(1)

Tá aistriú cóir agus cothrom i dtreo Aontas a bheidh neodrach ó thaobh na haeráide de faoi 2050 ina chuid lárnach den Chomhaontú Glas don Eoraip agus de spriocanna fuinnimh agus aeráide 2030 de chuid an Aontais. Leis na pacáistí reachtacha chun an Comhaontú Glas don Eoraip a chur i gcrích, pacáistí a cuireadh i láthair i mí Iúil agus i mí na Nollag 2021, dírítear go mór ar aghaidh a thabhairt ar an mbochtaineacht fuinnimh agus ar dhaoine leochaileacha a chosaint. Thairis sin, leis an tionscnamh “Rabharta Athchóiriúcháin” (1), mórthionscnamh a ceapadh chun borradh a chur faoi athchóiriú struchtúrach foirgneamh príobháideach agus poiblí, cuirtear i dtábhacht go mór aghaidh a thabhairt ar an mbochtaineacht fuinnimh. Sa chomhthéacs sin, sheol an Coimisiún Tionscnamh maidir le Tithíocht Inacmhainne, ar tionscadal treoraithe é chun athchóiriú a dhéanamh ar 100 ceantar tithíochta sóisialta agus inacmhainne agus glacadh Moladh ón gCoimisiún maidir leis an mBochtaineacht Fuinnimh (2) in 2020 chun cuidiú le deireadh a chur leis an mbochtaineacht fuinnimh “trí dhíriú ar na bunchúiseanna léi” agus straitéisí athchóirithe fuinneamh éifeachtúla a chur chun cinn a chuirfidh feabhas ar cháilíocht saoil shaoránaigh an Aontais Eorpaigh.

(2)

Is coincheap í an bhochtaineacht fuinnimh freisin atá comhdhlúite sa phacáiste reachtaíochta dar teideal “Fuinneamh Glan do gach Eorpach”, trí thomhaltóirí a chur i gcroílár aistrithe cóir fuinnimh agus trí roinnt beart spriocdhírithe a sholáthar chun aghaidh a thabhairt ar laigí sonracha trí bhíthin reachtaíocht fuinnimh.

(3)

Tá rochtain ar sheirbhísí fuinnimh fíor-riachtanach le haghaidh an chuimsithe shóisialta. Cuimsítear an fuinneamh, i measc na seirbhísí riachtanacha (3) a bhfuil gach duine i dteideal rochtain a fháil orthu, i gColún Eorpach na gCeart Sóisialta a d’fhógair Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus an Coimisiún go comhpháirteach an 17 Samhain 2017. Ní mór tacaíocht a bheith le fáil ag daoine atá i ngátar chun rochtain a fháil ar na seirbhísí sin (4). I bPlean Gníomhaíochta Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta (5), leagtar amach gníomhaíochtaí nithiúla chun an 20 prionsabal de chuid an Cholúin a bhaint amach, lena n-áirítear tionscnaimh nithiúla le haghaidh 2022 a chuideoidh freisin le dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh.

(4)

Agus a Mholadh maidir leis an mBochtaineacht Fuinnimh agus doiciméad inmheánach oibre a ghabhann leis á soláthar aige, chomhlíon an Coimisiún freisin a oibleagáid treoir tháscach a sholáthar maidir le táscairí iomchuí chun an bhochtaineacht fuinnimh a thomhas agus maidir leis an sainmhíniú ar “líon suntasach teaghlach atá buailte ag an mbochtaineacht fuinnimh” mar a cheanglaítear faoi Rialachán (AE) 2018/1999 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6) (“an Rialachán Rialachais”) agus faoin Treoir athmhúnlaithe maidir le Leictreachas. Cuireann sé i dtábhacht freisin a thábhachtaí atá na beartais a bhaineann le pleananna náisiúnta fuinnimh agus aeráide (“PNFAnna”) agus le straitéisí athchóirithe fadtéarmacha chun dul i ngleic leis na fadhbanna sin. Cuirfidh an Grúpa le hobair Fhóram Fuinnimh na Saoránach agus Fhaireachlann an Aontais um Bochtaineacht Fuinnimh.

(5)

Tá na sainmhínithe caighdeánacha ar an mbochtaineacht fuinnimh agus ar thomhaltóirí leochaileacha fós á bhforbairt. Dá bhrí sin, socraíonn na Ballstáit a gcritéir féin de réir an chomhthéacs náisiúnta agus áitiúil. Aithnítear go bhfuil na hiarrachtaí a dhéanann na Ballstáit chun an bhochtaineacht a laghdú i gcoitinne chomh luachmhar céanna. Ní mór Treoir an Choimisiúin maidir leis an mbochtaineacht fuinnimh (7) a chur san áireamh agus na PNFAnna á gcur chun feidhme agus á dtabhairt cothrom le dáta i gcomhréir leis an Rialachán maidir le Rialachas an Aontais Fuinnimh agus na Gníomhaíochta Aeráide.

(6)

In Airteagal 28 de Threoir (AE) 2019/944 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) agus in Airteagal 3(3) de Threoir 2009/73/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9), ceanglaítear ar na Ballstáit coincheap coincheap an chustaiméara leochailigh a shainmhíniú, coincheap a d’fhéadfadh tagairt a dhéanamh don bhochtaineacht fuinnimh agus, inter alia, do dhíscor an leictreachais a fhaigheann custaiméirí den sórt sin a thoirmeasc ag amanna criticiúla. Maidir le coincheap na gcustaiméirí leochaileacha, féadfar a áireamh leis leibhéil ioncaim, an sciar den chaiteachas fuinnimh as ioncam indiúscartha, éifeachtúlacht fuinnimh na dtithe, dianspleáchas ar threalamh leictreach ar chúiseanna sláinte, mar gheall ar aois nó bunaithe ar chritéir eile. Tá sé de cheangal ar na Ballstáit na bearta is iomchuí a dhéanamh chun custaiméirí a chosaint agus chun a áirithiú, go háirithe, go bhfuil coimircí iomchuí ann chun custaiméirí leochaileacha a chosaint.

(7)

Le hAirteagal 29 de Threoir athmhúnlaithe (AE) 2019/944 maidir le Leictreachas, ceanglaítear freisin ar na Ballstáit measúnú a dhéanamh ar líon na dteaghlach atá buailte ag an mbochtaineacht fuinnimh agus luaitear ann nach mór dóibh na critéir is bonn don mheasúnú sin a bhunú agus a fhoilsiú. I gcás ina bhfuil líon suntasach teaghlach den sórt sin ann, ní mór do na Ballstáit cuspóir táscach a áireamh ina PNFAnna maidir leis an mbochtaineacht fuinnimh a laghdú, creat ama a sholáthar, agus beartais agus tomhais ábhartha a leagan amach. Ceanglaítear orthu ansin tuairisc a thabhairt don Choimisiún, i gcomhréir leis an Rialachán maidir le Rialachas an Aontais Fuinnimh agus na Gníomhaíochta Aeráide, ar aon dul chun cinn atá déanta acu i dtreo na sprice líon na dteaghlach atá buailte ag an mbochtaineacht fuinnimh a laghdú. Ar an gcaoi chéanna, le hAirteagal 3(4) de Threoir 2009/73/CE ceanglaítear ar na Ballstáit bearta iomchuí a dhéanamh chun aghaidh a thabhairt ar an mbochtaineacht fuinnimh.

(8)

Maidir leis na tionscnaimh uile faoin bpacáiste “Oiriúnach do 55” chun cuspóirí aeráide agus fuinnimh 2030 de chuid an Aontais a chur chun feidhme, ceapadh go comhsheasmhach iad chun sineirgí a chruthú, chun éifeachtaí dáileacháin a d’fhéadfadh a bheith diúltach a mhaolú, lena n-áirítear dáileachán idir na Ballstáit, go háirithe ar na daoine is leochailí agus is boichte ó thaobh fuinnimh de (togra le haghaidh athmhúnlú ar an Treoir maidir le hÉifeachtúlacht Fuinnimh, togra le haghaidh Ciste Sóisialta Aeráide, togra le haghaidh athmhúnlú ar an Treoir maidir le Cánachas Fuinnimh, togra le haghaidh athmhúnlú ar an Treoir maidir le Feidhmíocht Fuinnimh Foirgneamh, an pacáiste maidir le Hidrigin agus Dícharbónú Gáis, togra le haghaidh Moladh ón gComhairle maidir le haistriú cóir i dtreo na haeráidneodrachta a áirithiú). Chun tacaíocht iomlán a thabhairt do na Ballstáit, ghlac an Coimisiún Moladh (10) ina bhfuil treoirlínte agus samplaí maidir le cur chun feidhme chéad phrionsabal na hÉifeachtúlachta Fuinnimh sa chinnteoireacht san earnáil fuinnimh agus in earnálacha eile.

(9)

Tá sé ríthábhachtach dea-chleachtais a mhalartú agus comhordú na mbeart beartais a mhéadú idir na Ballstáit, páirtithe leasmhara eile lena mbaineann agus an Coimisiún chun tacú le teaghlaigh leochaileacha, le teaghlaigh atá lag ó thaobh an airgeadais de nó leo siúd atá thíos leis an mbochtaineacht fuinnimh, d’fhonn na hiarrachtaí agus na gealltanais a neartú chun Comhaontú Glas don Eoraip a chur i gcrích a bheidh cóir agus cothrom. Ba cheart, dá bhrí sin, Grúpa Comhordúcháin um an mBochtaineacht Fuinnimh agus Tomhaltóirí Leochaileacha a bhunú.

(10)

Ba cheart é a bheith mar mhisean foriomlán ag an nGrúpa Comhordúcháin um an mBochtaineacht Fuinnimh agus Tomhaltóirí Leochaileacha an saineolas beartais is gá a sholáthar don Choimisiún agus do na Ballstáit le haghaidh tionscnaimh atá dírithe ar na tomhaltóirí is leochailí a shainaithint, tacú leo agus iad a chosaint, agus dea-fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh fuinnimh á chaomhnú agus á fheabhsú san am céanna. Ba cheart dó idirchaidreamh a dhéanamh le comhlachtaí ullmhúcháin ábhartha de chuid na Comhairle, amhail an Coiste um Chosaint Shóisialta, go háirithe a mhéid a bhaineann le tionchar na mbeartas ar theaghlaigh leochaileacha agus teaghlaigh atá ar ioncam íseal agus le ról na mbeartas sóisialta chun aghaidh a thabhairt ar an mbochtaineacht fuinnimh.

(11)

Ba cheart an Grúpa a bheith comhdhéanta d’údaráis inniúla na mBallstát. Ba cheart rialacha maidir le faisnéis a nochtadh ag comhaltaí an Ghrúpa a leagan síos,