Leagtar amach sa doiciméad ceisteanna maidir le hoideachas leanaí a mbaineann cúlra imirceach leo*. Tá sé tábhachtach chun sochaí chomhtháite a chruthú agus do dhaoine eile éirí gníomhach agus a bheith ina saoránaigh rathúla agus a gcumas iomlán a fhorbairt.
Tugtar cuireadh sna conclúidí do thíortha agus don Choimisiún Eorpach féachaint le sraith beart a dhéanamh chun na haidhmeanna sin a bhaint amach.

PRÍOMHPHOINTÍ

Tá oideachas tábhachtach chun imircigh a chomhtháthú i sochaí AE. Ar gach leibhéal, tá gá le spriocbhearta agus níos mó solúbthachta chun freastal ar fhoghlaimeoirí a mbaineann cúlra imirceach leo, chun tacaíocht agus deiseanna a chur ar fáil lena gcumas iomlán a bhaint amach.
Tá sé cruthaithe go bhfuil córais oideachais ina gcuirtear béim láidir ar chothromas agus ar ardcháilíocht, a thugann buntáiste do chuir chuige uilechuimsitheacha ar gach leibhéal, ar na córais oideachais is éifeachtaí maidir le freagairt do riachtanais scoláirí a mbaineann cúlra imirceach leo.
Ba cheart fáilte a chur roimh éagsúlacht chultúrtha mar fhoinse bheochta agus shaibhrithe. Trí oideachas idirchultúrtha a chur chun cinn, agus aitheantas na tíre aíochta á urramú, eolas a chomhroinnt agus tuiscint níos doimhne a fháil ar chultúr a chéile, chomh maith le cóimheas a fhorbairt agus claontacht a chomhrac soláthrófar buntáistí buana do gach uile dhuine.

Freagrachtaí thíortha AE

Ba cheart do gach tír AE gníomh a dhéanamh ar na leibhéil, áitiúla, réigiúnacha agus náisiúnta araon, lena n–áirítear:

cur chuige comhtháite a fhorbairt chun na cuspóirí sin a bhaint amach;
sásraí frith-idirdhealaithe a bhunú nó a neartú chun comhtháthú sóisialta agus saoránacht ghníomhach a chur chun cinn;
oideachas a dhéanamh níos inrochtana trí dheireadh a chur le baic laistigh de chórais scoile;
cáilíocht i scoileanna a fheabhsú, lena n–áirítear iarrachtaí chun na múinteoirí is fearr a mhealladh agus a choinneáil agus an cheannaireacht i scoileanna tearcfheidhmíochta a neartú;
rochtain ar oideachas ardchaighdeáin agus cúram luath-óige a mhéadú;
foghlaim phearsantaithe agus tacaíocht aonair a thairiscint, go háirithe do leanaí imirceach ag a bhfuil leibhéal íseal oideachais;
oiliúint speisialaithe a chur ar fáil in inniúlachtaí idirchultúrtha agus éagsúlacht theangeolaíoch agus chultúrtha a bhainistiú do cheannairí scoile, do mhúinteoirí agus don fhoireann riaracháin;
beartais a fhorbairt chun teanga na tíre aíochta a theagasc agus breathnú ar fhéidearthachtaí do scoláirí a mbaineann cúlra imirceach leo chun a dteanga dhúchais a choimeád agus a fhorbairt;
curaclaim ardchaighdeáin a bhaineann le gach scoláire a chinntiú, beag beann ar a dtír thionscnaimh, agus riachtanais na leanaí a mbaineann cúlra imirceach leo a chur san áireamh i modhanna agus ábhair teagaisc;
comhpháirtíochtaí le pobail imirceach a fhorbairt agus dlús a chur le hiarrachtaí a bhfuil sé d’aidhm leo feabhas a chur ar chumarsáid le tuismitheoirí a mbaineann cúlra imirceach leo;
tacaíocht spriocdhírithe a chur ar fáil do scoláirí a mbaineann cúlra imirceach leo agus a bhfuil riachtanais speisialta acu chomh maith;
sonraí a bhailiú agus a anailísiú chun bonn eolais a chur faoi chinnteoireacht;
dea-chleachtas a chomhroinnt ar an leibhéal cuí chun beartais agus gníomhaíochtaí a fheabhsú;
úsáid a bhaint as an gclár um fhoghlaim ar feadh an tsaoil, as Ciste Sóisialta na hEorpa agus as foinsí eile amhail an Ciste um Thearmann, Imirce agus Lánpháirtíocht, chun tacú le tionscadail oideachais idirchultúrtha agus le hoideachas foghlaimeoirí a mbaineann cúlra imirceach leo.

Freagrachtaí an Choimisiúin Eorpaigh

Ba cheart don Choimisiún, i dtaca leis féin de:

tacú le comhar i measc thíortha AE maidir leis na ceisteanna a ardaíodh sna conclúidí sin, lena n–áirítear taithí agus dea-chleachtas a chomhroinnt agus úsáid a bhaint as cláir reatha AE;
breathnú ar an dóigh is fearr le cuspóirí na treorach maidir le hoideachas leanaí oibrithe imirceach a bhaint amach i gcomhthéacs na himirce atá ag teacht chun cinn;
faireachán a dhéanamh ar an mbearna gnóthachtála idir foghlaimeoirí dúchasacha agus foghlaimeoirí a mbaineann cúlra imirceach leo, ag baint úsáide as sonraí agus táscairí;
comhoibriú go dlúth le heagraíochtaí idirnáisiúnta eile maidir le ceisteanna a bhaineann le hoideachas agus imirce, amhail Comhairle na Eorpa, Eagraíocht Oideachais, Eolaíochta agus Chultúir na Náisiún Aontaithe (UNESCO) agus an Eagraíocht um Chomhar agus Forbairt Eacnamaíochta (ECFE);
a chinntiú go ndéanfar ceisteanna a bhaineann leis an imirce a léiriú go dóthanach i gcláir ábhartha AE agus tionscnaimh oideachais agus oiliúna eile, lena n–áirítear san ardoideachas;
a chinntiú go léireofar ceisteanna a bhaineann le hoideachas leanaí a mbaineann cúlra imirceach leo sa phróiseas cosanta sóisialta agus cuimsithe shóisialta.

CÚLRA

Le haghaidh breis faisnéise, féach ar:

Oideachas scoile d’imircigh (An Coimisiún Eorpach.

PRÍOMHTHÉAMAÍ

leanaí na ndaoine uile a mbaineann cúlra imirceach leo agus a bhfuil cónaí orthu i dtír AE nár rugadh iad inti, beag beann ar cibé acu an náisiúnaigh neamh-AE, saoránaigh thír AE eile iad nó a ndearnadh náisiúnaigh den tír aíochta iad ina dhiaidh sin iad.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Conclúidí ón gComhairle an 26 Samhain 2009 maidir le hoideachas leanaí a mbaineann cúlra imirceach leo (IO C 301, 11.12.2009, lgh. 5-8)

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Treoir 77/486/CEE ón gComhairle an 25 Iúil 1977 maidir le hoideachas leanaí a mbaineann cúlra imirceach leo (IO L 199, 6.8.1977, lgh. 32-33)

Páipéar Uaine — Imirce agus soghluaisteacht: dúshláin agus deiseanna le haghaidh chórais oideachais AE COM(2008) 423 críochnaitheach, 3.7.2008)

Tuairim ón gCoiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa ar an bPáipéar Uaine — Dúshláin agus deiseanna le haghaidh chórais oideachais AE (IO C 218, 11.9.2009, lgh. 85-90)

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle — Plean gníomhaíochta maidir le mionaoisigh neamhthionlactha (2010-2014) COM(2010) 213 an críochnaitheach, 6.5.2010)

Cumarsáid ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus an gComhairle — Leanaí san imirce a chosaint (COM(2017) 211 críochnaitheach, 12.4.2017)

Nuashonraithe 14.11.2017

Top