Straitéis AE don Réigiún Adriadach agus Iónach

Tá os cionn 70 milliún duine ina gcónaí sa Réigiún Adriadach agus Iónach. Féachtar i Straitéis an Aontais Eorpaigh (AE) don Réigiún Adriadach agus Iónach (EUSAIR), atá beartaithe, leas a bhaint as an gcomhar atá ann cheana idir a 8 dtír - 4 thír AE (an Chróit, an Ghréig, an Iodáil agus an tSlóivéin) agus 4 thír nach bhfuil in AE (an Albáin, an Bhoisnia agus an Heirseagaivéin, Montainéagró agus an tSeirbia) - a bhfuil stair agus tíreolaíocht chomhroinnte acu.

GNÍOMH

Cumarsáid ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig an gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta agus chuig Coiste na Réigiún maidir le Straitéis an Aontais Eorpaigh don Réigiún Adriadach agus Iónach (COM(2014) 357 final an 17.6.2014).

ACHOIMRE

CAD A DHÉANTAR SA CHUMARSÁID SEO?

• Leagtar amach na riachtanais maidir le fás cliste, inbhuanaithe agus cuimsitheach sa réigiún Adriadach agus Iónach inti.
• Iarrann inti ar na tíortha seo oibriú le chéile maidir le comhordú beartas agus comhar críche.
• Féachtar inti le feabhas a chur ar mhealltacht, iomaíochas agus idirnascacht an réigiúin, agus ag an am céanna a chomhshaol a chosaint agus éiceachórais mhuirí agus chósta atá sláintiúil agus cothrom a chinntiú.

PRÍOMHPHOINTÍ

Dúshláin choiteanna

Go stairiúil, bhí cúinsí deacra eacnamaíoch agus polaitiúla chomh maith le coinbhleacht le sárú ag an réigiún. Áirítear ar na dúshláin atá os a chomhair:

• difríochtaí contrártha socheacnamaíocha idir tíortha agus réigiúin;
• bonneagar iompair lag agus inrochtaineacht lag;
• idirnasc neamhleor idir eangaí leictreachais agus infheistíocht íseal i líonraí gáis;
• úsáid mhéadaithe ag daoine a chuireann na héiceachórais mhuirí agus chósta faoi bhagairt (e.g. brú na turasóireachta ar an mbonneagar fuíolluisce);
• guaiseacha nádúrtha agus de dhéantús an duine agus riosca ón athrú aeráide (e.g. dóiteáin foraoise níos minice);
• an gá le forbairt acmhainne (i.e. scileanna, cumais, próisis srl. a fhorbairt) i riaracháin agus comhlachtaí náisiúnta, réigiúnacha agus áitiúla.

Plean gníomhaíochta

Tá plean gníomhaíochta ag gabháil leis an straitéis. Leathnaítear an toise muirí ann chun cúlchríoch an réigiúin a chur san áireamh agus tá sé deartha thart ar 4 cholún idirspleácha:

• 1.

  Fás Gorm: chun fás mara agus muirí a spreagadh trí fhorbairt eacnamaíoch inbhuanaithe, deiseanna post agus gnó sa gheilleagar gorm, lena n-áirítear iascach agus dobharshaothrú (i.e. iascaireacht iasc) a chur chun cinn.

• 2.

  An Réigiún a Nascadh: feabhas a chur ar nasc na líonraí iompair agus fuinnimh.

• 3.

  Cáilíocht chomhshaoil: comhar chun cur le stádas comhshaoil maith d’éiceachórais mhuirí agus chósta; truailliú mara a laghdú; séalú ithreach a mhaolú agus a chúiteamh (i.e. cailliúint acmhainní ithreach i ngeall ar chlúdach talún do thithíocht, do bhóithre agus d’obair thógála eile), truailliú aeir a laghdú agus cailliúint na bithéagsúlachta agus díghrádú éiceachóras a stopadh.

• 4.

  Turasóireacht inbhuanaithe: acmhainneacht an réigiúin i gcomhthéacs turasóireacht cháilíochta nuálach, inbhuanaithe, freagrach a fhorbairt trí tháirgí agus trí sheirbhísí turasóireachta a éagsúlú, agus dul i ngleic le séasúracht.

Maolú ar an athrú aeráide (ag laghdú na rioscaí um athrú aeráide do dhaoine agus do mhaoine) agus tá coigeartú, chomh maith le bainistíocht riosca tubaistí, cuimsithe laistigh de gach ceann de na colúin sin.

Lena chois sin, tá dhá ghné thrasghearrtha sainaitheanta:

• forbairt acmhainne, lena n-áirítear cumarsáid, do chur i bhfeidhm éifeachtúil agus chun feasacht agus tacaíocht an phobail a spreagadh;
• taighde agus nuálaíocht chun borradh a chur faoi fhostaíocht ardoilte, faoi fhás agus faoi iomaíochas. Is féidir le comhar laistigh de líonraí idirnáisiúnta smaointe a thabhairt chuig na margaí agus cuidiú le táirgí agus seirbhísí úra a fhorbairt.

CÚLRA

Ag baint leas as an taithí ó Straitéisí AE i gcomhair Réigiún Mhuir Bhailt agus i gcomhair Réigiún na Danóibe, ghlac an Coimisiún Eorpach an Chumarsáid seo, a bhfuil Plean Gníomhaíochta ag gabháil léi. Cuimsítear an Straitéis Mhuirí do Mhuir Aidriad agus do Mhuir Iónach arna glacadh ag an gCoimisiún an 30 Samhain 2012 sa Straitéis.

Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach:

• suíomh gréasáin EUSAIR
• suíomh gréasáin Réigiún Mhuir Bhailt
• Suíomh gréasáin Réigiún na Danóibe

GNÍOMHARTHA GAOLMHARA

Cumarsáid ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig an gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta agus chuig Coiste na Réigiún: Straitéis Mhuirí do Mhuir Aidriad agus do Mhuir Iónach (COM(2012) 713 final an 30.11.2012).

Doiciméad Oibre Fhoireann an Choimisiúin: Plean Gníomhaíochta ag Gabháil leis an gCumarsáid doiciméid ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig an gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta agus chuig Coiste na Réigiún maidir le Straitéis an Aontais Eorpaigh don Réigiún Adriadach agus Iónach (SWD(2014) 190 final an 17.6.2014).

Nuashonraithe 30.06.2015