Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62021CJ0333

    Breithiúnas na Cúirte (Mór-Dhlísheomra) 2023 Nollaig 21.
    European Superleague Company, S.L. v Unión de Federaciones Europeas de Fútbol (UEFA) agus Fédération internationale de football association (FIFA).
    Tarchur chun réamhrialú – Iomaíocht – Margadh inmheánach – Rialacha arna dtabhairt isteach ag comhlachais idirnáisiúnta spóirt – Sacar gairmiúil – Eintitis arna rialú ag an dlí príobháideach a bhfuil cumhachtaí rialála, athbhreithnithe agus cinnteoireachta acu, agus an chumhacht chun smachtbhannaí a fhorchur – Rialacha maidir le réamhúdarú comórtas, rannpháirtíocht clubanna sacair agus imreoirí sna comórtais sin, agus saothrú cearta tráchtála agus meán a bhaineann leis na comórtais sin a shaothrú – Feidhmiú comhthreomhar gníomhaíochtaí eacnamaíocha – Eagrú agus margú comórtas – Saothrú cearta gaolmhara tráchtála agus meán – Airteagal 101(1) CFAE – Cinneadh ó chomhlachas gnóthas a dhéanann dochar don iomaíocht – Coincheapa ‘cuspóir’ agus ‘éifeacht’ frithiomaíoch – Díolúine faoi Airteagal 101(3) CFAE – Coinníollacha – Airteagal 102 CFAE – Mí-úsáid ceannasachta – Fírinniú – Coinníollacha – Airteagal 56 CFAE – Srianta ar an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar – Fírinniú – Coinníollacha – Dualgas cruthúnais.
    Cás C-333/21.

    Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:1011

    Cás C-333/21

    European Superleague Company SL

    V

    Fédération Internationale de Football Association (FIFA)
    agus
    Aontas Chumainn Sacair na hEorpa (UEFA),

    (Iarraidh ar réamhrialú ón Juzgado de lo Mercantil de Madrid)

    Breithiúnas na Cúirte Breithiúnais (an Mór-Dhlísheomra) an 21 Nollaig 2023

    (Tarchur chun réamhrialú – Iomaíocht – Margadh inmheánach – Rialacha arna dtabhairt isteach ag comhlachais idirnáisiúnta spóirt – Sacar gairmiúil – Eintitis arna rialú ag an dlí príobháideach a bhfuil cumhachtaí rialála, athbhreithnithe agus cinnteoireachta acu, agus an chumhacht chun smachtbhannaí a fhorchur – Rialacha maidir le réamhúdarú comórtas, rannpháirtíocht clubanna sacair agus imreoirí sna comórtais sin, agus saothrú cearta tráchtála agus meán a bhaineann leis na comórtais sin a shaothrú – Feidhmiú comhthreomhar gníomhaíochtaí eacnamaíocha – Eagrú agus margú comórtas – Saothrú cearta gaolmhara tráchtála agus meán – Airteagal 101(1) CFAE – Cinneadh ó chomhlachas gnóthas a dhéanann dochar don iomaíocht – Coincheapa ‘cuspóir’ agus ‘éifeacht’ frithiomaíoch – Díolúine faoi Airteagal 101(3) CFAE – Coinníollacha – Airteagal 102 CFAE – Mí-úsáid ceannasachta – Fírinniú – Coinníollacha – Airteagal 56 CFAE – Srianta ar an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar – Fírinniú – Coinníollacha – Dualgas cruthúnais)

    1. Ceisteanna a tharchuirtear chun réamhrialú – Tarchur chuig an gCúirt – Comhréireacht an chinnidh tarchur a dhéanamh le rialacha an dlí náisiúnta lena rialaítear eagrú na gcúirteanna agus a nós imeachta – Fíorú nach bhfuil de dhualgas ar an gCúirt

      (Airteagal 267 CFAE)

      (féach míreanna 56 agus 57)

    2. Ceisteanna a tharchuirtear le haghaidh réamhrialú – Inghlacthacht – An gá le réamhrialú agus ábharthacht na gceisteanna a tharchuirtear – Measúnú ón gcúirt náisiúnta – Toimhde ábharthacht na gceisteanna a tarchuireadh

      (Airteagal 267 CFAE)

      (féach míreanna 64-66)

    3. Dlí an Aontais Eorpaigh – Raon feidhme – Cúram spóirt mar ghníomhaíocht eacnamaíoch – Ar áireamh – Rialacha arna dtabhairt isteach ag comhlachais spóirt a bhaineann le comórtais a eagrú ina ndisciplín, lena bhfeidhmiú cuí agus le rannpháirtíocht lucht spóirt iontu – Cé acu is incheadaithe – Teorainneacha – Cearta agus saoirsí a fheidhmiú a thugtar do dhaoine aonair le dlí an Aontais Eorpaigh

      (Airteagail 45, 49, 56, 63, 101, 102 agus 165 CFAE)

      (féach míreanna 75, 83, 85-88, 101)

    4. Dlí an Aontais Eorpaigh – Raon feidhme – Cúram spóirt mar ghníomhaíocht eacnamaíoch – Ar áireamh – Rialacha arna nglacadh ar fhorais neamheacnamaíocha amháin agus a bhaineann le ceisteanna leasa amháin a bhaineann leis an spórt – Eisiamh – Rialacha arna n-eisiúint ag comhlachais spóirt arb é is aidhm dóibh scéim formheasa roimh ré a bhunú do chomórtais spóirt, creat le haghaidh rannpháirtíocht clubanna agus imreoirí sacair sna comórtais sin agus leas a bhaint as na cearta tráchtála agus meán a bhaineann leis na comórtais sin – Rialacha lena mbunaítear creat do ghníomhaíochtaí eacnamaíocha – Ar áireamh

      (Airteagail 45, 49, 56, 63, 101, 102 agus 165 CFAE)

      (féach míreanna 84, 89-94)

    5. Dlí an Aontais Eorpaigh – Raon feidhme – Cúram spóirt mar ghníomhaíocht eacnamaíoch – Ar áireamh – Rialacha arna n-eisiúint ag comhlachais spóirt atá dírithe ar scéim formheasa roimh ré a bhunú le haghaidh comórtais spóirt, creat le haghaidh rannpháirtíocht clubanna sacair agus imreoirí sna comórtais sin agus leas a bhaint as na cearta tráchtála agus na cearta meán a bhaineann leis na comórtais sin – Srianadh – Cóiriú – Cuntas a thabhairt ar shaintréithe sonracha an spóirt

      (Airteagail 45, 49, 56, 63, 101, 102 agus 165 CFAE)

      (féach míreanna 96-100, 102-106)

    6. Iomaíocht – Rialacha an Aontais Eorpaigh – Gnóthas – Coincheap – Feidhmiú gníomhaíochta eacnamaíche – Eagrú agus margaíocht ag cumainn spóirt de chomórtais sacair idirclubanna ar chríoch an Aontais Eorpaigh agus saothrú na gceart a bhaineann leis sin – Ar áireamh

      (Airteagail 101 agus 102 CFAE)

      (féach míreanna 112-115)

    7. Ceannasacht – Mí-úsáid – Toirmeasc – Cuspóir – Smachtbhannaí i leith cleachtais a d’fhéadfadh díobháil a dhéanamh, fiú go hindíreach, do thomhaltóirí tríd an mbonn a bhaint de struchtúr éifeachtach iomaíochta

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach mír 124)

    8. Ceannasacht – Mí-úsáid – Coincheap – Cuspóir coincheap a bhaineann le hiompar amhail tionchar a imirt ar struchtúr margaidh agus a bhfuil d’éifeacht aige bac a chur ar chothabháil nó ar fhás na hiomaíochta – Oibleagáidí ar an ngnóthas ceannasach – Iomaíocht ar bhonn fiúntais – Critéir mheasúnaithe

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach míreanna 125-130)

    9. Ceannasacht – Mí-úsáid – Coincheap – Cumas chun iomaíocht agus éifeacht eisiatach a shrianadh – Iompar a bhfuil an éifeacht iarbhír nó fhéideartha aige rochtain ar an margadh a dhiúltú do ghnóthais a d’fhéadfadh a bheith in iomaíocht lena chéile – Ar áireamh

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach mír 131)

    10. Ceannasacht – Mí-úsáid – Cuspóir comhlachais spóirt a bhíonn i mbun gníomhaíochtaí eacnamaíocha in eagrú agus margaíocht comórtas spóirt mar a leagtar síos ina reachtanna – Comhlachas spóirt a eagraíonn comórtais spóirt tráchtála agus a bhaineann leas astu agus a bhfuil sé de chumhacht aige a chinneadh an bhféadfaidh gnóthais eile a bheith rannpháirteach sa ghníomhaíocht eacnamaíoch sin – An chumhacht formheas roimh ré a dheonú agus coinníollacha feidhmithe na ngníomhaíochtaí sin a shocrú i ndáil le hiomaitheoirí iarbhír nó féideartha – Coinníoll – Coinníoll atá oiriúnach chun deireadh a chur leis an mbaol go mbainfí mí-úsáid as ceannasacht

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach míreanna 132-138)

    11. Ceannasacht – Mí-úsáid – Coincheap – Comhlachais spóirt tar éis rialacha lánroghnacha a leagan síos maidir le formheas, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí roimh ré i gcomhthéacs comórtais idirnáisiúnta sacair ghairmiúil – Gan aon chritéir shubstainteacha ná rialacha mionsonraithe nós imeachta lena n-áirithítear go bhfuil na rialacha agus na smachtbhannaí sin trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach – Ar áireamh

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach míreanna 143-152, cuid oibríochtúil 1)

    12. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar an iomaíocht – Critéir le haghaidh measúnaithe – Idirdhealú idir srianta de réir cuspóra agus de réir éifeachta – Srian de réir cuspóra – Cibé acu leibhéal leordhóthanach dochair – Méid leordhóthanach dochair arna nochtadh

      (Airteagal 101(1) CFAE)

      (féach míreanna 159, 161-163)

    13. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar iomaíocht – Critéir le haghaidh measúnaithe – Inneachar agus cuspóir chairtéil agus comhthéacs eacnamaíoch agus dlíthiúil a fhorbartha – Idirdhealú idir srianta de réir cuspóra agus de réir éifeachta – Rún na bpáirtithe i gcomhaontú chun iomaíocht a shrianadh – Ní gá critéar – Sárú de réir cuspóra – Cé acu leibhéal leordhóthanach díobhála – Critéir le haghaidh measúnaithe – An gá scrúdú a dhéanamh ar éifeachtaí an iompair fhrithiomaíoch ar an iomaíocht – Gan aon chritéar riachtanach

      (Airteagal 101 CFAE)

      (féach míreanna 165-168)

    14. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar an iomaíocht – Critéir le haghaidh measúnaithe – Idirdhealú idir srianta de réir cuspóra agus de réir éifeachta – Srian trí éifeacht – Scrúdú ar oibriú na hiomaíochta in éagmais an chomhaontaithe atá i gceist

      (Airteagal 101(1) CFAE)

      (féach míreanna 169, 170)

    15. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar an iomaíocht – Cinntí ag comhlachais ghnóthas – Cuspóir comhlachais spóirt a dhéanann gníomhaíochtaí eacnamaíocha in eagrú agus margaíocht comórtas spóirt mar atá leagtha síos ina reachtanna – Rialacha maidir le formheas roimh ré, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí i gcomhthéacs comórtas sacair gairmiúil idirnáisiúnta – Gan aon chritéir shubstainteacha ná rialacha mionsonraithe nós imeachta lena n-áirithítear go bhfuil na rialacha agus na smachtbhannaí sin trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach – Srian de réir cuspóra

      (Airteagal 101(1) CFAE)

      (féach míreanna 171-179, cuid oibríochtúil 2)

    16. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar an iomaíocht – Cinntí ag comhlachais ghnóthas – Rialacha maidir le formheas roimh ré, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí i gcomhthéacs comórtais sacair ghairmiúil idirnáisiúnta – Bonn cirt ar fhorais cuspóirí dlisteanacha ar mhaithe le leas an phobail – Coinníoll – Gan srian de réir cuspóra – Díolúine – Coinníollacha

      (Airteagail 101(1) agus (3), agus 102 CFAE)

      (féach míreanna 183-188)

    17. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Toirmeasc – Díolúine – Coinníollacha – Feabhas a chur ar tháirgeadh nó ar dháileadh earraí nó rannchuidiú le dul chun cinn teicniúil nó eacnamaíoch – Buntáistí oibiachtúla suntasacha amhail cúiteamh a dhéanamh as na míbhuntáistí iomaíochta a eascraíonn as an gcomhaontú sin – Cineál riachtanach nó riachtanach an iompair i gceist – Gan deireadh a chur leis an iomaíocht éifeachtach uile i gcás cuid shubstaintiúil de na táirgí nó na seirbhísí lena mbaineann – Dualgas cruthúnais – Coinníollacha díolúine carnach

      (Airteagal 101(3) CFAE)

      (féach míreanna 189-200)

    18. Ceannasacht – Mí-úsáid – Comhlachais spóirt tar éis rialacha lánroghnacha a leagan síos maidir le formheas, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí roimh ré i gcomhthéacs comórtais sacair ghairmiúil idirnáisiúnta – Cineál mí-úsáideach – Firinniú oibiachtúil – Coinníollacha – Raon feidhme an dualgais cruthúnais

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach míreanna 201-209, cuid oibríochtúil 3)

    19. Comhaontuithe, cinntí agus cleachtais chomhbheartaithe – Éifeacht dhíobhálach ar an iomaíocht – Comhlachais spóirt tar éis cumhachtaí eisiacha a thabhairt dóibh féin do chearta margaidh a thagann ó chomórtais ghairmiúla sacair a thagann faoina ndlínse – Srian de réir cuspóra – Díolúine – Coinníollacha

      (Airteagal 101(1) agus (3) CFAE)

      (féach míreanna 217-228, 230-241, cuid oibríochtúil 4)

    20. Ceannasacht – Mí-úsáid – Comhlachais spóirt tar éis cumhachtaí eisiacha a thabhairt dóibh féin do chearta margaidh a thagann ó chomórtais sacair a thagann faoina ndlínse – Cineál mí-úsáideach – Firinniú oibiachtúil – Coinníollacha

      (Airteagal 102 CFAE)

      (féach míreanna 231-241, cuid oibríochtúil 4)

    21. Saoirse chun seirbhísí a sholáthar – Srianta – Comhlachais spóirt tar éis rialacha lánroghnacha a leagan síos maidir le formheas, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí roimh ré i gcomhthéacs comórtais idirnáisiúnta sacair ghairmiúil – Gan aon chritéir shubstainteacha ná rialacha mionsonraithe nós imeachta lena n-áirithítear go bhfuil na rialacha agus na smachtbhannaí sin trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach – Gan a bheith incheadaithe – Bonn cirt – Gan iad a bheith ceadaithe – Gan iad a bheith trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach

      (Airteagal 56 CFAE)

      (féach míreanna 247-257, cuid oibríochtúil 5)

    Résumé

    Is comhlachas é Fédération internationale de football Association (FIFA) atá faoi rialú dhlí na hEilvéise, lena n-áirítear, inter alia, rialacháin agus forálacha lena rialaítear cluiche an sacair agus cúrsaí gaolmhara a tharraingt suas, agus gach cineál sacair a rialú ar leibhéal an domhain, ach freisin a chomórtais idirnáisiúnta féin a eagrú. Tá FIFA comhdhéanta de chumainn náisiúnta sacair atá ina mbaill de shé chónaidhm ilchríochacha atá aitheanta aige – lena n-áirítear Aontas Chumainn Sacair na hEorpa (UEFA), comhlachas atá faoi rialú ag dlí na hEilvéise agus arb é atá i bpríomh-mhisin faireachán agus rialú a dhéanamh ar fhorbairt gach cineáil sacair san Eoraip. Mar chomhaltaí FIFA agus UEFA, tá sé d’oibleagáid ar na comhlachais náisiúnta sin, inter alia, a chur faoi deara dá gcomhaltaí nó dá gcleamhnaithe féin reachtanna, rialacháin, treoracha agus cinntí FIFA agus UEFA a chomhlíonadh, agus a áirithiú go gcomhlíonfaidh na páirtithe leasmhara uile sa sacar iad, go háirithe ag na sraitheanna gairmiúla, na clubanna agus na himreoirí.

    I gcomhréir lena Reachtanna faoi seach, tá sé de chumhacht ag FIFA agus UEFA reáchtáil comórtas sacair gairmiúil idirnáisiúnta a fhormheas, lena n-áirítear comórtais idir clubanna sacair atá cleamhnaithe le cumann náisiúnta (‘comórtais sacair idirchlub’). Féadfaidh siad comórtais den sórt sin a eagrú freisin agus leas a bhaint as na cearta a bhaineann leo.

    Is cuideachta í European Superleague Company SL (‘ESLC’) a rialaítear le dlí na Spáinne a bunaíodh ar thionscnamh roinnt clubanna sacair gairmiúla a bhfuil sé mar chuspóir aici comórtas nua sacair idirchlub Eorpacha a eagrú ar a dtugtar an ‘Super League’.

    Leis an gcomhaontú scairshealbhóirí agus infheistíochta, a cheanglaíonn tionscnóirí an tionscadail, tá bunú an Super League faoi réir aitheantais FIFA agus UEFA mar chomórtas nua atá ag luí lena Reachtanna.

    Tar éis an fhógra gur cruthaíodh an Super League, d’eisigh FIFA agus UEFA comhráiteas an 21 Eanáir 2021, inar diúltaíodh aitheantas a thabhairt don chomórtas nua sin agus inar tugadh rabhadh go ndéanfaí aon imreoir nó club a ghlac páirt sa chomórtas nua sin a dhíbirt as comórtais a d’eagraigh FIFA agus UEFA. I bhfógra eile, d’athdhearbhaigh UEFA agus roinnt comhlachas náisiúnta go bhféadfaí bearta araíonachta a ghlacadh i leith rannpháirtithe san Super League, go háirithe iad a eisiamh ó mhórchomórtais áirithe Eorpacha agus dhomhanda.

    Sna himthosca sin, thug ESLC caingean os comhair Juzgado de lo Mercantil no 17 de Madrid (Cúirt Tráchtála Uimh. 17, Maidrid, an Spáinn), ag lorg, go bunúsach, dearbhú go raibh na fógraí sin, agus an t-iompar lena bhféadfadh FIFA agus UEFA agus a gcomhlachais náisiúnta is comhaltaí iad a chur i ngníomh, neamhdhleathach agus díobhálach.

    De réir na cúirte sin, tá monaplacht nó, ar a laghad, ceannasacht ag FIFA agus UEFA sa mhargadh chun comórtais idirnáisiúnta sacair idirchlubanna a eagrú agus a mhargú, agus chun leas a bhaint as na cearta éagsúla a bhaineann leis na comórtais sin. Sa chomhthéacs sin, níl sé cinnte go bhfuil forálacha áirithe de Reachtanna FIFA agus UEFA ag luí le dlí an Aontais Eorpaigh, go háirithe Airteagail 101 agus 102 CFAE, agus na forálacha a bhaineann leis na saoirsí bunúsacha éagsúla a ráthaítear le Conradh FAE.

    Ina breithiúnas, a tugadh an lá céanna le dhá bhreithiúnas ( 1 ) eile a bhaineann le cur i bhfeidhm dhlí eacnamaíoch an Aontais Eorpaigh ar rialacha arna nglacadh ag cónaidhmeanna spóirt idirnáisiúnta nó náisiúnta, luann an Chúirt Bhreithiúnais, ina suí di mar Mhór-Dhlísheomra, gur féidir breathnú ar na coinníollacha ina bhfuil na rialacha arna gcur i bhfeidhm ag FIFA agus UEFA, ar thaobh amháin, maidir le comórtais idirnáisiúnta sacair idirchlub a fhormheas roimh ré, rannpháirtíocht clubanna sacair agus imreoirí sacair iontu, agus freisin maidir leis na smachtbhannaí dá bhforáiltear chun gabháil leis na rialacha sin, agus, ar an taobh eile, maidir le saothrú na gceart éagsúil a bhaineann leis na comórtais sin, gur mí-úsáid ceannasachta iad faoi Airteagal 102 CFAE, chomh maith le comhaontú frithiomaíoch faoi Airteagal 101 CFAE. Tugann an Chúirt rialú freisin maidir le comhoiriúnacht na rialacha sin maidir le formheas, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí roimh ré leis an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar a ráthaítear le hAirteagal 56 CFAE.

    Cinntí na Cúirte

    Tosaíonn an Chúirt trí thrí shraith barúlacha a leagan amach.

    Sa chéad áit, tugann sí faoi deara nach mbaineann na ceisteanna a thíolaic an chúirt a rinne an tarchur ach le sraith rialacha a ghlac FIFA agus UEFA maidir le comórtais idirnáisiúnta sacair idirchlub agus rannpháirtíocht na gclubanna sacair gairmiúla agus a n-imreoirí, ar thaobh amháin, a fhormheas roimh ré agus maidir le saothrú na gceart éagsúil a bhaineann leis na comórtais sin, ar an taobh eile. Dá réir sin, ní iarrtar ar an gCúirt rialú a thabhairt ar láithreacht FIFA agus UEFA ná ar bhunús rialacha eile arna nglacadh ag an dá chónaidhm sin nó, ar deireadh, ar an tionscadal Super League féin a bheith ann nó ar shaintréithe an tionscadail sin, i bhfianaise na rialacha iomaíochta nó na saoirsí eacnamaíocha a chumhdaítear i gConradh FAE.

    Ina dhiaidh sin, tugann an Chúirt faoi deara go dtagann na rialacha uile ar tarchuireadh ceisteanna chuici ina leith faoi raon feidhme fhorálacha an Chonartha a bhaineann le dlí na hiomaíochta agus faoi raon feidhme na bhforálacha sin a bhaineann le saoirsí gluaiseachta. Tugann sí faoi deara i ndáil leis sin, a mhéid is gníomhaíocht eacnamaíoch é, go bhfuil cleachtadh an spóirt faoi réir fhorálacha dhlí an Aontais Eorpaigh is infheidhme maidir le gníomhaíocht den sórt sin, cé is moite de rialacha sonracha áirithe a glacadh ar fhorais neamheacnamaíocha amháin agus a bhaineann le ceisteanna leasa amháin a bhaineann leis an spórt per se. Ní thagann na rialacha atá i gceist sna príomhimeachtaí, áfach, gan beann ar cibé acu ó FIFA nó UEFA a thagann siad, laistigh den eisceacht sin, ós rud é go mbaineann siad le sacar a shaothrú mar ghníomhaíocht eacnamaíoch.

    Ar deireadh, maidir leis na hiarmhairtí a d’fhéadfaí a thuiscint ó Airteagal \\165 CFAE – lena sonraítear na cuspóirí a shanntar do ghníomhaíocht an Aontais Eorpaigh i réimse an spóirt agus na modhanna is féidir a úsáid chun rannchuidiú leis na cuspóirí sin a bhaint amach – tugann an Chúirt faoi deara nach riail speisialta í an fhoráil sin lena ndíolmhaítear an spórt ó fhorálacha uile nó ó chuid d’fhorálacha eile dhlí príomha an Aontais Eorpaigh a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm maidir leis nó a éilíonn cóir speisialta don spórt i gcomhthéacs an chur i bhfeidhm sin. Meabhraíonn sí freisin go bhféadfar saintréithe sonracha doshéanta na gníomhaíochta spóirt a chur san áireamh in éineacht le gnéithe eile agus ar choinníoll go bhfuil siad ábhartha i gcur i bhfeidhm fhorálacha Chonradh FAE a bhaineann le dlí na hiomaíochta agus le saoirsí gluaiseachta, cé nach bhféadfaidh siad a bheith amhlaidh ach amháin i gcomhthéacs na gcoinníollacha agus na gcritéar cur i bhfeidhm dá bhforáiltear i ngach ceann de na forálacha sin agus i gcomhlíonadh na gcoinníollacha agus na gcritéar sin.

    I bhfianaise na mbarúlacha sin agus tar éis di a thabhairt faoi deara nach mór FIFA agus UEFA a aicmiú mar ‘ghnóthais’ chun críocha dhlí iomaíochta an Aontais Eorpaigh sa mhéid go dtugann siad faoi ghníomhaíochtaí eacnamaíocha amhail comórtais sacair a eagrú agus leas a bhaint as na cearta a bhaineann leo, is í an Chúirt ar dtús a éireoidh leis an gceist an bhféadfaí a mheas gur mí-úsáid ceannasachta faoi Airteagal 102 CFAE, ar thaobh amháin, agus comhaontú frithiomaíoch faoi Airteagal 101 CFAE, ar an taobh eile, é glacadh rialacha ag FIFA agus UEFA maidir le formheas roimh ré ar chomórtais sacair idirchlub agus rannpháirtíocht iontu, faoi phian smachtbhannaí.

    I ndáil leis sin, tugann an Chúirt faoi deara go dtacaíonn saintréithe sonracha na sacair ghairmiúil, lena n-áirítear an tábhacht shuntasach shóisialta agus chultúrtha a bhaineann léi agus an fíoras go bhfuil sí bunaithe ar oscailteacht agus ar fhiúntas spóirt, le cinneadh go bhfuil sé dlisteanach eagrú agus stiúradh comórtas idirnáisiúnta sacair ghairmiúil a chur faoi réir rialacha comhchoiteanna lena mbeartaítear aonchineálacht agus comhordú na gcomórtas sin a ráthú laistigh d’fhéilire foriomlán meaitseála chomh maith le reáchtáil comórtas spóirt bunaithe ar chomhdheiseanna agus ar chomhfhiúntas a chur chun cinn. Tá sé dlisteanach freisin comhlíonadh na rialacha comhchoiteanna sin a áirithiú trí rialacha amhail na rialacha sin a chuir FIFA agus UEFA i bhfeidhm maidir leis na comórtais sin a fhormheas roimh ré agus maidir le rannpháirtíocht clubanna agus imreoirí iontu. Dá bhrí sin, i gcomhthéacs sonrach na sacair ghairmiúil agus na ngníomhaíochtaí eacnamaíocha a eascraíonn as cleachtas an spóirt sin, ní fhéadfar glacadh na rialacha sin ná a gcur chun feidhme a aicmiú, i dtéarmaí a bprionsabal nó go ginearálta, mar ‘mhí-úsáid ceannasachta’ faoi Airteagal 102 CFAE. Is amhlaidh atá i gcás smachtbhannaí a thugtar isteach mar chúnamh do na rialacha sin, ós rud é go bhfuil na smachtbhannaí sin dlisteanach, ó thaobh a bprionsabail de, mar bhealach chun éifeachtacht na rialacha sin a ráthú.

    Faoi mar a fhéadfaidh sé, ní féidir glacadh nó cur chun feidhme rialacha agus smachtbhannaí dá bhforáiltear mar rialacha agus smachtbhannaí mar chúntaí a mheas mar ghlacadh nó cur chun feidhme dlisteanach, i gcás nach bhfuil aon chreat ann le haghaidh critéir shubstainteacha agus rialacha mionsonraithe nós imeachta atá oiriúnach chun a áirithiú go bhfuil siad trédhearcach, oibiachtúil, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach. Go sonrach, is gá, go háirithe, na critéir sin agus na rialacha mionsonraithe sin a leagan síos i bhfoirm inrochtana sula gcuirfear na rialacha atá i gceist chun feidhme. Thairis sin, chun go measfar na critéir agus na rialacha mionsonraithe sin a bheith neamh-idirdhealaitheach, níor cheart eagrú agus margú comórtas tríú páirtí ná rannpháirtíocht clubanna agus imreoirí iontu a chur faoi réir ceanglas atá éagsúil ó na ceanglais is infheidhme maidir le comórtais arna n-eagrú agus arna margú ag an eintiteas cinnteoireachta, nó atá comhionann nó cosúil leo, ach atá dodhéanta nó thar a bheith deacair a chomhlíonadh sa chleachtas i gcás gnóthas nach bhfuil an stádas céanna aige le comhlachas nó na cumhachtaí céanna ar fáil dó agus atá ag an eintiteas sin agus atá, dá réir sin, i staid éagsúil leis an eintiteas sin. Ar deireadh, ionas nach mbeidh na smachtbhannaí a tugadh isteach mar chúiteamh ar na rialacha sin lánroghnach, ní mór iad a rialú le critéir nach mór dóibh a bheith trédhearcach, oibiachtúil, beacht agus neamh-idirdhealaitheach freisin, ach ní mór dóibh a ráthú freisin go gcinnfear na smachtbhannaí sin, i ngach cás sonrach, i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, i bhfianaise, inter alia, cineál, fad agus tromchúis an tsáraithe a rinneadh.

    Dá bhrí sin, is ionann glacadh agus cur chun feidhme rialacha maidir le formheas, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí roimh ré, i gcás nach bhfuil aon chreat ann do na rialacha sin lena bhforáiltear do chritéir shubstainteacha agus rialacha mionsonraithe nós imeachta atá oiriúnach lena áirithiú go bhfuil siad trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach, agus mí-úsáid ceannasachta faoi Airteagal 102 CFAE.

    Maidir le cur i bhfeidhm Airteagal 101 CFAE maidir leis na rialacha sin, tugann an Chúirt faoi deara, cé go bhféadfadh sé go n-áireofaí leis na cúiseanna sonraithe chun rialacha a ghlacadh maidir le formheas roimh ré do chomórtais sacair idirclubanna cuspóirí dlisteanacha a bhaint amach, amhail comhlíonadh phrionsabail, luachanna agus rialacha an chluiche atá mar bhonn taca le sacar gairmiúil a áirithiú, go dtugann siad an chumhacht do FIFA agus UEFA na coinníollacha rochtana ar an margadh lena mbaineann a údarú, a rialú agus a shocrú d’aon ghnóthas a d’fhéadfadh a bheith in iomaíocht le chéile, agus dá bhrí sin an méid iomaíochta a d’fhéadfadh a bheith ann ar an margadh sin agus na coinníollacha ina bhféadfar an iomaíocht fhéideartha sin a fheidhmiú a chinneadh.

    Thairis sin, d’fhéadfadh na rialacha maidir le rannpháirtíocht clubanna agus gníomhaithe sna comórtais sin an cuspóir frithiomaíoch atá ina chuid dhílis d’aon sásra formheasa roimh ré nach bhfuil faoi réir srianta, oibleagáidí agus athbhreithnithe atá oiriúnach chun a áirithiú go bhfuil sé trédhearcach, oibiachtúil, beacht agus neamh-idirdhealaitheach a threisiú, trí chosc a chur ar aon ghnóthas a eagraíonn iomaíocht a d’fhéadfadh a bheith in iomaíocht le chéile, ar bhealach fiúntach, na hacmhainní atá ar fáil sa mhargadh a iarraidh, eadhon clubanna agus gníomhaithe, a bheith leochaileach – má tá siad rannpháirteach i gcomórtas nach raibh formheas FIFA agus UEFA aige roimh ré – ar smachtbhannaí nach bhfuil aon chreat ann ina leith lena bhforáiltear do chritéir shubstainteacha nó rialacha mionsonraithe nós imeachta lena bhféadfaí a áirithiú go bhfuil siad trédhearcach, oibiachtúil, beacht, neamh-idirdhealaitheach agus comhréireach.

    Dá bhrí sin, i gcás nach bhfuil aon chreat ann lena bhforáiltear do chritéir shubstainteacha nó rialacha mionsonraithe nós imeachta den sórt sin, léiríonn na rialacha atá i gceist, mar gheall ar chineál na rialacha sin, méid leordhóthanach dochair don iomaíocht agus, mar thoradh air sin, ní mór a mheas go bhfuil sé ina chuspóir acu an díobháil sin a chosc. Dá réir sin, tagann siad faoi raon feidhme an toirmisc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, gan é a bheith riachtanach chun a n-éifeachtaí iarbhír ná a n-éifeachtaí féideartha a scrúdú.

    Sa dara háit, díríonn an Chúirt ar an gceist an bhféadfadh na rialacha maidir le formheas roimh ré, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí atá i gceist tairbhe a bhaint as díolúine nó an bhféadfadh údar a bheith leo. I ndáil leis sin, meabhraíonn an Chúirt, ar an gcéad dul síos, go bhféadfadh iompar sonrach áirithe, amhail rialacha eiticiúla nó prionsabail arna nglacadh ag comhlachas, teacht lasmuigh de raon feidhme an toirmisc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, fiú más rud é go bhfuil éifeacht bhunúsach acu an iomaíocht a shrianadh, ar choinníoll go bhfuil údar leo chun cuspóirí dlisteanacha a shaothrú ar mhaithe le leas an phobail nach de chineál frithiomaíoch iad per se agus go bhfuil na modhanna sonracha a úsáidtear chun na cuspóirí sin a shaothrú riachtanach agus comhréireach chun na críche sin i ndáiríre. Luaitear ann, áfach, nach bhfuil feidhm ag an gcásdlí sin i gcásanna a bhaineann le hiompar a sháraíonn Airteagal 102 CFAE mar gheall ar a chineál féin nó a nochtann leibhéal leordhóthanach díobhála chun údar a thabhairt le cinneadh go bhfuil sé mar ‘chuspóir’ iomaíocht a chosc, a shrianadh nó a shaobhadh de réir bhrí Airteagal 101 CFAE.

    Ar an dara dul síos, maidir leis an díolúine dá bhforáiltear in Airteagal 101(3) CFAE, is faoin bpáirtí atá ag brath ar dhíolúine den sórt sin atá sé a léiriú go gcomhlíontar gach ceann de na ceithre choinníoll charnacha a cheanglaítear le haghaidh na díolúine. Dá bhrí sin, ní mór, leis an iompar atá á scrúdú, go mbeifear in ann gnóthachain éifeachtúlachta a bhaint amach, le leibhéal leordhóthanach dóchúlachta, agus sciar cothrom de na brabúis a ghintear leis na gnóthachain sin a fhorchoimeád do na húsáideoirí agus gan srianta a fhorchur nach bhfuil fíor-riachtanach chun na gnóthachain sin a bhaint amach agus gan deireadh a chur leis an iomaíocht éifeachtach uile do chuid shubstaintiúil de na táirgí nó de na seirbhísí lena mbaineann.

    Is faoin gcúirt a rinne an tarchur atá sé a chinneadh, ar bhonn na fianaise a thug na páirtithe sna príomhimeachtaí ar aird, an gcomhlíontar na coinníollacha sin sa chás sonrach. Mar sin féin, maidir leis an gcoinníoll deireanach a bhaineann le hiomaíocht éifeachtach a choinneáil ar bun, tugann an Chúirt faoi deara go mbeidh ar an gcúirt a rinne an tarchur a chur san áireamh nach bhfuil aon chreat ann do na rialacha maidir le formheas roimh ré, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí lena bhforáiltear do chritéir shubstainteacha agus rialacha mionsonraithe nós imeachta atá oiriúnach chun a áirithiú go mbeidh siad trédhearcach, oibiachtúil, beacht agus neamh-idirdhealaitheach, agus go bhféadfadh cás den sórt sin a chur ar chumas eintiteas na rialacha sin a ghlacadh chun cosc a chur ar aon iomaíocht agus ar an iomaíocht ar fad ar an margadh maidir le comórtais sacair idirclubanna a eagrú agus a mhargú ar chríoch an Aontais Eorpaigh.

    I gcomhréir le cásdlí na Cúirte maidir le hAirteagal 102 CFAE, d’fhéadfadh iompar mí-úsáideach ag gnóthas a bhfuil ceannasacht aige an toirmeasc a leagtar síos san fhoráil sin a sheachaint má shuíonn an gnóthas lena mbaineann go raibh údar oibiachtúil lena iompar de bharr imthosca a bhí lasmuigh den ghnóthas agus a bhí comhréireach leis an mbonn cirt sin, nó go ndearnadh é a fhrithchothromú nó gur mhó iad fiú ná buntáistí i dtéarmaí éifeachtúlachta a théann chun tairbhe don tomhaltóir freisin.

    Sa chás seo, ar thaobh amháin, maidir le bonn cirt oibiachtúil a d’fhéadfadh a bheith ann, tá sé d’aidhm ag na rialacha arna gcur i bhfeidhm ag FIFA agus UEFA eagrú aon iomaíochta den sórt sin a fhorchoimeád do na heintitis sin, agus é i mbaol deireadh a chur le haon iomaíocht agus leis an iomaíocht uile ó ghnóthais tríú páirtí, rud a chiallaíonn gurb ionann iompar den sórt sin agus mí-úsáid ceannasachta a thoirmisctear le hAirteagal 102 CFAE, rud nach bhfuil údar maith leis, thairis sin, de bharr riachtanais theicniúla agus tráchtála. Ar an taobh eile, maidir leis na buntáistí i dtéarmaí éifeachtúlachta, is faoin dá chomhlachas spóirt sin a bheidh sé a léiriú, os comhair na cúirte a rinne an tarchur, gur féidir gnóthachain éifeachtúlachta a bhaint amach trína n-iompar, go dtéann an éifeachtúlacht sin i gcoinne na n-éifeachtaí díobhálacha is dócha a bheadh ag an iompar sin ar an iomaíocht agus ar leas na dtomhaltóirí ar na margaí lena mbaineann, go bhfuil an t-iompar sin riachtanach chun gnóthachain éifeachtúlachta den sórt sin a bhaint amach, agus nach gcuireann sé deireadh le hiomaíocht éifeachtach trí na foinsí iomaíochta iarbhír nó féideartha uile, nó an chuid is mó díobh, a bhaint.

    Sa tríú háit, maidir le rialacha FIFA agus UEFA a bhaineann leis na cearta a eascraíonn as comórtais ghairmiúla sacair idirchlub arna n-eagrú ag na heintitis sin, tugann an Chúirt faoi deara, i bhfianaise a n-ábhair, an méid atá mar aidhm acu go hoibiachtúil a bhaint amach i dtéarmaí iomaíochta agus an comhthéacs eacnamaíoch agus dlíthiúil a bhfuil siad mar chuid de, go bhfuil na rialacha sin faoi dhliteanas ní hamháin cosc a chur ar aon iomaíocht agus ar an iomaíocht ar fad idir na clubanna sacair gairmiúla atá cleamhnaithe leis na cumainn náisiúnta sacair atá ina gcomhaltaí FIFA agus UEFA i margú na gceart éagsúil a bhaineann leis na cluichí ina nglacann siad páirt, ach freisin chun difear a dhéanamh d’fheidhmiú na hiomaíochta, chun dochair do ghnóthais tríú páirtí a oibríonn thar raon margaí meán le haghaidh seirbhísí atá suite iartheachtach ón margaíocht sin, chun aimhleasa tomhaltóirí agus lucht féachana teilifíse.

    Dá bhrí sin, is é is cuspóir do rialacha den sórt sin iomaíocht ar na margaí éagsúla lena mbaineann a chosc nó a shrianadh de réir bhrí Airteagal 101(1) CFAE, agus gur ‘mí-úsáid’ ceannasachta iad de réir bhrí Airteagal 102 CFAE, ach amháin más féidir a chruthú go bhfuil údar leo, inter alia i bhfianaise gnóthachain éifeachtúlachta a bhaint amach agus an bhrabúis atá curtha in áirithe d’úsáideoirí. Dá bhrí sin, is faoin gcúirt a rinne an tarchur a bheidh sé a chinneadh, ar an gcéad dul síos, an gcuireann an chaibidlíocht chun na cearta sin a cheannach le dhá dhíoltóir eisiacha ar chumas ceannaitheoirí iarbhír agus ionchasacha a gcostais idirbhirt a laghdú agus an éiginnteacht a bheadh rompu a laghdú dá mbeidís chun caibidlíocht a dhéanamh ar bhonn cás ar chás leis na clubanna rannpháirteacha agus, ar an dara dul síos, an gcumasaíonn an brabús a dhíorthaítear ó dhíol láraithe na gceart sin foirm áirithe ‘athdháilte dlúthpháirtíochta’ laistigh den pheil ar mhaithe le gach úsáideoir.

    Sa cheathrú háit agus ar deireadh, measann an Chúirt go bhfuil na rialacha maidir le formheas roimh ré, rannpháirtíocht agus smachtbhannaí ina gconstaic ar an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar a chumhdaítear in Airteagal 56 CFAE. Trína chur ar chumas FIFA agus UEFA rialú lánroghnach a fheidhmiú ar an bhféidearthacht atá ag aon ghnóthas tríú páirtí comórtais sacair idirchlub a eagrú agus a mhargú ar chríoch an Aontais Eorpaigh, an deis a bheith ag aon chlub sacair gairmiúil páirt a ghlacadh sna comórtais sin chomh maith leis an deis a bheith ag aon ghnóthas eile seirbhísí a sholáthar a bhaineann le heagrú nó margaíocht na gcomórtas sin, ní hamháin go gcuireann na rialacha sin bac ar na gníomhaíochtaí eacnamaíocha éagsúla lena mbaineann nó nach mbíonn siad chomh tarraingteach céanna, ach go gcuireann siad cosc ar an rochtain d’aon dream nua. Thairis sin, in éagmais creata do na rialacha sin ina bhfuil critéir oibiachtúla, neamh-idirdhealaitheacha atá ar eolas roimh ré, ní féidir a chinneadh go bhfuil údar lena nglacadh le cuspóir dlisteanach ar mhaithe le leas an phobail.


    ( 1 ) Breithiúnais an 21 Nollaig 2023, International Skating Union v an Coimisiún (C-124/21), agus an 21 Nollaig 2023, Royal Antwerp Football Club (C‑680/21).

    Top