Αντιμετώπιση των συνεπειών της στέρησης του δικαιώματος ψήφου των πολιτών της Ένωσης που ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας

Στην παρούσα ανακοίνωση, η Επιτροπή επιλύει την κατάσταση των ευρωπαίων πολιτών που χάνουν το δικαίωμά τους να ψηφίζουν στις εθνικές εκλογές της χώρας καταγωγής τους, μόλις κατοικήσουν στο εξωτερικό για δεδομένη χρονική περίοδο.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Αντιμετώπιση των συνεπειών της στέρησης του δικαιώματος ψήφου των πολιτών της Ένωσης που ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας (COM(2014) 33 final της 29.1.2014).

ΣΥΝΟΨΗ

Οι πολίτες της ΕΕ από ορισμένα κράτη μέλη χάνουν το δικαίωμά τους να ψηφίζουν (« στερούνται τα πολιτικά δικαιώματα ») στις εθνικές εκλογές της χώρας καταγωγής τους, μόλις κατοικήσουν στο εξωτερικό για δεδομένη χρονική περίοδο, ακόμη και σε άλλη χώρα της ΕΕ. Κατά συνέπεια, δεν είναι σε θέση να συμμετέχουν σε οποιεσδήποτε εθνικές εκλογές, είτε στη χώρα προέλευσης είτε στη χώρα κατοικίας τους.

Αυτό αφορά πέντε κράτη μέλη (Κύπρος, Δανία, Ιρλανδία, Μάλτα και Ηνωμένο Βασίλειο (1)), των οποίων οι πολίτες μπορεί να χάσουν το δικαίωμα ψήφου, μόνο και μόνο επειδή διέμειναν στο εξωτερικό για ορισμένη χρονική περίοδο. Δύο ακόμη χώρες (Αυστρία και Γερμανία) επιβάλλουν ορισμένες προϋποθέσεις για τη διατήρηση του δικαιώματος ψήφου στις εθνικές εκλογές.

Η στέρηση του δικαιώματος ψήφου των πολιτών μπορεί να θεωρηθεί ότι περιορίζει την απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιθαγένεια της ΕΕ, όπως το δικαίωμα να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Επιπλέον, συνεπάγεται τη δημιουργία χάσματος στα πολιτικά δικαιώματα των θιγόμενων πολιτών της ΕΕ, το οποίο δεν συμβιβάζεται με τις προσπάθειες για την προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στη δημοκρατική ζωή της Ένωσης.

Από τη μία, η Επιτροπή προτείνει βραχυπρόθεσμες λύσεις για αυτήν την κατάσταση. Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει τουλάχιστον να επιτρέπουν στους υπηκόους τους που κατοικούν σε άλλη χώρα της ΕΕ να διατηρούν το δικαίωμα ψήφου τους, εφόσον αποδεικνύουν συνεχές ενδιαφέρον για την πολιτική ζωή της εθνικής χώρας τους. Αυτό, για παράδειγμα, θα μπορούσε να συντελείται με αίτησή τους να παραμείνουν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Οι εν λόγω αιτήσεις θα μπορούν να ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ η υποβολή τους θα πρέπει να καθίσταται δυνατή με ηλεκτρονικά μέσα.

Από την άλλη, συνιστά μακροπρόθεσμο προβληματισμό για το πώς μπορεί να διορθωθεί το χάσμα της συμμετοχής των πολιτών της ΕΕ που ζουν σε άλλο κράτος μέλος, λαμβάνοντας υπόψη τις συζητήσεις που διεξάγονται σήμερα για τη χορήγηση του δικαιώματος ψήφου στη χώρα υποδοχής.

τελευταία ενημέρωση 18.06.2014

---

(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γίνεται τρίτη χώρα (χώρα εκτός ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.