadanna cónaithe agus forbairt uirlisí faireacháin, scéimeanna meastóireachta, táscairí agus tagarmharcáil chun tomhas a dhéanamh ar mhórghníomhartha na straitéisí sin a bhailiú, a scaipeadh agus anailís a dhéanamh orthu;

(c) acmhainní idirchultúrtha na n-eagraíochtaí cur chun feidhme a sholáthraíonn seirbhísí poiblí agus príobháideacha a fhorbairt tuilleadh, lena n-áirítear institiúidí oideachais, malartú taithí agus dea-chleachtais, comhar agus líonrú a chur chun cinn;

(d) struchtúir inbhuanaithe eagraíochtúla a fhorbairt maidir le lánpháirtiú agus bainistiú éagsúlachta, go háirithe trí bhíthin comhair idir páirtithe leasmhara éagsúla a chuireann ar chumas oifigeach ar leibhéil éagsúla d’údaráis náisiúnta faisnéis a ghnóthú go tapa maidir le taithí agus dea-chleachtais in áiteanna eile agus, más féidir, acmhainní a chomhthiomsú;

(e) cur le próiseas dinimiciúil dhá bhealach idirghníomhaíochta frithpháirtí, a bheadh mar bhonn le straitéisí lánpháirtíochta ar an leibhéal áitiúil agus réigiúnach trí fhorbairt a dhéanamh ar ardáin chun dul i gcomhairle le náisiúnaigh tríú tíortha, faisnéis a mhalartú idir páirtithe leasmhara agus ar ardáin idirphlé idirchultúrtha agus reiligiúnaigh idir pobail na náisiúnach tríú tír nó idir na pobail sin agus an tsochaí ghlactha nó idir na pobail sin agus údaráis cheaptha beartais agus údaráis chinnteoireachta.

CAIBIDIL IV

FILLEADH

Airteagal 11

Bearta a ghabhann le nósanna imeachta maidir le filleadh

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (c) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], tacóidh an Ciste le gníomhaíochtaí tacaíochta a dhíríonn ar dhaoine dá dtagraítear i bpointí (h) go (j) d’Airteagal 4(1) agus a bhaineann, go háirithe, le ceann amháin nó níos mó de na nithe seo a leanas:

(a) bonneagar nó seirbhísí cóiríochta nó coinníollacha glactha nó coinneála a fheabhsú;

(b) struchtúir riaracháin, córais agus oiliúint foirne a bhunú chun nósanna imeachta maidir le filleadh atá rianúil a áirithiú;

(c) cabhair ábhartha, cúram sláinte agus síceolaíoch a sholáthar;

(d) cúnamh sóisialta, faisnéis nó cúnamh le foirmiúlachtaí riaracháin agus/nó foirmiúlachtaí breithiúnacha agus faisnéis nó comhairleoireacht a sholáthar;

(e) cúnamh dlíthiúil agus cúnamh teanga a sholáthar;

(f) cúnamh sonrach do dhaoine leochaileacha amhail mionaoisigh, mionaoisigh neamhthionlactha, daoine faoi mhíchumas, daoine scothaosta, mná torracha, tuismitheoirí aonair a bhfuil leanaí mionaoiseacha acu, íospartaigh na gáinneála, agus daoine a d'fhulaing céasadh, éigniú nó foirmeacha tromchúiseacha eile foréigin shíceolaíoch, fhisiciúil nó ghnéasaigh.

Airteagal 12

Bearta um fhilleadh

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (c) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], tacóidh an Ciste le gníomhaíochtaí tacaíochta a dhíríonn ar dhaoine dá dtagraítear i bpointí (h) go (j) d’Airteagal 4(1) agus a bhaineann, go háirithe, le ceann amháin nó níos mó de na nithe seo a leanas:

(a) comhar le húdaráis chonsalacha agus le seirbhísí inimirce na dtríú tíortha d’fhonn doiciméid taistil a fháil, aisdúichiú a éascú agus athligean isteach a áirithiú;

(b) bearta maidir le filleadh deonach cuidithe, lena n-áirítear scrúduithe agus cúnamh leighis, socruithe taistil, ranníocaíochtaí airgeadais, comhairleoireacht agus cúnamh roimh dóibh filleadh agus ina dhiaidh;

(c) bearta chun tús a chur le próiseas an lánpháirtithe i leith forbairt phearsanta an teifigh fhillte, amhail dreasachtaí airgid, oiliúint, socrúchán agus cúnamh fostaíochta agus tacaíocht tosaithe i leith gníomhaíochtaí eacnamaíocha;

(d) áiseanna agus seirbhísí i dtríú tíortha a áirithíonn cóiríocht shealadach agus glacadh iomchuí ar shroicheadh áite dóibh;

(e) cúnamh sonrach do dhaoine leochaileacha amhail mionaoisigh, mionaoisigh neamhthionlactha, daoine faoi mhíchumas, daoine scothaosta, mná torracha, tuismitheoirí aonair a bhfuil leanaí mionaoiseacha acu, íospartaigh na gáinneála, agus daoine a d'fhulaing céasadh, éigniú nó foirmeacha tromchúiseacha eile foréigin shíceolaíoch, fhisiciúil nó ghnéasaigh.

Airteagal 13

Comhar praiticiúil agus bearta forbartha acmhainní

Faoi chuimsiú an chuspóra shonraigh atá sainmhínithe i bpointe (c) d’Airteagal 3(2) agus i bhfianaise chonclúidí comhaontaithe an idirphlé beartais dá bhforáiltear in Airteagal 13 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], beidh na gníomhaíochtaí seo a leanas, go háirithe, incháilithe:

(a) gníomhaíochtaí chun an comhar oibríochtúil idir seirbhísí um fhilleadh na mBallstát a chur chun cinn agus a neartú, lena n-áirítear maidir le comhar le húdaráis chonsalacha agus seirbhísí inimirce na dtríú tíortha;

(b) gníomhaíochtaí chun tacú le comhar idir seirbhísí um fhilleadh ó Bhallstáit agus ó thríú tíortha, lena n-áirítear bearta a dhíríonn ar chumais na dtríú tíortha chun na gníomhaíochtaí sin maidir le hathligean isteach agus le hath-lánpháirtiú a stiúradh faoi chuimsiú na gcomhaontuithe um athligean isteach;

(c) gníomhaíochtaí a fheabhsaíonn an cumas beartais um fhilleadh atá éifeachtach agus inbhuanaithe a fhorbairt, go háirithe trí fhaisnéis faoin staid i dtíortha a bhfillte agus dea-chleachtas a mhalartú, trí thaithí a roinnt agus acmhainní a chomhthiomsú idir Ballstáit;

(d) gníomhaíochtaí a fheabhsaíonn an cumas sonraí agus staidreamh maidir le nósanna imeachta um fhilleadh agus bearta um fhilleadh a bhailiú, a scaipeadh agus anailís a dhéanamh orthu agus a fheabhsaíonn cumais ghlactha agus choinneála, daoine a chur ar ais ar bhonn éigeantach agus deonach, faireachán agus ath-lánpháirtiú;

(e) gníomhaíochtaí a chuireann go díreach le meastóireacht a dhéanamh ar bheartais um fhilleadh, amhail measúnuithe náisiúnta tionchair, suirbhéanna i measc spriocghrúpaí, táscairí agus tagarmharcáil a fhorbairt.

CAIBIDIL V

CREAT AIRGEADAIS AGUS CUR CHUN FEIDHME

Airteagal 14

Acmhainní foriomlána agus cur chun feidhme

1. Is ionann na hacmhainní foriomlána chun an Rialachán seo a chur chun feidhme agus EUR 3,869 milliún.

2. Údaróidh an t‑údarás buiséadach na leithreasaí don Chiste ar bhonn bliantúil faoi chuimsiú theorainneacha an chreata airgeadais.

3. Cuirfear na hacmhainní foriomlána chun feidhme trí bhíthin na modhanna seo a leanas:

(a) cláir náisiúnta, i gcomhréir le hAirteagal 20;

(b) gníomhaíochtaí an Aontais, i gcomhréir le hAirteagal 21;

(c) cúnamh éigeandála, i gcomhréir le hAirteagal 22;

(d) Gréasán Imirce na hEorpa, i gcomhréir le hAirteagal 23;

(e) cúnamh teicniúil, i gcomhréir le hAirteagal 24.

4. Cuirfear na hacmhainní foriomlána a chuirfear ar fáil faoin Rialachán seo chun feidhme faoi bhainistíocht chomhpháirteach i gcomhréir le [pointe (b) d’Airteagal 55(1) den Rialachán Airgeadais Nua].[25], cé is moite de ghníomhaíochtaí an Aontais dá dtagraítear in Airteagal 21, den chúnamh éigeandála dá dtagraítear in Airteagal 22, de Ghréasán Imirce na hEorpa dá dtagraítear in Airteagal 23, agus den chúnamh teicniúil dá dtagraítear in Airteagal 24.

5. Úsáidfear na hacmhainní foriomlána go táscach mar seo a leanas:

(a) EUR 3,232 milliún le haghaidh chláir náisiúnta na mBallstát;

(b) EUR 637 milliún le haghaidh ghníomhaíochtaí an Aontais, cúnaimh éigeandála, Ghréasán Imirce na hEorpa agus chúnamh teicniúil an Choimisiúin.

Airteagal 15

Acmhainní le haghaidh gníomhaíochtaí incháilithe sna Ballstáit

1. Leithdháilfear EUR 3,232 milliún ar na Ballstáit go táscach mar seo a leanas:

(a) EUR 2,372 milliún mar a léirítear in Iarscríbhinn I;

(b) EUR 700 milliún bunaithe ar an meicníocht leithdháilte le haghaidh gníomhaíochtaí sonracha dá dtagraítear in Airteagal 16, le haghaidh Chlár Athlonnaithe an Aontais dá dtagraítear in Airteagal 17 agus le haghaidh athshuímh dá dtagraítear in Airteagal 18;

(c) EUR 160 milliún faoi chuimsiú an athbhreithnithe mheántéarma agus ón tréimhse amhail bliain bhuiséid 2018, chun athruithe tábhachtacha ar shreabha imirce a chur san áireamh nó chun aghaidh a thabhairt ar na cuspóirí sonracha arna mbunú ag an gCoimisiún mar a fhoráiltear in Airteagal 19.

2. Tacóidh an tsuim dá dtagraítear i bpointe (b) de mhír 1 leo seo a leanas:

(a) gníomhaíochtaí sonracha atá liostaithe in Iarscríbhinn II,

(b) athlonnú daoine dá dtagraítear i bpointe (e) d’Airteagal 4 agus athshuíomh daoine dá dtagraítear i bpointí (a), (b) agus (c) d’Airteagal 4(1).

Airteagal 16

Acmhainní le haghaidh gníomhaíochtaí sonracha

1. Tharlódh go ndéanfar suim bhreise dá dtagraítear i bpointe (a) d’Airteagal 15(2) a leithdháileadh ar na Ballstáit ar an gcoinníoll go bhfuil an tsuim comharthaithe dá réir sa chlár agus go mbainfear úsáid aisti chun gníomhaíochtaí sonracha a chur chun feidhme. Tá na Gníomhaíochtaí sonracha sin liostaithe in Iarscríbhinn II.

2. D’fhonn forbairtí beartais nua a thabhairt san áireamh, ní foláir nó go dtabharfar cumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 26 d’fhonn Iarscríbhinn II a leasú i gcomhthéacs an athbhreithnithe mheántéarma. Ar bhonn an liosta athbhreithnithe de ghníomhaíochtaí sonracha, féadfaidh na Ballstáit suim bhreise, mar atá leagtha síos i mír 1, a fháil, faoi réir na n-acmhainní atá ar fáil.

3. Déanfar na suimeanna breise dá dtagraítear i mír 1 agus i mír 2 a leithdháileadh ar na Ballstáit sna cinntí maoiniúcháin aonair lena bhfaomhtar nó lena leasaítear a gclár náisiúnta i gcomhthéacs an athbhreithnithe mheántéarma de réir an nós imeachta atá leagtha síos in Airteagal 14 agus in Airteagal 15 de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach]. Ní úsáidfear na suimeanna sin ach amháin le haghaidh na ngníomhaíochtaí sonracha sin a chur chun feidhme.

Airteagal 17

Acmhainní le haghaidh Chlár Athlonnaithe an Aontais

1. Gheobhaidh na Ballstáit, de bhreis ar a leithdháileadh arna ríomh i gcomhréir le pointe (a) d’Airteagal 15(1), suim bhreise gach re bliain faoi mar atá leagtha amach i bpointe (b) d’Airteagal 15(2) bunaithe ar chnapshuim EUR 6,000 le haghaidh gach duine athlonnaithe.

2. Déanfar an chnapshuim dá dtagraítear i mír 1 a mhéadú go EUR 10,000 i gcás gach duine arna athlonnú de réir chomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais a bhunaítear de bhun mhír 3 agus mhír 4 agus atá liostaithe in Iarscríbhinn III.

3. Tabharfar cumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 26 chun comhthosaíochtaí athlonnaithe an AE a shainiú gach re bliain ar bhonn na gcatagóirí ginearálta seo a leanas:

– daoine ó thír nó ó réigiún atá ainmnithe chun Clár Cosanta Réigiúnach a chur chun feidhme;

– daoine ó thír nó ó réigiún atá sainaitheanta i réamhaisnéis athlonnaithe an UNHCR agus i gcás ina mbeadh tionchar suntasach ag comhghníomhaíocht an Aontais maidir le dul i ngleic leis na riachtanais chosanta;

– daoine a bhaineann le catagóir ar leith a thagann faoi chuimsiú chritéir athlonnaithe an UNHCR.

4. Áireofar i gcomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais na grúpaí leochaileacha dídeanaithe seo a leanas i gcás ar bith agus cáileoidh siad le haghaidh na cnapshuime dá bhforáiltear i mír 2 :

– mná agus leanaí i mbaol,

– mionaoisigh neamhthionlactha,

– daoine ag a bhfuil riachtanais leighis nach féidir aghaidh a thabhairt orthu ach amháin trí bhíthin iad a athlonnú,

– daoine a bhfuil athlonnú éigeandála nó athlonnú práinneach de dhíth orthu mar gheall ar riachtanas maidir le cosaint dlí nó le cosaint fhisiciúil.

5. I gcás ina n-athlonnaíonn Ballstát duine de réir níos mó ná ceann amháin de na catagóirí dá dtagraítear faoi mhír 1 agus faoi mhír 2, ní bhfaighidh sé cnapshuim i leith an duine sin ach uair amháin.

6. Bunóidh an Coimisiún trí ghníomhartha cur chun feidhme an tráthchlár agus na coinníollacha eile cur chun feidhme a bhaineann leis an meicníocht um leithdháileadh acmhainní le haghaidh Chlár Athlonnaithe an Aontais i gcomhréir leis an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 27(2).

7. Déanfar na suimeanna breise dá dtagraítear i mír 1 a leithdháileadh gach re bliain ar na Ballstáit, an chéad uair sna cinntí maoiniúcháin aonair lena bhfaomhtar a gclár náisiúnta de réir an nós imeachta atá leagtha síos in Airteagal 14 de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach] agus ina dhiaidh sin i gCinneadh maoiniúcháin a bheidh i gceangal leis na cinntí lena bhfaomhtar a gclár náisiúnta. Ní aistreofar na suimeanna sin chuig gníomhaíochtaí eile faoin gclár náisiúnta.

8. Chun cuspóirí Chlár Athlonnaithe an Aontais a shaothrú go héifeachtach agus laistigh de theorainneacha na n-acmhainní atá ar fáil, tabharfar cumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 26 d’fhonn na cnapshuimeanna dá dtagraítear i mír 1 agus i mír 2 a choigeartú, má mheastar é a bheith iomchuí.

Airteagal 18

Acmhainní le haghaidh daoine a athshuíomh

1. Gheobhaidh na Ballstáit, de bhreis ar a leithdháileadh arna ríomh i gcomhréir le pointe (a) d’Airteagal 15(1), má mheastar é a bheith iomchuí, suim bhreise gach re bliain faoi mar atá leagtha amach i bpointe (b) d’Airteagal 15(2) bunaithe ar chnapshuim EUR 6,000 do gach duine atá athlonnaithe ó Bhallstát eile.

2. Bunóidh an Coimisiún an tráthchlár agus na coinníollacha eile cur chun feidhme a bhaineann leis an meicníocht um leithdháileadh acmhainní le haghaidh daoine a athshuíomh i gcomhréir leis an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 26(2).

3. Déanfar na suimeanna breise dá dtagraítear i mír 1 a leithdháileadh ar na Ballstáit ar bhonn rialta, an chéad uair sna cinntí maoiniúcháin aonair lena bhfaomhtar a gclár náisiúnta de réir an nós imeachta atá leagtha síos in Airteagal 14 de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach] agus ina dhiaidh sin i gCinneadh maoiniúcháin a bheidh i gceangal leis an gCinneadh lena bhfaomhtar a gclár náisiúnta. Ní aistreofar na suimeanna sin chuig gníomhaíochtaí eile faoin gclár náisiúnta.

4. Chun cuspóirí dlúthpháirtíochta agus comhroinnte freagrachta idir na Ballstáit a shaothrú go héifeachtach agus laistigh de theorainneacha na n-acmhainní atá ar fáil, tabharfar cumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 26 d’fhonn na cnapshuimeanna dá dtagraítear i mír 1 a choigeartú.

Airteagal 19

Acmhainní faoi chuimsiú an athbhreithnithe mheántéarma

1. Chun an tsuim atá sonraithe i bpointe (c) d’Airteagal 15(1) a leithdháileadh faoin 31 Bealtaine 2017, déanfaidh an Coimisiún measúnú, faoi seach, ar riachtanais na mBallstát maidir lena gcórais tearmainn agus ghlactha, ar a staid maidir le sreabha imirce sa tréimhse 2014 go 2016 agus ar na forbairtí a bhfuiltear ag súil leo.

Úsáidfidh an Coimisiún, i leith a mheasúnaithe, inter alia, an fhaisnéis arna bailiú ó Eurostat, ó Ghréasán Imirce na hEorpa, ón EASO agus anailís riosca Ghníomhaireacht Frontex.

Bunaithe ar an anailís sin, cinnfidh an Coimisiún leibhéal na riachtanas sonrach maidir leis na córais tearmainn agus ghlactha agus maidir leis an mbrú imirce i mBallstáit trí bhíthin fachtóirí arna sainiú mar a leanas a chomhiomlánú:

(a) córais tearmainn agus ghlactha:

(i)       fachtóir 1 mura bhfuil riachtanais shonracha ann

(ii)      fachtóir 1,5 i gcás riachtanas sonrach atá meánach

(iii)     fachtóir 3 i gcás riachtanas sonrach atá ard

(b) brú imirceach:

(i)       fachtóir 1 mura bhfuil brú ar leith ann

(ii)      fachtóir 1,5 i gcás brú ar leith atá meánach

(iii)     fachtóir 3 i gcás brú ar leith atá ard

2. Ar bhonn an phatrúin seo, cinnfidh an Coimisiún, trí ghníomhartha cur chun feidhme, cé na Ballstáit a gheobhaidh suim bhreise agus bunóidh sé maitrís dáileacháin chun na hacmhainní atá ar fáil a leithdháileadh ar na Ballstáit sin i gcomhréir leis an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 27(3).

Airteagal 20

Cláir náisiúnta

1. Faoi na cláir nach mór a scrúdú agus a fhaomhadh i gcomhréir le hAirteagal 14 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], saothróidh na Ballstáit na cuspóirí seo a leanas go háirithe:

(a) bunú an Chomhchórais Tearmainn Eorpaigh a neartú trí chur i bhfeidhm éifeachtúil agus aonfhoirmeach acquis an Aontais maidir le tearmann a áirithiú;

(b) tacú le bunú agus le forbairt Chlár Athlonnaithe an Aontais trí réitigh bhuana a thairiscint do dhídeanaithe a bhfuil fuireach orthu i dtríú tíortha, go háirithe de réir chomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais;

(c) straitéisí lánpháirtíochta a bhunú agus a fhorbairt ar an leibhéal áitiúil/réigiúnach lena gcuimsítear gnéithe éagsúla den phróiseas dinimiciúil dhá bhealach, lena dtugtar aghaidh ar riachtanais shonracha na gcatagóirí éagsúla d’imircigh agus lena bhforbraítear comhpháirtíochtaí éifeachtacha idir na páirtithe leasmhara go léir;

(d) clár um fhilleadh deonach cuidithe a fhorbairt, lena n-áirítear gné a bhaineann le hath-lánpháirtiú.

2. Áiritheoidh na Ballstáit go bhfuil na gníomhaíochtaí uile faoin gCiste sin comhoiriúnach le acquis an Aontais maidir le tearmann agus imirce, fiú mura bhfuil siad faoi cheangal ag cur i bhfeidhm na mbeart ábhartha ná faoi réir acu.

Airteagal 21

Gníomhaíochtaí an Aontais

1. Ar thionscnamh ón gCoimisiún, tharlódh go mbainfí úsáid as an gCiste chun gníomhaíochtaí trasnáisiúnta nó gníomhaíochtaí atá ina ábhar spéise faoi leith don Aontas a mhaoiniú, maidir leis na cuspóirí ginearálta agus sonracha dá dtagraítear in Airteagal 3.

2. Chun a bheith incháilithe do chistiú, tacóidh gníomhaíochtaí an Aontais leis na nithe seo a leanas go háirithe:

(a) dlús a chur le comhar an Aontais maidir le dlí agus le dea-chleachtais an Aontais i réimse an tearmainn a chur chun feidhme, lena n-áirítear athlonnú agus athshuíomh, imirce dhleathach, lena n-áirítear lánpháirtiú náisiúnach tríú tír, agus filleadh;

(b) líonraí comhair trasnáisiúnta agus treoirthionscadail thrasnáisiúnta, lena n-áireofar tionscadail nuálacha, bunaithe ar chomhpháirtíochtaí trasnáisiúnta idir chomhlachtaí atá suite in dhá Bhallstát nó níos mó ná dhá Bhallstát a ceapadh le nuálaíocht a spreagadh, agus le malartuithe taithí agus dea-chleachtais a éascú;

(c) staidéir ar fhoirmeacha nua de chomhar Aontais sa réimse maidir le tearmann, le himirce, le lánpháirtiú agus le filleadh agus leis an dlí AE ábhartha, faisnéis a scaipeadh agus a mhalartú maidir le dea-chleachtas agus maidir le gach gné eile de bheartais i dtaca le tearmann, le hinimirce, le lánpháirtiú agus le filleadh, lena n-áirítear cumarsáid chorparáideach i leith thosaíochtaí polaitiúla an Aontais;

(d) forbairt agus cur i bhfeidhm uirlisí, modhanna agus táscairí coiteanna staidreamh ag na Ballstáit chun forbairtí beartais a thomhas i réimse an tearmainn, na himirce dleathaí agus an lánpháirtithe agus an fhillte;

(e) bearta ullmhúcháin, faireacháin, riaracháin agus tacaíochta teicniúla, meicníocht mheastóireachta a fhorbairt atá riachtanach chun na beartais maidir le tearmann agus imirce a chur chun feidhme;

(f) comhar le tríú tíortha, go háirithe maidir le comhaontuithe um athligean isteach, comhpháirtíochtaí soghluaisteachta agus cláir chosanta réigiúnacha a chur chun feidhme.

3. Cuirfear na gníomhaíochtaí dá dtagraítear san Airteagal seo chun feidhme i gcomhréir le hAirteagal 7 de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach].

Airteagal 22

Cúnamh éigeandála

1. Soláthróidh an Ciste cúnamh airgeadais chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais phráinneacha agus shonracha i gcás éigeandála.

2. Cuirfear an cúnamh éigeandála chun feidhme i gcomhréir le hAirteagal 8 de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach].

Airteagal 23

Gréasán Imirce na hEorpa

1. Tacóidh an Ciste le Gréasán Imirce na hEorpa agus soláthróidh sé cúnamh airgeadais atá ag teastáil dá chuid gníomhaíochtaí agus dá chuid forbartha amach anseo.

2. Beidh cuspóir Ghréasán Imirce na hEorpa mar seo a leanas:

(a) fónamh mar chomhairle chomhairleach an Aontais maidir le himirce agus le tearmann trí chomhordú agus trí chomhoibriú ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais araon le hionadaithe na mBallstát, le lucht acadúil, leis an tsochaí shibhialta, le meithleacha smaointe agus le haonáin eile idirnáisiúnta/de chuid an Aontais;

(b) riachtanais imirce agus faisnéise tearmainn de chuid institiúidí an Aontais agus de chuid na mBallstát a chomhlíonadh trí fhaisnéis atá cothrom le dáta, oibiachtúil, iontaofa agus inchomparáide maidir le himirce agus le tearmann a sholáthar, chun tacú le ceapadh beartais san Aontas Eorpach sna réimsí sin;

(c) an fhaisnéis dá dtagraítear i bpointe (b) a chur ar fáil don phobal i gcoitinne.

3. Chun a chuspóir a bhaint amach, déanfaidh Gréasán Imirce na hEorpa an méid seo a leanas:

(a) sonraí agus faisnéis atá cothrom le dáta, oibiachtúil, iontaofa agus inchomparáide a bhailiú agus a mhalartú ó réimse leathan foinsí, lena n-áirítear i gcruinnithe, ar mhodhanna leictreonacha, trí chomhstaidéir agus trí iarratais ad-hoc;

(b) anailís a dhéanamh ar na sonraí agus ar an bhfaisnéis dá dtagraítear i bpointe (a), lena n-áirítear comparáideacht a fheabhsú agus iad a sholáthar i bhformáid ar féidir le lucht déanta beartas go háirithe teacht uirthi go héasca;

(c) tuarascálacha tréimhsiúla ar staid na himirce agus an tearmainn san Aontas Eorpach agus sna Ballstáit a dhéanamh agus a fhoilsiú;

(d) fónamh mar fhoinse thagartha don phobal i gcoitinne maidir le faisnéis oibiachtúil, neamhchlaonta faoi imirce agus faoi thearmann, tríd an fhaisnéis a tháirgeann sé a chur ar fáil.

4. Áiritheoidh Gréasán Imirce na hEorpa, an EASO agus Gníomhaireacht Frontex go mbeidh a ngníomhaíochtaí faoi seach comhsheasmhach agus comhordaithe.

5. Beidh na dreamanna seo a leanas i gcomhdhéanamh Ghréasán Imirce na hEorpa:

(a) an Coimisiún, a chomhordóidh obair Ghréasán Imirce na hEorpa, agus a áiritheoidh, go háirithe, go mbeidh sé ábhartha do thosaíochtaí polaitiúla an Aontais i réimse na himirce agus an tearmainn;

(b) Bord Stiúrtha chun treoir pholaitiúil a chur ar fáil maidir le gníomhaíochtaí Ghréasán Imirce na hEorpa agus iad a fhaomhadh, a bheidh comhdhéanta den Choimisiún mar aon le saineolaithe ó Bhallstáit, ó Pharlaimint na hEorpa agus ó aonáin ábhartha eile;

(c) Pointí Náisiúnta Teagmhála arna sainiú ag na Ballstáit, arb é atá i ngach ceann acu triúr saineolaithe ar a laghad a bhfuil saineolas acu i dteannta a chéile ar réimse an tearmainn agus na himirce, a chumhdaíonn gnéithe de cheapadh beartais, den dlí, de thaighde agus de staidreamh, agus a chomhordóidh agus a sholáthróidh na ranníocaíochtaí náisiúnta leis na gníomhaíochtaí dá dtagraítear in Airteagal 19(1) chun ranníocaíochtaí a fháil ó na páirtithe leasmhara ábhartha go léir;

(d) aonáin ábhartha eile ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais i réimse na himirce agus an tearmainn.

6. Déanfaidh an Coimisiún na rialacha mionsonraithe a bhunú maidir le feidhmiú Ghréasán Imirce na hEorpa seo trí bhíthin na ngníomhartha cur chun feidhme i gcomhréir leis an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 27(2).

7. Déanfar an tsuim a chuirtear ar fáil do Ghréasán Imirce na hEorpa faoi leithreasaí bliantúla an Chiste seo agus faoin gclár oibre lena leagtar síos na tosaíochtaí maidir lena chuid gníomhaíochtaí a ghlacadh i gcomhréir leis an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 27(3) agus, más féidir, i gcomhcheangal leis an gclár oibre le haghaidh ghníomhaíochtaí an Aontais agus cúnaimh éigeandála.

8. Beidh cúnamh airgeadais arna chur ar fáil le haghaidh ghníomhaíochtaí Ghréasán Imirce na hEorpa i bhfoirm deontas do Phointí Teagmhála Náisiúnta agus do chonarthaí poiblí de réir mar is cuí, i gcomhréir leis an Rialachán Airgeadais.

Airteagal 24

Cúnamh teicniúil

1. Ar thionscnamh ón gCoimisiún nó thar ceann an Choimisiúin, úsáidfear suas le EUR 2,5 milliún den Chiste gach bliain le haghaidh cúnaimh theicniúil i gcomhréir le hAirteagal 10 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach].

2. Ar thionscnamh ó Bhallstát, déanfaidh an Ciste ranníocaíocht atá suas le 5% den tsuim iomlán a leithdháiltear ar an mBallstát le haghaidh cúnaimh theicniúil faoin gclár náisiúnta i gcomhréir le hAirteagal 20 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach].

CAIBIDIL VI

FORÁLACHA CRÍOCHNAITHEACHA

Airteagal 25

Forálacha sonracha a bhaineann le cnapshuimeanna chun daoine a athlonnú agus a athshuíomh

De mhaolú ar na rialacha maidir le hincháilitheacht an chaiteachais atá leagtha síos in Airteagal 18 den Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach], go háirithe i dtaca leis na cnapshuimeanna agus leis na rátaí comhréidhe; maidir leis na cnapshuimeanna a leithdháilfear ar na Ballstáit chun daoine a athlonnú nó a athshuíomh de bhun an Rialacháin seo:

– beidh siad díolmhaithe ón oibleagáid nach mór dóibh bheith bunaithe ar shonraí staidrimh nó stairiúla; agus

– deonófar iad ar an gcoinníoll go ndearnadh an duine lena mbaineann leithdháileadh na cnapshuime a athlonnú nó a athshuíomh go héifeachtach i gcomhréir leis an Rialachán seo.

Airteagal 26

An tarmligean a fheidhmiú

1. Is faoi réir na gcoinníollacha atá leagtha síos san Airteagal seo a thugtar an chumhacht don Choimisiún chun gníomhartha tarmligthe a ghlacadh.

2. Maidir le tarmligean na gcumhachtaí dá dtagraítear sa Rialachán seo, tabharfar don Choimisiún é go ceann tréimhse 7 mbliana ón dáta ar tháinig an Rialachán seo i bhfeidhm. Déanfar tarmligean na cumhachta a fhadú go hintuigthe go ceann tréimhsí comhfhaid, mura rud é go gcuireann Parlaimint na hEorpa nó an Chomhairle in aghaidh an fhadaithe sin tráth nach déanaí ná trí mhí roimh dheireadh gach tréimhse.

3. Féadfaidh Parlaimint na hEorpa nó an Chomhairle tarmligean na gcumhachtaí dá dtagraítear sa Rialachán seo a chúlghairm tráth ar bith. Déanfaidh Cinneadh chun cúlghairm a dhéanamh deireadh a chur le tarmligean na cumhachta atá sonraithe sa chinneadh sin. Tiocfaidh sé i bhfeidhm an lá tar éis fhoilsiú an chinnidh in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh nó ag dáta níos déanaí a shonrófar sa chinneadh. Ní dhéanfaidh sé difear do bhailíocht aon ghníomhartha tarmligthe atá i bhfeidhm cheana féin.

4. A luaithe a ghlacfaidh sé gníomh tarmligthe, tabharfaidh an Coimisiún fógra ina leith go comhuaineach do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle.

5. Ní thiocfaidh gníomh tarmligthe arna ghlacadh de bhun an Rialacháin seo i bhfeidhm ach amháin mura gcuireann Parlaimint na hEorpa ná an Chomhairle ina choinne laistigh de thréimhse 2 mhí ó fhógra faoin ngníomh sin a thabhairt do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle nó más rud é, sula dtéann an tréimhse sin in éag, go gcuireann Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle araon in iúl nach gcuirfidh siad ina choinne. Cuirfear 2 mhí leis an tréimhse sin ar thionscnamh ó Pharlaimint na hEorpa nó ón gComhairle

Airteagal 27

Nós imeachta coiste

1. Tabharfaidh an comhchoiste ‘Tearmann, Imirce agus Slándála’ arna bhunú le hAirteagal 55(1) de Rialachán (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach] cúnamh don Choimisiún.

2. I gcás ina ndéanfar tagairt don mhír seo, beidh feidhm ag Airteagal 4 de Rialachán (AE) Uimh. 182/2011.

3. I gcás ina ndéanfar tagairt don mhír seo, beidh feidhm ag Airteagal 5 de Rialachán (AE) Uimh. 182/2011.

Airteagal 28

Athbhreithniú

Ar bhonn togra ón gCoimisiún, déanfaidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle athbhreithniú ar an Rialachán seo faoin 30 Meitheamh 2020 ar a dhéanaí.

Airteagal 29

Infheidhmeacht an Rialacháin (AE) Uimh. …/… [Rialachán Cothrománach]

Beidh feidhm ag forálacha [Rialachán (AE) Uimh. .../…] maidir leis an gCiste seo.

Airteagal 30

Aisghairm

Déantar na Cinntí seo a leanas a aisghairm le héifeacht ón 1 Eanáir 2014:

(a) Cinneadh Uimh. 573/2007/CE;

(b) Cinneadh Uimh. 575/2007/CE;

(c) Cinneadh 2007/435/CE;

(d) Cinneadh 2008/381/CE.

Airteagal 31

Forálacha eatramhacha

1. Ní dhéanfaidh an Rialachán seo difear do bhuanú ná do mhodhnú, lena n-áirítear cealú go hiomlán nó i bpáirt, na dtionscadal agus na gclár bliantúil lena mbaineann, go dtí go gcuirfear i gcrích iad, ná an chúnaimh arna fhaomhadh ag an gCoimisiún, ar bhonn Chinneadh Uimh. 573/2007/CE, Chinneadh Uimh. 575/2007/CE agus Chinneadh Uimh. 2007/435/CE nó aon reachtaíochta eile is infheidhme maidir leis an gcúnamh sin ar an 31 Nollaig 2013.

Ní dhéanfaidh an Rialachán seo difear do bhuanú ná do mhodhnú, lena n-áirítear cealú go hiomlán nó i bpáirt, na tacaíochta airgeadais arna faomhadh ag an gCoimisiún, ar bhonn Chinneadh (CE) Uimh. 2008/381/CE nó aon reachtaíochta eile is infheidhme maidir leis an gcúnamh sin ar an 31 Nollaig 2013.

2. Le linn dó cinntí maidir le cómhaoiniú a ghlacadh faoin Rialachán seo, cuirfidh an Coimisiún san áireamh bearta a glacadh ar bhonn Chinntí Uimh. 573/2007/CE, Uimh. 575/2007/CE, Uimh. 2007/435/CE agus Uimh. 2008/381/CE roimh an [dáta an fhoilsithe san Iris Oifigiúil] a rachaidh i gcion ar an staid airgeadais le linn thréimhse an chómhaoinithe sin.

3. Maidir le suimeanna atá geallta i gcomhair an chómhaoinithe arna fhaomhadh ag an gCoimisiún idir 1 Eanáir 2011 agus 31 Nollaig 2013 ach nach ndearnadh na doiciméid a theastaíonn chun na gníomhaíochtaí a chur i gcrích a sheoladh chuig an gCoimisiún faoin spriocdháta chun an tuarascáil a chur isteach, saorfaidh an Coimisiún sa ghnáthchúrsa iad faoin 31 Nollaig 2017, rud a fhágfaidh go gcaithfear na méideanna a íocadh go míchuí a aisíoc.

4. Agus an méid nach mór a shaoradh sa ghnáthchúrsa a ríomh, ní thabharfar aird ar na suimeanna a bhaineann le gníomhartha a cuireadh ar fionraí mar gheall ar imeachtaí dlíthiúla nó achomhairc riaracháin a bhfuil éifeacht fionraíochta leo.

Airteagal 32

Teacht i bhfeidhm agus cur i bhfeidhm

Tiocfaidh an Rialachán seo i bhfeidhm an lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

Beidh an Rialachán seo ina cheangal go huile agus go hiomlán agus beidh sé infheidhme go díreach i ngach Ballstát, i gcomhréir leis na Conarthaí.

Arna dhéanamh sa Bhruiséil,

Thar ceann Pharlaimint na hEorpa              Thar ceann na Comhairle

An tUachtarán                                               An tUachtarán

IARSCRÍBHINN I

Miondealuithe táscacha ilbhliantúla de réir Ballstáit le haghaidh 2014-2020

IARSCRÍBHINN II

Liosta de ghníomhaíochtaí sonracha de réir Airteagal 16

(1) Ionaid idirthurais agus phróiseála le haghaidh dídeanaithe a bhunú agus a fhorbairt san Aontas, go háirithe chun tacú le hoibríochtaí athlonnaithe i gcomhar leis an UNHCR

(2) Cineálacha nua chuige nua, i gcomhar leis an UNHCR, a bhaineann le rochtain ar nósanna imeachta tearmainn a dhíríonn ar phríomhthíortha idirthurais amhail cláir chosanta le haghaidh grúpaí ar leith nó le nósanna imeachta áirithe maidir le hiarratais ar thearmann a iniúchadh

(3) Comhthionscnaimh i measc na mBallstát i réimse an lánpháirtithe, amhail cleachtaí tagarmharcála, athbhreithnithe piaraí nó tástáil modúl Eorpach, mar shampla maidir le sealbhú scileanna teanga nó maidir le cláir thosaigh a eagrú

(4) Comhthionscnaimh atá dírithe ar shainaithint agus ar chur chun feidhme cineálacha nua cur chuige a bhaineann leis na nósanna imeachta ag an gcéad teagmháil agus le caighdeáin chosanta mionaoiseach neamhthionlactha

(5) Comhoibríochtaí um fhilleadh, lena n-áirítear comhghníomhaíochtaí maidir le comhaontuithe an Aontais um athligean isteach a chur chun feidhme

(6) Comhthionscadail ath-lánpháirtíochta sna tíortha tionscnaimh ar mhaithe le filleadh inbhuanaithe, chomh maith le comhghníomhaíochtaí chun cumais tríú tíortha maidir le cur chun feidhme chomhaontuithe an Aontais um athligean isteach a neartú

(7) Comhthionscnaimh atá dírithe ar theaghlaigh a aontú arís agus ar ath-lánpháirtiú mionaoiseach neamhthionlactha ina dtíortha tionscnaimh

(8) Comhionaid imirce a bhunú i dtríú tíortha, chomh maith le comhthionscadail chun comhar idir gníomhaireachtaí earcaíochta agus seirbhísí fostaíochta ó Bhallstáit agus ó thríú tíortha a chur chun cinn

IARSCRÍBHINN III

Liosta de chomhthosaíochtaí athlonnaithe an Aontais le haghaidh 2014-2015

(1) An Clár Cosanta Réigiúnach in Oirthear na hEorpa (an Bhealarúis, an Mholdóiv, an Úcráin)

(2) An Clár Cosanta Réigiúnach i gCorn na hAfraice (Djibouti, an Chéinia, Éimin)

(3) An Clár Cosanta Réigiúnach san Afraic Thuaidh (an Éigipt, an Libia, an Túinéis)

(4) Dídeanaithe i réigiún Oirthear na hAfraice / na Mór-Lochanna

(5) Dídeanaithe Iarácacha sa tSiria, sa Liobáin, san Iordáin

(6) Dídeanaithe Iarácacha sa Tuirc

RÁITEAS AIRGEADAIS REACHTACH

1.           LEAGAN AMACH AN TOGRA/TIONSCNAIMH

              1.1.    Teideal an togra/an tionscnaimh

              1.2.    Réimse/réimsí beartais lena mbaineann i gcreat ABM/ABB

              1.3.    An cineál togra/tionscnaimh

              1.4.    Cuspóir nó cuspóirí

              1.5.    Na forais leis an togra/an tionscnamh

              1.6.    Fad agus tionchar airgeadais

              1.7.    Modhanna bainistíochta atá beartaithe

2.           BEARTA BAINISTÍOCHTA

              2.1.    Rialacha faireacháin agus tuairiscithe

              2.2.    Córas bainistíochta agus rialaithe

              2.3.    Bearta chun calaois agus neamhrialtachtaí a chosc

3.           AN TIONCHAR AIRGEADAIS A MHEASTAR A BHEIDH AG AN TOGRA/TIONSCNAMH

              3.1.    Ceannteideal/ceannteidil an chreata airgeadais ilbhliantúil agus an líne/na línte buiséid lena mbaineann

              3.2.    An tionchar a mheastar ar chaiteachas

              3.2.1. Achoimre ar an tionchar a mheastar a bheidh ar chaiteachas

              3.2.2. An tionchar a mheastar a bheidh ar leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí

              3.2.3. An tionchar a mheastar a bheidh ar leithreasaí de chineál riaracháin

              3.2.4. Comhoiriúnacht don chreat airgeadais ilbhliantúil reatha

              3.2.5. Rannpháirtíocht ó thríú páirtithe sa mhaoiniú

              3.3.    An tionchar a mheastar ar ioncam

RÁITEAS AIRGEADAIS REACHTACH

1. LEAGAN AMACH AN TOGRA/AN TIONSCNAIMH 1.1. Teideal an togra/an tionscnaimh

Cumarsáid "Building an open and secure Europe: the home affairs budget for 2014-2020” (Eoraip a fhorbairt atá oscailte agus slán: an buiséad gnóthaí baile do 2014-2020);

Togra le haghaidh Rialacháin ina leagtar síos na forálacha ginearálta maidir leis an gCiste Tearmainn agus Imirce agus maidir leis an ionstraim le haghaidh tacaíochta airgeadais do chomhar póilíneachta, chun coireacht a chosc agus a chomhrac, agus le haghaidh bainistíochta géarchéime;

Togra le haghaidh Rialacháin lena mbunaítear an Ciste Tearmainn agus Imirce.

1.2. Réimse/réimsí beartais lena mbaineann i gcreat ABM/ABB[26]

Ceannteideal 3 faoi láthair, Teideal 18 – Gnóthaí Baile

Peirspictíochtaí Airgeadais Ilbhliantúla Amach Anseo: Ceannteideal 3 (Slándáil agus saoránacht) – "An Ciste Tearmainn agus Imirce”

An cineál togra/tionscnaimh

þ Baineann an togra/tionscnamh le gníomhaíocht nua (maoiniú gnóthaí baile don tréimhse 2014-2020)

¨ Baineann an togra/tionscnamh le gníomhaíocht nua tar éis treoirthionscadail/réamhghníomhaíochta[27]

¨ Baineann an togra/tionscnamh le síneadh ar ghníomhaíocht atá ann cheana

¨ Baineann an togra/tionscnamh le gníomhaíocht a atreoraíodh i dtreo gníomhaíochta nua

1.3. Cuspóirí 1.3.1. Cuspóirí straitéiseacha ilbhliantúla an Choimisiúin ar a bhfuil an togra/tionscnamh dírithe

Is é aidhm dheireanach na mbeartas gnóthaí baile limistéar gan teorainneacha inmheánacha a chruthú a bhféadfaidh saoránaigh an AE agus náisiúnaigh tríú tír dul isteach, gluaiseacht, maireachtáil agus oibriú ann, agus smaointe nua, caipiteal, eolas agus nuálaíocht á dtabhairt acu leo, nó bearnaí i margaí náisiúnta an tsaothair á líonadh acu, agus iad muiníneach go bhfuil a gcearta á n-urramú go hiomlán agus a slándáil deimhnithe. Tá comhar le tíortha neamh-AE agus le heagraíochtaí idirnáisiúnta ríthábhachtach chun an sprioc sin a bhaint amach.

Dearbhaíodh tábhacht mhéadaitheach na mbeartas gnóthaí baile i gClár Stócólm agus sa Chlár Gníomhaíochta lena mbaineann, a bhfuil a chur chun feidhme ina thosaíocht straitéiseach de chuid an Aontais lena gcuimsítear réimsí amhail imirce (imirce dhleathach agus lánpháirtiú; tearmann; imirce agus filleadh atá mírialta), slándáil (an sceimhlitheoireacht agus an choireacht eagraithe a chosc agus a chomhrac; comhar póilíneachta) agus bainistiú na dteorainneacha seachtracha (lena n-áirítear beartas víosaí), chomh maith le gné sheachtrach na mbeartas sin. Trí Chonradh Liospóin cuirtear ar chumas an Aontais freisin uaillmhian níos fearr a léiriú i dtaca le freagairt do ghnóthaí laethúla saoránach i limistéar na saoirse, na slándála agus an cheartais. Ba cheart go bhféachfaí ar thosaíochtaí an bheartais gnóthaí baile, go háirithe lánpháirtiú náisiúnach tríú tír, i gcomhthéacs na seacht dtionscnamh suaitheanta arna gcur i láthair i Straitéis Eoraip 2020 a bhfuil sé mar aidhm acu cuidiú leis an AE teacht tríd an ngéarchéim airgeadais agus eacnamaíoch reatha agus fás cliste, inbhuanaithe agus cuimsitheach a bhaint amach.

Cuirfear an cúnamh airgeadais atá de dhíth ar fáil sa Chiste Tearmainn agus Imirce d’fhonn torthaí inbhraite a dhéanamh de chuspóirí gnóthaí baile an Aontais.

1.3.2. Cuspóirí sonracha agus an ghníomhaíocht nó na gníomhaíochtaí ABM/ABB lena mbaineann

AN CISTE TEARMAINN AGUS IMIRCE

(a)        an Comhchóras Tearmainn Eorpach a neartú agus a fhorbairt, lena n-áirítear an diminsean seachtrach lena mbaineann;

(b)        tacú le himirce dhleathach chuig an Aontas de réir riachtanais eacnamaíocha agus shóisialta na mBallstát agus lánpháirtiú éifeachtach náisiúnach tríú tíre a chur cinn, lena n-áirítear iarrthóirí tearmainn agus tairbhithe cosanta idirnáisiúnta;

(c)        straitéisí córa agus éifeachtúla um fhilleadh sna Ballstáit a fheabhsú agus béim ar inbhuaine an fhillte agus ar athcheadú isteach éifeachtúil chuig na tíortha tionscnaimh;

(d)        an dlúthpháirtíocht agus comhroinnt freagrachta idir na Ballstáit a fheabhsú, go háirithe i dtaca leis na Ballstáit sin is mó a ndéanann sreabha imirce agus tearmainn difear dóibh.

Gníomhaíochtaí reatha ABB atá i gceist: 18.03 (Ciste Eorpach um Dhídeanaithe, bearta éigeandála agus Ciste Eorpach chun Náisiúnaigh Tríú Tíortha a Lánpháirtiú) agus 18.02 (chomh fada agus a bhaineann sé leis an gCiste Eorpach um Fhilleadh).

1.3.3. An toradh agus an tionchar a bhfuil súil leis

Sonraigh an tionchar ba cheart a bheadh ag an togra/tionscnamh ar na tairbhithe/grúpaí ar a bhfuil sé dírithe.

Tá cur síos níos mionsonraithe ar éifeachtaí an togra maidir le tairbhithe/spriocghrúpaí i Roinn 4.1.2 den Mheasúnú Tionchair.

I gcoitinne, beidh éifeacht thairbheach ag simpliú arna thabhairt isteach ag gach leibhéal den phróiseas maoinithe agus ag gach modh bainistíochta ar na próisis faoina ndéanfar tacaíocht airgeadais a bhainistiú.

Is iad ranna na mBallstát atá freagrach as cur chun feidhme an acquis nó na mbeartas ábhartha mar aon le heagraíochtaí idirnáisiúnta nó eagraíochtaí neamhrialtasacha a oibríonn sa réimse tearmainn agus imirce (nósanna imeachta maidir le ligean isteach, bearta lánpháirtíochta agus oibríochtaí fillte) a bheidh ar phríomhthairbhithe na tacaíochta airgeadais le haghaidh tearmainn agus imirce.

Is iarrthóirí tearmainn, tairbhithe na cosanta idirnáisiúnta, dídeanaithe athshuite agus náisiúnaigh tríú tíortha eile a thagann chuig an AE ar chúiseanna éagsúla agus a bhfuil riachtanais éagsúla acu (e.g. riachtanais eacnamaíocha, athaontú teaghlaigh, mionaoisigh gan tionlacan, srl) iad na spriocghrúpaí a bhaineann tairbhe as na hathruithe. Beidh sé níos éasca rochtain a fháil ar na spriocghrúpaí sin cion is go mbeidh rochtain ar chistiú níos éasca le cumasc na ngníomhaíochtaí éagsúla maidir le bainistiú ar imirce in aon Chiste amháin (aon údarás freagrach amháin, sofheictheacht níos fearr agus raon feidhme níos soiléire maidir le hidirghabháil) agus beidh tacaíocht solúbtha indéanta (e.g. an cineál gníomhaíochta céanna á dhíriú ar roinnt spriocghrúpaí éagsúla). Déanfar raon feidhme na hidirghabhála a leathnú, chun slabhra imirce iomlán le spriocghrúpaí éagsúla a chumhdach, lena n-áirítear grúpaí sprioctha sínte, i.e. náisiúnaigh tríú tíortha den dara glúin (ar náisiúnach tríú tír é an t-athair nó an mháthair).

1.3.4. Táscairí a léiríonn toradh agus tionchar

Sonraigh na táscairí a léiríonn faireachán ar chur chun feidhme an togra/tionscnaimh

Ós rud é gur gá comhphlé beartais a dhéanamh sula ndéantar na cláir náisiúnta a shainiú, ní féidir sraith chinntitheach táscairí a chinneadh ag an gcéim seo, sraith a úsáidfear chun baint amach na gcuspóirí sonracha atá luaite thuas a thomhas.

Maidir leis an réimse tearmainn agus imirce, áfach, chuimseodh táscairí, inter alia, an leibhéal feabhsaithe maidir le coinníollacha glactha tearmainn, i gcáilíocht nósanna imeachta tearmainn, maidir le comhchlaonadh na rátaí aitheantais ar fud na mBallstát, agus iarrachtaí athlonnaithe na mBallstát, leibhéal na rannpháirtíochta méadaithe de náisiúnaigh tríú tíortha i bpróisis fostaíochta, oideachais agus dhaonlathacha, líon na ndaoine a cuireadh ar ais agus leibhéal an chúnaimh fhrithpháirtigh mhéadaithe idir na Ballstáit lena n-áirítear comhar praiticiúil agus athshuíomh.

1.4. Na forais leis an togra/an tionscnamh 1.4.1. Na ceanglais is gá a shásamh sa ghearrthéarma nó san fhadtéarma

Beidh ar an AE leanúint ar aghaidh ag dul i ngleic le dúshláin thábhachtacha sa réimse maidir le gnóthaí baile i rith na tréimhse 2014-2020. Má chuirtear athruithe déimeagrafacha, athruithe struchtúracha sna margaí saothair agus patrúin iomaíochta le haghaidh scileanna san áireamh, beidh beartas imirce dleathaí agus lánpháirtithe a bhreathnaíonn ar aghaidh ríthábhachtach chun iomaíochas agus comhtháthú sóisialta an AE a fheabhsú, chun ár sochaithe a shaibhriú agus deiseanna a chruthú do chách. Ní mór don AE dul i ngleic i gceart le himirce mhírialta agus gáinneáil ar dhaoine a chomhrac. Ag an am céanna, ní mór dúinn dlúthpháirtíocht a léiriú i gcónaí dóibh siúd a bhfuil cosaint idirnáisiúnta de dhíth orthu. Is tosaíocht i gcónaí é go gcuirfear Comhchóras Tearmainn Eorpach níos cosantaí agus níos éifeachtaí ina léireofar ár luachanna chun críche.

Tá comhar le tíortha neamh-AE agus le heagraíochtaí idirnáisiúnta ríthábhachtach chun na spriocanna sin a bhaint amach. Léirigh imeachtaí déanacha i dTuaisceart na hAfraice cé chomh tábhachtach agus atá sé don AE go mbeadh cur chuige cuimsitheach agus comhordaithe aige maidir le himirce, teorainneacha agus slándáil. Dá réir sin ní mór gné sheachtrach bheartais gnóthaí baile an AE atá ag éirí níos tábhachtaí le himeacht ama a neartú, i gcomhchuibheas iomlán le beartas eachtrach an Aontais.

1.4.2. Luach breise a bhaineann le rannpháirteachas an AE

Cruthaíonn bainistiú sreabha imirce dúshláin nach féidir le Ballstáit astu féin dul i ngleic leo. Is réimse é sin lena mbaineann luach breise soiléir maidir le heagrú bhuiséad an AE.

Tá ualach trom ar roinnt Ballstát mar gheall ar a láthair gheografach shonrach agus mar gheall ar fhad theorainneacha seachtracha an Aontais a bhfuil dualgas orthu iad a bhainistiú. Tá prionsabal na dlúthpháirtíochta agus roinnt chóir na ndualgas idir Ballstáit i gcroílár na gcomhbheartas tearmainn agus imirce dá réir sin. Cuireann buiséad an AE na modhanna ar fáil chun freastal ar impleachtaí airgeadais an phrionsabail seo.

Maidir le gné sheachtrach na ngnóthaí baile, is léir go méadóidh glacadh beart agus comhthiomsú acmhainní ar leibhéal an AE go suntasach tionchar an AE faoi mar atá riachtanach chun cur ina luí ar thríú tíortha plé leis an AE maidir leis na saincheisteanna sin a bhaineann le himirce atá ina ábhar spéise go príomha don AE agus do na Ballstáit.

Tá ceart an AE gníomhú i réimse na ngnóthaí baile bunaithe ar Theideal V “Limistéar Saoirse, Slándála agus Ceartais” den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), go háirithe Airteagal 77(2), Airteagal 78(2), Airteagal 79(2) agus (4) Airteagal 82(1), Airteagal 84 agus Airteagal 87(2) CFAE. Tá comhar le tríú tíortha agus le heagraíochtaí idirnáisiúnta cumhdaithe ag Airteagal 212(3) CFAE. Tugtar urraim sna tograí do phrionsabal na coimhdeachta toisc go mbeidh tromlach an chistiúcháin curtha chun feidhme i gcomhréir le prionsabal na bainistíochta comhpháirtí agus aird á tabhairt ar inniúlachtaí institiúideacha na mBallstát.

1.4.3. Ceachtanna a foghlaimíodh ó thaithí chosúil roimhe seo

Cé go mbreithnítear i gcoitinne go mbaineann ionstraimí airgeadais gnóthaí baile reatha a gcuid cuspóirí amach agus go bhfeidhmíonn siad go héifeachtach, seo a leanas na ceachtanna is gá a fhoghlaim ón athbhreithniú meántéarma agus ón gcomhairliúchán le páirtithe leasmhara:

– Na hionstraimí gnóthaí baile amach anseo a shimpliú agus a chuíchóiriú trí líon na gclár airgeadais a laghdú go dhá cheann trí Chiste Tearmainn agus Imirce agus Ciste Slándála Inmheánaí a chruthú. Tabharfaidh sé sin deis don AE leas níos straitéisí a bhaint as a n-ionstraimí ionas go mbeidh siad níos freagraí do thosaíochtaí polaitiúla agus do riachtanais an AE;

– Ról an AE mar ghníomhaí domhanda a neartú, trí chomhpháirt lena mbainfidh gné sheachtrach a chur san áireamh le Cistí amach anseo chun tionchar an AE a atreisiú maidir le gné beartais sheachtraigh de bheartais gnóthaí baile;

– Tosaíocht a thabhairt do bhainistíocht chomhpháirteach seachas do bhainistiú láraithe más féidir d’fhonn fáil réidh le hualaí maorlathacha neamhriachtanacha;

– Cur chuige maidir le bainistíocht chomhpháirteach a bheidh níos dírithe ar thorthaí a bhunú trí athrú go clárú ilbhliantúil lena mbainfidh comhphlé beartais ar leibhéal sinsearach lena n-áiritheofar go mbeidh cláir náisiúnta na mBallstát curtha ar chomhréim go hiomlán le cuspóirí agus le tosaíochtaí beartais an AE agus go ndíreofar ar bhaint amach torthaí;

– Bainistiú láraithe a fheabhsú chun raon uirlisí a chur ar fáil le haghaidh gníomhaíochtaí atá faoi réir ag beartas, lena n-áirítear tacaíocht le haghaidh gníomhaíochtaí trasnáisiúnta, go háirithe gníomhaíochta nuála agus gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus a bhaineann le tríú tíortha (gné sheachtrach), mar aon le gníomhaíochtaí éigeandála, staidéir agus imeachtaí;

– Comhchreat rialúcháin a bhunú lena mbainfidh comhshraith rialacha maidir le clárú, tuairisciú, bainistiú airgeadais agus rialuithe a bheidh chomh cosúil agus is féidir le Cistí AE eile arna mbainistiú i modh na bainistíochta comhpháirtí d’fhonn tuiscint níos fearr ar na rialacha a chothú i measc na bpáirtithe leasmhara go léir agus chun leibhéal ard comhchuibhis agus comhsheasmhachta a áirithiú;

– Freagairt thapa agus éifeachtach a chur ar fáil i gcás éigeandálaí, na Cistí a dhearadh ionas gur féidir leis an AE freagairt go cuí i gcásanna athraitheacha;

– Ról na ngníomhaireachtaí gnóthaí baile a fheabhsú chun comhar praiticiúil a chothú idir na Ballstáit agus cúram a chur orthu gníomhaíochtaí sonracha a chur chun feidhme ag áirithiú ag an am céanna rialú polaitiúil cuí ar ghníomhaíochtaí na ngníomhaireachtaí.

Tá mionsonraí breise ar fáil sa mheasúnú tionchair agus sa mheabhrán míniúcháin a ghabhann le gach Rialachán.

1.4.4. Comhchuibheas agus sineirgíocht a d'fhéadfadh a bheith ann le hionstraimí ábhartha eile

Cuirfidh roinnt ionstraimí AE eile tacaíocht ar fáil do ghníomhaíochtaí atá comhlántach do na gníomhaíochtaí a mhaoineofar faoin gCiste Tearmainn agus Imirce agus faoin gCiste Slándála Inmheánaí:

Tá Ciste Sóisialta na hEorpa ag tacú faoi láthair le bearta lánpháirtithe maidir le rochtain ar an margadh saothair ach maoinítear bearta ar nós cúrsaí treoshuite saoránach, rannpháirtíocht sa saol sóisialta agus cathartha, rochtain chothrom ar sheirbhísí, srl tríd an gCiste um Lánpháirtiú. Leanfar ar aghaidh ag tacú le bearta lánpháirtithe ar na bealaí céanna faoin gCiste Tearmainn agus Imirce agus faoi Chiste Sóisialta na hEorpa a bheidh ann amach anseo.

Tacóidh gné sheachtrach an Chiste Tearmainn agus Imirce le gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus a bhaineann le tríú tíortha a fhreastalaíonn go príomha ar leasa agus ar chuspóirí an AE, lena mbainfidh tionchar díreach ar an AE agus ar na Ballstáit agus lena n-áiritheofar leanúnachas le gníomhaíochtaí arna gcur chun feidhme i gcríoch an AE. Beidh an maoiniú sin deartha agus curtha chun feidhme i gcomhchuibheas le gníomhaíocht sheachtrach agus le beartas eachtrach an AE. Níl sé i gceist leo tacú le gníomhaíochtaí atá dírithe ar fhorbairt agus ba cheart go ndéanfaidís comhlánú, nuair is iomchuí, ar an gcúnamh airgeadais arna sholáthar trí ionstraimí cabhrach seachtraí. Sa chomhthéacs sin, beidh an comharba ar an gClár Téamach Imirce & Tearmainn agus ar an Ionstraim Cobhsaíochta ábhartha go háirithe maidir leis an réimse gnóthaí baile. Cé go dtacaíonn ionstraimí cabhrach seachtraí le ceachtar de riachtanais fhorbartha na dtíortha tairbhe nó de leasa polaitiúla ginearálta an AE le páirtithe straitéiseacha, tacóidh cistí gnóthaí baile le gníomhaíochtaí sonracha i dtríú tíortha chun leasa bheartas imirce an AE. Dá réir sin déanfar freastal ar bhearna shonrach leo agus cuirfidh siad leis an raon uirlisí atá ar fáil don AE.

1.5. Fad agus tionchar airgeadais

þ Togra/tionscnamh d’fhad teoranta

– þ    Togra/tionscnamh i bhfeidhm ón 01/01/2014 go 31/12/2020

– þ    Tionchar airgeadais ó 2014 go 2023

¨ Togra/tionscnamh d’fhad neamhtheoranta

– Cur chun feidhme le tréimhse thosaigh idir BBBB agus BBBB,

– agus feidhm iomlán ina dhiaidh sin.

1.6. Modhanna bainistíochta atá beartaithe[28]

þBainistíocht dhíreach láraithe ag an gCoimisiún

þ Bainistíocht indíreach láraithe trí na cúraimí cur chun feidhme a tharmligean chuig:

– þ    gníomhaireachtaí feidhmiúcháin

– þ    comhlachtaí arna mbunú ag na Comhphobail[29]

– þ    comhlachtaí náisiúnta san earnáil phoiblí/comhlachtaí a bhfuil misean de sheirbhís phoiblí acu

– ¨    daoine a bhfuil sé de chúram orthu gníomhaíochtaí ar leith a chur chun feidhme de bhun Theideal V den Chonradh ar an Aontas Eorpach agus atá sainaitheanta sa ghníomh bunaidh ábhartha de réir bhrí Airteagal 49 den Rialachán Airgeadais

þ Bainistíocht chomhpháirteach leis na Ballstáit

þ Bainistíocht dhíláraithe le tríú tíortha

þ Comhbhainistíocht le heagraíochtaí idirnáisiúnta (sonraí le tabhairt)

I gcás ina sonraítear níos mó ná modh bainistíochta amháin, tabhair sonraí sa roinn "Nótaí" le do thoil.

Nótaí:

Déanfar na tograí a chur chun feidhme go príomha trí bhainistíocht chomhpháirteach, lena mbainfidh cláir náisiúnta ilbhliantúla.

Déanfar na cuspóirí atá le baint amach faoi na cláir náisiúnta a chomhlánú le “gníomhaíochtaí an Aontais” agus meicníocht mhearfhreagartha chun déileáil le staideanna éigeandála. Beidh siad i bhfoirm deontas agus soláthair den chuid is mó faoi bhainistíocht dhíreach láraithe lena n-áireofar gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus maidir leo.

Bainfear leas as gach modh féideartha chun ilroinnt a sheachaint trí acmhainní a dhíriú ar líon teoranta cuspóirí an AE a bhaint amach agus úsáid a bhaint as saineolas na bpríomhpháirtithe leasmhara, nuair is iomchuí, ar bhonn comhaontuithe comhpháirtíochta agus comhaontuithe réime.

Déanfar cúnamh teicniúil ar thionscnamh ón gCoimisiún a chur chun feidhme trí bhainistíocht dhíreach láraithe.

2. BEARTA BAINISTÍOCHTA 2.1. Rialacha faireacháin agus tuairiscithe

Sonraigh cé chomh minic agus na coinníollacha.

Maidir le bainistíocht chomhpháirteach, tá creat comhtháite agus éifeachtach tuairiscithe, faireacháin agus meastóireachta molta. Maidir le gach clár náisiúnta, iarrfar ar Bhallstáit Coiste Faireacháin a chur ar bun ina bhféadfaidh an Coimisiún a bheith rannpháirteach.

Ar bhonn bliantúil, déanfaidh na Ballstáit tuairisciú ar chur chun feidhme an chláir ilbhliantúil. Is réamhchoinníoll iad na tuarascálacha seo chun íocaíochtaí bliantúla a fháil. Chun cur leis an bpróiseas athbhreithnithe meántéarma, iarrfar orthu in 2017 faisnéis bhreise a chur ar fáil ar an dul chun cinn a rinneadh maidir le baint amach na gcuspóirí. Tabharfar faoi fheidhm chomhchosúil in 2019 chun coigeartuithe a dhéanamh le linn na bliana airgeadais deireanaí (2020) nuair is iomchuí sin.

Ag tacú le forbairt cultúir bunaithe ar mheastóireacht i réimse na ngnóthaí baile, beidh creat coiteann meastóireachta agus faireacháin ag na Cistí ag a mbeidh táscairí leathana a bhaineann le beartas ina leagtar béim ar chur chuige na gCistí atá dírithe ar thoradh agus ar an ról fíor-riachtanach a d’fhéadfadh a bheith acu sa mheascán beartais chun an cuspóir a bhaint amach maidir le limistéar saoirse, slándála agus ceartais a chruthú. Baineann na táscairí seo leis an tionchar a d’fhéadfadh a bheith ag na Cistí: forbairt cultúir choitinn na slándála teorann, an chomhair póilíneachta agus an bhainistithe géarchéime; bainistiú éifeachtach ar shreabha imirce chuig an AE; cóir chothrom agus chomhionann náisiúnach tríú tír; dlúthpháirtíocht agus comhar idir na Ballstáit maidir le haghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna imirce agus slándála inmheánaí agus cur chuige coitianta san AE ar an imirce agus ar an tslándáil araon maidir le tríú tíortha.

D’fhonn cur i bhfeidhm leormhaith na bprionsabal ar mheastóireacht a áirithiú, agus aird á tabhairt ar an taithí phraiticiúil ar mheastóireacht sna Ballstáit faoi chistiúchán reatha an AE ar ghnóthaí baile, oibreoidh an Coimisiún agus na Ballstáit le chéile chun an creat coiteann meastóireachta agus faireacháin a fhorbairt, inter alia trí theimpléid agus táscairí aschuir agus toraidh coiteanna a shainmhíniú.

Bunófar gach beart ag tús na tréimhse clárúcháin, agus ar an gcaoi sin cuirfear ar chumas na mBallstát a gcórais tuairiscithe agus mheastóireachta a bhunú ar bhonn na gceanglas agus na bprionsabal comhaontaithe.

D’fhonn ualach riaracháin a laghdú agus d’fhonn sineirgí idir tuairisciú agus meastóireacht a áirithiú, cuirfidh an fhaisnéis a theastaíonn do thuarascálacha meastóireachta leis an bhfaisnéis a chuireann na Ballstáit ar fáil sna tuarascálacha bliantúla ar chur chun feidhme, agus cuirfidh sí i gcrích í.

In 2018, déanfaidh an Coimisiún tuarascáil a chur isteach fosta maidir leis an athbhreithniú meántéarma arna dhéanamh ar na cláir náisiúnta.

Ar bhonn níos domhandaithe, déanfaidh an Coimisiún tuarascáil idirmheánach a chur isteach maidir le cur chun feidhme na gCistí faoin 31.12.2018 agus tuarascáil mheasúnaithe ex-post faoin 30.06.2024, lena gcumhdófar an cur chun feidhme iomlán (i.e. ní amháin cláir náisiúnta atá faoi bhainistíocht chomhpháirteach).

2.2. Córas bainistíochta agus rialaithe 2.2.1. An riosca nó na rioscaí a aithníodh

Ní bhíonn baol rioscaí earráide ag an Ard-Stiúrthóireacht Gnóthaí Baile ina cláir chaithimh. Dearbhaítear é sin leis an easnamh athfhillteach de chinntí suntasacha i dtuarascálacha bliantúla na Cúirte Iniúchóirí mar aon le heasnamh de ráta earráide iarmhair os cionn 2% sna blianta seo caite i dtuarascálacha gníomhaíochta bliantúla maidir leis an Ard-Stiúrthóireacht Gnóthaí Baile (agus Ard-Stiúrthóireacht an Cheartais, na Saoirse agus na Slándála mar a tugadh uirthi).

I gcás bainistíochta comhpháirtí, bíonn na rioscaí ginearálta maidir le cur chun feidhme na gclár reatha i dtrí chatagóir den chuid is mó:

– Riosca ar úsáid neamhéifeachtach cistí nó úsáid nach mbeadh sprioctha go cuí;

– Earráidí de bhun chastacht rialacha agus laigí i gcórais bhainistíochta agus rialaithe;

– Úsáid neamhéifeachtach as acmhainní riaracháin (comhréireacht teoranta riachtanas);

Is fiú gnéithe sonracha maidir le córas na 4 Chiste faoin gClár Ginearálta “Dlúthpháirtíocht agus Bainistiú Sreabha Imirce” a lua freisin

– Áirithítear i gcóras na gclár bliantúil go ndéantar íocaíochtaí deireanacha ar bhonn rialta bunaithe ar chaiteachas deimhnithe agus iniúchta. Tá tréimhse cáilitheachta na gclár bliantúil dínasctha, áfach, ó bhliain airgeadais an AE agus dá réir sin níl an slabhra dearbhaithe go hiomlán sásúil, d’ainneoin córas an-trom

– Tá rialacha cáilitheachta mionsonraithe socraithe ag an gCoimisiún. Áirithítear leis sin i bprionsabal aonchineálacht an chaiteachais atá maoinithe. Cruthaíonn sé ualach oibre neamhriachtanach freisin, áfach, d’údaráis náisiúnta agus don Choimisiún agus méadaíonn sé an riosca earráidí ó thairbhithe agus ó Bhallstáit mar gheall ar neamhthuiscint ar rialacha an AE.

– Tá na córais bhainistíochta agus rialaithe reatha an-ghar dóibh siúd atá faoi na Cistí Struchtúracha. Baineann éagsúlachtaí beaga leo, áfach, eadhon i slabhra na ndualgas idir údaráis deimhniúcháin agus Údaráis Iniúchóireachta. Cruthaíonn sé seo mearbhall sna Ballstáit, go háirithe nuair a ghníomhaíonn na húdaráis sa 2 chineál Ciste. Méadaíonn sé an riosca earráidí agus bíonn faireachán níos déine de dhíth dá réir.

Déanfar na gnéithe seo a athrú go suntasach sa togra seo:

– Leanfaidh na córais bhainistíochta agus rialaithe na ceanglais ghinearálta atá socraithe sna Cistí CCS agus comhlíonfaidh siad ceanglais nua an Rialacháin Airgeadais Nua go hiomlán: déanfar na 3 húdarás a athsholáthar le 2 údarás (Údarás Freagrach agus Údarás Iniúchóireachta) a bhfuil a róil soiléirithe ag féachaint do dhearbhú níos fearr a chur ar fáil.

– Cuirfidh clárú ilbhliantúil mar aon le himréiteach bliantúil bunaithe ar na híocaíochtaí arna ndéanamh ag an Údarás Freagrach na tréimhsí cáilitheachta ar chomhréim le cuntais bhliantúla an Choimisiúin, gan an t-ualach riaracháin a mhéadú i gcomparáid leis an gcóras reatha.

– Déanfar spotseiceálacha ar an láthair a thabhairt chun críche mar chuid de na rialuithe 1ú leibhéal, i.e. ag an Údarás Freagrach agus tacóidh siad lena dhearbhú urrúis bainistíochta bliantúil.

– Toisc soiléiriú agus simpliú ar na rialacha cáilitheachta mar aon lena gcomhchuibhiú le hionstraimí eile tacaíochta airgeadais déanfar na botúin a dhéanann tairbhithe a bhaineann úsáid as cúnamh ó fhoinsí éagsúla a laghdú. Déanfar na rialacha cáilitheachta sin a shocrú ar leibhéal náisiúnta, cé is moite de roinnt bunphrionsabal, atá cosúil leo siúd as a mbaintear úsáid le haghaidh na gCistí CCS.

– Moltar úsáid roghanna costais simplithe, go háirithe i gcás deontas beag

I mbainistíocht láraithe, is iad seo a leanas na príomhrioscaí:

– Riosca maidir le comhfhreagras lag idir na tionscadail a fhaightear agus tosaíochtaí polaitiúla na hArd-Stiúrthóireachta Gnóthaí Baile;

– An riosca maidir le droch-cháilíocht na dtionscadal a roghnaíodh agus droch-chur chun feidhme teicniúil an tionscadail, rud a laghdaíonn tionchar an chláir; i ngeall ar nósanna imeachta roghnúcháin neamhleora, easpa saineolais nó faireachán neamhleor;

– An riosca maidir le húsáid neamhéifeachtach nó neamheacnamaíoch na gcistí a deonaíodh, le haghaidh deontas (an chastacht a bhaineann le costais incháilithe iarbhír a chúiteamh mar aon le féidearthachtaí teoranta chun costais incháilithe a sheiceáil ag an deasc) agus le haghaidh soláthair (corruair bíonn líon teoranta soláthraithe eacnamaíocha ann a bhfuil an saineolas acu a theastaíonn ina bhfuil féidearthachtaí neamhleora chun comparáidí a dhéanamh idir tairiscintí praghsanna);

– Bainfidh an riosca le cumas na n-eagraíochtaí níos lú (go háirithe) caiteachas a smachtú go héifeachtach chomh maith le trédhearcacht na n-oibríochtaí arna ndéanamh a áirithiú.

– An riosca do chlú an Choimisiúin, má aimsítear calaois nó gníomhaíochtaí coiriúla; ní féidir ach dearbhú páirteach a fháil as córais rialaithe inmheánaigh tríú páirtithe i ngeall ar an líon measartha ard conraitheoirí agus tairbhithe ilchineálacha, iad ar fad ag feidhmiú a gcóras rialaithe féin, agus bíonn siad measartha beag go minic.

Táthar ag súil go ndéanfar an chuid is mó de na rioscaí seo a laghdú a bhuíochas sin do thograí a spriocdhíriú níos fearr agus gnéithe simplithe atá san áireamh sa Rialachán Airgeadais Nua a úsáid.

2.2.2. Modhanna rialaithe atá beartaithe

Bainistíocht chomhpháirteach:

Ar leibhéal na mBallstát, is forbairt atá i bhfeidhm i rith 2007-2013 an struchtúr atá beartaithe do na córais bhainistíochta agus rialaithe agus caomhnaítear leis formhór na bhfeidhmeanna arna ndéanamh sa tréimhse reatha lena n‑áirítear fíoruithe riaracháin agus fíoruithe ar an láthair, iniúchóireachtaí ar chórais bhainistíochta agus rialaithe agus iniúchóireachtaí ar thionscadail. Athraítear ord na bhfeidhmeanna seo mar sin féin ionas go bhfágfar seiceálacha ar an láthair mar fhreagracht shoiléir ar an Údarás Freagrach mar chuid lárnach den ullmhúchán don chleachtadh bliantúil imréitigh na gcuntas.

D’fhonn cuntasacht a threisiú, gheobhadh na hÚdaráis Fhreagracha creidiúnú ón gcomhlacht creidiúnúcháin náisiúnta atá i gceannas ar mhaoirseacht leanúnach a dhéanamh orthu. Trí laghdú a dhéanamh ar líon na n-údarás – gan Údarás Deimhniúcháin a bheith ann a thuilleadh agus laghdú a dhéanamh ar líon na gCistí – táthar ag súil leis go laghdófaí an t-ualach riaracháin agus gur mó an deis a bheadh ann cumas níos láidre riaracháin a fhorbairt, ach cheadófaí roinnt freagrachtaí níos soiléire freisin.

Go dtí seo níl aon mheastachán iontaofa ann maidir le costas na rialuithe ar na Cistí bainistíochta comhpháirtí sa réimse Gnóthaí Baile. Baineann an t-aon mheastachán atá ar fáil leis an CFRE agus leis an gCiste Comhtháthaithe áit a meastar go bhfuil costais na gcúraimí a bhaineann le rialuithe (ar an leibhéal náisiúnta, gan costais an Choimisiúin a áireamh) thart ar 2% den mhaoiniú iomlán arna riar sa tréimhse 2007-2013. Baineann na costais seo leis na réimsí rialaithe seo a leanas: Díorthaítear 1% ó chomhordú náisiúnta agus ó ullmhúchán clár, baineann 82% le bainistíocht clár, 4% le deimhniúchán agus 13% le hiniúchadh.

Déanfaidh na tograí seo a leanas na costais rialaithe a mhéadú:

– cruthú agus feidhmiú comhlachta creidiúnúcháin agus athrú córais i gcoitinne;

– dearbhú bainistíochta a ghabhann leis na cuntais bhliantúla a sheoladh isteach;

– na seiceálacha ar an láthair atá le déanamh ag an Údarás Freagrach;

– an gá le breisghníomhaíocht iniúchóireachta ó na hÚdaráis Iniúchóireachta chun iniúchadh a dhéanamh ar an dearbhú bainistíochta.

Tá tograí ann freisin a laghdóidh na costais rialaithe áfach:

– Tiocfaidh deireadh le hÚdarás Deimhniúcháin. Cé go ndéanfar a bhfeidhmeanna a aistriú i bpáirt chuig an Údarás Freagrach, ceadóidh sé sin don Bhallstát cuid shuntasach de na costais a bhaineann le deimhniúchán a shábháil de thoradh éifeachtúlachta níos fearr riaracháin, laghdú ar an ngá le comhordú, agus laghdú ar raon feidhme na n‑iniúchóireachtaí;

– Beidh na rialuithe a bheidh le déanamh ag an Údarás Iniúchóireachta dírithe níos mó i dtreo athdhéanamh ar (shampla de) na rialuithe den 1ú leibhéal riaracháin agus ar na rialuithe ar an láthair arna ndéanamh ag an Údarás Freagrach. Fágfaidh sé seo go mbeidh an nós imeachta sáraíochta níos tapa agus áiritheofar freisin go dtabharfar faoi gach rialú is gá sula seolfar na cuntais bhliantúla isteach;

– De thoradh ar chostais shimplithe a úsáid, laghdófar costais agus ualaí riaracháin ar gach leibhéal, i gcás riarachán agus tairbhithe araon;

– Laghdóidh an cur i gcrích bliantúil, agus an srianadh ar an tréimhse imréitigh comhréireachta go 36 mí, tréimhse coinneála na ndoiciméad chun críocha rialaithe do riaracháin phoiblí agus tairbhithe;

– Beidh sé éigeantach sreafaí cumarsáide leictreonaí a chur ar bun idir an Coimisiún agus na Ballstáit.

Ní mór na gnéithe simplithe atá liostaithe faoi §2.2.1 thuas a chur leis sin, a rannchuideoidh leis an ualach riaracháin do thairbhithe a laghdú freisin agus dá bhrí sin, is ionann iad agus laghdú comhuaineach ar rioscaí earráide agus ar an ualach riaracháin.

Táthar ag súil leis, dá bhrí sin, go mbeidh sé mar thoradh ar na tograí, ar an iomlán, go ndéanfar na costais rialaithe a athdháileadh seachas iad a mhéadú nó a laghdú. Meastar, áfach, go n‑éascóidh an t‑athdháileadh sin ar chostais (do na feidhmeanna ar fad agus de bharr na socruithe comhréireacha rialaithe, agus freisin do na Ballstáit agus na cláir ar fad) maolú níos éifeachtaí ar rioscaí agus go mbeidh slabhra dearbhaithe níos fearr agus níos tapa dá bharr.

Ar leibhéal an Choimisiúin, níltear ag súil leis go mbeidh laghdú ar chostas na bainistíochta agus na rialuithe le haghaidh bainistíochta comhpháirtí sa chéad leath den tréimhse chlárúcháin. Tá sé sin amhlaidh ar an gcéad dul síos toisc go leathnófar an méid agus na réimsí beartais a bhaineann leis an mbainistíocht chomhpháirteach i gcomparáid leis an tréimhse reatha. Dá bhrí sin beidh méadú ar éifeachtúlacht riachtanach cheana féin chun na hacmhainní céanna a choinneáil. Ina theannta sin, beidh sé de nós sna blianta tosaigh go leor tascanna tábhachtacha a dhéanamh le chéile: cur i gcrích na gclár 2007-2013 (tá na tuairiscí dúnta deiridh le cur isteach faoin 31 Márta 2016), idirphlé beartais agus faomhadh na gclár náisiúnta ilbhliantúla 2014-2020 agus córas nua um imréiteach cuntas a chur ar bun. Sa dara leath den tréimhse bainfear úsáid as na hacmhainní féideartha a bheidh ar fáil chun meastóireacht agus faireachán a fheabhsú.          

Bainistiú láraithe

Maidir le bainistiú láraithe, leanfaidh an Coimisiún ar aghaidh ag cur a chóras rialaithe reatha i bhfeidhm. Tá an córas sin comhdhéanta de na bunábhair seo a leanas: maoirseacht na stiúrthóireachtaí oibríochtúla ar oibríochtaí, rialú ex ante ag an Aonad Buiséid agus Rialaithe, an Coiste Soláthair Inmheánaigh (JPS/HPC), rialuithe ex post le haghaidh deontas nó na hiniúchóireachtaí ón gCumas Iniúchóireachta Inmheánaí agus ón tSeirbhís Iniúchóireachta Inmheánaí. Cuireann an earnáil rialaithe ex post “straitéis braite” i bhfeidhm a bhfuil sé mar aidhm léi líon uasta na n-aimhrialtachtaí a bhrath chun íocaíochtaí míchuí a fháil ar ais. Bunaithe ar an straitéis seo, déantar na hiniúchóireachtaí ar shampla de na tionscadail, a roghnaítear ar bhonn anailíse riosca beagnach ar fad.

Mar gheall ar an meascán seo de rialuithe ex ante agus ex post, chomh maith leis na seiceálacha deisce agus na hiniúchóireachtaí ar an láthair, bhí an ráta earráide inchainníochtaithe iarmharach ar an meán níos lú ná 2% le blianta beaga anuas. Dá bhrí sin, meastar an córas rialaithe inmheánaigh, chomh maith leis an gcostas a ghabhann leis, a bheith leormhaith chun an cuspóir de ráta íseal earráide a bhaint amach san Ard-Stiúrthóireacht Gnóthaí Baile.

Faoi chuimsiú an chreata seo, áfach, leanfaidh an Ard-Stiúrthóireacht Gnóthaí Baile ag iniúchadh féidearthachtaí d’fhonn feabhas a chur ar an mbainistíocht agus simpliú a mhéadú. Go háirithe, bainfear an oiread úsáide agus is féidir as na roghanna simplithe a chuirtear ar fáil sa Rialachán Airgeadais nua mar gheall go meastar go rannchuideoidh siad leis an ualach riaracháin ar thairbhithe a laghdú agus dá bhrí sin, is ionann iad agus laghdú comhuaineach ar rioscaí earráide agus ar an ualach riaracháin a bheidh ar an gCoimisiún.

Sraitheanna nua

Foráiltear sraitheanna nua le haghaidh maoinithe an AE sa réimse gnóthaí baile sna tograí, e.g. úsáid níos fearr as an saineolas atá ann cheana féin i ngníomhaireachtaí an AE, forbairt ar an ngné sheachtrach agus neartú ar na meicníochtaí éigeandála.            Beidh modhanna bainistíochta agus rialaithe nua ag teastáil le haghaidh DG HOME sa chás seo. Níl na méideanna a chuirfear ar fáil do na sraitheanna nua seo socraithe fós, ach ní dócha go mbeidh siad suntasach i gcomparáid leis an mbuiséad gnóthaí baile foriomlán. Beidh sé thar a bheith tábhachtach na modhanna agus socruithe oibre inmheánacha chun na cúraimí seo a chur chun feidhme a bhunú chomh luath agus is féidir laistigh den tréimhse, áfach, le cloí go hiomlán le prionsabail na bainistíochta fónta airgeadais.

Léiríonn an anailís thuas go soiléir go mbeidh gá atreisiú a dhéanamh ar leibhéal na n-acmhainní daonna atá de dhíth chun buiséad méadaithe DG HOME a chur chun feidhme, d’ainneoin na simplithe ar fad a tugadh isteach.       Comhlíonfar na riachtanais acmhainní daonna trí fhoireann ón AS a bhfuil bainistíocht na gníomhaíochta faoina cúram cheana nó atá ath-imlonnaithe taobh istigh den AS, mar aon le haon leithdháileadh breise a d'fhéadfaí a thabhairt don AS atá i mbun bainistíochta faoin leithdháileadh bliantúil agus i bhfianaise na srianta buiséadacha

2.3. Bearta chun calaois agus neamhrialtachtaí a chosc

Sonraigh bearta coisctheacha agus cosanta atá ann cheana nó atá beartaithe.

Anuas ar na meicníochtaí rialaithe rialála uile a chur i bhfeidhm, ceapfaidh an Ard-Stiúrthóireacht Gnóthaí Baile straitéis frith-chalaoise i gcomhréir le straitéis frith-chalaoise nua an Choimisiúin (CAFS) arna glacadh an 24 Meitheamh 2011 d’fhonn a áirithiú inter alia go bhfuil a rialuithe inmheánacha maidir le frith-chalaois ailínithe go hiomlán leis an CAFS agus go bhfuil a chur chuige maidir le bainistíocht riosca calaoise dírithe ar réimsí riosca calaoise agus ar fhreagairtí imleora a shainaithint. Más gá, bunófar grúpaí líonraithe agus uirlisí TF leormhaithe atá tiomanta anailís a dhéanamh ar chásanna calaoise a bhaineann leis na Cistí.

Maidir le bainistíocht chomhpháirteach, aithnítear go soiléir i straitéis frith-chalaoise an Choimisiúin go bhfuil sé riachtanach go ndéanfadh tograí an Choimisiúin le haghaidh rialachán 2014-2020 iarratas ar na Ballstáit bearta frith-chalaoise a chur i bhfeidhm atá éifeachtach agus comhréireach maidir leis na rioscaí calaoise sainaitheanta. In Airteagal 5 den togra reatha ceanglaítear go soiléir ar na Ballstáit neamhrialtachtaí a chosc, a bhrath agus a cheartú agus tuarascáil a sheoladh chuig an gCoimisiún. Beidh sonraí breise maidir leis na hoibleagáidí seo mar chuid de na rialacha mionsonraithe maidir le feidhmeanna an Údaráis Fhreagraigh mar a fhoráiltear in Airteagal 24(5)(c).

Ina theannta sin, rinneadh athúsáid na gcistí a thagann ó cheartú airgeadais bunaithe ar thorthaí an Choimisiúin nó na Cúirte Iniúchóirí a shonrú go soiléir in Airteagal 41.

3. AN TIONCHAR AIRGEADAIS A MHEASTAR A BHEIDH AG AN TOGRA/TIONSCNAMH 3.1. Ceannteidil an chreata airgeadais ilbhliantúil agus na línte buiséid ar a n‑imrítear tionchar

· Línte buiséid atá ann cheana

In ord cheannteidil agus línte buiséid an chreata airgeadais ilbhliantúil.

Ceannteideal an chreata airgeadais ilbhliantúil || Líne buiséid || Saghas caiteachais || Ranníocaíocht

Líon || LD ([30]) || ó thíortha[31] an CSTE || ó thíortha is iarrthóirí[32] || ó thríú tíortha || de réir bhrí Airteagal 18(1)(aa) den Rialachán Airgeadais

3 ||   || Difreáilte || NÍL || NÍL || NÍL || NÍL

· Línte nua buiséid atá á n-iarraidh

In ord cheannteidil agus línte buiséid an chreata airgeadais ilbhliantúil.

Ceannteideal an chreata airgeadais ilbhliantúil || Líne buiséid || Saghas caiteachais || Ranníocaíocht

Líon Teideal 3 || LD/LN || ó thíortha CSTE || ó thíortha is iarrthóirí || ó thríú tíortha || de réir bhrí Airteagal 18(1)(aa) den Rialachán Airgeadais

3 || 18 01 04 aa      An Ciste Tearmainn agus Imirce - Cúnamh teicniúil || LN || NÍL || NÍL || NÍL || NÍL

3 || 18 02 aa           An Ciste Tearmainn agus Imirce || Difreáilte || NÍL || NÍL || NÍL || NÍL

3.2. An tionchar a mheastar ar chaiteachas 3.2.1. Achoimre ar an tionchar a mheastar a bheidh ar chaiteachas

EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil)

Ceannteideal an chreata airgeadais ilbhliantúil: || Uimhir 3 || Slándáil agus Saoránacht

DG HOME || || || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || || IOMLÁN

Ÿ Leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí (praghsanna reatha) || || || || || || || || ||

18 02 aa  An Ciste Tearmainn agus Imirce || Oibleagáidí || (1) || 517.492 || 527.892 || 538.500 || 549.320 || 560.356 || 571.613 || 586.266 || - || 3,851.439

Íocaíochtaí || (2) || 90.085 || 102.823 || 270.844 || 420.790 || 532.681 || 543.385 || 554.303 || 1,336.528 || 3,851.439

|| || || || || || || || || || ||

|| || || || || || || || || ||

Leithreasaí de chineál riaracháin arna maoiniú ó chlúdach na gclár sonrach[33] || || || || || || || || ||

18 01 01 aa             An Ciste Tearmainn agus Imirce || || (3) || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || || 18.500

IOMLÁN leithreasaí do DG HOME || Oibleagáidí || =1+1a +3 || 519.992 || 530.392 || 541.000 || 551.820 || 562.856 || 574.113 || 588.766 || || 3,868.939

Íocaíochtaí || =2+2a +3 || 92.585 || 105.323 || 273.344 || 423.290 || 535.181 || 545.885 || 556.803 || 1,336.528 || 3,868.939

Ceannteideal an chreata airgeadais ilbhliantúil: || 5 || " Caiteachas riaracháin "

Ós rud é go bhfuil gnéithe comhchoiteanna idir cur chun feidhme an Chiste Tearmainn agus Imirce agus an Chiste Slándála Inmheánaí ar nós idirphlé beartais le gach Ballstát agus ag tabhairt san áireamh go bhféadfadh sé tarlú go dtiocfadh forbairt ar eagrúchán inmheánach na hArd-Stiúrthóireachta Gnóthaí Baile d’fhonn bainistiú na gcistí nua a áirithiú (mar aon le cur i gcrích na gclár atá á mbainistiú faoi láthair); ní féidir an caiteachas riaracháin a roinnt idir an Ciste Tearmainn agus Imirce agus an Ciste Slándála Inmheánaí.

Dá réir sin comhfhreagraíonn na figiúirí a bhaineann le Ceannteideal 5 thíos don chaiteachas riaracháin iomlán a mheastar a bheith riachtanach chun bainistiú an dá Chiste ag an AS a áirithiú agus níl aon iomlán leithreasuithe i gceist.

EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil)

|| || || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || Tar éis 2020 || IOMLÁN

DG: HOME ||

Ÿ Acmhainní daonna || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || || 145.887

Ÿ Caiteachas riaracháin eile || 0,156 || 0,159 || 0,162 || 0,165 || 0,168 || 0,172 || 0,175 || || 1,157

IOMLÁN DG HOME || 20.997 || 21.000 || 21.003 || 21.006 || 21.009 || 21.013 || 21.016 || || 147.044 || 165,589

IOMLÁN leithreasaí faoi CHEANNTEIDEAL 5 den chreat airgeadais ilbhliantúil || (Iomlán oibleagáidí = Iomlán íocaíochtaí) || 20.997 || 21.000 || 21.003 || 21.006 || 21.009 || 21.013 || 21.016 || || 147.044

EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil)

|| || || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || || IOMLÁN

IOMLÁN leithreasaí faoi CHEANNTEIDIL 1 go 5 den chreat airgeadais ilbhliantúil || Oibleagáidí || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B ||

Íocaíochtaí || || || || || || || || ||

3.2.2. An tionchar a mheastar a bheidh ar leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí

– ¨  Ní éilíonn an togra/tionscnamh go n-úsáidfear leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí

– þ  Éilíonn an togra go n‑úsáidfear leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí mar a mhínítear thíos:            Cuirtear an beartas Gnóthaí Baile chun feidhme trí bhainistíocht chomhpháirteach go príomha. Cé go socraítear tosaíochtaí caiteachais ar leibhéal an AE, tugtar cúram na bainistíochta laethúla d’Údaráis Fhreagracha ar an leibhéal náisiúnta. Déanfaidh an Coimisiún agus na hÚdaráis Fhreagracha Cinneadh le chéile maidir le comhtháscairí aschuir agus spriocanna mar chuid dá gcuid cláir náisiúnta, agus déanfaidh an Coimisiún faomhadh orthu. Tá sé deacair, dá bhrí sin, táscairí maidir le haschuir a lua go dtí go mbeidh na cláir dréachtaithe, caibidlithe agus faofa in 2013/14.   Maidir le bainistiú láraithe, níl sé indéanta do DG HOME liosta críochnaitheach a sholáthar freisin de gach aschur atá le cur ar fáil trí bhíthin na hidirghabhála airgeadais faoi na Cistí, na costais agus uimhreacha a bhaineann leo ar an meán, mar a iarrtar sa roinn seo. Níl aon uirlisí staitistiúla ann faoi láthair a thugann deis costais bhríocha ar an meán a ríomh ar bhonn na gclár reatha, agus bheadh sainmhíniú beacht den sórt sin mar shárú ar an bprionsabal gur chóir go mbeadh an clár amach anseo sách solúbtha chun dul in oiriúint do na tosaíochtaí polaitiúla idir 2014 agus 2020. Tá sé sin amhlaidh go mór mór i ndáil le cúnamh éigeandála agus gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus maidir le tríú tíortha.

Leithreasaí faoi chomhair oibleagáidí in EUR milliúin (go dtí an 3ú deachúil)

Sonraigh cuspóirí agus aschuir ò || || || Bliain N || Bliain N+1 || Bliain N+2 || Bliain N+3 || ... tabhair na blianta ar fad a theastaíonn le fad an tionchair a thaispeáint (féach pointe 1.6) || IOMLÁN

ASCHUIR

Saghas aschuir[34] || Meánchostas an aschuir || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon na n‑aschur || Costas || Líon iomlán na n‑aschur || Costas iomlán

CUSPÓIR SONRACH UIMH. 1[35]… || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Aschur || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Aschur || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Aschur || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Fo-iomlán chuspóir sonrach Uimh. 1 || || || || || || || || || || || || || || || ||

CUSPÓIR SONRACH UIMH. 2... || || || || || || || || || || || || || || || ||

- Aschur || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Fo-iomlán chuspóir sonrach Uimh. 2 || || || || || || || || || || || || || || || ||

COSTAS IOMLÁN || || || || || || || || || || || || || || || ||

3.2.3. An tionchar a mheastar a bheidh ar leithreasaí de chineál riaracháin 3.2.3.1. Achoimre

– ¨  Ní éilíonn an togra/tionscnamh go n-úsáidfear leithreasaí de chineál riaracháin

– þ Éilíonn an togra go n‑úsáidfear leithreasaí riaracháin mar a mhínítear thíos:

Ós rud é go bhfuil gnéithe comhchoiteanna idir cur chun feidhme an Chiste Tearmainn agus Imirce agus an Chiste Slándála Inmheánaí ar nós idirphlé beartais le gach Ballstát agus ag tabhairt san áireamh go bhféadfadh sé tarlú go dtiocfadh forbairt ar eagrúchán inmheánach na hArd-Stiúrthóireachta Gnóthaí Baile d’fhonn bainistiú na gcistí nua a áirithiú (mar aon le cur i gcrích na gclár atá á mbainistiú faoi láthair); ní féidir an caiteachas riaracháin a roinnt idir an Ciste Tearmainn agus Imirce agus an Ciste Slándála Inmheánaí.

Dá réir sin comhfhreagraíonn na figiúirí a bhaineann le Ceannteideal 5 thíos don chaiteachas riaracháin iomlán a mheastar a bheith riachtanach chun bainistiú an dá Chiste ag an AS a áirithiú agus níl aon iomlán leithreasuithe i gceist.

EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil) DG HOME

CEANNTEIDEAL 5 den chreat airgeadais ilbhliantúil[36] || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || IOMLÁN

Acmhainní Daonna DG HOME || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 20.841 || 145,887

Caiteachas riaracháin eile || 0,156 || 0,159 || 0,162 || 0,165 || 0,168 || 0,172 || 0,175 || 1,157

Fo-iomlán CHEANNTEIDEAL 5 den chreat airgeadais ilbhliantúil || 20.997 || 21.000 || 21.003 || 21.006 || 21.009 || 21.013 || 21.016 || 147.044

Lasmuigh de CHEANNTEIDEAL 5[37] den chreat airgeadais ilbhliantúil [38] || 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || IOMLÁN

Acmhainní Daonna DG HOME || 0.640 || 0.640 || 0.640 || 0.640 || 0.640 || 0.640 || 0.640 || 4.480

Caiteachas eile de chineál riaracháin || 1.860 || 1.860 || 1.860 || 1.860 || 1.860 || 1.860 || 1.860 || 13.020

Fo-iomlán lasmuigh de CHEANNTEIDEAL 5 den chreat airgeadais ilbhliantúil || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 2.500 || 17.500

IOMLÁN || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B

3.2.3.2.  Na hacmhainní daonna a mheastar a bheidh riachtanach

– ¨  Ní éilítear leis an togra/tionscnamh go n-úsáidfear acmhainní daonna

– þ Éilíonn an togra/an tionscnamh go n‑úsáidfear acmhainní daonna mar a mhínítear thíos: Is iad figiúirí 2011 a úsáidtear do bhliain n.

Ós rud é go bhfuil gnéithe comhchoiteanna idir cur chun feidhme an Chiste Tearmainn agus Imirce agus an Chiste Slándála Inmheánaí ar nós idirphlé beartais le gach Ballstát agus ag tabhairt san áireamh go bhféadfadh sé tarlú go dtiocfadh forbairt ar eagrúchán inmheánach na hArd-Stiúrthóireachta Gnóthaí Baile d’fhonn bainistiú na gcistí nua a áirithiú (mar aon le cur i gcrích na gclár atá á mbainistiú faoi láthair); ní féidir an caiteachas riaracháin a roinnt idir an Ciste Tearmainn agus Imirce agus an Ciste Slándála Inmheánaí.

Dá réir sin comhfhreagraíonn na figiúirí a bhaineann le Ceannteideal 5 thíos don chaiteachas riaracháin iomlán a mheastar a bheith riachtanach chun bainistiú an dá Chiste ag an AS a áirithiú agus níl aon iomlán leithreasuithe i gceist.

Sloinnfear an meastachán i méideanna iomlána (nó go dtí an 1ú deachúil ar a mhéad)

|| Bliain N || Bliain N+1 || Bliain N+2 || Bliain N+3 || Bliain N+4 || Bliain N+5 || Bliain N+6

Ÿ Poist don phlean bunaíochta (oifigigh agus gníomhairí sealadacha) ||

18 01 01 01 (Ceanncheathrú agus Oifigí Ionadaíocht an Choimisiúin) || 136 || 136 || 136 || 136 || 136 || 136 || 136

XX 01 01 02 (Toscaireachtaí) || 15 || 15 || 15 || 15 || 15 || 15 || 15

18 01 05 01 (Taighde indíreach) || || || || || || ||

10 01 05 01 (Taighde díreach) || || || || || || ||

Ÿ Pearsanra seachtrach (i gcoibhéis lánaimseartha: FTE)[39] ||

18 02 01 (CA, INT, SNE ón ‘gclúdach iomlánaíoch’) || 16 || 16 || 16 || 16 || 16 || 16 || 16

XX 02 02 (CA, INT, JED, LA agus SNE sna toscaireachtaí) || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10

18 01 04 aa [40] || - i gCeanncheathrú[41] || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10 || 10

- i dtoscaireachtaí || * || * || * || * || * || * || *

XX 01 05 02 (CA, INT, SNE - Taighde indíreach) || || || || || || ||

10 01 05 02 (CA, INT, SNE - Taighde díreach) || || || || || || ||

Eile 13 01 04 02) || || || || || || ||

IOMLÁN || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B || N/B

Is é XX an réimse beartais nó an teideal buiséid lena mbaineann.

Comhlíonfar na riachtanais acmhainní daonna trí fhoireann ón AS a bhfuil bainistíocht na gníomhaíochta faoina cúram cheana nó atá ath-imlonnaithe taobh istigh den AS, mar aon le haon leithdháileadh breise a d'fhéadfaí a thabhairt don AS atá i mbun bainistíochta faoin leithdháileadh bliantúil agus i bhfianaise na srianta buiséadacha. Dhéanfaí méideanna agus iontrálacha barúlacha a choigeartú i gcás aon phróiseas seachtraithe do Ghníomhaireacht Feidhmiúcháin.

Cur síos ar na cúraimí a bheidh le déanamh:

Oifigigh agus gníomhairí sealadacha ag an gceanncheathrú || Cuimsíonn na cúraimí is gá a thabhairt chun críche na cúraimí go léir atá riachtanach le haghaidh clár airgeadais a bhainistiú, ar nós: - ionchur a chur ar fáil don nós imeachta buiséadach;  - idirphlé beartais a dhéanamh le Ballstáit;      - cláir oibre bhliantúla/cinntí maoiniúcháin a ullmhú, tosaíochtaí bliantúla a leagan síos, cláir náisiúnta a fhaomhadh;              - cláir náisiúnta a bhainistiú, glaonna ar thograí agus glaonna ar thairiscintí agus na nósanna imeachta roghnúcháin ina dhiaidh sin;            - cumarsáid le páirtithe leasmhara (tairbhithe féideartha/iarbhír, Ballstáit, srl); - treoirlínte a dhréachtú do Bhallstáit               - tionscadail a bhainistiú, ar bhonn oibríochtúil agus airgeadais;               - rialuithe a fheidhmiú, faoi mar a chuirtear síos orthu thuas (fíorú ex ante, coiste soláthair, iniúchóireachtaí ex post, iniúchóireacht inmheánach, imréiteach na gcuntas); - cuntasaíocht;     - uirlisí TF bainistithe cláir náisiúnta agus deontais a fhorbairt agus a bhainistiú;   - faireachán agus tuairisciú maidir le baint amach cuspóirí, lena n-áirítear sa Tuarascáil Bhliantúil Gníomhaíochta agus i dtuarascálacha an Oifigigh um Údarú de réir Fo-Thoscaireachta

Pearsanra seachtrach || Tá na cúraimí cosúil le cinn na n-oifigeach agus na ngníomhairí sealadacha, seachas i gcás cúraimí nach féidir le pearsanra seachtrach a chomhlíonadh

Pearsanra i dtoscaireachtaí || D’fhonn cur le forbairt chur chun feidhme beartais sa réimse gnóthaí baile, agus go háirithe an ghné sheachtrach a bhaineann leis, beidh ar thoscaireachtaí an AE dóthain saineolais a bheith acu ar chúrsaí gnóthaí baile. Tharlódh gur foireann í seo ón gCoimisiún Eorpach nó ón tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí.

3.2.4. Comhoiriúnacht don chreat airgeadais ilbhliantúil reatha

– þ  Tá an togra/tionscnamh comhoiriúnach don chéad chreat airgeadais ilbhliantúil eile.

– ¨  Beidh athchlárú an cheannteidil ábhartha ag gabháil leis an togra/tionscnamh seo sa chreat airgeadais ilbhliantúil.

Mínigh an cineál athchláraithe a bhfuil gá leis, agus sonraigh na línte buiséid lena mbaineann agus na méideanna comhfhreagracha.

– ¨  Éilítear leis an togra/tionscnamh go gcuirfear an ionstraim sholúbthachta i bhfeidhm nó go ndéanfar athbhreithniú ar an gcreat airgeadais ilbhliantúil[42].

Mínigh a bhfuil gá leis, agus sonraigh na ceannteidil agus na línte buiséid lena mbaineann agus na méideanna comhfhreagracha.

3.2.5. Ranníocaíochtaí ó thríú páirtithe

– Ní dhéantar foráil sa togra/tionscnamh do chómhaoiniú le tríú páirtithe

– þ Déantar foráil sa togra gur gá cistiú Eorpach a chómhaoiniú. Ní féidir an méid cruinn a chainníochtú. Bunaítear leis an rialachán uasrátaí cómhaoiniúcháin arna n-idirdhealú de réir na gcineálacha gníomhaíochtaí:

Leithreasaí in EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil)

|| 2014 || 2015 || 2016 || 2017 || 2018 || 2019 || 2020 || Costas

Sonraigh an comhlacht cómhaoinithe || BS || BS || BS || BS || BS || BS || BS ||

IOMLÁN na leithreasaí cómhaoinithe || le cinneadh || le cinneadh || le cinneadh || le cinneadh || le cinneadh || le cinneadh || le cinneadh ||

3.3. An tionchar a mheastar a bheidh ar ioncam

– þ  Níl impleachtaí airgeadais ar bith ag an togra/tionscnamh ar ioncam.

– ¨  Tá an tionchar airgeadais seo a leanas ag an togra/tionscnamh:

– ¨         ar acmhainní dílse

– ¨         ar ioncam ilghnéitheach

EUR milliún (go dtí an 3ú deachúil)

Líne buiséid ioncaim: || Leithreasaí atá ar fáil don bhliain bhuiséadach leanúnach || Tionchar an togra/tionscnaimh[43]

Bliain N || Bliain N+1 || Bliain N+2 || Bliain N+3 || ... tabhair na colúin ar fad a theastaíonn le fad an tionchair a thaispeáint (féach pointe 1.6)

Airteagal …………. || || || || || || || ||

I gcás ioncaim ilghnéithigh shannta, sonraigh na línte buiséid a n-imrítear tionchar orthu.

Sonraigh an modh chun an tionchar ar ioncam a ríomh.

[1]               IO C 115, 4.5.2010, lch. 1.

[2]               COIM(2010)171 leagan críochnaitheach an 20/04/2010.

[3]               COIM(2011)500 leagan críochnaitheach.

[4]               Cinneadh Uimh. 573/2007/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (IO L 144, 6.6.2007, lch. 1)

[5]               Cinneadh 2007/435/CE ón gComhairle (IO L 168, 28.6.2007, lch. 18)

[6]               Cinneadh Uimh. 575/2007/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (IO L 144, 6.6.2007, lch. 45)

[7]               “Athbhreithniú Buiséid an AE”, COIM (2010) 700, 19.10.2010.

[8]               Sonraí arna mbailiú ag Eurostat faoi Rialachán (CE) Uimh. 862/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le staitisticí Comhphobail maidir le hImirce agus cosaint Idirnáisiúnta.

[9]               Tugtar isteach in athbhreithniú tríbhliantúil an Rialacháin Airgeadais athruithe ar na prionsabail maidir le bainistíocht chomhpháirteach is gá a chur san áireamh.

[10]             IO C, , lch. .

[11]             IO C, , lch. .

[12]             IO L 304, 30.9.2004, lch 12.

[13]             IO L 132, 29.5.2010, lch 11.

[14]             COIM(2005) 388 deireanach.

[15]             IO L 348, 24.12.2008, lch. 98.

[16]             IO L 349, 25.11.2004, lch. 1.

[17]             Sonraí arna mbailiú ag Eurostat faoi Rialachán (CE) Uimh. 862/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le staitisticí Comhphobail maidir le hImirce agus cosaint Idirnáisiúnta.

[18]             IO L 212, 7.8.2001, lch 12.

[19]             IO L 131, 21.5.2008, lch 7.

[20]             IO L 55, 28.2.2011, lch 13.

[21]             IO L , , lch. .

[22]             IO L 144, 6.6.2007, lch. 1.

[23]             IO L 144, 6.6.2007, lch. 45.

[24]             IO L 168, 28.6.2007, lch 18.

[25]             Togra ón gCoimisiún – Rialachán maidir leis na rialacha airgeadais is infheidhme maidir le buiséad bliantúil an Aontais (COIM(2010)815 leagan críochnaitheach an 22.12.2010). Is ionann an togra seo agus an Coimisiún ag tarraingt siar go foirmiúil na dtograí reachtacha COIM(2010)71 leagan críochnaitheach agus COIM(2010)260 leagan críochnaitheach a bhí ann roimhe seo.

[26]             ABM: Bainistiú de réir gníomhaíochtaí – ABB: Bunú an bhuiséid de réir gníomhaíochtaí.

[27]             Mar a thagraítear dó in Airteagal 49(6)(a) nó (b) den Rialachán Airgeadais.

[28]             Is féidir mionsonraí ar na modhanna bainistíochta agus tagairtí don Rialachán Airgeadais a fheiceáil ar shuíomh Gréasáin BudgWeb: http://www.cc.cec/budg/man/budgmanag/budgmanag_en.html

[29]             Mar a thagraítear dóibh in Airteagal 185 den Rialachán Airgeadais.

[30]             LD = Leithreasaí difreáilte / LN = Leithreasaí neamhdhifreáilte

[31]             CSTE: Comhlachas Saorthrádála na hEorpa.

[32]             Tíortha is iarrthóirí agus, nuair is iomchuí, tíortha a d'fhéadfadh a bheith ina n‑iarrthóirí ó na Balcáin Thiar.

[33]             Cúnamh agus caiteachas teicniúil agus/nó riaracháin ar mhaithe le cláir agus/nó gníomhaíochtaí an AE (seanlínte "BA”), agus le taighde indíreach agus taighde díreach a chur chun feidhme.

[34]             Is ionann aschuir agus táirgí agus seirbhísí le soláthar (e.g.: líon na malartuithe mac léinn a fhaigheann maoiniú, iomlán km de bhóithre a rinneadh, etc.).

[35]             Mar a thuairiscítear i Roinn 1.4.2. “Cuspóir sonrach (cuspóirí sonracha)...”

[36]             Clúdach foriomlán, bunaithe ar Leithdháileadh Críochnaitheach 2011 le haghaidh Acmhainní Daonna, lena n‑áirítear oifigigh agus foireann sheachtrach

[37]             Cúnamh agus caiteachas teicniúil agus/nó riaracháin ar mhaithe le cláir agus/nó gníomhaíochtaí an AE (seanlínte "BA”), agus le taighde indíreach agus taighde díreach a chur chun feidhme.

[38]             Foireann sheachtrach arna maoiniú ó sheanlínte BA, bunaithe ar Leithdháileadh Críochnaitheach 2011 le haghaidh Acmhainní Daonna, lena n‑áirítear foireann sheachtrach ag an gCeanncheathrú agus i dToscaireachtaí

[39]             CA= Gníomhaire ar conradh; INT= Foireann ghníomhaireachta ("Intérimaire”); JED= "Jeune Expert en Délégation" (saineolaí óg i dToscaireacht); LA= Gníomhaire áitiúil; SNE= Saineolaí náisiúnta ar iasacht;

[40]             Faoin uasteorainn do phearsanra seachtrach ó leithreasaí faoi chomhair oibríochtaí (na seanlínte "BA”).

[41]             Le haghaidh na gCistí Struchtúracha, an Chiste Eorpaigh Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe (CETFT) agus an Chiste Eorpaigh Iascaigh (CEI) go bunúsach.

[42]             Féach pointí 19 agus 24 den Chomhaontú Idirinstitiúideach.

[43]             Maidir le hacmhainní dílse traidisiúnta (dleachtanna talmhaíochta, tobhaigh siúcra), ní mór na méideanna a luaitear a bheith ina nglanmhéideanna, i.e. méideanna comhlána agus 25% de chostais bhailiúcháin a bheith bainte astu.