AN COIMISIÚN EORPACH
An Bhruiséil,10.7.2023
COM(2023) 389 final
IARSCRÍBHINN
a ghabhann leis an
Togra le haghaidh CINNEADH ÓN gCOMHAIRLE
maidir le síniú an Chomhaontaithe, thar ceann an Aontais Eorpaigh, idir an tAontas Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le rialacha forlíontacha i ndáil leis an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais don bhainistiú teorainneacha agus don bheartas víosaí, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha
IARSCRÍBHINN
An tAontas Eorpach, dá ngairtear ‘an tAontas’ anseo feasta
agus
CÓNAIDHM NA hEILVÉISE, dár ngairtear ‘an Eilvéis’ anseo feasta,
Dá ngairtear ‘na Páirtithe’ go comhpháirteach anseo feasta
AG FÉACHAINT don Chomhaontú idir an tAontas Eorpach, an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le comhlachas Chónaidhm na hEilvéise le acquis Schengen (‘Comhaontú Comhlachais leis an Eilvéis’), a chur chun feidhme, a chur i bhfeidhm agus a fhorbairt,
DE BHARR AN MHÉID SEO A LEANAS:
(1)Bhunaigh an tAontas an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais don bhainistiú teorainneacha agus don bheartas víosaí (‘IBTV’), trí bhíthin Rialachán (AE) 2021/1148 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (‘Rialachán IBTV’), mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha.
(2)Is ionann Rialachán IBTV agus forbairt ar acquis Schengen de réir bhrí an Chomhaontaithe Comhlachais leis an Eilvéis.
(3)Is ionstraim shonrach í an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais don bhainistiú teorainneacha agus don bheartas víosaí, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha, i gcomhthéacs acquis Schengen a ceapadh chun bainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip ag na teorainneacha seachtracha a áirithiú, agus saorghluaiseacht daoine á cosaint ag an am céanna, i gcomhréir iomlán le gealltanais na mBallstát agus na dtíortha comhlachaithe maidir le cearta bunúsacha, agus chun tacú le cur chun feidhme agus nuachóiriú aonfhoirmeach an chomhbheartais víosaí, agus ar an gcaoi sin rannchuidiú le hardleibhéal slándála a ráthú sna Ballstáit agus sna tíortha comhlachaithe.
(4)Foráiltear le hAirteagal 9(2) de Rialachán IBTV go ndéanfar an méid dá dtagraítear i bpointe (a) d’Airteagal 7(3) agus na hacmhainní breise dá bhforáiltear faoin Rialachán sin a chur chun feidhme faoi bhainistíocht chomhroinnte i gcomhréir le hAirteagal 63 de Rialachán (AE, Euratom) 2018/1046 (‘an Rialachán Airgeadais’) agus Rialachán (AE) 2021/1060 (‘RFC’).
(5)Foráiltear le hAirteagal 7(6) de Rialachán IBTV go ndéanfar socruithe chun cineál agus rialacha mionsonraithe rannpháirtíocht na dtíortha atá comhlachaithe le acquis Schengen a chur chun feidhme, a chur i bhfeidhm agus a fhorbairt in IBTV a shonrú.
(6)Tugann IBTV an deis chun gníomhaíochtaí maidir le bainistíocht chomhroinnte agus modhanna bainistíochta díreacha agus indíreacha a chur chun feidhme, agus leis an gComhaontú seo, ba cheart go bhféadfaí an cur chun feidhme in aon cheann de na modhanna sin a bhaint amach san Eilvéis i gcomhréir le prionsabail agus rialacha an Aontais maidir le bainistiú agus rialú airgeadais.
(7)I bhfianaise nádúr sui generis acquis Schengen agus a thábhachtaí atá sé é a chur i bhfeidhm go haonfhoirmeach ar mhaithe le sláine limistéar Schengen, ba cheart go mbeadh feidhm san Eilvéis ag na rialacha uile is infheidhme maidir le cláir náisiúnta a bhainistiú ar an mbealach céanna agus a bheadh feidhm acu sna Ballstáit.
(8)Chun ríomh agus úsáid na ranníocaíochtaí bliantúla atá dlite ag an Eilvéis do IBTV a éascú, ba cheart a ranníocaíochtaí don tréimhse 2021-2027 a íoc ina gcúig thráthchuid bhliantúla ó 2023 go 2027. Ó 2023 go 2025, socraítear na ranníocaíochtaí bliantúla i méideanna seasta agus ba cheart an ranníocaíocht atá dlite do na blianta 2026 agus 2027 a chinneadh in 2026 ar bhonn olltáirgeacht intíre ainmniúil na Stát uile atá rannpháirteach in IBTV agus na híocaíochtaí a dhéantar go héifeachtach á gcur san áireamh.
(9)I gcomhréir le prionsabal na córa comhionainne, ba cheart go mbainfeadh an Eilvéis tairbhe as aon ioncam barrachais mar a shainmhínítear in Airteagal 86 de Rialachán (AE) 2018/1240 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (‘Rialachán ETIAS’). Laistigh de chreat IBTV, laghdaítear go comhréireach na ranníocaíochtaí airgeadais atá dlite ón Eilvéis do IBTV.
(10)Beidh próiseáil sonraí pearsanta ag an Eilvéis nuair a bheidh an Comhaontú seo á chur chun feidhme arna rialú faoina dlí náisiúnta maidir le cosaint sonraí.
(11)Níl an Eilvéis faoi cheangal ag Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh, cé go bhfuil sí ina páirtí sa Choinbhinsiún Eorpach chun Cearta an Duine agus Saoirsí Bunúsacha a Chosaint agus sna Prótacail a ghabhann leis agus i nDearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine. Dá réir sin, ba cheart tagairtí atá i Rialacháin IBTV agus RFC agus sa Chomhaontú seo do Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh a thuiscint mar thagairtí don Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine agus do na Prótacail arna ndaingniú ag an Eilvéis agus d’Airteagal 14 de Dhearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine.
(12)Ba cheart don Eilvéis, nach bhfuil faoi cheangal ag na tagairtí do acquis comhshaoil an Aontais, IBTV agus an Comhaontú seo a chur chun feidhme i gcomhréir le Comhaontú Pháras agus le Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe.
TAR ÉIS COMHAONTÚ MAR A LEANAS:
Airteagal 1
Raon feidhme
Leagtar amach sa Chomhaontú seo na rialacha forlíontacha is gá maidir le rannpháirtíocht na hEilvéise san Ionstraim le haghaidh Tacaíocht Airgeadais don Bhainistiú Teorainneacha agus don Bheartas Víosaí (‘IBTV’) mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha don chlárthréimhse 2021 go 2027 i gcomhréir le hAirteagal 7(6) de Rialachán (AE) 2021/1148 (‘an Rialachán IBTV’).
Airteagal 2
Bainistíocht agus rialú airgeadais
1.Agus Rialachán IBTV á chur chun feidhme, glacfaidh an Eilvéis na bearta is gá chun a áirithiú go gcomhlíonfar na forálacha is ábhartha do bhainistiú agus rialú airgeadais, a leagtar síos sa Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (‘CFAE’) agus i ndlí an Aontais a fhaigheann a bunús dlí ó CFAE.
Is iad seo a leanas na forálacha dá dtagraítear sa chéad fhomhír:
(a)Airteagail 33, 36, 61, 63, 97-105, 106, 115-116, 125-129, 135-144, 154 agus 155 (1), (2), (4), (6) agus (7), 180, 254-257 de Rialachán (AE, Euratom) 2018/1046 (‘an Rialachán Airgeadais’);
(b)
Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle;
(c)Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2988/95 agus Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 883/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle;
(d)Airteagail 1-4, 7-9, 15-17, 21-24, 35-42, 44-107, 113-115 agus 119 agus Iarscríbhinní ábhartha IBTV a ghabhann le Rialachán (AE) 2021/1060 (‘RFC’).
2.I gcás aon leasú, aisghairm, athsholáthar nó athmhúnlú ar an Rialachán Airgeadais is ábhartha maidir le IBTV:
(a)Cuirfidh an Coimisiún Eorpach an Eilvéis ar an eolas faoi sin a luaithe is féidir, agus, arna iarraidh sin ag an Eilvéis, tabharfaidh sé mínithe ar an leasú, ar an aisghairm, ar an ionadú nó ar an athmhúnlú.
(b)D’ainneoin Airteagal 14(4), féadfaidh an Coimisiún Eorpach (thar ceann an Aontais) agus an Eilvéis aon leasú is gá ar mhír 1 fomhír 2 (a) den Airteagal seo a chinneadh de thoil a chéile chun leasú, aisghairm, ionadú nó athmhúnlú den sórt sin ar an Rialachán Airgeadais a chur san áireamh.
3.Cuirfidh an Eilvéis i bhfeidhm agus, i gcás inar gá, cuirfidh sí chun feidhme
(a)aon ghníomh dlí ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena modhnaítear RFC, a mhéid a bhaineann sé le forálacha a bhaineann le cur i bhfeidhm Rialachán IBTV;
(b)
aon ghníomh cur chun feidhme nó aon ghníomh tarmligthe arna ghlacadh ag an gCoimisiún Eorpach ar bhonn RFC, a mhéid a bhaineann sé le forálacha a bhaineann le cur i bhfeidhm Rialachán IBTV.
Chun go bhféadfaidh an Eilvéis déanamh amhlaidh, déanfaidh an Coimisiún Eorpach
(a)an Eilvéis a chur ar an eolas faoi na tograí go léir le haghaidh aon ghníomh dá dtagraítear faoi fhomhír 1, pointí (a) agus (b) a luaithe is féidir, agus, arna iarraidh sin ag an Eilvéis, mínithe a thabhairt ar na tograí;
(b)an Eilvéis a chur ar an eolas a luaithe is féidir faoi na gníomhartha go léir dá dtagraítear faoi phointí (a) nó (b) d’fhomhír 1.
Féadfaidh an Eilvéis a seasamh maidir leis na tograí a chur in iúl don Aontas a luaithe is féidir agus tabharfaidh an tAontas aird chuí air sin.
Tabharfaidh an Eilvéis fógra don AE, a luaithe is féidir agus in aon chás tráth nach déanaí ná 90 lá tar éis an fhógra, faoina cinneadh glacadh leis na gníomhartha ar thug an AE fógra ina leith don Eilvéis faoi fhomhír 1, pointí (a) nó (b).
4.Féadfaidh eintitis dhlítheanacha atá bunaithe san Eilvéis a bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí a mhaoinítear leis an ionstraim faoi choinníollacha atá coibhéiseach leis na coinníollacha sin is infheidhme maidir le heintitis dhlítheanacha atá bunaithe san Aontas.
Airteagal 3
Cur i bhfeidhm sonrach fhorálacha Rialachán RFC a luaitear in Airteagal 2(1)(d)
Lena áirithiú go gcomhlíonfaidh an Eilvéis na forálacha dá dtagraítear in Airteagal 2(1)(d):
(a)tuigfear gurb ionann tagairtí do Chairt an AE um Chearta Bunúsacha agus tagairtí don Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine agus do na Prótacail arna ndaingniú ag an Eilvéis agus d’Airteagal 14 de Dhearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine;
(b)Aithníonn an Eilvéis, nach bhfuil faoi cheangal ag tagairtí do acquis comhshaoil an Aontais, go gcuireann sí IBTV chun feidhme i gcomhréir le Comhaontú Pháras agus le Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe.
Airteagal 4
Cur i bhfeidhm sonrach fhorálacha Rialachán IBTV
1.Déanfaidh an Coimisiún méid breise dá dtagraítear in Airteagal 10(1)(b) de Rialachán IBTV a leithdháileadh ar an Eilvéis ar choinníoll go gcomhlíonfar coinníollacha Airteagal 14(2) de Rialachán IBTV 2 bhliain tar éis tús rannpháirtíochta na hEilvéise san ionstraim.
2.Tuigfear gurb iad na spriocdhátaí a thagraíonn do theacht i bhfeidhm Rialachán IBTV an dáta a dtiocfaidh an Comhaontú seo i bhfeidhm.
Airteagal 5
Forfheidhmiú
1.Beidh cinntí arna nglacadh ag an gCoimisiún agus a fhorchuireann oibleagáid airgeadais ar dhaoine seachas Stáit in‑fhorfheidhmithe ar chríoch na hEilvéise.
Beidh an forfheidhmiú faoi réir na rialacha nós imeachta sibhialta atá i bhfeidhm san Eilvéis. Beidh an t‑ordú á fhorfheidhmiú i gceangal leis an gcinneadh ón údarás náisiúnta gan aon fhoirmiúlacht seachas fíorú bharántúlacht an chinnidh.
Ainmneoidh rialtas na hEilvéise údarás náisiúnta chun na críche sin agus cuirfidh sé an t‑ainmniú sin i bhfios don Choimisiún, agus cuirfidh an Coimisiún an t‑ainmniúchán sin in iúl do Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh.
A luaithe a bheidh na foirmiúlachtaí sin curtha i gcrích, ar iarratas ón gCoimisiún, féadfaidh an Coimisiún dul ar aghaidh leis an bhforfheidhmiú i gcomhréir le dlí na hEilvéise tríd an ábhar a thabhairt go díreach os comhair an údaráis inniúil.
Ní fhéadfar an forfheidhmiú a chur ar fionraí ach amháin trí bhreith ó Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh. Beidh dlínse ag cúirteanna na hEilvéise, áfach, maidir le gearáin go bhfuil an forfheidhmiú á chur i gcrích ar dhóigh neamhrialta.
2.Beidh breithiúnais Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh arna dtabhairt i bhfeidhm ar chlásal eadrána atá i gconradh nó i gcomhaontú deontais a thagann faoi raon feidhme an Chomhaontaithe seo in‑fhorfheidhmithe san Eilvéis ar an modh céanna le cinntí ón gCoimisiún Eorpach dá dtagraítear i mír 1.
Airteagal 6
Leasanna airgeadais an Aontais a chosaint
1.Déanfaidh an Eilvéis:
(a)calaois agus aon ghníomhaíochtaí neamhdhleathacha eile a dhéanann díobháil do leasanna airgeadais an Aontais a chomhrac trí bhearta a bheidh mar chosc agus a thabharfaidh cosaint éifeachtúil san Eilvéis;
(b)na bearta céanna a ghlacadh chun calaois agus aon ghníomhaíochtaí neamhdhleathacha eile a dhéanann difear do leasanna airgeadais an Aontais a chomhrac agus a ghlacann sí chun a leasanna airgeadais féin a chosaint; agus
(c)comhordú a dhéanamh ar a ghníomhaíocht leis na Ballstáit agus leis an gCoimisiún Eorpach atá dírithe ar leasanna airgeadais an Aontais a chosaint.
2.Cuirfidh údaráis inniúla na hEilvéise an Coimisiún Eorpach nó an Oifig Eorpach Frith‑Chalaoise ('OLAF') ar an eolas gan mhoill faoi aon fhíoras nó amhras atá tugtha faoi deara acu maidir le neamhrialtacht, calaois nó gníomhaíocht neamhdhleathach eile a dhéanann difear do leasanna airgeadais an Aontais. Cuirfidh siad Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh ('OIPE’) ar an eolas freisin nuair a bhaineann na fíorais nó an t‑amhras sin le cás a d’fhéadfadh teacht faoi inniúlacht OIPE.
Áiritheoidh an Eilvéis agus an tAontas cúnamh frithpháirteach éifeachtach i gcásanna ina bhfuil imscrúduithe nó imeachtaí breithiúnacha ann ag údaráis inniúla an Aontais nó na hEilvéise, i gcomhréir leis an gcreat dlíthiúil is infheidhme, maidir le leasanna airgeadais a chéile a chosaint faoi raon feidhme an Chomhaontaithe seo.
3.Glacfaidh an Eilvéis bearta atá coibhéiseach leo sin arna nglacadh ag an Aontas i gcomhréir le hAirteagal 325(4) de CFAE agus atá i bhfeidhm ar dháta sínithe an Chomhaontaithe seo.
4.Déanfar an malartú faisnéise idir an Coimisiún Eorpach, OLAF, OIPE, an Chúirt Iniúchóirí agus údaráis inniúla na hEilvéise ag féachaint go cuí do na ceanglais rúndachta. Déanfar sonraí pearsanta a áirítear sa mhalartú faisnéise a chosaint i gcomhréir leis na rialacha is infheidhme.
Airteagal 7
Athbhreithnithe agus iniúchtaí arna ndéanamh ag an Aontas
1.Beidh sé de cheart ag an Aontas athbhreithnithe agus iniúchtaí teicniúla, airgeadais nó cineálacha eile athbhreithnithe agus iniúchtaí a dhéanamh ar áitreabh aon duine nádúrtha a bhfuil cónaí air san Eilvéis nó aon eintiteas dlítheanach atá bunaithe san Eilvéis agus a fhaigheann cistiú ón Aontas ó IBTV, chomh maith le haon tríú páirtí a bhfuil baint aige le cur chun feidhme chistiú an Aontais ó IBTV atá ina chónaí nó bunaithe san Eilvéis. Féadfaidh an Coimisiún Eorpach, OLAF agus an Chúirt Iniúchóirí athbhreithnithe agus iniúchtaí den chineál sin a dhéanamh.
2.Éascóidh údaráis na hEilvéise na hathbhreithnithe agus na hiniúchtaí a fhéadfar a dhéanamh i gcomhpháirt leo, más mian leis na húdaráis sin.
3.Féadfar na hathbhreithnithe agus na hiniúchtaí a dhéanamh freisin tar éis cearta eintiteas dlítheanach atá bunaithe san Eilvéis, ar cearta iad a dhíorthaíonn ó chur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo, a chur ar fionraí, nó tar éis fhoirceannadh an Chomhaontaithe seo, i ndáil le haon ghealltanas dlíthiúil lena gcuirtear chun feidhme buiséad an Aontais ar gealltanas é a bheidh déanta roimh an dáta óna ngabhfaidh éifeacht le fionraí chur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo ann nó le foirceannadh an Chomhaontaithe seo.
Airteagal 8
Seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair
Beidh údarás ag OLAF seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair a dhéanamh ar chríoch na hEilvéise a mhéid a bhaineann le IBTV i gcomhréir leis na téarmaí agus na coinníollacha a leagtar síos i Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 arna fhorlíonadh le Rialachán (AE) Uimh. 883/2013.
Éascóidh údaráis na hEilvéise seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair a fhéadfar a dhéanamh i gcomhpháirt leo más mian leis na húdaráis sin.
Airteagal 9
An Chúirt Iniúchóirí
Leathnófar inniúlacht na Cúirte Iniúchóirí a leagtar amach in Airteagal 287(1) agus (2) de CFAE chuig an ioncam agus an caiteachas a bhaineann le cur chun feidhme Rialachán IBTV ag an Eilvéis, lena n‑áirítear ar chríoch na hEilvéise.
I gcomhréir leis na ceanglais a leagtar síos in Airteagal 287(3) de CFAE agus i gCuid a hAon, Teideal XIV, Caibidil 1 den Rialachán Airgeadais, beidh an Chúirt Iniúchóirí in ann iniúchtaí a dhéanamh ar áitreabh aon chomhlachta a bhainistíonn ioncam nó caiteachas thar ceann an Aontais i gcríoch na hEilvéise a mhéid a bhaineann le IBTV, lena n‑áirítear in áitreabh aon duine nádúrtha nó dhlítheanaigh a fhaigheann íocaíochtaí ón mbuiséad.
San Eilvéis, déanfaidh an Chúirt Iniúchóirí iniúchtaí i gcuibhreann leis na comhlachtaí náisiúnta iniúchóireachta nó, mura mbíonn na cumhachtaí riachtanacha acu sin, leis na ranna náisiúnta inniúla. Comhoibreoidh an Chúirt Iniúchóirí agus comhlachtaí náisiúnta iniúchóireachta na hEilvéise de mheon muiníne ach gan a neamhspleáchas a thréigean. Cuirfidh na comhlachtaí nó na ranna sin i bhfios don Chúirt Iniúchóirí an bhfuil siad chun páirt a ghlacadh san iniúchóireacht.
Airteagal 10
Ranníocaíochtaí airgeadais
1.Déanfaidh an Eilvéis íocaíochtaí bliantúla le buiséad IBTV i gcomhréir leis an bhfoirmle a thuairiscítear in Iarscríbhinn I.
2.Gach bliain, féadfaidh an Coimisiún suas le 0.75 % de na híocaíochtaí arna ndéanamh ag an Eilvéis a úsáid chun maoiniú a dhéanamh ar an gcaiteachas riaracháin don fhoireann nó don fhoireann sheachtrach is gá chun tacú le cur chun feidhme Rialachán IBTV agus an Chomhaontaithe seo ag an Eilvéis.
3.Tar éis an caiteachas riaracháin dá dtagraítear i mír 2 a asbhaint, sannfar an méid atá fágtha de na híocaíochtaí bliantúla mar seo a leanas:
(a)70 % chun cláir náisiúnta na mBallstát agus na Stát Comhlachaithe a chur chun feidhme;
(b)30 % ar an tsaoráid théamach dá dtagraítear in Airteagal 8 den Rialachán IBTV.
4.Úsáidfear méid is ionann agus íocaíochtaí bliantúla na hEilvéise chun rannchuidiú le bainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip atá láidir agus éifeachtach ag na teorainneacha seachtracha.
5.Soláthróidh an tAontas don Eilvéis faisnéis maidir lena rannpháirtíocht airgeadais mar a áirítear san fhaisnéis bhuiséadach, chuntasaíochta, feidhmíochta agus mheastóireachta arna soláthar d’údaráis bhuiséadacha agus d’údaráis um urscaoileadh an Aontais maidir leis an Ionstraim.
Airteagal 11
ETIAS
Déanfar an sciar d’ioncam ETIAS a d’fhéadfadh a bheith fágtha tar éis costais oibriú agus chothabháil ETIAS a chumhdach, dá dtagraítear in Airteagal 86 de Rialachán ETIAS (an “barrachas”), a asbhaint ón ranníocaíocht airgeadais chríochnaitheach ón Eilvéis le IBTV, i gcomhréir leis an bhfoirmle a bhfuil tuairisc uirthi in Iarscríbhinn II.
Airteagal 12
Rúndacht
Beidh faisnéis a chuirtear in iúl nó a fhaightear i bhfoirm ar bith de bhun an Chomhaontaithe seo cumhdaithe ag rúndacht ghairmiúil agus déanfar í a chosaint ar an gcaoi chéanna a ndéantar faisnéis chomhchosúil a chosaint leis na forálacha is infheidhme maidir le hinstitiúidí an Aontais agus le dlíthe na hEilvéise. Ní chuirfear an fhaisnéis sin in iúl do dhaoine seachas dóibh siúd atá laistigh d’institiúidí an Aontais, sna Ballstáit nó san Eilvéis a gceanglaíonn a bhfeidhmeanna orthu fios a bheith acu uirthi, ná ní fhéadfar í a úsáid chun críocha seachas chun cosaint éifeachtach leasanna airgeadais na bPáirtithe a áirithiú.
Airteagal 13
Soláthar poiblí
1.Tuigfear gurb ionann tagairtí do reachtaíocht an Aontais maidir le soláthar poiblí i Rialachán IBTV agus i Rialachán RFC agus tagairtí do dhlí náisiúnta na hEilvéise maidir le soláthar poiblí agus d’Iarscríbhinn 4 a ghabhann leis an gComhaontú lena mbunaítear an Eagraíocht Dhomhanda Trádála (an Comhaontú maidir le Soláthar Rialtais) agus don Chomhaontú idir an Comhphobal Eorpach agus Cónaidhm na hEilvéise maidir le gnéithe áirithe de sholáthar rialtais.
2.Cuirfidh an Eilvéis na nósanna imeachta a úsáidtear ar fáil don Choimisiún.
Airteagal 14
Teacht i bhfeidhm agus ré
1.Formheasfaidh na Páirtithe an Comhaontú seo i gcomhréir lena nósanna imeachta féin. Tabharfaidh siad fógra dá chéile maidir le cur i gcrích na nósanna imeachta sin.
2.Tiocfaidh an Comhaontú seo i bhfeidhm ar an gcéad lá den chéad mhí tar éis lá an fhógra dheireanaigh dá dtagraítear i mír 1.
3.Chun leanúnachas a áirithiú maidir le tacaíocht a sholáthar sa réimse beartais ábhartha agus chun gur féidir tús a chur leis an gcur chun feidhme ó thús chreat airgeadais ilbhliantúil 2021-2027, is féidir tús a chur leis na bearta a chumhdaítear le Rialachán IBTV roimh theacht i bhfeidhm an Chomhaontaithe agus ar a luaithe ón 1 Eanáir 2021.
4.Ní fhéadfar an Comhaontú seo a leasú ach amháin i scríbhinn le toiliú coiteann na bPáirtithe. Leanfaidh teacht i bhfeidhm na leasuithe an nós imeachta céanna is infheidhme maidir le teacht i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo.
5.D’ainneoin mhír 4 den Airteagal seo, tabharfar de chumhacht don Choiste Measctha arna bhunú faoi Airteagal 3 den Chomhaontú Comhlachais leis an Eilvéis na leasuithe is gá ar Airteagal 2(1)(a) a chaibidil agus a ghlacadh i gcás fógra a thabhairt i gcomhréir le hAirteagal 16(2) toisc nár thángthas ar chomhaontú de bhun Airteagal 2(2).
Airteagal 15
Díospóidí a réiteach
I gcás ina n‑éireoidh díospóid maidir le cur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo, beidh feidhm ag an nós imeachta a leagtar amach in Airteagal 10 den Chomhaontú Comhlachais leis an Eilvéis.
Airteagal 16
Fionraí
1.Féadfaidh an tAontas cearta eintiteas dlítheanach atá bunaithe san Eilvéis, a dhíorthaíonn ó chur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo, a chur ar fionraí i gcomhréir le míreanna 5-7 den Airteagal seo, i gcás (a) neamhíoc iomlán nó páirteach na ranníocaíochta airgeadais atá dlite ag an Eilvéis; (b) neamh‑chomhlíonadh Airteagal 2(3), lena n‑áirítear cinneadh gan glacadh le gníomh ar tugadh fógra ina leith faoin bhforáil sin; nó (c) i gcás ina bhfuil an Rialachán Airgeadais faoi réir leasú, aisghairm, ionadú nó athmhúnlú atá ábhartha do IBTV agus nach dtagtar ar chomhaontú de bhun Airteagal 2(2) laistigh de 30 lá ó theacht i bhfeidhm leasú, aisghairm, ionadú nó athmhúnlú an Rialacháin Airgeadais.
2.Tabharfaidh an tAontas fógra don Eilvéis go bhfuil sé ar intinn aige cearta eintiteas dlítheanach atá bunaithe san Eilvéis ar cearta iad a dhíorthaíonn ó chur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo, a chur ar fionraí agus, sa chás sin, iontrálfar an t‑ábhar go hoifigiúil ar chlár oibre an Choiste Mheasctha arna bhunú faoi Airteagal 3 den Chomhaontú Comhlachais leis an Eilvéis.
3.Tionólfar an Coiste Measctha agus tionólfar an cruinniú laistigh de 30 lá tar éis an fógra dá dtagraítear i mír 2 a fháil. Beidh 90 lá ag an gCoiste Measctha chun an t‑ábhar a shocrú, ag comhaireamh ón dáta a nglacfar an clár oibre ar cuireadh an t‑ábhar air i gcomhréir le mír 2. I gcás nach féidir leis an gCoiste Measctha an t‑ábhar a shocrú laistigh den sprioc-am 90 lá, cuirfear 30 lá leis an sprioc-am sin d’fhonn teacht ar réiteach críochnaitheach.
4.I gcás nach féidir leis an gCoiste Measctha an t‑ábhar a shocrú laistigh den sprioc-am dá bhforáiltear i mír 3, féadfaidh an tAontas cearta eintiteas dlítheanach atá bunaithe san Eilvéis ar cearta iad a dhíorthaíonn ó chur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo dá dtagraítear i míreanna 5-7, a chur ar fionraí.
5.I gcás fionraí, ní bheidh eintitis dhlítheanacha atá bunaithe san Eilvéis incháilithe páirt a ghlacadh i nósanna imeachta dámhachtana nach bhfuil tugtha i gcrích go fóill nuair a chuirfear an fhionraí i bhfeidhm. Measfar nós imeachta dámhachtana a bheith curtha i gcrích nuair a ghlacfar gealltanais dhlíthiúla de láimh mar thoradh ar an nós imeachta sin.
6.Leis an bhfionraí, ní dhéanfar difear do na gealltanais dhlíthiúla arna ndéanamh de láimh leis na heintitis dhlítheanacha atá bunaithe san Eilvéis sular tháinig an fhionraí i bhfeidhm. Leanfaidh an Comhaontú seo d’fheidhm a bheith aige maidir le gealltanais dhlíthiúla den sórt sin.
7.Féadfar aon oibríocht is gá chun leas airgeadais an Aontais a chosaint agus chun a áirithiú go gcomhlíonfar na hoibleagáidí airgeadais a eascraíonn as gealltanais a rinneadh faoin gComhaontú seo roimh an bhfionraí, a dhéanamh freisin tar éis na fionraí.
8.Tabharfaidh an tAontas fógra láithreach don Eilvéis a luaithe a bheidh méid na ranníocaíochta airgeadais nó oibríochtúla atá dlite faighte aige, nuair a bheidh deireadh leis an neamh‑chomhlíonadh le hAirteagal 2(3) nó nuair a shocrófar an t‑ábhar a bhaineann leis an Rialachán Airgeadais. Cuirfear deireadh leis an bhfionraí le héifeacht láithreach tar éis an fhógra sin.
9.Amhail ón dáta a gcuirfear deireadh leis an bhfionraí, beidh eintitis dhlítheanacha na hEilvéise incháilithe arís le haghaidh nósanna imeachta dámhachtana a sheolfar tar éis an dáta sin agus i nósanna imeachta dámhachtana a seoladh roimh an dáta sin, ar nósanna imeachta dámhachtana iad nach bhfuil na sprioc-amanna chun iarratais a chur isteach dulta in éag.
Airteagal 17
Foirceannadh
1.Féadfaidh an tAontas nó an Eilvéis an Comhaontú seo a fhoirceannadh trí fhógra a thabhairt don Pháirtí eile faoina chinneadh. Scoirfidh an Comhaontú d’fheidhm a bheith aige 3 mhí tar éis dháta an fhógra sin.
2.Foirceannfar an Comhaontú seo go huathoibríoch nuair a fhoirceannfar an Comhaontú Comhlachais leis Eilvéis i gcomhréir le hAirteagal 7(4), le hAirteagal 10(3) nó le hAirteagal 17 den Chomhaontú Comhlachais leis an Eilvéis.
3.I gcás ina bhfoirceannfar an Comhaontú seo i gcomhréir le mír 1 nó mír 2, comhaontaíonn na Páirtithe go leanfar le hoibríochtaí ina ndearnadh na gealltanais dhlíthiúla tar éis theacht i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo, agus sula bhfoirceannfar an Comhaontú seo, go dtí go dtabharfar chun críche na hoibríochtaí sin faoi na coinníollacha a leagtar síos sa Chomhaontú seo.
4.Féadfar aon oibríocht is gá chun leas airgeadais an Aontais a chosaint agus chun a áirithiú go gcomhlíonfar na hoibleagáidí airgeadais a eascraíonn as gealltanais a rinneadh faoin gComhaontú seo sular foirceannadh é, a dhéanamh freisin tar éis fhoirceannadh an Chomhaontaithe seo.
5.Socróidh na Páirtithe de chomhthoil aon iarmhairtí eile a thiocfaidh as an gComhaontú seo a fhoirceannadh.
Airteagal 18
Teanga
Tarraingeofar an Comhaontú seo suas i ndúblach sna teangacha seo a leanas: an Béarla, an Bhulgáiris, an Chróitis, an Danmhairgis, an Eastóinis, an Fhionlainnis, an Fhraincis, an Ghaeilge, an Ghearmáinis, an Ghréigis, an Iodáilis, an Laitvis, an Liotuáinis, an Mháltais, an Ollainnis, an Pholainnis, an Phortaingéilis, an Rómáinis, an tSeicis, an tSlóivéinis, an tSlóvaicis, an Spáinnis, an tSualainnis agus an Ungáiris, agus beidh na téacsanna sin ar fad ar aon údarás le chéile.
IARSCRÍBHINN I
Foirmle chun ranníocaíochtaí airgeadais bliantúla do na blianta 2021 go 2027 a ríomh agus mionsonraí íocaíochta
1.Cuirtear san áireamh i ríomh na ranníocaíochta airgeadais an méid dá dtagraítear in Airteagal 7(2) den Rialachán IBTV.
2.I gcás na mblianta 2023 go 2025, déanfaidh an Eilvéis íocaíochtaí bliantúla le buiséad IBTV i gcomhréir leis an tábla seo a leanas:
(Gach méid in EUR)
|
2023
|
2024
|
2025
|
An Eilvéis
|
55 805 213
|
55 805 213
|
55 805 213
|
Beidh na ranníocaíochtaí airgeadais dá dtagraítear san Airteagal seo le híoc ag an Eilvéis gan beann ar dháta formheasa a cláir náisiúnta dá dtagraítear in Airteagal 23 RFC.
3.Déantar ranníocaíocht airgeadais na hEilvéise le IBTV a ríomh mar a leanas do na blianta 2026 agus 2027:
Maidir le gach bliain aonair ó 2020 go 2024, roinnfear figiúirí Olltáirgeacht Intíre ainmniúil (OTI) na hEilvéise a bheidh ar fáil ón 31 Márta 2026 ar Eurostat (OTI ag praghsanna reatha) ar shuim fhigiúirí OTI ainmniúil na Stát uile atá rannpháirteach in IBTV le haghaidh gach bliana faoi seach. Cuirfear meán na gcúig chéatadán a gheofar le haghaidh na mblianta 2020 go 2024 i bhfeidhm maidir leis an méid seo a leanas:
·suim na leithreasuithe faoi chomhair gealltanas ón mbuiséad a glacadh agus ó leasuithe nó aistrithe ina dhiaidh sin mar a gealladh ag deireadh gach bliana le haghaidh IBTV do na blianta 2021 go 2025,
·na leithreasuithe bliantúla faoi chomhair gealltanas ón mbuiséad a glacadh do IBTV don bhliain 2026 arna ndéanamh ag tús na bliana 2026 agus
·an leithreasú bliantúil faoi chomhair gealltanas de réir an bhuiséid do IBTV don bhliain 2027 mar a áirítear i ndréachtbhuiséad Ginearálta an Aontais Eorpaigh don bhliain airgeadais 2027 arna ghlacadh ag an gCoimisiún
chun an méid iomlán a bheidh le híoc ag an Eilvéis thar thréimhse iomlán chur chun feidhme IBTV a fháil.
Ón méid sin, déanfar na híocaíochtaí bliantúla arna ndéanamh go héifeachtach ag an Eilvéis i gcomhréir le mír 2 den Iarscríbhinn seo a dhealú chun méid iomlán a ranníocaíochtaí do na blianta 2026 go 2027 a fháil. Íocfar leath den mhéid sin in 2026 agus an leath eile in 2027.
4.Íocfar an ranníocaíocht in euro, agus sloinnfear in euro ríomh na méideanna atá dlite nó le fáil.
5.Íocfaidh an Eilvéis a ranníocaíocht airgeadais faoi seach tráth nach déanaí ná 45 lá tar éis an nóta dochair a fháil. Mar thoradh ar aon mhoill ar íocaíocht na ranníocaíochta, íocfar ús mainneachtana ar an méid atá gan íoc ón dáta dlite. Is é a bheidh sa ráta úis an ráta arna chur i bhfeidhm ag an mBanc Ceannais Eorpach ar a phríomhoibríochtaí athmhaoiniúcháin, arna fhoilsiú i sraith C d’Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, ráta a bheidh i bhfeidhm ar an gcéad lá féilire de na míonna ina dtiteann an sprioc-am, méadaithe 3.5 pointe céatadáin.
IARSCRÍBHINN II
Foirmle chun sciar na hEilvéise den ioncam a d’fhéadfadh a bheith fágtha mar a shainmhínítear in Airteagal 86 de Rialachán ETIAS a ríomh
Le haghaidh gach bliana airgeadais ina mbeidh barrachas arna ghiniúint mar a shainmhínítear in Airteagal 86 de Rialachán ETIAS agus dar críoch bliain airgeadais 2026, roinnfear na figiúirí d’Olltáirgeacht Intíre (OTI) ainmniúil na hEilvéise a bheidh ar fáil amhail an 31 Márta ar Eurostat (OTI ag praghsanna reatha) ar shuim fhigiúirí ainmniúla OTI na Stát uile atá rannpháirteach in ETIAS don bhliain faoi seach.
Cuirfear meán na gcéatadán a fhaightear i bhfeidhm ar na barrachais iomlána a ghintear. Déanfar ranníocaíocht airgeadais na hEilvéise 2027 atá curtha i leataobh don tsaoráid théamach a laghdú faoin méid a thiocfaidh as sin.