| |
| EUROPEAN COMMISSION | KOMISJA EUROPEJSKA |
| Brussels, 1.2.2017 | Bruksela, dnia 1.2.2017 |
| COM(2017) 57 final | COM(2017) 57 final |
| REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS | SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW |
| Renewable Energy Progress Report | Sprawozdanie w sprawie postępów w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych |
| INTRODUCTION | WPROWADZENIE |
| Renewable Energy is at the core of the Energy Union's priorities. The Renewable Energy Directive 1 has been and will continue being a central element of the Energy Union policy and a key driver for providing clean energy for all Europeans, in view of making the EU world number one in renewables while contributing to the five dimensions of the Energy Union. | Energia ze źródeł odnawialnych stanowi trzon priorytetów unii energetycznej. Dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii 1 jest i pozostanie kluczowym składnikiem polityki na rzecz unii energetycznej i nieodzowną siłą napędową zapewniającą wszystkim Europejczykom czystą energię, mającą na celu uzyskanie przez UE pozycji światowego lidera w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych przy jednoczesnym wnoszeniu wkładu w pięć wymiarów unii energetycznej. |
| First, renewables have played a major role in energy security. Their estimated contribution to fossil fuel import savings in 2015 was €16bn and it is projected to be €58bn in 2030 2 . Second, thanks to fast decreasing costs owing to technological advancement, especially in the power sector, renewables can also be gradually further integrated in the market. The recast of the Renewables Directive for the period after 2020 together with the Market Design proposals 3 as part of the Clean Energy for all Europeans package will further enable renewables participation on equal footing with other energy sources. Third, renewables also walk hand and hand with energy efficiency. In the electricity sector, fuel-switching from combustible fossil fuels to non-combustible renewables could reduce primary energy consumption 4 . In the building sector, renewables solutions can improve the energy performance of building in a cost-effective way. Fourth, renewables are also a crucial driver for the decarbonization of the Union's energy system. In 2015, renewables contributed to gross avoided greenhouse gases (GHG) emissions of the equivalent of the emissions of Italy 5 . Last but not least, renewables play a major role in making the EU a global leader on innovation. With 30% of global patents in renewables, the EU has been a pioneer in this field, and is committed to prioritise research and innovation to further drive the energy transition 6 . | Po pierwsze, odnawialne źródła energii są kluczowe dla bezpieczeństwa energetycznego. Ich szacunkowy udział w oszczędnościach związanych z importem paliw kopalnych w 2015 r. wyniósł 16 mld EUR, a prognozuje się, że w 2030 r. wyniesie 58 mld EUR 2 . Po drugie, dzięki szybkiemu obniżaniu kosztów spowodowanemu postępem technicznym, szczególnie w sektorze energii elektrycznej, odnawialne źródła energii można również stopniowo integrować z rynkiem. Wersja przekształcona dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii na okres po 2020 r. wraz z propozycjami dotyczącymi struktury rynku 3 wchodzącymi w skład pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków” umożliwi dodatkowo funkcjonowanie odnawialnych źródeł energii na równych zasadach z innymi źródłami energii. Po trzecie, odnawialne źródła energii są zgodne z efektywnością energetyczną. Przechodzenie od spalanych paliw kopalnych do niespalanych odnawialnych nośników energii w sektorze energii elektrycznej może spowodować zmniejszenie zużycia energii pierwotnej 4 . W sektorze budynków rozwiązania w zakresie odnawialnych źródeł energii mogą spowodować poprawę charakterystyki energetycznej budynków w sposób efektywny pod względem kosztów. Po czwarte, odnawialne źródła energii są również kluczowym czynnikiem dla dekarbonizacji unijnego systemu energetycznego. W roku 2015 wkład odnawialnych źródeł energii w zapobieganie emisjom gazów cieplarnianych był równoważny emisjom Włoch 5 . Na koniec należy podkreślić, że odnawialne źródła energii mają istotne znaczenie dla pozycji UE jako światowego lidera w zakresie innowacji. Będąc w posiadaniu 30 % światowych patentów dotyczących odnawialnych źródeł energii, UE przeciera szlaki w tej dziedzinie i pozostaje głęboko zaangażowana w wyznaczanie priorytetów dla badań i innowacji, aby realizować dalsze postępy na drodze do transformacji sektora energetycznego 6 . |
| In addition, the benefits of renewables expand well beyond the above. Renewable energies are source of economic growth and jobs for Europeans 7 . They also contribute to lowering air pollution and helping developing countries with access to affordable and clean energy. | Oprócz tego należy stwierdzić, że korzyści wynikające z wykorzystania odnawialnych źródeł energii wykraczają znacznie poza powyżej opisane kwestie. Energia ze źródeł odnawialnych umożliwia wzrost gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy dla Europejczyków 7 . Przyczynia się ona także do obniżenia poziomu zanieczyszczenia powietrza i niesienia pomocy państwom rozwijającym się w zakresie dostępu do przystępnej cenowo i czystej energii. |
| In 2014, the EU and a vast majority of Member States were on track to their 2020 binding targets. Progress has been fastest in the electricity sector, while the largest absolute contribution continues to be provided in the heating and cooling sector. Progress in transport has been slowest so far. The existence of a large untapped potential in the heating and cooling and transport sectors calls for further action as set out in the proposal for a recast of the Renewable Energy Directive for the period after 2020, as part of the Clean Energy for all Europeans package presented in November 2016. This package confirms the commitment of the European Commission to make the European Union the world number one in renewables and provide a fair deal for energy consumers. | W roku 2014 UE i zdecydowana większość państw członkowskich zmierzały zgodnie z planem do osiągnięcia wiążących celów na 2020 r. W sektorze energii elektrycznej poczyniono najszybsze postępy, natomiast sektor ogrzewania i chłodzenia nadal zapewnia największy wkład w wartościach bezwzględnych. Jak do tej pory najmniejsze postępy odnotowano w transporcie. Duży niewykorzystany potencjał w sektorach ogrzewania i chłodzenia oraz transportu wymaga dalszego działania określonego we wniosku dotyczącym przekształcenia dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii na okres po 2020 r., będącym częścią przedstawionego w listopadzie 2016 r. pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”. We wspomnianym pakiecie potwierdzono zobowiązanie Komisji Europejskiej do uczynienia z Unii Europejskiej światowego lidera w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia uczciwych warunków dla odbiorców energii. |
| In accordance with the requirements set out in the Renewable Energy Directive, this report provides a comprehensive overview of renewable energy deployment in the EU. It also includes an assessment of administrative barriers, as well as biofuel sustainability. Unless otherwise specified, data from 2004 to 2014 is based on Eurostat Shares and 2015 data from early estimates 8 . Overarching progress is assessed versus trajectories set out in Annex I of the Renewable Energy Directive, while sector- and technology-specific assessments are performed versus the trajectories from Member States' National Renewable Energy Action Plans (NREAPs) 9 . 2020 projections are based on PRIMES Ref2016 scenario 10 . | Zgodnie z wymogami określonymi w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii w niniejszym sprawozdaniu przedstawiono kompleksowy obraz upowszechniania energii ze źródeł odnawialnych w UE. Uwzględniono w nim również ocenę barier administracyjnych i kwestię zrównoważonej produkcji biopaliw. O ile nie określono inaczej, dane z lat 2004–2014 opierają się na Eurostat Shares, a dane za rok 2015 zaczerpnięto ze wstępnych danych szacunkowych 8 . Postępy globalne ocenia się w odniesieniu do orientacyjnych kursów podanych w załączniku I do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, natomiast oceny poszczególnych sektorów i technologii wykonano w odniesieniu do kursów przedstawionych w krajowych planach działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (NREAP) 9 . Prognozy na rok 2020 opierają się na scenariuszu PRIMES Ref2016 10 . |
| 1. PROGRESS IN DEPLOYING RENEWABLE ENERGY | 1. POSTĘPY WE WPROWADZANIU ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH |
| a.EU28 progress in deploying renewable energy | a.Postępy UE–28 we wprowadzaniu energii ze źródeł odnawialnych |
| In 2014, the share of renewable energy sources (RES share) reached 16% of gross final energy consumption. The average RES share of the EU-28 in 2013/2014 amounted to 15.5%, substantially above the indicative trajectory (2013/2014) for the EU-28 of 12.1% 11 . In 2015, RES shares are estimated to be around 16.4% of gross final energy consumption, while the indicative trajectory for 2015/2016 is 13.8%. However, as the trajectory becomes steeper in the years ahead, efforts to keep on track will need to intensify, as shown in Figure 1 . | W 2014 r. udział odnawialnych źródeł energii (udział OZE) osiągnął 16 % zużycia energii końcowej brutto. Średni udział OZE w UE–28 w latach 2013/2014 wyniósł 15,5 %, znacznie przekraczając orientacyjny kurs (2013/2014) przewidujący dla UE–28 wartość 12,1 % 11 . W roku 2015 udziały OZE oszacowano na poziomie około 16,4 % zużycia energii końcowej brutto, podczas gdy orientacyjny kurs na rok 2015/2016 wynosi 13,8 %. Jednak wraz ze wzrostem stromizny kursu w nadchodzących latach, starania zmierzające do utrzymania kursu należy zintensyfikować zgodnie z wykresem 1. |
| Figure 1: Renewable energy shares in the EU vs. Renewable Energy Directive (RED) and National Renewable Energy Action Plan (NREAP) trajectories (based on EUROSTAT, Öko-Institut) | Wykres1: Udziały energii ze źródeł odnawialnych w UE w odniesieniu do kursów określonych w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii i w krajowych planach działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (NREAP) (źródło ERUOSTAT, Öko-Institut) |
| As shown in Figure 2 , heating and cooling remains the largest sector in terms of absolute renewable energy deployment. The highest RES share and the largest growth are however in the electricity sector, where the RES share grew by 1.4 percentage points per year between 2004 and 2014. The RES share in the heating and cooling sector grew by 0.8 percentage points per year over the same period of time, while the transport sector showed the slowest growth, with 0.5 percentage points on average per year. | Jak wskazano na wykresie 2, ogrzewanie i chłodzenie pozostają największym sektorem w zakresie bezwzględnych wartości stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Najwyższy udział OZE i największy wzrost odnotowano jednak w sektorze energii elektrycznej, w którym udział OZE rósł o 1,4 punktu procentowego rocznie w latach 2004–2014. Udział OZE w sektorze ogrzewania i chłodzenia rósł w analogicznym okresie w tempie 0,8 punktu procentowego rocznie, natomiast najsłabszy wzrost odnotowano w sektorze transportu – średnio 0,5 punktu procentowego rocznie. |
| Figure 2: final energy consumption in the EU28 in 2015 (source: Öko-Institut) | Wykres 2: Zużycie energii końcowej w UE–28 w 2015 r. (źródło: Öko-Institut) |
| I.Heating and cooling | I.Ogrzewanie i chłodzenie |
| Figure 3 : EU-28 renewable heating and cooling production by source (source: EUROSTAT, Öko-Institut) | Wykres 3: Zapewnianie ogrzewania i chłodzenia z odnawialnych źródeł energii w UE–28 z podziałem na źródła (źródło: EUROSTAT, Öko-Institut) |
| With an estimated renewable share of 18.1% in 2015, the EU as a whole is above its aggregated NREAP trajectory when it comes to heating and cooling 12 . As shown in Figure 3 , solid biomass continues to remain by far the largest contributor (82%) to renewable heat production (72 Mtoe). | Osiągnąwszy w 2015 r. szacunkowy udział OZE w wysokości 18,1 %, cała UE osiąga wartość wyższą niż ta określona za pomocą zagregowanego kursu NREAP w odniesieniu do ogrzewania i chłodzenia 12 . Zgodnie z wykresem 3 biomasa stała zapewnia zdecydowanie największy wkład (82 %) w wytwarzanie ciepła ze źródeł odnawialnych (72 Mtoe). |
| The production from heat pumps steadily increased from 1.8 Mtoe in 2004 to 9.7 Mtoe in 2015, exceeding the indicative trajectory from NREAPs (7.3 Mtoe). Italy is the leading country in its deployment, with most heat pumps however primarily used for cooling. Although the EU market of heat pumps has been slowing down since 2013, has potential to increase in the coming years 13 . | Następował stały wzrost produkcji za pomocą pomp ciepła, począwszy od 1,8 Mtoe w 2004 r. do 9,7 Mtoe w 2015 r., co stanowi wartość większą niż wartość wskazana w orientacyjnym kursie na podstawie NREAP (7,3 Mtoe). Włochy są liderem w tej dziedzinie, a większość pomp jest wykorzystywana głównie do chłodzenia. Chociaż na unijnym rynku pomp ciepła odnotowano od 2013 r. spowolnienie, to posiada on potencjał wzrostowy w nadchodzących latach 13 . |
| Renewable waste 14 deployment amounted to 3.4 Mtoe in 2015. While the share of biogas in heating and cooling was negligible in 2004 (0.7 Mtoe), in 2015 it surpassed the projected values with 3.2 Mtoe. | Upowszechnienie energii z odpadów odnawialnych 14 dało w 2015 r. wyniki na poziomie 3,4 Mtoe. Chociaż udział biogazu w ogrzewaniu i chłodzeniu był w 2004 r. ledwie zauważalny (0,7 Mtoe), to w roku 2015 przekroczył prognozowane wartości, osiągając wielkość 3,2 Mtoe. |
| Solar thermal heat production, with 2.0 Mtoe in 2015, failed to keep up with the projections included in the NREAPs (3 Mtoe). The annual capacity installed in 2015 was below what had been installed in 2006, influenced by warm winters, low fossil prices, but also the competition of other renewable technologies such as heat pumps or solar photovoltaic. | Produkcja ciepła z energii słonecznej termicznej, wynosząca 2,0 Mtoe w 2015 r., nie osiągnęła prognozowanych wartości podanych w NREAP (3 Mtoe). Roczna zainstalowana moc w 2015 r. była niższa od analogicznej wartości w roku 2006 i miały na nią wpływ takie czynniki jak łagodne zimy, niskie ceny paliw kopalnych, a także konkurencja ze strony innych technologii energii ze źródeł odnawialnych, np. pomp ciepła lub instalacji fotowoltaicznych. |
| With output approximated at 0.7 Mtoe in 2015, geothermal deployment is below the NREAPs anticipated trajectory. Due to their high natural potential, three countries (Italy, France and Hungary) are leading the European geothermal production. The slow deployment of this technology is mainly due to very high capital expenditures. | Przy produkcji wynoszącej około 0,7 Mtoe w 2015 r. upowszechnienie energii geotermalnej jest niższe od przewidywanego w orientacyjnym kursie NREAP. Trzy państwa (Włochy, Francja i Węgry) są liderami produkcji energii geotermalnej w Europie, co jest spowodowane posiadanym przez nie dużym potencjałem naturalnym. Wolne upowszechnianie się tej technologii jest spowodowane przede wszystkim bardzo wysokimi nakładami inwestycyjnymi. |
| II.Electricity | II.Energia elektryczna |
| Figure 4 : EU-28 renewable electricity production by source (source: EUROSTAT, Öko-Institut) | Wykres4: Produkcja energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w UE–28 z podziałem na źródła (źródło: EUROSTAT, Öko-Institut) |
| With an estimated 28.3% RES-E in 2015, the EU is well ahead of its aggregated NREAP trajectory for renewable shares in electricity. | Osiągnąwszy w 2015 r. szacunkowy udział OZE w wysokości 28,3 %, UE zdecydowanie przekroczyła poziom wskazany w zagregowanym kursie NREAP odnośnie do udziału odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii elektrycznej. |
| National support schemes vary across the Union and have been subject to numerous changes 15 . The proposal for a recast of this Directive contains several provisions aiming at increasing investor confidence by having a more Europeanised and market-based approach and preventing retroactive changes that compromise the economics of the supported projects. | Krajowe programy wsparcia są zróżnicowane w ramach Unii i przeszły szereg zmian 15 . Wniosek dotyczący przekształcenia wspomnianej dyrektywy zawiera kilka przepisów mających na celu wzmocnienie zaufania inwestorów dzięki bardziej europejskiemu i rynkowemu podejściu oraz uniemożliwieniu zmian, które w sposób retroaktywny zagrażałyby uzasadnieniu ekonomicznemu wspieranych projektów. |
| Hydropower still generates the largest share of renewable electricity, while its share declined from 74 % in 2004 to 38% in 2015. In 2015, the EU-28 was on track with its aggregated planned NREAPs trajectory. Sweden, France, Italy, Austria and Spain have around 70 % of all hydropower in the EU-28. | Hydroenergia nadal stanowi największą część energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, chociaż jej udział zmniejszył się z 74 % w 2004 r do 38 % w 2015 r. W 2015 r. UE28 osiągnęła wyniki zgodne z zagregowanym planowanym kursem NREAP. Szwecja, Francja, Włochy, Austria i Hiszpania wytwarzają około 70 % hydroenergii w UE–28. |
| The deployment of wind power more than quadrupled over the period 2004-2015, and currently accounts for around one third of renewable electricity. Onshore wind deployment is rather close to the anticipated trajectory throughout the years. The largest contributions have come from Germany and Spain. Regarding offshore wind, four countries (Sweden, Germany, the United Kingdom and Denmark) are also estimated to be above their anticipated 2015 trajectory. However, at EU level, offshore wind has shown a slower progress than expected, with a -12% deviation from the NREAP trajectory in 2015, mostly due to initially high costs (now substantially decreasing) and grid connections issues. The development has nevertheless accelerated significantly in recent years. | Upowszechnienie energii wiatrowej zwiększyło się ponad czterokrotnie w latach 2004–2015 i obecnie stanowi ona około jedną trzecią energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Upowszechnienie energii wiatrowej na lądzie jest zbliżone do orientacyjnego kursu w poszczególnych latach. Najwięcej tego typu energii wytwarzają Niemcy i Hiszpania. Odnośnie do morskiej energii wiatrowej szacuje się, że cztery państwa (Szwecja, Niemcy, Zjednoczone Królestwo i Dania) przekroczyły wartość określoną w kursie na 2015 r. Jednakże na poziomie UE postępy poczynione w zakresie morskiej energii wiatrowej są wolniejsze, niż przewidywano, a odstępstwo od kursu NREAP na 2015 r. wynosi -12 % – jest to spowodowane przede wszystkim wysokimi kosztami początkowymi (obecnie znacznie się zmniejszającymi) i kwestiami dotyczącymi przyłączenia do sieci. Niemniej jednak w ostatnich kilku latach rozwój nabrał większego tempa. |
| Solar photovoltaic (solar-PV) increased rapidly and in 2015 accounted for 12% of all renewable electricity. In 2013 its deployment had surpassed that of solid biomass for the first time. In 2015, 38 % of the solar-PV electricity in the EU-28 was produced in Germany, Italy and Spain. The considerable growth in solar-PV electricity has been driven by rapid technological progress, cost reductions and relatively short project development times. This has not only enabled a rapid and cost-efficient deployment, it has also contributed to putting the consumer at the centre of the energy transition. This ambition regarding consumer empowerment has been confirmed by the proposal for a recast of the Renewable Energy Directive and the Market Design proposals. Regarding regional cooperation, in July 2016, Denmark and Germany signed a cooperation agreement on the mutual opening of auctions for solar-PV installations. This agreement goes in the direction of the opening up of support schemes to cross-border participation that the recast of the Renewable Energy Directive proposes. | Energia fotowoltaiczna rozwijała się w gwałtownym tempie i w roku 2015 stanowiła 12 % całej energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. W 2013 r. jej upowszechnienie było po raz pierwszy większe niż upowszechnienie stałej biomasy. W 2015 r. 38 % fotowoltaicznej energii elektrycznej w UE–28 wytworzono w Niemczech, we Włoszech i w Hiszpanii. Znaczny wzrost fotowoltaicznej energii elektrycznej został spowodowany szybkim postępem technicznym, zmniejszeniem kosztów i stosunkowo krótkim czasem realizacji projektów. Pozwoliło to nie tylko na szybkie i efektywne kosztowo upowszechnienie, ale również przyczyniło się do upodmiotowienia konsumenta w ramach transformacji energetyki. To dążenie do wzmocnienia pozycji konsumentów zostało potwierdzone we wniosku dotyczącym przekształcenia dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii i we wnioskach dotyczących struktury rynku. Odnośnie do współpracy regionalnej w lipcu 2016 r. Dania i Niemcy podpisały porozumienie o współpracy w zakresie wzajemnego otwarcia aukcji dla instalacji fotowoltaicznych. Powyższe porozumienie zmierza do otwarcia programów wsparcia na uczestnictwo podmiotów z innych państw, co zostało zaproponowane w przekształceniu dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii. |
| Electricity generation from biomass on EU-28 level grew from around 9 Mtoe in 2010 to 13 Mtoe in 2015. However, this technology did not reach the level planned for that year. The deployment of biogas and bioliquids combined, both at negligible levels in 2004, reached 7% of renewable electricity in 2015. For what concerns biogas, its use has grown faster than expected, especially in Germany and Italy. | Wytwarzanie energii elektrycznej z biomasy na poziomie UE–28 zwiększyło się z 9 Mtoe w 2010 r. do 13 Mtoe w 2015 r. Technologia ta nie osiągnęła jednak poziomu przewidzianego na ten rok. Upowszechnienie łącznie biogazu i biopłynów, którego poziomy były bardzo niskie w 2004 r., osiągnęło 7 % energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w 2015 r. Odnośnie do biogazu należy stwierdzić, że jego zużycie rosło szybciej, niż przewidywano, szczególnie w Niemczech i we Włoszech. |
| III.Transport | III.Transport |
| Figure 5: EU-28 renewable energy in transport, by source (source: EUROSTAT, Öko-Institut) | Wykres 5: Energia ze źródeł odnawialnych w transporcie w UE–28 z podziałem na źródła (źródło: EUROSTAT, Öko-Institut) |
| Transport is the only sector which is currently below aggregated NREAP trajectories at EU level, with a 6 % share of renewable energy in 2015 16 . This confirms a rather slow progress to the mandatory 10% target in transport, due to various difficulties including relatively high GHG mitigation costs and regulatory uncertainty 17 . Renewable energy in this sector comes largely from biofuels (88%), with electricity playing a more limited role at this stage. | Transport jest jedynym sektorem, którego wyniki są niższe niż wskazano w zagregowanych kursach NREAP na poziomie UE, z udziałem w odnawialnych źródłach energii wynoszącym 6 % w 2015 r. 16 . Powyższe potwierdza stosunkowo wolne postępy w kierunku obowiązkowego celu dla transportu wynoszącego 10 %, które są spowodowane różnorodnymi trudnościami, w tym stosunkowo wysokimi kosztami ograniczania emisji gazów cieplarnianych i niepewnością regulacyjną 17 . Energia ze źródeł odnawialnych pochodzi w tym sektorze przede wszystkim z biopaliw (88 %), a energia elektryczna odgrywa bardziej ograniczoną rolę. |
| Biodiesel is the main biofuel used for transport in the EU, representing 79% of total use of biofuels in 2015. Despite this leading position, biodiesel did not reach the expected deployment anticipated by the NREAPs trajectory for 2015 (10.9 Mtoe instead of 14.4 Mtoe). The main consumers of biodiesel are France, Germany and Italy. | Biodiesel jest głównym biopaliwem używanym do celów transportu w UE i stanowił 79 % wszystkich biopaliw używanych w 2015 r. Pomimo tej wiodącej roli biodiesel nie osiągnął prognozowanego poziomu upowszechnienia przewidywanego w ramach kursu NREAP na 2015 r. (10,9 Mtoe zamiast 14,4 Mtoe). Największymi konsumentami biodiesla są Francja, Niemcy i Włochy. |
| Bioethanol is the second largest contributor of renewable energy sources to the transport sector and represents 20% of biofuels. However, its use did not reach by far the level expected in NREAPs in 2015 (2.6 Mtoe instead of 4.9 Mtoe). Main consumers in 2015 were Germany, the United Kingdom and France, followed by Spain, Sweden, Poland and the Netherlands. | Bioetanol jest drugim co do wielkości odnawialnym źródłem energii w transporcie i stanowi 20 % biopaliw. Jego zużycie było jednak o wiele niższe niż poziom przewidywany w NREAP na rok 2015 (2,6 Mtoe zamiast 4,9 Mtoe). W 2015 r. największymi konsumentami bioetanolu były Niemcy, Zjednoczone Królestwo i Francja, a następnie Hiszpania, Szwecja, Polska i Niderlandy. |
| Renewable electricity contributed 1.7 Mtoe to gross final energy consumption in transport in 2015 18 , which is 13% lower than the expected aggregated NREAP trajectory. | Energia elektryczna wytwarzana ze źródeł odnawialnych miała wkład w wysokości 1,7 Mtoe w zużycie energii końcowej brutto w transporcie w 2015 r. 18 , czyli o 13 % mniej, niż przewidywano w zagregowanym kursie NREAP. |
| Other renewable energy sources (including biogas) do not play a prominent role in the transport sector at EU-28 level, but are deployed in some Member States (e.g. in Sweden and Finland). | Inne odnawialne źródła energii (w tym biogaz) nie odgrywają znaczącej roli w sektorze transportu na poziomie UE–28, ale są upowszechniane w niektórych państwach członkowskich (np. w Szwecji i Finlandii). |
| The share of biofuels produced from wastes, residues, ligno-cellulosic and non-food cellulosic material 19 in the EU biofuel mix 20 has increased from 1% in 2009 to 23% in 2015 21 , mostly driven by Sweden, the United Kingdom and Germany. At EU level, these biofuels exceeded by three times the planned trajectory, with around 3 Mtoe in 2015, mainly because of the utilization of used cooking oil. | Udział biopaliw wytwarzanych z odpadów, pozostałości, materiałów lignocelulozowych i niespożywczych materiałów celulozowych 19 w koszyku biopaliw UE 20 zwiększył się z 1 % w 2009 r. do 23 % w 2015 r. 21 , do czego w największym stopniu przyczyniły się Szwecja, Zjednoczone Królestwo i Niemcy. Na poziomie UE biopaliwa te przekroczyły trzykrotnie wartości według planowanego kursu, osiągając wartość 3 Mtoe w 2015 r., głównie dzięki wykorzystaniu zużytego oleju spożywczego. |
| b.Detailed assessment by Member State and projections | b.Szczegółowa ocena dla poszczególnych państw członkowskich i prognoz |
| All but one Member State (the Netherlands 22 ) showed average 2013/2014 RES shares which were equal or higher than their corresponding indicative RED trajectory. According to 2015 estimates, 25 Member States already exceeded their 2015/2016 indicative RED trajectories in 2015. Three Member States (the Netherlands, France and Luxembourg) had 2015 RES estimated shares below their 2015/2016 indicative RED trajectory (see Figure 6 ). | Wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem jednego (Niderlandów 22 ) wykazały w roku 2013/2014 średnie udziały OZE nie mniejsze niż odpowiadający im orientacyjny kurs zgodnie z dyrektywą w sprawie odnawialnych źródeł energii. Zgodnie z danymi szacunkowymi za 2015 r. 25 państw członkowskich już osiągnęło poziom wyższy niż przewidywano w orientacyjnych kursach na rok 2015/2016 zgodnie z dyrektywą w sprawie odnawialnych źródeł energii. W przypadku trzech państw członkowskich (Niderlandów, Francji i Luksemburga) szacunkowe udziały OZE na 2015 r. były niższe niż orientacyjny kurs na rok 2015/2016 zgodnie z dyrektywą w sprawie odnawialnych źródeł energii (zob. wykres 6). |
| Figure 6 : Member States current progress towards their 2013/2014 and 2015/2016 indicative RED targets. (source: Öko-Institut, EUROSTAT) | Wykres 6: Aktualne postępy państw członkowskich w zakresie realizacji orientacyjnych celów zgodnie z dyrektywą w sprawie odnawialnych źródeł energii na lata 2013/2014 i 2015/2016. (źródło: Öko-Institut, EUROSTAT) |
| The PRIMES Reference Scenario 2016 assumes that the EU as a whole and a majority of Member States will take sufficient action up to 2020 to achieve their targets. Member States which are currently projected not to meet their national RES binding targets by 2020 23 will have the possibility to use cooperation mechanisms. Table 1 summarizes past, current and expected renewable deployment at Member States level, including current trajectory in the transport sector compared with the 10% specific target. | Scenariusz odniesienia PRIMES 2016 zakłada, że cała UE i większość państw członkowskich podejmą do roku 2020 odpowiednie działania, aby zrealizować swoje cele. Państwa członkowskie, dla których aktualne prognozy przewidują brak realizacji wiążących celów dla OZE na rok 2020 23 , będą miały możliwość wykorzystania mechanizmów współpracy. W tabeli 1 Table 1 podsumowano przeszłe, aktualne i prognozowane upowszechnianie energii ze źródeł odnawialnych na poziomie państw członkowskich, z uwzględnieniem aktualnego kursu w sektorze transportu w odniesieniu do określonego celu na poziomie 10 %. |
| | Tabela 1: Przegląd postępów państw członkowskich w zakresie celów na 2020 r. dotyczących energii ze źródeł odnawialnych (źródło: Öko-Institut, EUROSTAT) |
| Table 1: Overview of Member States' progress towards 2020 targets in renewable energy (source: Öko-Institut, EUROSTAT) | 2. PRZEGLĄD PROCEDUR ADMINISTRACYJNYCH |
| 2. OVERVIEW OF ADMINISTRATIVE PROCEDURES | Bariery administracyjne oznaczają dodatkowe koszty realizacji wynikające z niepewności, co ma szczególny wpływ na projekty w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych, których koszty inwestycji są wyższe niż koszty projektów dotyczących energii konwencjonalnej. Takie bariery mogą powodować opóźnienia w upowszechnianiu lub nawet uniemożliwiać realizację projektów. Przy szybko zmniejszających się kosztach technologii udział procedur administracyjnych w ogólnych kosztach projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych proporcjonalnie rośnie 24 . W dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii zobowiązano państwa członkowskie, aby ich procedury udzielania zezwoleń dla projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych były proporcjonalne i ograniczone do tego, co niezbędne. Określono w niej również obowiązek dla państw członkowskich do określenia w pierwszym sprawozdaniu z postępu prac, czy zamierzają: (i) ustanowić jeden organ administracyjny obsługujący wnioski dotyczące instalacji w zakresie energii ze źródeł odnawialnych; (ii) przewidzieć automatyczne zatwierdzanie wniosków o zezwolenie, w przypadku gdy organ udzielający zezwolenia nie odpowiedział w określonym terminie; (iii) wskazać lokalizacje geograficzne odpowiednie dla eksploatacji energii ze źródeł odnawialnych. |
| Administrative barriers entail additional development costs stemming from uncertainty, which especially impacts renewable projects with higher capital costs compared to conventional energy projects. Such barriers can lead to delays in deployment or even prevent projects from being realised. With rapidly decreasing technology costs, administrative procedures are proportionally gaining weight in the overall cost of renewable projects 24 . The Renewable Energy Directive requires Member States’ permitting procedures for renewable energy projects to be proportionate and necessary. It also includes the obligation for Member States to outline, in their first progress report, whether they intended to (i) establish a single administrative body for applications for renewable energy installations; (ii) provide for automatic approval of permit applications where the authorizing body has not responded within the set time limits; (iii) and indicate geographical locations suitable for exploitation of energy from renewable sources. | Od momentu wejścia w życie dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii państwa członkowskie poczyniły postępy w zakresie zmniejszenia obciążeń administracyjnych. Większość z nich ustanowiła maksymalne okresy trwania procedur udzielania zezwoleń oraz uprościła procedury dla małych projektów, a także określiła lokalizacje geograficzne dla projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych. Ponadto coraz większa liczba państw członkowskich zapewnia podmiotom realizującym projekty możliwość składania wniosków przez internet. Jednak, jak wskazuje wykres 7, nadal istnieją pewne bariery, np. w zakresie punktów kompleksowej obsługi lub automatycznego udzielania zezwoleń po upływie terminu. |
| Member States have made progress on reducing administrative burden since the entry into force of the Renewable Energy Directive. The majority of them have established maximum time limits for permitting procedures as well as facilitated procedures for small-scale projects, and most of them identify geographical sites for renewable projects. Furthermore, an increasing number of Member States offer project developers the possibility to submit online applications. However, as shown in Figure 7 , barriers remain, e.g. for one-stop shops or automatic permission granting after the deadline. | W porównaniu z 2012 r. w roku 2014 sytuacja zmieniła się w znikomym stopniu w odniesieniu do wdrożenia punktów kompleksowej obsługi. Tylko kilka państw, np. Francja, Belgia i Luksemburg, przyjęło ten środek. Niewielką poprawę odnotowano również odnośnie do składania wniosków przez internet, gdzie Austria i Bułgaria rozpoczęły wdrażanie. Ponadto prawie wszystkie państwa członkowskie zaczęły stosować maksymalne terminy. Zmniejszyła się jednakże liczba państw członkowskich stosujących uproszczone procedury dla małych projektów. W tabeli 2 przedstawiono kompleksowe podsumowanie uproszczonych procedur na poziomie państw członkowskich. |
| In comparison to 2012, in 2014 the situation hardly changed regarding the implementation of a one-stop shop. Only a few countries like France, Belgium and Luxemburg adopted this measure. A slight improvement took also place regarding online applications, which Austria and Bulgaria started to implement. Furthermore, the application of maximum time limits did extend to almost all Member States. However, the number of Member States applying facilitated procedures for small scale projects decreased. Table 2 provides a comprehensive overview of facilitated procedures at Member State level. | Wykres 7: Bariery administracyjne w UE w 2014 r. (liczba państw członkowskich, których to dotyczy) (źródło: Öko-Institut) |
| Figure 7: Administrative barriers in the EU in 2014 (number of Member States concerned) (source: Öko-Institut) | Tabela 2: Stan dostępności uproszczonych procedur administracyjnych w państwach członkowskich UE w 2014 r. (źródło: Öko-Institut) |
| Table 2: State of play of the availability of facilitated administrative procedures in EU Member States in 2014 (source: Öko-Institut) | 3. OCENA ZRÓWNOWAŻONEGO CHARAKTERU BIOPALIW W UE |
| 3. ASSESSMENT OF SUSTAINABILITY OF EU BIOFUELS | a.Emisje gazów cieplarnianych |
| a.GHG emission performance | W roku 2014 państwa członkowskie zgłosiły oszczędności netto w zakresie emisji gazów cieplarnianych wynikające z wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w transporcie, wynoszące 35 Mt równoważnika CO2. Większość zgłoszonych oszczędności wynikała z wykorzystania biopaliw, przy niewielkiej – ale stale rosnącej – roli energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. Powyższe oszczędności obejmują wyłącznie emisje bezpośrednie i nie uwzględniają emisji wynikających z pośredniej zmiany użytkowania gruntów. |
| The Member States reported net savings in greenhouse gas emissions resulting from the use of renewable energy in transport of around 35 Mt CO2-equivalent in 2014.Most of these reported savings came from the use of biofuels, with a small but growing role of renewable electricity. These savings cover only direct emissions and do not include emissions from Indirect Land Use Change (ILUC). | Emisje wynikające z pośredniej zmiany użytkowania gruntów dotyczące biopaliw używanych w UE szacuje się na 23 Mt równoważnika CO2, co daje oszczędność netto w wysokości 12 Mt równoważnika CO2 25 . Przy zastosowaniu zakresów uzyskanych z analizy wrażliwości określonych w załączniku VIII do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, emisje wynikające z pośredniej zmiany użytkowania gruntów mieściłyby się w przedziale od 14 do 28 Mt równoważnika CO2, a odpowiadające im oszczędności netto wynosiłyby od 7 do 21 Mt równoważnika CO2. |
| ILUC emissions associated to biofuels consumed in the EU are estimated to be 23 Mt CO2-equivalent, leaving a net saving of 12 Mt CO2-equivalent 25 . Applying the associated sensitivity range as set out in Annex VIII of the Renewable Energy Directive, ILUC emissions would range between 14 and 28 Mt CO2-equivalent and the corresponding net savings between 7 and 21 Mt CO2-equivalent. | Niedawne prace w zakresie opracowywania modeli 26 skutków pośredniej zmiany użytkowania gruntów dla poszczególnych surowców do produkcji biopaliw potwierdzają, że emisje spowodowane pośrednią zmianą użytkowania gruntów mogą być znacznie wyższe dla biopaliw wytwarzanych z tłuszczów roślinnych w porównaniu z biopaliwami wytwarzanymi ze skrobi lub cukru. Zaawansowane biopaliwa z upraw niespożywczych mają zasadniczo bardzo niski poziom emisji związanych z pośrednią zmianą użytkowania gruntów lub emisje takie nie występują w ogóle. |
| Recent modelling work 26 of the ILUC impacts of individual biofuel feedstock confirms that ILUC emissions can be much higher for biofuels produced from vegetable oils compared to biofuels produced from starch or sugar. Advanced biofuels from non-food crops have generally very low or no ILUC emissions. | b.Handel i państwa będące głównymi dostawcami |
| b.Trade and main supplier countries | W 2014 r. około 10 % bioetanolu i około 26 % biodiesla zużywanego w UE pochodziło z importu. Głównym eksporterem biodiesla była Malezja, a bioetanolu Gwatemala, Boliwia, Pakistan, Rosja i Peru 27 . Trzy z tych państw 28 uczestniczą w unijnym szczególnym rozwiązaniu motywacyjnym dotyczącym zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów („GSP Plus”). W pierwszym sprawozdaniu dotyczącym ogólnego systemu preferencji za okres 2014–2015 29 przedstawiono analizę sytuacji w zakresie praw człowieka i praw pracowniczych, ochrony środowiska i dobrych rządów w tych państwach. W 2015 r. import bioetanolu i biodiesla zmniejszył się, przy czym największy spadek dotyczył importu etanolu z państw GSP Plus. |
| In 2014, around 10% of bioethanol and around 26% of biodiesel consumed in the EU was imported. The main exporting countries were Malaysia for biodiesel and Guatemala, Bolivia, Pakistan, Russia, Peru for bioethanol 27 . Three of them 28 participate in the EU Special Incentive Arrangement for Sustainable Development and Good Governance ("GSP+"). The first Report on the Generalized Scheme of Preferences for the period 2014-2015 29 provides an analysis of the situation on human and labor rights, environmental protection and good governance in these countries. In 2015, imports of bioethanol and biodiesel decreased with largest decrease of ethanol imports from GSP+ countries. | Dane dotyczące rozróżnienia na poszczególne surowce do produkcji bioetanolu i biodiesla zużywanego w UE różnią się w zależności od źródła informacji 30 . Wszystkie dostępne źródła potwierdzają jednak, że etanol używany w UE jest przeważnie wytwarzany z pszenicy, kukurydzy i buraków cukrowych, oraz że w 2014 r. ponad 50 % biodiesla zużytego w UE zostało wyprodukowane z rzepaku, przy czym wykorzystanie olejów i tłuszczów odpadowych, a także oleju palmowego wzrosło znacznie od 2010 r. 31 . Zgodnie z danymi branżowymi ponad 60 % biodiesla i ponad 90 % bioetanolu zużywanego w UE wyprodukowano z unijnych surowców 32 . |
| Data regarding the disaggregation by feedstock for production of bioethanol and biodiesel consumed in the EU differs depending on information source 30 . All available sources however confirm that EU ethanol is mainly produced from wheat, maize and sugar beet, and that in 2014, more than 50% of biodiesel consumed in the EU was produced from rapeseed while the use of waste oils and fats but also of palm oil has significantly increased since 2010 31 . In accordance with industry data, more than 60% of biodiesel and more than 90% of bioethanol consumed in the EU was produced from the EU feedstock 32 . | Surowce do produkcji bioetanolu spoza UE importuje się z Ukrainy (kukurydza, pszenica), Kanady (pszenica), Rosji i Mołdawii (jęczmień, żyto) i Serbii (buraki cukrowe) 33 . Największymi eksporterami do UE surowców do biodiesla były Indonezja i Malezja (olej palmowy), Brazylia i Stany Zjednoczone (soja) 34 . Większość oleju rzepakowego pochodzi z UE 35 . Potencjał surowców dla zaawansowanych paliw odnawialnych jest bardzo duży, ale instalacje wytwórcze na skalę komercyjną są nadal ograniczone. |
| Non –EU bioethanol feedstock is imported from Ukraine (maize, wheat), Canada (wheat), Russia and Moldova (barley, ray), and Serbia (sugar beet). 33 The largest exporters of biodiesel feedstock to the EU were Indonesia and Malaysia (palm oil), Brazil and the US (soybean) 34 . The majority of rapeseed oil is of EU origin 35 . Feedstock potential for advanced renewable fuels is very large, but production facilities at commercial scale are still limited. | Tabela 3: Baza surowcowa dla produkcji bioetanolu i biodiesla w UE–28 w 2014 r. (źródło: USDA FAS 2016) |
| Table 3 : Feedstock base of the EU-28 bioethanol and biodiesel production in 2014 (source: USDA FAS 2016) | c.Użytkowanie gruntów i zmiana użytkowania gruntów |
| c.Land use and land use change | Podczas gdy powierzchnia lasów, powierzchnia obszarów naturalnych i powierzchnia obszarów gospodarki człowieka zwiększyły się w UE w latach 2000–2016, powierzchnia użytków zielonych zmniejszyła się. W 2015 r. stosunek użytków zielonych do gruntów rolnych zmniejszył się o 2,01 % w porównaniu do stosunku odniesienia obliczonego na podstawie danych za rok 2005 36 . W latach 2006–2016 utrata trwałych użytków zielonych wyniosła 3 mln ha (-4,9 %) 37 . Chociaż nie można określić związku przyczynowego pomiędzy zmniejszaniem się użytków zielonych a zwiększaniem powierzchni upraw wykorzystywanych do produkcji biopaliw w całej Unii, fakt taki został podany przez jedno z państw członkowskich 38 . |
| While the forest area, natural area and artificial area increased in the EU between 2000 and 2016, grassland decreased. In 2015, the ratio of grassland to agricultural land declined by 2.01% as compared to the reference ratio calculated on the basis of 2005 data 36 . The loss of permanent grassland between 2006 and 2016 amounted to 3 Mha (-4.9%) 37 . While a direct causal relationship between the loss of grassland area and an increase in the area of cropland used for the production of biofuels could not be found in the Union as a whole, it has been reported by one Member State 38 . | Najnowsze modele dotyczące pośredniej zmiany użytkowania gruntów 39 wskazują, że do 2020 r. polityka UE dotycząca biopaliw może doprowadzić do zwiększenia powierzchni gruntów uprawnych o 1,8 mln ha w UE oraz o 0,6 mln ha w pozostałych częściach świata, z czego zwiększenie o 0,1 mln ha odbędzie się kosztem lasów. Na poziomie globalnym zwiększenie powierzchni gruntów uprawnych odbędzie się kosztem użytków zielonych (-1,1 mln ha), ziemi leżącej odłogiem (-0,9 mln ha) i innych obszarów naturalnej roślinności (-0,4 mln ha). |
| The most recent ILUC modelling 39 indicates that, by 2020, the EU biofuel policy could lead to an expansion of 1.8 Mha of cropland in the EU and to 0.6 Mha in the rest of the world, with 0.1 Mha at the expense of forest. Expansion of cropland at global level would occur at the expense of grassland (-1.1 Mha), abandoned land (-0.9 Mha) and other natural vegetation (-0.4 Mha). | d.Kwestie dotyczące środowiska, gospodarki i rozwoju |
| d.Environment, economic and development issues | W UE nie zaobserwowano żadnych negatywnych skutków produkcji biopaliw i biopłynów dla bioróżnorodności, zasobów wodnych, jakości wody i gleby 40 . Pośrednia zmiana użytkowania gruntów może jednak spowodować szkody dla bioróżnorodności, jeżeli zwiększanie się powierzchni gruntów będzie miało miejsce w obszarach wrażliwych, takich jak lasy i obszary trawiaste o wysokiej bioróżnorodności. |
| No significant negative effects from the production of biofuels and bioliquids on biodiversity, water resources, water quality and soil quality were found in the EU 40 . However, indirect land use change can cause biodiversity losses if additional land expansion takes place in sensitive areas, such as forests and highly biodiverse grassland. | Odnośnie do jakości gleb, w UE tego typu zagrożenia są uwzględniane we wspólnej polityce rolnej oraz w unijnych i krajowych przepisach dotyczących ochrony środowiska. W przypadku państw trzecich do degradacji gleby może dojść, gdy rozszerzanie terenów pod uprawy na potrzeby biopaliw odbywa się na terenach, które nie nadają się do użytku rolnego Badania naukowe wskazują, że szereg partnerów handlowych UE w zakresie surowców do produkcji biopaliw (np. Rosja, Ukraina, Kanada, Peru i Brazylia) ma grunty uprawne charakteryzujące się niską przydatnością do uprawy (niezależnie od ostatecznego wykorzystania upraw), co ma wpływ na gleby 41 . |
| As regards soil quality, in the EU these risks are addressed by the Common Agricultural Policy and European and national environmental legislation. Concerning third countries, soil degradation could occur when biofuel expansion takes place on land which is not well-suited for agricultural use. Research shows that a number of EU biofuel feedstock trading partners (e.g. Russia, Ukraine, Canada, Peru and Brazil) have cropland areas characterized by low suitability for cropping (irrespectively of the final use of crops), hence leading to soil impacts 41 . | W UE nie zaobserwowano żadnych skutków produkcji biopaliw dla dostępności wody. Odnośnie do jakości wody Niemcy zgłosiły negatywne skutki spowodowane obecnością azotanów w obszarach o wysokiej intensywności hodowli zwierząt gospodarskich i w obszarach, w których ponad 50 % gruntów ornych wykorzystywano do uprawy kukurydzy na potrzeby produkcji biogazu, który jest jednakże wykorzystywany głównie do wytwarzania energii elektrycznej. W państwach trzecich, tj. jeśli chodzi o partnerów handlowych UE w zakresie eksportu biopaliw, nie znaleziono dowodów na bezpośredni związek między produkcją biopaliw a deficytem wody. |
| No impacts of biofuel production on the availability of water in the EU were reported. As regards water quality, Germany has reported negative impacts due to nitrates in areas with high livestock intensity and more than 50% of arable land used for maize production for biogas, which however is mainly used for electricity generation. In third countries, no evidence of direct linkages between biofuel production and water stress were identified in the biofuel exporting partners to the EU. | W przypadku cen żywności należy zwrócić uwagę, iż w latach 2012–2015 odnotowano spadek cen towarów rolnych. W 2015 r. cena olejów roślinnych osiągnęła najniższy poziom od 2005 r. (w USD) 42 , natomiast wzrosły ceny mączek z nasion oleistych i makuchów. Mniejsze zapotrzebowanie na oleje roślinne ze strony sektora produkcji biopaliw było jednym z czynników, które przyczyniły się do spadku cen olejów i tłuszczów 43 . Inne czynniki to: wysoka podaż i wysokie zapasy zbóż, zastąpienie mączki ziarnami zbóż oraz niskie ceny ropy naftowej. |
| Concerning food prices, it should be noted that between 2012 and 2015, prices of agriculture commodities decreased. In 2015, the price of vegetable oils reached its lowest level since 2005 (in USD) 42 , while prices for oilseed based meals and cakes for feed increased. Lower biofuel demand for vegetable oils was among the factors contributing to the fall in oils/fats prices 43 . Other factors include: high supply and stocks of grains, substitution of meals with cereals, and low crude oil prices. | Zużycie etanolu w UE miało znikomy wpływ na ceny zbóż, jeżeli weźmie się pod uwagę, że udział UE w globalnym rynku etanolu nie przekroczył 7 %, a czynnikiem decydującym o cenach na światowych rynkach zbóż jest głównie popyt na pasze. W przyszłości największego wzrostu zużycia biopaliw oczekuje się w państwach rozwijających się, natomiast prognozuje się, że większy popyt na żywność i pasze dla zwiększającej się i coraz zamożniejszej populacji zostanie w przeważającej części zaspokojony poprzez wzrost produktywności, w ramach którego poprawa wydajności ma odpowiadać za 80 % zwiększenia produkcji zbóż 44 . |
| The EU ethanol consumption had negligible impact on cereal prices given that the EU share in the global ethanol market did not exceed 7%, and the global cereal market is driven mainly by demand for feed. In the future, the strongest biofuel consumption growth is expected in developing countries, while the increased demand for food and feed for a growing and more affluent population is projected to be mostly met through productivity gains, with yield improvements expected to account for about 80% of the increase in crop output 44 . | Odnośnie do praw do użytkowania gruntów najnowsze doniesienia dotyczące dużych transakcji w obrocie gruntami potwierdzają ustalenia sprawozdania Komisji z 2015 r. dotyczącego postępów w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, że jedynie niewielka część projektów dotyczących biopaliw poza UE była realizowana z przeznaczeniem dla rynku UE. Wiele projektów dotyczących nabywania gruntów rozpoczętych na początku XXI wieku nie powiodło się i nie zaowocowało rzeczywistymi przedsięwzięciami w zakresie produkcji biopaliw. W latach 2014–2015 zainteresowanie inwestorów było niskie – nieco ponad połowa (51 %) nabytych gruntów pozostała niewykorzystana (67 % w Afryce Subsaharyjskiej) 45 . Jednoznaczne powiązanie transakcji z biopaliwami jest trudne, ponieważ rośliny uprawne mogą zostać wprowadzone do łańcucha żywnościowego w zależności od cen towarów w okresie żniw i od innych czynników 46 . Należy również zauważyć, że w celu zaradzenia obawom dotyczącym skutków dla społeczności lokalnych i praw do użytkowania gruntów w krajach rozwijających się Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) przyjęła w 2012 r. wytyczne w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami własności, a w 2014 r. wytyczne w zakresie odpowiedzialnych inwestycji w rolnictwo. W krajach rozwijających się systemy certyfikacji UE dotyczące zrównoważonej gospodarki i oparte na porozumieniu zainteresowanych stron (np. ISCC, RSPO, RED, RSB, EU RED) obejmują również aspekty społeczne, gospodarcze i środowiskowe związane ze zrównoważonym rozwojem, które wykraczają poza obowiązkowe kryteria zrównoważonego rozwoju UE. |
| Regarding land use right, the most recent reports on large-scale land deals confirm the finding of the 2015 Commission progress report on renewable energy that only very small share of biofuel projects outside the EU have been developed with the EU market in mind. And many land acquisition projects launched in early 2000s failed and did not materialise in real biofuel production projects. The interest of investors was low in 2014 – 2015, with just over half (51%) of the acquired land left idle (67% in sub-Saharan Africa) 45 . Clear attribution of deals to biofuels is difficult as the agriculture crops may end up in the food chain depending on commodity prices at harvest time or other factors 46 . It should be also noted that, in order to address the concerns related to impacts on local communities and land use rights in developing countries, the Food and Agriculture Organization (FAO) has adopted in 2012 the Guidelines on Responsible Governance of Tenure and in 2014 the Guidelines for Responsible Investments in Agriculture. In developing countries, the multi-stakeholder EU sustainability certification schemes (e.g. ISCC, RSPO RED, RSB EU RED) cover also social, economic and environmental sustainability aspects that go beyond the EU mandatory sustainability criteria. | 4. WNIOSKI |
| 4. CONCLUSIONS | Promowanie energii ze źródeł odnawialnych jest podstawowym elementem polityki energetycznej UE znajdującym odzwierciedlenie w art. 194 TFUE i wnosi znaczny wkład we wdrożenie strategii ramowej na rzecz unii energetycznej. Nowe ramy regulacyjne na okres po 2020 r. zaproponowane przez Komisję w listopadzie 2016 r. w pakiecie „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków” opierają się na doświadczeniach zgromadzonych odnośnie do obowiązującej dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii. Mają one na celu dalszą europeizację polityki w zakresie energii ze źródeł odnawialnych i maksymalizację jej wykorzystania w budynkach, transporcie i przemyśle. Komisja zaproponowała wzmocnienie przepisów w celu stworzenia właściwych warunków dla inwestycji, z uwzględnieniem stopniowego transgranicznego otwarcia wsparcia, zasady niedziałania wstecz i przyspieszenia procedur administracyjnych, a także nadania konsumentom większych uprawnień. W stosunku do sektorów energii elektrycznej, transportu oraz ogrzewania i chłodzenia zaproponowano szereg konkretnych środków, przy czym sugeruje się wykorzystanie celów krajowych na 2020 r. jako podstawy do określania dalszych postępów państw członkowskich po roku 2020. Odnośnie do bioenergii Komisja zaproponowała wzmocnienie ram zrównoważonego rozwoju dla bioenergii poprzez ich rozszerzenie również na biomasę i biogaz używane do wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w dużych instalacjach energetycznych. |
| The promotion of renewable energy is an essential part of EU energy policy, as recognised in Article 194 TFEU, and largely contributes to the implementation of the Energy Union Framework strategy. The new regulatory framework for after 2020 proposed by the Commission as part of the 'Clean Energy for All Europeans' package in November 2016 builds upon the experience accumulated under the existing Renewable Energy Directive. It aims at further Europeanising renewable energy policy and maximising its use in buildings, transport and industry sectors. The Commission has proposed reinforced provisions to set the conditions right for investments, including progressive cross-border opening of support, the principle of non-retroactivity and accelerated administrative procedures, as well consumers' empowerment. Electricity, transport and heating and cooling sectors are all targeted with a number of concrete measures, while it is proposed to use 2020 national targets as baseline for Member States' further progress after 2020. In relation to bioenergy, the Commission has proposed to strengthen the EU sustainability framework for bioenergy by extending it to cover also biomass and biogas used for heat and power in large energy installations. | Z udziałem w wysokości 16 % w zużyciu energii końcowej w 2014 r. UE i większość państw członkowskich 47 jest na dobrej drodze w zakresie upowszechniania energii ze źródeł odnawialnych 48 . Dane szacunkowe za 2015 r. wskazują jednak, że państwa członkowskie będą musiały kontynuować starania, aby zrealizować swoje wiążące cele na rok 2020, ponieważ wyznaczony kurs staje się coraz bardziej stromy. Odnosi się to w szczególności do Francji, Luksemburga i Niderlandów, które to państwa będą musiały znacznie zwiększyć swoje udziały w 2016 r., aby osiągnąć wartości określone w swoich kursach. W bardziej dalekosiężnej perspektywie prognozy wskazują, że UE jako całość zrealizuje swój cel wynoszący 20 % do 2020 r. Jednak niektóre państwa członkowskie, np. Irlandia, Luksemburg, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo, mogą być zmuszone do wzmocnienia współpracy z innymi państwami członkowskimi, wykorzystując mechanizmy współpracy, takie jak transfery statystyczne, w celu terminowej realizacji wiążących celów krajowych. |
| With a 16% share in final energy consumption in 2014, the EU and the vast majority of Member States 47 are well on track in terms of renewable energy deployment 48 . However, 2015 estimates show that Member States will have to continue their efforts to reach their 2020 binding targets, as the trajectory becomes steeper. This especially applies for France, Luxembourg and the Netherlands, which will have to substantially increase their shares in 2016 in order to keep on track with their respective trajectories. On a more forward-looking perspective, projections show that the EU as a whole would reach its 20% target by 2020. However, some Member States such as Ireland, Luxembourg, the Netherlands and the United Kingdom might have to reinforce cooperation with other Member States by using cooperation mechanisms such as statistical transfers to timely reach their national binding targets. | Stanowiące nieomal połowę 49 zużycia energii końcowej na poziomie UE ogrzewanie i chłodzenie pozostaje największym sektorem pod względem zużycia energii 50 . Sektor ten wnosi również największy wkład w cel w zakresie energii ze źródeł odnawialnych – przypada na niego połowa zużycia energii ze źródeł odnawialnych 51 – nawet jeżeli jego wzrost jest wolniejszy niż wzrost sektora energii elektrycznej. W 2015 r. około 18,1 % energii na ogrzewanie i chłodzenie pochodziło ze źródeł odnawialnych, w czym biomasa miała zdecydowanie największy udział. |
| Representing around half 49 of the final energy consumption at EU level, heating and cooling remains the largest sector in terms of energy consumption 50 . It is also the largest contributor to the renewable energy target, with half of the renewable energy consumption 51 , even if its growth rate has been slower than in the electricity sector. In 2015, around 18.1% of EU heating and cooling was renewable, with biomass representing, by a wide margin, the largest contribution. | Sektor energii elektrycznej rozwijał się najszybciej pod względem udziału odnawialnych źródeł energii, które stanowią obecnie 28,3 % produkcji energii elektrycznej ogółem. W roku 2015 hydroenergia miała nadal największy udział w energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. Pod względem wzrostu najlepszy wynik osiągnęła lądowa energia wiatrowa. Rozwój energii fotowoltaicznej był niestabilny, szczyt wzrostu nastąpił w latach 2011 i 2012, ale od tej pory wskaźniki wzrostu były niższe każdego roku. Niestabilne źródła odnawialne 52 stanowią łącznie 12 % produkcji energii elektrycznej brutto w UE. |
| The electricity sector has seen the fastest growth in renewable share, which currently reaches 28.3% of total electricity production. In 2015, the largest contributor to renewable electricity remained hydropower. The strongest performer in terms of growth is onshore wind. Solar photovoltaic development has been uneven, with a growth peak in 2011 and 2012, but lower growth rates each year since. Together, variable renewables 52 represent 12% of the EU gross electricity generation. | Transport jest sektorem, w którym nadal występuje najwolniejszy wzrost udziału OZE – średnio 0,5 punktu procentowego rocznie w latach 2005–2014, przy wyraźnym spowolnieniu po roku 2011 53 . Udział energii ze źródeł odnawialnych w transporcie wyniósł 5,9 % w 2014 r. (a szacuje się, że w roku 2015 wyniesie tylko 6,0 %), przy czym cel dla tego sektora na 2020 r. wynosi 10 %. Ten wolny postęp jest spowodowany różnorodnymi trudnościami, w tym niepewnością regulacyjną i spóźnionym upowszechnieniem zaawansowanych biopaliw. |
| Transport is the sector which continues to show the slowest growth of renewables, with 0.5 percentage points on average per year from 2005-2014 and a marked slowdown after 2011 53 . Its renewable energy share was 5.9 % in 2014 (and estimated at only 6.0 % in 2015) out of a sector specific target of 10 % for 2020. This slow progress is due to various difficulties, including regulatory uncertainty and a late uptake of advanced biofuels | Państwa członkowskie poczyniły postępy w zakresie usuwania barier administracyjnych, ale osiągnięte rezultaty nie były jednakowe w całej Unii, a możliwości poprawy sytuacji są nadal znaczące, szczególnie w kwestiach automatycznego udzielania zezwoleń po upływie terminu określonego dla zakończenia procedur administracyjnych oraz ustanawiania punktów kompleksowej obsługi. |
| On administrative barriers, Member States have made progress on removing them, but this progress have not been uniform across the Union and there is still ample room for improvement, especially for automatically granting the permit after the administrative procedure's deadline and for establishing one-stop shops. | Odnośnie do zrównoważonego charakteru biopaliw należy stwierdzić, że większość biopaliw zużywanych w UE jest wywarzana w Unii z surowców lokalnych. Nie zaobserwowano żadnych niekorzystnych skutków dla bioróżnorodności, gleb oraz wody i bezpieczeństwa żywnościowego, jak również dla krajów rozwijających się. Obawy budzą jednak zagrożenia związane ze skutkami pośredniej zmiany użytkowania gruntów. Analiza modelu wykazała zagrożenia dotyczące pośredniej zmiany użytkowania gruntów spowodowanej przez biopaliwa produkowane z roślin spożywczych. Dlatego też po przyjęciu dyrektywy w sprawie pośredniej zmiany użytkowania gruntów UE ograniczyła wkład takich biopaliw do celu w zakresie udziału odnawialnych źródeł energii w transporcie wynoszącego 10 %. Ponadto Komisja przedstawiła ostatnio propozycje zmierzające do stopniowego zmniejszenia udziału biopaliw po 2020 r., przy jednoczesnym promowaniu ich zastępowania zaawansowanymi biopaliwami i energią elektryczną wytwarzaną z odnawialnych źródeł energii. |
| On biofuel sustainability, the majority of biofuels consumed in the EU are produced within the Union from domestic feedstock. No significant direct adverse effects on biodiversity, soil and water, food security nor on developing countries have been identified. However, risks of indirect land use change impacts remain of concern. Modelling analysis has found risks of indirect land use change (ILUC) resulting from food based biofuels. This is why, with the adoption of the ILUC Directive, the EU has limited the contribution of these biofuels to the 10% renewables transport target. Furthermore the Commission has recently made proposals to gradually reduce the share of food-based biofuels after 2020, while promoting their progressive replacement through advanced biofuels and renewable electricity. | Podsumowując należy stwierdzić, że wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii oraz inne wnioski w ramach pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, rozpatrywane obecnie przez Parlament Europejski i Radę, mają na celu usunięcie powyższych barier ograniczających dalszy wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych i potwierdzają zdecydowane stanowisko Komisji Europejskiej dotyczące uczynienia z Unii Europejskiej światowego lidera w dziedzinie odnawialnych źródeł energii. |
| In conclusion, the proposal for a recast of the Renewables Directive together with the other proposals of the "Clean Energy for all Europeans" package, now under examination of both the European Parliament and Council, aims to tackle the above-mentioned barriers limiting further renewable energy growth, confirming the determination of the European Commission to make the European Union the world number one in renewables. | (1) Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 140 z 5.6.2009). |
| (1) Directive 2009/28/EC on the promotion of the use of energy from renewable sources, OJ L 140, 5.6.2009 | (2) W odniesieniu do poziomu bazowego w 2005 r., źródło: Öko-Institut, Study on Technical Assistance in Realisation of the 2016 Report on Renewable Energy (opracowanie dotyczące pomocy w przygotowaniu sprawozdania dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych za 2016 r.), dostępne na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/energy/en/studies |
| (2) Compared with 2005 baseline, source: Öko-Institut, Study on Technical Assistance in Realisation of the 2016 Report on Renewable Energy, available under: http://ec.europa.eu/energy/en/studies | (3) Stanowią one część pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków” przedstawionego w dniu 30 listopada 2016 r. |
| (3) as part of the “Clean Energy for All Europeans” package, issued on 30th November 2016 | (4) Jeżeli przyjmiemy wartość współczynnika energii pierwotnej 2,5, jedna jednostka energii ze źródeł odnawialnych mogłaby zastąpić 2,5 jednostki energii elektrycznej z paliw kopalnych. |
| (4) assuming a Primary Energy Factor of 2.5, 1 unit of renewable could replace 2.5 units of fossil electricity | (5) 436 Mt ekwiwalentu CO2 w porównaniu z rokiem bazowym 2005. Źródło: EEA. |
| (5) 436 MtCO2eq compared with 2005 baseline. Source :EEA | (6) Zob. komunikat Komisji „Przyspieszenie innowacji w dziedzinie czystej energii”, COM(2016) 763. |
| (6) See Commission Communication “Accelerating Clean Energy Innovation” Com(2016) 763 | (7) W 2014 r. sektor ten zatrudniał 1 mln osób, a jego łączne obroty osiągnęły około 144 mld EUR (sprawozdanie EurObserv’ER). |
| (7) in 2014, above 1million persons were employed in this sector and the combined turnover reached around 144 billion euro (EurObser'ER report) | (8) Dane szacunkowe za 2015 r., źródło: Öko-Institut, Study on Technical Assistance in Realisation of the 2016 Report on Renewable Energy (opracowanie dotyczące pomocy w przygotowaniu sprawozdania dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych za 2016 r.), dostępne na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/energy/en/studies |
| (8) 2015 estimates. source: Öko-Institut, Study on Technical Assistance in Realisation of the 2016 Report on Renewable Energy, available under: http://ec.europa.eu/energy/en/studies | (9) Zagregowane orientacyjne kursy na poziomie UE przedstawiono w celach demonstracyjnych i nie mają one mocy prawnej. |
| (9) Aggregated trajectories at EU-level are provided for illustrative purpose and have no legal value | (10) Szczegółowy opis znajduje się na stronie internetowej: https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/20160713%20draft_publication_REF2016_v13.pdf |
| (10) detailed description available under : https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/20160713%20draft_publication_REF2016_v13.pdf | (11) W załączniku I do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii określono wzór do celów obliczania orientacyjnego kursu na dwa lata jako średniej dla każdego państwa członkowskiego. Na podstawie tego wzoru można uzyskać orientacyjny kurs dla UE–28 jako całości. Ekstrapolację przedstawiono wyłącznie do celów demonstracyjnych i nie ma ona mocy prawnej, ponieważ dla UE jako całości nie wyznacza się orientacyjnego kursu OZE na podstawie dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii. |
| (11) On its Annex I, the renewable energy directive sets out a formula to calculate indicative trajectory for two years as an average for each Member State. One can derive from the formula an indicative trajectory for the EU-28 as a whole. However, this extrapolation is presented for illustrative purposes only and has no legal value, i.e. the EU as a whole does not have any indicative RES trajectory under the renewable energy directive. | (12) Zagregowane NREAP wskazują przewidywane udziały wynoszące 15 % i 16 %, odpowiednio w latach 2014 i 2015. |
| (12) NREAP aggregation indicates an expected share of 15.0 % and 16% respectively in 2014 and 2015. | (13) Na podstawie scenariusza PRIMES EUCO30. |
| (13) based on PRIMES EUCO30 scenario | (14) Dane podane przez Eurostat jako „stałe odnawialne odpady komunalne”. |
| (14) as accounted by Eurostat under "renewable municipal solid waste" | (15) Krajowe programy wsparcia wdrożone przez państwa członkowskie podlegają zasadom dotyczącym pomocy państwa określonym w Wytycznych wspólnotowych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska na lata 2014–2020. |
| (15) National support schemes implemented by Member States are subject to state aid rules, as set out in the Guidelines on State aid for environmental protection and energy 2014 – 2020 | (16) W tym wielokrotne naliczanie. |
| (16) including multiple counting | (17) Na którą wpływ miały dyskusje dotyczące ram prawnych dla biopaliw wyprodukowanych z roślin uprawianych na gruntach rolnych i dla pośredniej zmiany użytkowania gruntów. |
| (17) Influenced by the discussions on the legal framework for biofuels produced from crops grown on agricultural land and ILUC | (18) Bez mnożników. |
| (18) without multiplicators | (19) Poprzednio art. 21 ust. 2 dyrektywy 2009/28/WE. |
| (19) Former Article 21(2) of Directive 2009/28/EC | (20) Biopaliwa spełniające wymogi zaliczane w ramach realizacji celu dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych. |
| (20) compliant biofuels as accounted towards the renewable energy target | (21) W ktoe, bez wielokrotnego naliczania. |
| (21) in ktoe, without mutiple counting | (22) Niderlandy powiadomiły Komisję o przyjęciu nowych środków w celu powrotu do wyznaczonego kursu i zapewnienia zgodności z celem. |
| (22) It has informed the Commission on the adoption of new measures to regain its trajectory and ensure compliance with its target. | (23) Irlandia, Luksemburg, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo. W przypadku Zjednoczonego Królestwa przewidywany niedobór jest jednak bardzo niewielki (około 0,2 %). W powyższym nie uwzględniono Węgier, których niedobór jest niższy niż 0,01 %. |
| (23) Ireland, Luxembourg, the Netherlands and the United Kingdom. For the UK the expected gap is however very short (around 0.2%). Hungary, with a gap below 0.01%, has not been included here | (24) Ocena REFIT dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, SWD(2016) 416 final. |
| (24) Refit Evaluation of the Renewable energy directive, SWD (2016) 416 final | (25) Zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/1513 z dnia 9 września 2015 r. (zwaną dalej dyrektywą ILUC), Komisja jest zobowiązana do złożenia sprawozdania dotyczącego emisji gazów cieplarnianych spowodowanych biopaliwami, z uwzględnieniem pośredniej zmiany użytkowania gruntów, przy użyciu danych dotyczących surowców zamieszczonych w sprawozdaniach państw członkowskich, które mają zostać przedłożone do końca 2017 r. Ponieważ nie dokonano jeszcze całkowitej transpozycji dyrektywy (UE) 2015/1513, a państwa członkowskie nie rozpoczęły jeszcze zgłaszania wymaganych danych, Komisja oparła swoje oceny na danych Eurostatu (ilości biodiesla, innych płynnych biopaliw i biobenzyny zużyte w UE), oraz na danych dotyczących koszyka surowców z opracowania USDA FAS 2016 i danych branżowych. |
| (25) In accordance with Directive (EU) 2015/1513 of 9 September 2015 (so-called ILUC Directive), the Commission is required to report on biofuel GHG emissions, including ILUC emission by using feedstock data from the Member States' reports due by end of 2017. Since the transposition of Directive (EU) 2015/153 is not yet complete and the Member States have not yet started reporting the required data, the Commission based its assessment on data from Eurostat (amounts of biodiesel, other liquid biofuels and biogasoline consumed in the EU) and data from the feedstock mix from USDA FAS 2016 and industry data | (26) Ecofys, IIASA, E4Tech, 2015. |
| (26) Ecofys, IIASA, E4Tech, 2015 | (27) Dane branżowe: zob. dane statystyczne ePUR z dnia 22 września 2016 r. |
| (27) Industry data: see ePUR statistics, published on 22 September 2016. | (28) Boliwia, Pakistan i Peru. Od stycznia 2016 r. Gwatemala nie jest już beneficjentem instrumentu GSP Plus. |
| (28) Bolivia, Pakistan and Peru. Since January 2016 Guatemala is no longer beneficiaries of the GSP+ instrument | (29) COM(2016) 29 final z 28 stycznia 2016 r. |
| (29) COM(2016) 29 final, 28 January 2016. | (30) W przypadku źródeł dla UE–28 przeanalizowano: powszechnie dostępne dane (stowarzyszenia branżowe i USDA FAS), dane handlowe. |
| (30) For EU-28 sources analysed: publicly available data (industry assocaitions and USDA FAS), commercial data | (31) Powszechnie dostępne dane wskazują, że w 2014 r. wykorzystanie olejów i tłuszczów odpadowych zwiększyło się trzykrotnie w stosunku do roku 2010, a wykorzystanie oleju palmowego zwiększyło się ponad dwukrotnie w porównaniu z rokiem 2010. |
| (31) Publicly available data indicates that in 2014, the use of waste oils and fats has increased more than 3 times compared to 2010 and the use of palm oil has more than doubled compared to 2010. | (32) Fediol, ePure, EurObserver. |
| (32) Fediol, ePure, EurObserver | (33) Dane USDA FAS, UN Comtrade: http://comtrade.un.org/ |
| (33) USDA FAS, UN Comtrade data: http://comtrade.un.org/ | (34) Dane USDA FAS, UN Comtrade: http://comtrade.un.org/ |
| (34) USDA FAS, UN Comtrade data: http://comtrade.un.org/ | (35) Dane USDA FAS i UN Comtrade: http://comtrade.un.org/ |
| (35) USDA FAS and UN Comtrade data: http://comtrade.un.org/ | (36) SWD(2016) 218 final Review of greening after one year (przegląd zazieleniania po upływie roku). |
| (36) SWD(2016) 218 final Review of greening after one year | (37) EU Agriculture Outlook 2016 (perspektywy w zakresie rolnictwa UE, 2016). |
| (37) EU Agriculture Outlook 2016 | (38) Niemcy w sprawozdaniu z postępów. |
| (38) Germany, in its progress report | (39) Modele GLOBIOM, Valin 2016. |
| (39) GLOBIOM modelling, Valin 2016 | (40) Sprawozdania państw członkowskich. |
| (40) Member States' reports | (41) IIASA (wyznaczanie przydatności gleb, oceny krajowe). |
| (41) IIASA (Soils suitability mapping, national assesments) | (42) EU Agriculture Outlook 2016 (perspektywy w zakresie rolnictwa UE, 2016). |
| (42) EU Agriculture Outlook 2016 | (43) FAO Food Outlook (prognoza FAO dotycząca żywności), październik 2015 r. |
| (43) FAO Food Outlook October 2015 | (44) OECD-FAO (2016) Agriculture Outlook 2016–2025 (OECD–FAO (2016) prognoza dotycząca rolnictwa na lata 2016–2025). |
| (44) OECD-FAO (2016) Agriculture Outlook 2016 - 2025 | (45) IMF, World Economic Outlook: subdued demand – symptoms and remedies (MFW, światowa prognoza ekonomiczna: stłumiony popyt – symptomy i środki zaradcze), październik 2016 r. |
| (45) IMF, World Economic Outlook: subdued demand – symptoms and remedies. October 2016 | (46) GRAIN report (sprawozdanie dotyczące zbóż), 2016 r. |
| (46) GRAIN report 2016. | (47) Z wyjątkiem Niderlandów. |
| (47) Except the Netherlands | (48) Jako określono w załączniku I do dyrektywy 2009/28/WE. |
| (48) As set ut in Annex I of Directive 2009/28/EC | (49) Na podstawie wskaźników zastępczych za rok 2015, Öko Institut. 45 % w roku 2015 w oparciu o wskaźniki OZE. |
| (49) Based on 2015 proxies, Öko Institut. 45% in 2015 based on RES-denominators | (50) Energia elektryczna pozostaje jednak głównym elementem, jeżeli chodzi o emisje CO2 – 41 % emisji CO2 w UE. |
| (50) In terms of CO2 emissions however, electricity remains a major contirbutor with 41% of EU CO2 emissions | (51) Na podstawie wskaźników zastępczych za rok 2015, Öko Institut. 50 % w roku 2015, z wyłączeniem wielokrotnego zaliczania transportu. |
| (51) Based on 2015 proxies, Öko Institut. 50% in 2015, excluding multiple counting for transport | (52) W tym przypadku energia wiatrowa i słoneczna. |
| (52) Here, wind and solar | (53) Spowolnienie to było spowodowane głównie zmianami w zaliczaniu biopaliw spełniających odpowiednie warunki. |
| (53) Mostly due to changes in accounting compliant biofuels | |
