Bunaítear leis ciste chun tacú le Ballstáit an Aontais Eorpaigh (AE) chun trealamh rialaithe custaim a cheannach, a chothabháil agus a uasghrádú.
Leagtar amach leis na cuspóirí ginearálta agus na cuspóirí sonracha agus méid, cineál agus rialacha um maoiniú AE ón 1 Eanáir 2021 go dtí an 31 Nollaig 2027 – an tréimhse a chumhdaítear faoin gcreat airgeadais ilbhliantúil reatha.

PRÍOMHPHOINTÍ

Is iad na cuspóirí ginearálta leis an gciste tacú le hiarrachtaí na n–údarás cánach leis an méid seo a leanas a dhéanamh:

leasanna airgeadais agus eacnamaíocha AE agus náisiúnta a chosaint;
slándáil agus sábháilteacht a áirithiú laistigh de AE;
an tAontas Eorpach a chosaint ar thrádáil mhídhleathach;
gníomhaíocht dhlisteanach ghnó a éascú.

Is é an cuspóir sonrach leis an gciste cur le rialuithe leordhóthanacha agus coibhéiseacha custaim trí threalamh rialaithe custaim den scoth a bheidh iontaofa, slán, sábháilte agus neamhdhíobhálach don chomhshaol a cheannach, a chothabháil agus a uasghrádú.

Is é EUR 1 006 407 000 billiún (praghsanna reatha) atá sa bhuiséad don chlár 7 mbliana. Féadfar an maoiniú a úsáid le haghaidh gníomhaíochtaí ullmhúcháin, faireacháin, rialaithe, iniúchta, meastóireachta agus gníomhaíochtaí eile, lena n–áirítear speansais dhlisteanacha amhail líonraí teicneolaíochta faisnéise.

Chun a bheith incháilithe do mhaoiniú, ní mór an méid seo a leanas a dhéanamh leis na gníomhaíochtaí:

aidhmeanna ginearálta agus sonracha an rialacháin a chur chun feidhme;
tacú le ceannach, cothabháil nó uasghrádú trealaimh, amhail scanóirí X-gha agus córais braite uimhirphlátaí uathoibrithe (soláthraítear liosta táscach d’earraí in Iarscríbhinn I), a fhreastalaíonn ar cheann amháin nó níos mó de na cuspóirí seo a leanas:
- cigireacht neamh–ionsáite,
- léiriú ar nithe ceilte ar dhaoine,
- brath radaíochta agus sainaithint núiclídí,
- anailís ar shamplaí saotharlainne,
- sampláil agus anailís allamuigh,
- cuardach láimhe.

Costais incháilithe

Féadfar suas le 80 % de na costais incháilithe a mhaoiniú ón gciste.

Tá siad seo a leanas neamh–incháilithe:

ceannach talún;
oiliúint nó scileanna a uasghrádú, seachas oiliúint tosaigh;
bonneagar, amhail foirgnimh, troscán agus saoráidí lasmuigh;
córais leictreonacha seachas bogearraí, ríomhchlárú agus nuashonruithe atá riachtanach chun an trealamh a úsáid nó a idirnascadh;
líonraí nó síntiúis, mura bhfuil siad riachtanach chun an trealamh a úsáid;
iompar, amhail feithiclí, aerárthaí nó longa, seachas trealamh rialaithe custaim soghluaiste;
trealamh cosanta pearsanta.

Ní mór d’fhaighteoirí thacaíocht an chiste foinse an chiste a admháil agus infheictheacht an mhaoinithe a áirithiú.

Maidir leis an gCoimisiún Eorpach :

glacann sé gníomhartha cur chun feidhme chun cláir oibre a bhunú le haghaidh gach ceann de ghníomhaíochtaí an chiste;
glacann sé gníomhartha tarmligthe chun liosta na dtáscairí (Iarscríbhinn II) a leasú de réir mar is gá, amhail trealamh rialaithe custaim ag teorainneacha éagsúla talún, farraige, aeir agus poist, chun an dul chun cinn atá déanta i dtreo na gcuspóirí éagsúla a thomhas;
déanann sé meastóireachtaí rialta, agus déanfaidh sé meastóireacht eatramhach tráth nach déanaí ná 4 bliana i ndiaidh thús an chiste agus meastóireacht deiridh faoi dheireadh 2031. Cuireann sé iad sin, mar aon lena thuairimí, chuig Parlaimint na hEorpa, chuig Comhairle an Aontais Eorpaigh, chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa agus chuig Coiste na Réigiún.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 1 Eanáir 2021.

CÚLRA

Is comhpháirt amháin de chiste um bainistiú comhtháite teorainneacha AE é an ciste um threalamh rialaithe custaim; is é an ceann eile an ionstraim um bainistiú teorainneacha agus um víosaí a cuireadh ar bun faoi Rialachán (AE) 2021/1148 (féach an achoimre). Baineann an chéad cheann le seiceálacha ar earraí, an dara ceann le seiceálacha ar dhaoine.

Cuirean an ciste le cur chun feidhme an phlean gníomhaíochta custaim a glacadh i Meán Fómhair 2020 agus leis an gclár custaim (2021–2027) a bunaíodh faoi Rialachán (AE) 2021/444 (féach an achoimre).

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Ionstraim le haghaidh trealamh rialaithe custaim (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) 2021/1077 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Meitheamh 2021 lena mbunaítear, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha, an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais do threalamh rialaithe custaim (IO L 234, 2.7.2021, lgh. 1–17).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán Tarmligthe (AE) 2022/1528 ón gCoimisiún an 4 Iúil 2022 lena bhforlíontar Rialachán (AE) 2021/1077 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle le forálacha maidir le bunú creata faireacháin agus meastóireachta (IO L 238, 15.9.2022, lgh. 1–3).

Rialachán (AE) 2021/1148 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 7 Iúil 2021 lena mbunaítear, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha, an Ionstraim le haghaidh Tacaíocht Airgeadais don Bhainistiú Teorainneacha agus don Bheartas Víosaí (IO L 251, 15.7.2021, lgh. 48-93).

Rialachán (AE) 2021/444 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Márta 2021 lena mbunaítear clár Custam do chomhair i réimse an chustaim agus aisghairm Rialachán (AE) Uimh. 1294/2013 (OJ L 87, 15.3.2021, lgh. 1–16).

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle agus chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa — An tAontas Custaim a thabhairt go dtí an Chéad Leibhéal Eile: Plean Gníomhaíochta (COM(2020) 581 final, 28.9.2020).

Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Deireadh Fómhair 2013 lena leagtar síos Cód Custaim an Aontais (IO L 269, 10.10.2013, lgh. 1–101).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 a chorprú isteach sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Nuashonraithe 16.09.2022

Top