(1)

Le Rialachán (AE) Uimh. 257/2010 ón gCoimisiún (2), bunaítear clár le haghaidh athmheastóireacht ag an Údarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (“EFSA”) ar shábháilteacht breiseán bia a ceadaíodh cheana san Aontas roimh an 20 Eanáir 2009.

(2)

Le Rialachán (AE) 2019/1381 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) leasaíodh Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 (4) agus Rialachán (CE) Uimh. 1331/2008 (5). Is é is aidhm do na leasuithe sin trédhearcacht agus inbhuanaitheacht mheasúnú riosca an Aontais a neartú i ngach réimse den bhiashlabhra ina soláthraíonn EFSA measúnú riosca eolaíoch.

(3)

Leis na leasuithe ar Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 tugadh isteach forálacha nua maidir leis an méid seo a leanas, i measc nithe eile: comhairle ghinearálta réamhthíolactha ó fhoireann EFSA arna iarraidh sin d’iarratasóir ionchasach agus an oibleagáid fógra a thabhairt faoi staidéir arna gcoimisiúnú nó arna ndéanamh ag oibreoirí gnó chun tacú le hiarratas nó fógra agus na hiarmhairtí i gcás neamhchomhlíonadh na hoibleagáide sin. Tugadh isteach leis freisin forálacha maidir le nochtadh poiblí ag EFSA i gcás na sonraí eolaíocha, na staidéar agus na faisnéise eile uile a thacaíonn le hiarratais, cé is moite d’fhaisnéis rúnda, go luath sa phróiseas measúnaithe riosca, agus comhairliúchán tríú páirtithe ina dhiaidh sin. Leagtar amach sna leasuithe freisin ceanglais shonracha maidir le nósanna imeachta um thíolacadh iarrataí ar rúndacht agus um an measúnú orthu sin ag EFSA i ndáil leis an bhfaisnéis arna tíolacadh ag iarratasóir, i gcás ina n-iarrfaidh an Coimisiún tuairim ó EFSA.

(4)

Le Rialachán (AE) 2019/1381 leasaíodh Rialachán (CE) Uimh. 1331/2008 freisin chun forálacha a áireamh lena n-áirithítear comhsheasmhacht leis na hoiriúnuithe ar Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 agus lena gcuirtear san áireamh sainiúlachtaí earnála i ndáil le faisnéis rúnda.

(5)

Níl aon fhoráil i Rialachán (AE) 2019/1381 maidir leis an nós imeachta chun athmheastóireacht a dhéanamh ar bhreiseáin bia a leagtar amach i Rialachán (AE) Uimh. 257/2010. Go deimhin, cé go leagtar amach i Rialachán (AE) 2019/1381 rialacha maidir le hiarratais agus fógraí, trí bhíthin Rialachán (AE) Uimh. 257/2010 tugtar ról tábhachtach ní hamháin d’oibreoirí gnó a bhfuil a bhfuil leas acu i leanúnachas an fhormheasta ar bhreiseán bia ach tugtar ról tábhachtach do pháirtithe leasmhara eile freisin amhail lucht tionscal nó eagraíochtaí tomhaltóirí. Dá bhrí sin, chun athmheastóireacht a dhéanamh ar bhreiseán bia, ní gá d’iarratasóir ainmnithe iarratas a thíolacadh agus féadfaidh gach oibreoir gnó leasmhar agus gach páirtí leasmhar eile sonraí agus faisnéis a thíolacadh chuige sin.

(6)

Mar sin féin, is dealraitheach gurb iomchuí foráil a dhéanamh maidir le leibhéil trédhearcachta agus rúndachta i gcomhthéacs an nós imeachta seo, leibhéil atá inchomparáide leis na leibhéil is infheidhme i gcomhthéacs an nós imeachta chun liosta an Aontais de bhreiseáin bia fhormheasta a thabhairt cothrom le dáta, agus sainiúlachtaí an nós imeachta athmheastóireachta á gcur san áireamh san am céanna. Go háirithe, is iomchuí foráil a dhéanamh, i ndáil le rialacha áirithe is infheidhme maidir leis an nós imeachta chun liosta an Aontais de bhreiseáin bia fhormheasta a thabhairt cothrom le dáta, go bhfuil feidhm ag na rialacha sin freisin faoi chuimsiú an nós imeachta athmheastóireachta ach go mbainfidh siad leis na hoibreoirí gnó leasmhara uile agus leis na páirtithe leasmhara eile go léir. Is amhlaidh atá i gcás na féidearthachta, dá bhforáiltear in Airteagal 32a de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002, chun comhairle réamhthíolactha a iarraidh ar fhoireann EFSA nuair a cheanglófar ar EFSA nó nuair a iarrfar air a thuairim a thabhairt, an oibleagáid a leagtar amach in Airteagal 32b den Rialachán céanna chun fógra a thabhairt do EFSA faoi staidéir ábhartha, na hoibleagáidí a mhéid a bhaineann le foirm na dtíolacthaí a leagtar amach in Airteagal 39f de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 agus na rialacha rúndachta dá bhforáiltear in Airteagal 39 de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 agus in Airteagal 12 de Rialachán (CE) Uimh. 1331/2008.

(7)

A mhéid a bhaineann leis an oibleagáid chun fógra a thabhairt faoi staidéir ábhartha, is gá oiriúnú breise a dhéanamh ar an nós imeachta, áfach. Cuirtear moill ar mheasúnú na n-iarratas a thíolactar an athuair de thoradh na n-iarmhairtí nós imeachta dá bhforáiltear le hAirteagal 32b de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 i gcás neamh-chomhlíonadh a fhorálacha. Mar sin féin, ós rud é gurb é toradh na moille ar athmheastóireacht ar bhreiseán bia a formheasadh cheana féin gur faide a bheidh siad ar an margadh ná mar a bheadh murach an mhoill sin, níl na hiarmhairtí nós imeachta sin iomchuí i gcomhthéacs an nós imeachta athmheastóireachta breiseán agus níor cheart foráil a dhéanamh maidir leo.

(8)

Ina theannta sin, cé go bhforáiltear cheana in Airteagal 38(1) de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 maidir le foilsiú na faisnéise agus na sonraí arna dtíolacadh chun athmheastóireacht a dhéanamh ar bhreiseáin bia ag EFSA, d’fhonn trédhearcacht agus éifeachtacht an nós imeachta athmheastóireachta a mhéadú, is iomchuí foráil a dhéanamh maidir le comhairliúchán tríú páirtithe, chomh maith leis an gcomhairliúchán dá bhforáiltear in Airteagal 32c de Rialachán (CE) Uimh. 178/2002, chun a shainaithint an bhfuil sonraí nó staidéir eolaíocha ábhartha eile ar fáil maidir leis an mbreiseán bia atá á athmheas.

(9)

Leis an athmheastóireacht ar bhreiseáin bia ba cheart go mbeadh EFSA in ann teacht ar chonclúidí faoi shábháilteacht na mbreiseán bia lena mbaineann, a n-úsáidí, a leibhéil úsáide agus a sonraíochtaí. Is léir ón taithí a fuarthas nach leor i gcónaí na sonraí a fhaightear ó na glaonna ar shonraí arna ndéanamh ag EFSA chun gur féidir le EFSA sábháilteacht breiseán bia sonrach, a n-úsáidí, a leibhéil úsáide agus a sonraíochtaí a dheimhniú, gan mórcheisteanna sábháilteachta a shainaithint, áfach. Ós rud é gurb é is aidhm don chlár athmheastóireachta a áirithiú gur féidir sábháilteacht breiseán bia a athmheas go hiomlán sula ndéanfar cinneadh iad a choinneáil ar liosta an Aontais nó iad a bhaint de, is iomchuí a shoiléiriú gur féidir bearta breise, amhail glaonna breise ar shonraí, a dhéanamh mar obair leantach ar thuairim ó EFSA chun athmheastóireacht a dhéanamh ar an mbreiseán bia lena mbaineann. Níor cheart, leis na bearta breise sin, an nós imeachta athmheastóireachta a leathnú thar a bhfuil iomchuí chun teacht ar chonclúidí maidir le sábháilteacht na mbreiseán bia lena mbaineann, a n-úsáidí, a leibhéil úsáide agus a sonraíochtaí. Dá bhrí sin, is iomchuí a shoiléiriú freisin, i gcás nach dtíolacfar faisnéis mar fhreagra ar na bearta sin nó i gcás nach leordhóthanach an fhaisnéis a tíolacadh, go bhféadfaidh an Coimisiún an nós imeachta athmheastóireachta a dhúnadh agus cinneadh maidir le bainistiú riosca a dhéanamh bunaithe ar an tuairim reatha ó EFSA. Ós rud é gur cuid den nós imeachta athmheastóireachta iad na hiarrataí sin a dhéantar mar thoradh ar an gcéad tuairim ó EFSA, ba cheart feidhm a bheith ag na rialacha céanna maidir leis an nós imeachta agus maidir le trédhearcacht agus rúndacht an nós imeachta sin.

(10)

Níorbh fhéidir cuspóirí Rialachán (AE) 2019/1381 a bhaint amach faoi chuimsiú an nós imeachta maidir le hathmheastóireacht a dhéanamh ar bhreiseáin bia dá measfaí gur iarraidh ar aschur eolaíoch é bunú an chláir athmheastóireachta faoi Rialachán (AE) Uimh. 257/2010, arb é dáta a bhunaithe a chinneann na rialacha trédhearcachta agus rúndachta is infheidhme. Dá bhrí sin, chun éifeachtacht Rialachán (AE) 2019/1381 a áirithiú, ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo ó dháta chur i bhfeidhm an Rialacháin sin agus ba cheart feidhm a bheith aige maidir le sonraí agus faisnéis arna dtíolacadh i ndáil le nósanna imeachta athmheastóireachta arna seoladh go héifeachtach ag EFSA tar éis an dáta sin agus maidir le bearta a dhéanfar tar éis an dáta sin mar obair leantach ar thuairimí ó EFSA, amhail glaonna ar shonraí a seoladh tar éis an dáta sin.

(11)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir leis an tuairim ón mBuanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha,