This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 02024R1789-20240715
Consolidated text: Verordening (EU) 2024/1789 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (herschikking) (Voor de EER relevante tekst)
Verordening (EU) 2024/1789 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (herschikking) (Voor de EER relevante tekst)
In force
02024R1789 — NL — 15.07.2024 — 000.001
Onderstaande tekst dient louter ter informatie en is juridisch niet bindend. De EU-instellingen zijn niet aansprakelijk voor de inhoud. Alleen de besluiten die zijn gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie (te raadplegen in EUR-Lex) zijn authentiek. Deze officiële versies zijn rechtstreeks toegankelijk via de links in dit document
|
►C1 VERORDENING (EU) 2024/1789 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 13 juni 2024 inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (herschikking) ◄ (PB L 1789 van 15.7.2024, blz. 1) |
Gerectificeerd bij:
VERORDENING (EU) 2024/1789 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
van 13 juni 2024
inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (herschikking)
(Voor de EER relevante tekst)
HOOFDSTUK I
TOEPASSINGSGEBIED EN DEFINITIES
Artikel 1
Onderwerp en toepassingsgebied
Bij deze verordening:
worden niet-discriminerende regels vastgesteld betreffende de toegangsvoorwaarden voor aardgas- en waterstofsystemen, waarbij rekening wordt gehouden met de specificiteit van nationale en regionale markten, teneinde een goede werking van de interne markten voor aardgas en waterstof te waarborgen en bij te dragen tot de flexibiliteit van het energiesysteem, en
wordt het ontstaan en het beheer van naar behoren functionerende en transparante markten voor aardgas en waterstof met een hoge leveringszekerheid bevorderd en wordt voorzien in mechanismen waarmee de regels inzake nettoegang voor grensoverschrijdende uitwisseling van aardgas en waterstof worden geharmoniseerd.
De in de eerste alinea genoemde doelstellingen omvatten:
de vaststelling van geharmoniseerde beginselen inzake de tarieven, of de methoden voor de berekening van tarieven, voor de toegang tot het aardgasnet met uitzondering van aardgasopslaginstallaties;
de instelling van derdentoegangsdiensten en vaststelling van geharmoniseerde beginselen inzake capaciteitsallocatie en congestiebeheer;
de vaststelling van transparantievereisten, balanceringsregels en tarieven voor onbalans, alsmede de bevordering van capaciteitsverhandeling.
Deze verordening is, met uitzondering van artikel 34, lid 5, van deze verordening, alleen van toepassing op de in artikel 33, lid 3 of lid 4, of artikel 37 van Richtlijn (EU) 2024/1788 bedoelde aardgasopslaginstallaties en waterstofopslaginstallaties.
De lidstaten kunnen een overeenkomstig Richtlijn (EU) 2024/1788 opgerichte entiteit of instantie instellen voor de uitoefening van een of meer normaliter aan de transmissiesysteembeheerder of de waterstoftransmissienetbeheerder toegewezen functies; de eisen van deze verordening zijn daarop van toepassing. Deze entiteit of instantie wordt overeenkomstig artikel 14 van deze verordening gecertificeerd en op grond van artikel 71 van Richtlijn (EU) 2024/1788 aangewezen.
Artikel 2
Definities
Voor de toepassing van deze verordening gelden de volgende definities:
“gereguleerde activa”: de netwerkactiva van een transmissiesysteembeheerder, een distributiesysteembeheerder, een waterstoftransmissienetbeheerder of een waterstofdistributienetbeheerder die worden gebruikt voor de levering van gereguleerde netdiensten die bij de berekening van netgerelateerde diensteninkomsten in aanmerking worden genomen;
“transmissie”: transmissie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 17), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“transportcontract”: een contract tussen een transmissiesysteembeheerder of waterstofnetbeheerder en een netgebruiker voor de uitvoering van transportdiensten voor aardgas of waterstof;
“capaciteit”: de maximale stroom, uitgedrukt in normale kubieke meter per tijdseenheid of in energie-eenheid per tijdseenheid, waarop de netgebruiker op grond van het transportcontract recht heeft;
“ongebruikte capaciteit”: de vaste capaciteit die een netgebruiker op grond van een transportcontract heeft verworven, maar op het moment van het contractueel vastgelegde aflopen van de termijn niet heeft genomineerd;
“congestiebeheer”: het beheer van de capaciteitsportefeuille van de transmissiesysteembeheerder met het oog op het optimale en maximale gebruik van de technische capaciteit en de tijdige detectie van toekomstige congestie- en saturatiepunten;
“secundaire markt”: de markt van de niet op de primaire markt verhandelde capaciteit;
“nominatie”: het opgeven door de netgebruiker aan de transmissiesysteembeheerder van de werkelijke stroom die hij wil injecteren in of onttrekken aan het systeem, voordat die injectie of onttrekking plaatsvindt;
“hernominatie”: het melden van een gecorrigeerde nominatie, volgend op een nominatie;
“systeemintegriteit”: elke situatie waarin de druk en de kwaliteit van het aardgas of de waterstof binnen de minimum- en maximumgrenzen blijven, zodat het transport van aardgas of waterstof uit een technisch oogpunt gegarandeerd is;
“balanceringsperiode”: periode waarbinnen het onttrekken van een hoeveelheid aardgas of waterstof, uitgedrukt in eenheden energie, door elke netgebruiker moet worden gecompenseerd door middel van het injecteren van dezelfde hoeveelheid aardgas of waterstof in overeenstemming met de netcode;
“netgebruiker”: een netgebruiker zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 60), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“afschakelbare diensten”: diensten met betrekking tot afschakelbare capaciteit aangeboden door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder;
“afschakelbare capaciteit”: de aardgas- of waterstoftransmissiecapaciteit die door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder kan worden afgeschakeld overeenkomstig de voorwaarden van het transportcontract;
“langetermijndiensten”: diensten aangeboden door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder, met een duur van één jaar of meer;
“kortetermijndiensten”: diensten aangeboden door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder, met een duur van minder dan één jaar;
“vaste capaciteit”: aardgas- en waterstoftransmissie- en distributiecapaciteit die contractueel als niet-afschakelbaar gegarandeerd wordt door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder;
“vaste diensten”: diensten met betrekking tot vaste capaciteit aangeboden door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder;
“technische capaciteit”: de maximale vaste capaciteit die aan de netgebruikers kan worden aangeboden, rekening houdend met de systeemintegriteit en de operationele eisen van de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstofnetbeheerder;
“gecontracteerde capaciteit”: capaciteit die aan een netgebruiker is gealloceerd door middel van een transportcontract;
“beschikbare capaciteit”: het deel van de technische capaciteit dat niet is gealloceerd en dat op een specifiek moment nog beschikbaar is voor het systeem;
“contractuele congestie”: een situatie waarbij het niveau van de vraag naar vaste capaciteit groter is dan de technische capaciteit;
“primaire markt”: de markt van capaciteit die direct wordt verhandeld door de transmissiesysteembeheerder of, indien van toepassing, de distributiesysteembeheerder, of de waterstoftransmissienetbeheerder;
“fysieke congestie”: een situatie waarbij op een specifiek moment het niveau van de vraag naar werkelijke leveringen groter is dan de technische capaciteit;
“lng-installatiecapaciteit”: de capaciteit op een terminal voor vloeibaar aardgas (lng) voor het vloeibaar maken van aardgas of voor de invoer, verlading, ondersteunende diensten, tijdelijke opslag en hervergassing van lng;
“ruimte”: de hoeveelheid aardgas of waterstof die een gebruiker van een opslaginstallatie mag gebruiken voor de opslag van aardgas of waterstof;
“levercapaciteit”: het debiet waarmee de opslaginstallatiegebruiker aardgas of waterstof mag onttrekken aan de aardgasopslaginstallatie of de waterstofopslaginstallatie;
“injectiecapaciteit”: het debiet waarmee de opslaginstallatiegebruiker aardgas of waterstof mag injecteren in de aardgasopslaginstallatie of de waterstofopslaginstallatie;
“opslagcapaciteit”: elke combinatie van ruimte, injectiecapaciteit en levercapaciteit;
“entry-exitsysteem”: een entry-exitsysteem zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 57), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“balanceringszone”: een balanceringszone zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 58), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“virtueel handelsplatform”: een virtueel handelsplatform zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 59), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“entrypunt”: een entrypunt zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 61), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“exitpunt”: een exitpunt zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 62), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“voorwaardelijke capaciteit”: vaste capaciteit die transparante en vastgelegde voorwaarden omvat om hetzij toegang tot en van het virtuele handelsplatform, hetzij beperkte toewijsbaarheid te bieden;
“toewijsbaarheid”: de discretionaire combinatie van entrycapaciteit met exitcapaciteit of vice versa;
“toegestane inkomsten”: de som van de inkomsten uit transmissiediensten en inkomsten uit niet-transmissiediensten voor de verlening van diensten door de transmissiesysteembeheerder voor een specifieke periode binnen een reguleringsperiode, die een dergelijke transmissiesysteembeheerder mag verwerven in het kader van een regeling zonder maximumprijzen en die is vastgesteld overeenkomstig artikel 78, lid 7, punt a), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“beoogde inkomsten”: de som van de verwachte inkomsten uit transmissiediensten, berekend volgens de beginselen van artikel 17, lid 1, en de verwachte inkomsten uit niet-transmissiediensten voor de levering van diensten door de transmissiesysteembeheerder voor een specifieke periode binnen een reguleringsperiode in het kader van een regeling met maximumprijzen;
“nieuwe infrastructuur”: infrastructuur die uiterlijk op 4 augustus 2003 niet voltooid is;
“aardgas”: aardgas zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 1), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“hernieuwbaar gas”: hernieuwbaar gas zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 2), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“aardgassysteem”: een aardgassysteem zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 3), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofsysteem”: een waterstofsysteem zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 4), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofopslaginstallatie”: een waterstofopslaginstallatie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 5), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofopslagbeheerder”: een waterstofopslagbeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 6), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofterminal”: een waterstofterminal zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 8), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofterminalbeheerder”: een waterstofterminalbeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 9), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofkwaliteit”: waterstofkwaliteit zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 10), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“koolstofarme waterstof”: koolstofarme waterstof zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 11), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“koolstofarm gas”: koolstofarm gas zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 12), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“transmissiesysteembeheerder”: een transmissiesysteembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 18), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“upstreampijpleidingnet”: een upstreampijpleidingnet zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 16), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“distributie”: distributie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 19), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“distributiesysteembeheerder”: een distributiesysteembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 20), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofnet”: een waterstofnet zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 21), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstoftransport”: waterstoftransport zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 22), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstoftransmissienet”: een waterstoftransmissienet zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 23), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofdistributienet”: een waterstofdistributienet zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 24), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofnetbeheerder”: een waterstofnetbeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 25), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstoftransmissienetbeheerder”: een waterstoftransmissienetbeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 26), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofdistributienetbeheerder”: een waterstofdistributienetbeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 27), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“levering”: levering zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 28), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“aardgasopslaginstallatie”: een aardgasopslaginstallatie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 31), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“aardgasopslagsysteembeheerder”: een aardgasopslagsysteembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 32), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“lng-installatie”: een lng-installatie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 33), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“lng-systeembeheerder”: een lng-systeembeheerder zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 34), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“systeem”: een systeem zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 35), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“ondersteunende diensten”: ondersteunende diensten zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 36), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“interconnector”: een interconnector zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 39), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“waterstofinterconnector”: een waterstofinterconnector zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 40), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“systeemgebruiker”: een systeemgebruiker zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 46), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“afnemer”: een afnemer zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 47), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“eindafnemer”: een eindafnemer zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 50), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“grootafnemer”: een grootafnemer zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 51), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“zeggenschap”: zeggenschap zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 55), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“langetermijncontract”: een langetermijncontract zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 56), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“interconnectiepunt”: een interconnectiepunt zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 63), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“virtueel interconnectiepunt”: een virtueel interconnectiepunt zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 64), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“marktdeelnemer”: een marktdeelnemer zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 65), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“interoperabiliteit”: interoperabiliteit zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 71), van Richtlijn (EU) 2024/1788;
“energie-efficiëntie eerst”: energie-efficiëntie eerst zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 18), van Verordening (EU) 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad ( 1 );
“herbestemming”: herbestemming zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 18), van Verordening (EU) 2022/869;
“verticaal geïntegreerd bedrijf”: een verticaal geïntegreerd bedrijf zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 43), van Richtlijn (EU) 2024/1788.
HOOFDSTUK II
ALGEMENE REGELS VAN TOEPASSING OP AARDGASSYSTEMEN EN WATERSTOFSYSTEMEN
Artikel 3
Algemene beginselen
De lidstaten, de op grond van artikel 76 van Richtlijn (EU) 2024/1788 aangewezen regulerende instanties (de “regulerende instanties”), beheerders van aardgassystemen of waterstofsystemen en de gedelegeerde beheerders zoals marktgebiedbeheerders of boekingsplatformbeheerders waarborgen dat de markten voor aardgas en waterstof in overeenstemming met de volgende beginselen worden beheerd:
prijsvorming voor aardgas en waterstof vindt plaats op basis van vraag en aanbod;
transmissie- en distributiesysteembeheerders, en waterstoftransmissienetbeheerders en waterstofdistributienetbeheerders werken samen om netgebruikers de vrijheid te bieden om onafhankelijk entry- en exitcapaciteit te boeken; aardas en, vanaf 2033, waterstof wordt bij voorkeur door middel van het entry-exitsysteem getransporteerd in plaats van langs contractuele paden;
aan de entry- en exitpunten van het aardgas- en waterstofsysteem geheven tarieven worden zo gestructureerd dat ze bijdragen tot marktintegratie, grotere leveringszekerheid en het stimuleren van interconnectie tussen aardgas- en waterstofnetten;
ondernemingen die in hetzelfde entry-exitsysteem actief zijn, wisselen aardgas en, vanaf 2033, waterstof uit bij het virtuele handelsplatform; producenten van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas hebben gelijke toegang tot het virtuele handelsplatform, ongeacht of zij op het distributiesysteem of het transmissiesysteem zijn aangesloten; aardgas en, vanaf 2033, waterstof kan fysiek worden uitgewisseld op entrypunten van of exitpunten naar derde landen;
netgebruikers dragen de verantwoordelijkheid om hun balanceringsportfolio’s in balans te brengen om zo de noodzaak tot het nemen van balanceringsacties door transmissiesysteembeheerders en waterstoftransmissienetbeheerders tot een minimum te beperken;
balanceringsacties worden op basis van gestandaardiseerde producten in overeenstemming met de krachtens deze verordening vastgestelde netcode inzake balancering uitgevoerd, op een handelsplatform of door gebruikmaking van balanceringsdiensten conform die netcode;
marktvoorschriften voorkomen acties waardoor prijsvorming op basis van vraag en aanbod voor aardgas en waterstof wordt tegengegaan;
marktvoorschriften waarborgen een consumentgerichte en energie-efficiënte benadering op de markten voor aardgas en waterstof;
marktvoorschriften bevorderen het ontstaan en de werking van liquide verhandeling van aardgas en waterstof, waarbij prijsvorming en prijstransparantie worden gestimuleerd;
marktvoorschriften maken het koolstofvrij maken van de aardgassystemen en waterstofsystemen mogelijk, onder meer door de integratie in de markten van aardgas en waterstof uit hernieuwbare energiebronnen mogelijk te maken en door prikkels voor energiebesparing en -efficiëntie, vraagvermindering, flexibiliteit van de vraag en integratie van energiesystemen te bieden en de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen van de Unie te vergemakkelijken;
marktvoorschriften zorgen voor passende investeringsprikkels, in het bijzonder voor langetermijninvesteringen voor een koolstofvrij en duurzaam aardgassysteem en waterstofsysteem, voor energieopslag, energie-efficiëntie, vraagvermindering en vraagrespons, waardoor aan de behoeften van de markt en van systeemintegratie tegemoet wordt gekomen, en ze faciliteren eerlijke mededinging en leveringszekerheid, waarbij het beginsel “energie-efficiëntie eerst” wordt uitgevoerd door investeringsprikkels te voorkomen die tot gestrande activa leiden;
voorschriften inzake netplanning zijn, waar nodig, gericht op het gebruik van waterstof voor moeilijk koolstof vrij te maken sectoren, rekening houdend met het potentieel voor broeikasgasvermindering, hebben tot doel maatregelen ter vermindering van de vraag naar fossiel gas aan te moedigen en dragen bij tot een behoedzaam en rationeel gebruik van natuurlijke hulpbronnen en het behalen van de klimaat- en energiedoelstellingen van de Unie;
eventuele belemmeringen voor grensoverschrijdende aardgas- en waterstofstromen tussen entry-exitsystemen worden weggenomen;
marktvoorschriften vergemakkelijken samenwerking en integratie.
Artikel 4
Opschalen van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas in steenkool- en koolstofintensieve regio’s
De Commissie ondersteunt en stimuleert de penetratie van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas, met name waterstof en biomethaan, in het energiesysteem van de Unie, met name in steenkool- en koolstofintensieve regio’s, teneinde het aandeel van hernieuwbaar gas te vergroten, met name in industriële processen, stadsverwarming en energieopslag, en daarbij het gebruik van vaste fossiele brandstoffen in de industrie en stadsverwarming sneller af te bouwen. De Commissie verleent tevens steun aan de omzetting van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare en koolstofarme waterstof en biomethaan, alsook aan het creëren van een beroepsbevolking die met waterstof kan werken.
Artikel 5
Afzonderlijke gereguleerde activa
Indien een transmissiesysteembeheerder, een distributiesysteembeheerder of een waterstofnetbeheerder gereguleerde diensten voor aardgas, waterstof of elektriciteit biedt, voldoet hij aan de eis inzake ontvlechting van de boekhouding zoals bepaald in artikel 75 van Richtlijn (EU) 2024/1788 en artikel 56 van Richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad ( 2 ), en heeft hij afzonderlijke gereguleerde activa voor aardgas, waterstof of elektriciteit. Die afzonderlijk gereguleerde activa waarborgen dat:
inkomsten uit diensten, verkregen uit het verlenen van specifieke gereguleerde diensten alleen kunnen worden gebruikt om de kapitaal- en bedrijfsuitgaven terug te verdienen met betrekking tot de activa die in de gereguleerde activa zijn opgenomen op basis waarvan de gereguleerde diensten zijn verleend;
de waarde van de activa wordt vastgesteld als ze naar andere gereguleerde activa worden overgedragen, waarbij die waarde wordt gecontroleerd en goedgekeurd door de regulerende instantie en zo wordt vastgesteld dat er geen kruissubsidiëring plaatsvindt.
De volgende voorwaarden zijn van toepassing op een financiële overdracht in de zin van dit lid:
alle voor de financiële overdracht benodigde inkomsten worden als een specifieke heffing geïnd;
de specifieke heffing wordt alleen geïnd op exitpunten van eindafnemers binnen dezelfde lidstaten als begunstigde van de financiële overdracht;
de specifieke heffing en de financiële overdracht of de aan de berekening ten grondslag liggende methoden worden voorafgaand aan de toepassing ervan door de regulerende instantie goedgekeurd;
de goedgekeurde specifieke heffing en financiële overdracht, en de methoden, indien goedgekeurd, worden uiterlijk dertig dagen uiterlijk op de datum van uitvoering ervan bekendgemaakt;
de lidstaat heeft de Commissie en ACER in kennis gesteld van het feit dat hij financiële overdrachten heeft toegestaan.
De regulerende instantie mag een in lid 4 bedoelde financiële overdracht en specifieke heffing goedkeuren op voorwaarde dat:
nettoegangstarieven worden geheven van gebruikers van de gereguleerde activa die begunstigde zijn van een financiële overdracht;
de som van de financiële overdrachten en de inkomsten uit diensten die via de nettoegangstarieven worden geheven, niet lager is dan de toegestane of beoogde inkomsten;
een financiële overdracht wordt goedgekeurd voor een beperkte periode, die niet langer is dan een derde van de resterende afschrijvingstermijn van de betrokken infrastructuur.
ACER werkt de in de eerste alinea bedoelde aanbevelingen ten minste om de twee jaar bij.
ACER kan aanbevelingen doen aan transmissiesysteembeheerders, distributiesysteembeheerders, waterstofnetbeheerders en de regulerende instanties ten aanzien van de methoden:
voor de bepaling van de waarde van de activa die worden overgedragen aan andere gereguleerde activa en voor de bestemming van eventuele daaruit voortvloeiende winsten en verliezen;
voor de berekening van de omvang en de maximale looptijd van de financiële overdracht en de specifieke heffing;
voor de criteria om bijdragen aan de specifieke heffing toe te wijzen aan de met de gereguleerde activa verbonden eindafnemers.
Artikel 6
Derdentoegangsdiensten bij transmissiesysteembeheerders
Transmissiesysteembeheerders:
bieden op niet-discriminerende basis capaciteit en diensten aan alle netgebruikers aan;
bieden zowel vaste als afschakelbare capaciteit aan; de prijs van afschakelbare capaciteit is een afspiegeling van de waarschijnlijkheid van afschakeling;
bieden de netgebruikers zowel lange- als kortetermijncapaciteit aan.
Wanneer, in verband met de eerste alinea, punt a), een transmissiesysteembeheerder dezelfde dienst aan meerdere afnemers aanbiedt, geschiedt dit onder gelijkwaardige contractuele voorwaarden, met gebruikmaking van geharmoniseerde transportcontracten of een door de regulerende instantie volgens de procedure van artikel 78 of 79 van Richtlijn (EU) 2024/1788 goedgekeurde gemeenschappelijke netcode.
Uiterlijk op 5 augustus 2025
beoordeelt de Commissie de gevolgen voor het aardgassysteem van een tariefregeling waarbij geen tarieven in rekening worden gebracht voor toegang tot transmissiesystemen op interconnectiepunten tussen lidstaten of op interconnectiepunten met derde landen waarvan de systemen twee of meer lidstaten met elkaar verbinden, en
dient ze hierover bij het Europees Parlement en de Raad een verslag in.
Dat verslag kan zo nodig vergezeld gaan van wetgevingsvoorstellen om de in de beoordeling vastgestelde belemmeringen aan te pakken.
Een virtueel interconnectiepunt wordt opgezet mits aan de volgende voorwaarden is voldaan:
de totale technische capaciteit op de virtuele interconnectiepunten is gelijk aan of hoger dan de som van de technische capaciteiten op elk van de interconnectiepunten die bijdragen tot de virtuele interconnectiepunten;
het virtuele interconnectiepunt vergemakkelijkt het economisch en efficiënt gebruik van het systeem, met inbegrip van de voorschriften die zijn vastgesteld in de artikelen 10 en 11.
De leden 1 tot en met 6 doen geen afbreuk aan de mogelijkheid voor de lidstaten om evenredige maatregelen te nemen om gedurende een vaststaande periode die, indien gerechtvaardigd, kan worden verlengd, aardgasleveringen uit de Russische Federatie en Belarus te tijdelijk beperken, door het vooraf uitbrengen van biedingen voor capaciteit door ongeacht welke individuele netgebruiker op entrypunten uit de Russische Federatie of Belarus in te perken, indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van hun essentiële veiligheidsbelangen en die van de Unie, mits dergelijke maatregelen:
de goede werking van de interne markt voor aardgas en de grensoverschrijdende aardgasstromen tussen lidstaten niet onnodig verstoren en de leveringszekerheid van de Unie of een lidstaat niet ondermijnen;
het energiesolidariteitsbeginsel eerbiedigen;
worden genomen in overeenstemming met de rechten en verplichtingen van de Unie en de lidstaten ten aanzien van derde landen.
Rekening houdend met de noodzaak om de leveringszekerheid van de Unie te waarborgen, kunnen door de lidstaten op grond van de eerste alinea genomen maatregelen tot doel hebben aardgasleveringen te diversifiëren teneinde de afhankelijkheid van Russisch aardgas geleidelijk af te bouwen, indien kan worden aangetoond dat dergelijke maatregelen noodzakelijk zijn om hun essentiële veiligheidsbelangen en die van de Unie te beschermen.
Alvorens een besluit te nemen over een maatregel als bedoeld in de eerste alinea, raadpleegt de betrokken lidstaat de Commissie en, voor zover deze maatregel in kwestie waarschijnlijk gevolgen voor hen zal hebben, andere lidstaten, de landen die partij zijn bij de Energiegemeenschap, derde landen die partij zijn bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. De lidstaat in kwestie houdt zoveel mogelijk rekening met de situatie in die lidstaten en derde landen en met eventuele bezwaren die in dat verband door die lidstaten, derde landen of de Commissie naar voren zijn gebracht.
Artikel 7
Derdentoegangsdiensten bij waterstofnetbeheerders
De regulerende instanties raadplegen de regulerende instanties van rechtstreeks verbonden lidstaten en relevante belanghebbenden voordat zij een besluit nemen over de methode om waterstofnettoegangstarieven vast te stellen voor de entry- en exitpunten op grensoverschrijdende interconnectiepunten tussen de rechtstreeks verbonden lidstaten, ook voor eventuele virtuele interconnectiepunten. De regulerende instanties leggen de beoogde tariefmethode ook voor aan ACER. In afwijking van artikel 17 kunnen de regulerende instanties besluiten geen waterstofnettoegangstarieven in rekening te brengen of, indien de capaciteit via veilingen wordt toegewezen, de reserveringsprijzen op nul vast te stellen.
Wanneer de betrokken regulerende instanties een besluit nemen over de methode waarmee de waterstofnettoegangstarieven op een interconnectiepunt tussen lidstaten zullen worden vastgelegd, passen ze de in artikel 17, leden 1, 2, 4 en 5, bedoelde tariefbeginselen toe en houden ze rekening met het resultaat van de in de tweede alinea van dit lid bedoelde raadplegingen, meer bepaald van de raadplegingen van de regulerende instanties van rechtstreeks verbonden lidstaten, en de impact van de gekozen nettoegangstarieven op de grensoverschrijdende handel en marktwerking in de rechtstreeks verbonden lidstaten.
De regulerende instanties van rechtstreeks verbonden lidstaten kunnen ACER verzoeken een feitelijk advies uit te brengen over de methode tot vaststelling van de waterstofnettoegangstarieven of reserveringsprijzen voor de entry- en exitpunten op grensoverschrijdende interconnectiepunten tussen die lidstaten, in overeenstemming met artikel 6, lid 5, van Verordening (EU) 2019/942. ACER brengt de Commissie zo nodig hiervan op de hoogte, in overeenstemming met artikel 6, lid 6, van Verordening (EU) 2019/942. Bij de opstelling van zijn feitelijke advies voert ACER zijn beoordeling uit met inachtneming van de in artikel 17, leden 1 en 2, van deze verordening bedoelde tariefbeginselen.
Nadere bijzonderheden voor de uitvoering van dit lid, met name de procedure voor grensoverschrijdende raadplegingen of het verzoek om een advies van ACER, worden in een op grond van artikel 72, lid 1, vastgestelde netcode bepaald.
Artikel 8
Derdentoegangsdiensten bij aardgasopslaginstallaties, waterstofterminals, lng-installaties en waterstofopslaginstallaties
Lng-systeembeheerders, waterstofterminalbeheerders, waterstofopslagbeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders
bieden op niet-discriminerende basis aan alle netgebruikers diensten aan die aan de marktbehoefte voldoen. Met name wanneer een lng-systeembeheerder, een waterstofterminalbeheerder, een waterstofopslagbeheerder of een aardgasopslagsysteembeheerder dezelfde dienst aan meerdere afnemers aanbiedt, geschiedt dit onder gelijkwaardige contractuele voorwaarden;
bieden diensten aan die aansluiten bij het gebruik van onderling verbonden aardgas- en waterstoftransportsystemen en de toegang vergemakkelijken door samenwerking met de transmissiesysteembeheerder of de waterstofnetbeheerder, en
publiceren relevante informatie, en met name gegevens over het gebruik en de beschikbaarheid van diensten, binnen een tijdskader dat verenigbaar is met redelijke commerciële behoeften van gebruikers van lng-installaties, aardgasopslaginstallaties, waterstofterminals of waterstofopslaginstallaties en onder toezicht van de regulerende instantie.
Aardgasopslagsysteembeheerders en waterstofopslagbeheerders
bieden zowel vaste als afschakelbare derdentoegangsdiensten aan; de prijs van afschakelbare capaciteit is een afspiegeling van de waarschijnlijkheid van afschakeling;
bieden opslaginstallatiegebruikers zowel lange- als kortetermijndiensten aan;
bieden opslaginstallatiegebruikers zowel gebundelde als ontvlochten diensten aan die verband houden met opslagcapaciteit.
Lng- en aardgasopslaginstallatiecontracten en waterstofopslaginstallatie- en waterstofterminalcontracten leiden niet tot willekeurig hogere tarieven wanneer ze gesloten worden
buiten een gasjaar met niet-standaardaanvangsdata, of
met een kortere duur dan een standaardcontract op jaarbasis.
De leden 1 tot en met 6 doen geen afbreuk aan de mogelijkheid voor de lidstaten om evenredige maatregelen te nemen om gedurende een vaststaande periode die, indien gerechtvaardigd, kan worden verlengd, lng-leveringen uit de Russische Federatie en Belarus tijdelijk te beperken, door het vooraf plaatsen door elke individuele netgebruiker van biedingen voor of het leveren van lng-installatiecapaciteit voor levering uit de Russische Federatie of Belarus aan elke individuele netgebruiker in te perken, indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van hun essentiële veiligheidsbelangen en die van de Unie, mits dergelijke maatregelen:
de goede werking van de interne markt voor aardgas en de grensoverschrijdende aardgasstromen tussen lidstaten niet onnodig verstoren en de leveringszekerheid van de Unie of een lidstaat niet ondermijnen;
het energiesolidariteitsbeginsel eerbiedigen;
worden genomen in overeenstemming met de rechten en de verplichtingen van de Unie en de lidstaten ten aanzien van derde landen.
Rekening houdend met de noodzaak om de leveringszekerheid van de Unie te waarborgen, kunnen door de lidstaten op grond van de eerste alinea genomen maatregelen tot doel hebben lng-leveringen te diversifiëren teneinde de afhankelijkheid van Russisch aardgas geleidelijk af te bouwen, indien kan worden aangetoond dat dergelijke maatregelen noodzakelijk zijn om hun essentiële veiligheidsbelangen en die van de Unie te beschermen.
Alvorens een besluit te nemen over een maatregel als bedoeld in de eerste alinea, raadpleegt de betrokken lidstaat de Commissie en, voor zover deze maatregel in kwestie waarschijnlijk gevolgen voor hen zal hebben, andere lidstaten, de landen die partij zijn bij de Energiegemeenschap, derde landen die partij zijn bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. De lidstaat in kwestie houdt zoveel mogelijk rekening met de situatie in die lidstaten en derde landen en met eventuele bezwaren die in dat verband door die lidstaten, derde landen of de Commissie naar voren zijn gebracht.
Artikel 9
Marktvraagbeoordeling voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas door lng-systeembeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders
Lng-systeembeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders beoordelen ten minste iedere twee jaar de marktvraag naar nieuwe investeringen, gericht op het gebruik van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas, met inbegrip van waterstofverbindingen zoals vloeibare ammoniak en vloeibare organische waterstofdragers, in de installaties. Die beheerders brengen de relevante regulerende instanties op de hoogte van het resultaat van de beoordeling van de marktvraag. Bij de planning van nieuwe investeringen beoordelen lng-systeembeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders de marktvraag om het gebruik van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas in hun installaties te bevorderen en houden zij rekening met de leveringszekerheid. Lng-systeembeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders maken hun plannen voor nieuwe investeringen, gericht op het gebruik van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas in hun installaties, voor het publiek beschikbaar.
Artikel 10
Beginselen inzake de mechanismen voor capaciteitsallocatie en de procedures voor congestiebeheer bij transmissiesysteembeheerders
Transmissiesysteembeheerders implementeren en publiceren niet-discriminerende en transparante mechanismen voor capaciteitsallocatie, welke
passende economische signalen geven voor een efficiënt en maximaal gebruik van de technische capaciteit, investeringen in nieuwe infrastructuur en in alternatieve oplossingen aan de vraagzijde die geen investeringen in nieuwe infrastructuur vereisen, vergemakkelijken en de grensoverschrijdende uitwisseling van aardgas bevorderen;
zorgen voor compatibiliteit met de marktmechanismen, met inbegrip van spotmarkten en trading hubs, en tevens flexibel en in staat zijn zich aan veranderende marktomstandigheden aan te passen, en
compatibel zijn met de nettoegangssystemen van de lidstaten.
Transmissiesysteembeheerders implementeren en publiceren niet-discriminerende en transparante procedures voor congestiebeheer die de grensoverschrijdende uitwisseling van aardgas op niet-discriminerende basis bevorderen, waarbij de beginselen van non-discriminatie en vrije concurrentie worden gerespecteerd:
in geval van contractuele congestie biedt de transmissiesysteembeheerder ongebruikte capaciteit op de primaire markt aan, ten minste op “day-ahead”-basis en afschakelbaar, en
netgebruikers kunnen hun ongebruikte gecontracteerde capaciteit op de secundaire markt doorverkopen of -verhuren.
In verband met punt a) van de eerste alinea kunnen de lidstaten kennisgeving of informatieverstrekking aan de transmissiesysteembeheerder door de netgebruikers verlangen.
Artikel 11
Beginselen inzake mechanismen voor capaciteitsallocatie en procedures voor congestiebeheer bij aardgasopslaginstallaties, waterstofterminals, waterstofopslaginstallaties en lng-installaties
Lng-systeembeheerders, waterstofopslagbeheerders, waterstofterminalbeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders implementeren en publiceren niet-discriminerende en transparante mechanismen voor capaciteitsallocatie welke
passende economische signalen geven voor een efficiënt en maximaal gebruik van de capaciteit en investeringen in nieuwe infrastructuur vergemakkelijken;
zorgen voor compatibiliteit met de marktmechanismen, met inbegrip van spotmarkten en trading hubs, en tevens flexibel zijn en in staat zijn zich aan veranderende marktomstandigheden aan te passen, en
compatibel zijn met de toegangssystemen van de netten die met de lng-opslagsystemen verbonden zijn.
Contracten voor lng-terminals, waterstofterminals en waterstof- en aardgasopslaginstallaties bevatten mechanismen om het hamsteren van capaciteit te voorkomen, waarbij rekening wordt gehouden met de volgende, in geval van contractuele congestie geldende beginselen:
de systeembeheerder biedt ongebruikte capaciteit zonder uitstel op de primaire markt aan en biedt die capaciteit, voor aardgasopslaginstallaties, ten minste op “day-ahead”-basis en afschakelbaar aan;
gebruikers kunnen hun gecontracteerde capaciteit op de secundaire markt doorverkopen;
uiterlijk op 5 februari 2026 waarborgen lng-systeembeheerders, waterstofterminalbeheerders, waterstofopslagbeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders, individueel of samen met andere soortgelijke beheerders, dat er een transparant en niet-discriminerend boekingsplatform beschikbaar is voor gebruikers van lng-installaties, waterstofterminals, waterstofopslaginstallaties en aardgasopslaginstallaties, waarmee deze gebruikers hun gecontracteerde capaciteit op grond van punt b) op de secundaire markt kunnen doorverkopen.
Artikel 12
Verhandeling van capaciteitsrechten
Elke transmissiesysteembeheerder, aardgasopslagsysteembeheerder, lng-systeembeheerder, waterstoftransmissienetbeheerder, waterstofterminalbeheerder en waterstofopslagbeheerder onderneemt redelijke stappen om mogelijk te maken en te bevorderen dat capaciteitsrechten vrij verhandelbaar zijn op een transparante en niet-discriminerende wijze. Ieder van deze beheerders werkt geharmoniseerde contracten en procedures voor transport, lng-installaties, waterstofterminals, aardgasopslaginstallaties en waterstofopslaginstallaties op de primaire markt uit om de secundaire handel in capaciteit te bevorderen en erkent de overdracht van primaire capaciteitsrechten voor zover daarvan door systeemgebruikers kennisgeving is gedaan.
Van deze contracten en procedures wordt aan de regulerende instantie kennisgeving gedaan.
Artikel 13
Balanceringsregels en tarieven voor onbalans
De verstrekte informatie is een afspiegeling van het niveau van de informatie die de transmissiesysteembeheerder tot zijn beschikking heeft en sluit aan bij de verrekeningsperiode waarover tarieven voor onbalans worden berekend.
Voor deze informatie op grond van dit lid worden geen kosten in rekening gebracht.
De methoden voor de berekening van de tarieven voor onbalans en de definitieve waarden worden gepubliceerd door de regulerende instanties of de transmissiesysteembeheerder, naargelang van het geval.
Artikel 14
Certificering van transmissiesysteembeheerders en waterstoftransmissienetbeheerders
Bij de opstelling van haar in de eerste alinea bedoelde advies kan de Commissie om het advies van ACER over het besluit van de regulerende instantie verzoeken. In dat geval wordt de in de eerste alinea genoemde termijn van 50 werkdagen met nog eens 50 werkdagen verlengd.
Als de Commissie binnen de in de eerste en tweede alinea bedoelde termijn geen advies uitbrengt, wordt zij geacht geen bezwaar te hebben tegen het besluit van de regulerende instantie.
Artikel 15
Certificering van aardgasopslagsysteembeheerders
Dit artikel is ook van toepassing op aardgasopslagsysteembeheerders die onder zeggenschap staan van transmissiesysteembeheerders die gecertificeerd zijn op grond van Richtlijn 2009/73/EG of (EU) 2024/1788.
Wat betreft de in de eerste alinea bedoelde aardgasopslagsysteembeheerders, stelt de certificeringsinstantie alles in het werk om uiterlijk op 1 november 2022 een ontwerpcertificeringsbesluit uit te vaardigen.
Wat betreft andere dan in de eerste alinea bedoelde aardgasopslagsysteembeheerders, vaardigt de certificeringsinstantie uiterlijk op 2 januari 2024 of binnen 18 maanden na de datum van ontvangst van een kennisgeving op grond van lid 8 of lid 9 een ontwerpcertificeringsbesluit uit.
Bij de overweging van het risico voor de energieleveringszekerheid in de Unie houdt de certificeringsinstantie rekening met elk risico voor de aardgasleveringszekerheid op Unie-, nationaal of regionaal niveau, alsmede met beperkingen van dergelijke risico’s, die onder meer voortvloeien uit:
de eigendom, de levering of andere commerciële relaties die negatieve gevolgen kunnen hebben voor de stimulansen voor en het vermogen van de aardgasopslagsysteembeheerder om de ondergrondse aardgasopslaginstallatie te vullen;
de rechten en verplichtingen van de Unie ten aanzien van een derde land uit hoofde van het internationaal recht, met inbegrip van overeenkomsten die zijn gesloten met een of meer derde landen, waarbij de Unie partij is en waarin de energieleveringszekerheid aan de orde komt;
de rechten en verplichtingen van de betrokken lidstaten ten aanzien van een derde land, die voortvloeien uit door de betrokken lidstaat met een of meer derde landen gesloten overeenkomsten, voor zover die overeenkomsten in overeenstemming zijn met het Unierecht, of
andere specifieke feiten en omstandigheden van het geval.
Indien de certificeringsinstantie concludeert dat de risico’s voor de aardgaslevering niet kunnen worden beperkt door voorwaarden te stellen op grond van lid 4, onder meer door van de eigenaar van het aardgasopslagsysteem of de aardgasopslagsysteembeheerder te eisen het beheer van het aardgasopslagsysteem over te dragen, en derhalve de certificering weigert:
eist zij van de eigenaar van het aardgasopslagsysteem, de aardgasopslagsysteembeheerder of elke persoon die naar haar inzicht de energieleveringszekerheid of de essentiële veiligheidsbelangen van de Unie of van een lidstaat in gevaar zou kunnen brengen, dat afstand wordt gedaan van de aandelen of rechten waarover die persoon beschikt ten aanzien van de eigendom van het aardgasopslagsysteem of van de aardgasopslagsysteembeheerder, en stelt zij een termijn vast binnen welke daarvan afstand moet worden gedaan;
gelast zij in voorkomend geval voorlopige maatregelen om te waarborgen dat een dergelijke persoon geen zeggenschap of rechten over de eigenaar van het aardgasopslagsysteem of de aardgasopslagsysteembeheerder kan uitoefenen totdat van de aandelen of rechten afstand is gedaan, en
treft zij passende compenserende maatregelen overeenkomstig nationaal recht.
Binnen 25 werkdagen na een dergelijke kennisgeving brengt de Commissie een advies over het ontwerpcertificeringsbesluit uit aan de certificeringsinstantie. De certificeringsinstantie houdt in de hoogste mate rekening met het advies van de Commissie.
Certificeringsinstanties monitoren de aardgasopslagsysteembeheerders voortdurend wat betreft de naleving van de in de leden 1 tot en met 4 vastgelegde certificeringseisen. Zij stellen een nieuwe certificeringsprocedure in om de naleving in elk van de volgende omstandigheden te herbeoordelen:
na ontvangst van een kennisgeving door de aardgasopslagsysteembeheerder op grond van lid 8 of lid 9;
ambtshalve, indien zij er kennis van hebben dat een geplande wijziging van rechten op of van beïnvloeding van een aardgasopslagsysteembeheerder ertoe zou kunnen leiden dat de vereisten van de leden 1, 2 en 3 niet worden nageleefd;
na het met redenen omkleed verzoek van de Commissie.
In voorkomend geval worden er passende compenserende maatregelen genomen, indien stopzetting van de activiteiten niet wordt toegestaan.
Artikel 16
Samenwerking tussen transmissiesysteembeheerders
Artikel 17
Tarieven voor de toegang tot netten
De tarieven kunnen ook worden vastgesteld aan de hand van marktgerichte regelingen, zoals veilingen, mits dergelijke regelingen en de eruit voortvloeiende inkomsten door de regulerende instantie worden goedgekeurd.
De tarieven, of de methoden voor de berekening daarvan, zijn bevorderlijk voor de efficiënte handel in aardgas en voor de concurrentie en zijn tegelijk gericht op het vermijden van kruissubsidiëring tussen de netgebruikers en op het bieden van stimulansen voor investeringen en het handhaven of creëren van interoperabele transmissienetten.
Tarieven voor netgebruikers worden op niet-discriminerende wijze en voor elk entry- en exitpunt van het transmissiesysteem apart vastgesteld. Kostenverdelingsmechanismen en methoden voor tariefbepaling voor entry- en exitpunten worden goedgekeurd door de regulerende instanties. De regulerende instanties zorgen ervoor dat nettarieven niet berekend worden op basis van contractuele paden.
Vanaf 1 januari 2026 kan de regulerende instantie een korting van maximaal 100 % toepassen op capaciteitsgebaseerde transmissie- en distributietarieven op entrypunten van en exitpunten naar ondergrondse aardgasopslaginstallaties en op entrypunten vanuit lng-installaties om de leveringszekerheid te vergroten. De regulerende instantie onderzoekt die tariefkorting en de bijdrage ervan aan de leveringszekerheid gedurende elke reguleringsperiode opnieuw, in het kader van de periodieke raadpleging die overeenkomstig de krachtens artikel 71, lid 2, eerste alinea, punt d), goedgekeurde netcode wordt uitgevoerd.
Artikel 18
Tariefkortingen voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas
Bij het stellen van de tarieven wordt een korting voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas toegepast op:
entrypunten vanuit installaties voor de productie van hernieuwbaar en koolstofarm gas;
op capaciteit gebaseerde transmissietarieven op entrypunten van en exitpunten naar aardgasopslaginstallaties, tenzij een dergelijke opslaginstallatie verbonden is met meer dan één transmissie- of distributienet en gebruikt wordt om met een interconnectiepunt te concurreren.
De korting krachtens de eerste alinea, punt a), wordt vastgelegd op 100 % voor de relevante op capaciteit gebaseerde tarieven om het injecteren van hernieuwbaar gas te doen toenemen, en op 75 % voor koolstofarm gas.
De korting krachtens de eerste alinea, punt b), wordt vastgelegd op 100 % in de lidstaten waar het hernieuwbare gas of het koolstofarme gas voor het eerst in het systeem is geïnjecteerd.
Met betrekking tot de in de eerste alinea bedoelde kortingen:
wordt transmissiesysteembeheerders voorgeschreven de korting alleen toe te kennen voor de kortst mogelijke route wat grensoverschrijdingen betreft tussen de locatie waar het specifieke bewijs van duurzaamheidsverklaring, op basis van het in de eerste alinea bedoelde certificaat, als eerste in de Uniedatabank is geregistreerd en waar het, als verbruikt beschouwd, is geschrapt, op voorwaarde dat een eventuele veilingspremie niet onder de korting valt;
verstrekken transmissiesysteembeheerders de betrokken regulerende instantie informatie over de huidige en de verwachte volumes van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas en over de gevolgen van de toepassing van tariefkorting op hun inkomsten, en controleren en beoordelen de regulerende instanties het effect van de korting op de tariefstabiliteit;
onderhandelen de betrokken en alle aangrenzende transmissiesysteembeheerders, zodra de inkomsten van een transmissiesysteembeheerder uit die specifieke tarieven vanwege de toepassing ervan met 10 % zijn verlaagd, over een intertransmissiesysteembeheerderscompensatiemechanisme;
worden nadere bijzonderheden voor de uitvoering van de korting voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas, zoals de berekening van de in aanmerking komende capaciteit waarop de korting van toepassing is, en de vereiste procedures, in een krachtens artikel 71 vastgestelde netcode bepaald.
De betrokken transmissiesysteembeheerders bereiken overeenstemming over een intertransmissiesysteembeheerderscompensatiemechanisme binnen drie jaar nadat hun inkomsten uit specifieke tarieven met 10 % zijn verminderd als bedoeld in dit lid, tweede alinea, punt c). Indien binnen die termijn geen overeenstemming wordt bereikt, besluiten de betrokken regulerende instanties binnen twee extra jaren gezamenlijk over een passend intertransmissiesysteembeheerderscompensatiemechanisme. Indien de regulerende instanties geen overeenstemming bereiken, is artikel 6 van Verordening (EU) 2019/942 van toepassing. Indien de regulerende instanties binnen twee jaar geen overeenstemming kunnen bereiken, of op hun gezamenlijke verzoek, keurt ACER een individueel besluit goed, in overeenstemming met artikel 6, lid 10, van Verordening (EU) 2019/942.
In afwijking van de leden 1 en 4 van dit artikel kunnen de regulerende instanties besluiten geen kortingen toe te passen of lagere kortingen vast te stellen dan de in de leden 1 en 4 van dit artikel bepaalde kortingen, mits een dergelijke afwijking in overeenstemming is met de algemene tariefbeginselen van artikel 17, en met name het beginsel van kostenoriëntatie, indien aan een van de volgende criteria wordt voldaan:
de afwijking is noodzakelijk om het transmissiesysteem efficiënt te beheren, teneinde te zorgen voor een stabiel financieel kader voor bestaande investeringen of om onnodige kruissubsidies, verstoring van de grensoverschrijdende handel of een ondoeltreffend intertransmissiesysteembeheerderscompensatiemechanisme te voorkomen;
de toepassing van kortingen bepaald in de leden 1 en 4 is niet nodig omdat de uitrol van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas in de betrokken lidstaat in voldoende mate is gevorderd of omdat er alternatieve steunmechanismen bestaan om het gebruik van hernieuwbaar gas of koolstofarm gas te doen toenemen.
Artikel 19
Inkomsten van transmissiesysteembeheerders
Artikel 20
Vaste capaciteit voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas aan het transmissiesysteem
Artikel 21
Grensoverschrijdende coördinatie inzake gaskwaliteit in het aardgassysteem
Dit artikel is niet van toepassing op waterstofmengsels waarvan het waterstofgehalte dat in het aardgassysteem is gemengd hoger is dan 2 % vol.
Indien de betreffende regulerende instanties de beperking erkennen op grond van lid 4, verzoeken zij de betrokken transmissiesysteembeheerders dat zij, binnen een tijdsbestek van twaalf maanden vanaf de in dat lid bedoelde erkenning, successievelijk de volgende maatregelen treffen:
samenwerking en uitwerking van technisch haalbare opties, zonder een wijziging van de gaskwaliteitsspecificaties, wat nadere afspraken over de gasstroom en aardgasbehandeling kan inhouden met als doel een einde te maken aan de erkende beperking, rekening houdend met de informatie die wordt verstrekt door de eindafnemers die rechtstreeks verbonden zijn met het aardgassysteem van de betrokken transmissiesysteembeheerder of elke andere belanghebbende die door dat proces kan worden getroffen;
gezamenlijke uitvoering van een kosten-batenanalyse inzake de technisch haalbare opties, met als doel in economische zin doeltreffende oplossingen uit te werken met daarbij een uitsplitsing van de kosten en baten onder de categorieën van betrokken partijen;
opstelling van een raming van de uitvoeringstijd van elke potentiële optie;
uitvoering van een openbare raadpleging, met name van de getroffen eindafnemers die zijn aangesloten op het aardgassysteem, over de geïdentificeerde haalbare oplossingen, en vervolgens rekening houden met de resultaten van die raadpleging;
indiening van een gezamenlijk voorstel voor een oplossing om een einde te maken aan de erkende beperking, met inbegrip van een tijdschema voor de uitvoering ervan, op basis van de kosten-batenanalyse en de resultaten van de openbare raadpleging, bij hun betreffende regulerende instanties met het oog op goedkeuring en bij de andere bevoegde nationale instanties van elke betrokken lidstaat ter informatie.
Artikel 22
Vermoeden van overeenstemming van praktijken met geharmoniseerde normen voor aardgas
Praktijken die in overeenstemming zijn met geharmoniseerde normen of delen daarvan, waarvan de referentienummers in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt, worden geacht in overeenstemming te zijn met de voorschriften van de op grond van artikel 71, lid 2, eerste alinea, punt a), vastgestelde uitvoeringshandelingen.
Artikel 23
Gemeenschappelijke specificaties voor biomethaan
De Commissie kan uitvoeringshandelingen vaststellen ter bepaling van gemeenschappelijke specificaties voor het faciliteren van het kosteneffectief opnemen van grote hoeveelheden biomethaan in het bestaande aardgassysteem, ook op grensoverschrijdende interconnectiepunten, of zij kan deze specificaties vaststellen in een netcode op grond van artikel 71, lid 2, eerste alinea, punt a), wanneer:
die eisen niet worden bestreken door geharmoniseerde normen, of delen daarvan, waarvan de referenties in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt;
de Commissie op grond van artikel 10, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1025/2012 een of meer Europese normalisatieorganisaties verzocht heeft geharmoniseerde normen voor die voorschriften op te stellen en ten minste aan een van de volgende voorwaarden is voldaan:
het verzoek van de Commissie is door geen van de Europese normalisatieorganisaties aanvaard;
de Commissie constateert onnodige vertragingen bij de vaststelling van de geharmoniseerde normen waarvoor een verzoek is ingediend;
een Europese normalisatieorganisatie heeft een norm opgesteld die niet volledig overeenstemt met het verzoek van de Commissie, of
de Commissie overeenkomstig de procedure als bedoeld in artikel 11, lid 5, van Verordening (EU) nr. 1025/2012 heeft besloten om de referenties van de geharmoniseerde normen of de delen daarvan, waardoor die eisen worden bestreken, te handhaven met beperkingen dan wel in te trekken.
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde uitvoeringshandelingen worden vastgesteld volgens de in artikel 81, lid 3, bedoelde onderzoeksprocedure.
Artikel 24
Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor gas
Alle transmissiesysteembeheerders werken samen op Unieniveau middels het ENTSB voor gas met de bedoeling de voltooiing en goede werking van de interne markt voor aardgas en de grensoverschrijdende handel te bevorderen en een optimaal beheer, gecoördineerde werking en deugdelijke technische ontwikkeling van het aardgastransmissienet te garanderen.
Artikel 25
Organisatie van het ENTSB voor gas
Artikel 26
Taken van het ENTSB voor gas
De in artikel 71, lid 2, eerste alinea, punt d), bedoelde netcode wordt samen met het ENNOH ontwikkeld.
Het ENTSB voor gas stelt het volgende vast:
gemeenschappelijke netwerkbeheersinstrumenten om te zorgen voor de coördinatie van de netwerkexploitatie onder normale omstandigheden en in noodsituaties, waaronder een gemeenschappelijk indelingsschema voor incidenten, en onderzoeksplannen;
om de twee jaar een niet-bindend Uniebreed tienjarig netontwikkelingsplan voor aardgas als bedoeld in artikel 32 (het “Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas”), waarin onder meer vooruitzichten inzake de toereikendheid van de levering zijn opgenomen;
aanbevelingen inzake coördinatie van technische samenwerking tussen transmissiesysteembeheerders van de Unie en transmissiesysteembeheerders van derde landen;
aanbevelingen aan transmissiesysteembeheerders inzake hun technische samenwerking met distributiesysteembeheerders en waterstofnetbeheerders;
een jaarlijks werkprogramma;
een jaarverslag;
jaarlijkse zomer- en winterleveringsvooruitzichten;
uiterlijk op 1 januari 2025 en vervolgens elke twee jaar, een toezichtsverslag van de gaskwaliteit, inclusief ontwikkelingen van de gaskwaliteitparameters, ontwikkelingen van het niveau en het volume van waterstofbijmengingen in het aardgassysteem, ramingen voor de verwachte ontwikkeling van de gaskwaliteitparameters, en van het volume van waterstofbijmengingen in het aardgassysteem, het effect van waterstofbijmengingen op grensoverschrijdende stromen en informatie over gevallen met betrekking tot verschillen in specificaties van gaskwaliteit of bijmengniveaus, en de manier waarop die gevallen zijn afgehandeld, teneinde te voldoen aan de kwaliteitseisen van verschillende toepassingen van eindgebruik;
een jaarverslag waarin ook melding wordt gemaakt van de hoeveelheid hernieuwbaar gas en koolstofarm gas die in het aardgasnet worden geïnjecteerd.
Het in punt h) van de eerste alinea bedoelde toezichtsverslag van de gaskwaliteit omvat ook de ontwikkeling voor de in dat punt vermelde gebieden, voor zover van belang voor het distributienet, op basis van informatie van de op grond van artikel 52, lid 1, van Verordening (EU) 2019/943 van het Europees Parlement en de Raad ( 3 ) opgerichte Europese entiteit van distributiesysteembeheerders (“de EU DSB-entiteit”).
Indien zowel uit de Europese vooruitzichten inzake de toereikendheid van de levering als uit de definitieve bijgewerkte geïntegreerde nationale energie- en klimaatplannen blijkt dat de jaarlijkse productie onvoldoende vordert of dat het aardgasverbruik in het licht van het beschikbare potentieel onvoldoende afneemt, kan de Commissie aanbevelingen doen aan de lidstaten, indien dit nodig is om de doelstellingen van de energie-unie te verwezenlijken, op grond van artikel 34 van Verordening (EU) 2018/1999.
Het Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas, bevat een modellering van het geïntegreerde net, met inbegrip van waterstofnetwerken, scenario-ontwikkeling, Europese vooruitzichten inzake de toereikendheid van de levering en een beoordeling van de veerkracht van het systeem. Dat plan bevordert het beginsel “energie-efficiëntie eerst” en de energiesysteemintegratie.
Artikel 27
Toezicht door ACER op het ENTSB voor gas
ACER houdt toezicht op de toepassing van de op grond van artikel 26, lid 2, opgestelde netcodes door het ENTSB voor gas, en van de netcodes die op grond van artikel 71, leden 1 tot en met 12, zijn ontwikkeld, maar niet op grond van artikel 71, lid 13, door de Commissie zijn goedgekeurd. Indien het ENTSB voor gas er niet in is geslaagd dergelijke netcodes toe te passen, verzoekt ACER het ENTSB voor gas een naar behoren gemotiveerde uitleg te verschaffen over de redenen hiervoor. ACER stelt de Commissie op de hoogte van deze uitleg en brengt hierover advies uit.
ACER houdt toezicht op en verricht onderzoek naar de toepassing van de netcodes en de richtsnoeren die door de Commissie overeenkomstig de artikelen 70, 71, 73 en 74 zijn aangenomen, en het effect daarvan op de harmonisatie van de toepasselijke voorschriften ter bevordering van markt- en energiesysteemintegratie, non-discriminatie, daadwerkelijke mededinging en goede marktwerking, en brengt verslag uit aan de Commissie.
Binnen twee maanden na de datum van ontvangst daarvan verstrekt ACER een naar behoren met redenen omkleed advies, alsmede aanbevelingen aan het ENTSB voor gas en de Commissie, als het van oordeel is dat de door het ENTSB voor gas ingediende ontwerpversie van het jaarlijkse werkprogramma of van het Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas, niet bijdraagt tot non-discriminatie, daadwerkelijke mededinging, een goede werking van de markt of een voldoende niveau van voor derde partijen toegankelijke grensoverschrijdende interconnectie. Het ENTSB voor gas houdt naar behoren rekening met het advies en de aanbevelingen van ACER.
Artikel 28
Regulerende instanties
Bij de uitoefening van hun taken en bevoegdheden uit hoofde van deze verordening zorgen de regulerende instanties ervoor dat deze verordening, de netcodes en de krachtens de artikelen 70 tot en met 74 vastgestelde richtsnoeren in acht worden genomen.
In voorkomend geval werken zij onderling met de Commissie en met ACER samen op grond van hoofdstuk V van Richtlijn (EU) 2024/1788.
Artikel 29
Raadplegingen van het ENTSB voor gas
Artikel 30
Kosten van het ENTSB voor gas
De kosten die verband houden met de activiteiten als bedoeld in de artikelen 24, 25, 26, 70 en 71 van deze verordening, en de in artikel 11 van Verordening (EU) 2022/869 genoemde werkzaamheden van het ENTSB voor gas, worden gedragen door de transmissiesysteembeheerders en worden in aanmerking genomen bij de berekening van de tarieven. De regulerende instanties keuren deze kosten goed mits deze redelijk en passend zijn.
Artikel 31
Regionale samenwerking tussen transmissiesysteembeheerders
Met het oog op de opstelling van de in de eerste alinea bedoelde gedelegeerde handelingen raadpleegt de Commissie ACER en het ENTSB voor gas.
Artikel 32
Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas
Om de twee jaar gaat het ENTSB voor gas over tot de opstelling en publicatie van een Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas. Het Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas bevat een modellering van het geïntegreerde net, scenario-ontwikkeling, Europese vooruitzichten inzake de toereikendheid van de levering en een beoordeling van de veerkracht van het systeem, waarin ook wordt aangegeven welke infrastructuur buiten bedrijf moet worden gesteld.
Voor het Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas, geldt met name het volgende:
het berust op de nationale investeringsplannen en op hoofdstuk IV van Verordening (EU) 2022/869;
het berust, wat grensoverschrijdende interconnecties betreft, ook op de redelijke behoeften van verschillende netgebruikers, en bevat langetermijnverbintenissen van investeerders als bedoeld in artikel 55, lid 7, van Richtlijn (EU) 2024/1788, en
het geeft aan waar er sprake is van een tekort aan investeringen, met name met betrekking tot de grensoverschrijdende capaciteit.
In verband met punt c) van de tweede alinea, kan bij het Uniebreed netontwikkelingsplan voor aardgas een onderzoek worden gevoegd naar de belemmeringen voor de toename van grensoverschrijdende capaciteit van het netwerk als gevolg van verschillende goedkeuringsprocedures of -praktijken.
Artikel 33
Transparantievereisten voor transmissiesysteembeheerders
Transmissiesysteembeheerders publiceren de getroffen maatregelen, de gemaakte kosten en de gegenereerde opbrengsten in verband met de balancering van het systeem.
De betrokken marktdeelnemers verstrekken de in dit artikel bedoelde gegevens aan de transmissiesysteembeheerders.
Artikel 34
Transparantievereisten voor aardgasopslaginstallaties, waterstofopslaginstallaties, lng-installaties en waterstofterminals
Indien een gebruiker van een aardgas- of waterstofopslaginstallatie de enige gebruiker van een aardgasopslaginstallatie of waterstofopslaginstallatie is, kan de aardgas- of waterstofopslagsysteemgebruiker bij de regulerende instantie een met redenen omkleed verzoek om vertrouwelijke behandeling van de in de eerste alinea bedoelde informatie indienen. Indien de regulerende instantie concludeert dat het verzoek gegrond is, rekening houdend met name met de noodzaak om het belang van de opslaggebruiker bij de rechtmatige bescherming van zijn zakengeheimen waarvan de bekendmaking zijn algehele handelsstrategie zou schaden, af te wegen tegen de doelstelling om concurrerende interne markten voor aardgas en waterstof tot stand te brengen, kan zij de aardgas- of waterstofopslagsysteembeheerder toestaan om de in de eerste alinea genoemde informatie gedurende ten hoogste een jaar niet bekend te maken.
De tweede alinea laat de in de eerste alinea genoemde verplichtingen onverlet, tenzij de geaggregeerde gegevens identiek zijn met de afzonderlijke aardgas- of waterstofopslagsysteemgegevens waarvoor de regulerende instantie de niet-bekendmaking heeft toegestaan.
Lng-systeembeheerders en aardgasopslagsysteembeheerders publiceren elk op transparante, continue en gebruikersvriendelijke wijze de op grond van dit artikel vereiste informatie op één Europees platform dat door die beheerders wordt beheerd.
Artikel 35
Bijhouden van gegevens door systeembeheerders
Transmissiesysteembeheerders, aardgasopslagsysteembeheerders en lng-systeembeheerders houden vijf jaar lang alle in de artikelen 33 en 34 en in bijlage I, punt 3, bedoelde informatie ter beschikking van de nationale autoriteiten, waaronder de regulerende instanties en de nationale mededingingsautoriteiten, en de Commissie.
Artikel 36
Vaste capaciteit voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas aan het distributiesysteem
Artikel 37
Samenwerking tussen distributiesysteembeheerders en transmissiesysteembeheerders
Distributiesysteembeheerders werken onderling en met andere distributiesysteembeheerders en transmissiesysteembeheerders samen ter coördinatie van het onderhoud en de systeemontwikkeling, van nieuwe aansluitingen, van buitenbedrijfstelling en van de systeemexploitatie om systeemintegriteit te waarborgen, teneinde de capaciteit te maximaliseren en het verbruik van brandstofgas te minimaliseren.
Artikel 38
Transparantievereisten voor distributiesysteembeheerders
Wanneer distributiesysteembeheerders verantwoordelijk zijn voor het gaskwaliteitsbeheer in hun netten, publiceren zij nadere informatie over de kwaliteit van het in hun netten getransporteerde aardgas, wat wellicht van invloed kan zijn op de netgebruikers, op grond van de artikelen 16 en 17 van Verordening (EU) 2015/703.
Artikel 39
Europese entiteit van distributiesysteembeheerders
Distributiesysteembeheerders die een aardgassysteem exploiteren, moeten, en waterstofdistributienetbeheerders die een waterstofnet exploiteren, mogen, samenwerken op Unieniveau door middel van de EU DSB-entiteit met de bedoeling de voltooiing en de goede werking van de interne markt voor aardgas en een optimaal beheer, samen te werken bij de ontwikkeling van de waterstofmarkt en de gecoördineerde werking van distributie- en transmissiesystemen te bevorderen.
Geregistreerde leden mogen rechtstreeks deelnemen aan de EU DSB-entiteit of zich laten vertegenwoordigen door een door een lidstaat aangeduide nationale organisatie of door een vereniging op Unieniveau.
De kosten die verband houden met de activiteiten van de EU DSB-entiteit, worden gedragen door de distributiesysteembeheerders en waterstofdistributienetbeheerders die geregistreerd lid zijn, en worden in aanmerking genomen bij de berekening van tarieven. De regulerende instanties keuren kosten goed op voorwaarde dat zij redelijk en evenredig zijn en verstrekken een motivering wanneer zij niet worden goedgekeurd.
Artikel 40
Wijzigingen van de voornaamste regels en procedures voor de EU DSB-entiteit
Het bijgewerkte ontwerpreglement van orde van de EU DSB-entiteit verzekert een billijke en evenwichtige vertegenwoordiging van alle deelnemende distributiesysteembeheerders, inclusief distributiesysteembeheerders die een aardgassysteem bezitten of exploiteren, en van waterstofdistributienetbeheerders.
Artikel 41
Aanvullende taken van de EU DSB-entiteit
Bij haar deelname aan de ontwikkeling van netcodes op grond van artikel 71 van deze verordening leeft de EU DSB-entiteit de raadplegingsvereisten die zijn vastgelegd in artikel 56 van Verordening (EU) 2019/943 na.
Naast de in artikel 55, lid 2, van Verordening (EU) 2019/943 vermelde werkzaamheden moet de EU DSB-entiteit:
samenwerken met het ENTSB voor gas en het ENNOH wat betreft het toezicht op en de tenuitvoerlegging van de op grond van deze verordening vastgestelde netcodes en richtsnoeren die relevant zijn voor het beheer en de planning van distributienetten voor aardgas en waterstof en de gecoördineerde werking van de transmissie- en distributienetten en de waterstoftransmissie- en distributienetten;
samenwerken met het ENTSB voor gas en het ENNOH en beste praktijken vaststellen betreffende de gecoördineerde werking en de gecoördineerde planning van transmissie- en distributiesystemen en waterstoftransmissie- en distributienetten, inclusief aangelegenheden als de uitwisseling van gegevens tussen beheerders en de coördinatie van verspreide energiehulpbronnen;
werkzaamheden verrichten inzake het aanduiden van beste praktijken voor de uitvoering van de resultaten van de beoordeling krachtens artikel 23, lid 1 ter, van Richtlijn (EU) 2018/2001 en artikel 25 van Richtlijn (EU) 2023/1791, en voor de samenwerking tussen beheerders van elektriciteitdistributiesystemen, aardgasdistributiesystemen, waterstofdistributienetten en stadsverwarming en -koelingssystemen, inclusief voor de beoordeling krachtens artikel 24, lid 8, van Richtlijn (EU) 2018/2001, met inbegrip van aanbevelingen voor de passende plaatsing van elektrolyse-installaties met het oog op het garanderen van het gebruik van afvalwarmte in een stadsverwarmingsnet.
Artikel 42
Mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas
De Commissie stelt een mechanisme in voor vrijwillige vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas op grond van de artikelen 43 tot en met 49.
Artikel 43
Contract met een dienstverlener
Artikel 44
Criteria voor de selectie van de dienstverlener
De dienstverlener wordt door de Commissie geselecteerd uit entiteiten die voldoen aan de volgende toelatingscriteria:
de dienstverlener is gevestigd en heeft zijn operationele zetel op het grondgebied van een lidstaat;
de dienstverlener en zijn onderaannemers zijn niet:
onderworpen aan op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen van de Unie, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom of staan niet onder zeggenschap van, of handelen niet namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Onverminderd andere zorgvuldigheidsverplichtingen, worden contractuele verplichtingen tussen de Commissie en dienstverleners vastgesteld om ervoor te zorgen dat de dienstverlener bij de uitvoering van zijn taken op grond van artikel 45 niet op directe of indirecte wijze tegoeden of economische middelen beschikbaar stelt van of ten behoeve van natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen die:
onderworpen zijn aan op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen van de Unie, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom zijn of onder zeggenschap staan van, of handelen namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Artikel 45
Taken van de dienstverlener
De dienstverlener organiseert de taken van vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas. Met name, maar niet uitsluitend, mag de dienstverlener de volgende elementen uitvoeren:
beoordeling en bundeling van de vraag van aardgasbedrijven en aardgasverbruikende ondernemingen;
inzameling van aanbiedingen van aardgasleveranciers of -producenten om dergelijke aanbiedingen af te stemmen op de gebundelde vraag;
toewijzing van leveringsaanbiedingen aan deelnemers aan de vraagbundeling, rekening houdend met een evenredige verdeling tussen kleinere en grotere deelnemers, afhankelijk van de ingediende vraagvolumes;
alle bijbehorende ondersteunende diensten verlenen, met inbegrip van diensten om het sluiten van contracten voor de aankoop van aardgas te vergemakkelijken.
Artikel 46
Deelname aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas
Deelname aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas staat op niet-discriminerende basis open voor in de Unie gevestigde aardgasbedrijven en aardgasverbruikende ondernemingen. Dergelijke ondernemingen worden uitgesloten van deelname als leveranciers, producenten of aankopers, indien zij:
onderworpen zijn aan door de Unie op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom zijn of onder zeggenschap staan van, of handelen namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Er worden contractuele verplichtingen vastgesteld om ervoor te zorgen dat geen tegoeden of economische middelen direct of indirect ter beschikking worden gesteld van of ten behoeve van natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen die:
onderworpen zijn aan door de Unie op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom zijn of onder zeggenschap staan van, of handelen namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Deelnemers aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas brengen aan de Commissie of de betrokken dienstverlener, naargelang het geval, verslag uit over de volgende elementen van de gesloten contracten:
volume,
tegenpartijen,
de duur.
Artikel 47
Tijdelijke beperking van de deelname aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas
De in lid 1 bedoelde uitsluiting is van toepassing op alle lng-leveringen vanuit een lng-installatie in de Russische Federatie of Belarus en op alle aardgasleveringen die de lidstaten of landen die partij zijn bij de Energiegemeenschap via de volgende entrypunten binnenkomen:
Greifswald,
Lubmin II,
Imatra,
Narva,
Värska,
Luhamaa,
Šakiai,
Kotlovka,
Kondratki,
Wysokoje,
Tieterowka,
Mozyr,
Kobryń,
Sudzha (RU)/(UA),
Belgorod (RU)/(UA),
Valuyki (RU)/(UA),
Serebryanka (RU)/(UA),
Pisarevka (RU)/(UA),
Sokhranovka (RU)/(UA),
Prokhorovka (RU)/(UA),
Platovo (RU)/(UA),
Strandzha 2 (BG)/Malkoclar (TR).
Artikel 48
Mogelijkheid tot beperking van de deelname aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas
Vanaf 1 januari 2026 kan de Commissie door middel van een uitvoeringshandeling besluiten dat aardgas afkomstig uit, of lng-leveringen van lng-installaties in, de Russische Federatie of Belarus tijdelijk wordt uitgesloten van de deelname aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas, indien dat nodig is om de essentiële veiligheidsbelangen of de leveringszekerheid van de Unie of van een lidstaat te beschermen, mits dergelijke maatregelen:
de goede werking van de interne markt voor aardgas en de grensoverschrijdende aardgasstromen tussen lidstaten niet onnodig verstoren en de leveringszekerheid van de Unie of een lidstaat niet ondermijnen;
het energiesolidariteitsbeginsel eerbiedigen;
worden genomen in overeenstemming met de rechten en verplichtingen van de Unie of de lidstaten ten aanzien van derde landen.
De Commissie beoordeelt voortdurend of aan de voorwaarden van lid 1 is voldaan en houdt het Europees Parlement en de Raad naar behoren op de hoogte van haar beoordelingen, met inbegrip van de in de eerste alinea van dit lid bedoelde beoordeling.
Besluiten als bedoeld in lid 1 bevatten een lijst van:
alle entrypunten vanuit de Russische Federatie, Belarus of andere derde landen die als doorvoerland dienen en die niet worden gebruikt voor de aanvoer van aardgasleveringen die onderworpen zijn aan vraagbundeling en gezamenlijke aankoop, en
alle lng-installaties in de Russische Federatie of Belarus.
Aardgasleveranciers of -producenten die deelnemen aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas verschaffen zekerheid over de naleving van artikel 47 en de op grond van lid 1 van dit artikel vastgestelde besluiten.
Artikel 49
Stuurgroep
Artikel 50
Garanties
De lidstaten kunnen ten aanzien van op hun grondgebied gevestigde deelnemers of andere relevante belanghebbenden liquiditeitssteun, met inbegrip van garanties, verstrekken aan deelnemers aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas, in voorkomend geval in overeenstemming met de staatssteunregels, met name wanneer de bevoegde autoriteit van de betrokken lidstaat een van de in artikel 11, lid 1, van Verordening (EU) 2017/1938 bedoelde crisisniveaus heeft afgekondigd.
Artikel 51
Verslaglegging
De Commissie brengt regelmatig verslag uit aan de stuurgroep en dient bij het Europees Parlement en de Raad een jaarverslag in over de werking van het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas.
De in het verslag opgenomen informatie omvat ten minste het volgende:
informatie over het aantal aardgasbedrijven dat deelneemt aan het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas en de daarbij betrokken aardgasvolumes;
informatie over het aantal gesloten contracten en de resulterende volumes aardgas die respectievelijk zijn overeengekomen en geleverd aan de Unie;
een beschrijving van de toepasselijke regels in aanbestedingsrondes voor deelnemers aan vraagbundeling en aardgasleveranciers of -producenten;
een overzicht van de totale kosten van het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas, met inbegrip van de kosten voor de dienstverlener;
elke belangrijke ontwikkeling in de werking van het mechanisme voor vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van aardgas.
Artikel 52
Mechanisme ter ondersteuning van de marktontwikkeling van waterstof
De Commissie kan met analoge toepassing van de in de artikelen 43 en 44 bepaalde procedure met de betreffende dienstverlener een contract sluiten voor de uitvoering van, met name, maar niet uitsluitend, de volgende elementen:
verzameling en verwerking van marktgegevens over bijvoorbeeld de beschikbaarheid van infrastructuur of de ontwikkeling van stromen en prijzen van waterstof, om de transparantie van de marktontwikkeling van waterstof te vergroten;
verzameling en beoordeling van de vraag van onttrekkers;
inzameling van aanbiedingen voor waterstof van leveranciers;
toegang tot relevante en noodzakelijke informatie die op grond van dit lid is verzameld voor leveranciers en onttrekkers, mits zij daarmee instemmen en op grond van de mededingingsregels van de Unie.
In het geval van waterstof wordt een dergelijke coördinatiegroep opgericht en voert zij haar activiteiten uit in het kader van die van de Europese waterstofbank.
In voorkomend geval kan die beoordeling vergezeld gaan van een wetgevingsvoorstel om een mechanisme te ontwikkelen voor vrijwillige vraagbundeling en de gezamenlijke aankoop van waterstof.
Artikel 53
Deelname aan het mechanisme ter ondersteuning van de marktontwikkeling van waterstof
Deelname aan het mechanisme ter ondersteuning van de marktontwikkeling van waterstof staat op niet-discriminerende basis open voor in de Unie gevestigde waterstofbedrijven en waterstofverbruikende ondernemingen. Dergelijke ondernemingen worden uitgesloten van deelname als leveranciers en onttrekkers, indien zij:
onderworpen zijn aan op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen van de Unie, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom zijn of onder zeggenschap staan van, of handelen namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Er worden contractuele verplichtingen vastgesteld om ervoor te zorgen dat geen tegoeden of economische middelen direct of indirect ter beschikking worden gesteld van of ten behoeve van natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen die:
onderworpen zijn aan op grond van artikel 29 VEU en artikel 215 VWEU vastgestelde beperkende maatregelen van de Unie, bestaande uit een verbod om direct of indirect tegoeden of economische middelen ter beschikking te stellen of over te dragen of om aan hen financiering of financiële bijstand te verstrekken, of uit een bevriezing van tegoeden, of
direct of indirect eigendom zijn of onder zeggenschap staan van, of handelen namens of onder leiding van natuurlijke personen, rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarop dergelijke beperkende maatregelen van de Unie van toepassing zijn.
Artikel 54
Mogelijkheid tot beperking van de deelname aan het mechanisme ter ondersteuning van de marktontwikkeling van waterstof
De Commissie kan door middel van een uitvoeringshandeling besluiten dat aanbiedingen van waterstofleveringen afkomstig uit de Russische Federatie of Belarus tijdelijk wordt uitgesloten van de inzameling via het mechanisme ter ondersteuning van de marktontwikkeling van waterstof, indien dat nodig is om de essentiële veiligheidsbelangen of de leveringszekerheid van de Unie of van een lidstaat te beschermen, mits dergelijke maatregelen:
de goede werking van de interne markt voor waterstof niet onnodig verstoren en de leveringszekerheid van de Unie of een lidstaat niet ondermijnen;
het energiesolidariteitsbeginsel eerbiedigen;
worden genomen in overeenstemming met de rechten en verplichtingen van de Unie of de lidstaten ten aanzien van derde landen.
De Commissie beoordeelt voortdurend of aan de voorwaarden van lid 1 is voldaan en houdt het Europees Parlement en de Raad naar behoren op de hoogte van haar beoordelingen, met inbegrip van de in de eerste alinea van dit lid bedoelde beoordeling.
HOOFDSTUK III
REGELS BETREFFENDE DE WATERSTOFNETTEN
Artikel 55
Grensoverschrijdende coördinatie met betrekking tot waterstofkwaliteit
Indien de betreffende regulerende instanties de beperking erkennen op grond van lid 3, verzoeken zij de betrokken waterstoftransmissienetbeheerders, binnen een tijdsbestek van twaalf maanden vanaf de in dat lid bedoelde erkenning, successievelijk de volgende maatregelen te treffen:
samenwerking en uitwerking van technisch haalbare opties met als doel een einde te maken aan de erkende beperking;
gezamenlijke uitvoering van een kosten-batenanalyse inzake de technisch haalbare opties, met als doel in economische zin doeltreffende oplossingen uit te werken met daarbij een uitsplitsing van de kosten en baten onder de categorieën van betrokken partijen;
opstelling van een raming van de uitvoeringstijd van elke potentiële optie;
uitvoering van een openbare raadpleging over de geïdentificeerde haalbare oplossingen, en vervolgens rekening houden met de resultaten van die raadpleging;
indiening van een gezamenlijk voorstel, op basis van de kosten-batenanalyse en de resultaten van de openbare raadpleging, voor een oplossing om een einde te maken aan de erkende beperking, met inbegrip van een tijdschema voor de uitvoering ervan, bij hun betreffende regulerende instanties met het oog op goedkeuring en bij de andere bevoegde nationale instanties van elke betrokken lidstaat ter informatie.
Artikel 56
Samenwerking tussen waterstofdistributienetbeheerders en waterstoftransmissienetbeheerders
Waterstofdistributienetbeheerders werken onderling en met waterstoftransmissienetbeheerders samen ter coördinatie van het onderhoud, de ontwikkeling van het waterstofnet, nieuwe aansluitingen, de buitengebruikstelling en de exploitatie van het waterstofsysteem om de integriteit van het waterstofsysteem te waarborgen, teneinde de capaciteit ervan te maximaliseren en het verbruik voor de werking van het waterstofsysteem te minimaliseren.
Artikel 57
Europees netwerk van waterstofnetbeheerders
Waterstoftransmissienetbeheerders komen vanaf het begin van de door de regulerende instantie uitgevoerde certificeringsprocedure in aanmerking voor het lidmaatschap van het ENNOH, mits zij:
vervolgens, binnen 24 maanden nadat zij lid zijn geworden van het ENNOH, positief worden gecertificeerd overeenkomstig artikel 14 van deze verordening en artikel 71 van Richtlijn (EU) 2024/1788, en
binnen vier jaar nadat zij lid zijn geworden van het ENNOH ten minste een waterstofinfrastructuurproject met een definitief investeringsbesluit ontwikkelen.
Het lidmaatschap van de waterstoftransmissienetbeheerders van het ENNOH vervalt indien het in de tweede alinea, punt a), bedoelde definitieve certificeringsbesluit niet wordt genomen binnen 24 maanden nadat zij lid zijn geworden van het ENNOH of indien het in de tweede alinea, punt b) bedoelde definitieve investeringsbesluit niet wordt genomen binnen vier jaar nadat zij lid zijn geworden van het ENNOH.
Artikel 58
Overgang naar het ENNOH
Totdat het ENNOH is opgericht, is het ENTSB voor gas verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Uniebrede netontwikkelingsplannen voor aardgas en waterstof als bedoeld in de artikelen 32 en 60. Bij de uitvoering van die taak waarborgt het ENTSB voor gas de doeltreffende raadpleging en inclusie van alle marktdeelnemers, ook waterstofdeelnemers.
Artikel 59
Taken van het ENNOH
Het ENNOH heeft de volgende taken:
het ontwikkelt op de in artikel 72 vermelde terreinen netcodes om de in artikel 57 genoemde doelstellingen te verwezenlijken;
het ontwikkelt samen met het ENTSB voor gas de in artikel 72, lid 1, punt f), bedoelde netcodes;
het gaat eens in de twee jaar over tot de vaststelling en publicatie van een niet-bindend, tienjarig Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof bedoeld in artikel 60 (hierna “het Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof”), dat tevens een prognose voor de toereikendheid van de Europese levering omvat;
het werkt samen met het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en de EU-DSB-entiteit;
het ontwikkelt aanbevelingen voor waterstoftransmissienetbeheerders inzake hun technische samenwerking met waterstofdistributienetbeheerders en met transmissie- en distributiesysteembeheerders in de Unie;
het ontwikkelt aanbevelingen inzake de coördinatie van technische samenwerking tussen waterstofnetbeheerders uit de Unie en waterstofnetbeheerders uit derden landen;
het stelt een jaarlijks werkprogramma vast;
het stelt een jaarverslag op;
het voorziet in een jaarlijkse prognose voor de levering van waterstof voor de lidstaten waar waterstof wordt gebruikt voor de opwekking van elektriciteit;
het stelt uiterlijk op 15 mei 2026 en vervolgens eens in de twee jaar een toezichtsverslag met betrekking tot de waterstofkwaliteit op, inclusief ontwikkelingen en ramingen voor de verwachte ontwikkeling van de waterstofkwaliteitsparameters, en informatie over gevallen met betrekking tot verschillen in waterstofkwaliteitsspecificaties en de manier waarop die gevallen zijn afgehandeld;
het stimuleert cyberbeveiliging en gegevensbescherming in samenwerking met bevoegde instanties en gereguleerde entiteiten;
het ontwikkelt en bevordert beste praktijken voor de opsporing, monitoring en beperking van waterstoflekken.
Artikel 60
Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof
Voor het Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof geldt met name het volgende:
het bouwt voort op de in artikel 55 van Richtlijn (EU) 2024/1788 en in hoofdstuk IV van Verordening (EU) 2022/869 bepaalde nationale plannen voor de ontwikkeling van het waterstoftransmissienet;
het berust, wat grensoverschrijdende interconnecties betreft, ook op de redelijke behoeften van verschillende netgebruikers, en bevat langetermijnverbintenissen van investeerders als bedoeld in artikel 55, lid 7, van Richtlijn (EU) 2024/1788, en
het brengt in kaart waar sprake is van een tekort aan investeringen, met name met betrekking tot de nodige grensoverschrijdende capaciteit, voor de uitrol van de in punt 3 van bijlage I bij Verordening (EU) 2022/869 bedoelde prioritaire corridors voor waterstof en elektrolyse-installaties.
Wat betreft de tweede alinea, punt c), kan bij het Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof een evaluatie worden gevoegd van de belemmeringen voor de toename van de grensoverschrijdende capaciteit van het net als gevolg van verschillende goedkeuringsprocedures of -praktijken. Deze evaluatie kan in voorkomend geval vergezeld gaan van een alomvattend plan om deze belemmeringen weg te nemen en de uitrol van de prioritaire corridors voor waterstof en elektrolyse-installaties te bespoedigen.
Artikel 61
Geïntegreerde netplanning op EU-niveau
Het ENNOH werkt nauw samen met het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas om geïntegreerde Uniebrede netontwikkelingsplannen te ontwikkelen op grond van respectievelijk de artikelen 32 en 60 van deze verordening en artikel 30 van Verordening (EU) 2019/943. Die samenwerking omvat in het bijzonder het volgende:
het ENNOH ontwikkelt samen met het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas één reeks gezamenlijke scenario’s voor de tienjarige netontwikkelingsplannen op grond van artikel 12 van Verordening (EU) 2022/869;
het ENNOH, het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas werken samen en stellen in het kader van de Uniebrede tienjarige netontwikkelingsplannen elk gecoördineerde verslagen op over leemten in de infrastructuur op grond van artikel 13 van Verordening (EU) 2022/869;
binnen zes maanden na de goedkeuring van het verslag over de gezamenlijke scenario’s krachtens artikel 12, lid 6, van Verordening (EU) 2022/869 en vervolgens eens in de twee jaar, publiceert het ENNOH de verslagen over leemten in de infrastructuur die worden opgesteld in het kader van de Uniebrede tienjarige netontwikkelingsplannen;
het ENNOH stelt samen met het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas op grond van artikel 11 van Verordening (EU) 2022/869 één ontwerpmethodologie per sector op voor het maken van een kosten-batenanalyse van waterstof voor het gehele energiesysteem, alsook een consequent en geleidelijk geïntegreerd model, die stroken met de op grond van artikel 11 van Verordening (EU) 2022/869 door het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas ontwikkelde methodologieën en transparantie bieden met betrekking tot de meest kostenefficiënte oplossingen voor alle energiedragers, waaronder oplossingen die niet berusten op infrastructuur;
de in punt d) van dit lid bedoelde methodologieën worden toegepast voor de voorbereiding van elk volgend Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof dat op grond van artikel 60 van deze verordening door het ENNOH wordt ontwikkeld;
het ENNOH ontwikkelt de gezamenlijke scenario’s, de verslagen over leemten in de infrastructuur, de ontwerpmethodologie per sector en het geïntegreerde model overeenkomstig de artikelen 11, 12 en 13 van Verordening (EU) 2022/869;
wanneer besluiten moeten worden genomen om voor alle energiedragers systeemefficiëntie zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 4), van Richtlijn (EU) 2023/1791 te waarborgen, draagt de Commissie er zorg voor dat het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH nauw samenwerken;
het ENNOH, het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas werken op efficiënte, inclusieve en transparante wijze samen, vergemakkelijken het nemen van besluiten bij consensus en ontwikkelen de nodige werkregelingen om die samenwerking mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat zij eerlijk worden vertegenwoordigd.
Het ENNOH kan samen met het ENTSB voor elektriciteit en het ENTSB voor gas werkgroepen oprichten om zijn verplichtingen uit hoofde van de eerste alinea, punten a), b) en d), na te komen en zorgt ervoor dat de waterstof-, elektriciteits- en aardgassector eerlijk en gelijk in de werkgroepen worden vertegenwoordigd.
Artikel 62
Kosten van het ENNOH
De kosten die met de uitvoering van de in artikel 59 bedoelde taken van het ENNOH verbonden zijn, worden gedragen door de waterstoftransmissienetbeheerders en worden in aanmerking genomen bij de berekening van de tarieven. De regulerende instanties keuren deze kosten goed mits deze redelijk en passend zijn.
Artikel 63
Raadplegingen van het ENNOH
Artikel 64
Toezicht door ACER op het ENNOH
Binnen twee maanden na de datum van ontvangst verstrekt ACER een naar behoren met redenen omkleed advies alsmede aanbevelingen aan het ENNOH en de Commissie als het van oordeel is dat de door het ENNOH ingediende ontwerpversie van het jaarlijkse werkprogramma of het Uniebreed netontwikkelingsplan voor waterstof niet bijdraagt tot non-discriminatie, daadwerkelijke mededinging, een goede werking van de markt of een toereikend niveau van grensoverschrijdende interconnectie. Het ENNOH houdt naar behoren rekening met het advies en de aanbevelingen van ACER.
Artikel 65
Regionale samenwerking tussen waterstoftransmissienetbeheerders
Artikel 66
Transparantievereisten voor waterstofnetbeheerders
Artikel 67
Bijhouden van gegevens in het waterstofsysteem
Waterstofnetbeheerders, waterstofopslagbeheerders en waterstofterminalbeheerders houden vijf jaar lang alle in de artikelen 34 en 66 en in bijlage I, punt 4, bedoelde informatie ter beschikking van de nationale autoriteiten, waaronder de regulerende instanties en de nationale mededingingsautoriteiten, en de Commissie.
Artikel 68
Vermoeden van overeenstemming van praktijken met geharmoniseerde normen voor waterstof
Praktijken die in overeenstemming zijn met geharmoniseerde normen of delen daarvan, waarvan de referentienummers in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt, worden geacht in overeenstemming te zijn met de voorschriften van de op grond van artikel 72, lid 1, punt b), vastgestelde gedelegeerde handelingen.
Artikel 69
Gemeenschappelijke specificaties voor waterstof
De Commissie kan gemeenschappelijke specificaties vastleggen in een netcode op grond van artikel 72, lid 1, punt b), van deze verordening, of kan uitvoeringshandelingen vaststellen tot vaststelling van gemeenschappelijke specificaties voor de voorschriften van artikel 50 van Richtlijn (EU) 2024/1788, indien:
die voorschriften niet vallen onder geharmoniseerde normen of delen daarvan, waarvan de referenties in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt;
de Commissie op grond van artikel 10, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1025/2012 een of meer Europese normalisatieorganisaties verzocht heeft geharmoniseerde normen voor die voorschriften op te stellen en ten minste aan een van de volgende voorwaarden is voldaan:
het verzoek van de Commissie is door geen van de Europese normalisatieorganisaties aanvaard;
de Commissie constateert onnodige vertragingen bij de vaststelling van de geharmoniseerde normen waarvoor een verzoek is ingediend;
een Europese normalisatieorganisatie heeft een norm vastgesteld die niet volledig overeenstemt met het verzoek van de Commissie, of
de Commissie overeenkomstig de in artikel 11, lid 5, van Verordening (EU) nr. 1025/2012 bedoelde procedure heeft besloten de referenties van de geharmoniseerde normen of delen daarvan, waaronder die voorschriften vallen, te handhaven met beperkingen dan wel in te trekken.
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde uitvoeringshandelingen worden vastgesteld volgens de in artikel 81, lid 3, bedoelde onderzoeksprocedure.
HOOFDSTUK IV
NETCODES EN RICHTSNOEREN
Artikel 70
Vaststelling van netcodes en richtsnoeren
De netcodes en richtsnoeren:
voorzien in de minimale harmonisering die vereist is om de met deze verordening beoogde doelstellingen te verwezenlijken;
houden, in voorkomend geval, rekening met specifieke regionale kenmerken;
gaan niet verder dan voor de doeleinden van punt a) noodzakelijk is, en
zijn met ingang van 5 augustus 2026 van toepassing op alle interconnectiepunten in de Unie en de entrypunten van en exitpunten naar derde landen.
De Commissie neemt een besluit over het verzoek om afwijking, rekening houdend met het met redenen omklede advies van ACER en nadat zij heeft beoordeeld of de regulerende instantie:
heeft aangetoond dat een netcode of richtsnoer, of een specifiek element van die handelingen, niet op doeltreffende wijze bij entrypunten van en exitpunten naar derde landen kan worden toegepast. In het geval van interconnectiepunten met derde landen die zich krachtens een tussen de Unie en die derde landen gesloten overeenkomst verplicht moeten aanpassen aan het energieacquis van de Unie, met inbegrip van deze verordening, maar waar de toepassing of uitvoering niet is voltooid, wordt in het verzoek om afwijking vermeld welke bepalingen van deze verordening in het betrokken derde land niet op doeltreffende wijze zijn toegepast of uitgevoerd of welke technische voorschriften in het betrokken derde land, of het gebrek daaraan, de toepassing van de specifieke bepalingen van de desbetreffende netcode of het desbetreffende richtsnoer in de weg staan;
heeft uitgelegd welke maatregelen zijn getroffen om de belemmeringen voor de toepassing van de specifieke bepalingen van de desbetreffende netcode of het desbetreffende richtsnoer weg te nemen;
heeft aangetoond dat de afwijking geen afbreuk doet aan de goede werking van de interne markt voor aardgas, noch aan de leveringszekerheid van de Unie of van een lidstaat.
De afwijking beperkt zich tot de specifieke bepalingen die niet op doeltreffende wijze kunnen worden uitgevoerd en wordt voor een beperkte termijn toegekend.
Artikel 71
Vaststelling van netcodes voor aardgas
De Commissie is bevoegd overeenkomstig artikel 80 gedelegeerde handelingen vast te stellen om deze verordening aan te vullen door netcodes vast te stellen op de volgende terreinen:
voorschriften inzake de zekerheid en betrouwbaarheid van het net, inclusief voorschriften inzake de operationele zekerheid van het net en betrouwbaarheidsvoorschriften ter waarborging van de servicekwaliteit van het net;
voorschriften inzake netaansluiting, inclusief voorschriften inzake de aansluiting van de productiefaciliteiten voor hernieuwbaar gas en koolstofarm gas en procedures voor aansluitingsverzoeken;
operationele procedures voor noodgevallen, inclusief beschermingsplannen voor systemen, herstelplannen, marktinteractie, informatie-uitwisseling en communicatie-instrumenten en -installaties;
voorschriften inzake de handel in verband met de technische en operationele verstrekking van diensten voor nettoegang en systeembalancering;
energie-efficiëntie van aardgasnetten en -componenten, alsmede energie-efficiëntie met betrekking tot de netplanning en investeringen die de meest energie-efficiënte oplossing vanuit een systeemperspectief mogelijk maken;
cyberbeveiligingsaspecten van grensoverschrijdende aardgasstromen, alsmede voorschriften inzake gemeenschappelijke minimumvereisten, planning, toezicht, rapportage en crisisbeheer.
De Commissie kan uitvoeringshandelingen vaststellen tot vaststelling van netcodes op de volgende terreinen:
interoperabiliteitsvoorschriften voor het aardgassysteem ter uitvoering van artikel 21 van deze verordening en de artikelen 10, 39 en 44 van Richtlijn (EU) 2024/1788, inclusief voorschriften inzake interconnectieovereenkomsten, voorschriften inzake de beheersing van de gasstroom en meetbeginselen voor de hoeveelheid aardgas en de gaskwaliteit, voorschriften inzake toewijzing en matching, een gemeenschappelijk stelsel van eenheden, gegevensuitwisseling, gaskwaliteit, inclusief voorschriften voor het beheer van grensoverschrijdende beperkingen ten gevolge van verschillen in de gaskwaliteit, verschillen op het gebied van odorisatiepraktijken of verschillen op het gebied van het volume van waterstofbijmengingen in het aardgassysteem, kosten-batenanalyses voor de verwijdering van grensoverschrijdende stroombeperkingen, de Wobbe-indexclassificatie, beperkende maatregelen, aanvaardbare minimumniveaus voor gaskwaliteitparameters die van belang zijn voor de ongehinderde grensoverschrijdende biomethaanstroom, bijvoorbeeld het zuurstofgehalte, korte- en langetermijncontrole van de gaskwaliteit, informatieverstrekking en samenwerking tussen de betrokken marktdeelnemers, rapportage over de gaskwaliteit, transparantie en communicatieprocedures, onder meer onder uitzonderlijke omstandigheden;
voorschriften inzake capaciteitstoewijzing en congestiebeheer tot uitvoering van de artikelen 8 tot en met 11 van deze verordening en artikel 31 van Richtlijn (EU) 2024/1788, inclusief voorschriften inzake samenwerking inzake onderhoudsprocedures en capaciteitsberekening die van invloed zijn op de capaciteitstoewijzing, de normalisatie van capaciteitsproducten en -eenheden inclusief bundeling, de toewijzingsmethode inclusief veilingalgoritmen, de volgorde en procedure voor bestaande, incrementele, vaste en afschakelbare capaciteit, capaciteitsboekingsplatforms, overboekings- en terugkoopregelingen, korte- en langetermijn-“use-it-or-lose-it”-regelingen of andere congestiebeheerregelingen om het hamsteren van capaciteit te voorkomen;
voorschriften inzake balancering inclusief netgerelateerde voorschriften inzake nominatieprocedures, voorschriften voor tarieven voor onbalans, vereffeningsprocedures die verband houden met de dagelijkse onbalansheffing en voorschriften inzake operationele balancering tussen de netten van de transmissiesysteembeheerders ter uitvoering van de artikelen 8 tot en met 11 van deze verordening en artikel 39, lid 5, van Richtlijn (EU) 2024/1788;
voorschriften inzake geharmoniseerde transmissietariefstructuren ter uitvoering van de artikelen 17 en 18 van deze verordening en artikel 78, lid 7, van Richtlijn (EU) 2024/1788, inclusief voorschriften inzake de toepassing van een referentieprijsmethode, de bijbehorende raadplegings- en publicatievereisten, ook voor de toegestane of beoogde inkomsten, alsmede de berekening van reserveringsprijzen voor standaard capaciteitsproducten, kortingen voor lng-terminal en opslag, procedures voor de uitvoering van de levering van hernieuwbaar gas en koolstofarm gas, in voorkomend geval inclusief algemene beginselen voor intertransmissiesysteembeheerderscompensatiemechanismen krachtens artikel 17, lid 4, en artikel 18 van deze verordening;
voorschriften ter bepaling van de waarde van de overgedragen activa en de specifieke heffing.
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde uitvoeringshandelingen worden vastgesteld volgens de in artikel 81, lid 3, bedoelde onderzoeksprocedure.
Indien het onderwerp van de netcode rechtstreeks verband houdt met het beheer van het distributiesysteem en niet primair verband houdt met het transmissiesysteem, kan de Commissie de EU-DSB-entiteit verplichten om in samenwerking met het ENTSB voor gas een redactiecomité bijeen te roepen en een voorstel voor een netcode bij ACER in te dienen.
Artikel 72
Vaststelling van netcodes voor waterstof
De Commissie is bevoegd overeenkomstig artikel 80 gedelegeerde handelingen vast te stellen om deze verordening aan te vullen door netcodes vast te stellen op de volgende terreinen:
energie-efficiëntie van waterstofnetten en -componenten, alsmede energie-efficiëntie met betrekking tot netplanning en investeringen die de meest energie-efficiënte oplossing vanuit een systeemperspectief mogelijk maken;
interoperabiliteitsvoorschriften voor het waterstofnet, inclusief voorschriften inzake interconnectieovereenkomsten, eenheden, gegevensuitwisseling, transparantie, communicatie, informatieverstrekking en samenwerking tussen de betrokken marktdeelnemers, en waterstofkwaliteit, inclusief gemeenschappelijke specificaties op interconnectiepunten en normalisatie, odorisatie, kosten-batenanalyses voor de verwijdering van beperkingen op grensoverschrijdende stromen ten gevolge van waterstofkwaliteitsverschillen en rapportage over de waterstofkwaliteit;
voorschriften inzake het financiële vergoedingsstelsel voor grensoverschrijdende waterstofinfrastructuur bedoeld in artikel 59 van Richtlijn (EU) 2024/1788;
voorschriften inzake capaciteitstoewijzing en congestiebeheer, inclusief voorschriften inzake samenwerking bij onderhoudsprocedures en capaciteitsberekening die van invloed zijn op de capaciteitstoewijzing, de normalisatie van capaciteitsproducten en -eenheden inclusief bundeling, de toewijzingsmethode inclusief veilingalgoritmen, de volgorde en procedure voor bestaande, incrementele, vaste en afschakelbare capaciteit, capaciteitsboekingsplatforms, overboekings- en terugkoopregelingen, korte- en langetermijn-“use-it-or-lose-it”-regelingen of andere congestiebeheerregelingen om het hamsteren van capaciteit te voorkomen;
voorschriften inzake geharmoniseerde tariefstructuren voor toegang tot het waterstofnet, inclusief voorschriften inzake tarieven op interconnectiepunten als bedoeld in artikel 7, lid 8, voorschriften inzake de toepassing van een referentieprijsmethode, de bijbehorende raadplegings- en publicatievereisten, ook voor de toegestane of beoogde inkomsten, alsmede de berekening van reserveringsprijzen voor standaard capaciteitsproducten en toegestane inkomsten;
voorschriften ter bepaling van de waarde van de overgedragen activa en de specifieke heffing;
voorschriften ter bepaling van de intertemporele kostentoerekening;
voorschriften inzake balancering, waaronder netgerelateerde voorschriften inzake de nominatieprocedure, voorschriften inzake de tarieven voor onbalans en voorschriften inzake operationele balancering tussen de netten van de waterstofnetbeheerders, tarieven voor onbalans, vereffeningsprocedures inzake de dagelijkse onbalansheffing en de operationele balancering tussen de netten van de waterstofnetbeheerders;
cyberbeveiligingsaspecten van grensoverschrijdende waterstofstromen, inclusief voorschriften inzake gemeenschappelijke minimumvereisten, planning, toezicht, rapportage en crisisbeheer.
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde uitvoeringshandelingen worden vastgesteld volgens de in artikel 81, lid 2, bedoelde raadplegingsprocedure.
Artikel 73
Wijziging van netcodes
Artikel 74
Richtsnoeren
De Commissie is bevoegd overeenkomstig artikel 80 gedelegeerde handelingen vast te stellen om deze verordening aan te vullen door de vaststelling van richtsnoeren op de volgende terreinen:
bijzonderheden met betrekking tot derdentoegangsdiensten, waaronder met betrekking tot de aard, duur en andere eisen betreffende deze diensten, in overeenstemming met de artikelen 6, 7 en 8;
bijzonderheden met betrekking tot de beginselen inzake de mechanismen voor capaciteitstoewijzing en inzake de toepassing van de procedures voor congestiebeheer bij contractuele congestie, in overeenstemming met de artikelen 10 en 11;
bijzonderheden met betrekking tot de verstrekking van informatie en definitie van de technische informatie die nodig is opdat netgebruikers effectieve toegang kunnen krijgen tot het systeem, en de definitie van alle voor de transparantievereisten relevante punten, alsook de op alle relevante punten te publiceren informatie en het tijdschema voor de publicatie van deze informatie, in overeenstemming met de artikelen 33 en 34;
bijzonderheden met betrekking tot de tariefmethode in verband met de grensoverschrijdende handel in aardgas, in overeenstemming met de artikelen 17 en 18.
De Commissie is bevoegd overeenkomstig artikel 80 gedelegeerde handelingen vast te stellen om de in bijlage I vastgelegde richtsnoeren te wijzigen ter specificatie van:
de bijzonderheden met betrekking tot de te publiceren informatie inzake de methode voor de bepaling van de gereguleerde inkomsten van transmissiesysteembeheerder, overeenkomstig de artikelen 33 en 34;
de bijzonderheden met betrekking tot de beginselen inzake de mechanismen voor capaciteitstoewijzing en procedures voor congestiebeheer ter uitvoering van de artikelen 10 en 11;
de bijzonderheden met betrekking tot de technische informatie die nodig is opdat netgebruikers effectieve toegang kunnen krijgen tot het aardgassysteem ter uitvoering van artikel 33, lid 1;
de bijzonderheden met betrekking tot de definitie van alle relevante punten, de te publiceren informatie en het schema voor de transparantievereisten ter uitvoering van artikel 33;
de bijzonderheden met betrekking tot de vorm en de inhoud van de technische informatie over nettoegang die door waterstofnetbeheerders moet worden gepubliceerd ter uitvoering van artikel 66.
Wanneer de Commissie richtsnoeren wijzigt, raadpleegt zij:
ACER, het ENTSB voor gas en de EU-DSB-entiteit en, in voorkomend geval, andere belanghebbenden wanneer het gaat om richtsnoeren met betrekking tot aardgas;
ACER, het ENNOH en de EU-DSB-entiteit en, in voorkomend geval, andere belanghebbenden wanneer het gaat om richtsnoeren met betrekking tot waterstof.
Artikel 75
Recht van de lidstaten om gedetailleerdere maatregelen te treffen
Deze verordening doet geen afbreuk aan het recht van de lidstaten om maatregelen te handhaven of in te voeren die gedetailleerdere voorschriften bevatten dan die welke in deze verordening, in de in artikel 74 bedoelde richtsnoeren of in de in de artikelen 70 tot en met 73 bedoelde netcodes zijn vervat, mits die maatregelen voldoen aan het Unierecht.
Artikel 76
Informatieverstrekking en vertrouwelijkheid
Wanneer de Commissie een verzoek om informatie tot een onderneming richt, doet zij tegelijkertijd een afschrift van het verzoek toekomen aan de lidstaat of de betrokken regulerende instantie van de lidstaat op het grondgebied waarvan de zetel van de onderneming gevestigd is.
De Commissie doet tegelijkertijd een afschrift van haar besluit toekomen aan de lidstaat waar zich de verblijfplaats van de betrokken persoon bevindt, dan wel waar de zetel van de onderneming of de regulerende instantie van die lidstaat gevestigd is.
De Commissie mag de uit hoofde van deze verordening verkregen informatie niet openbaar maken indien die informatie onder het beroepsgeheim valt.
Artikel 77
Sancties
HOOFDSTUK V
SLOTBEPALINGEN
Artikel 78
Nieuwe aardgas- en waterstofinfrastructuur
Grote nieuwe waterstofinfrastructuur, dat wil zeggen interconnectoren, waterstofterminals en ondergrondse waterstofopslaginstallaties, kunnen op verzoek voor een vastgestelde periode worden ontheven van de toepassing van de bepalingen van deze verordening, met uitzondering van artikel 34, leden 5 en 6, en van de toepassing van de artikelen 35, 36, 37 en 68 van Richtlijn (EU) 2024/1788.
Een dergelijke ontheffing is onderworpen aan elk van de volgende voorwaarden:
de investering versterkt de mededinging bij de levering van aardgas of waterstof, en versterkt de leveringszekerheid;
de investering draagt bij tot het koolstofvrij maken en de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen van de Unie en er werd toe besloten met toepassing van het beginsel “energie-efficiëntie eerst”;
het investeringsrisico is zo groot dat de investering niet wordt gedaan als er geen ontheffing wordt verleend;
de infrastructuur is eigendom van een natuurlijke of rechtspersoon die op zijn minst qua rechtsvorm gescheiden is van de systeembeheerders in wier systemen die infrastructuur wordt gebouwd;
er worden tarieven in rekening gebracht bij de gebruikers van die infrastructuur;
de ontheffing gaat niet ten koste van de mededinging op de relevante markten waarop de investering waarschijnlijk een effect zal hebben, van de goede werking van de geïntegreerde interne markt voor aardgas of waterstof, van de goede werking van de betrokken gereguleerde systemen, van het koolstofvrij maken of van de leveringszekerheid van de Unie;
voor de infrastructuur is geen Uniefinanciering voor werkzaamheden verleend uit hoofde van Verordening (EU) 2021/1153 van het Europees Parlement en de Raad ( 4 ).
De in de derde alinea bedoelde voorwaarden worden beoordeeld met inachtneming van het beginsel van energiesolidariteit. De bevoegde nationale instanties nemen de situatie in de andere betrokken lidstaten in acht en wegen mogelijke negatieve gevolgen af tegen de gunstige gevolgen op hun grondgebied.
Voordat een besluit over de ontheffing wordt genomen, gaat de regulerende instantie, of in voorkomend geval, een andere bevoegde instantie van de betrokken lidstaat, over tot raadpleging van:
de regulerende instanties van de lidstaten wier markten waarschijnlijk een effect zullen ondervinden van de nieuwe infrastructuur, en
de nationale regulerende instanties van de derde landen wier betrokken infrastructuur verbonden is met het Unienet dat onder het rechtsgebied van een lidstaat valt en begint of eindigt in een of meer derde landen.
Indien de geraadpleegde autoriteiten van de derde landen niet binnen een redelijke periode of binnen een vastgelegde termijn van ten hoogste drie maanden reageren, kan de betrokken regulerende instantie het vereiste besluit nemen.
Indien alle betrokken regulerende instanties binnen zes maanden vanaf de datum waarop de laatste regulerende instantie het verzoek om ontheffing heeft ontvangen, overeenstemming hebben bereikt over dit verzoek, stellen zij ACER op de hoogte van hun besluit. Indien de betrokken infrastructuur een transmissieleiding is tussen een lidstaat en een derde land kan de regulerende instantie of, in voorkomend geval, een andere bevoegde autoriteit van de lidstaat waar zich het eerste interconnectiepunt met het net van de lidstaten bevindt, alvorens een besluit over de ontheffing te nemen, de bevoegde autoriteit van dat derde land raadplegen, teneinde ervoor te zorgen dat, wat de betrokken infrastructuur betreft, deze verordening consequent wordt toegepast op het grondgebied en, in voorkomend geval, in de territoriale wateren van die lidstaat. Indien de geraadpleegde autoriteit van het derde land niet binnen een redelijke periode of vastgelegde termijn van ten hoogste drie maanden reageert, kan de betrokken regulerende instantie het noodzakelijke besluit nemen.
ACER voert, in overeenstemming met artikel 10 van Verordening (EU) 2019/942, de taken waarmee de regulerende instanties van de betrokken lidstaten uit hoofde van dit artikel worden belast, uit:
indien alle betrokken regulerende instanties niet in staat zijn gebleken overeenstemming te bereiken binnen zes maanden vanaf de datum waarop de laatste van deze regulerende instanties het verzoek om ontheffing heeft ontvangen, of
naar aanleiding van een gezamenlijk verzoek van de betrokken regulerende instanties.
Alle betrokken regulerende instanties kunnen gezamenlijk verzoeken de in de derde alinea, punt a), bedoelde termijn met ten hoogste drie maanden te verlengen.
Bij de besluitvorming over de ontheffing wordt per geval nagegaan of er voorwaarden gesteld moeten worden met betrekking tot de duur van de ontheffing en de niet-discriminerende toegang tot de infrastructuur. Bij de vaststelling van deze voorwaarden wordt met name rekening gehouden met de aan te leggen extra capaciteit of de wijziging van de bestaande capaciteit, de geplande looptijd van het project en de nationale omstandigheden.
Voordat een ontheffing wordt verleend, besluit de regulerende instantie over de voorschriften en de mechanismen voor het beheer en/of de toewijzing van de capaciteit. De voorschriften omvatten de eis dat alle potentiële gebruikers van de infrastructuur wordt verzocht hun belangstelling voor het inkopen van capaciteit aan te geven alvorens de toewijzing van capaciteit in de nieuwe infrastructuur, inclusief voor eigen gebruik, plaatsvindt. De regulerende instantie eist dat de voorschriften voor het congestiebeheer de verplichting omvatten om ongebruikte capaciteit op de markt aan te bieden, en eist dat gebruikers van de infrastructuur het recht krijgen de door hen ingekochte capaciteit te verhandelen op de secundaire markt. Bij haar beoordeling van de in lid 1, punten a), c) en f), bedoelde criteria houdt de regulerende instantie rekening met de resultaten van de capaciteitstoewijzingsprocedure.
Het ontheffingsbesluit, met inbegrip van eventuele voorwaarden als bedoeld in de tweede alinea van dit lid, wordt naar behoren met redenen omkleed en wordt gepubliceerd.
De bevoegde instantie doet na ontvangst onverwijld een afschrift van ieder verzoek om ontheffing toekomen aan de Commissie. De bevoegde instantie stelt de Commissie onverwijld in kennis van het ontheffingsbesluit, alsook van alle relevante informatie. De informatie kan in geaggregeerde vorm aan de Commissie worden voorgelegd om haar in staat te stellen het ontheffingsbesluit te beoordelen en omvat in het bijzonder:
de gedetailleerde redenen op grond waarvan de regulerende instantie of de lidstaat de ontheffing heeft verleend of geweigerd, samen met een verwijzing naar het desbetreffende punt of de desbetreffende punten van lid 1 waarin de voorwaarden zijn vastgesteld waarop dat besluit is gebaseerd, met inbegrip van de financiële informatie ter staving van de noodzaak van een ontheffing;
de analyse van de gevolgen voor de mededinging en de goede werking van de interne markt die het verlenen van de ontheffing met zich meebrengt;
de motivering omtrent de duur van de ontheffing en het gedeelte van de totale capaciteit van de infrastructuur waarvoor de ontheffing is verleend;
indien de ontheffing betrekking heeft op een interconnector, het resultaat van het overleg met de betrokken regulerende instanties;
de bijdrage van de infrastructuur aan de diversifiëring van de levering.
Wanneer de opgevraagde informatie niet binnen de in het verzoek om informatie vastgestelde termijn wordt verstrekt, wordt de kennisgeving als ingetrokken beschouwd, tenzij, alvorens die termijn afloopt, de termijn is verlengd met de instemming van zowel de Commissie als de regulerende instantie of tenzij de regulerende instantie de Commissie er in een met redenen omklede verklaring van op de hoogte heeft gebracht dat zij de kennisgeving als volledig beschouwt.
De regulerende instantie voldoet binnen een termijn van een maand aan het besluit van de Commissie om het ontheffingsbesluit te wijzigen of in te trekken en stelt de Commissie daarvan in kennis.
De Commissie bewaart de vertrouwelijkheid van commercieel gevoelige gegevens.
Indien de Commissie een ontheffingsbesluit goedkeurt, verliest die goedkeuring haar effect:
twee jaar na de vaststelling daarvan indien de bouw van de infrastructuur nog niet van start is gegaan;
vijf jaar na de vaststelling daarvan indien de infrastructuur nog niet operationeel is geworden, tenzij de Commissie vaststelt dat de vertraging het gevolg is van grote hindernissen die buiten de macht liggen van de persoon aan wie de ontheffing is verleend.
Artikel 79
Afwijkingen
Deze verordening is niet van toepassing op in de lidstaten gelegen aardgastransmissiesystemen, voor de duur van ontheffingen die zijn verleend uit hoofde van artikel 86 van Richtlijn (EU) 2024/1788.
Artikel 80
Uitoefening van de bevoegdheidsdelegatie
Artikel 81
Comitéprocedure
Artikel 82
Evaluatie en verslaglegging
Artikel 83
Wijzigingen van Verordening (EU) nr. 1227/2011
Verordening (EU) nr. 1227/2011 wordt als volgt gewijzigd:
In artikel 2, punt 1, b), artikel 2, punten 4 en 5, artikel 3, lid 3, artikel 3, lid 4, punt c), artikel 4, lid 1, en artikel 8, lid 5, wordt de term “elektriciteit of aardgas” vervangen door de term “elektriciteit, waterstof of aardgas”.
In artikel 6, lid 2, punten a) en b), wordt de term “elektriciteitsmarkten en gasmarkten” vervangen door de term “elektriciteitsmarkten, waterstofmarkten en gasmarkten”.
Artikel 84
Wijzigingen van Verordening (EU) 2017/1938
Verordening (EU) 2017/1938 wordt als volgt gewijzigd:
Artikel 1 wordt vervangen door:
“Artikel 1
Onderwerp
Bij deze verordening worden bepalingen vastgesteld die erop gericht zijn de gasleveringszekerheid veilig te stellen door de goede en continue werking van de interne markt voor gas te waarborgen, door toe te staan dat buitengewone maatregelen kunnen worden genomen, waaronder een solidariteitsmaatregel als uiterste middel, wanneer de markt niet meer in staat is de gevraagde hoeveelheid gas te leveren, en door duidelijk de verantwoordelijkheden van de aardgasbedrijven, de lidstaten en de Unie te omschrijven en toe te wijzen met betrekking tot zowel preventieve actie als reacties op concrete verstoringen van de gaslevering. Deze verordening stelt, in een geest van solidariteit, tevens transparante mechanismen in voor de coördinatie van de planning voor, en reacties op, noodsituaties op nationaal, regionaal en Unieniveau.”.
Artikel 2 wordt als volgt gewijzigd:
punt 1 wordt geschrapt;
het volgende punt wordt toegevoegd:
“32. “gas”: aardgas zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 1), van Richtlijn (EU) 2024/1788 ( *1 ).
Artikel 7 wordt als volgt gewijzigd:
lid 1 wordt vervangen door:
;
in lid 4 wordt punt e) vervangen door:
er wordt rekening gehouden met risico’s die verband houden met de zeggenschap over de voor de gasleveringszekerheid relevante infrastructuur, waaronder bijvoorbeeld het risico op onderinvestering, waardoor diversificatie wordt ondermijnd, misbruik van bestaande infrastructuur, inclusief het hamsteren van opslagcapaciteit of schendingen van het Unierecht;”.
Artikel 8 wordt als volgt gewijzigd:
lid 1 wordt geschrapt;
in lid 3 wordt de derde alinea vervangen door:
“De regionale hoofdstukken bevatten passende en doeltreffende grensoverschrijdende maatregelen, ook met betrekking tot gasopslag en lng, mits de lidstaten die de maatregelen uitvoeren en tot dezelfde of andere risicogroepen behoren en die daar op grond van de in artikel 7, lid 1, bedoelde simulatie en de gemeenschappelijke risico-evaluatie de gevolgen van ondervinden, daarmee instemmen.”.
Het volgende artikel wordt ingevoegd:
“Artikel 8 bis
Maatregelen inzake cyberbeveiliging
In artikel 9 wordt lid 1 als volgt gewijzigd:
punt e) wordt vervangen door:
de overige preventieve maatregelen voor het tegengaan van de risico-evaluatie geïdentificeerde risico’s, zoals maatregelen betreffende de noodzaak om interconnecties tussen naburige lidstaten en de energie-efficiëntie te verbeteren, het hamsteren van capaciteit te voorkomen, de gasvraag te beperken of de mogelijkheid om in voorkomend geval gasaanvoerroutes en bronnen van gaslevering en het regionale gebruik van bestaande opslag- en lng-capaciteiten te diversifiëren, teneinde alle afnemers van gas zo goed mogelijk te kunnen blijven voorzien;”
;
het volgende punt wordt toegevoegd:
informatie over maatregelen inzake cyberveiligheid, als bedoeld in artikel 8 bis.”.
In artikel 11 wordt het volgende lid ingevoegd:
In afwijking van artikel 6, leden 1, 2 en 3, artikel 6 ter, lid 1, derde alinea, punt a), artikel 6 quater, lid 2, tweede alinea, punt b), en artikel 10, lid 1, punt l), kunnen de lidstaten in uitzonderlijke omstandigheden besluiten tijdelijke maatregelen te nemen om het niet-essentiële gasverbruik van beschermde afnemers te reduceren, met name wanneer een van de crisisniveaus op grond van lid 1 van dit artikel of een noodsituatie op regionaal of Unieniveau op grond van artikel 12 wordt afgekondigd. Dergelijke tijdelijke maatregelen zijn beperkt tot niet-essentieel gasverbruik. Daarbij wordt rekening gehouden met de volgende elementen:
de gevolgen van een verstoring op leveringsketens die van zeer groot maatschappelijk belang zijn;
de mogelijke negatieve gevolgen in andere lidstaten, in het bijzonder op leveringsketens van downstreamsectoren die van zeer groot maatschappelijk belang zijn;
de mogelijk langdurige schade aan industriële installaties;
de mogelijkheden om het verbruik te verminderen en producten in de Unie te vervangen.
Dergelijke uitzonderlijke maatregelen worden alleen genomen nadat de bevoegde autoriteiten de voorwaarden voor het bepalen van dergelijke niet-essentiële gasvolumes hebben beoordeeld.
Als gevolg van de in de eerste alinea van dit lid bedoelde maatregelen wordt de reductie van het niet-essentiële gasverbruik van kwetsbare afnemers, zoals gedefinieerd door de lidstaten overeenkomstig artikel 26 van Richtlijn (EU) 2024/1788 vermeden.”.
In artikel 12, lid 6, wordt de tweede alinea vervangen door:
“Binnen drie dagen na kennisgeving van het verzoek van de Commissie wijzigt de lidstaat of de bevoegde instantie de maatregel en stelt deze de Commissie daarvan in kennis, of licht deze de Commissie in over de redenen waarom er niet kan worden ingestemd met het verzoek. In dat geval kan de Commissie, binnen drie dagen nadat zij is ingelicht, haar verzoek wijzigen of intrekken dan wel een vergadering beleggen met de lidstaat of de bevoegde instantie en, indien de Commissie dat noodzakelijk acht, met de GCG om de zaak te bespreken. De Commissie motiveert haar verzoek tot wijziging van de maatregelen uitvoerig. De lidstaat of de bevoegde instantie wijzigt zijn/haar maatregel of neemt maatregelen om de naleving van lid 5 te waarborgen, voor zover dit technisch en veilig mogelijk is voor de integriteit van het gassysteem. De lidstaat of de bevoegde instantie stelt de Commissie op de hoogte van de vastgestelde maatregelen.”.
Artikel 13 wordt als volgt gewijzigd:
de leden 3, 4 en 5 worden vervangen door:
Een solidariteitsmaatregel wordt genomen als uiterste middel en is van toepassing mits de verzoekende lidstaat:
een crisis heeft afgekondigd krachtens artikel 11;
ondanks de toepassing van de in artikel 11, lid 3, bedoelde maatregel niet in staat is geweest het tekort in de gaslevering aan zijn door solidariteit beschermde afnemers te dekken of, indien een lidstaat tijdelijke maatregelen heeft genomen om het niet-essentiële gasverbruik van beschermde afnemers te reduceren overeenkomstig artikel 11, lid 7 bis, te voorzien in de essentiële volumes van het gasverbruik voor zijn door solidariteit beschermde afnemers;
alle marktgebaseerde maatregelen (“vrijwillige maatregelen”), alle niet-marktgebaseerde maatregelen (“verplichte maatregelen”), en andere in zijn noodplan vervatte maatregelen heeft uitgeput;
een expliciet verzoek heeft gericht aan de Commissie en aan de bevoegde instanties van alle lidstaten waarmee hij rechtstreeks of, op grond van lid 2, via een derde land is verbonden; dit verzoek gaat vergezeld van een beschrijving van de in punt c) van dit lid bedoelde maatregelen die zijn toegepast.
Indien marktgebaseerde maatregelen voor de lidstaat die solidariteit verstrekt onvoldoende blijken om het tekort in de gaslevering aan de door solidariteit beschermde afnemers in de verzoekende lidstaat te dekken, kan de lidstaat die solidariteit verstrekt niet-marktgebaseerde maatregelen invoeren om aan de verplichtingen van de leden 1 en 2 te voldoen.
;
lid 8 wordt als volgt gewijzigd:
in de eerste alinea wordt de aanhef vervangen door:
“Solidariteit uit hoofde van deze verordening wordt verstrekt op basis van compensatie. De lidstaat die om solidariteit verzoekt, betaalt meteen, of zorgt voor de spoedige betaling van, een billijke compensatie aan de solidariteit verstrekkende lidstaat.
Indien twee lidstaten overeenstemming hebben bereikt over de nodige technische en juridische regelingen op grond van lid 10 (solidariteitsovereenkomst), heeft die billijke compensatie ten minste betrekking op:”
;de tweede en derde alinea worden vervangen door:
“Billijke compensatie uit hoofde van de eerste en tweede alinea omvat onder meer alle redelijke kosten die de solidariteit verstrekkende lidstaat maakt als gevolg van een verplichting om compensatie te betalen krachtens de door het Unierecht gewaarborgde grondrechten en de voor de toepassing van dit artikel geldende internationale verplichtingen, alsmede andere redelijke kosten die uit het betalen van compensatie op grond van nationale compensatieregelingen voortvloeien.
De lidstaten stellen de nodige maatregelen vast, in het bijzonder de technische, juridische en financiële regelingen uit hoofde van lid 10, tot uitvoering van de eerste, tweede en derde alinea van dit lid. Dergelijke maatregelen kunnen voorzien in de praktische regelingen voor spoedige betaling.”
;de volgende leden worden ingevoegd:
De compensatie voor de solidariteitsmaatregel mag niet meer bedragen dan de redelijke kosten. Tenzij zowel de om solidariteit verzoekende lidstaat als de solidariteit verstrekkende lidstaat anders overeenkomen, omvat de compensatie:
de prijs voor gas in de solidariteit verstrekkende lidstaat;
de kosten van opslag en vervoer;
proceskosten voor daarmee verband houdende gerechtelijke of arbitrageprocedures waarbij de solidariteit verstrekkende lidstaat betrokken is;
andere indirecte kosten die niet door de gasprijs worden gedekt, zoals de vergoeding van financiële of andere schade als gevolg van gedwongen afschakeling van afnemers in verband met het verlenen van solidariteit.
Tenzij de om solidariteit verzoekende lidstaat en de solidariteit verstrekkende lidstaat een andere prijs overeenkomen, komt de prijs voor het aan de om solidariteit verzoekende lidstaat geleverde gas overeen met de day-aheadmarktprijs in de solidariteit verstrekkende lidstaat op de dag voorafgaand aan het verzoek om solidariteit of de overeenkomstige day-aheadmarktprijs op het dichtstbijzijnde toegankelijke virtuele handelspunt, of op een overeengekomen hub op de dag voorafgaand aan het verzoek om solidariteit. De compensatie voor de gasvolumes die worden geleverd in het kader van een solidariteitsverzoek wordt rechtstreeks door de om solidariteit verzoekende lidstaat betaald aan de solidariteit verstrekkende lidstaat of aan de entiteit die beide lidstaten vermelden in hun antwoord op het solidariteitsverzoek en in de bevestiging van ontvangst en van het af te nemen volume.
De lidstaat waaraan het verzoek om een solidariteitsmaatregel is gericht, verstrekt de solidariteitsmaatregelen zo spoedig mogelijk en uiterlijk de aangegeven leveringstermijn voor het verzoek. Een lidstaat kan weigeren solidariteit te verstrekken aan een om solidariteit verzoekende lidstaat mits de lidstaat aan wie het verzoek is gericht aantoont dat:
hij niet voldoende gas heeft voor de aan de door solidariteit beschermde afnemers te leveren volumes, of
hij niet over voldoende interconnectiecapaciteit beschikt, zoals bepaald in artikel 13, lid 7, of de gasstromen via een derde land beperkt zijn.
Een dergelijke weigering is strikt beperkt tot de gasvolumes waarop een van de in de vierde alinea bedoelde beperkingen of beide beperkingen van toepassing zijn.
Naast de standaardregels waarin dit lid voorziet, kunnen lidstaten afspraken maken over technische regelingen en over de coördinatie van het verlenen van solidariteit. Dit artikel doet geen afbreuk aan de bestaande regelingen voor de veilige en betrouwbare werking van het gassysteem.
Als twee lidstaten geen overeenstemming bereiken over de nodige technische, juridische en financiële regelingen op grond van lid 10 door middel van een solidariteitsovereenkomst, richt de lidstaat die om toepassing van de solidariteitsmaatregelen verzoekt, een solidariteitsverzoek aan een andere lidstaat, waarin ten minste de volgende informatie wordt vermeld:
de contactgegevens van de bevoegde autoriteit van de lidstaat;
indien van toepassing, de contactgegevens van de betrokken transmissiesysteembeheerders van de lidstaat;
indien van toepassing, de contactgegevens van de derde partij die namens de lidstaat optreedt;
de leveringstermijn, met inbegrip van het moment van de eerst mogelijke levering en de verwachte duur van de leveringen;
de leverings- en interconnectiepunten;
het gasvolume in kWh voor elk interconnectiepunt;
de gaskwaliteit.
Het solidariteitsverzoek wordt tegelijkertijd gericht aan de lidstaten die potentieel solidariteitsmaatregelen kunnen toepassen, aan de Commissie en aan de op grond van artikel 10, lid 1, punt g), aangewezen crisismanagers.
De lidstaten die een solidariteitsverzoek ontvangen, sturen een antwoord waarin zij de in de eerste alinea, punten a), b) en c), bedoelde contactgegevens vermelden en aangeven welk volume en kwaliteit zij aan de interconnectiepunten en op het in de eerste alinea, punten d) tot en met g), bedoelde gevraagde tijdstip kunnen leveren. Indien het volume dat door middel van vrijwillige maatregelen kan worden geleverd, ontoereikend is, wordt in het antwoord het volume vermeld dat het gevolg is van een eventuele beperking, van de vrijgave van strategische voorraden of van de toepassing van andere maatregelen.
Solidariteitsverzoeken worden ten minste 48 uur vóór de aangegeven leveringstermijn van gas ingediend.
Solidariteitsverzoeken worden binnen 18 uur beantwoord. De bevestiging van het door de om solidariteit verzoekende lidstaat af te nemen volume vindt plaats binnen zes uur na ontvangst van het solidariteitsaanbod, en minstens 24 uur voor het aangegeven tijdstip van levering van het gas. Het verzoek kan worden ingediend voor een periode van één dag of meerdere dagen, en het antwoord komt overeen met de gevraagde duur. Indien er verscheidene solidariteit verstrekkende lidstaten zijn en er met een of meer daarvan bilaterale regelingen bestaan, prevaleren die regelingen tussen de lidstaten die een bilaterale regeling hebben gesloten. De standaardregels waarin dit lid voorziet, zijn alleen van toepassing op de andere lidstaten die in solidariteit voorzien.
De Commissie kan de toepassing van solidariteit faciliteren, met name door middel van een model dat toegankelijk is op een beveiligd onlineplatform waarmee verzoeken en aanbiedingen in realtime kunnen worden verzonden.
Indien de nationale regulerende instanties geen overeenstemming hebben bereikt over de berekening van het definitieve bedrag van de billijke compensatie, stellen zij de relevante bevoegde instanties, de Commissie en het Agentschap daarvan onverwijld in kennis. In dat geval, of op gezamenlijk verzoek van de nationale regulerende instanties, berekent het Agentschap het passende niveau van de billijke compensatie voor de indirecte kosten die zijn gemaakt als gevolg van de verlening van solidariteit en verstrekt het binnen drie maanden na de datum van verwijzing naar het Agentschap een feitelijk advies. Alvorens een dergelijk feitelijk advies te verstrekken, raadpleegt het Agentschap de nationale regulerende instanties en de relevante bevoegde autoriteiten.
De in de tweede alinea bedoelde termijn van drie maanden kan worden verlengd met een extra periode van twee maanden waarbinnen het Agentschap om verdere informatie verzoekt. Deze extra periode begint op de dag na de datum van ontvangst van de volledige informatie. De verzoekende lidstaat wordt geraadpleegd en geeft advies over de voltooiing van de controle achteraf. De instantie die deze controle achteraf uitvoert, is bevoegd om, naar aanleiding van het overleg met de verzoekende lidstaat, een rectificatie van het compensatiebedrag te vereisen, met inachtneming van het advies van de verzoekende lidstaat. De conclusies van de controle achteraf worden doorgezonden aan de Commissie, die daarmee rekening houdt bij haar verslag over de noodsituatie op grond van artikel 14, lid 3.”
;
de leden 10 en 11 worden vervangen door:
De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat gas wordt geleverd aan door solidariteit beschermde afnemers in de verzoekende lidstaat overeenkomstig de leden 1 en 2, en stellen alles in het werk om overeenstemming te bereiken over technische, juridische en financiële regelingen. Deze technische, juridische en financiële regelingen worden overeengekomen tussen de lidstaten die rechtstreeks of, overeenkomstig lid 2, via een derde land met elkaar verbonden zijn, en worden in hun respectievelijke noodplannen omschreven. Deze regelingen kunnen onder meer betrekking hebben op de volgende elementen:
de operationele veiligheid van netwerken;
de toepassing van gasprijzen en de methode voor het bepalen ervan, rekening houdend met het effect op de werking van de markt;
het gebruik van interconnecties, met inbegrip van bidirectionele capaciteit en ondergrondse gasopslag;
gasvolumes of de methode voor het bepalen ervan;
de categorieën van kosten die onder de regeling voor billijke en spoedige compensatie moeten vallen, welke onder meer betrekking kunnen hebben op de schade geleden door bedrijfstakken die gekort zijn in hun leveringen;
een indicatie van de methode voor de berekening van de billijke compensatie.
De financiële regeling die de lidstaten onderling overeenkomen voordat om solidariteit wordt verzocht, bevat bepalingen ter berekening van de billijke compensatie van minstens alle relevante en redelijke kosten die bij het verstrekken van solidariteit worden gemaakt, en de verbintenis dat die compensatie zal worden betaald.
Compensatiemechanismen bevatten prikkels om deel te nemen aan marktgebaseerde oplossingen, zoals veilingen en vraagresponsmechanismen. Deze mechanismen creëren geen perverse prikkels, onder meer in financiële zin, waardoor marktdeelnemers maatregelen zouden uitstellen totdat niet-marktgebaseerde maatregelen worden toegepast. Alle compensatiemechanismen of ten minste de samenvattingen ervan worden in de noodplannen opgenomen.
Indien nieuwe en aanzienlijke redelijke kosten ontstaan die in de billijke compensatie moeten worden opgenomen, als gevolg van gerechtelijke procedures op grond van lid 8, tweede alinea, punt c), na afronding van de controle achteraf, stelt de verstrekkende lidstaat de verzoekende lidstaat daarvan onmiddellijk in kennis. De nationale regulerende instanties en, in voorkomend geval, het Agentschap voeren een nieuwe controle achteraf uit op grond van lid 8 quater. Het resultaat van die nieuwe controle achteraf doet geen afbreuk aan de verplichting voor een verstrekkende lidstaat om schade aan afnemers te vergoeden uit hoofde van het nationale recht, noch aan hun recht op een billijke compensatie.
;
de leden 12, 13 en 14 worden geschrapt;
lid 15 wordt vervangen door:
Het volgende artikel wordt ingevoegd:
“Artikel 13 bis
Samenwerking tussen indirect verbonden lidstaten die gebruikmaken van marktgebaseerde maatregelen (vrijwillige maatregelen)
Verzoeken uit hoofde van de eerste alinea van dit artikel worden ten minste 48 uur vóór de aangegeven gasleveringstermijn ingediend bij de indirect verbonden lidstaten die mogelijk gasvolumes kunnen leveren op basis van vrijwillige maatregelen, bij de Commissie en bij de op grond van artikel 10, lid 1, punt g), aangewezen crisisbeheerders. Deze verzoeken bevatten ten minste de in artikel 13, lid 8 ter, eerste alinea, genoemde gegevens.
De lidstaten die het verzoek uit hoofde van de eerste alinea van dit artikel ontvangen, antwoorden de verzoekende lidstaat en stellen de Commissie en de op grond van artikel 10, lid 1, punt g), aangewezen crisisbeheerders binnen 18 uur in kennis, waarbij zij aangeven of zij gasvolumes kunnen aanbieden op basis van vrijwillige maatregelen. Het antwoord bevat ten minste de in artikel 13, lid 8 bis, genoemde gegevens. De lidstaten kunnen hierop antwoorden door aan te geven dat zij niet in staat zijn om met behulp van marktgebaseerde maatregelen bij te dragen.
Wanneer de som van de gasvolumes die voortvloeien uit de aanbiedingen op grond van artikel 13, leden 1 en 2 en de aanbiedingen uit hoofde van dit artikel de vereiste volumes overschrijdt, wordt bij de selectie van aanbiedingen op grond van artikel 13, lid 4, rekening gehouden met aanbiedingen op grond van dit artikel, en zoekt de verzoekende lidstaat, na raadpleging van alle betrokken lidstaten, het voordeligste aanbod, of een combinatie van aanbiedingen uit hoofde van artikel 13 of dit artikel, op basis van kosten, leveringssnelheid, betrouwbaarheid en diversificatie. Indien de verzoekende lidstaten bijdragen uit hoofde van dit artikel selecteren, wordt het verzoek uit hoofde van artikel 13, leden 1 en 2, dienovereenkomstig verlaagd.
De verzoekende lidstaat stelt de betreffende lidstaat in kennis van het gekozen af te nemen volume binnen zes uur na ontvangst van het aanbod, en minstens 24 uur voor het aangegeven tijdstip van levering van het gas.
In artikel 14, lid 3, wordt de eerste alinea vervangen door:
“Na een noodsituatie verstrekt de in lid 1 bedoelde bevoegde instantie de Commissie zo spoedig mogelijk en uiterlijk zes weken na het einde van de noodsituatie een gedetailleerde evaluatie van de noodsituatie en van de doeltreffendheid van de ten uitvoer gelegde maatregelen, inclusief een evaluatie van de economische effecten van de noodsituatie, de effecten op de elektriciteitssector en de bijstand die verleend is aan en/of ontvangen is van de Unie en haar lidstaten. Indien van toepassing, omvat die evaluatie een nadere omschrijving van de omstandigheden die hebben geleid tot activering van het in artikel 13 bedoelde mechanisme en de voorwaarden waarop de ontbrekende gasleveringen zijn ontvangen, met inbegrip van de prijs en de betaalde financiële compensatie, en, indien van toepassing, de redenen waarom de solidariteitsaanbiedingen niet zijn aanvaard en/of het gas niet is geleverd. Die evaluatie wordt ter beschikking gesteld van de GCG en wordt meegenomen bij het actualiseren van de preventieve actieplannen en noodplannen.”.
Aan artikel 17 bis wordt het volgende lid toegevoegd:
Artikel 19 wordt als volgt gewijzigd:
in lid 2 wordt de volgende zin ingevoegd na de eerste zin:
“De in artikel 8 bis, lid 2, bedoelde bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen, wordt aan de Commissie toegekend voor een termijn van vijf jaar met ingang van 4 augustus 2024.”
;in lid 3 wordt de eerste zin vervangen door:
;
in lid 6 wordt de eerste zin vervangen door:
Bijlage VI wordt als volgt gewijzigd:
in afdeling 5, eerste alinea, punt a), tweede alinea, wordt na het tweede streepje “maatregelen om aanvoerroutes en bronnen van gas te diversifiëren” het volgende streepje toegevoegd:
maatregelen om het hamsteren van capaciteit te voorkomen,”
;
in afdeling 11.3, eerste alinea, punt a), tweede alinea, wordt na het tweede streepje “de maatregelen om aanvoerroutes en bronnen van gas te diversifiëren” het volgende streepje toegevoegd:
maatregelen om het hamsteren van capaciteit te voorkomen,”.
Artikel 85
Wijzigingen van Verordening (EU) 2019/942
Verordening (EU) 2019/942 wordt als volgt gewijzigd:
in artikel 2 wordt punt a) vervangen door:
brengt advies uit en doet aanbevelingen aan transmissiesysteembeheerders, het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas, het Europees netwerk van netbeheerders voor waterstof (European Network of Network Operators for Hydrogen — ENNOH), de EU DSB-entiteit, regionale coördinatiecentra en benoemde elektriciteitsmarktbeheerders, en door transmissiesysteembeheerders voor aardgas opgerichte entiteiten, lng-systeembeheerders, aardgasopslagsysteembeheerders of waterstofopslagbeheerders of waterstofnetbeheerders;”.
In artikel 3, lid 2, wordt de eerste alinea vervangen door:
“Op verzoek van ACER verstrekken de regulerende instanties, het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas, het ENNOH, de regionale coördinatiecentra, de EU DSB-entiteit, de transmissiesysteembeheerders voor aardgas, waterstofnetbeheerders, de benoemde elektriciteitsmarktbeheerders en door transmissiesysteembeheerders voor aardgas opgerichte entiteiten, lng-systeembeheerders, aardgasopslagsysteembeheerders of waterstofopslagbeheerders of waterstofterminalbeheerders aan ACER de informatie die ACER uit hoofde van deze verordening voor de uitvoering van de taken van ACER nodig heeft, tenzij ACER die informatie reeds heeft gevraagd en ontvangen.”.
Artikel 4 wordt als volgt gewijzigd:
de leden 1, 2 en 3 worden vervangen door:
ACER kan advies uitbrengen aan:
het ENTSB voor elektriciteit overeenkomstig artikel 30, lid 1, punt a), van Verordening (EU) 2019/943, aan het ENTSB voor gas overeenkomstig artikel 26, lid 2, van Verordening (EU) 2024/1789 en aan het ENNOH overeenkomstig artikel 59, lid 1, van die verordening, over de netcodes;
het ENTSB voor elektriciteit overeenkomstig artikel 32, lid 2, van Verordening (EU) 2019/943, aan het ENTSB voor gas overeenkomstig artikel 26, lid 2, van Verordening (EU) 2024/1789, en aan het ENNOH overeenkomstig artikel 60, lid 2, van Verordening (EU) 2024/1789 over de ontwerpversie van het jaarlijkse werkprogramma, het ontwerp van netontwikkelingsplan dat de gehele Unie dekt, en andere relevante documenten als genoemd in artikel 30, lid 1, van Verordening (EU) 2019/943 en artikel 26, lid 3, en artikel 59, lid 1, van Verordening (EU) 2024/1789, daarbij rekening houdend met de doelstellingen van non-discriminatie, effectieve mededinging en de juiste en zekere werking van de interne markten voor elektriciteit, waterstof en aardgas;
de EU DSB-entiteit over de ontwerpversie van het jaarlijkse werkprogramma en andere relevante documenten die worden bedoeld in artikel 55, lid 2, van Verordening (EU) 2019/943 en artikel 41, lid 3, van Verordening (EU) 2024/1789, daarbij rekening houdend met de doelstellingen van non-discriminatie, effectieve mededinging en de juiste en zekere werking van de interne markten voor elektriciteit, waterstof en aardgas.
de leden 6, 7 en 8 worden vervangen door:
ACER geeft op verzoek van een of meer regulerende instanties of op eigen initiatief een met redenen omkleed advies en een aanbeveling aan het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas, het ENNOH, de EU DSB-entiteit of de regionale coördinatiecentra over de naleving van hun verplichtingen.
In artikel 5 wordt lid 1 vervangen door:
ACER neemt deel aan de ontwikkeling van netcodes in overeenstemming met artikel 59 van Verordening (EU) 2019/943 en de artikelen 71 en 72 van Verordening (EU) 2024/1789 en van richtsnoeren overeenkomstig artikel 61, lid 6, van Verordening (EU) 2019/943 en artikel 74, lid 5, van Verordening (EU) 2024/1789. Het moet met name:
niet-bindende kaderrichtsnoeren bij de Commissie indienen wanneer het hierom wordt verzocht uit hoofde van artikel 59, lid 4, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 4, of artikel 72, lid 4, van Verordening (EU) 2024/1789. ACER beziet de kaderrichtsnoeren en dient ze opnieuw bij de Commissie in wanneer het hierom wordt verzocht uit hoofde van artikel 59, lid 7, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 7, of artikel 72, lid 7, van Verordening (EU) 2024/1789;
de netcode herzien overeenkomstig artikel 59, lid 11, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 11, of artikel 72, lid 11, van Verordening (EU) 2024/1789. Bij zijn herziening houdt ACER rekening met de door de betrokken partijen tijdens het opstellen van die herziene netcode onder leiding van het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas, het ENNOH of de EU DSB-entiteit verstrekte zienswijzen; ACER raadpleegt de relevante belanghebbenden officieel over de aan de Commissie voor te leggen versie. ACER kan daartoe, in voorkomend geval, een beroep doen op het bij de netcodes opgerichte opstellingscomité. ACER brengt bij de Commissie verslag uit over het resultaat van de raadplegingen. Vervolgens legt ACER de netcode herzien overeenkomstig artikel 59, lid 11, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 11, of artikel 72, lid 11, van Verordening (EU) 2024/1789 aan de Commissie voor. Indien het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas, het ENNOH of de EU DSB-entiteit er niet in slaagt een netcode te ontwikkelen, stelt ACER een ontwerpnetcode op en dient deze bij de Commissie in wanneer het hierom wordt verzocht uit hoofde van artikel 59, lid 12, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 12, of artikel 72, lid 12, van Verordening (EU) 2024/1789;
overeenkomstig artikel 32, lid 1, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 27, lid 1, of artikel 64, lid 2, van Verordening (EU) 2024/1789 een naar behoren met redenen omkleed advies uitbrengen aan de Commissie wanneer het ENTSB voor elektriciteit of het ENTSB voor gas, het ENNOH of de EU DSB-entiteit geen uitvoering heeft gegeven aan een van de netcodes die zijn opgesteld uit hoofde van artikel 30, lid 1, punt a), van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 26, lid 1, of artikel 59, lid 1, punt a, van Verordening (EU) 2024/1789, of aan een netcode die is vastgesteld overeenkomstig artikel 59, leden 3 tot en met 12, van Verordening (EU) 2019/943, artikel 71, leden 3 tot en met 12, of artikel 72, leden 3 tot en met 12, van Verordening (EU) 2024/1789, maar die door de Commissie niet is aangenomen uit hoofde van artikel 59, lid 13, van Verordening (EU) 2019/943 of artikel 71, lid 13, of artikel 72, lid 13, van Verordening (EU) 2024/1789;
toezicht uitoefenen op en de implementatie analyseren van de netcodes die door de Commissie zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 59 van Verordening (EU) 2019/943 en de artikelen 71 en 72 van Verordening (EU) 2024/1789 en de richtsnoeren die zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 61 van Verordening (EU) 2019/943, en artikel 74 van Verordening (EU) 2024/1789, alsmede de weerslag ervan op de harmonisatie van de toepasselijke voorschriften die gericht zijn op het vergemakkelijken van de marktintegratie, alsmede non-discriminatie, daadwerkelijke mededinging en het juist functioneren van de markt, en verslag uitbrengen aan de Commissie.”.
Artikel 6 wordt als volgt gewijzigd:
lid 3 wordt vervangen door:
;
lid 5 wordt vervangen door:
;
de volgende leden worden ingevoegd:
ACER kan aanbevelingen doen aan transmissiesysteembeheerders, distributiesysteembeheerders, waterstofnetbeheerders en regulerende instanties met betrekking tot de gereguleerde activa op grond van artikel 5, lid 6, derde alinea, van Verordening (EU) 2024/1789.
;
lid 10 wordt als volgt gewijzigd:
de eerste alinea wordt vervangen door:
“ACER is bevoegd om individuele beslissingen te nemen over reguleringskwesties met gevolgen voor de grensoverschrijdende handel of de grensoverschrijdende systeemveiligheid waarvoor een gezamenlijk besluit van ten minste twee regulerende instanties vereist is, wanneer dergelijke bevoegdheden aan de regulerende instanties zijn toegekend op grond van een van de volgende rechtshandelingen:
een volgens de gewone wetgevingsprocedure vastgestelde wetgevingshandeling van de Unie;
de in de artikelen 59, 60 en 61 van Verordening (EU) 2019/943 bedoelde netcodes en richtsnoeren die vóór 4 juli 2019 zijn aangenomen en latere herzieningen van deze netcodes en richtsnoeren;
de in de artikelen 59, 60 en 61 van Verordening (EU) 2019/943 bedoelde netcodes en richtsnoeren vastgesteld als uitvoeringshandelingen op grond van artikel 5 van Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad;
richtsnoeren op grond van bijlage I bij Verordening (EU) 2024/1789, of
netcodes en richtsnoeren als bedoeld in de artikelen 71 tot en met 74 van Verordening (EU) 2024/1789.”
;
in de tweede alinea wordt punt a) vervangen door:
indien de bevoegde regulerende instanties niet in staat zijn gebleken overeenstemming te bereiken binnen zes maanden vanaf de datum waarop het geval naar de laatste van deze regulerende instanties is verwezen, of binnen vier maanden vanaf die datum met betrekking tot gevallen uit hoofde van artikel 4, lid 7, van deze verordening, of artikel 59, lid 1, punt c), of artikel 62, lid 1, punt f), van Richtlijn (EU) 2019/944, of artikel 78, lid 1, punt f), van Verordening (EU) 2024/1788;”
;
de derde en vierde alinea worden vervangen door:
“De bevoegde regulerende instanties kunnen gezamenlijk verzoeken om verlenging van de in de tweede alinea, punt a), van dit lid bedoelde periode met maximaal zes maanden, behalve met betrekking tot gevallen uit hoofde van artikel 4, lid 7, van deze verordening, of artikel 59, lid 1, punt c), of artikel 62, lid 1, punt f), van Richtlijn (EU) 2019/944, of artikel 78, lid 1, punt f), van Richtlijn (EU) 2024/1788.
Wanneer de bevoegdheid om over de in de eerste alinea van dit lid bedoelde grensoverschrijdende kwesties te beslissen, is overgedragen aan regulerende instanties in nieuwe netcodes of richtsnoeren als bedoeld in de artikelen 59, 60 en 61 van Verordening (EU) 2019/943 die na 4 juli 2019 als gedelegeerde handelingen zijn vastgesteld, is ACER enkel bevoegd om beslissingen te nemen op vrijwillige basis op grond van punt b) van de tweede alinea van dit lid, op verzoek van ten minste 60 % meerderheid van de bevoegde regulerende instanties. Indien er slechts twee regulerende instanties bij betrokken zijn, kan een van hen de zaak doorverwijzen naar ACER.”
;in lid 12 wordt punt a) vervangen door:
neemt ACER een besluit binnen zes maanden vanaf de datum van de verwijzing, of binnen vier maanden vanaf die datum met betrekking tot gevallen op grond van artikel 4, lid 7, van deze verordening, of artikel 59, lid 1, punt c), of artikel 62, lid 1, punt f), van Richtlijn (EU) 2019/944, of artikel 78, lid 1, punt f), van Richtlijn (EU) 2024/1788, en”.
In artikel 14 wordt lid 1 vervangen door:
Artikel 15 wordt als volgt gewijzigd:
lid 1 wordt vervangen door:
ACER ziet, in nauwe samenwerking met de Commissie, de lidstaten en de relevante nationale instanties, met inbegrip van de regulerende instanties, en onverminderd de bevoegdheden van de mededingingsautoriteiten, toe op de waterstofmarkten, met name de gevolgen van de marktontwikkelingen voor waterstofafnemers, de toegang tot de waterstofnetten, met inbegrip van de toegang tot waterstof uit hernieuwbare bronnen, de vooruitgang met betrekking tot interconnectoren en potentiële belemmeringen van grensoverschrijdende handel.”
;
lid 2 wordt vervangen door:
;
de volgende leden worden toegevoegd:
Artikel 86
Wijzigingen van Verordening (EU) 2022/869
Verordening (EU) 2022/869 wordt als volgt gewijzigd:
De artikelen 11, 12 en 13 worden vervangen door:
“Artikel 11
Kosten-batenanalyse voor het gehele energiesysteem
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde methodologieën worden uitgewerkt overeenkomstig de in bijlage V vastgestelde beginselen, zijn gebaseerd op gemeenschappelijke aannamen die projectvergelijking mogelijk maken en stroken met de streefcijfers voor klimaat en energie van de Unie voor 2030 en de doelstelling inzake klimaatneutraliteit van de Unie voor 2050, alsmede met de in bijlage IV uiteengezette regels en indicatoren.
De in de eerste alinea van dit lid bedoelde methodologieën worden toegepast ter voorbereiding van elk daaropvolgend Uniebreed tienjarig netontwikkelingsplan dat op grond van artikel 30 van Verordening (EU) 2019/943 wordt ontwikkeld door het ENTSB voor elektriciteit, of door het ENNOH op grond van artikel 60 van Verordening (EU) 2024/1789.
Uiterlijk op 24 april 2023 publiceert het ENTSB voor elektriciteit zijn coherente ontwerpmethodologie per sector en doet het deze toekomen aan de lidstaten, de Commissie en het Agentschap, nadat het tijdens het in lid 2 van dit artikel bedoelde raadplegingsproces input van de relevante belanghebbenden heeft verzameld. Elke methodologie voor een kosten-batenanalyse van waterstof voor het gehele energiesysteem die uiterlijk op 1 september 2024 door het ENTSB voor gas is ontwikkeld, wordt goedgekeurd overeenkomstig de in dit artikel vastgestelde procedure. Uiterlijk op 1 december 2025 publiceert het ENNOH zijn coherente ontwerpmethodologie per sector en doet het deze toekomen aan de lidstaten, de Commissie en het Agentschap, nadat het tijdens het raadplegingsproces op grond van artikel 61, lid 3, punt d), van Verordening (EU) 2024/1789 input van de relevante belanghebbenden heeft verzameld.
Binnen drie maanden na de bekendmaking van de voorlopige ontwerpmethodologieën uit hoofde van de eerste alinea kan elke in die alinea bedoelde belanghebbende een aanbeveling indienen.
De krachtens artikel 10 bis van Verordening (EG) nr. 401/2009 van het Europees Parlement en de Raad ( *6 ) opgerichte Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering kan op eigen initiatief een advies over de ontwerpmethodologieën uitbrengen.
In voorkomend geval zorgen de lidstaten en de in de eerste alinea bedoelde belanghebbenden voor de indiening en openbaarmaking van hun aanbevelingen en zorgt de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering voor de indiening en openbaarmaking van zijn advies bij het Agentschap en, naargelang het geval, bij het ENTSB voor elektriciteit of het ENNOH.
Het raadplegingsproces is open, tijdig en transparant. Het ENTSB voor elektriciteit en het ENNOH stellen een verslag op over het raadplegingsproces en maken dit openbaar.
Wanneer zij geen of slechts gedeeltelijk rekening hebben gehouden met de aanbevelingen van de lidstaten of de belanghebbenden, alsook met de aanbevelingen van nationale instanties, of met het advies van de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering, motiveren het ENTSB voor elektriciteit en het ENNOH dit.
Het Agentschap maakt uiterlijk op 24 april 2023 de eerste indicatoren voor de infrastructuurcategorieën van de punten 1), 2) en 3) van bijlage II openbaar, voor zover er gegevens beschikbaar zijn om robuuste indicatoren en referentiewaarden te berekenen. Deze referentiewaarden kunnen door het ENTSB voor elektriciteit en het ENNOH worden gebruikt voor de kosten-batenanalyses die worden gemaakt voor de daaropvolgende Uniebrede tienjarige netontwikkelingsplannen.
Het Agentschap maakt uiterlijk op 24 april 2025 de eerste indicatoren voor de energie-infrastructuurcategorieën vastgesteld in de punten 4) en 5) van bijlage II openbaar.
Artikel 12
Scenario’s voor de tienjarige netontwikkelingsplannen
In de kaderrichtsnoeren als bedoeld in de eerste alinea worden criteria vastgesteld voor een transparante, niet-discriminerende en robuuste ontwikkeling van scenario’s waarbij rekening wordt gehouden met beste praktijken op het gebied van infrastructuurbeoordeling en netontwikkelingsplanning. De kaderrichtsnoeren hebben ook tot doel ervoor te zorgen dat de onderliggende scenario’s van het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH volledig in overeenstemming zijn met het “energie-efficiëntie eerst”-beginsel, de streefcijfers voor klimaat en energie van de Unie voor 2030 en haar doelstelling inzake klimaatneutraliteit voor 2050, en houden rekening met de meest recente beschikbare scenario’s van de Commissie en, indien van toepassing, de nationale energie- en klimaatplannen.
De Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering kan op eigen initiatief input leveren over de wijze waarop kan worden gewaarborgd dat scenario’s voldoen aan de streefcijfers voor klimaat en energie van de Unie voor 2030 en haar doelstelling inzake klimaatneutraliteit voor 2050. Het Agentschap houdt in de in de eerste alinea bedoelde kaderrichtsnoeren naar behoren rekening met deze input.
Het Agentschap motiveert wanneer het geen of slechts gedeeltelijk rekening heeft gehouden met de aanbevelingen van de lidstaten, belanghebbenden en de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering.
De gezamenlijke scenario’s omvatten tevens een langetermijnperspectief tot 2050 en ook, waar passend, tussentijdse stappen.
De Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering kan op eigen initiatief een advies uitbrengen over het verslag over de gezamenlijke scenario’s.
Binnen diezelfde termijn kan de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering op eigen initiatief een advies uitbrengen over de verenigbaarheid van scenario’s met de streefcijfers voor klimaat en energie van de Unie voor 2030 en haar doelstelling inzake klimaatneutraliteit voor 2050.
Het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH motiveren hoe zij een eventueel verzoek om wijzigingen van de Commissie hebben behandeld.
Indien de Commissie het verslag over de gezamenlijke scenario’s niet goedkeurt, brengt zij een met redenen omkleed advies uit aan het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH.
Artikel 13
In kaart brengen van leemten in de infrastructuur
Bij de beoordeling van de leemten in de infrastructuur baseren het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH hun analyse op de scenario’s die uit hoofde van artikel 12 zijn opgesteld, passen zij het “energie-efficiëntie eerst”-beginsel toe en nemen zij met prioriteit alle relevante andere oplossingen dan nieuwe infrastructuur in overweging. Bij het overwegen van nieuwe infrastructuuroplossingen wordt bij de beoordeling van de leemten in de infrastructuur rekening gehouden met alle betreffende kosten, onder meer voor versterking van netwerken.
De beoordeling van de leemten in de infrastructuur is met name gericht op leemten in de infrastructuur die mogelijk gevolgen hebben voor de verwezenlijking van de streefcijfers voor klimaat en energie van de Unie voor 2030 en haar doelstelling inzake klimaatneutraliteit voor 2050.
Voorafgaand aan de bekendmaking van hun respectieve verslagen organiseren het ENTSB voor elektriciteit, het ENTSB voor gas en het ENNOH een uitgebreid raadplegingsproces met alle relevante belanghebbenden, met inbegrip van de EU-DSB-entiteit, verenigingen die betrokken zijn bij de markten voor elektriciteit, aardgas en waterstof, verwarming en koeling, belanghebbenden op het vlak van koolstofafvang en -opslag en koolstofafvang en -gebruik, onafhankelijke aankoopgroeperingen, vraagresponsoperatoren, organisaties die betrokken zijn bij energie-efficiëntieoplossingen, verenigingen van energieverbruikers, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, het Agentschap en alle vertegenwoordigers van de lidstaten die deel uitmaken van de in bijlage I opgenomen relevante prioritaire corridors voor energie-infrastructuur.
Aan artikel 31 wordt het volgende lid toegevoegd:
Artikel 87
Wijziging van Besluit (EU) 2017/684
De in Besluit (EU) 2017/684 bepaalde kennisgevingsverplichtingen met betrekking tot intergouvernementele overeenkomsten op het gebied van energie met betrekking tot aardgas wordt uitgelegd als omvattende intergouvernementele overeenkomsten met betrekking tot waterstof, inclusief waterstofcomponenten zoals ammoniak en vloeibare organische waterstofdragers.
Artikel 88
Intrekking
Verordening (EG) nr. 715/2009 wordt ingetrokken. Verwijzingen naar de ingetrokken verordening gelden als verwijzingen naar deze verordening en worden gelezen overeenkomstig de concordantietabel in bijlage III bij deze verordening.
Artikel 89
Inwerkingtreding
Deze verordening treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.
Zij is van toepassing met ingang van 5 februari 2025.
In afwijking van lid 1 van dit artikel:
zijn artikel 11, lid 3, punt b), artikel 34, lid 6, en artikel 84 van toepassing met ingang van 1 januari 2025;
is afdeling 5 van toepassing met ingang van 1 januari 2025, met uitzondering van de artikelen 42, 43, 44, 52, 53 en 54, die van toepassing zijn met ingang van 4 augustus 2024.
Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.
BIJLAGE I
Richtsnoeren
1. Te publiceren informatie over de methode om de gereguleerde inkomsten van de transmissiesysteembeheerder te bepalen
De in de punten 1 tot en met 5 bedoelde informatie wordt door de regulerende instantie of de transmissiesysteembeheerder, zoals door de regulerende instantie beslist, voorafgaand aan de tariefperiode gepubliceerd.
Die informatie wordt afzonderlijk verstrekt voor transmissieactiviteiten waar de transmissiesysteembeheerder een onderdeel vormt van een grotere commerciële entiteit of houdstermaatschappij.
1. De entiteit die verantwoordelijk is voor de berekening, vaststelling en goedkeuring van de verschillende componenten van de methode.
2. Een beschrijving van de methode, inclusief ten minste een beschrijving van:
de algemene methode, zoals een inkomstenplafond, hybride, cost-plus of tariefbenchmarking;
de methode om de gereguleerde activa (regulatory asset base — RAB) te bepalen, inclusief:
de methode om de initiële (begin-) waarde van de activa vast te stellen, zoals die wordt toegepast bij het begin van de desbetreffende reguleringsperiode en als er nieuwe activa aan de RAB worden toegevoegd;
de methode om activa opnieuw te beoordelen;
toelichtingen over de waardeontwikkeling van de activa;
de behandeling van buiten gebruik gestelde activa;
de op de RAB toegepaste afschrijvingsmethode, met inbegrip van eventuele op de waarde toegepaste wijzigingen;
de methode om de kapitaalkosten te bepalen;
de methode om de totale uitgaven (TOTEX) vast te stellen, of, indien van toepassing, de exploitatiekosten (OPEX) en kapitaaluitgaven (CAPEX);
de methode om de kostenefficiëntie vast te stellen, indien van toepassing;
de toegepaste methode om de inflatie te bepalen;
de methode om premies en prikkels vast te stellen, indien van toepassing;
niet-controleerbare kosten;
binnen de houdstermaatschappij verrichte diensten, indien van toepassing.
3. De waarden van de parameters die in de methode worden gebruikt:
de gedetailleerde waarden van de parameters die deel uitmaken van de kosten van eigen vermogen en vreemd vermogen, of de gewogen gemiddelde kapitaalkosten, in percentages;
afzonderlijk op pijpleidingen en compressoren toegepaste afschrijvingstermijnen, in jaren;
wijzigingen van de afschrijvingstermijn of in de versnelling van de afschrijving op activa;
efficiëntiestreefcijfers, in percentages;
inflatie-indices;
premies en prikkels.
4. De waarde van de kosten en uitgaven die worden gebruikt om de toegestane of beoogde inkomsten te berekenen, in euro’s en in lokale valuta, van:
de RAB per activatype, uitgesplitst per jaar tot de volledige afschrijving ervan, inclusief:
de aan de RAB toegevoegde investeringen, per activatype;
de afschrijving per activatype, of de volledige afschrijving van de activa;
de kapitaalkosten, inclusief de kosten van eigen vermogen en vreemd vermogen;
operationele uitgaven;
premies en prikkels, afzonderlijk per post.
5. Door de transmissiesysteembeheerder te verstrekken financiële indicatoren. Indien de transmissiesysteembeheerder onderdeel vormt van een grotere houdstermaatschappij of onderneming, worden die waarden afzonderlijk voor de transmissiesysteembeheerder verstrekt, inclusief:
inkomsten voor aftrek van rente, belastingen en afschrijvingen (EBITDA);
inkomsten voor aftrek van rente en belastingen (EBIT);
opbrengst van de activa I (ROA) = EBITDA/RAB;
opbrengst van de activa II (ROA) = EBIT/RAB;
rendement eigen vermogen (ROE) = Profit/Equity:
rendement op het geïnvesteerd vermogen (ROCE);
hefboomratio;
nettoschuld/(nettoschuld + eigen vermogen);
nettoschuld/EBITDA.
De regulerende instantie of de transmissiesysteembeheerder verstrekt een vereenvoudigd tariefmodel met inbegrip van de uitgesplitste parameters en waarden van de methode, aan de hand waarvan de toegestane of beoogde inkomsten van de transmissiesysteembeheerder kunnen worden nagerekend.
6. De transmissiesysteembeheerders houden dagelijks een logboek bij van de werkelijke onderhouds- en stroomstoringen die zich hebben voorgedaan en stellen dit op verzoek ter beschikking van de regulerende instantie. Deze informatie wordt op verzoek eveneens ter beschikking gesteld van consumenten die door een storing zijn getroffen.
2. Beginselen inzake de mechanismen voor capaciteitsallocatie en de procedures voor congestiebeheer bij transmissiesysteembeheerders en de toepassing van deze procedures bij contractuele congestie
2.1. Beginselen inzake de mechanismen voor capaciteitsallocatie en de procedures voor congestiebeheer bij transmissiesysteembeheerders
1. De mechanismen voor capaciteitsallocatie en de procedures voor congestiebeheer zijn bevorderlijk voor de ontwikkeling van concurrentie en de liquide verhandeling van capaciteit en zijn compatibel met de marktmechanismen, inclusief de spotmarkten en trading hubs. Zij zijn flexibel en aanpasbaar aan veranderende marktomstandigheden.
2. In deze mechanismen en procedures wordt rekening gehouden met de integriteit van het betrokken systeem en met de leveringszekerheid.
3. Deze mechanismen en procedures belemmeren de toetreding van nieuwe marktdeelnemers niet en creëren evenmin overmatige hinderpalen voor het betreden van de markt. Zij beletten niet dat marktdeelnemers, inclusief nieuwkomers op de markten bedrijven met een klein marktaandeel, effectief concurreren.
4. Door middel van deze mechanismen en procedures worden passende economische signalen gegeven voor de efficiënte en maximale benutting van technische capaciteit en worden investeringen in nieuwe infrastructuur aangemoedigd.
5. Netgebruikers worden ingelicht over het soort omstandigheden dat de beschikbaarheid van gecontracteerde capaciteit kan beïnvloeden. De informatie over afschakeling komt overeen met het informatieniveau waarover de transmissiesysteembeheerder beschikt.
6. Indien het om systeemintegriteitsredenen moeilijk is de contractuele leveringsverplichtingen na te komen, brengen de transmissiesysteembeheerders de netgebruikers op de hoogte en zoeken ze onverwijld een niet-discriminerende oplossing.
De transmissiesysteembeheerders raadplegen netgebruikers over procedures alvorens deze uit te voeren en komen ze met de regulerende instantie overeen.
2.2. Procedures voor congestiebeheer bij contractuele congestie
2.2.1. Algemene bepalingen
1. Dit punt is van toepassing op interconnectiepunten tussen aangrenzende entry-exitsystemen, ongeacht of zij fysiek dan wel virtueel zijn, tussen twee of meer lidstaten of binnen dezelfde lidstaat voor zover die punten onderhevig zijn aan boekingsprocedures van gebruikers. Dit punt kan ook van toepassing zijn op entrypunten van en exitpunten naar derde landen, dit naargelang van de beslissing van de relevante regulerende instantie. Exitpunten naar eindgebruikers en distributienetwerken, entrypunten vanuit lng-terminals en productiefaciliteiten en entry-exitpunten van en naar aardgasopslaginstallaties vallen niet onder het bepaalde in dit punt.
2. Op basis van de door de transmissiesysteembeheerders bekendgemaakte informatie op grond van punt 3 van deze bijlage en, waar van toepassing, gevalideerd door de regulerende instanties, publiceert ACER een monitoringsrapport inzake de congestie in interconnectiepunten met betrekking tot de in het voorgaande jaar verkochte vastecapaciteitsproducten; daarbij wordt, voor zover mogelijk, rekening gehouden met de handel in capaciteit op de secundaire markt en het gebruik van afschakelbare capaciteit.
Het monitoringsrapport wordt iedere twee jaar bekendgemaakt. ACER publiceert maximaal eenmaal per jaar aanvullende verslagen op met redenen omkleed verzoek van de Commissie.
3. Alle additionele capaciteit die beschikbaar komt door de toepassing van één van de procedures voor congestiebeheer als bedoeld in de punten 2.2.2 tot en met 2.2.5, wordt door de betreffende transmissiesysteembeheerders aangeboden in het gereguleerde allocatieproces.
2.2.2. Capaciteitstoename door overboekings- en terugkoopregeling
1. De transmissiesysteembeheerders stellen een stimuleringsregeling voor overboeking en terugkoop voor teneinde additionele capaciteit op vaste basis aan te bieden; zij leggen die regeling ten uitvoer na goedkeuring door de regulerende instantie. Voordat tot uitvoering wordt overgegaan legt de relevante regulerende instantie de voorgestelde regeling voor aan de regulerende instanties van de aangrenzende lidstaten en houdt rekening met hun opvattingen. Onder additionele capaciteit wordt de vaste capaciteit verstaan die wordt aangeboden boven op de technische capaciteit van een interconnectiepunt, als berekend op grond van artikel 6, lid 1.
2. De overboekings- en terugkoopregeling vormt een stimulans voor transmissiesysteembeheerders om additionele capaciteit beschikbaar te stellen, rekening houdend met de technische voorwaarden, zoals de calorische waarde, de temperatuur en het verwachte verbruik, van het desbetreffende entry-exitsysteem en de capaciteiten van aangrenzende netwerken. Voor de herberekening van de technische of additionele capaciteit van het entry-exitsysteem hanteren de transmissiesysteembeheerders een dynamische aanpak.
3. De aan de overboekings- en terugkoopregeling verbonden stimulans weerspiegelt de risico’s welke de transmissiesysteembeheerders lopen wanneer zij additionele capaciteit aanbieden. Die regeling wordt zodanig opgezet dat de inkomsten uit de verkoop van additionele capaciteit en de kosten die het gevolg zijn van de terugkoopregeling of van maatregelen op grond van punt 6, worden gedeeld tussen de transmissiesysteembeheerders en de netgebruikers. De regulerende instanties beslissen over de verdeling van de inkomsten en de kosten over de transmissiesysteembeheerder en de netgebruiker.
4. Met als doel de inkomsten van de transmissiesysteembeheerder te bepalen wordt de technische capaciteit, in het bijzonder de afgestane capaciteit, alsook, wanneer van toepassing, de capaciteit ten gevolge van de toepassing van vaste day-ahead-“use-it-or-lose-it”- en langetermijn-“use-it-or-lose-it”-mechanismen, geacht te zijn toegewezen vóór elke additionele capaciteit.
5. Bij de bepaling van de additionele capaciteit houdt de transmissiesysteembeheerder rekening met statistische scenario’s voor de op interconnectiepunten op enig moment verwachte hoeveelheid fysiek ongebruikte capaciteit. Daarbij wordt ook rekening gehouden met een risicoprofiel voor het aanbieden van additionele capaciteit die niet leidt tot een buitensporige terugkoopverplichting. In het kader van de overboekings- en terugkoopregeling wordt ook een raming gemaakt van de waarschijnlijkheid dat capaciteit moet worden teruggekocht op de markt en de daaraan verbonden kosten. Mede op basis daarvan wordt de hoeveelheid additioneel ter beschikking te stellen capaciteit bepaald.
6. Wanneer dat noodzakelijk is om de systeemintegriteit in stand te houden, passen de transmissiesysteembeheerders een marktgebaseerde terugkoopprocedure toe waarbij de netgebruikers capaciteit kunnen aanbieden. De netgebruikers worden geïnformeerd over de van toepassing zijnde terugkoopprocedure. De toepassing van een terugkoopprocedure laat de voor noodsituaties geldende maatregelen onverlet.
7. Voordat zij een terugkoopprocedure toepassen, verifiëren de transmissiesysteembeheerders of alternatieve technische en commerciële maatregelen de systeemintegriteit op een meer kosteneffectieve wijze in stand kunnen houden.
8. Wanneer zij een overboekings- en terugkoopregeling voorstellen, verstrekt de transmissiesysteembeheerder alle relevante gegevens, ramingen en modellen aan de regulerende instantie zodat die de regeling kan beoordelen. De transmissiesysteembeheerder brengt geregeld aan de regulerende instantie verslag uit over de werking van de regeling en verstrekt, op verzoek van de regulerende instantie, alle relevante gegevens. De regulerende instantie kan de transmissiesysteembeheerder verzoeken de regeling te herzien.
2.2.3. Mechanisme voor vaste day-ahead-“use-it-or-lose-it”
1. De regulerende instanties eisen van de transmissiesysteembeheerders dat zij per netgebruiker op interconnectiepunten minimaal de in punt 3 neergelegde regels toepassen met betrekking het wijzigen van de initiële nominatie wanneer op basis van het jaarlijkse monitoringsrapport van ACER als bedoeld in punt 2 van punt 2.2.1 is aangetoond dat op interconnectiepunten, tegen de reserveprijs wanneer gebruik wordt gemaakt van veilingen, in de loop van de capaciteitstoewijzingsprocedures de vraag groter is dan het aanbod voor producten voor gebruik in hetzij dat jaar zelf hetzij een van de daaropvolgende twee jaren:
voor minimaal drie vastecapaciteitsproducten met een looptijd van één maand;
voor minimaal twee vastecapaciteitsproducten met een looptijd van één kwartaal;
voor minimaal één vastecapaciteitsproduct met een looptijd van één jaar of langer, of
wanneer gedurende ten minste zes maanden geen vastecapaciteitsproduct met een looptijd van één maand of langer aangeboden is.
2. Wanneer op basis van het jaarlijkse monitoringsrapport van ACER als bedoeld in punt 2 van punt 2.2.1 is aangetoond dat een situatie als beschreven in punt 1 zich in de komende drie jaar waarschijnlijk niet opnieuw zal voordoen, bijvoorbeeld omdat capaciteit beschikbaar komt ten gevolge van fysieke uitbreiding van het netwerk of de beëindiging van langetermijncontracten, kunnen de betrokken regulerende instanties beslissen het mechanisme voor vaste day-ahead-“use-it-or-lose-it” te beëindigen.
3. Vaste hernominatie is toegestaan tot maximaal 90 % en minimaal 10 % van de door de netgebruiker op een interconnectiepunt gecontracteerde capaciteit. Indien echter de nominatie betrekking heeft op meer dan 80 % van de gecontracteerde capaciteit, mag de helft van het niet-genomineerde volume in opwaartse zin worden gehernomineerd. Indien de nominatie betrekking heeft op niet meer dan 20 % van de gecontracteerde capaciteit, mag de helft van het genomineerde volume in neerwaartse zin worden gehernomineerd. De toepassing van dit punt laat de voor noodsituaties geldende maatregelen onverlet.
4. De oorspronkelijke houder van de gecontracteerde capaciteit kan het restant van zijn geboekte vaste capaciteit op afschakelbare basis hernomineren.
5. Punt 3 is niet van toepassing op netgebruikers — personen of ondernemingen en de ondernemingen waarover zij zeggenschap hebben in de zin van artikel 3 van Verordening (EG) nr. 139/2004 van de Raad ( 6 ) — die beschikken over minder dan 10 % van de gedurende het voorgaande jaar op het interconnectiepunt aangeboden gemiddelde technische capaciteit.
6. Op interconnectiepunten waar een mechanisme van vaste day-ahead-“use-it-or-lose-it” overeenkomstig punt 3 wordt toegepast, stelt de regulerende instantie een evaluatie op van de relatie met de overboekings- en terugkoopregeling op grond van punt 2.2.2, wat kan uitmonden in een besluit van de regulerende instantie om op die interconnectiepunten punt 2.2.2 niet toe te passen. Een dergelijk besluit wordt onverwijld ter kennis gebracht van het ACER en de Commissie.
7. Een regulerende instantie kan ertoe beslissen op een interconnectiepunt een mechanisme voor vaste day-ahead-“use-it-or-lose-it” op grond van punt 3 toe te passen. Voordat zij een dergelijk besluit vaststelt, raadpleegt de regulerende instantie de regulerende instanties van de aangrenzende lidstaten. Bij de vaststelling van een dergelijk besluit houdt de regulerende instantie rekening met de adviezen van de regulerende instanties van die aangrenzende lidstaten.
2.2.4. Teruggeven van gecontracteerde capaciteit
De transmissiesysteembeheerders aanvaarden elk teruggave van vaste capaciteit die door een netgebruiker op een interconnectiepunt gecontracteerd is, met uitzondering van capaciteitsproducten met een looptijd van een dag of korter. De netgebruiker behoudt zijn rechten en verplichtingen overeenkomstig het capaciteitscontract totdat de capaciteit door de transmissiesysteembeheerders wordt geheralloceerd en in de mate dat de capaciteit door de transmissiesysteembeheerder niet is geheralloceerd. Teruggegeven capaciteit wordt pas geacht te zijn geheralloceerd nadat alle beschikbare capaciteit gealloceerd is. De transmissiesysteembeheerder stelt de netgebruiker onverwijld in kennis van elke herallocatie van de door die gebruiker teruggegeven capaciteit. De specifieke voorwaarden voor het teruggeven van capaciteit, in het bijzonder wanneer meerdere netgebruikers hun capaciteit teruggeven, worden vastgesteld door de regulerende instantie.
2.2.5. Mechanisme voor langetermijn-“use-it-or-lose-it”
1. De regulerende instanties eisen van transmissiesysteembeheerders dat zij door een netgebruiker op een interconnectiepunt systematisch onderbenutte gecontracteerde capaciteit geheel of gedeeltelijk intrekken wanneer die netgebruiker zijn ongebruikte capaciteit niet tegen redelijke voorwaarden heeft verkocht of aangeboden en wanneer andere netgebruikers om vaste capaciteit verzoeken. Gecontracteerde capaciteit wordt geacht systematisch onderbenut te zijn, met name wanneer:
de netgebruiker tussen 1 april tot en met 30 september en 1 oktober tot en met 31 maart minder dan gemiddeld 80 % van zijn gecontracteerde capaciteit met een effectieve contractduur van meer dan één jaar gebruikt, waarvoor geen afdoende redenen kunnen worden gegeven, of
de netgebruiker systematisch bijna 100 % van zijn gecontracteerde capaciteit nomineert en naar beneden hernomineert met het doel de in punt 3 van punt 2.2.3 neergelegde regels te omzeilen.
2. De toepassing van een vast day-ahead-“use-it-or-lose-it”-mechanisme wordt niet geacht een rechtvaardiging te zijn om de toepassing van punt 1 te voorkomen.
3. Intrekking heeft tot gevolg dat de netgebruiker zijn gecontracteerde capaciteit gedurende een bepaalde periode of tijdens de rest van de effectieve contractuele termijn geheel of gedeeltelijk verliest. De netgebruiker behoudt zijn rechten en verplichtingen overeenkomstig het capaciteitscontract totdat de capaciteit door de transmissiesysteembeheerders wordt geheralloceerd en in de mate dat de capaciteit door de transmissiesysteembeheerder niet is geheralloceerd.
4. De transmissiesysteembeheerders verstrekken de regulerende instanties op gezette tijden alle gegevens die vereist zijn voor de monitoring van de mate waarin de gecontracteerde capaciteit met effectieve contractuele looptijd van meer dan één jaar of repeterende kwartalen die minimaal twee jaar bestrijken, wordt gebruikt.
3. Definitie van de technische informatie die netgebruikers nodig hebben om effectieve toegang tot het aardgassysteem te kunnen verkrijgen, definitie van alle voor de transparantievereisten relevante punten en de op alle relevante punten te publiceren informatie en het tijdschema voor de publicatie van die informatie
3.1. Definitie van de technische informatie die netgebruikers nodig hebben om effectieve toegang tot het systeem te kunnen verkrijgen
3.1.1. Wijze van informatieverstrekking
1. De transmissiesysteembeheerders verstrekken alle in punt 3.1.2 en de punten 3.3.1) tot en met 3.3.5) bedoelde informatie op de volgende wijze:
op een website die voor het publiek toegankelijk is, gratis en zonder dat het nodig is zich te registreren of zich anderszins bij de transmissiesysteembeheerder in te schrijven;
op geregelde en voortschrijdende wijze; de frequentie waarmee de informatie wordt verstrekt hangt af van de wijzigingen die worden aangebracht en de looptijd van de dienstverlening;
op gebruiksvriendelijke wijze;
op een zinvolle, duidelijk meetbare, gemakkelijk toegankelijke en niet-discriminerende wijze;
in een downloadbaar formaat, overeengekomen tussen de transmissiesysteembeheerders en de regulerende instanties op basis van een advies over een geharmoniseerd formaat dat zal worden verstrekt door ACER, en dat een kwantitatieve en vergelijkende analyse mogelijk maakt;
in consistente eenheden; de eenheid van energie-inhoud is kWh (met een referentie-verbrandingstemperatuur van 298,15 K) en de eenheid van volume is m3 (bij 273,15 K en 1,01325 bar). De constante conversiefactor naar energie-inhoud moet worden gegeven. Boven op het bovengenoemde formaat is ook publicatie in andere eenheden mogelijk;
in de officiële talen van de lidstaat en in het Engels;
alle gegevens worden beschikbaar gesteld op een Uniebreed, op kostenefficiënte basis door het ENTSB voor gas ingericht centraal platform.
2. De transmissiesysteembeheerders verstrekken tijdig en zodra zij daarover beschikken nadere gegevens over alle feitelijke wijzigingen van de in punt 3.1.2 en de punten 3.3.1) tot en met 3.3.5) bedoelde informatie.
3.1.2. Inhoud van de te verstrekken informatie
1. De transmissiesysteembeheerders publiceren ten minste de volgende informatie over hun systemen en diensten:
een gedetailleerde en uitvoerige beschrijving van de verschillende aangeboden diensten en de bijbehorende heffingen;
de verschillende typen transportcontracten die voor deze diensten beschikbaar zijn;
de netcode en/of de standaardvoorwaarden waarin de rechten en verantwoordelijkheden van alle netgebruikers worden beschreven, inclusief:
de geharmoniseerde transportcontracten en andere relevante documenten;
indien relevant voor de toegang tot het systeem, voor alle relevante punten als genoemd in punt 3.2, een specificatie van relevante gaskwaliteitsparameters, met inbegrip van ten minste de calorimetrische warmtewaarde (gross calorific value), de Wobbe-index en het zuurstofgehalte, en de aansprakelijkheid van of de conversiekosten voor de netgebruikers indien het geleverde gas buiten die specificaties valt;
indien relevant voor de toegang tot het systeem, voor alle relevante punten informatie betreffende de drukeisen;
de procedure in het geval van afschakeling van afschakelbare capaciteit, met inbegrip van, wanneer van toepassing, het tijdschema, de omvang en de classificatie van afzonderlijke afschakelingen, bijvoorbeeld pro rata of op basis van eerstgekomen-laatst afgeschakeld;
de geharmoniseerde procedures die worden toegepast wanneer gebruik wordt gemaakt van het transmissiesysteem, inclusief de definitie van kernbegrippen;
voorzieningen inzake capaciteitsallocatie en congestiebeheer en ter voorkoming van hamsteren; procedures voor hergebruik;
de regels die ten aanzien van de transmissiesysteembeheerder van toepassing zijn op de handel in capaciteit op de secundaire markt;
de balanceringsregels en methoden voor de berekening van tarieven voor onbalans;
in voorkomende gevallen, de flexibiliteits- en tolerantiewaarden die zonder afzonderlijke vergoeding in het transport en de andere diensten inbegrepen zijn, alsook de daarbovenop aangeboden flexibiliteit en de overeenkomstige tarieven;
een gedetailleerde beschrijving van het aardgassysteem van de transmissiesysteembeheerder met vermelding van de relevante interconnectiepunten daarvan, als omschreven in punt 3.2, alsook de namen van de beheerders van de interconnectiesystemen of -faciliteiten;
de regels voor verbinding met het door de transmissiesysteembeheerder geëxploiteerde aardgassysteem;
informatie betreffende mechanismen in het geval van noodsituaties, voor zover dit de verantwoordelijkheid van de transmissiesysteembeheerder betreft, zoals maatregelen die kunnen leiden tot het afsluiten van afnemersgroepen en andere algemene aansprakelijkheidsregels die gelden voor de transmissiesysteembeheerder;
de door de transmissiesysteembeheerders overeengekomen procedures bij interconnectiepunten, van belang voor toegang van netgebruikers tot de desbetreffende transmissiesystemen, met betrekking tot de interoperabiliteit van het netwerk, overeengekomen nominatie- en matchingsprocedures en andere overeengekomen procedures die bepalingen bevatten betreffende de toewijzing van gasstromen en balancering, inclusief de gebruikte methoden;
de transmissiesysteembeheerders publiceren een gedetailleerde en volledige beschrijving van de methodologie en de procedures, inclusief informatie over de gebruikte parameters en de centrale aannamen die worden gebruikt om de technische capaciteit te berekenen.
3.2. Definitie van alle voor de transparantie-eisen relevante punten
1. Tot de relevante punten behoren ten minste:
alle entry- en exitpunten naar en van een door een transmissiesysteembeheerder beheerd net, met uitzondering van de exitpunten die zijn verbonden met een afzonderlijke eindafnemer, met uitzondering van de entrypunten die direct verbonden zijn met een productiefaciliteit van één afzonderlijke producent binnen de Unie;
alle entry- en exitpunten die de balanceringszones van een transmissiesysteembeheerder verbinden;
alle punten die het netwerk van een transmissiesysteembeheerder verbinden met een lng-terminal, met fysieke aardgashubs en met opslag- en productiefaciliteiten, tenzij voor deze productiefaciliteiten een uitzondering geldt op grond van punt a);
alle punten die het net van een bepaalde transmissiesysteembeheerder verbinden met de infrastructuur voor het aanbieden van ondersteunende diensten.
2. Informatie voor eindafnemers en voor productiefaciliteiten, die zijn uitgesloten van de omschrijving van de relevante punten als gegeven onder punt 3.2.1, a), wordt, minimaal per balanceringszone, in samengevoegde vorm gepubliceerd. Voor de toepassing van deze bijlage wordt de samenvoeging van afzonderlijke eindafnemers en van productiefaciliteiten die niet onder de in punt 3.2.1, a), vastgestelde omschrijving van relevante punten vallen, geacht één relevant punt te zijn.
3. Wanneer punten tussen twee of meer transmissiesysteembeheerders uitsluitend door de betrokken transmissiesysteembeheerders worden beheerd, zonder contractuele of operationele betrokkenheid van de systeemgebruikers, of wanneer dergelijke punten een transmissiesysteem verbinden met een distributiesysteem en er geen contractuele congestie is in die punten, worden de transmissiesysteembeheerders voor die punten vrijgesteld van de verplichting tot publicatie van de in punt 3.3 bedoelde informatie. De regulerende instantie kan van de transmissiesysteembeheerder eisen de uit hoofde van punt 3.3 te verstrekken informatie te publiceren voor alle of voor groeperingen van de vrijgestelde punten. In een dergelijk geval wordt de informatie, wanneer die beschikbaar is voor de transmissiesysteembeheerder, in samengevoegde vorm en op betekenisvol niveau, ten minste per balanceringszone, gepubliceerd. Voor de toepassing van deze bijlage wordt de samenvoeging van deze punten geacht één relevant punt te zijn.
3.3. De op alle relevante punten te publiceren informatie en het tijdschema voor de publicatie van die informatie
1. Op alle relevante punten publiceren de transmissiesysteembeheerders de in de tweede alinea, punten a) t/m g), van genoemde informatie voor alle geleverde diensten en ondersteunende diensten, met name informatie inzake blending, ballasting en conversie. Die informatie wordt gepubliceerd in numerieke vorm, voor periodes van een uur of een dag, naargelang van de kleinste referentieperiode voor capaciteitsboeking en renominatie en de kleinste afrekeningsperiode waarvoor tarieven voor onbalans worden aangerekend. Wanneer de kortste referentieperiode niet gelijk is aan een dag, wordt de in de tweede alinea, punten a) t/m g), bedoelde informatie ook beschikbaar gesteld per periode van een dag.
De volgende informatie en de actualisering daarvan wordt door de systeembeheerder gepubliceerd zodra deze beschikbaar is (in “near real time”):
de technische capaciteit voor stromen in beide richtingen;
de totale gecontracteerde vaste en afschakelbare capaciteit in beide richtingen;
de nominaties en renominaties in beide richtingen;
de beschikbare vaste en afschakelbare capaciteit in beide richtingen;
de feitelijke fysieke stromen;
de geplande en feitelijke afschakeling van afschakelbare capaciteit;
de geplande en niet-geplande afschakeling van vaste diensten, alsmede de informatie betreffende het herstel van dergelijke vaste diensten (bv. onderhoud van het systeem en de waarschijnlijke duur van afschakeling ten gevolge van dergelijk onderhoud); geplande afschakelingen worden ten minste 42 dagen van tevoren gepubliceerd;
het voorkomen van wettelijk geldige, maar onsuccesvolle verzoeken voor vastecapaciteitsproducten met een looptijd van één maand of langer, inclusief het aantal en het volume van dergelijke onsuccesvolle verzoeken;
in het geval van veilingen, waar en wanneer vastecapaciteitsproducten met een looptijd van één maand of langer zijn verrekend tegen tarieven die hoger liggen dan het reservetarief;
waar en wanneer geen vastecapaciteitsproduct met een looptijd van één maand of langer is aangeboden in het kader van het normale allocatieproces;
de totale capaciteit die beschikbaar is gesteld dankzij de toepassing van de procedures voor congestiebeheer als neergelegd in de punten 2.2.2 tot en met 2.2.5 per gehanteerde procedure voor congestiebeheer.
2. Voor alle relevante punten wordt de in punt 3.3.1, a), b), en d), bedoelde informatie ten minste 24 maanden van tevoren gepubliceerd.
3. Voor alle relevante punten publiceren de transmissiesysteembeheerders historische gegevens betreffende de in punt 3.3.1, a) t/m g), bedoelde informatie, telkens voor de afgelopen vijf jaar.
4. Voor alle relevante punten publiceren de transmissiesysteembeheerders op dagbasis de gemeten calorimetrische warmtewaarde, de Wobbe-index, de in het aardgassysteem bijgemengde waterstof, het methaangehalte en het zuurstofgehalte. Voorlopige cijfers worden gepubliceerd uiterlijk drie dagen volgende op de desbetreffende gasdag. Definitieve cijfers worden gepubliceerd binnen drie maanden na het aflopen van de desbetreffende maand.
5. Voor alle relevante punten publiceren de transmissiesysteembeheerders de beschikbare capaciteit, meer bepaald de geboekte en technische capaciteit, op jaarbasis gedurende alle jaren waarin capaciteit is gecontracteerd plus één jaar en dit ten minste voor de komende tien jaar. Die informatie wordt minimaal om de maand of vaker, wanneer nieuwe informatie beschikbaar komt, geactualiseerd. De publicatie heeft betrekking op de periode waarin capaciteit op de markt wordt aangeboden.
3.4. Te publiceren informatie betreffende het transmissiesysteem en tijdschema voor de publicatie van deze informatie
1. Wanneer deze informatie voor de transmissiesysteembeheerder beschikbaar is, zorgen de transmissiesysteembeheerders voor de publicatie, dagelijks en elke dag geactualiseerd, van de samengevoegde hoeveelheden van de op de secundaire markt aangeboden en gecontracteerde capaciteit die wordt verkocht door één netgebruiker aan een andere netgebruiker. Die informatie omvat de volgende specificaties:
de interconnectiepunten waar de capaciteit is verkocht;
het type capaciteit, d.w.z. entry, exit, vast, afschakelbaar;
de hoeveelheid en looptijd van de capaciteitsgebruiksrechten;
het type verkoop, bijvoorbeeld overdracht of toewijzing;
het totale aantal handelsverrichtingen of overdrachten;
andere bij de transmissiesysteembeheerder bekende voorwaarden als bedoeld in punt 3.3.
Voor zover dergelijke informatie wordt verstrekt door een derde partij, worden de transmissiesysteembeheerders vrijgesteld van deze bepaling.
2. De transmissiesysteembeheerders publiceren de geharmoniseerde voorwaarden waaronder capaciteitstransacties, bijvoorbeeld overdrachten en toewijzingen, door hen worden aanvaard. Die voorwaarden omvatten minimaal:
een beschrijving van de gestandaardiseerde producten die kunnen worden verkocht op de secundaire markt;
de aanlooptijd voor de uitvoering/aanvaarding/registratie van transacties op de secundaire markt; in het geval van vertraging moeten de redenen daarvan bekend worden gemaakt;
de door de verkoper of derde partij, als bedoeld in punt 3.4.1), aan de transmissiesysteembeheerder gerichte kennisgeving met de naam van koper en verkoper en de capaciteitsspecificaties als bedoeld in punt 3.4.1).
Voor zover dergelijke informatie wordt verstrekt door een derde partij, worden de transmissiesysteembeheerders vrijgesteld van die bepaling.
3. Wat de balanceringsdienst van zijn systeem betreft, verstrekt elke transmissiesysteembeheerder elke netgebruiker, voor elke balanceringsperiode, gegevens over zijn specifieke preliminaire onbalansvolumen en kosten per individuele netgebruiker, en dit uiterlijk één maand na het einde van de balanceringsperiode. De definitieve gegevens met betrekking tot gebruikers die worden bevoorraad overeenkomstig gestandaardiseerde belastingsprofielen, mogen tot 14 maanden later worden verstrekt. Voor zover dergelijke informatie wordt verstrekt door een derde partij, worden de transmissiesysteembeheerders vrijgesteld van die bepaling. Bij het verstrekken van die informatie wordt de vertrouwelijkheid van commercieel gevoelige informatie in acht genomen.
4. Wanneer flexibiliteitsdiensten, andere dan toegestane afwijkingen, worden aangeboden voor derdentoegang publiceren de transmissiesysteembeheerders dagelijks prognoses voor de volgende dag inzake de maximale hoeveelheid flexibiliteit, het geboekte flexibiliteitsniveau en de beschikbaarheid van flexibiliteit voor de markt van de volgende gasdag. De transmissiesysteembeheerders publiceren achteraf ook de samengevoegde gegevens over het gebruik van alle flexibiliteitsdiensten tegen het einde van elke gasdag. Wanneer de regulerende instantie ervan overtuigd is dat dergelijke informatie eventueel misbruik door de netgebruikers tot gevolg kan hebben, kan zij de transmissiesysteembeheerder vrijstellen van die verplichting.
5. Per balanceringszone publiceren de transmissiesysteembeheerders de hoeveelheid gas in het transmissiesysteem bij het begin van elke gasdag en de prognose betreffende de hoeveelheid aardgas in het transmissiesysteem op het einde van elke gasdag. De prognose betreffende de hoeveelheid aardgas op het einde van de gasdag wordt gedurende de gehele gasdag per uur geactualiseerd. Als tarieven voor onbalans worden aangerekend op uurbasis, maakt de transmissiesysteembeheerder de hoeveelheid gas in het transmissiesysteem op uurbasis bekend. Als alternatief kunnen de transmissiesysteembeheerders per balanceringszone ook de samengevoegde gegevens publiceren betreffende de onbalans van alle gebruikers bij het begin van elke balanceringsperiode en de prognose voor de samengevoegde onbalanspositie van alle gebruikers tegen het einde van elke gasdag. Wanneer de regulerende instantie ervan overtuigd is dat dergelijke informatie eventueel misbruik door de netgebruikers tot gevolg kan hebben, kan zij de transmissiesysteembeheerder vrijstellen van die verplichting.
6. De transmissiesysteembeheerders bieden gebruiksvriendelijke instrumenten voor de berekening van de tarieven aan.
7. De transmissiesysteembeheerders houden gedurende ten minste vijf jaar ter beschikking van de relevante nationale autoriteiten gegevens bij over alle capaciteitscontracten en andere relevante informatie in verband met de berekening van en het verstrekken van toegang tot beschikbare capaciteit, in het bijzonder de individuele nominaties en onderbrekingen van de voorziening. De transmissiesysteembeheerders houden gedurende ten minste vijf jaar documentatie bij met alle relevante informatie uit hoofde van de punten 3.3.4) en 3.3.5) en zij stellen deze informatie op verzoek ter beschikking van de regulerende instantie. Beide partijen nemen de commerciële vertrouwelijkheid in acht.
8. De transmissiesysteembeheerders publiceren ten minste eenmaal per jaar, binnen een vooraf bepaalde termijn, alle geplande onderhoudsperioden die van invloed kunnen zijn op de uit de transportcontracten voortvloeiende rechten van de netgebruikers alsmede desbetreffende operationele informatie, met een adequate vooraankondiging. Dit houdt in dat onverwijld en op niet-discriminerende wijze alle wijzigingen van geplande onderhoudsperioden worden gepubliceerd en niet-gepland onderhoud wordt bekendgemaakt zodra de transmissiesysteembeheerders over deze informatie beschikken. Gedurende de onderhoudsperioden publiceren de transmissiesysteembeheerders regelmatig geactualiseerde informatie betreffende nadere bijzonderheden over het onderhoud, alsmede de verwachte duur en het effect ervan.
4. Het formaat en de inhoud van de publicatie van technische informatie over nettoegang door waterstofnetbeheerders en de informatie die op relevante punten moet worden gepubliceerd, en de tijdschema’s
4.1. Het formaat van de publicatie van technische informatie over nettoegang
1. Waterstofnetbeheerders verstrekken op de volgende wijze alle informatie die netgebruikers nodig hebben om daadwerkelijk toegang te verkrijgen tot het in de punten 4.2 en 4.3 bedoelde net:
op een website die voor het publiek toegankelijk is, gratis en zonder dat het nodig is zich te registreren of zich anderszins bij de waterstofnetbeheerder in te schrijven;
op geregelde en voortschrijdende wijze; de frequentie waarmee de informatie wordt verstrekt hangt af van de wijzigingen die worden aangebracht en de looptijd van de dienstverlening;
op gebruiksvriendelijke wijze;
op een duidelijke, kwantificeerbare, gemakkelijk toegankelijke en niet-discriminerende wijze;
in een downloadbaar formaat, overeengekomen tussen de waterstofnetbeheerders en de regulerende instanties op basis van een advies over een geharmoniseerd formaat dat zal worden verstrekt door ACER, en dat een kwantitatieve analyse mogelijk maakt;
in consistente eenheden; de eenheid van energie-inhoud is kWh en de eenheid van volume is m3; de constante conversiefactor naar energie-inhoud moet worden gegeven; bovendien is ook publicatie in andere eenheden mogelijk;
in de officiële talen van de lidstaat en in het Engels;
alle gegevens worden vanaf 1 oktober 2026 beschikbaar gesteld op een Uniebreed, op kostenefficiënte basis door het ENNOH ingericht centraal platform.
2. De waterstofnetbeheerders verstrekken tijdig en zo snel zij daarover beschikken nadere gegevens over alle feitelijke wijzigingen van de in de punten 4.2 en 4.3 bedoelde informatie.
4.2. De inhoud van de publicatie van technische informatie over nettoegang
1. De waterstofnetbeheerders publiceren ten minste de volgende informatie over hun systemen en diensten:
een gedetailleerde en uitvoerige beschrijving van de verschillende aangeboden diensten en de bijbehorende tarieven;
de verschillende typen transportcontracten die voor die diensten beschikbaar zijn;
de netcodes en/of de standaardvoorwaarden waarin de rechten en verantwoordelijkheden van alle netgebruikers worden beschreven, inclusief:
de geharmoniseerde transportcontracten en andere relevante documenten;
indien relevant voor de toegang tot het net, voor alle relevante punten, een specificatie van relevante waterstofkwaliteitsparameters, en de aansprakelijkheid van of de conversiekosten voor de netgebruikers indien de waterstof buiten die specificaties valt;
indien relevant voor de toegang tot het systeem, voor alle relevante punten informatie betreffende de drukeisen;
de geharmoniseerde procedures die worden toegepast wanneer gebruik wordt gemaakt van het waterstofnet, inclusief de definitie van kernbegrippen;
in voorkomende gevallen, de flexibiliteits- en tolerantiewaarden die zonder afzonderlijke vergoeding in het transport en de andere diensten inbegrepen zijn, alsook de daarbovenop aangeboden flexibiliteit en de overeenkomstige tarieven;
een gedetailleerde beschrijving van het waterstofnet van de waterstofnetbeheerder, met vermelding van de relevante interconnectiepunten daarvan, als omschreven onder punt 2, alsook de namen van de beheerders van de onderling verbonden netten of faciliteiten;
de regels voor verbinding met het door de waterstofnetbeheerder geëxploiteerde net;
informatie betreffende mechanismen in het geval van noodsituaties, voor zover dit de verantwoordelijkheid van de waterstofnetbeheerder betreft, zoals maatregelen die kunnen leiden tot het afsluiten van afnemersgroepen en andere algemene aansprakelijkheidsregels die gelden voor de waterstofnetbeheerder;
de door de waterstofnetbeheerders overeengekomen procedures bij interconnectiepunten die van belang zijn voor de toegang van netgebruikers tot de desbetreffende waterstofnetten, met betrekking tot de interoperabiliteit van het netwerk.
2. Tot de relevante punten behoren ten minste:
alle entry- en exitpunten naar en van een door een waterstofnetbeheerder beheerd waterstofnet, met uitzondering van de exitpunten die zijn verbonden met een afzonderlijke eindafnemer, met uitzondering van de entrypunten die direct verbonden zijn met een productiefaciliteit of één afzonderlijke producent binnen de Unie;
alle entry- en exitpunten die de netten van een waterstofnetbeheerder verbinden;
alle punten die het netwerk van een waterstofnetbeheerder verbinden met een lng-terminal, met waterstofterminals, met fysieke aardgashubs en met opslag- en productiefaciliteiten, tenzij voor die productiefaciliteiten een uitzondering geldt op grond van punt a);
alle punten die het net van een bepaalde waterstofnetbeheerder verbinden met de infrastructuur voor het aanbieden van ondersteunende diensten.
3. Informatie voor eindafnemers en productiefaciliteiten, die van de omschrijving van de relevante punten in punt 2, a), uitgesloten is, wordt in samengevoegde vorm gepubliceerd en als één relevant punt beschouwd.
4.3. Informatie die op relevante punten moet worden gepubliceerd, en de tijdschema’s
1. Op alle relevante punten publiceren de waterstofnetbeheerders de in de tweede alinea, punten a) t/m g), genoemde informatie voor alle diensten in numerieke vorm, voor perioden van een uur of een dag.
De volgende informatie en de actualisering daarvan wordt in “near real time” gepubliceerd:
de technische capaciteit voor stromen in beide richtingen;
de totale gecontracteerde capaciteit in beide richtingen;
de nominaties en renominaties in beide richtingen;
de beschikbare capaciteit in beide richtingen;
de feitelijke fysieke stromen;
de geplande en feitelijke afschakeling van capaciteit;
de geplande en niet-geplande afschakeling van diensten; geplande afschakelingen worden ten minste 42 dagen van tevoren gepubliceerd.
2. Voor alle relevante punten wordt de in punt 1, a), b), en d), bedoelde informatie ten minste 24 maanden van tevoren gepubliceerd.
3. Voor alle relevante punten publiceren de waterstofnetbeheerders historische gegevens betreffende de in punt 1, a) t/m f), bedoelde informatie, telkens voor de afgelopen vijf jaar.
4. Voor alle relevante punten publiceren de waterstofnetbeheerders de zuiverheid van de waterstof en verontreinigende stoffen, op dagbasis. Voorlopige cijfers worden uiterlijk binnen drie dagen gepubliceerd. Definitieve cijfers worden gepubliceerd binnen drie maanden na het aflopen van de desbetreffende maand.
5. Nadere bijzonderheden voor de uitvoering van de punten 4.1, 4.2 en 4.3, zoals bijzonderheden over de vorm en de inhoud van die informatie die netgebruikers nodig hebben voor doeltreffende toegang tot het netwerk, de informatie die op relevante punten moet worden gepubliceerd en nadere bijzonderheden over de tijdschema’s, worden in een op grond van artikel 70 vastgestelde netcode bepaald.
BIJLAGE II
Ingetrokken verordening met overzicht van de opeenvolgende wijzigingen ervan
|
Verordening (EG) nr. 715/2009 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 211 van 14.8.2009, blz. 36) |
|
|
Besluit 2010/685/EU van de Commissie (PB L 293 van 11.11.2010, blz. 67) |
|
|
Besluit 2012/490/EU van de Commissie (PB L 231 van 28.8.2012, blz. 16) |
|
|
Verordening (EU) nr. 347/2013 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 115 van 25.4.2013, blz. 39) |
(Alleen artikel 22) |
|
Besluit (EU) 2015/715 van de Commissie (PB L 114 van 5.5.2015, blz. 9) |
|
|
Verordening (EU) 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 328 van 21.12.2018, blz. 1) |
(Alleen artikel 50) |
|
Verordening (EU) 2022/869 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 152 van 3.6.2022, blz. 45) |
(Alleen artikel 25) |
|
Verordening (EU) 2022/1032 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 173 van 30.6.2022, blz. 17) |
(Alleen artikel 2) |
BIJLAGE III
Concordantietabel
|
Verordening (EG) nr. 715/2009 |
Deze verordening |
|
Artikel 1, eerste alinea, aanhef |
Artikel 1, eerste alinea, aanhef |
|
Artikel 1, eerste alinea, punt a) |
Artikel 1, eerste alinea, punt a) |
|
Artikel 1, eerste alinea, punt b) |
— |
|
Artikel 1, eerste alinea, punt c) |
Artikel 1, eerste alinea, punt b) |
|
Artikel 1, tweede, derde en vierde alinea |
Artikel 1, tweede, derde en vierde alinea |
|
Artikel 2, lid 1, aanhef |
Artikel 2, lid 1, aanhef |
|
— |
Artikel 2, lid 1, punt 1) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 1) |
Artikel 2, lid 1, punt 2) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 2) |
Artikel 2, lid 1, punt 3) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 3) |
Artikel 2, lid 1, punt 4) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 4) |
Artikel 2, lid 1, punt 5) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 5) |
Artikel 2, lid 1, punt 6) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 6) |
Artikel 2, lid 1, punt 7) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 7) |
Artikel 2, lid 1, punt 8) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 8) |
Artikel 2, lid 1, punt 9) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 9) |
Artikel 2, lid 1, punt 10) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 10) |
Artikel 2, lid 1, punt 11) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 11) |
Artikel 2, lid 1, punt 12) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 12) |
Artikel 2, lid 1, punt 13) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 13) |
Artikel 2, lid 1, punt 14) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 14) |
Artikel 2, lid 1, punt 15) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 15) |
Artikel 2, lid 1, punt 16) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 16) |
Artikel 2, lid 1, punt 17) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 17) |
Artikel 2, lid 1, punt 18) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 18) |
Artikel 2, lid 1, punt 19) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 19) |
Artikel 2, lid 1, punt 20) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 20) |
Artikel 2, lid 1, punt 21) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 21) |
Artikel 2, lid 1, punt 22) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 22) |
Artikel 2, lid 1, punt 23) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 23) |
Artikel 2, lid 1, punt 24) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 24) |
Artikel 2, lid 1, punt 25) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 25) |
Artikel 2, lid 1, punt 26) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 26) |
Artikel 2, lid 1, punt 27) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 27) |
Artikel 2, lid 1, punt 28) |
|
Artikel 2, lid 1, punt 28) |
Artikel 2, lid 1, punt 29) |
|
— |
Artikel 2, lid 1, punten 30) tot en met 83) |
|
Artikel 2, lid 2 |
Artikel 2, lid 2 |
|
— |
Artikelen 3, 4 en 5 |
|
Artikel 14, lid 1 |
Artikel 6, lid 1 |
|
— |
Artikel 6, lid 2 |
|
Artikel 14, lid 2 |
Artikel 6, lid 3 |
|
— |
Artikel 6, lid 4 |
|
Artikel 14, lid 3 |
Artikel 6, lid 5 |
|
— |
Artikel 6, leden 6 en 7 |
|
— |
Artikel 7 |
|
Artikel 15, leden 1 en 2 |
Artikel 8, leden 1 en 2 |
|
— |
Artikel 8, lid 3 |
|
Artikel 15, lid 3 |
Artikel 8, lid 4 |
|
Artikel 15, lid 4 |
Artikel 8, lid 5 |
|
Artikel 15, lid 5 |
Artikel 8, lid 6 |
|
— |
Artikel 8, lid 7 |
|
— |
Artikel 9 |
|
Artikel 16, leden 1, 2 en 3 |
Artikel 10, leden 1, 2 en 3 |
|
Artikel 16, lid 5 |
Artikel 10, lid 4 |
|
Artikel 16, lid 4 |
— |
|
Artikel 17 |
Artikel 11 |
|
Artikel 22 |
Artikel 12 |
|
Artikel 21 |
Artikel 13 |
|
Artikel 3 |
Artikel 14 |
|
Artikel 3 bis |
Artikel 15 |
|
— |
Artikel 16 |
|
Artikel 13 |
Artikel 17, leden 1, 2 en 3 |
|
— |
Artikel 17, leden 4 en 5 |
|
— |
Artikelen 18 tot en met 23 |
|
Artikel 4 |
Artikel 24 |
|
Artikel 5 |
Artikel 25 |
|
Artikel 8, leden 1, 2 en 3 |
Artikel 26, leden 1 en 2, en artikel 26, lid 3, eerste alinea, punten a), b), c), e), f) en g) |
|
— |
Artikel 26, lid 3, eerste alinea, punten d), h) en i) |
|
— |
Artikel 26, lid 3, tweede alinea |
|
Artikel 8, lid 4 |
Artikel 26, lid 4, eerste alinea |
|
— |
Artikel 26, lid 4, tweede en derde alinea |
|
Artikel 8, leden 5, 7, 8 en 9 |
Artikel 26, leden 5 tot en met 8 |
|
Artikel 8, leden 11 en 12 |
Artikel 26, leden 9 en 10 |
|
— |
Artikel 26, lid 11 |
|
Artikel 9 |
Artikel 27 |
|
Artikel 24 |
Artikel 28 |
|
Artikel 10 |
Artikel 29 |
|
Artikel 11 |
Artikel 30 |
|
Artikel 12 |
Artikel 31 |
|
Artikel 8, lid 10 |
Artikel 32 |
|
Artikel 18, leden 1 tot en met 6 |
Artikel 33, leden 1 tot en met 6 |
|
— |
Artikel 33, lid 7 |
|
Artikel 19, lid 1 |
Artikel 34, lid 1 |
|
— |
Artikel 34, lid 2 |
|
Artikel 19, leden 2 tot en met 5 |
Artikel 34, leden 3, 4 en 5, en artikel 34, lid 6, eerste alinea |
|
— |
Artikel 34, lid 6, tweede alinea |
|
Artikel 20 |
Artikel 35 |
|
— |
Artikelen 36 tot en met 70 |
|
Artikel 8, lid 6, punten a), b), f), h) en l) |
Artikel 71, lid 1, punten a) tot en met e) |
|
— |
Artikel 71, lid 1, punt f) |
|
Artikel 8, lid 6, punten e), g), j) en k) |
Artikel 71, lid 2, punten a) tot en met d) |
|
— |
Artikel 71, lid 2, punt e) |
|
Artikel 8, lid 6, punten c), d) en i) |
— |
|
Artikel 6, leden 1, 2 en 3 |
Artikel 71, leden 3, 4 en 5 |
|
— |
Artikel 71, lid 6 |
|
Artikel 6, leden 4, 5 en 6 |
Artikel 71, leden 7, 8 en 9 |
|
— |
Artikel 71, lid 10 |
|
Artikel 6, leden 7 en 8 |
— |
|
Artikel 6, leden 9 tot en met 12 |
Artikel 71, leden 11 tot en met 14 |
|
— |
Artikel 71, lid 15 |
|
— |
Artikel 72 |
|
Artikel 7 |
Artikel 73 |
|
Artikel 23 |
Artikel 74 |
|
Artikel 26 |
Artikel 75 |
|
Artikel 25 |
Artikel 76, leden 1 en 2 |
|
— |
Artikel 76, leden 3 tot en met 7 |
|
Artikel 27, leden 1 en 2 |
Artikel 77, leden 1 en 3 |
|
— |
Artikel 77, lid 2 |
|
— |
Artikel 78 |
|
Artikel 30 |
Artikel 79 |
|
— |
Artikel 80 |
|
Artikel 28, lid 1 |
Artikel 81, lid 1 |
|
Artikel 28, lid 2 |
— |
|
— |
Artikel 81, leden 2 en 3 |
|
— |
Artikelen 82 tot en met 87 |
|
Artikel 31 |
Artikel 88 |
|
Artikel 32 |
Artikel 89 |
|
Bijlage I |
Bijlage I |
|
— |
Bijlage II |
|
Bijlage III |
Bijlage III |
( 1 ) Verordening (EU) 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 inzake de governance van de energie-unie en van de klimaatactie, tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 663/2009 en (EG) nr. 715/2009 van het Europees Parlement en de Raad, Richtlijnen 94/22/EG, 98/70/EG, 2009/31/EG, 2009/73/EG, 2010/31/EU, 2012/27/EU en 2013/30/EU van het Europees Parlement en de Raad, Richtlijnen 2009/119/EG en (EU) 2015/652 van de Raad, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 525/2013 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 328 van 21.12.2018, blz. 1).
( 2 ) Richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU (PB L 158 van 14.6.2019, blz. 125).
( 3 ) Verordening (EU) 2019/943 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 betreffende de interne markt voor elektriciteit (PB L 158 van 14.6.2019, blz. 54).
( 4 ) Verordening (EU) 2021/1153 van het Europees Parlement en de Raad van 7 juli 2021 tot vaststelling van de Connecting Europe Facility en tot intrekking van Verordeningen (EU) nr. 1316/2013 en (EU) nr. 283/2014 (PB L 249 van 14.7.2021, blz. 38).
( 5 ) Verordening (EG) nr. 401/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 inzake het Europees Milieuagentschap en het Europees milieuobservatie- en -informatienetwerk (PB L 126 van 21.5.2009, blz. 13).
( *1 ) Richtlijn (EU) 2024/1788 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake gemeenschappelijke regels voor de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van Richtlijn (EU) 2023/1791 en tot intrekking van Richtlijn 2009/73/EG (PB L, 2024/1788, 15.7.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2024/1788/oj).”.
( *2 ) Richtlijn (EU) 2022/2555 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende maatregelen voor een hoog gezamenlijk niveau van cyberbeveiliging in de Unie, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 910/2014 en Richtlijn (EU) 2018/1972 en tot intrekking van Richtlijn (EU) 2016/1148 (NIS 2-richtlijn) (PB L 333 van 27.12.2022, blz. 80).”.
( *3 ) Verordening (EU) 2024/1789 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (PB L, 2024/1789, 15.7.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1789/oj).”;
( *4 ) Richtlijn (EU) 2024/1788 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake gemeenschappelijke regels voor de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van Richtlijn (EU) 2023/1791 en tot intrekking van Richtlijn 2009/73/EG (PB L, 2024/1788, 15.7.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2024/1788/oj.”.
( *5 ) Verordening (EU) 2024/1789 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 inzake de interne markten voor hernieuwbaar gas, aardgas en waterstof, tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1227/2011, (EU) 2017/1938, (EU) 2019/942 en (EU) 2022/869 en Besluit (EU) 2017/684, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 715/2009 (PB L, 2024/1789, 15.7.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1789/oj).
( *6 ) Verordening (EG) nr. 401/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 inzake het Europees Milieuagentschap en het Europees milieuobservatie- en -informatienetwerk (PB L 126 van 21.5.2009, blz. 13).”.
( 6 ) Verordening (EG) nr. 139/2004 van de Raad van 20 januari 2004 betreffende de controle op concentraties van ondernemingen (de EG-concentratieverordening) (PB L 24 van 29.1.2004, blz. 1).