Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Summaries of EU Legislation

    Malartuithe trasteorann sa leictreachas

    Date of last review:
    25/07/2019
    Author:
    Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh
    Responsible entity(ies):
    Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh
    Summarised document(s):

    Malartuithe trasteorann sa leictreachas

     

    ACHOIMRE AR:

    Rialachán (AE) 2019/943 maidir leis an margadh inmheánach don leictreachas

    CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

    • Athbhreithnítear leis na rialacha agus prionsabail mhargadh inmheánach leictreachais AE chun a áirithiú go bhfuil sé ag feidhmiú go maith, go bhfuil sé iomaíoch agus neamhshaofa.
    • Tugtar tacaíocht leis freisin do dhícharbónú earnáil fuinnimh an Aontais Eorpaigh agus le deireadh a chur le bacainní ar thrádáil trasteorann sa leictreachas.
    • Is cuid den phacáiste Fuinneamh Glan do gach Eorpach é an rialachán.

    PRÍOMHPHOINTÍ

    Prionsabail

    Leagtar amach leis an rialachán roinnt prionsabal ar cheart margaí leictreachais a oibriú dá réir, lena n–áirítear an méid a leanas:

    • saorshocrú praghsanna a spreagadh agus gníomhaíochtaí a sheachaint lena gcuirtear cosc ar phraghasmhúnlú ar bhonn soláthair agus éilimh;
    • forbairt giniúna níos solúbtha, giniúint ísealcharbóin inbhuanaithe agus éileamh níos solúbtha a éascú;
    • deis a thabhairt do thomhaltóirí gníomhú mar ghníomhaithe margaidh sa mhargadh fuinnimh agus san aistriú fuinnimh;
    • cead a tabhairt i leith dhícharbónú an chórais leictreachais, lena n–áirítear á dhéanamh indéanta leictreachas a tháirgtear ó fhoinsí fuinnimh inathnuaite a chomhtháthú agus dreasachtaí a sholáthar maidir le héifeachtúlacht fuinnimh;
    • dreasachtaí a sholáthar le haghaidh infheistíochta i dtáirgeadh, go háirithe infheistíocht fhadtéarmach i gcóras leictreachais ísealcharbóin agus inbhuanaithe;
    • na bacainní ar shreabha trasteorann leictreachais a éascú go comhleanúnach idir criosanna tairisceana* nó tíortha AE agus idirbhearta trasteorann ar mhargaí leictreachais agus ar mhargaí seirbhísí gaolmhara;
    • forbairt ar thionscadail taispeántais a éascú i bhfoinsí, teicneolaíochtaí nó córais fuinnimh inbhuanaithe, shábháilte agus ísealcharbóin atá le cur i gcrích agus a úsáid chun leasa na sochaí.

    Aistriú cóir

    Ní mór don Choimisiún Eorpach cabhrú le tíortha AE chun aghaidh a thabhairt ar na tionchair shóisialta agus eacnamaíocha a bhaineann leis an aistriú go fuinneamh glan lena n–áirítear trí thacú le straitéisí náisiúnta chun eastóscadh guail agus breoslaí iontaise soladacha eile a laghdú.

    Rochtain líonra agus bainistíocht acmhainne

    • Ní mór do thíortha AE gach beart cuí a dhéanamh chun plódú* a leigheas.
    • Dá bhrí sin, ba cheart criosanna tairisceana a shainiú sa chaoi is go n–áiritheofar leachtacht mhargaidh, bainistiú éifeachtúil ar phlódú agus éifeachtúlacht fhoriomlán an mhargaidh.
    • Ba cheart go ndéanfadh an Líonra Eorpach d’Oibreoirí Córais Tharchurtha Leictreachais tuairisciú gach 3 bliana ar phlódú struchtúrach agus ar mhórphlódú fisiciúil eile laistigh de agus idir limistéir tairisceana, lena n–áirítear suíomh agus minicíocht an phlódaithe sin.
    • Chinnfeadh aon tíortha AE a bhfuil plódú struchtúrach aitheanta acu, i gcomhar lena n–oibreoirí córais tarchurtha*, pleananna gníomhaíochta náisiúnta nó ilnáisiúnta a bhunú chun an acmhainn trasteorann atá ar fáil don trádáil a mhéadú nó chun a chumraíocht maidir le crios tairisceana a athbhreithniú nó a leasú.

    Sásra acmhainne

    • Leagtar amach leis an rialachán na coinníollacha faoina bhféadfadh tíortha AE sásraí acmhainne* a bhunú agus na prionsabail chun iad a chruthú.
    • Tá sé mar aidhm ag na sásraí sin a áirithiú go bhfuil soláthar leictreachais leordhóthanach le linn buaicthréimhsí trí acmhainní a íoc as a n–infhaighteacht. Ba chóir dóibh a bheith sealadach agus saindeartha chun aghaidh a thabhairt ar fhadhb shainaitheanta maidir le leorgacht acmhainní. Ba cheart go mbeidís oscailte do rannpháirtíocht trasteorann.
    • Tugtar isteach measúnú Eorpach ar leorgacht giniúna chun a fhíorú an bhfuil údar maith le tabhairt isteach sásraí acmhainne. Ní mór do thíortha AE a thugann isteach sásraí acmhainne pleananna cur chun feidhme a chur in iúl don Choimisiún chun feidhmiú an mhargaidh a fheabhsú.
    • Cuirtear teorainn astaíochta de 550 g de CO2 iontaise in aghaidh an kWh leictreachais i bhfeidhm. Ní féidir le stáisiúin chumhachta nua a astaíonn níos mó ná sin agus a thosaíonn táirgeadh tráchtála tar éis don rialachán teacht i bhfeidhm a bheith rannpháirteach i sásraí acmhainne a thuilleadh.
    • Ní bheidh gléasraí cumhachta reatha a astaíonn níos mó ná 550 g de CO2 iontaise in aghaidh an kWh agus meán de 350 kg CO2 in aghaidh na bliana in aghaidh an kW suiteáilte in ann páirt a ghlacadh i sásraí acmhainne tar éis an 1 Iúil 2025.
    • Níl tionchar ag na rialacha nua ar chonarthaí acmhainne a tugadh i gcrích roimh an 31 Nollaig 2019.

    Ionaid chomhordaithe réigiúnacha

    • Tacaíonn na hionaid sin le comhordú réigiúnach na n–oibreoirí córais tarchurtha.
    • Tagann siad in áit na gComhordaitheoirí Slándála Réigiúnacha, ach tá cúraimí breise acu a bhaineann le hoibriú córais, oibriú margaidh agus ullmhacht riosca.
    • Cruthaítear leis an rialachán freisin oibreoirí córais dáileacháin AE (OCDanna)* eintiteas ag obair ar mhaithe le leas coiteann an Aontais Eorpaigh.

    Aisghairm

    Aisghairtear le Rialachán (AE) 2019/943 Rialachán (CE) Uimh. 714/2009 (féach an achoimre ar mhalartuithe trasteorann leictreachais) le héifeacht ón 31 Nollaig 2019.

    CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

    Tá feidhm leis ón 1 Eanáir 2020.

    CÚLRA

    Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

    PRÍOMHTHÉARMAÍ

    Plódú: cás nuair nach féidir freastal ar gach iarratas ó rannpháirtithe sa mhargadh trádáil idir limistéir líonra mar go ndéanfaidís difear mhór do na sreabha fisiceacha ar ghnéithe líonra nach féidir leo freastal ar na sreabha sin.
    Crios tairisceana: an limistéar geografach is mó ina bhfuil rannpháirtithe an mhargaidh ábalta fuinneamh a mhalartú gan leithdháileadh acmhainne.
    Oibreoir córais tarchurtha: duine atá freagrach as an gcóras tarchurtha leictreachais i limistéar a fheidhmiú agus a fhorbairt, agus as a idirnaisc le córais eile, agus as acmhainn fhadtéarmach an chórais maidir le freastal ar éilimh réasúnta ar tharchur leictreachais a áirithiú.
    Sásra acmhainne: beart sealadach chun a áirithiú go mbainfear amach an leibhéal cuí acmhainne trí acmhainní a íoc as a n–infhaighteacht, seachas bearta a bhaineann le seirbhísí coimhdeacha nó bainistiú brú tráchta.
    Oibreoir córais dáileacháin: duine atá freagrach as an gcóras dáileacháin leictreachais a oibriú agus a fhorbairt i limistéar, agus as a idirnaisc le córais eile, agus as acmhainn fhadtéarmach an chórais maidir le freastal ar éilimh réasúnta ar dháileachán leictreachais a áirithiú.

    PRÍOMHDHOICIMÉAD

    Rialachán (AE) 2019/943 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 maidir leis an margadh inmheánach leictreachais (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 54-124)

    DOICIMÉID GHAOLMHARA

    Rialachán (AE) 2019/941 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 maidir le riosca-ullmhacht in earnáil an leictreachais agus lena n–aisghairtear Treoir 2005/89/CE (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 1-21)

    Rialachán (AE) 2019/942 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 lena mbunaítear Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chomhar idir Rialálaithe Fuinnimh (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 22-53)

    Treoir 2019/944 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 maidir le comhrialacha don mhargadh inmheánach sa leictreachas agus lena leasaítear Treoir 2012/27/AE (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 125-199)

    Rialachán (AE) Uimh. 2018/1999 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Nollaig 2018 maidir le Rialachas an Aontais Fhuinnimh agus Gníomhaithe ar son na hAeráide, lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 663/2009 agus Rialachán (CE) Uimh. 715/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Treoir 94/22/CE, 98/70/CE, 2009/31/CE, 2009/73/CE, 2010/31/AE, 2012/27/AE agus 2013/30/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán 2009/119/CE agus Rialachán (AE) 2015/652 ón gComhairle agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) Uimh. 525/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (IO L 328, 21.12.2018, lgh. 1-77)

    Treoir (AE) 2018/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Nollaig 2018 maidir le húsáid fuinnimh ó fhoinsí inathnuaite a chur chun cinn (IO L 328, 21.12.2018, lgh. 82-209)

    Treoir (AE) 2018/844 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Bealtaine 2018 lena leasaítear Treoir 2010/31/AE maidir le feidhmíocht fuinnimh foirgneamh agus Treoir 2012/27/AE maidir le héifeachtúlacht fuinnimh (IO L 156, 19.6.2018, lgh. 75-91)

    Treoir 2012/27/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Deireadh Fómhair 2012 maidir le héifeachtúlacht fuinnimh, lena leasaítear Treoir 2009/125/CE agus Treoir 2010/30/AE agus lena n–aisghairtear Treoir 2004/8/CE agus Treoir 2006/32/CE (IO L 315, 14.11.2012, lgh. 1-56)

    Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir 2012/27/AE a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

    Treoir 2010/31/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 19 Bealtaine 2010 maidir le feidhmíocht fuinnimh foirgneamh (IO L 153, 18.6.2010, lgh. 13–35)

    Féach an leagan comhdhlúite.

    Nuashonraithe 25.07.2019

    Top