EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Comhaontú AE-na hEilvéise maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim

Comhaontú AE-na hEilvéise maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim

 

ACHOIMRE AR:

Comhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus an Eilvéis maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim

Cinneadh Uimh. 1/2013 ó Chomhchoiste AE-na hEilvéise lena leasaítear Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II a ghabhann leis an gComhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus an Eilvéis maidir le simpliú na gcigireachtaí agus na bhfoirmiúlachtaí i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim

Cinneadh Uimh. 1/2021 ó Chomhchoiste AE-na hEilvéise lena leasaítear Caibidil III den Chomhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le simpliú na gcigireachtaí agus na bhfoirmiúlachtaí i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim, agus lena leasaítear Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II a ghabhann leis

CAD IS AIDHM LEIS AN GCOMHAONTÚ AGUS LEIS NA CINNTÍ?

  • Tá sé mar aidhm le comhaontú 2009 cigireachtaí agus foirmiúlachtaí custaim a shimpliú. Clúdaítear ann an méid a leanas:
    • earraí a thrasnaíonn teorainneacha idir an Eilvéis agus an tAontas Eorpach (AE);
    • bearta slándála custaim maidir le hearraí chuig tíortha neamh-AE agus uathu.
  • Le Cinneadh Uimh. 1/2013, leasaítear an comhaontú chun é a chur i gcomhréir le bearta slándála custaim AE ina dhiaidh sin chun a áirithiú go gcuireann AE agus an Eilvéis an leibhéal céanna slándála ar fáil.
  • Le Cinneadh Uimh. 1/2021, leasaítear na bearta slándála custaim (Caibidil III) de chomhaontú 2009 agus Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II go háirithe chun bearta nua slándála custaim a tugadh isteach le gníomh cur chun feidhme ón gCoimisiún Eorpach, Cinneadh (AE) 2019/2151, a chur san áireamh.

PRÍOMHPHOINTÍ

Tá feidhm ag an gcomhaontú maidir le críoch chustaim AE agus na hEilvéise, lena n-áirítear a hiamhchríocha custaim, agus maidir le críoch chustaim Lichtinstéin, fad is atá sé nasctha ag aontas custaim leis an Eilvéis.

Comhaontaíonn AE agus an Eilvéis an méid seo a leanas a dhéanamh.

  • Na nithe seo a leanas a dhéanamh:
    • cigireachtaí agus foirmiúlachtaí leis an moill íosta is féidir agus, a mhéid is féidir, in aon áit amháin;
    • cigireachtaí randamacha, bunaithe ar líon na gcoinsíneachtaí a théann trí phost teorann seachas ar líon iomlán na n-earraí i ngach coinsíneacht, ach amháin nuair a thugann imthosca údar lena mhalairt.
  • Oifigí custaim a imscaradh ar a gcríoch chun riachtanais oibreoirí tráchtála a chur san áireamh.
  • An t-údarás chun cigireacht a dhéanamh ar bhailíocht agus barántúlacht doiciméad agus earraí a tharmligean chuig na seirbhísí iomchuí.
  • Cigireachtaí a chéile agus bailíocht na ndoiciméad a eisíonn siad a aithint.
  • A chinntiú go mbeidh poist teorann oscailte, i gcás inar gá sin leis an méid tráchta, chun gur féidir:
    • teorainneacha a thrasnú 24 uair an chloig in aghaidh an lae agus is féidir aon chigireachtaí agus foirmiúlachtaí a dhéanamh ar earraí atá á n-iompar faoi nós imeachta idirthurais custaim;
    • cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a dhéanamh ar earraí nach bhfuil faoi nós imeachta idirthurais custaim, ach amháin ar laethanta saoire poiblí, ar feadh tréimhsí leanúnacha (10 uair an chloig ó Luan go hAoine, 6 uair an chloig ar an Satharn).
  • Lánaí luais a bhunú ag poist teorann, nuair is féidir sin go teicniúil agus má tá bonn cirt leis mar gheall ar an méid tráchta, le haghaidh earraí faoi nós imeachta idirthurais custaim.
  • Comhoibriú go náisiúnta, go réigiúnach agus go háitiúil idir údaráis agus ranna a dhéanann cigireachtaí agus foirmiúlachtaí ar an dá thaobh den teorainn.
  • A chéile a chur ar an eolas agus é ar intinn ag ceann acu cigireachtaí nó foirmiúlachtaí nua a thabhairt isteach.
  • Bearta a ghlacadh chun agaí feithimh iomarcacha a chosc ag cigireachtaí.
  • An fhaisnéis uile atá ar fáil a thabhairt dá chéile, nuair a iarrtar sin nó ar a dtionscnamh féin, chun a áirithiú nach mbíonn deacrachtaí leis an trádáil.

Leis an gcomhaontú, bunaítear na comhlachtaí riaracháin seo a leanas.

  • Comhchoiste a dhéanann an méid seo a leanas:
    • Gníomhaíonn sé trí chomhaontú frithpháirteach;
    • tagann sé le chéile uair sa bhliain ar a laghad;
    • riarann sé an comhaontú agus cinntíonn sé go gcuirtear chun feidhme go cuí é;
    • déanann sé moltaí agus glacann sé cinntí;
    • déanann sé faireachán ar fhorálacha an chomhaontaithe maidir le bearta slándála custaim (Caibidil III) agus na hiarscríbhinní ábhartha agus, i gcás inar gá, déanann sé na forálacha sin a leasú;
    • déanann sé iarracht teacht ar réiteach cairdiúil ar aon díospóid idir AE agus an Eilvéis maidir le léirmhíniú nó cur i bhfeidhm an chomhaontaithe.
  • Grúpaí comhairliúcháin chun déileáil le saincheisteanna praiticiúla, teicniúla nó eagraíochtúla.

Leis na forálacha a bhaineann le forbairt an dlí, ní mór:

  • do AE, agus reachtaíocht á dréachtú aige lena gcumhdaítear réimsí i gCaibidil III, tuairimí neamhfhoirmiúla a lorg ó shaineolaithe de chuid na hEilvéise, díreach mar a dhéanann sé de ghnáth le saineolaithe náisiúnta AE;
  • don Choimisiún cóip den dréachtreachtaíocht a sheoladh chuig an Eilvéis;
  • réamh-mhalartú tuairimí má iarrann ceachtar páirtí amhlaidh;
  • leasuithe ar Chaibidil III de bharr forbairtí i reachtaíocht AE a chinneadh a luaithe is féidir chun go bhféadfar an dá leasú sin a chur chun feidhme ag an am céanna.

Ceadaíonn AE do shaineolaithe na hEilvéise páirt a ghlacadh mar bhreathnóirí sa Choiste um an gCód Custaim nuair a phléitear nithe a chumhdaítear le Caibidil III.

Dearbhaíonn AE agus an Eilvéis nach gcruthófar aon chomhaontú arna shíniú ag ceachtar acu le tír nach bhfuil in AE maidir le saincheisteanna a chumhdaítear le Caibidil III oibleagáidí don cheann eile, mura gcinnfidh an comhchoiste amhlaidh.

Ní dhéantar an méid seo a leanas leis an gcomhaontú:

  • toirmisc nó srianta ar allmhairiú, onnmhairiú nó idirthuras earraí ar fhorais amhail moráltacht phoiblí, beartas, slándáil nó sláinte, cosaint seod náisiúnta nó maoine tionscail agus tráchtála a chosc;
  • níl feidhm aige maidir le cigireachtaí nó foirmiúlachtaí ar longa nó ar eitleáin, ach tá feidhm aige maidir leis na feithiclí agus na hearraí a iompraíonn siad.

Leagtar amach in Iarscríbhinn III mionsonraí nós imeachta eadrána.

Le Cinneadh Uimh. 1/2013, rinneadh leasuithe tosaigh ar Iarscríbhinn I agus ar Iarscríbhinn II a ghabhann leis an gcomhaontú.

Gabhann Cinneadh Uimh. 1/2021 ó chomhchoiste AE-na hEilvéise in ionad Chaibidil III, Airteagail 9 go 14, (bearta slándála custaim) agus Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II a ghabhann leis an gcomhaontú.

Déanann AE agus an Eilvéis an méid seo a leanas:

  • déanfaidh siad an leibhéal céanna slándála agus sábháilteachta a áirithiú ag a dteorainneacha seachtracha trí bhearta comhionanna slándála custaim a chur i bhfeidhm maidir le hearraí chuig tíortha nach bhfuil in AE agus uathu;
  • ní chuirfidh siad na bearta slándála custaim sin i bhfeidhm maidir le hearraí a iompraítear eatarthu féin;
  • rachaidh siad i gcomhairle lena chéile sula dtabharfar socruithe i gcrích le tír nach bhfuil in AE chun comhsheasmhacht a ráthú agus comhaontú 2009 á chur chun feidhme.

Baineann an méid seo a leanas le hachoimrí ar iontráil agus ar imeacht:

  • tá siad de dhíth i gcás earraí arna n-iompar chuig tíortha lasmuigh de AE agus uathu, ach amháin i gcás na n-earraí sin atá ar idirthuras de mhuir nó d’aer;
  • ní mór iad a chur ar fáil sula rachaidh na hearraí isteach i limistéar custaim ceachtar páirtí nó sula bhfágfaidh siad limistéar custaim ceachtar páirtí;
  • is é an t-iompróir, an t-allmhaireoir nó an duine a chuireann na hearraí i láthair (achoimrí ar iontráil) agus daoine a shainaithin AE agus an Eilvéis (achoimrí ar imeacht) a thaisceann iad.

Tugtar sonraí in Iarscríbhinn I maidir leis na dearbhuithe iontrála agus imeachta achomair. Clúdaíonn sí na nithe seo a leanas:

  • córas leictreonach rialaithe allmhairí 2 (ICS2) a úsáidtear;
  • foirm agus sonraí na ndearbhuithe;
  • eisceachtaí i gcás nach bhfuil gá le hachoimrí;
  • suíomh agus teorainneacha ama chun dearbhuithe a thaisceadh;
  • socruithe teicniúla le haghaidh na gcóras leictreonach;
  • socruithe maoinithe an chórais rialaithe allmhairiúcháin.

Ainmníonn gach páirtí oibreoirí eacnamaíocha údaraithe (OEÚnna) laistigh dá ndlínse. I gcás na hEilvéise, áirítear leis seo a hiamhchríocha custaim Samnaun agus Sampuoir. Maidir leis na hoibreoirí:

  • déantar rialuithe custaim a bhaineann le slándáil a éascú dóibh;
  • aithníonn an páirtí eile iad, go háirithe nuair a chuirtear comhaontuithe le tíortha nach bhfuil in AE chun feidhme.

Leagtar síos in Iarscríbhinn II:

  • na critéir maidir le stádas OEÚ a dheonú agus na coinníollacha a bhaineann lena chur i bhfeidhm;
  • an cineál éascuithe a thugtar (i.e. tá níos lú rialuithe slándála fisiciúla agus doiciméadbhunaithe ag OEÚ i gcomparáid le cinn eile);
  • rialacha maidir leis an stádas a chur ar fionraí, a neamhniú agus a chúlghairm;
  • socruithe chun faisnéis a mhalartú idir AE agus an Eilvéis maidir lena nOEÚ.

Maidir le rialuithe custaim a bhaineann le slándáil agus le sábháilteacht:

  • bíonn siad bunaithe go príomha ar anailís riosca ina mbaintear úsáid as teicnící próiseála sonraí leictreonacha chun rioscaí a shainaithint agus a mheas agus frithbhearta a fhorbairt;
  • déantar iad laistigh de chreat comhchoiteann bainistithe riosca a úsáidtear freisin chun faisnéis a bhaineann le riosca a mhalartú, faoi réir rialacha rúndachta gairmiúla agus rialacha maidir le cosaint sonraí pearsanta.

I mí an Mhárta 2021, glacadh Cinneadh Uimh. 130/2021 ó Chomhchoiste an Limistéir Eorpaigh Eacnamaíoch. Leis an gcinneadh:

  • leasaítear Prótacal 10 a ghabhann leis an gComhaontú ar an Limistéar Eorpach Eacnamaíoch maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú chun cur ar chumas na hIorua ballraíocht a ghlacadh i gcóras rialaithe custaim ICS2 AE ar bhonn na dtéarmaí céanna go bunúsach agus atá ag an Eilvéis;
  • cuirtear san áireamh Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2151 ón gCoimisiún lena mbunaítear clár oibre chun córais chustaim leictreonacha a fhorbairt agus a chur in úsáid;
  • níl feidhm aige maidir leis an Íoslainn ná Lichtinstéin, ach d’fhéadfadh sé amach anseo.

DÁTA TEACHT I BHFEIDHM

  • Tháinig an comhaontú i bhfeidhm an 1 Iúil 2009.
  • Tháinig Cinneadh Uimh. 1/2013 i bhfeidhm an 7 Meitheamh 2013.
  • Tháinig Cinneadh Uimh. 1/2021 i bhfeidhm an 15 Márta 2021.

CÚLRA

Cuidíonn ICS2 le rialuithe ag teorainneacha custaim a bhainistiú agus tacaíonn sé le clár AE um shlándáil agus sábháilteacht réamhtheachta do lucht custaim. Cuireann sé ar chumas oifigeach custaim measúnú níos fearr a dhéanamh ar riosca ar bhonn faisnéis choiteann, agus cosaint a thabhairt do AE agus dá shaoránaigh ar allmhairí guaiseacha, contúirteacha nó neamhdhleathacha.

Leis an gcinneadh ó Chomhchoiste AE-na hEilvéise an 12 Márta 2021 agus leis an gcinneadh ó Chomhchoiste an Limistéir Eorpaigh Eacnamaíoch an 15 Márta 2021, áirithítear go gcuireann an Eilvéis agus an Iorua na bearta slándála agus sábháilteachta céanna i bhfeidhm agus atá ag AE. Mar thoradh air sin, níl gá le dearbhuithe iontrála nó imeachta achomair don trádáil idir an dá thír agus AE.

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

PRÍOMHDHOICIMÉID

Comhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim (IO L 199, 31.7.2009, lgh. 24-42).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar an gcomhaontú a chorprú isteach sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Cinneadh Uimh. 1/2013 ó Chomhchoiste AE-na hEilvéise an 6 Meitheamh 2013 lena leasaítear Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II a ghabhann leis an gComhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hiompar earraí agus maidir le bearta slándála custaim (2013/330/AE) (IO L 175, 27.6.2013, lgh. 73-75).

Cinneadh Uimh. 1/2021 ó Chomhchoiste AE-na hEilvéise an 12 Márta 2021 lena leasaítear Caibidil III den Chomhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le cigireachtaí agus foirmiúlachtaí a shimpliú i ndáil le hearraí a iompar agus maidir le bearta slándála custaim, agus lena leasaítear Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II a ghabhann leis [2021/714] (IO L 152, 3.5.2021, lgh. 1-32).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Cinneadh Uimh. 130/2021 ó Chomhchoiste LEE an 15 Márta 2021 lena leasaítear Prótacal 10 a ghabhann le Comhaontú LEE, maidir le simpliú cigireachtaí agus foirmiúlachtaí i ndáil le hiompar earraí [2021/1039] (IO L 226, 25.6.2021, lgh. 41-72).

Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2151 ón gCoimisiún an 13 Nollaig 2019 lena mbunaítear an clár oibre a bhaineann le forbairt agus imlonnú na gcóras leictreonach dá bhforáiltear i gCód Custam an Aontais (IO L 325, 16.12.2019, lgh. 168-182).

Comhaontú maidir leis an Limistéar Eorpach Eacnamaíoch — Ionstraim Chríochnaitheach — Dearbhuithe Comhpháirteacha — Dearbhuithe arna ndéanamh ag Rialtais Bhallstáit an Chomhphobail agus Stáit CSTE — Socruithe — Miontuairiscí Comhaontaithe — Dearbhuithe ag ceann amháin nó níos mó de Pháirtithe Conarthacha Chomhaontú an Limistéir Eorpaigh Eacnamaíoch (IO L 1, 3.1.1994, lgh. 3-522).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 08.12.2021

Top