—

ο Sándor Horváth, εκπροσωπούμενος από τον J. Ocsák, ügyvéd,

—

η Ουγγρική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους G. Koós και M. Ζ. Fehér,

—

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την L. Grønfeldt και τον A. Sipos,

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 96, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 1992, L 302, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 648/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Απριλίου 2005 (ΕΕ 2005, L 117, σ. 13) (στο εξής: τελωνειακός κώδικας).

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ της Interservice d.o.o Koper (στο εξής: Interservice) και του Sándor Horváth σχετικά με την ανάκτηση των τελωνειακών δασμών τους οποίους κατέβαλε η Interservice στις σλοβενικές τελωνειακές αρχές, ως «κυρίως υπόχρεος», κατόπιν της απομακρύνσεως από την τελωνειακή επιτήρηση των εμπορευμάτων τα οποία μετέφερε υπό καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως ο S. Horváth, ως υπεργολάβος μεταφοράς.

3

Το άρθρο 4, σημείο 21, του τελωνειακού κώδικα καθορίζει την έννοια του «δικαιούχου του καθεστώτος» ως το «πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου έγινε η διασάφηση ή [το] πρόσωπο στο οποίο έχουν μεταβιβασθεί τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του διασαφιστή σχετικά με τελωνειακό καθεστώς».

4

Το άρθρο 37 του τελωνειακού κώδικα ορίζει τα ακόλουθα:

«1.   Τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας υπόκεινται σε τελωνειακή επιτήρηση από τη στιγμή της εισόδου τους. Μπορούν επίσης να υποβληθούν σε τελωνειακούς ελέγχους σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

2.   Παραμένουν υπό την επιτήρηση αυτή όσο διάστημα χρειάζεται ενδεχομένως για τον καθορισμό του τελωνειακού τους χαρακτήρα και, εφόσον πρόκειται για μη κοινοτικά εμπορεύματα και υπό την επιφύλαξη του άρθρου 82, παράγραφος 1, μέχρις ότου είτε αλλάξουν τελωνειακό χαρακτήρα, είτε εισαχθούν σε ελεύθερη ζώνη ή ελεύθερη αποθήκη, είτε επανεξαχθούν ή καταστραφούν σύμφωνα με το άρθρο 182.»

5

Το άρθρο 92 του τελωνειακού κώδικα προβλέπει τα εξής:

«1.   Το καθεστώς εξωτερικής διαμετακόμισης λήγει και οι υποχρεώσεις του δικαιούχου του καθεστώτος εκπληρώνονται όταν τα εμπορεύματα που υπάγονται στο καθεστώς αυτό και τα απαιτούμενα έγγραφα προσκομισθούν στο τελωνείο προορισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω καθεστώτος.

2.   Οι τελωνειακές αρχές εκκαθαρίζουν το καθεστώς εξωτερικής διαμετακόμισης όταν είναι σε θέση να ορίσουν, με βάση τη σύγκριση των στοιχείων που διατίθενται στο τελωνείο αναχώρησης και των στοιχείων που διατίθενται στο τελωνείο προορισμού, ότι το καθεστώς έχει λήξει σύμφωνα με τον ορθό τρόπο.»

6

Το άρθρο 96 του τελωνειακού κώδικα ορίζει τα εξής:

«1.   Ο κυρίως υπόχρεος είναι ο υποκείμενος στο καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακόμισης και οφείλει:

2.   Με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων του κυρίως υποχρέου που αναφέρονται στην παράγραφο 1, ο μεταφορέας ή παραλήπτης εμπορευμάτων που δέχεται εμπορεύματα, γνωρίζοντας ότι έχουν τεθεί υπό καθεστώς κοινοτικής διαμετακόμισης, οφείλει επίσης να τα προσκομίσει ανέπαφα στο τελωνείο προορισμού εντός της καθορισμένης προθεσμίας και να έχει τηρήσει τα μέτρα διαπίστωσης της ταυτότητάς τους τα οποία έχουν λάβει οι τελωνειακές αρχές.»

7

Η Friedler Spedition GmbH ανέθεσε στην IGAZ Trans Kft τη μεταφορά εμπορευμάτων προελεύσεως Κίνας, τα οποία είχαν φθάσει με εμπορευματοκιβώτιο στον λιμένα του Koper, στη Σλοβενία.

8

Η IGAZ Trans ανέθεσε, αφενός, τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων στην Interservice, αναιρεσείουσα. Ανέθεσε, αφετέρου, στον S. Horváth, αναιρεσίβλητο, τη μεταφορά των επίμαχων εμπορευμάτων από το Koper στη Βιέννη, Αυστρία, και, μετά τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων, στη Ρώμη, Ιταλία.

9

Η Interservice κίνησε τη διαδικασία εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως στις 11 Δεκεμβρίου 2008 μέσω ηλεκτρονικής αποστολής της δηλώσεως διαμετακομίσεως με την ένδειξη Τ στο τελωνείο του Koper. Εξάλλου, συνέταξε και διαβίβασε στον S. Horváth την απαραίτητη εξουσιοδότηση για να μπορέσει να παραλάβει από τις τελωνειακές αρχές τα επίμαχα εμπορεύματα καθώς και τη φορτωτική CMR (έγγραφο αποστολής συντασσόμενο βάσει της συμβάσεως περί του συμβολαίου για τη διεθνή οδική μεταφορά εμπορευμάτων, που υπογράφηκε στη Γενεύη στις 19 Μαΐου 1956, όπως τροποποιήθηκε με το πρωτόκολλο της 5ης Ιουλίου 1978).

10

Για την εκκαθάριση του καθεστώτος εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως, τα επίμαχα εμπορεύματα έπρεπε να προσκομισθούν στο τελωνείο προορισμού στη Βιέννη, Αυστρία, το αργότερο στις 18 Δεκεμβρίου 2008.

11

Ο S. Horváth, αφού παρέλαβε τα επίμαχα εμπορεύματα από το τελωνείο του Koper, τα μετέφερε μέχρι τον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου της Βιέννης ο οποίος αναγραφόταν στη φορτωτική CMR, όπου και παρέμεινε από τις 12 έως τις 17 Δεκεμβρίου 2008 με το εμπορευματοκιβώτιο που περιείχε τα εμπορεύματα. Παρέδωσε στον αντιπρόσωπο της IGAZ Trans τα έγγραφα διαμετακομίσεως για τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων. Κατά τις δηλώσεις της IGAZ Trans, ο εν λόγω αντιπρόσωπος διαβίβασε εν συνεχεία τα έγγραφα αυτά στη Friedler Spedition για τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων. Ο S. Horváth επέστρεψε στην Ουγγαρία στις 17 Δεκεμβρίου 2008, αφήνοντας επί τόπου το εμπορευματοκιβώτιο.

12

Ο S. Horváth επέστρεψε στη Βιέννη στις 18 Δεκεμβρίου 2008 και μετέφερε τα επίμαχα εμπορεύματα μέχρι τον τελικό παραλήπτη τους στην Ιταλία με νέα φορτωτική, η οποία του παραδόθηκε από τον αντιπρόσωπο της IGAZ Trans.

13

Τα επίμαχα εμπορεύματα δεν προσκομίστηκαν στο τελωνείο προορισμού της Βιέννης.

14

Οι σλοβενικές τελωνειακές αρχές ανακάλυψαν ότι η Friedler Spedition και η IGAZ Trans τους είχαν αποστείλει πλαστά έγγραφα για να αποδείξουν την εκκαθάριση της διαδικασίας εξωτερικής διαμετακομίσεως. Οι σλοβενικές τελωνειακές αρχές, αφού έκριναν ότι τα επίμαχα εμπορεύματα είχαν αποτελέσει αντικείμενο απομακρύνσεως από την τελωνειακή επιτήρηση, υποχρέωσαν την Interservice, ως κυρίως υπόχρεο, να καταβάλει ποσόν 11196,49 ευρώ ως τελωνειακούς δασμούς, φόρο προστιθεμένης αξίας (ΦΠΑ) και τόκους υπερημερίας, το οποίο η ως άνω εταιρία κατέβαλε στις 16 Οκτωβρίου 2009.

15

Η Interservice, βάσει της εξωσυμβατικής ευθύνης, άσκησε αγωγή κατά του S. Horváth ζητώντας να υποχρεωθεί να της καταβάλει το ποσόν των 11196,49 ευρώ, πλέον των τόκων και των παρεπομένων εξόδων, προς αποκατάσταση της ζημίας της, υποστηρίζοντας ότι, δυνάμει του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, ο μεταφορέας είναι υπεύθυνος, από κοινού με τον κυρίως υπόχρεο, για την προσκόμιση των εμπορευμάτων, ακόμα και αν στη συγκεκριμένη περίπτωση ενεργεί μόνον ως υπεργολάβος μεταφοράς.

16

Μετά την απόρριψη της εν λόγω αγωγής σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, μεταξύ άλλων για τον λόγο ότι το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα δεν εφαρμόζεται σε υπεργολάβο μεταφοράς, η Interservice άσκησε αναίρεση ενώπιον του Kúria (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ουγγαρία).

17

Η Interservice εκθέτει ότι η επίλυση της διαφοράς της κύριας δίκης εξαρτάται από το κατά πόσον η μη σύννομη και παραβατική συμπεριφορά του S. Horváth είναι η γενεσιουργός αιτία της τελωνειακής οφειλής η οποία βαρύνει την Interservice ως κυρίως υπόχρεο, βάσει του άρθρου 203 του τελωνειακού κώδικα. Διευκρινίζει ότι ναι μεν ο S. Horváth δέχθηκε την παραλαβή των επίμαχων εμπορευμάτων γνωρίζοντας ότι είχαν τεθεί υπό το καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως, πλην όμως δεν βεβαιώθηκε, προτού συνεχίσει τη μεταφορά τους από τη Βιέννη μέχρι τη Ρώμη, ότι η IGAZ Trans ή η Friedler Spedition τα είχαν πράγματι προσκομίσει στο τελωνείο προορισμού. Το αιτούν δικαστήριο προσθέτει ότι δεν υπάρχουν περαιτέρω στοιχεία στην επί της ουσίας διαδικασία από τα οποία να προκύπτει ότι ο αναιρεσίβλητος γνώριζε την απομάκρυνση των εν λόγω εμπορευμάτων από την τελωνειακή επιτήρηση.

18

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Kúria (Ανώτατο Δικαστήριο) ανέστειλε τη διαδικασία και υπέβαλε στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

19

Με το πρώτο ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν η έννοια του «μεταφορέα», ο οποίος υπέχει υποχρέωση προσκομίσεως των εμπορευμάτων ανέπαφων στο τελωνείο προορισμού, για την οποία γίνεται λόγος στο άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, πρέπει να ερμηνεύεται ως προσδιορίζουσα κάθε πρόσωπο, περιλαμβανομένου του υπεργολάβου μεταφοράς, το οποίο πραγματοποιεί στην πράξη τη μεταφορά εμπορευμάτων που έχουν τεθεί υπό το καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως.

20

Ελλείψει ορισμού του «μεταφορέα» στον τελωνειακό κώδικα, προκειμένου να καθοριστεί το περιεχόμενο της έννοιας αυτής του δικαίου της Ένωσης, πρέπει, κατά πάγια νομολογία, να λαμβάνονται συγχρόνως υπόψη το γράμμα της, το πλαίσιο στο οποίο αυτή εντάσσεται και οι σκοποί της (βλ., συναφώς, απόφαση της 16ης Απριλίου 2015, Angerer, C‑477/13, EU:C:2015:239, σκέψη 26 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

21

Όσον αφορά το γράμμα του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, παρατηρείται ότι απαιτούνται δύο προϋποθέσεις ώστε ένας «μεταφορέας» να έχει υποχρέωση να προσκομίσει ανέπαφα τα εμπορεύματα στο τελωνείο προορισμού, κατά την έννοια της διατάξεως αυτής. Πρόκειται, αφενός, για την αποδοχή των εμπορευμάτων, η οποία προϋποθέτει την υλική παραλαβή και τη φυσική κατοχή τους και, αφετέρου, τη γνώση, κατά την αποδοχή, ότι έχουν τεθεί υπό καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως.

22

Όσον αφορά το πλαίσιο και τον σκοπό της εν λόγω διατάξεως, επισημαίνεται ότι η διάταξη αυτή θεσπίζει την ευθύνη του μεταφορέα εκ παραλλήλου με την ευθύνη του κυρίως υπόχρεου, για την οποία γίνεται λόγος στο άρθρο 96, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα. Όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στα σημεία 47 έως 49 των προτάσεών του, η ευθύνη του μεταφορέα διακρίνεται πάντως από την ευθύνη του κυρίως υπόχρεου τόσο ως προς τη βάση της όσο και ως προς το περιεχόμενό της.

23

Πράγματι, η ευθύνη του κυρίως υπόχρεου θεμελιώνεται στην ιδιότητά του ως «δικαιούχου» του καθεστώτος διαμετακομίσεως, ο οποίος ορίζεται στο άρθρο 4, σημείο 21, του τελωνειακού κώδικα, ως το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου έγινε η διασάφηση ή το πρόσωπο στο οποίο έχουν μεταβιβασθεί τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του διασαφιστή σχετικά με τελωνειακό καθεστώς. Ως δικαιούχος του καθεστώτος, ο κυρίως υπόχρεος είναι, δυνάμει του άρθρου 96, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του τελωνειακού κώδικα, υπεύθυνος για την τήρηση του συνόλου των σχετικών με το καθεστώς αυτό διατάξεων.

24

Αντιθέτως, η ευθύνη του μεταφορέα την οποία προβλέπει το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα ερείδεται επί της υλικής κατοχής των εμπορευμάτων και της γνώσεως ότι έχουν τεθεί υπό το καθεστώς κοινοτικής διαμετακομίσεως. Η διάταξη αυτή επιβάλλει στον μεταφορέα ο οποίος αποδέχεται τα εμπορεύματα γνωρίζοντας ότι έχουν τεθεί υπό τέτοιο καθεστώς, ως φυσικός κάτοχος των εν λόγω εμπορευμάτων, να τα προσκομίσει ανέπαφα στο τελωνείο προορισμού εντός της καθορισμένης προθεσμίας και να έχει τηρήσει τα μέτρα διαπιστώσεως της ταυτότητάς τους τα οποία έχουν ληφθεί από τις τελωνειακές αρχές.

25

Συναφώς, δεν ασκεί επιρροή το κατά πόσον το πρόσωπο το οποίο κατέχει φυσικώς τα εμπορεύματα τα μεταφέρει δυνάμει συμβάσεως υπεργολαβίας μεταφοράς συναφθείσας με τον κυρίως υπόχρεο. Κάθε άλλη ερμηνεία θα παρείχε στα εμπλεκόμενα πρόσωπα τη δυνατότητα να απαλλάσσονται της ευθύνης που απορρέει από την εν λόγω διάταξη με την αιτιολογία ότι ενεργούν δυνάμει συμβάσεως υπεργολαβίας μεταφοράς ενώ έχουν στη φυσική κατοχή τους τα επίμαχα εμπορεύματα και γνωρίζουν ότι αυτά έχουν τεθεί υπό το καθεστώς διαμετακομίσεως.

26

Βάσει των προεκτεθέντων, στο πρώτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η έννοια του «μεταφορέα», ο οποίος έχει την υποχρέωση να προσκομίσει τα εμπορεύματα ανέπαφα στο τελωνείο προορισμού για την οποία γίνεται λόγος στο άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, πρέπει να ερμηνεύεται ως προσδιορίζουσα κάθε πρόσωπο, περιλαμβανομένου και του υπεργολάβου μεταφοράς, το οποίο πραγματοποιεί τη μεταφορά εμπορευμάτων που έχουν τεθεί υπό το καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως και έχει αποδεχθεί την ως άνω μεταφορά εν γνώσει του ότι τα εμπορεύματα έχουν τεθεί υπό το καθεστώς αυτό.

27

Με το δεύτερο ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα έχει την έννοια ότι ένας υπεργολάβος μεταφοράς, όπως ο επίμαχος στην υπόθεση της κύριας δίκης, ο οποίος, αφενός, παρέδωσε τα εμπορεύματα με το παραστατικό διαμετακομίσεως στον κυρίως υπόχρεο στον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου προορισμού και, αφετέρου, τα παρέλαβε εκ νέου για επακόλουθη μεταφορά, είχε την υποχρέωση να βεβαιωθεί για την προσκόμισή τους στο τελωνείο προορισμού και μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος αν τα εμπορεύματα δεν προσκομίστηκαν.

28

Συναφώς, διαπιστώνεται ότι, κατά το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, ένας υπεργολάβος μεταφοράς, όπως ο επίμαχος στην υπόθεση της κύριας δίκης, θεωρείται υπεύθυνος για τη μη προσκόμιση των εμπορευμάτων στο τελωνείο προορισμού μόνον όταν υποχρεούται να διασφαλίσει την προσκόμιση αυτή λόγω του ότι αποδέχθηκε τα εμπορεύματα και γνώριζε ότι έχουν τεθεί υπό το καθεστώς κοινοτικής διαμετακομίσεως, κατά την έννοια της διατάξεως αυτής.

29

Εν προκειμένω, καθόσον από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι ο S. Horváth αποδέχθηκε αρχικώς τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα γνωρίζοντας ότι έχουν τεθεί υπό το καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως, από την απάντηση που δόθηκε στο πρώτο ερώτημα προκύπτει ότι είχε την υποχρέωση να τα προσκομίσει στο τελωνείο προορισμού όσον αφορά τη μεταφορά των εμπορευμάτων αυτών από το Koper στη Βιέννη.

30

Επομένως, πρέπει να εξεταστεί, αφενός, αν ο S. Horváth απηλλάγη της υποχρεώσεως αυτής παραδίδοντας τα εν λόγω εμπορεύματα με το παραστατικό διαμετακομίσεως στον αντιπρόσωπο του κύριου μεταφορέα IGAZ Trans στον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου προορισμού στη Βιέννη και, αφετέρου, σε περίπτωση απαλλαγής του, να εξεταστεί αν η εκ νέου παραλαβή των ίδιων εμπορευμάτων για την επακόλουθη μεταφορά τους από τη Βιέννη στη Ρώμη τού επέβαλε εκ νέου την υποχρέωση αυτή.

31

Όσον αφορά το κατά πόσον ο S. Horváth απηλλάγη της υποχρεώσεως προσκομίσεως των εμπορευμάτων στο τελωνείο προορισμού παραδίδοντας τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα στον αντιπρόσωπο του κύριου μεταφορέα IGAZ Trans στον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου προορισμού στη Βιέννη, από την απάντηση στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα προκύπτει ότι η ευθύνη του μεταφορέα, κατά το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, ερείδεται επί της φυσικής κατοχής των εμπορευμάτων. Ως εκ τούτου, ο μεταφορέας ο οποίος μεταβιβάζει την κατοχή των εμπορευμάτων σε άλλον μεταφορέα παραδίδοντάς τα απαλλάσσεται, καταρχήν, της βάσει της διατάξεως αυτής υποχρεώσεώς του, υπό την προϋπόθεση ότι ο άλλος αυτός μεταφορέας γνωρίζει ότι τα εμπορεύματα έχουν τεθεί υπό το καθεστώς κοινοτικής διαμετακομίσεως.

32

Πράγματι, καίτοι η θέση των εμπορευμάτων υπό τελωνειακή επιτήρηση κατά το άρθρο 37 του τελωνειακού κώδικα αποκλείει την απαλλαγή του μεταφορέα από την ευθύνη την οποία υπέχει από το άρθρο 96, παράγραφος 2, του κώδικα αυτού, ο ως άνω μεταφορέας, παραδίδοντας τα εμπορεύματα σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, μπορεί παρά ταύτα να απαλλαγεί της ευθύνης αυτής παραδίδοντάς τα σε άλλο πρόσωπο το οποίο υπέχει, σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο 96, υποχρέωση να προσκομίσει προσηκόντως τα εμπορεύματα στο τελωνείο προορισμού, όπως κάθε άλλος μεταφορέας ο οποίος αποδέχεται τα εμπορεύματα γνωρίζοντας ότι έχουν τεθεί υπό καθεστώς κοινοτικής διαμετακομίσεως.

33

Εν προκειμένω, από τις διαπιστώσεις του αιτούντος δικαστηρίου προκύπτει ότι ο S. Horváth μετέφερε τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα μέχρι τον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου προορισμού στη Βιέννη. Εν συνεχεία, αναχώρησε για την Ουγγαρία αφήνοντας επί τόπου το εμπορευματοκιβώτιο το οποίο περιείχε τα εμπορεύματα, αφού διαβίβασε το παραστατικό διαμετακομίσεως με το οποίο γινόταν η μεταφορά στον αντιπρόσωπο του κύριου μεταφορέα IGAZ Trans. Κατά τις δηλώσεις της IGAZ Trans, ο αντιπρόσωπός της διαβίβασε στη συνέχεια το ως άνω έγγραφο στη Friedler Spedition για τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων. Επομένως, υπό την επιφύλαξη της εξακριβώσεως εκ μέρους του αιτούντος δικαστηρίου, φαίνεται ότι, όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 52 των προτάσεών του, ο S. Horváth απηλλάγη της εκ του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα υποχρεώσεώς του τη χρονική στιγμή κατά την οποία παρέδωσε τα εμπορεύματα αυτά μαζί με το παραστατικό διαμετακομίσεως στον αντιπρόσωπο του κύριου μεταφορέα IGAZ Trans. Το γεγονός ότι η IGAZ Trans διαβίβασε στη συνέχεια το έγγραφο αυτό στη Friedler Spedition δεν ασκεί, συναφώς, επιρροή.

34

Εάν προκύψει ότι ο S. Horváth απηλλάγη πράγματι της ευθύνης του βάσει του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα, παραδίδοντας τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα μαζί με το παραστατικό διαμετακομίσεως στον αντιπρόσωπο της IGAZ Trans, η προγενέστερη ιδιότητά του ως «μεταφορέα», κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, δεν μπορεί να του επιβάλει καμία υποχρέωση να βεβαιωθεί, μετά την ως άνω παράδοση και πριν από την εκ νέου παραλαβή των εμπορευμάτων αυτών για τη μεταφορά τους μέχρι τον τελικό παραλήπτη στη Ρώμη, ότι τα εν λόγω εμπορεύματα προσκομίστηκαν προσηκόντως στο τελωνείο προορισμού στη Βιέννη ανέπαφα.

35

Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή, εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει αν ο S. Horváth κατέστη εκ νέου υπεύθυνος βάσει του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα παραλαμβάνοντας τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα για τη μεταφορά τους από τη Βιέννη στη Ρώμη.

36

Πράγματι, όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 61 των προτάσεών του, αν τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα εξακολουθούσαν να τελούν υπό καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως κατά τον χρόνο που ο S. Horváth τα παρέλαβε εκ νέου για να πραγματοποιήσει τη μεταφορά αυτή και αν ο S. Horváth το γνώριζε, είναι δυνατόν να πληρούσε εκ νέου τις προϋποθέσεις του άρθρου 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα ώστε να βαρύνεται και πάλι με την προβλεπόμενη στη διάταξη αυτή υποχρέωση.

37

Στην υπόθεση της κύριας δίκης, καθόσον από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι τα επίμαχα εμπορεύματα δεν προσκομίστηκαν στο τελωνείο προορισμού στη Βιέννη, το καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως δεν έληξε κατά την ταχθείσα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 92 του τελωνειακού κώδικα ημερομηνία και δεν αποκλείεται να εξακολουθούσαν να τελούν υπό το καθεστώς αυτό όταν ο S. Horváth τα παρέλαβε εκ νέου στις 18 Δεκεμβρίου 2008 για να τα μεταφέρει μέχρι τον τελικό παραλήπτη τους στη Ρώμη. Εξάλλου, βάσει των πληροφοριακών στοιχείων που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο δεν μπορεί να καθοριστεί με βεβαιότητα αν ο S. Horváth γνώριζε ενδεχομένως ότι τα εμπορεύματα αυτά εξακολουθούσαν να βρίσκονται υπό καθεστώς διαμετακομίσεως.

38

Επομένως, στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να εξακριβώσει αν τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης εμπορεύματα εξακολουθούσαν να τελούν υπό καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως κατά τη χρονική στιγμή που τα παρέλαβε εκ νέου ο S. Horváth και αν αυτός το γνώριζε. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η παραλαβή αυτή τού επέβαλε εκ νέου την υποχρέωση να βεβαιωθεί ότι τα εν λόγω εμπορεύματα προσκομίστηκαν προσηκόντως στο τελωνείο προορισμού.

39

Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των προεκτεθέντων, στο δεύτερο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 96, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα έχει την έννοια ότι υπεργολάβος μεταφοράς, όπως ο επίμαχος στην υπόθεση της κύριας δίκης, ο οποίος, αφενός, παρέδωσε τα εμπορεύματα μαζί με το παραστατικό διαμετακομίσεως στον κύριο μεταφορέα στον χώρο σταθμεύσεως του τελωνείου προορισμού και, αφετέρου, παρέλαβε εκ νέου τα εμπορεύματα αυτά για επακόλουθη μεταφορά, δεν έχει την υποχρέωση να βεβαιωθεί για την προσκόμισή τους στο τελωνείο προορισμού και μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για τη μη προσκόμισή τους μόνον αν, κατά την εκ νέου παραλαβή των εν λόγω εμπορευμάτων, γνώριζε ότι δεν είχε λήξει νομοτύπως το καθεστώς διαμετακομίσεως, πράγμα το οποίο εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει.

40

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τέταρτο τμήμα) αποφαίνεται: