Ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει μια βιομηχανική πολιτική προκειμένου να δημιουργήσει καταλληλότερο πλαίσιο για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Η δημιουργία μιας στερεής και δυναμικής βιομηχανικής βάσης συμβάλλει στην ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στηρίζει την τεχνολογική και οικονομική ηγετική της θέση σε ένα πλαίσιο αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Οκτωβρίου 2005, με τίτλο «Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβόνας: Πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ - προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής» [COM(2005) 474 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η ευημερία της μεταποιητικής βιομηχανίας είναι θεμελιώδης παράγοντας για την πλήρη αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και για τη στήριξη της τεχνολογικής και οικονομικής ηγετικής της θέσης.

Είναι, κατά συνέπεια, σημαντικό να δημιουργηθεί ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, λαμβανομένων ιδιαίτερα υπόψη της παγκοσμιοποίησης και του έντονου διεθνούς ανταγωνισμού.

Η ευρωπαϊκή βιομηχανία και η παγκοσμιοποίηση

Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, οι επιχειρήσεις πρέπει να αναπτύσσουν τα προϊόντα τους και τις μεθόδους παραγωγής τους βελτιώνοντας παράλληλα την ανταγωνιστική τους ικανότητα στις νέες αγορές, αλλά και να ανακαλύπτουν τις νέες ευκαιρίες που απορρέουν από την τεχνολογική πρόοδο και την παγκοσμιοποίηση.

Η προώθηση της προσαρμοστικότητας και των διαρθρωτικών αλλαγών με στόχο την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής μεταποιητικής βιομηχανίας αποδεικνύεται εξαιρετικά σημαντική, ιδιαίτερα δεδομένου του αυξανόμενου ανταγωνισμού αναδυόμενων οικονομιών, όπως η Κίνα ή η Ινδία.

Μια ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική

Η βιομηχανική πολιτική που παρουσίασε η Επιτροπή αποσκοπεί στη δημιουργία πιο ευνοϊκού πλαισίου για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Ολοκληρώνει τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβάλει τα κράτη μέλη για την υποστήριξη μιας στερεής και δυναμικής βιομηχανικής βάσης στους τομείς όπου τα κράτη μέλη δεν δύνανται να ενεργήσουν μεμονωμένα με αποτελεσματικό τρόπο.

Η κοινοτική βιομηχανική πολιτική συνδυάζει την οριζόντια προσέγγιση, με στόχο την εξασφάλιση της συνεκτικότητας και των συνεργιών μεταξύ των διαφόρων στρατηγικών τομέων, με την τομεακή προσέγγιση, που επιτρέπει να ληφθούν υπόψη τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των διαφόρων τομέων.

Αυτή η βιομηχανική στρατηγική βασίζεται στην αξιολόγηση από την Επιτροπή των ευκαιριών και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι 27 τομείς της μεταποιητικής και της κατασκευαστικής βιομηχανίας της Ευρώπης.

Μέσα βιομηχανικής πολιτικής

Ανακοινώνεται η λήψη επτά διατομεακών πρωτοβουλιών πολιτικής για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι διάφοροι βιομηχανικοί όμιλοι και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους:

• πρωτοβουλία για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και την παραποίηση/απομίμηση (αρχές 2006), με στόχο ιδίως την εξασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων που έχουν ήδη εναρμονισθεί ·
• ομάδα υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα, την ενέργεια και το περιβάλλον (ΕΝ) (τέλη 2005)·
• εξωτερικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας (EN) (FR) και της πρόσβασης στις αγορές (άνοιξη 2006)·
• νέο πρόγραμμα νομοθετικής απλοποίησης (EN) (Οκτώβριος 2005)·
• βελτίωση των τομεακών ειδικεύσεων (2006)·
• διαχείριση των διαρθρωτικών αλλαγών (DE) (EN) (FR) στον μεταποιητικό τομέα (τέλη 2005)·
• ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση της βιομηχανικής έρευνας και καινοτομίας (EN) (2005)

Παράλληλα, προσδιορίσθηκαν επτά τομεακές πρωτοβουλίες:

• δημιουργία νέου φόρουμ για τα φάρμακα (ES) (DE) (EN) (FR) (πρώτη συνεδρίαση το 2006)·
• ενδιάμεση εξέταση της στρατηγικής για τις βιολογικές επιστήμες και τη βιοτεχνολογία (EN) (FR) (2006-2007)·
• νέες ομάδες υψηλού επιπέδου για τη βιομηχανία χημικών (2007) σε συνέχεια της έκδοσης του REACH ·
• ομάδα υψηλού επιπέδου για την αμυντική βιομηχανία·
• ευρωπαϊκό διαστημικό πρόγραμμα (EN)·
• ειδική ομάδα για την ανταγωνιστικότητα στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) (2005/2006)·
• διάλογος σχετικά με την πολιτική για τη μηχανολογία (2005/2006).

Η ευρωπαϊκή βιομηχανία

Η μεταποιητική βιομηχανία κατέχει ιδιαίτερα σημαντική θέση στην ΕΕ. Απασχολεί πάνω από 34 εκατομμύρια άτομα και αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο περίπου της παραγωγής και στα τρία τέταρτα των ευρωπαϊκών εξαγωγών. Αποτελείται κυρίως από μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες συνιστούν το 99% των επιχειρήσεων και το 58% της μεταποιητικής απασχόλησης. Συνδέεται αδιάσπαστα με τους τομείς υπηρεσιών και έχει ενεργή συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Πάνω από το 80% των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα αφορούν τον τομέα της μεταποίησης, γεγονός που καθιστά τη μεταποίηση κλειδί για την αξιοποίηση της νέας οικονομίας της γνώσης.

Ιστορικό

Μετά την ανακοίνωσή της με τίτλο «Η βιομηχανική πολιτική σε μια διευρυμένη Ευρώπη» το 2002, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χτίζει τα θεμέλια μιας ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το 2003 σχετικά με τις προκλήσεις-κλειδιά για την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη, προέβη σε ανάλυση της αποβιομηχανοποίησης και, εν συνεχεία, εμβάθυνε τον προβληματισμό της στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του 2004 με τίτλο «Υποστήριξη των διαρθρωτικών αλλαγών: Μια βιομηχανική πολιτική για τη διευρυμένη Ευρώπη».

Υποβάλλοντας πρόταση για μια νέα βιομηχανική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τηρεί τη δέσμευση που έχει αναλάβει για συμβολή στη δημιουργία μιας στερεής βιομηχανικής βάσης στο πλαίσιο της πραγματοποίησης της νέας «εταιρικής σχέσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση» της Λισσαβόνας.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 4ης Ιουλίου 2007 με τίτλο «Eνδιάμεση εξέταση της βιομηχανικής πολιτικής - Συνεισφορά στη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση» [COM(2007) 374 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Η ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική έχει αποδώσει καρπούς. Η βιομηχανία συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης στην Ευρώπη. Η Επιτροπή επιθυμεί να σταθεροποιήσει την πρόοδο αυτή παρακολουθώντας και ενισχύοντας την πλειονότητα των μέτρων που εισήχθησαν το 2005.

Νέες πρωτοβουλίες θα αναληφθούν για την αντιμετώπιση των κυριότερων προκλήσεων του μέλλοντος: της παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογικής προόδου και του περιβάλλοντος.

Έχοντας ως στόχο την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος, η Επιτροπή επιθυμεί να θεσπίσει μια βιώσιμη βιομηχανική πολιτική με βάση τρεις θεμελιώδεις αρχές:

• την ενθάρρυνση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και υψηλής ενεργειακής απόδοσης·
• τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον·
• την προώθηση προδιαγραφών που θα λαμβάνουν υπόψη τις περιβαλλοντικές παραμέτρους για πιο αειφόρα προϊόντα και υπηρεσίες εκτός των συνόρων της ΕΕ, γεγονός που μπορεί να δώσει το προβάδισμα στις ευρωπαϊκές εταιρείες που επιθυμούν να εξαγάγουν προϊόντα και υπηρεσίες φιλικά προς το περιβάλλον.

Η Επιτροπή θα υποστηρίξει επίσης τις βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας, έτσι ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές και παράλληλα αειφόρες.

Η ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική θα επικεντρωθεί επίσης στην πρόσβαση στις πρώτες ύλες, την ομαδοποίηση επιχειρήσεων, την άρση των εμποδίων στην ανάπτυξη νέων αγορών, την ανάλυση του αντικτύπου των υπηρεσιών για τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα ή τη χρήση προτύπων για την επιτάχυνση της καινοτομίας.

Τέλος, δύο νέες πρωτοβουλίες πρόκειται να αναληφθούν στους κλάδους της επεξεργασίας τροφίμων και της ηλεκτρολογίας.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 14.09.2007