Nósanna imeachta um shárú i gcásanna neamhchomhlíonta ceanglas tuairiscithe staidrimh

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2022/1917 maidir le nósanna imeachta um shárú i gcásanna neamhchomhlíonta ceanglas tuairiscithe staidrimh

Cinneadh (AE) 2022/1921 ón mBanc Ceannais Eorpach maidir leis an modheolaíocht chun smachtbhannaí i leith sáruithe líomhnaithe ar cheanglais tuairiscithe staidrimh a ríomh

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN AGUS LEIS AN GCINNEADH?

• Bunaítear le Rialachán (AE) 2022/1917 ón mBanc Ceannais Eorpach (BCE) creat comhchuibhithe chun smachtbhannaí a fhorchur ar ghníomhairí tuairiscithe* a theipeann orthu cloí leis na ceanglais tuairiscithe staidrimh atá leagtha síos i rialacháin agus i gcinntí BCE.
• Bunaítear leis freisin raon feidhme an fhaireacháin ar chomhlíonadh agus sainíonn sé na nósanna imeachta sáraithe agus forghníomhaithe ar cheart do bhainc cheannais náisiúnta inniúla (NCBanna) agus d’údaráis inniúla náisiúnta (NCAanna) a chur i bhfeidhm.
• Leagtar amach i gCinneadh BCE (AE) 2022/1921 an mhodheolaíocht chun méid na smachtbhannaí atá beartaithe a fhorchur ag BCE ar ghníomhaire tuairiscithe a chinneadh i leith neamhchomhlíonadh a gceanglais tuairiscithe staidrimh.

PRÍOMHPHOINTÍ

Rialachán (AE) 2022/1917, (an rialachán)

Tugtar isteach leis an rialachán cur chuige comhchuibhithe maidir leis na gnéithe atá le breithniú agus faireachán á dhéanamh ar chomhlíonadh ceanglas tuairiscithe staidrimh agus sáruithe líomhnaithe á measúnú, maidir leis an nós imeachta um shárú féin, agus maidir le ríomh agus forchur smachtbhannaí as sáruithe ar na ceanglais tuairiscithe. Leagtar amach sa rialachán cúig nós imeachta chuige sin:

• nós imeachta um fhaireachán agus um thaifeadadh;
• nós imeachta tuairiscithe;
• nós imeachta fógra;
• plean feabhais a fhormhuiniú agus a chur chun feidhme;
• nós imeachta um shárú.

Faoi na nósanna imeachta um fhaireachán agus um thaifeadadh:

• ní mór do BCE (maidir leis na gníomhairí sin a thuairiscíonn go díreach dó) agus do na BCNanna an méid seo a leanas a dhéanamh:
  • faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh na gceanglas tuairiscithe staidrimh ag gníomhairí tuairiscithe ar bhonn leanúnach,
  • gach sárú líomhnaithe a thaifeadadh ar leithligh i gcóras tiomnaithe,
  • aon éileamh a chlárú ina sonraítear go bhfuil an sárú líomhnaithe mar gheall ar chúinsí nach raibh smacht ar bith ag an ngníomhaire orthu;
• Ní mór do BCNanna a bhailíonn faisnéis staidrimh ó na húdaráis náisiúnta inniúla de bhun socruithe comhair áitiúla* ní mór dóibh:
  • an fhaisnéis tuairiscithe staidrimh a fuarthas tríd an NCA a fhíorú sula dtarchuirtear chuig an BCE í,
  • idirchaidreamh a dhéanamh leis an údarás inniúil ábhartha chun gníomh an ghníomhaire tuairiscithe a fhíorú sula dtionscnófar nós imeachta um shárú agus a áirithiú nach dtionscnófar níos mó ná nós imeachta amháin um shárú bunaithe ar na fíricí céanna i gcoinne an ghníomhaire tuairiscithe ag am céanna;
  • an t–údarás inniúil náisiúnta ábhartha a chur ar an eolas má tá plean feabhais arna chur isteach ag an ngníomhaire tuairiscithe formhuinithe aige, ar cuireadh an plean sin chun feidhme go rathúil agus ar forchuireadh smachtbhanna ar ghníomhaire tuairiscithe.

Faoin nós imeachta tuairiscithe, ní mór do na BCNanna an méid seo a leanas a thuairisciú do BCE:

• sáruithe líomhnaithe ar cheanglais tuairiscithe laethúla, mhíosúla, ráithiúla, ilbhliantúil agus bhliantúla (tá feidhm ag tairseacha éagsúla maidir le gach tréimhse);
• cásanna de mhí-iompar tromchúiseach a bhaineann le haon mhainneachtain chórasach nó d’aon ghnó:
  • faisnéis staidrimh a thuairisciú laistigh de na spriocdhátaí forordaithe,
  • faisnéis staidrimh cheart nó iomlán a thuairisciú,
  • úsáid a bhaint as an bhfoirm fhorordaithe maidir le ceanglais tuairiscithe staidrimh.

Ba cheart aon mhainneachtain comhoibriú go héifeachtach nó dícheall réasúnach a chur i bhfeidhm a thuairisciú do BCE i gcónaí.

Faoin nós imeachta fógra, ní mór do bhanc ceannais inniúil an Eorachórais* rabhadh i scríbhinn a sholáthar don ghníomhaire tuairiscithe a luaithe is a gheobhaidh an banc ceannais sin amach faoin sárú líomhnaithe ar dtús, ina mbeidh na gnéithe seo a leanas ar a laghad:

• cineál an tsáraithe líomhnaithe;
• an fhéidearthacht go bhféadfar nós imeachta um shárú a thionscnamh agus smachtbhanna a fhorchur ar an ngníomhaire tuairiscithe;
• deis don ghníomhaire tuairiscithe freagairt a thabhairt;
• an gá le haon cheartúcháin; agus
• cruthúnas gur féidir le banc ceannais inniúil an Eorachórais plean feabhais a fhormhuiniú, má cuireadh plean dá leithéid isteach.

I gcásanna um iompar tromchúiseach, ní mór fógra comhchosúil a eisiúint chuig an ngníomhaire tuairiscithe lena mbaineann. Is í an príomhdhifríocht nuair a thionscnaítear nós imeachta um shárú, nach mór don ghníomhaire tuairiscithe an t–iompar tromchúiseach a cheartú agus ní mór don ghníomhaire tuairiscithe comhar éifeachtach le banc ceannais inniúil an Eurochórais a áirithiú gan mhoill.

Tar éis an rabhadh maidir leis an sárú líomhnaithe a bheith eisithe, agus a luaithe a shroichfear na tairseacha maidir le sárú carnach líomhnaithe, mar a luaitear thíos, tugtar deis don ghníomhaire tuairiscithe plean feabhais a chur isteach ina mbeidh:

• na cúiseanna leis an sárú líomhnaithe;
• bearta ceartaitheacha atá le glacadh ag an ngníomhaire tuairiscithe;
• amchlár cur chun feidhme maidir leis na bearta ceartaitheacha;
• sonraí teagmhála.

I ndiaidh an plean feabhais a chur isteach laistigh den spriocdháta, ní mór do bhanc ceannais inniúil an Eorachórais é a mheas agus tuairim BCE maidir leis an bplean a iarraidh, agus i ndiaidh sin is féidir leis an plean a fhormhuiniú agus spriocdháta deiridh a shocrú maidir leis an bplean sin a chur chun feidhme, nó an plean a dhiúltú agus plean feabhais athbhreithnithe a iarraidh.

Má dhiúltaíonn banc ceannais inniúil an Eorachórais an plean feabhais athbhreithnithe freisin, nó má theipeann ar ghníomhaire tuairiscithe cloí leis an spriocdháta deiridh nó an sárú líomhnaithe a réiteach, ní mór dó nós imeachta um shárú a thionscnamh.

Lena áirithiú nach dtionscnófar níos mó ná nós imeachta amháin um shárú i gcoinne an ghníomhaire tuairiscithe chéanna bunaithe ar na fíricí céanna, níor cheart do BCE nó don BCN ábhartha cinneadh ar bith a dhéanamh faoi ar cheart nós imeachta um shárú a thionscnamh go dtí go gcuirfidh siad a chéile ar an eolas agus go rachaidh siad i gcomhairle lena chéile.

Sonraítear sa nós imeachta um shárú nach mór do na BCNanna ábhartha agus BCE an méid seo a leanas a dhéanamh:

• nós imeachta um shárú a oscailt i gcoinne gníomhaire tuairiscithe maidir le:
  • iompar tromchúiseach,
  • sáruithe líomhnaithe carnacha ar cheanglais tuairiscithe thar thréimhsí tuairiscithe sonracha,
  • sáruithe líomhnaithe carnacha i gcásanna nár cuireadh isteach plean feabhais (athbhreithnithe) ar bith, nár formhuiníodh é nó nár cuireadh chun feidhme é laistigh den spriocdháta;
• féadfaidh sé nós imeachta sáraithe a oscailt le haghaidh sáruithe líomhnaithe eile, agus imthosca ábhartha gach cáis ar leith á gcur san áireamh.

Ach amháin i gcásanna mí-iompair thromchúisigh, ní fhéadfaidh BCN inniúil nó BCE nós imeachta sáraithe a thionscnamh i gcás ina measann sé go ndearnadh an sárú líomhnaithe lasmuigh de rialú an ghníomhaire tuairiscithe, nó más rud é nach dócha go sáróidh méid na fíneála féideartha:

• €10,000 mar gheall ar mhainneachtain faisnéis a thuairisciú faoin spriocdháta;
• €20,000 i gcomhair faisnéis mhícheart, neamhiomlán nó neamhchaighdeánaithe.

Sonraítear an méid seo a leanas i rialacha ginearálta:

• Ní bheidh feidhm ag Airteagal 8 (nós imeachta um shárú) ar feadh 12 mhí i ndiaidh an chéad tuairiscithe maidir le faisnéis staidrimh má bhíonn athruithe déanta ar an gcreat coincheapúil, nó má thuairiscíonn gníomhairí tuairiscithe nua an fhaisnéis den chéad uair;
• Aisghairfear Cinneadh BCE/2010/10 ón 31 Eanáir 2023, ach tá feidhm fós aige maidir le sáruithe líomhnaithe a tharlóidh roimh dháta chur i bhfeidhm ábhartha an rialacháin;
• bunaítear an mhodheolaíocht maidir le ríomh mhéid na smachtbhannaí atá beartaithe i sainmhíniú.

Cinneadh (AE) 2022/1921, (an cinneadh)

Leagtar amach leis an gcinneadh an mhodheolaíocht chun méid beartaithe an smachtbhanna a fhorchuirfidh BCE ar ghníomhaire tuairiscithe atá faoi réir ceanglais tuairiscithe staidrimh agus nach gcomhlíonann na ceanglais a chinneadh.

Tugtar isteach leis nósanna imeachta éagsúla um ríomh le haghaidh cásanna sáruithe líomhnaithe carnacha agus cásanna um iompar tromchúiseach. Sa dá chás:

• ríomhtar méid bonnlíne ar ghnéithe cainníochtúla, amhail méid eacnamaíoch an ghníomhaire tuairiscithe; agus
• déantar an méid bonnlíne a choigeartú as a chéile de réir imthosca agus faisnéis ábhartha, amhail meon macánta, oscailteacht, dúthracht agus comhar gníomhaire, agus tionchar agus athdhéanamh an tsáraithe.

Ní bheidh na smachtbhannaí níos mó ná an fhíneáil uasta arna socrú maidir le heaspa tuairiscithe ar fhaisnéis staidrimh agus maidir le tuairisciú mícheart, neamhiomlán, nó neamhchaighdeánaithe faoin bhfaisnéis staidrimh.

Sonraítear i rialacha ginearálta nach bhfuil feidhm ag an gcinneadh maidir le sáruithe a tharlóidh roimh an 31 Eanáir 2023, a bhfuil Cinneadh BCE/2010/10 i bhfeidhm maidir leo fós.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN AGUS AN CHINNIDH?

Beidh feidhm ag an rialachán agus ag an gcinneadh ón 30 Aibreán 2024. Tá feidhm leo ón 31 Eanáir 2023 maidir le sáruithe ar thuairisciú staidrimh margaí airgid.

CÚLRA

• Áirithítear leis an rialachán go gcuirfear faireachán agus forfheidhmiú ar thuairisciú i bhfeidhm go haonfhoirmeach agus áirithítear leis nósanna imeachta staidrimh chun sáruithe líomhnaithe a mheas, chun trédhearcacht agus caitheamh comhionann le gníomhairí tuairiscithe a áirithiú agus chun an t–ualach riaracháin a bhaineann leis na nósanna imeachta sin a laghdú.
• Baineann an rialachán le creat dlíthiúil níos leithne a bhfuil sé mar aidhm leis a áirithiú go mbeidh rochtain ag an gCóras Eorpach Banc Ceannais ar staidreamh ardchaighdeáin.
• Faoi Rialachán (CE) Uimh. 2533/98 (féach an achoimre) agus faoi Rialachán (CE) Uimh. 2532/98 (féach an achoimre), féadfaidh BCE smachtbhannaí a fhorchur ar ghníomhairí tuairiscithe mar gheall ar mhainneachtain ceanglais tuairiscithe staidrimh a chomhlíonadh.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉID

Rialachán (AE) 2022/1917 ón mBanc Ceannais Eorpach an 29 Meán Fómhair 2022 maidir le nósanna imeachta um shárú i gcásanna neamhchomhlíonta ceanglas tuairiscithe staidrimh agus lena n-aisghairtear Cinneadh BCE/2010/10 (BCE/2022/31) (IO L 263, 10.10.2022, lgh. 6–16).

Cinneadh (AE) 2022/1921 ón mBanc Ceannais Eorpach an 29 Meán Fómhair 2022 maidir leis an modheolaíocht chun smachtbhannaí i leith sáruithe líomhnaithe ar cheanglais tuairiscithe staidrimh a ríomh (BCE/2022/32) (IO L 263, 10.10.2022, lgh. 59–64).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Leagan comhdhlúite den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh — Cuid a Trí — Beartais agus gníomhaíochtaí inmheánacha an Aontais — Teideal VIII — Beartas eacnamaíoch agus airgeadaíochta — Caibidil 2 — Beartas eacnamaíoch — Airteagal 132 (sean–Airteagal 110 CCE) (IO C 202, 7.6.2016, lch. 104).

Leagan comhdhlúite den Chonradh ar an Aontas Eorpach — Prótacal (Uimh. 4) maidir le Reacht an Chórais Eorpaigh Banc Ceannais agus an Bhainc Cheannais Eorpaigh (IO C 202, 7.6.2016, lgh. 230–250).

Rialachán (AE) Uimh. 1333/2014 ón mBanc Ceannais Eorpach an 26 Samhain 2014 maidir le staidreamh ar na margaí airgid (BCE/2014/48) (IO L 359, 16.12.2014, lgh. 97–116).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 1333/2014 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Cinneadh 2010/469/AE ón mBanc Ceannais Eorpach an 19 Lúnasa 2010 maidir le staidreamh ar shealbhú urrús (BCE/2010/10) (IO L 226, 28.8.2010, lgh. 48–49).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 2157/1999 ón mBanc Ceannais Eorpach an 23 Meán Fómhair 1999 maidir le cumhachtaí an Bhainc Cheannais Eorpaigh smachtbhannaí a fhorchur (BCE/1999/4) (IO L 264, 12.10.1999, lgh 21–26).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 2532/98 ón gComhairle an 23 Samhain 1998 maidir le cumhachtaí an Bhainc Cheannais Eorpaigh smachtbhannaí a fhorchur (IO L 318, 27.11.1998, lgh. 4–7).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) 2533/98 ón gComhairle an 23 Samhain 1998 i dtaca le faisnéis staidrimh do bhailiú ag an mBanc Ceannais Eorpach (IO L 318, 27.11.1998, lgh. 8–19).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 22.12.2023