52021SC0038

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση των κοινών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»

Σύμπραξη ΕΕ-Αφρικής για την παγκόσμια υγεία (Παγκόσμιο πρόγραμμα για την υγεία EDCTP3)

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά ενδεχόμενη σύμπραξη ΕΕ-Αφρικής για την παγκόσμια υγεία (Παγκόσμιο πρόγραμμα για την υγεία EDCTP3)

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Οι λοιμώδεις νόσοι που συνδέονται με τη φτώχεια και οι παραμελημένες λοιμώδεις νόσοι εξακολουθούν να αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου, αναπηρίας και κακής υγείας σε πολλές χώρες, ενώ η μεγαλύτερη επιβάρυνση παρατηρείται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Επιπλέον, εν μέρει λόγω των περιβαλλοντικών και κλιματικών αλλαγών, εμφανίζεται αυξανόμενος αριθμός νέων παθογόνων, ή παθογόνα επανεμφανίζονται με νέα χαρακτηριστικά, προκαλώντας εξάρσεις όπως η COVID-19. Τα εν λόγω παθογόνα μπορούν να διαδοθούν ταχέως σε ολόκληρο τον πλανήτη προκαλώντας τεράστια ανθρώπινα και οικονομικά δεινά σε πολλές χώρες, μεταξύ άλλων και στην Ευρώπη. Παρότι έχουν υπάρξει σημαντικές εξελίξεις στον τομέα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη νέων θεραπειών, η αύξηση της μικροβιακής αντοχής μειώνει την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων θεραπειών και τα διαθέσιμα εμβόλια δεν είναι πάντα επαρκώς αποτελεσματικά. Απαιτούνται νέες τεχνολογίες υγείας, όπως ακριβείς διαγνωστικές εξετάσεις, θεραπευτικές αγωγές και προληπτικά εμβόλια, προκειμένου να μειωθεί η επιβάρυνση από τις λοιμώδεις νόσους και να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι ζουν μια υγιή και παραγωγική ζωή, ιδιαίτερα στην πλέον ευάλωτη και πληττόμενη περιφέρεια, δηλαδή στην υποσαχάρια Αφρική.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Στόχος της σύμπραξης ΕΕ-Αφρικής για την παγκόσμια υγεία (Παγκόσμιο πρόγραμμα για την υγεία EDCTP3) είναι η μείωση της επιβάρυνσης από τις λοιμώδεις νόσους στην υποσαχάρια Αφρική και η συμβολή στον έλεγχο των αναδυόμενων λοιμωδών νόσων παγκοσμίως. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω συνεργασίας με τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής για τη διαμόρφωση ενός κοινού στρατηγικού θεματολογίου έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ) με σκοπό:

·την προώθηση της ανάπτυξης αποτελεσματικών νέων ή βελτιωμένων τεχνολογιών υγείας·

·τον συντονισμό των προσπαθειών Ε&Κ·

·την ενίσχυση της ικανότητας Ε&Κ για την καταπολέμηση των λοιμωδών νόσων· και

·την αύξηση της ετοιμότητας της Ε&Κ, της έγκαιρης ανίχνευσης και του ελέγχου αναδυόμενων ή επανεμφανιζόμενων λοιμωδών νόσων στην υποσαχάρια Αφρική και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Η συντονισμένη και συνεκτική δράση της ΕΕ θα συμβάλει στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού της χρηματοδότησης της Ε&Κ, θα προσελκύσει μια κρίσιμη μάζα οργανισμών και τις επενδύσεις που απαιτούνται για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης για την παγκόσμια υγεία και θα διευκολύνει τη συνεργασία και τη στρατηγική αντιμετώπιση αναδυόμενων και επανεμφανιζόμενων λοιμωδών νόσων. Θα αυξήσει επίσης τον αντίκτυπο και την οικονομική αποδοτικότητα των ευρωπαϊκών δράσεων και επενδύσεων. Μια σύμπραξη που μπορεί να φέρει σε επαφή την ΕΕ, ευρωπαϊκές χώρες, αφρικανικές χώρες, άλλες τρίτες χώρες και χρηματοδότες της παγκόσμιας υγείας από τον ιδιωτικό τομέα θα έχει μείζονα αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Β. Λύσεις

Ποιες είναι οι διάφορες επιλογές για την επίτευξη των στόχων; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Αν όχι, γιατί;

Για την επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων, πέραν των παραδοσιακών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων βάσει προγραμμάτων-πλαισίων, εξετάστηκαν οι ακόλουθες τέσσερις επιλογές:

·ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού·

·συγχρηματοδοτούμενη ευρωπαϊκή σύμπραξη·

·θεσμοθετημένη σύμπραξη βάσει του άρθρου 185 της Συνθήκης της ΕΕ·

·θεσμοθετημένη σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της Συνθήκης.

Η προτιμώμενη επιλογή είναι θεσμοθετημένη σύμπραξη βάσει του άρθρου 187. Με τον τρόπο αυτόν, θα καταστεί εφικτή η συμμετοχή χωρών εκτός των κρατών μελών της ΕΕ και συνδεδεμένων χωρών, π.χ. της υποσαχάριας Αφρικής και άλλων τρίτων χωρών. Η επιλογή του άρθρου 187 θα καταστήσει επίσης εφικτή τη συνεργασία με τη βιομηχανία και φιλανθρωπικά ιδρύματα, κάτι που μπορεί να συμβάλει στην προώθηση του κοινού θεματολογίου Ε&Κ. Η επιλογή αυτή παρουσιάζει τη μεγαλύτερη δυνατότητα να κινητοποιήσει πόρους και να έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Οι ενδιαφερόμενοι εξέφρασαν ομόφωνη προτίμηση για μια θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη βάσει είτε του άρθρου 185 είτε του άρθρου 187. Η επιλογή του άρθρου 187 αναμένεται να συγκεντρώσει ευρύτερο φάσμα ενδιαφερομένων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, κάτι που θα συμβάλει στη διασφάλιση μακροπρόθεσμης δέσμευσης, οικονομικής βεβαιότητας και αποδοτικής οργανωτικής δομής, οδηγώντας σε μεγαλύτερο δυνητικό αντίκτυπο.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η μακροπρόθεσμη και συνεκτική στήριξη των δραστηριοτήτων Ε&Κ για τις λοιμώδους νόσους, των δικτύων, των ερευνητικών ικανοτήτων και της ανταλλαγής γνώσεων μεταξύ οργανισμών και χωρών της Ευρώπης και της υποσαχάριας Αφρικής θα μειώσει την επιβάρυνση από τις νόσους στην υποσαχάρια Αφρική και θα οδηγήσει σε καλύτερο έλεγχο των αναδυόμενων και επανεμφανιζόμενων νόσων στην υποσαχάρια Αφρική και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο αντίκτυπος της σύμπραξης, η οποία εστιάζει στην κλινική έρευνα, αναμένεται να λάβει τη μορφή αποτελεσματικών τεχνολογιών υγείας οι οποίες είναι έτοιμες για παραγωγή, διανομή και πώληση.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το κόστος λειτουργίας της ειδικής δομής εφαρμογής θα είναι μικρότερο από 6 εκατ. EUR ετησίως, ανάλογα με το ποσό του συνολικού προϋπολογισμού. Προβλέπεται επίσης εφάπαξ δαπάνη ύψους 0,3 εκατ. EUR για τη δημιουργία της δομής.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Οι ΜΜΕ θα μπορούν να συμμετέχουν στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων της σύμπραξης. Οι επιπτώσεις για αυτές δεν αναμένεται να διαφέρουν σε σχέση με τις συνήθεις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων βάσει προγραμμάτων-πλαισίων. Ωστόσο, σημαντικές ευκαιρίες —ιδίως όσον αφορά την ψηφιοποίηση των τεχνολογιών υγείας— θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη του τομέα των ΜΜΕ στην Ευρώπη και την Αφρική.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Η σύμπραξη θα συμβάλει στον εξορθολογισμό των δαπανών των κρατών μελών σε Ε&Κ για λοιμώδεις νόσους και στη διεθνή συνεργασία. Θα βοηθήσει επίσης τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής να σχεδιάσουν τους προϋπολογισμούς των εθνικών ερευνητικών συστημάτων τους στον τομέα της υγείας.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Η σύμπραξη θα υποστηρίξει την Ε&Κ σε εμβόλια, διαγωνιστικά μέσα και φάρμακα για λοιμώδεις νόσους οι οποίες πλήττουν κατά κύριο λόγο τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, συμβάλλοντας στη διασφάλιση της υγείας και της ευημερίας των ανθρώπων όλων των ηλικιών (ΣΒΑ3) και στην εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές και παντού (ΣΒΑ1).

Αναλογικότητα;

Η προτιμώμενη επιλογή παρέχει όλα τα στοιχεία για την επίτευξη των στόχων και δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίλυση του προβλήματος.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η πολιτική θα επανεξεταστεί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που καθορίζεται στον κανονισμό για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και σύμφωνα με τις απαιτήσεις που θα οριστούν στη σχετική βασική πράξη.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για την καινοτομία στην υγεία

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά μια ευρωπαϊκή σύμπραξη για την καινοτομία στην υγεία

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Το πρόβλημα για την ΕΕ είναι ότι το εξαιρετικό επίπεδο έρευνας στον τομέα της υγείας δεν μεταφράζεται επαρκώς σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων. Παράλληλα, η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει την παγκόσμια υπεροχή της στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται:

-στην ελλιπή κατανόηση των νόσων·

-στην ανεπαρκή συνεργασία μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας και του κλάδου της υγείας·

-στην περιορισμένη συνεργασία μεταξύ βιομηχανικών τομέων· και

-στους φραγμούς στην αγορά οι οποίοι επηρεάζουν την υιοθέτηση της καινοτομίας από τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Εάν δεν αντιμετωπιστούν τα προβλήματα αυτά, θα οδηγήσουν σε μείωση των δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ) στον τομέα της υγείας στην ΕΕ και σε περιορισμένη βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί αρνητικά η δημόσια υγεία και ευημερία. Η προτεινόμενη πρωτοβουλία αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις και ανταποκρίνεται στη βασική σύσταση που διατυπώθηκε στην ενδιάμεση αξιολόγηση της προηγούμενης πρωτοβουλίας, της κοινής επιχείρησης της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα 2 (ΚΕ IMI2), δηλαδή να καταστεί εφικτή η ενεργή συμμετοχή βιομηχανικών τομέων εκτός της φαρμακευτικής βιομηχανίας.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

-συμβολή στη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού οικοσυστήματος Ε&Κ στον τομέα της υγείας το οποίο διευκολύνει τη μετατροπή των επιστημονικών γνώσεων σε καινοτομίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των τελικών χρηστών, των ασθενών και των επαγγελματιών του κλάδου της υγείας·

-διευκόλυνση της ανάπτυξης ανθρωποκεντρικών καινοτομιών που αντιμετωπίζουν μη καλυπτόμενες ανάγκες δημόσιας υγείας· και

-βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου της υγείας στην ΕΕ χάρη σε ενισχυμένη διατομεακή συνεργασία.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Οι προκλήσεις στον τομέα της υγείας είναι παγκόσμιου χαρακτήρα, όπως και η Ε&Κ που απαιτείται για την αντιμετώπισή τους. Τα περισσότερα νομικά πλαίσια που σχετίζονται με την υγεία και ρυθμίζουν την ανάπτυξη και την είσοδο καινοτόμων τεχνολογιών υγείας στην αγορά (π.χ. για κλινικές δοκιμές, φάρμακα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, διαγνώσεις in vitro και προηγμένες θεραπείες) βασίζονται σε κανονιστικά πλαίσια της ΕΕ. Οι περισσότερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υγείας έχουν παρουσία σε ολόκληρη την ΕΕ. Το πεδίο εφαρμογής και η κλίμακα της πρωτοβουλίας υπερβαίνουν την ικανότητα μεμονωμένων κρατών μελών και απαιτούν την κινητοποίηση πόρων και ενδιαφερομένων σε επίπεδο ΕΕ.

Β. Λύσεις

Οι επιλογές είναι οι εξής:

-τακτικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»·

-σύμπραξη κοινού προγραμματισμού και

-θεσμοθετημένη σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ.

Η προτιμώμενη επιλογή είναι η θεσμοθετημένη σύμπραξη. Παρέχει βέλτιστη αναλογία κόστους-αντικτύπου, λαμβανομένων επίσης υπόψη των συναφών κινδύνων, και προβλέπεται ότι θα εκπληρώσει αποτελεσματικά τους στόχους και θα επιτύχει τις αναμενόμενες επιπτώσεις.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Η επιλογή της θεσμοθετημένης σύμπραξης έτυχε της μεγαλύτερης υποστήριξης σε όλες τις δραστηριότητες διαβούλευσης και σε όλες τις κατηγορίες ενδιαφερομένων (κράτη μέλη, ενώσεις του κλάδου, ερευνητές, δημόσιες αρχές, ΜΚΟ και το ευρύ κοινό). Χάρη στη μακροπρόθεσμη δέσμευση και χρηματοδότηση, θεωρήθηκε η αποτελεσματικότερη επιλογή από άποψη επιστημονικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων. Θεωρήθηκε ότι η νομικά δεσμευτική ρύθμιση παρέχει εμπιστοσύνη, ειδικότερα όσον αφορά τη διαχείριση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η ανταλλαγή δεδομένων που απαιτείται για την επίτευξη αποτελεσμάτων. Για όλες τις ομάδες ενδιαφερομένων, αλλά ιδίως για τον δημόσιο τομέα, η ευκαιρία να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στον καθορισμό του ερευνητικού θεματολογίου έχει καίρια σημασία για την επίτευξη κοινωνικού αντικτύπου.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η θεσμοθετημένη σύμπραξη θα διασφαλίσει καλύτερα τη συνεχή και πλήρη προσήλωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στην υλοποίηση μιας από κοινού συμφωνηθείσας, μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την Ε&Κ στον τομέα της υγείας. Συνάδει με τη μόχλευση χρηματοδοτικών πόρων ή πόρων σε είδος από τη βιομηχανία για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης από την ΕΕ. Αναμένεται να στηρίξει την ανάπτυξη στρατηγικής για την καινοτομία στον τομέα της υγείας η οποία ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής. Η προτιμώμενη επιλογή αναμένεται να καταστήσει επίσης δυνατή τη σύσταση γραφείου προγράμματος για ειδικές δραστηριότητες διοικητικής υποστήριξης, συντονισμού και επικοινωνίας.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η ΕΕ και οι ενώσεις του κλάδου-μέλη θα χρηματοδοτήσουν από κοινού τη σύμπραξη, ενώ οι δεύτερες θα παράσχουν τουλάχιστον το 50 % του συνολικού προϋπολογισμού. Οι εταίροι θα πρέπει επίσης να κινητοποιήσουν τους πόρους που απαιτούνται για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των χρηματοδοτούμενων δράσεων και των διοικητικών δαπανών του γραφείου προγράμματος. Οι ενώσεις θα αναλάβουν επίσης συμπληρωματικές δραστηριότητες, όπως προβλέπεται στη νομοθετική πράξη.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Χάρη στη στενή αλληλεπίδραση του κλάδου της υγείας (συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ) με την ακαδημαϊκή κοινότητα, όλοι οι εταίροι αναμένεται να ενισχύσουν την επιστημονική τους βάση για την παροχή καινοτόμων λύσεων υγείας. Με τον τρόπο αυτόν, και με την έγκαιρη συμμετοχή άλλων φορέων του τομέα της δημόσιας υγείας, ο κλάδος θα είναι σε θέση να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες των τελικών χρηστών, δηλαδή των ασθενών, των επαγγελματιών του κλάδου της υγείας και των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης. Αναμένεται επίσης να βελτιωθεί η ανταγωνιστική θέση τους στις παγκόσμιες αγορές και να ενισχυθεί η οικονομία και η τεχνολογική κυριαρχία της ΕΕ. Η ενσωμάτωση διαφόρων τομέων του κλάδου θα δημιουργήσει ένα πιο ευέλικτο και φιλικό προς τις ΜΜΕ συνεργατικό οικοσύστημα Ε&Κ.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Καμία σημαντική επίπτωση στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Θετική συμβολή στα θεμελιώδη δικαιώματα (δικαίωμα στην υγεία και δικαίωμα πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων της προληπτικής περίθαλψης και της περίθαλψης για λόγους θεραπείας)·

Τα νέα προϊόντα υγείας που βασίζονται σε δεδομένα και τα ψηφιακά εργαλεία θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις στον χειρισμό των προσωπικών δεδομένων υγείας και, συνεπώς, στα δικαιώματα που αφορούν την ιδιωτική ζωή·

Τα ψηφιακά εργαλεία θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην αλυσίδα αξίας της «έξυπνης υγείας» και στην τυποποίηση, στηρίζοντας τη βιομηχανική υπεροχή της ΕΕ·

Καμία επίπτωση στην απλούστευση και σε ρυθμιστικές πτυχές, καμία διοικητική επιβάρυνση.

Αναλογικότητα;

Η προτιμώμενη επιλογή είναι αναλογική προς τα απαιτούμενα για την αντιμετώπιση των επίμαχων προβλημάτων.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η πρωτοβουλία θα επανεξεταστεί σύμφωνα με τις διατάξεις του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και αποφάσεις που θα οριστούν στον σχετικό κανονισμό του Συμβουλίου.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για τις βασικές ψηφιακές τεχνολογίες

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά ενδεχόμενη θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη για τις βασικές ψηφιακές τεχνολογίες

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Οι «βασικές ψηφιακές τεχνολογίες» (ΒΨΤ) είναι ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα που υποστηρίζουν όλα τα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες. Θεωρούνται βασικές διότι αποτελούν τα βασικά δομικά στοιχεία των ψηφιακών συστημάτων.

Εάν η ΕΕ δεν διατηρήσει την υπεροχή της στα ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα, κινδυνεύει να χάσει την ισχυρή της θέση στην αγορά σε τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η υγειονομική περίθαλψη, η βιομηχανική παραγωγή, η αεροδιαστημική και η ασφάλεια.

Κινδυνεύει επίσης να καταστεί ουραγός σε αναδυόμενες τάσεις και τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) και η υπολογιστική παρυφών, και στις σχετικές αγορές που δημιουργούν ζήτηση ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων τα οποία θα πρέπει να έχουν διαφορετικά επίπεδα επιδόσεων από αυτά που είναι διαθέσιμα σήμερα.

Ένα σημαντικό πρόβλημα το οποίο αναμένεται να αντιμετωπίσει η ΕΕ είναι η ασφάλεια του εφοδιασμού αξιόπιστων και ασφαλών τεχνολογιών κατασκευαστικών στοιχείων για υποδομές κρίσιμης σημασίας και βιομηχανικούς τομείς που έχουν ζωτική σημασία για την οικονομία.

Η μη εναρμόνιση αυτών των ΒΨΤ με τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ θα της στερήσει ένα σημαντικό εργαλείο για την εξασφάλιση της επίτευξης των κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων της μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Προσπάθειες σε επαρκή κλίμακα και με επαρκή βαθμό συντονισμού στον τομέα της Ε&Κ για τη συγκέντρωση κρίσιμης μάζας πόρων, την οργάνωση πολλαπλών ικανοτήτων και συμφερόντων και τον προσανατολισμό τους προς ένα κοινό θεματολόγιο με τους ακόλουθους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030:

1.Ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας της ΕΕ στα ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για τη στήριξη των μελλοντικών αναγκών των «κάθετων» κλάδων και της οικονομίας γενικότερα.

Εξασφάλιση της παραμονής της ΕΕ στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας σε προηγμένα ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα που συμβάλλουν στη δημιουργία ανθεκτικών στρατηγικών αλυσίδων αξίας. Αυτό θα καθίσταται ολοένα σημαντικότερο καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός εξελίσσεται και οι ψηφιακές τεχνολογίες επεκτείνονται σε διάφορους τομείς.

Η μεγαλύτερη κυριαρχία θα πρέπει να μεταφραστεί σε διπλασιασμό της αξίας του σχεδιασμού και της παραγωγής ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων στην ΕΕ έως το 2030, κατ’ αναλογία προς την παρουσία της στον τομέα των προϊόντων και υπηρεσιών γενικά.

2.Δημιουργία επιστημονικής αριστείας και υπεροχής της ΕΕ στην καινοτομία στον τομέα των αναδυόμενων τεχνολογιών συστατικών στοιχείων και συστημάτων

Η περαιτέρω μικρογράφηση προς τα φυσικά όρια, η ταχεία διείσδυση της ΤΝ και η ανάδυση προτύπων υπολογιστικής παρυφών και εναλλακτικής υπολογιστικής δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τα ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα και τις εφαρμογές τους. Μια στέρεη επιστημονική βάση στους αναδυόμενους τομείς μπορεί να δώσει στην ΕΕ τη δυνατότητα να αδράξει αυτές τις ευκαιρίες. Οι ΜΜΕ και οι νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να επωφεληθούν από τα νέα οικοσυστήματα και να συμβάλουν στη διαμόρφωσή τους.

Οι ΜΜΕ θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού συμμετεχόντων σε πρωτοβουλίες ΒΨΤ και να λαμβάνουν τουλάχιστον το 20 % της δημόσιας χρηματοδότησης.

3.Διασφάλιση ότι οι τεχνολογίες συστατικών στοιχείων και συστημάτων ανταποκρίνονται στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις της ΕΕ

Η ΕΕ και οι εθνικές δημόσιες αρχές θα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο σε μια συντονισμένη πρωτοβουλία διασφαλίζοντας την εναρμόνισή της με τις πολιτικές προτεραιότητες. Οι τεχνολογίες ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων θα πρέπει να παρέχουν κατάλληλα επίπεδα εμπιστοσύνης και ιδιωτικότητας και να συμβάλλουν στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ.

Στόχος της πρωτοβουλίας θα είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 32,5 % έως το 2030 1 .

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Τα ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα υποστηρίζουν τις βιομηχανικές αλυσίδες αξίας που έχουν σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η ταχύρρυθμη τεχνολογική πρόοδος στη βιομηχανία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι ασιατικές χώρες πραγματοποιούν τεράστιες επενδύσεις προκειμένου να βρίσκονται στην αιχμή του δόρατος και να ελαχιστοποιήσουν την εξάρτησή τους από άλλες περιοχές, απαιτεί συντονισμένη απόκριση σε επίπεδο ΕΕ.

Καμία μεμονωμένη χώρα ή οργανισμός δεν είναι να επιτύχει τους ανωτέρω στόχους. Μόνο η κινητοποίηση σε επίπεδο ΕΕ, με τη συμμετοχή των κρατών μελών και της βιομηχανίας, θα διασφαλίσει την αναγκαία στρατηγική προσέγγιση και κρίσιμη μάζα πόρων, ικανοτήτων και συμφερόντων.

Β. Λύσεις

Ως μέσο στήριξης της Ε&Κ εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές:

·παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων βάσει του προγράμματος-πλαισίου (βασική επιλογή)·

·ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού (επιλογή 1)· και

·θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ (επιλογή 3).

Η θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη είναι η προτιμώμενη επιλογή, καθώς αναμένεται να διασφαλίσει ότι ο ευρύτερος κλάδος των ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων θα αναλάβει ενεργό ρόλο στον καθορισμό του θεματολογίου Ε&Κ, από κοινού με τις δημόσιες αρχές (σε επίπεδο ΕΕ και εθνικό επίπεδο) για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων. Αναμένεται επίσης ότι θα διασφαλίσει την αδιάλειπτη δέσμευση των μελών της σύμπραξης σε ένα συμφωνηθέν πρόγραμμα επταετούς διάρκειας και θα παρέχει σταθερή δομή για αποδοτική εφαρμογή και συντονισμό με σχετικές πρωτοβουλίες. Θα επιδιωχθεί αλληλεπίδραση ιδίως με συμπράξεις που έχουν ως επίκεντρο τις ψηφιακές τεχνολογίες (π.χ. φωτονική, ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, έξυπνα δίκτυα και υπηρεσίες, τεχνητή νοημοσύνη, δεδομένα και ρομποτική) και τομείς εφαρμογής (υγεία, αυτοκινητοβιομηχανία, μεταποίηση, διάστημα).

Στο πλαίσιο της εκτίμησης διαπιστώθηκε ότι η συγκεκριμένη επιλογή παρέχει τη μέγιστη «κατεύθυνση» (διασφαλίζοντας την εναρμόνιση με θεματολόγιο Ε&Κ) και «προσθετικότητα» (διασφαλίζοντας αποτελέσματα μόχλευσης).

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Όταν ζητήθηκε η γνώμη των κρατών μελών σχετικά με τις συμπράξεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», το 96 % θεώρησαν ότι μια σύμπραξη για τις ΒΨΤ είναι σημαντική για τις εθνικές τους πολιτικές και προτεραιότητες, καθώς και για τον κλάδο, τους ερευνητικούς οργανισμούς και τα πανεπιστήμιά τους.

Στο πλαίσιο της ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης, το 82 % των απαντησάντων ανέφεραν ότι μια πρωτοβουλία ΒΨΤ θα ήταν σημαντική ή πολύ σημαντική για την εξασφάλιση πρόσβασης σε αξιόπιστα συστατικά στοιχεία και συστήματα. Ειδικότερα, η άποψη αυτή υποστηρίχθηκε από ενώσεις του κλάδου, πανεπιστήμια, ερευνητικούς και τεχνολογικούς οργανισμούς, κράτη μέλη και μεγάλες επιχειρήσεις.

Πολλοί απαντήσαντες (πάνω από 40 %) θεώρησαν ότι η θεσμοθετημένη σύμπραξη αποτελεί την καταλληλότερη επιλογή. Πρόκειται για μια ισόρροπη διατομεακή ομάδα που απαρτίζεται από τον κλάδο (μεγάλες εταιρείες και ΜΜΕ), ερευνητικούς οργανισμούς και κράτη μέλη. Οι ενδιαφερόμενοι με τους οποίους πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις στο πλαίσιο της υποστηρικτικής μελέτης για την εκτίμηση επιπτώσεων τάχθηκαν επίσης σθεναρά υπέρ αυτής της επιλογής.

Σύμφωνα με τις απόψεις της μειονότητας (π.χ. ερευνητικών οργανισμών), η επιλογή αυτή ενέχει κίνδυνο μεγαλύτερης πολυπλοκότητας. Ωστόσο, στην προτεινόμενη πρωτοβουλία εξετάζονται η εναρμόνιση και η απλούστευση διαδικασιών και πρακτικών.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Μια σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ θα μπορούσε:

·να υποστηρίξει ένα στρατηγικό θεματολόγιο Ε&Κ της ΕΕ για τις τεχνολογίες ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων, στο πλαίσιο του οποίου θα ευθυγραμμιστούν οι προτεραιότητες της ΕΕ, των συμμετεχόντων κρατών και της βιομηχανίας για την επίτευξη κρίσιμης μάζας·

·να βασιστεί σε προκαταβολικές δεσμεύσεις για συνεισφορές από δημόσια (ενωσιακά και εθνικά) και ιδιωτικά μέλη της σύμπραξης·

·να παράσχει μια κεντρικά διαχειριζόμενη δομή η οποία υποστηρίζει τη μακροπρόθεσμη δέσμευση των ιδιωτικών μελών για την υλοποίηση ενός φιλόδοξου προγράμματος· και

·να επιτύχει υψηλή μόχλευση 1:3 με συνδυασμό, αφενός, χρηματοδότησης της ΕΕ και, αφετέρου, συνεισφορών των κρατών μελών και του κλάδου (1 EUR από την ΕΕ, 1 EUR από τα συμμετέχοντα κράτη, 2 EUR από τα ιδιωτικά μέλη) για την κινητοποίηση κρίσιμης μάζας πόρων Ε&Κ.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Καθώς μια μελλοντική πρωτοβουλία ΒΨΤ θα υιοθετούσε την δομή της υφιστάμενης κοινής επιχείρησης ECSEL, το κόστος εφαρμογής της προτιμώμενης επιλογής συνίσταται στο κόστος λειτουργίας ενός γραφείου της κοινής επιχείρησης για την περίοδο της πρωτοβουλίας. Το κόστος αυτό αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα οφέλη που αναφέρονται ανωτέρω, ειδικότερα από τα αποτελέσματα μόχλευσης της συγχρηματοδότησης για την επίτευξη της απαιτούμενης κλίμακας πόρων για την εκπλήρωση των φιλόδοξων στόχων. Η κοινή επιχείρηση ECSEL θα προσαρμοστεί στη σύμπραξη ΒΨΤ και το συνολικό κόστος εφαρμογής θα παραμείνει το ίδιο.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αξιολόγησης της ECSEL διατυπώθηκε σύσταση για προώθηση της πιο ενεργού συμμετοχής των ΜΜΕ. Η εστίαση στις αναδυόμενες τεχνολογίες και ο στόχος της ανάπτυξης ικανότητας σχεδιασμού (τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται ιδιαίτερα οι ΜΜΕ) είναι πιθανό να προσελκύσουν υψηλότερο αριθμό μικρών εταιρειών στην πρωτοβουλία σε πιο συναφείς ρόλους. Προβλέπονται ειδικές δραστηριότητες (π.χ. πρόσβαση σε τεχνολογία και πειραματισμός) για τη συμμετοχή μικρών προμηθευτών και χρηστών στο οικοσύστημα.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Η σύμπραξη ΒΨΤ βασίζεται σε ένα τριμερές μοντέλο (Επιτροπή, κράτη μέλη και κλάδος) με χρηματοδοτικές συνεισφορές και διοικητική συμμετοχή των συμμετεχόντων κρατών (κράτη μέλη και συνδεδεμένες χώρες). Το μοντέλο αυτό χρησιμοποιείται επί του παρόντος με επιτυχία στην κοινή επιχείρηση ECSEL.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Κατά την ανάπτυξη και υιοθέτηση τεχνολογιών ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων θα ληφθούν υπόψη τα θεμελιώδη δικαιώματα, ειδικότερα η ασφάλεια, η προστασία και ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής των πολιτών.

Αναλογικότητα;

Η προτιμώμενη επιλογή παρέχει όλα τα στοιχεία για την επίτευξη των στόχων και δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η σύμπραξη θα επανεξετάζεται τακτικά σε επίπεδο έργου, τεχνολογίας/τομέα και προγράμματος. Προβλέπεται ενδιάμεση αξιολόγηση από ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων έπειτα από 3 έτη λειτουργίας. Στο πλαίσιο τακτικών αξιολογήσεων θα αποτιμάται η πρόοδος ως προς τους στόχους, τις αναμενόμενες επιπτώσεις και τη συνεισφορά της πρωτοβουλίας στις προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ.

(1)

Οδηγία (EE) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 210).

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για τα έξυπνα δίκτυα και υπηρεσίες

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά ενδεχόμενη θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη για τα έξυπνα δίκτυα και υπηρεσίες 1

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Ο ευρωπαϊκός κλάδος δικτύων και υπηρεσιών βρίσκεται αντιμέτωπος με προκλήσεις σχετικές με τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και την τεχνολογική κυριαρχία όσον αφορά την ανάπτυξη υποδομών 5G ως βάση για ψηφιακές πρωτοπόρες αγορές και την έρευνα και καινοτομία σχετικά με τα συστήματα 6G. Στα προβλήματα περιλαμβάνονται τα εξής:

·η αδυναμία της Ευρώπης να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες της ψηφιοποίησης της οικονομίας·

·η περιορισμένη τεχνολογική κυριαρχία όσον αφορά κρίσιμες τεχνολογίες των αλυσίδων αξίας έξυπνων δικτύων και υπηρεσιών, ιδίως λόγω του ολοένα αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού για τους Ευρωπαίους προμηθευτές·

·η βραδεία ανάπτυξη πλατφορμών υποδομής για ψηφιακές πρωτοπόρες αγορές· και

·το περιορισμένο ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων όπως η κλιματική αλλαγή μέσω ψηφιακών λύσεων.

Οι κυριότερες αιτίες των προβλημάτων είναι οι εξής:

ûη ανεπαρκής ικανότητα του 5G να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις προηγμένων επικοινωνιών και υπολογιστικής·

ûη ανεπαρκής παρουσία φορέων της ΕΕ στις παγκόσμιες ψηφιακές αλυσίδες αξίας·

ûη έλλειψη ολοκλήρωσης των αλυσίδων αξίας της ΕΕ·

ûη βραδεία ανάπτυξη του 5G·

ûη ανάγκη για κυβερνοασφάλεια, δεοντολογία και προστασία της ιδιωτικής ζωής· και

ûη έλλειψη ενεργειακής απόδοσης.

Τα ανωτέρω ζητήματα αναμένεται να οδηγήσουν σε περιορισμένη τεχνολογική κυριαρχία όσον αφορά τις κρίσιμες τεχνολογίες των αλυσίδων αξίας έξυπνων δικτύων και υπηρεσιών, σε έλλειψη πλατφορμών υποδομής για καινοτομία και σε κίνδυνο υστέρησης στην έρευνα σχετικά με δίκτυα και υπηρεσίες που βασίζονται στο 6G.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Στόχος είναι να διασφαλιστεί η τεχνολογική κυριαρχία όσον αφορά τις αλυσίδες αξίας έξυπνων δικτύων και υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα στους ευρωπαϊκούς παράγοντες να αναπτύξουν τις ικανότητες Ε&Κ για τις τεχνολογίες 6G ως βάση για μελλοντικές ψηφιακές υπηρεσίες με ορίζοντα το 2030. Η πρωτοβουλία αποσκοπεί επίσης στην προώθηση της ανάπτυξης πρωτοπόρων αγορών για υποδομές και υπηρεσίες 5G στην Ευρώπη. Αμφότερες οι δέσμες δραστηριοτήτων (για την ανάπτυξη υποδομών 5G και Ε&Κ σχετικά με το 6G) θα προωθήσουν την εναρμόνιση των μελλοντικών έξυπνων δικτύων και υπηρεσιών με τις πολιτικές και τις κοινωνικές ανάγκες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της ενεργειακής απόδοσης, της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, της δεοντολογίας και της κυβερνοασφάλειας.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Η συγκεκριμένη σύμπραξη θα καλύψει προκλήσεις διασυνοριακού/διακρατικού χαρακτήρα, τη συγκέντρωση πόρων, την κατάρτιση στρατηγικών χαρτών πορείας, την ανάγκη συγκέντρωσης κρίσιμης μάζας για την επίτευξη των στόχων πολιτικής και την ανάγκη συντονισμού διαφόρων φορέων σε διάφορους τομείς της ψηφιακής οικονομίας, ζητήματα τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν εξίσου αποτελεσματικά από τα κράτη μέλη μεμονωμένα, ιδιαίτερα όσον αφορά την Ε&Κ σχετικά με τα συστήματα 6G.

Β. Λύσεις

Οι επιλογές είναι οι εξής:

·βασική επιλογή — παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων βάσει του προγράμματος-πλαισίου·

·επιλογή 1 — ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού·

·επιλογή 2 — θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη.

Η προτιμώμενη επιλογή είναι η επιλογή 2, η οποία είναι πιθανό να έχει τον μεγαλύτερο επιστημονικό, οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο και τη μεγαλύτερη συνοχή, παρότι είναι η πλέον δαπανηρή και πολύπλοκη.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Οι ενδιαφερόμενοι έχουν αναγνωρίσει τη σημασία μιας προσέγγισης σύμπραξης για το μελλοντικό οικοσύστημα δικτύων και υπηρεσιών της Ευρώπης σε όλες τις ψηφιακές αλυσίδες αξίας. Από τη διαβούλευση προέκυψε προτίμηση για σύμπραξη κοινού προγραμματισμού ή θεσμοθετημένη σύμπραξη, αλλά πολλοί απαντήσαντες, μεταξύ των οποίων βασικοί φορείς, τόνισαν επίσης ότι είναι ανοικτοί και στα δύο μοντέλα, ανάλογα με διάφορους διοικητικούς και νομικούς παράγοντες.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Είναι σαφές ότι τα οφέλη μεγιστοποιούνται στο πλαίσιο της επιλογής της θεσμοθετημένης σύμπραξης (επιλογή 2), η οποία:

1. θα είναι αποτελεσματικότερη, ιδιαίτερα όσον αφορά τον οικονομικό, τεχνολογικό και κοινωνικό αντίκτυπο, μέσω της διασφάλισης ισχυρότερης δέσμευσης των ενδιαφερομένων και της συμβολής σε δραστηριότητες ρύθμισης και τυποποίησης, καθώς και στις δημόσιες πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων της τεχνολογικής κυριαρχίας και των στόχων της «πράσινης συμφωνίας»·

2. θα βελτιώσει την εξωτερική συνοχή με αποτελεσματική προβολή σε άλλες πρωτοβουλίες και σαφή εντολή για δημιουργία συνεργειών με ενωσιακά, εθνικά και περιφερειακά προγράμματα, ιδίως για σκοπούς εγκατάστασης· και

3. θα παρέχει πολύ καλή συνολική αποδοτικότητα, παρά το πρόσθετο κόστος.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το κόστος αφορά τη σύσταση κοινής επιχείρησης και τη λειτουργία της.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Οι εταιρείες της ΕΕ στον τομέα της δικτύωσης, της υπολογιστικής νέφους και του «διαδικτύου των πραγμάτων» θα επωφεληθούν περισσότερο, όπως και οι εταιρείες σε «κάθετους» κλάδους. Η πρωτοβουλία αναμένεται επίσης να τις βοηθήσει να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα των επενδύσεων σε Ε&Α και να επιταχύνουν τη διαδικασία ανάπτυξης, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους. Οι ΜΜΕ και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα θα έχουν άμεσα και έμμεσα οικονομικά οφέλη. Η σύμπραξη δεν θα επιβάλει κανονιστικές υποχρεώσεις σε αυτές· αντίθετα, θα δημιουργήσει ευκαιρίες όσον αφορά τη μείωση του κόστους για τον σχεδιασμό νέων προϊόντων και θα τις βοηθήσει να αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση σε επενδύσεις για την ανάπτυξη εμπορεύσιμων λύσεων σε ενωσιακή κλίμακα.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Οι επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στη διοίκηση θα περιοριστούν στη συμμετοχή της διακυβέρνησης.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Θα υπάρξουν θετικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα, την παγκόσμια τυποποίηση και τις σχετικές συναλλαγές και επενδύσεις.

Αναλογικότητα;

Η προτιμώμενη επιλογή δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίλυση του αρχικού προβλήματος.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η σύμπραξη θα επανεξεταστεί σύμφωνα με τη συνήθη πολιτική του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για την επανεξέταση συμπράξεων· κατά πάσα πιθανότητα θα διενεργηθούν ετήσιες επανεξετάσεις βάσει βασικών δεικτών επιδόσεων (KPI) και εμπεριστατωμένη επανεξέταση στο μέσο και προς το τέλος του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη».

(1)

Ο τίτλος «Έξυπνα δίκτυα και υπηρεσίες» είναι προσωρινός· θα προσαρμοστεί κατόπιν πολιτικής καθοδήγησης σε υψηλό επίπεδο εγκαίρως για την έγκριση της πρότασης της Επιτροπής.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για τον μετασχηματισμό του σιδηροδρομικού συστήματος της Ευρώπης

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά μια ευρωπαϊκή σύμπραξη για τον μετασχηματισμό του σιδηροδρομικού συστήματος της Ευρώπης

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Το πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η αδυναμία της σιδηροδρομικής βιομηχανίας να αναπτύξει ένα κοινό όραμα αλλαγής επιτρέποντας την ταχεία αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών (ιδιαίτερα της ψηφιοποίησης και της αυτοματοποίησης) για τη διαμόρφωση ενός πλήρως διαλειτουργικού, ευέλικτου και οικονομικά αποδοτικού σιδηροδρομικού συστήματος.

Οι αιτίες είναι οι εξής:

·ο κατακερματισμός του κλάδου —για την αποτελεσματική χρήση των περισσότερων καινοτομιών σε ένα ιδιαίτερα σύνθετο σύστημα απαιτείται συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών, μεταξύ των υποδομών και του τροχαίου υλικού, καθώς και μεταξύ των κατασκευαστών των διαφόρων υποσυστημάτων·

·η ανάγκη συνοχής μεταξύ Ε&Κ και τυποποίησης/ρύθμισης·

·η περιορισμένη και μη συντονισμένη συμμετοχή στην Ε&Κ·

·το υψηλό κόστος της Ε&Κ, οι υψηλοί κίνδυνοι και η μακρά περίοδος υλοποίησης· και

·η ανεπαρκής εναρμόνιση.

Οι συνέπειες, οι οποίες επηρεάζουν όλους τους ενδιαφερομένους κατά μήκος της αλυσίδας αξίας, είναι ότι ο σιδηροδρομικός τομέας:

ûσυμβάλλει σε περιορισμένο βαθμό στη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου συστήματος μεταφορών·

ûεξαρτάται από εξειδικευμένα προϊόντα, τα οποία είναι ακριβά και δεν έχουν ευέλικτη λειτουργία· και

ûείναι λιγότερο ανταγωνιστικός έναντι άλλων τρόπων μεταφοράς.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Οι κύριοι στόχοι είναι οι εξής:

Øεκσυγχρονισμός των σιδηροδρόμων στην Ευρώπη ώστε να μπορέσουν να αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά·

Øστήριξη των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές· και

Øπροώθηση της ολοκλήρωσης του ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου μέσω της υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου και βιώσιμου σιδηροδρομικού συστήματος που αξιοποιεί πλήρως την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση.

Αυτό αναμένεται ότι, αφενός, θα ενισχύσει, με τη σειρά του, τη συμβολή της σιδηροδρομικής βιομηχανίας στην κοινωνική ανάπτυξη στην ΕΕ, αυξάνοντας τις δυνατότητες και τη μεταφορική ικανότητα των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών και, αφετέρου, θα εξασφαλίσει ότι η Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων βασίζεται σε μια προσέγγιση με επίκεντρο τον χρήστη η οποία είναι καλύτερα προσαρμοσμένη στις ανάγκες της αγοράς.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Μια κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική για την Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων θα συνέβαλε στη διασφάλιση μιας περισσότερο συντονισμένης προσέγγισης με γνώμονα την αγορά, η οποία μπορεί να φέρει σε επαφή τους ενδιαφερομένους για την υλοποίηση ενός κοινού συνολικού οράματος. Με τον τρόπο αυτόν, η σιδηροδρομική βιομηχανία θα μπορούσε να επιτύχει τους ευρωπαϊκούς στόχους στον τομέα των μεταφορών, καθώς και ευρύτερους στόχους πολιτικής, αυξάνοντας την ελκυστικότητα των σιδηροδρομικών μεταφορών σε σύγκριση με άλλους τρόπους μεταφοράς.

Β. Λύσεις

Οι επιλογές είναι η στήριξη της Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων μέσω:

·παραδοσιακών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»·

·σύμπραξης κοινού προγραμματισμού· ή

·θεσμοθετημένης σύμπραξης βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ.

Η προτιμώμενη επιλογή είναι η θεσμοθετημένη σύμπραξη, καθώς είναι η μόνη που παρέχει πλατφόρμα για την κοινή ανάπτυξη Ε&Κ που εξυπηρετεί ένα συνεκτικό συνολικό όραμα. Επιπλέον, παρέχει με τον καλύτερο τρόπο μια μακροπρόθεσμη στρατηγική και δέσμευση από τη βιομηχανία και την ΕΕ. Έχει αποδείξει την αξία της στην υφιστάμενη κοινή επιχείρηση S2R. Η σταθερότητα αυτής της επιλογής και οι νομικά δεσμευτικές δεσμεύσεις από την ΕΕ και τους εταίρους από τη βιομηχανία θα είναι καθοριστικής σημασίας για την εξασφάλιση της συμμετοχής ενδιαφερομένων στον απόηχο της έξαρσης της νόσου COVID-19 και των αναμενόμενων οικονομικών επιπτώσεών της, που θα μπορούσαν να συνεπάγονται περικοπές στις επενδύσεις στον τομέα της Ε&Κ.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Πάνω από το 65 % των απαντησάντων ανέφεραν ότι οι θεσμοθετημένες συμπράξεις ήταν ο καταλληλότερος τρόπος για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των σιδηροδρόμων και τον μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος. Ειδικότερα, ανέφεραν ολόκληρο τον κύκλο ανάπτυξης προϊόντων, τη μακροπρόθεσμη δέσμευση και την υιοθέτηση από την αγορά.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η θεσμοθετημένη σύμπραξη είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η συνεχής και πλήρης προσήλωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων, με παράλληλη ενθάρρυνση της ευρείας συμμετοχής βασικών ενδιαφερομένων. Η συγκεκριμένη επιλογή διασφαλίζει μείζονες επιστημονικές, οικονομικές, τεχνολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις, όπως, παραδείγματος χάρη, υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων από την αγορά και μειώσεις εκπομπών. Επιπλέον, θα μοχλεύσει χρηματοδοτικούς πόρους ή πόρους σε είδος από τη βιομηχανία για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης από την Επιτροπή.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το κόστος της κοινής επιχείρησης S2R ανέρχεται σε 3,5 εκατ. EUR (1,6 εκατ. EUR για διοικητικές δαπάνες + 1,9 εκατ. EUR για δαπάνες προσωπικού) ανά έτος λειτουργίας. Το συνολικό κόστος λειτουργίας της δεν μπορεί να υπερβεί τα 27 εκατ. EUR (50 % από την ΕΕ, 50 % από άλλα μέλη). Αυτό το βασικό κόστος θα πρέπει να προσαρμοστεί βάσει της φιλοδοξίας, του προγράμματος και του προϋπολογισμού της υποψήφιας σύμπραξης για τον μετασχηματισμό του σιδηροδρομικού συστήματος της Ευρώπης.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Η ευρεία συμμετοχή ενδιαφερομένων και η δημιουργία δικτύων που συνδέουν τα πανεπιστήμια και τους ερευνητικούς οργανισμούς υπό τον συντονισμό της μελλοντικής σύμπραξης αναμένεται ότι θα προωθήσει μεγαλύτερη συμμετοχή των ΜΜΕ, οι οποίες διαθέτουν την ευελιξία να αναπτύξουν καινοτομίες και να τις διαθέσουν στην αγορά σχετικά γρήγορα.

Μια θεσμοθετημένη σύμπραξη θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα τόσο του κλάδου των σιδηροδρομικών μεταφορών όσο και του κλάδου προμήθειας σιδηροδρομικού υλικού. Θα εξασφαλίσει την αξιοποίηση υψηλού ποσοστού των εκροών Ε&Κ από την αγορά.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Μια θεσμοθετημένη σύμπραξη θα μπορούσε να απλουστεύσει τη διαχείριση που σχετίζεται με τη συμμετοχή των μελών στις δραστηριότητες Ε&Κ. Θα μπορούσε να εξασφαλίσει εναρμόνιση μεταξύ των καταρτιζόμενων προγραμμάτων Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων και, συνεπώς, καλύτερη συνολική χρήση των δημόσιων πόρων.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Η πρωτοβουλία:

üθα ενισχύσει σημαντικά τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ μέσω της απόδοσης μεγαλύτερης έμφασης στην ενοποποίηση των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών σιδηροδρομικών συστημάτων με άλλους τρόπους μεταφοράς· και

üθα διευκολύνει τον αποτελεσματικό διάλογο μεταξύ των φορέων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες Ε&Κ και των φορέων που είναι υπεύθυνοι για τη σιδηροδρομική πολιτική και ρύθμιση σε διεθνές και εθνικό επίπεδο (συμπεριλαμβανομένων των διεθνών οργανισμών τυποποίησης).

Αναλογικότητα;

Μια θεσμοθετημένη σύμπραξη αναμένεται ότι θα διασφαλίσει την πλήρη προσήλωση του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την Ε&Κ στον τομέα των σιδηροδρόμων, και θα κινητοποιήσει χρηματοδοτικούς πόρους και πόρους σε είδος από τη βιομηχανία για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης της Επιτροπής και την υλοποίηση των προτεραιοτήτων της «πράσινης συμφωνίας». Ως εκ τούτου, η προτιμώμενη επιλογή δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίλυση του αρχικού προβλήματος και την επίτευξη των στόχων της πρωτοβουλίας.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Θα διενεργηθεί ενδιάμεση αξιολόγηση της προτεινόμενης θεσμοθετημένης σύμπραξης 3 έτη μετά την έναρξη λειτουργίας της.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για την ολοκληρωμένη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά την ευρωπαϊκή σύμπραξη για την ολοκληρωμένη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί την τελευταία δεκαετία όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό της υποδομής διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας (ATM), ποσοστό έως 10 % των εκπομπών CO2 που παράγονται από τις πτήσεις οφείλονται στην κατακερματισμένη υποδομή ATM η οποία δεν αξιοποιεί στο έπακρο την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση· αυτές οι εκπομπές θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Επιπλέον, η κρίση της νόσου COVID-19 είχε σημαντικό αντίκτυπο στις αεροπορικές μεταφορές και ανέδειξε τις αδυναμίες των υφιστάμενων συστημάτων ATM. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν ήταν τόσο επιτακτική η ανάγκη να καταστεί η υποδομή ΑΤΜ οικονομικά αποδοτικότερη, ανθεκτικότερη και κλιμακώσιμη στις διακυμάνσεις της κυκλοφορίας, καθώς και να προσαρμοστεί σε νέους τύπους οχημάτων αέρος.

Επιπλέον, ο κύκλος καινοτομίας στην ATM θα πρέπει να συντομευθεί, ώστε να μπορούν οι βιομηχανικοί παράγοντες του τομέα να παραμείνουν ανταγωνιστικοί και να υποστηρίζουν ευρύ φάσμα εφαρμογών στους τομείς των μεταφορών (π.χ. επιβάτες, φορτία, δρόνοι και αστική εναέρια κινητικότητα), της άμυνας και της ασφάλειας (συνεργασία μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών φορέων κατά τη διαχείριση του εναέριου χώρου).

Για την αντιμετώπιση των πολλαπλών αυτών προβλημάτων σε ένα ταχέως εξελισσόμενο και σύνθετο πλαίσιο απαιτείται σημαντική συλλογική προσπάθεια για την τόνωση της συνεργασίας και των επενδύσεων σε καινοτομίες που δεν μπορούν να επιτευχθούν από μεμονωμένους ενδιαφερόμενους ή μεμονωμένα κράτη μέλη. Οι αερομεταφορές έχουν εκ φύσεως διεθνή χαρακτήρα και απαιτούν κοινή, συντονισμένη δράση.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Ο στόχος έχει τρία σκέλη:

1) μετάβαση της ευρωπαϊκής ATM στην ψηφιακή εποχή ώστε να καταστεί πιο ανθεκτική και κλιμακώσιμη στις διακυμάνσεις της κυκλοφορίας·

2) ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επανδρωμένων και μη επανδρωμένων αεροπορικών μεταφορών στην ΕΕ για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης και ανάκαμψης στη μετά COVID εποχή·

3) εδραίωση του «ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού» ως του πλέον αποδοτικού και φιλικού προς το περιβάλλον εναέριου χώρου παγκοσμίως.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ;

Απαιτείται παρέμβαση της ΕΕ (χρηματοδότηση και συντονισμός) προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτάχυνση και η καλύτερη εστίαση των προσπαθειών για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων 1 . Στην πράξη, αυτό σημαίνει συγκέντρωση όλων των σχετικών ενδιαφερομένων του τομέα, από τους κατασκευαστές μέχρι τους παρόχους υπηρεσιών αεροναυτιλίας, τις αεροπορικές εταιρείες, τους αερολιμένες, τα ερευνητικά ινστιτούτα και τον στρατό, για την ανάπτυξη μετασχηματιστικών και διαλειτουργικών τεχνολογιών που ανταποκρίνονται στις ανωτέρω προκλήσεις. Εάν τα προβλήματα δεν αντιμετωπιστούν με ισχυρή και συντονισμένη παρέμβαση της ΕΕ, είναι πιθανό να αναπτυχθούν εθνικά προγράμματα σε ad hoc βάση, ιδιαίτερα στη μετά COVID εποχή, με αποτέλεσμα να επιλύονται μεν τοπικά ζητήματα, αλλά να αυξάνεται ο κατακερματισμός του ευρωπαϊκού δικτύου ΑΤΜ.

Β. Λύσεις

Οι επιλογές πολιτικής (ΕΠ) διαφέρουν ανάλογα με τον βαθμό ευελιξίας και προσθετικότητας/κατεύθυνσης:

ΕΠ0: προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» — το στρατηγικό ερευνητικό θεματολόγιο καθορίζεται και επιβεβαιώνεται από την Επιτροπή, με τη συμβολή της βιομηχανίας·

ΕΠ1: ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού — το θεματολόγιο Ε&Κ συμφωνείται και συντονίζεται με τη σύμπραξη και χρησιμοποιείται από την Επιτροπή προς εφαρμογή στο πρόγραμμα εργασίας·

ΕΠ2: θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ — τα μέλη της σύμπραξης θα ασκούν σημαντική επιρροή στην κατάρτιση του στρατηγικού ερευνητικού θεματολογίου, των ετήσιων προγραμμάτων εργασίας και των θεμάτων των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, μέσω διαφανούς και προσβάσιμης διαδικασίας που θα εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο της σύμπραξης στο οποίο εκπροσωπούνται τόσο η ΕΕ όσο και οι εταίροι.

Η ΕΠ1 παρέχει σχετικά χαμηλότερο κόστος και μεγαλύτερη ευελιξία απ’ ό,τι η ΕΠ2, χάρη σε μια οργανική, εξελισσόμενη δομή των μελών και στο εύρος προσαρμογής του θεματολογίου Ε&Κ.

Η προτιμώμενη επιλογή είναι η ΕΠ2, καθώς δημιουργεί την πλέον αποδοτική πλατφόρμα, η οποία μπορεί να επιταχύνει την αποκόμιση μέγιστων οφελών (βλ. κατωτέρω), Σε σύγκριση με την ΕΠ1, παρέχει επίσης μεγαλύτερη κατεύθυνση και ισχυρότερη δέσμευση από τους ενδιαφερομένους, συμπεριλαμβανομένων διακυβερνητικών οργανισμών όπως ο Eurocontrol, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA).

Η ΕΠ2 είναι οριακά η πιο δαπανηρή επιλογή, αλλά δεδομένου ότι πάνω από το 60 % του κόστους καλύπτεται από ιδιωτικούς εταίρους και ότι παρουσιάζει τη μεγαλύτερη δυνατότητα να αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, εγγυάται τη βέλτιστη αξιοποίηση του προϋπολογισμού της Ένωσης.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Συνολικά, οι ενδιαφερόμενοι συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό σχετικά με τα προβλήματα, τους στόχους και την προτιμώμενη επιλογή για το μέλλον. Πάνω από το 70 % των απαντησάντων στη δημόσια διαβούλευση υποστήριξαν την επανασύσταση της θεσμικής σύμπραξης βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ, επισημαίνοντας ότι ο τομέας χρειάζεται ισχυρή παρέμβαση της ΕΕ για την καθοδήγηση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού προγράμματος Ε&Κ που εξασφαλίζει τη συνεχή συμμετοχή ενδιαφερομένων από ολόκληρη την αλυσίδα αξίας για την παροχή διαλειτουργικών λύσεων οι οποίες, αφού εφαρμοστούν, θα βελτιώσουν τις επιδόσεις και την ασφάλεια των συστημάτων ΑΤΜ στην ΕΕ.

Άλλες βασικές απόψεις:

·Η σύμπραξη θα πρέπει να εξασφαλίζει καλύτερες διασυνδέσεις μεταξύ Ε&Κ και βιομηχανικής παραγωγής·

·Θα πρέπει να υποστηρίζει την υιοθέτηση από την αγορά και τη διάδοση·

·Θα πρέπει να απλουστευτούν οι διοικητικές διαδικασίες·

·Θα πρέπει να υπάρχει στενότερη συνεργασία με τον EASA και τις εθνικές αρχές, καλύτερες συνέργειες με συμπράξεις Ε&Κ και εθνικές πρωτοβουλίες, και καλύτερες διασυνδέσεις με την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Επιστημονικές επιπτώσεις: ενίσχυση των επιστημονικών ικανοτήτων και γνώσεων της ΕΕ στον τομέα της ΑΤΜ· διεύρυνση των ικανοτήτων της νέας γενιάς επαγγελματιών του κλάδου της αεροπορίας·

Οικονομικές/τεχνολογικές επιπτώσεις: αυξημένη κλιμακωσιμότητα και ασφάλεια των συστημάτων ΑΤΜ· νέες ευκαιρίες ανάπτυξης της αγοράς δρόνων· ενίσχυση του παγκόσμιου ηγετικού ρόλου του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου και του αεροπορικού κλάδου·

Κοινωνικές επιπτώσεις: μείωση του θορύβου από τις αερομεταφορές καθώς και των εκπομπών αερίων κατά περιθώριο ίσο με τις εκπομπές CO2 μιας μεγάλης μητροπολιτικής περιοχής της ΕΕ (π.χ. Μαδρίτη)· βελτίωση της εμπειρίας των επιβατών (μειωμένος χρόνος ταξιδιού, μειωμένες καθυστερήσεις και κόστος, και καλύτερη συνδεσιμότητα).

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το κύριο πρόσθετο κόστος σε σύγκριση με την ΕΠ0 συνίσταται στο κόστος δημιουργίας και λειτουργίας του τμήματος υποστήριξης της σύμπραξης. Ωστόσο, εάν ληφθεί υπόψη η χρηματοδοτική μόχλευση (τα ποσοστά συγχρηματοδότησης) και ο συνολικός διαθέσιμος προϋπολογισμός για κάθε επιλογή πολιτικής, και εάν υποτεθεί ότι η συνεισφορά της Ένωσης θα είναι ισόποση, το κόστος της προτιμώμενης επιλογής πολιτικής υπερβαίνει εκείνο της πλέον αποδοτικής επιλογής κατά μόλις 1‑2 εκατοστιαίες μονάδες. Επιπλέον, η πείρα έχει δείξει ότι οι άλλοι εταίροι, συμπεριλαμβανομένων των θεσμικών εταίρων, είναι πρόθυμοι να καλύψουν πάνω από το 60 % των διοικητικών δαπανών της κοινής επιχείρησης.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Οι ΜΜΕ είναι πιθανό να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη σύμπραξη, καθώς έχουν σημαντική παρουσία στις ψηφιακές τεχνολογίες, στα δεδομένα και στις πτητικές λειτουργίες δρόνων. Η ανοικτή δομή της σύμπραξης και οι ανοικτές προσκλήσεις θα καταστήσουν ευκολότερη τη συμμετοχή των ΜΜΕ απ’ ό,τι στο παρελθόν.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Δεν αναμένονται επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις, χάρη στην εναρμόνιση των στρατηγικών. Η ενεργή συμμετοχή των κρατών μελών στη σύμπραξη θα ενισχύσει τη δέσμευσή τους έναντι των επακόλουθων τεχνολογιών και θα αυξήσει τη διείσδυση και τη συγχρονισμένη διάδοση των τεχνολογιών αυτών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Η προτεινόμενη σύμπραξη θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην παροχή των σχετικών επιστημονικών και τεχνολογικών στοιχείων στον τομέα των αερομεταφορών, προκειμένου οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι ρυθμιστικές αρχές να λάβουν τα πλέον ενδεδειγμένα κανονιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της ψηφιοποίησης.

Αναλογικότητα;

Στην ΕΠ1, οι εταίροι έχουν την ευχέρεια να προσχωρήσουν στη σύμπραξη ή να αποχωρήσουν από αυτή. Επιπλέον, το θεματολόγιο Ε&Κ μπορεί να προσαρμοστεί εύκολα καθώς η τεχνολογία ή άλλες απαιτήσεις εξελίσσονται.

Η ΕΠ2 απαιτεί ισχυρότερη (οικονομική) δέσμευση, η οποία αιτιολογείται από την αυξημένη αποτελεσματικότητα και ικανότητα επιτάχυνσης του άκρως αναγκαίου ψηφιακού μετασχηματισμού της ΑΤΜ.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η Επιτροπή θα επανεξετάσει τον τρόπο εφαρμογής 3 έτη μετά τη δημιουργία της σύμπραξης.

(1)

Σύμφωνα με πρόσφατες συστάσεις του ΕΕΣ, ειδική έκθεση 18/2018, ειδική έκθεση 11/2019.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για τις καθαρές αερομεταφορές

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά την ευρωπαϊκή σύμπραξη για τις καθαρές αερομεταφορές

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Το οικολογικό αποτύπωμα των αερομεταφορών αυξάνεται διότι αναπτύσσονται με ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με τις σταδιακές τεχνολογικές και λειτουργικές βελτιώσεις που εισάγονται. Επιπλέον, η πορεία προς κλιματικά ουδέτερες αερομεταφορές είναι ασαφής, καθώς οι λύσεις που αναπτύσσονται σε άλλους τομείς δεν μπορούν να εισαχθούν εύκολα στις αερομεταφορές. Κατά τη διάρκεια του 2019 στην ΕΕ οι αερομεταφορές αντιπροσώπευαν 823 δισ. EUR, ή το 4,1 % του ΑΕΠ της ΕΕ, παρέχοντας 12,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Προκειμένου να διατηρηθεί η βιομηχανική υπεροχή και η τεχνολογική κυριαρχία της ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα, και να επιτευχθούν παράλληλα οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας στον τομέα των αερομεταφορών, είναι επιτακτική η ανάγκη να επιταχυνθεί η ανάπτυξη λύσεων Ε&Κ της ΕΕ στον τομέα των αερομεταφορών. Απαιτείται κινητοποίηση της κατακερματισμένης επί του παρόντος ικανότητας Ε&Κ ολόκληρης της αλυσίδας αξίας των ευρωπαϊκών αερομεταφορών για την ανάπτυξη κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών εντός του χρονοδιαγράμματος της Πράσινης Συμφωνίας.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Σε ανταπόκριση στην Πράσινη Συμφωνία, ο πρωταρχικός στόχος είναι η συμβολή στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, με ένα ενδιάμεσο στάδιο περίπου το 2030, μέσω της επιτάχυνσης της ανάπτυξης κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών αερομεταφορών. Σε συνδυασμό με την εισαγωγή και χρήση σε μεγάλη κλίμακα νέων βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών με μηδενικές καθαρές εκπομπές ή πλήρως απανθρακοποιημένων, όπως τα συνθετικά καύσιμα από μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας σε υγρό καύσιμο (power-to-liquid), το μεθάνιο και/ή το υδρογόνο, ο ενεργός στόλος το 2050 θα μπορούσε να επιτύχει βελτίωση κατά 90 % ως προς την αποδοτικότητα από άποψη άνθρακα σε σύγκριση με τον υφιστάμενο στόλο. Ο δεύτερος γενικός στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι δραστηριότητες Ε&Κ στον αεροναυπηγικό τομέα συμβάλλουν στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα του κλάδου του αερομεταφορών της ΕΕ, εξασφαλίζοντας ότι οι καθαρότερες αερομεταφορές παραμένουν ασφαλείς και αποδοτικές για τη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων αεροπορικώς. Ο τρίτος στόχος είναι η περαιτέρω ενίσχυση της ευρωπαϊκής ικανότητας Ε&Κ, με στόχο την επιτάχυνση και τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας Ε&Κ. Πέραν της βιομηχανικής υπεροχής, η έρευνα στον τομέα των αερομεταφορών θα εστιάσει επίσης στην εκπαίδευση, με την ενίσχυση και την ενσωμάτωση της επιστημονικής ικανότητας της ΕΕ και τη δημιουργία ΜΜΕ με μεγαλύτερη ένταση E&K.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Το σκεπτικό για την παρέμβαση της ΕΕ απορρέει από την τεράστια πολυπλοκότητα του εγχειρήματος και τη σχετική ανάγκη επιμερισμού του κινδύνου, λαμβανομένου υπόψη του υψηλού κόστους ανάπτυξης και επίδειξης καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων. Ούτε μια μεμονωμένη αεροναυπηγική εταιρεία ούτε όλες, από κοινού, οι εταιρείες μίας μόνο χώρας θα μπορούσαν να σχεδιάσουν ένα νέο αεροσκάφος πολιτικής αεροπορίας και να επιτύχουν κλιματική ουδετερότητα για τις αερομεταφορές.

Επιπλέον, όλες οι ερευνητικές ανάγκες θα πρέπει να συνάδουν με τα μέτρα της αγοράς και τα κίνητρα, ενώ απαιτείται ένα ισχυρό και σύγχρονο πλαίσιο ρύθμισης και τυποποίησης, το οποίο μπορεί να σχεδιαστεί μόνο σε επίπεδο ΕΕ και μέσω διεθνούς συνεργασίας. Παράλληλα, η δράση της ΕΕ καθιστά δυνατή την αποτελεσματική συνεργασία σε ευρωπαϊκή κλίμακα, δημιουργώντας συνέργειες με άλλους τομείς, και με χώρες που δεν διαθέτουν σημαντικό κλάδο αερομεταφορών.

Β. Λύσεις

Η προτιμώμενη επιλογή είναι να υποστηριχθεί η συνεργατική και θεμελιώδης έρευνα μέσω παραδοσιακών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», σε συνδυασμό με μια θεσμοθετημένη σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ με στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών αερομεταφορών με τη συντομότερη δυνατή αξιοποίηση. Μια θεσμοθετημένη ΣΔΙΤ, αντίθετα με τις άλλες επιλογές που περιλαμβάνουν μόνο παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων ή συμβατική ΣΔΙΤ, παρέχει τον αναγκαίο βαθμό, το αναγκαίο βάθος και την αναγκαία διάρκεια δέσμευσης.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Κατά τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων, το 80 % των απαντησάντων ανέφεραν ότι μια ευρωπαϊκή θεσμοθετημένη σύμπραξη θα είχε σημαντικό (θετικό) αντίκτυπο και θα ήταν «πολύ σημαντική» για την ενίσχυση της βιομηχανικής υπεροχής στις τεχνολογίες καθαρών αερομεταφορών και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Οι παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων δεν θεωρούνται κατάλληλες για τη διασφάλιση της υιοθέτησης των τεχνολογιών. Οι ενδιαφερόμενοι επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους σε κοινή δήλωση (αεροπορική έκθεση Le Bourget, Παρίσι, 2019) και ανέπτυξαν ένα στρατηγικό θεματολόγιο έρευνας και καινοτομίας για τη σύμπραξη. Η δημόσια διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε για το εν λόγω θεματολόγιο ανέδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον των ενδιαφερομένων και του κοινού. Οι ενδιαφερόμενοι υπογράμμισαν ότι η πρωτοβουλία για τις καθαρές αερομεταφορές θα πρέπει να διατηρήσει την εστίασή της στην κλιματική ουδετερότητα παρά την οδυνηρή κρίση της νόσου COVID-19.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η υλοποίηση της πρωτοβουλίας για τις καθαρές αερομεταφορές μέσω θεσμοθετημένης σύμπραξης θα διασφαλίσει με τον βέλτιστο τρόπο τη συνεχή και πλήρη προσήλωση του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα στην έρευνα που απαιτείται για την ανάπτυξη και την εφαρμογή κλιματικά ουδέτερων λύσεων σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Πράσινης Συμφωνίας. Συνάδει με τη μόχλευση χρηματοδοτικών πόρων και πόρων σε είδος από τη βιομηχανία, με στόχο τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης από την ΕΕ.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η υφιστάμενη κοινή επιχείρηση Clean Sky 2 λαμβάνει χρηματοδότηση ύψους 1,775 δισ. EUR από την ΕΕ και τουλάχιστον 2,19 δισ. EUR από τα ιδιωτικά μέλη. Το συνεργατικό πρόγραμμα Ε&Κ στον τομέα των αερομεταφορών στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» και του ΠΠ7 είχε λάβει 0,5 δισ. EUR και 0,8 δισ. EUR, αντίστοιχα. Οι φιλόδοξοι στόχοι για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και ο νέος συνεκτικός κύκλος έρευνας στον τομέα των αερομεταφορών με ορίζοντα το 2050, λαμβανομένου επίσης υπόψη του ισχυρού πλήγματος που υπέστησαν οι αερομεταφορές από την κρίση της COVID-19, δικαιολογούν την αύξηση (της τάξης του 25 % για καθέναν από τους δύο πυλώνες της Ε&Κ).

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Όπως και στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων των άλλων προγραμμάτων, περίπου το 20 % των εταίρων είναι ΜΜΕ. Στο πρόγραμμα Clean Sky 2, λίγο πάνω από το 40 % των εταίρων που επιλέχθηκαν στο πλαίσιο των 10 προσκλήσεων υποβολής προτάσεων μέχρι σήμερα (60 % του συνολικού προγράμματος) ήταν ΜΜΕ, περίπου το ένα τέταρτο των κονδυλίων σε αυτές τις προσκλήσεις. Η πρωτοπορία στις κλιματικά ουδέτερες αερομεταφορές θα ωφελήσει την ανταγωνιστικότητα των αερομεταφορών της ΕΕ.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Δεν αναμένονται ιδιαίτερες επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Είναι φυσικό η προτεινόμενη σύμπραξη να δημιουργήσει συνέργειες με την προτεινόμενη ευρωπαϊκή σύμπραξη για την ολοκληρωμένη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας, καθώς και με άλλες σχετικές ΣΔΙΤ. Τόσο η πρωτοβουλία για το υδρογόνο όσο και η πρωτοβουλία για τις μπαταρίες θα μπορούσαν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο ως καταλυτικοί παράγοντες για κλιματικά ουδέτερες αερομεταφορές, εάν τα παραδοτέα τους ανταποκρίνονται στις ανάγκες του τομέα των αερομεταφορών.

Αναλογικότητα;

Η προτιμώμενη επιλογή είναι αναλογική προς την κλίμακα του προβλήματος, δεδομένου του διακρατικού χαρακτήρα και της πολυπλοκότητας και του κόστους των αερομεταφορών και της σχετικής Ε&Κ.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Εξετάζεται το ενδεχόμενο ενδιάμεσης αξιολόγησης, διετούς επανεξέτασης του στρατηγικού θεματολογίου έρευνας και καινοτομίας, καθώς και η επιλογή ανεξάρτητου αξιολογητή, όσον αφορά την υιοθέτηση της Ε&Κ. Ο ρόλος του διοικητικού συμβουλίου της σύμπραξης για τις καθαρές αερομεταφορές θα ενισχυθεί σε σύγκριση με τη σύμπραξη Clean Sky 2 του προγράμματος «Ορίζων 2020» με σκοπό την καλύτερη στρατηγική καθοδήγηση και παρακολούθηση των έργων.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για μια Ευρώπη που βασίζεται στην κυκλική βιοοικονομία

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων όσον αφορά μια ευρωπαϊκή σύμπραξη για μια Ευρώπη που βασίζεται στην κυκλική βιοοικονομία (CBE)

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Υπάρχουν τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζονται παράλληλα. Το κυριότερο πρόβλημα είναι το «τριπλό έλλειμμα» σε επίπεδο καινοτομίας, υιοθέτησης από την αγορά και βιωσιμότητας. Κατά συνέπεια, οι δραστηριότητες Ε&Κ δεν είναι επαρκώς ενοποιημένες στην ΕΕ, με αποτέλεσμα βραδύτερους ρυθμούς της διαδικασίας καινοτομίας. Παράλληλα, η είσοδος υφιστάμενων ώριμων λύσεων βιολογικής βάσης στην αγορά παρεμποδίζεται και οι περιβαλλοντικές επιδόσεις τους δεν διασφαλίζονται αυτομάτως. Τα κυριότερα επιστημονικά και τεχνολογικά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζει η CBE είναι η ανεπαρκής Ε&Κ, διατομεακή συνεργασία και μεταφορά γνώσεων σχετικά με βιώσιμες λύσεις που βασίζονται στην κυκλική βιοοικονομία.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Ο γενικός στόχος είναι η προώθηση της μετάβασης της κοινωνίας στη βιώσιμη βιοοικονομία μέσω της αύξησης της Ε&Κ σε βιώσιμες και ανταγωνιστικές λύσεις για την αύξηση της κυκλικότητας και της χρήσης βιομάζας, καταλοίπων και αποβλήτων. Στόχο αποτελεί επίσης η υιοθέτηση περιφερειακής προσέγγισης κατά την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΣΒΑ) και της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση στην ιδέα του «Υγιούς Πλανήτη». Οι επιστημονικοί στόχοι είναι η βελτίωση της ικανότητας Ε&Κ για λύσεις που βασίζονται στην κυκλική βιοοικονομία και η διασφάλιση καλύτερης ανταλλαγής γνώσεων, τόσο εντός και μεταξύ των αλυσίδων αξίας, όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και η συνεκτίμηση της Ε&Κ σε ζητήματα βιωσιμότητας. Οι οικονομικοί στόχοι είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών περιφερειών στον τομέα και η αντιμετώπιση των ελλείψεων της αγοράς της ευρωπαϊκής βιομηχανίας βιοπροϊόντων με τη διατήρηση της καινοτομίας και των νέων βιοδιυλιστηρίων εντός της Ευρώπης. Οι βασικοί κοινωνικοί στόχοι είναι η συμβολή σε μια κυκλική οικονομία που λειτουργεί με βιώσιμο τρόπο και η βελτίωση της κυκλικότητας του τομέα των βιοπροϊόντων, με αποτέλεσμα τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός του.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Η πρωτοβουλία συνδυάζει εμπειρογνωσία και τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες στα κράτη μέλη, στις περιφέρειες και στις αλυσίδες αξίας της ΕΕ, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτόν πρόσθετες συνέργειες. Τα έργα της CBE μπορούν να συνδυαστούν με εθνικά έργα και με έργα που στηρίζονται από τα διαρθρωτικά και περιφερειακά ταμεία της ΕΕ. Η αντιμετώπιση των περισσότερων εμποδίων στη βιοοικονομία δεν αποτελεί εθνική αρμοδιότητα, αλλά υπόκειται σε ρύθμιση σε ενωσιακό επίπεδο, με κανόνες σχετικά π.χ. με τα εξής: πτυχές της βιώσιμης προμήθειας βιομάζας· έλξη της αγοράς μέσω στόχων· τυποποίηση προϊόντων· επισήμανση και συστήματα οικολογικών δημόσιων συμβάσεων· και περιβαλλοντικές επιδόσεις. Χωρίς παρέμβαση σε επίπεδο ΕΕ, δεν θα υπήρχε επαρκής δράση σε εθνικό επίπεδο.

Β. Λύσεις

Ως μέσο στήριξης της Ε&Κ εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές:

·παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων βάσει του προγράμματος-πλαισίου (βασική επιλογή)·

·ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού (επιλογή 1)· και

·θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ (επιλογή 3).

Παρότι και οι δύο επιλογές σύμπραξης θα απέφεραν καλύτερα αποτελέσματα από τις συνήθεις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, η θεσμοθετημένη σύμπραξη (επιλογή 3) θα ήταν καλύτερη από μια σύμπραξη κοινού προγραμματισμού. Η επιλογή αυτή είχε την υψηλότερη συνολική βαθμολογία, λόγω των μεγαλύτερων δυνητικών οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων και της μεγαλύτερης συνοχής με εξωτερικά προγράμματα.

Η επιλογή 3 είναι η προτιμώμενη λύση για τους ακόλουθους λόγους:

·Μπορεί να επιτύχει αποτελεσματικά τους στόχους του προγράμματος με τη συμμετοχή προσηλωμένων εταίρων από τη βιομηχανία και άλλων παραγόντων (π.χ. κράτη μέλη, περιφέρειες, ακαδημαϊκή κοινότητα και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών) οι οποίοι θα συνεργαστούν βάσει ενός κατάλληλου μοντέλου διακυβέρνησης.

·Παρέχει επαρκή διαφάνεια και ανοικτό χαρακτήρα κατά την επιλογή των προτεραιοτήτων και των στόχων και εξασφαλίζει τη συμμετοχή εταίρων και ενδιαφερομένων από ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, από διάφορους τομείς, περιβάλλοντα και επιστημονικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένων διεθνών παραγόντων (κατά περίπτωση και χωρίς να επηρεάζεται η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα).

·Οι τυποποιημένες διαδικασίες της συγκεκριμένης επιλογής θα διευκολύνουν τη συμμετοχή των ΜΜΕ, καθώς και τη διάδοση και χρήση των αποτελεσμάτων.

·Παρέχεται υψηλή προσθετικότητα, δηλαδή υψηλές δυνατότητες διάρθρωσης των βιομηχανιών βιοπροϊόντων.

·Διασφαλίζεται η κατεύθυνση μέσω της τυποποίησης των δεσμεύσεων των εταίρων για επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, κάτι που θα συμβάλει εντέλει στην επίτευξη στόχων πολιτικής υψηλού επιπέδου.

·Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, προβλέπονται χρηματοδοτικές συνεισφορές και/ή συνεισφορές σε είδος από εταίρους εκτός της ΕΕ, σε ποσοστό μεταξύ 50 % και 75 % επί του συνολικού προϋπολογισμού της ευρωπαϊκής σύμπραξης. Αναμένεται ότι οι χρηματοδοτικές δεσμεύσεις θα είναι ως επί το πλείστον σε είδος και —σε μικρότερο βαθμό— θα λάβουν τη μορφή χρηματοδοτικών συνεισφορών στο πλαίσιο έργων και όχι σε επίπεδο προγράμματος.

·Η συνοχή και οι συνέργειες εντός του τοπίου Ε&Κ της ΕΕ θα διασφαλιστούν μέσω επίσημων συμφωνιών μεταξύ της προτεινόμενης πρωτοβουλίας και άλλων πρωτοβουλιών, καθώς και μέσω της συνδιαμόρφωσης του θεματολογίου και της δέσμευσης της ομάδας υποστήριξης.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Η πλειονότητα (πάνω από 50 %) των απαντησάντων στη δημόσια διαβούλευση ανέφεραν ότι πολλοί από τους στόχους της σύμπραξης ήταν ουσιώδεις, ιδίως η επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα. Οι απαντήσαντες θεώρησαν ότι η ανάπτυξη κοινοπραξιών, ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας και τεχνολογίας αποτελεί πλεονέκτημα, αλλά ότι η διοικητική επιβάρυνση είναι μειονέκτημα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα θεωρείται ότι είναι το κενό καινοτομίας της ΕΕ όσον αφορά τη μετατροπή των αποτελεσμάτων της έρευνας σε καινοτόμα κυκλικά προϊόντα βιολογικής προέλευσης. Η πλειονότητα (πάνω από 50 %) θεωρούν πολύ σημαντική τη συμμετοχή της βιομηχανίας και ορθό το πεδίο εφαρμογής και την κάλυψη της σύμπραξης. Παρότι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι (54 %) που απάντησαν στη διαβούλευση θεωρούν ότι μια θεσμοθετημένη σύμπραξη αποτελεί την καλύτερη λύση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, η στήριξη των πολιτών ήταν μικρότερη.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Όλοι οι παράγοντες της βιοοικονομίας μπορούν δυνητικά να επωφεληθούν οικονομικά, με αποτέλεσμα την ισορροπημένη περιφερειακή/τοπική ανάπτυξη. Αναμένεται υψηλότερο και ασφαλέστερο εισόδημα για τους πρωτογενείς παραγωγούς βιομάζας, ακόμη και σε μειονεκτούσες περιοχές. Άλλα οφέλη είναι η οικονομική μεγέθυνση για τις ΜΜΕ, η μεγαλύτερη μόχλευση επενδύσεων για βιοδιυλιστήρια και τους οικονομικούς φορείς τους (παράγοντες της βιομηχανίας) και η μακροπρόθεσμη συμμετοχή και δέσμευση όλων των παραγόντων. Οι δήμοι και οι περιφέρειες αναμένεται να επωφεληθούν από την εξοικονόμηση δαπανών διάθεσης βιολογικών αποβλήτων.

Ο κοινωνικός αντίκτυπος αναμένεται να είναι η βελτίωση της πρόσβασης σε καινοτόμες λύσεις βιολογικής βάσης στην Ευρώπη, καθώς και της υιοθέτησής τους, η ενίσχυση της θέσης των τοπικών/περιφερειακών κοινοτήτων ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται τους φυσικούς πόρους τους, και η δημιουργία (ή βελτιωμένη αναδιάρθρωση) μιας νέας τοπικής/περιφερειακής μεταποιητικής βάσης. Οι παράγοντες της αγοράς, όπως οι κάτοχοι εμπορικών σημάτων και οι καταναλωτές, θα έχουν πρόσβαση σε πιο βιώσιμα προϊόντα.

Σημαντικότερες είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η παραγωγή και επεξεργασία βιομάζας με πιο βιώσιμο τρόπο και με τη χρήση βιολογικών αποβλήτων ως πρώτης ύλης θα οδηγήσει σε μείωση των εκπομπών CO2 και θα συμβάλει στην αποφυγή συγκρούσεων με την παραγωγή τροφίμων, της υπερεξόρυξης βιομάζας και των μη βιώσιμων αλλαγών χρήσης γης. Με τον τρόπο αυτόν θα διευκολυνθεί η διατήρηση και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας. Η παραγωγή κλειστού βρόχου και η αξιοποίηση των βιολογικών αποβλήτων θα αυξήσουν την κυκλικότητα. Η CBE θα βελτιώσει την αποδοτικότητα των αλυσίδων αξίας ως προς τη χρήση πόρων, παραδείγματος χάρη, μέσω της ανάκτησης θρεπτικών συστατικών για τη γεωργία και τη δασοκομία από τις ροές αποβλήτων (συμπεριλαμβανομένων των λυμάτων) και τα γεωργικά κατάλοιπα.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Καθώς η επιλογή 3 θα βασιστεί στη δομή της υφιστάμενης κοινής επιχείρησης βιομηχανιών βιοπροϊόντων, το κόστος της θα περιλαμβάνει τις δαπάνες λειτουργίας ενός γραφείου της κοινής επιχείρησης για τη διάρκεια της πρωτοβουλίας. Το μερίδιο των διοικητικών δαπανών για τις επιχειρήσεις ανέρχεται σε 30 εκατ. EUR, ενώ με το ίδιο ποσό επιβαρύνεται η ΕΕ. Αυτό αντιπροσωπεύει 1-2 % του συνολικού κόστους της πρωτοβουλίας. Το κόστος αυτό αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα οφέλη που αναφέρονται ανωτέρω, και ειδικότερα από τα αποτελέσματα μόχλευσης της συγχρηματοδότησης για την επίτευξη της απαιτούμενης κλίμακας πόρων για την εκπλήρωση των φιλόδοξων στόχων.

Δεν αναμένονται αρνητικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις ή κόστος συμμόρφωσης.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις για τις ΜΜΕ και την ανταγωνιστικότητα. Όλες οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι θετικές. Βάσει της ιδιαίτερα θετικής εμπειρίας από την ΚΕ ΒΒΙ (ισχυρή συμμετοχή ΜΜΕ σε έργα, συμπεριλαμβανομένου του συντονισμού τους), η επιλογή 3 λαμβάνει υψηλή βαθμολογία σε αυτή την πτυχή.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Δεν αναμένονται επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις ή δυσκολίες κατά τη διαδικασία υλοποίησης.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Όχι, όλες οι επιπτώσεις περιγράφονται ανωτέρω.

Αναλογικότητα;

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που καθορίζεται στον κανονισμό για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», η ενδιάμεση αξιολόγηση θα διενεργηθεί το αργότερο 4 έτη από την ημερομηνία έναρξης της πρωτοβουλίας, ενώ το αργότερο 4 έτη μετά τη λήξη της θα διενεργηθεί τελική αξιολόγηση.

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 23.2.2021

SWD(2021) 38 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρωπαϊκή σύμπραξη για το καθαρό υδρογόνο

{COM(2021) 87 final} - {SEC(2021) 100 final} - {SWD(2021) 37 final}

Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης (έως 2 σελίδες)

Εκτίμηση επιπτώσεων για το καθαρό υδρογόνο

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Παρότι το υδρογόνο είναι καθαρό καύσιμο, χωρίς εκπομπές, εξακολουθεί να είναι ακριβότερο από άλλες πηγές ενέργειας και προέρχεται κυρίως από φυσικό αέριο, το οποίο παράγει διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Πρέπει να παράγουμε «καθαρό υδρογόνο» από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να εξαλειφθούν οι εκπομπές CO2 από τη διεργασία. Οι εφαρμογές καθαρού υδρογόνου είναι ακριβότερες από ανταγωνιστικές τεχνολογίες και δεν είναι ακόμη πλήρως αξιόπιστες ή επαρκούς ποιότητας για την υιοθέτησή τους. Υπάρχει επίσης περιορισμένη ανάπτυξη της ικανότητας παραγωγής καθαρού υδρογόνου σε μεγάλη κλίμακα. Οι ευρωπαϊκοί φορείς της βιομηχανίας και της έρευνας στον τομέα του υδρογόνου, καθώς και οι φορείς των κλάδων της παραγωγής ενέργειας, των μεταφορών και των κατασκευών, είναι εκείνοι που επηρεάζονται περισσότερο.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Ποσοτικά προσδιορίσιμη συμβολή στην επίτευξη των κλιματικών στόχων για το 2030 και στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ενίσχυση και ενσωμάτωση της επιστημονικής ικανότητας της ΕΕ να επιταχύνει την ανάπτυξη και τη βελτίωση προηγμένων εφαρμογών καθαρού υδρογόνου έτοιμων για διάθεση στην αγορά σε τελικές χρήσεις στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, των κτιρίων και της βιομηχανίας. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας αξίας καθαρού υδρογόνου της ΕΕ (κυρίως των ΜΜΕ).

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Το καθαρό υδρογόνο έχει πολύπλοκες και αλληλένδετες αλυσίδες αξίας οι οποίες απαιτούν αποτελεσματική και διατομεακή συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να καταστεί δυνατή η επιτυχής επίδειξη και ανάπτυξη σε μεγάλη κλίμακα.

Β. Λύσεις

Ως μέσο στήριξης της Ε&Κ στον τομέα του υδρογόνου εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές:

·παραδοσιακές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»·

·ευρωπαϊκή σύμπραξη κοινού προγραμματισμού· ή

·θεσμοθετημένη σύμπραξη βάσει του άρθρου 187 της ΣΛΕΕ.

Η θεσμοθετημένη σύμπραξη είναι η προτιμώμενη επιλογή καθώς μπορεί να παράσχει με τον καλύτερο τρόπο μακροπρόθεσμη στρατηγική και δέσμευση από τη βιομηχανία, καθώς και από τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Το 80 % των απαντησάντων στην ανοικτή δημόσια διαβούλευση ανέφεραν ότι μια ευρωπαϊκή θεσμοθετημένη σύμπραξη θα είχε σημαντικό (θετικό) αντίκτυπο και θα ήταν «πολύ σημαντική» για την αύξηση της βιομηχανικής υπεροχής στις τεχνολογίες υδρογόνου και της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Η υλοποίηση της πρωτοβουλίας για το καθαρό υδρογόνο μέσω θεσμοθετημένης σύμπραξης θα διασφαλίσει με τον βέλτιστο τρόπο τη συνεχή και πλήρη προσήλωση του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία (ΕΑ&Κ) στον τομέα του καθαρού υδρογόνου. Συνάδει με τη μόχλευση χρηματοδοτικών πόρων ή πόρων σε είδος από τη βιομηχανία, με στόχο τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης από την Επιτροπή. Θα υποστηρίξει την ανάπτυξη στρατηγικής για το υδρογόνο η οποία ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και την ευρωπαϊκή δέσμευση για το κλίμα.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το ετήσιο κόστος λειτουργίας μιας θεσμοθετημένης σύμπραξης βάσει των δαπανών της υφιστάμενης κοινής επιχείρησης FCH 2 για το 2018 ανέρχεται σε 2,9 εκατ. EUR (27 μέλη προσωπικού), συν 2,1 εκατ. EUR για άλλες άμεσες δαπάνες. Για την περίοδο 2014-2015, η ΚΕ FCH 2 απέφερε συνολική μόχλευση 1,63 EUR, δηλαδή 1,63 EUR στήριξη από τη βιομηχανία για κάθε 1 EUR στήριξης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Όπως και στην περίπτωση των προσκλήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος LEIT, περίπου το 25 % των εταίρων στα έργα της ΚΕ FCH 2 είναι ΜΜΕ, ενώ ΜΜΕ είναι επίσης τα μισά μέλη της Hydrogen Europe. Η σύμπραξη αναμένεται να δώσει τη δυνατότητα σε μικρότερες εταιρείες, οι οποίες έχουν αναπτύξει εξειδικευμένα προϊόντα με περιορισμένο αγοραστικό κοινό, να εξυπηρετήσουν αναπτυσσόμενες αγορές υδρογόνου και να συνδεθούν με μεγαλύτερους παράγοντες του κλάδου που μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξή τους.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις;

Δεν αναμένονται ιδιαίτερες επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς ή στις εθνικές διοικήσεις, αν και η θεσμοθετημένη σύμπραξη αναμένεται ότι θα συμβάλει στην ανανέωση και στην εναρμόνιση των εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων για το υδρογόνο.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Πρόσθετα έργα επίδειξης είναι πιθανό να δημιουργήσουν περαιτέρω δημόσιο ενδιαφέρον για το υδρογόνο. Παράλληλα, η αυξημένη προβολή στο ευρύ κοινό και η εκπαίδευση σχετικά με το υδρογόνο αναμένεται ότι θα διαμορφώσουν μια βάση για την παροχή δημόσιας στήριξης σε εφαρμογές υδρογόνου. Τα πρότυπα και οι κανόνες θα εξεταστούν πιο εύκολα σε διεθνές επίπεδο, όπου η ΕΕ θα πρέπει να έχει ενιαία φωνή.

Αναλογικότητα;

Η υλοποίηση της θεσμοθετημένης σύμπραξης αναμένεται να διασφαλίσει τη συνεχή και πλήρη προσήλωση του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ΕΑ&Κ στον τομέα του καθαρού υδρογόνου. Αφενός, θα μοχλεύσει χρηματοδοτικούς πόρους και πόρους σε είδος από τη βιομηχανία, με στόχο τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης από την Επιτροπή και, αφετέρου, θα στηρίξει την ανάπτυξη στρατηγικής για το υδρογόνο η οποία ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Αναμένεται ενδιάμεση αξιολόγηση της προτεινόμενης θεσμοθετημένης σύμπραξης 3 έτη μετά την έναρξη λειτουργίας της.

Top

Choose the experimental features you want to try