61999J0042

$$Η Συνδυασμένη Ονοματολογία πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ένα προϊόν που λαμβάνεται από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς και συντίθεται κατά 54 % από νερό, κατά 0,9 % από λίπος, κατά 5,7 % από φώσφορο, κατά 2 % από αλάτι και καζε_νη πρέπει να καταταγεί στη δασμολογική διάκριση 0406 90 11 που επιγράφεται «Άλλα τυριά: - ου προορίζονται για μεταποίηση».

Συγκεκριμένα, οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας σχετικά με τις δασμολογικές διακρίσεις 3501 10 10 έως 3501 10 90 - το περιεχόμενο των οποίων συνάδει προς τις διατάξεις της εν λόγω ονοματολογίας και δεν μεταβάλλει την εννοιολογική τους έκταση - προβλέπουν ότι οι καζε_νες υπάγονται σ' αυτές τις δασμολογικές διακρίσεις, εφόσον η κατά βάρος περιεκτικότητά τους σε νερό είναι 15 % ή λιγότερο και ότι, σε αντίθετη περίπτωση, υπάγονται στην κλάση 0406. Καθ' όσον δε το προϊόν δεν φαίνεται να εμπίπτει σε καμμιά άλλη ειδική διάκριση και προορίζεται προς μεταποίηση, η διάκριση 0406 90 11 φαίνεται να είναι η προσφορότερη.

( βλ. σκέψεις 17, 19-24 και διατακτ. )

Στην υπόθεση C-42/99,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Supremo Tribunal Administrativo (ορτογαλία) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ (νυν άρθρου 234 ΕΚ), με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Fábrica de Queijo Eru Portuguesa Ld.a

και

Tribunal Técnico Aduaneiro de Segunda Instância,

παρισταμένου του:

Ministério Público,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία της συνδυασμένης ονοματολογίας, όπως αυτή προκύπτει από το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 3174/88 της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 1988, που τροποποιεί το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 298, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

συγκείμενο από τους D. A. O. Edward, πρόεδρο τμήματος, L. Sevón, P. J. G. Kapteyn, H. Ragnemalm (εισηγητή) και Μ. Wathelet, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: N. Fennelly

γραμματέας: H. A. Rühl, κύριος υπάλληλος διοικήσεως,

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

- η Fábrica de Queijo Eru Portuguesa Ld.a, εκπροσωπούμενη από τον Á. Caneira, δικηγόρο Λισσαβώνας,

- η ορτογαλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους L. Fernandes, διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας της Γενικής Διευθύνσεως Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων του Υπουργείου Εξωτερικών, και Â. Seiça Neves, μέλος της ίδιας υπηρεσίας, και την H. Ventura, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας της Γενικής Διευθύνσεως Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Καταναλώσεως,

- η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον F. de Sousa Fialho, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας,

έχοντας υπόψη την έκθεση ακροατηρίου,

αφού άκουσε τις προφορικές παρατηρήσεις της Fábrica de Queijo Eru Portuguesa Ld.a, εκπροσωπούμενης από τον Á. Caneira, της ορτογαλικής Κυβερνήσεως, εκπροσωπούμενης από τον V. Guimarães, νομικό του Κέντρου Φορολογικών Μελετών της Γενικής Διευθύνσεως Φόρων, και της Επιτροπής, εκπροσωπούμενης από τον A. Caeiros, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας, κατά τη συνεδρίαση της 6ης Απριλίου 2000,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 8ης Ιουνίου 2000,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1 Με διάταξη της 13ης Ιανουαρίου 1999, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 12 Φεβρουαρίου 1999, το Supremo Tribunal Administrativo υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ (νυν άρθρου 234 ΕΚ), δύο προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία της συνδυασμένης ονοματολογίας, όπως αυτή προκύπτει από το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 3174/88 της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 1988, που τροποποιεί το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 298, σ. 1, στο εξής: ΣΟ).

2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ της εταιρίας Fábrica de Queijo Eru Portuguesa Ld. (στο εξής: Eru Portuguesa) και του Tribunal Técnico Aduaneiro de Segunda Instância, σχετικά με τη δασμολογική κατάταξη, κατά τη ΣΟ, προϊόντος αποκαλουμένου «skimmed milk cheese» (τυριού από αποβουτυρωμένο γάλα).

Η κοινοτική ρύθμιση

3 Οι θέσεις της ΣΟ που, κατά το αιτούν δικαστήριο, ασκούν εδώ επιρροή είναι οι εξής:

«0406 Τυριά και πηγμένο γάλα για τυρί:

- - - - - -

0406 90 - Άλλα τυριά:

0406 90 11 - - ου προορίζονται για μεταποίηση

- - Άλλα

(...)

3501 Καζε_νες, καζεϊνικά άλατα και άλλα παράγωγα των καζεϊνών. Κόλλες καζε_νης

3501 10 - Καζε_νες

(...)

3501 10 90 - - Άλλες».

4 Η σημείωση 2 του κεφαλαίου 4 του κανονισμού 3174/88 διευκρινίζει:

«Τα προϊόντα που παίρνονται από συμπύκνωση του ορού γάλακτος με προσθήκη γάλακτος ή λιπαρών ουσιών του γάλακτος πρέπει να κατατάσσονται στην κλάση 0406 ως τυριά, με τον όρο ότι παρουσιάζουν τα τρία επόμενα χαρακτηριστικά:

α) έχουν περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες του γάλακτος, που υπολογίζεται κατά βάρος στο ξερό εκχύλισμα, 5 % ή περισσότερο·

β) έχουν περιεκτικότητα σε ξερό εκχύλισμα, που υπολογίζεται κατά βάρος, τουλάχιστον 70 % αλλά που δεν υπερβαίνει 85 %·

γ) έχουν ορισμένο σχήμα ή μπορούν να πάρουν ορισμένο σχήμα.»

5 Οι επεξηγηματικές σημειώσεις του εναρμονισμένου συστήματος περιγραφής και κωδικοποιήσεως των εμπορευμάτων (στο εξής: ΕΣ) αναφέρουν, σχετικά με την κλάση 35.01 (Α) αριθμός 1, που αφορά τις καζε_νες, τα καζεϊνικά άλατα και άλλα παράγωγα των καζεϊνών, ότι η καζε_νη αποτελεί την κύρια πρωτεϊνική ύλη που μετέχει στη σύνθεση του γάλακτος και ότι λαμβάνεται από το αποβουτυρωμένο γάλα διά καθιζήσεως (πήξεως), συνήθως μέσω οξέων ή πυτιάς.

6 Οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Επιτροπής επί της ΣΟ διευκρινίζουν, σχετικά με τις δασμολογικές διακρίσεις 3501 10 10 έως 3501 10 90:

«Οι διακρίσεις αυτές περιλαμβάνουν τις καζε_νες που αναφέρονται στις επεξηγηματικές σημειώσεις του ΕΣ κλάση 3501 (Α) αριθμός 1. Οι εν λόγω καζε_νες - ανεξάρτητα από τη χρησιμοποιούμενη για τη λήψη τους μέθοδο κατακρήμνισης - υπάγονται στις παρούσες διακρίσεις, εφόσον η κατά βάρος περιεκτικότητά τους σε νερό είναι της τάξης του 15 % ή μικρότερη· στην αντίθετη περίπτωση, υπάγονται στην κλάση 0406.»

Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

7 Η Eru Portuguesa εισήγαγε από τη Δανία, κατά τον Μάιο 1989, 1 863 χαρτοκιβώτια εμπορεύματος αποκαλουμένου «skimmed milk cheese» (τυρί από αποβουτυρωμένο γάλα). Η σύνθεση του εμπορεύματος ήταν η ακόλουθη: 54 % νερό, 0,9 % λίπος, 5,7 % φώσφορο, 2 % αλάτι και καζε_νη.

8 Κατά δήλωση της Eru Portuguesa, που είναι συνημμένη στις γραπτές παρατηρήσεις της ορτογαλικής Κυβερνήσεως, το προϊόν παρασκευάζεται από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς και λαμβάνει τη μορφή θρυμμάτων που είναι αδιάλυτα μεν στο νερό, διαλυτά δε σε αλκαλικές ουσίες.

9 Κατά την ίδια δήλωση, το προϊόν προορίζεται για την παρασκευή διαιτητικών προϊόντων. Επ' ακροατηρίου, η Eru Portuguesa διευκρίνισε ότι το προϊόν προορίζεται για την παρασκευή τυριού.

10 Η Eru Portuguesa διασάφησε το προϊόν υπό τη δασμολογική κλάση 3501 10 90 ως καζε_νη. Αντιθέτως, οι πορτογαλικές τελωνειακές αρχές, το Tribunal Técnico de Primeira Instância και το Tribunal Técnico de Segunda Instância το κατέταξαν στη δασμολογική κλάση 0406 90 11 ως τυρί. Αφού και το Tribunal Tributário de Segunda Instância απέρριψε ως αβάσιμη την ένδικη προσφυγή κατά της κατατάξεως αυτής, η Eru Portuguesa άσκησε αναίρεση ενώπιον του Supremo Tribunal Administrativo.

11 Υπ' αυτές τις συνθήκες, το Supremo Tribunal Administrativo αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1) Οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, που ορίζουν ότι οι καζε_νες που έχουν κατά βάρος περιεκτικότητα σε νερό άνω του 15 % υπάγονται στην κλάση 0406 (Τυριά και πηγμένο γάλα για τυρί), αντιβαίνουν στον κανονισμό (ΕΟΚ) 3174/88 της Επιτροπής, από τον οποίο προκύπτει (κεφάλαιο 4) ότι κατατάσσονται στην κλάση 0406, ως τυριά, άπαξ:

α) έχουν περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες ίση ή μεγαλύτερη του 5 %·

β) έχουν περιεκτικότητα σε ξηρό εκχύλισμα ίση ή μεγαλύτερη του 70 %, αλλ' όχι άνω του 85 %·

γ) έχουν ορισμένο σχήμα ή μπορούν να πάρουν ορισμένο σχήμα;

2) Εν όψει του κανονισμού (ΕΟΚ) 3174/88 της Επιτροπής, πρέπει το εισαγόμενο εμπόρευμα (που είχε την ακόλουθη σύνθεση: 54 % νερό, 0,9 % λίπος, 5,7 % φώσφορο, 2 % αλάτι και καζε_νη) να καταταγεί στη δασμολογική κλάση 3501 10 90 0 00 000, ως καζε_νες - άλλες - ή στη δασμολογική κλάση 0406 90 11 01 0 000, ως άλλα τυριά;»

12 Με τα ερωτήματα αυτά, που είναι σκόπιμο να συνεξετασθούν, το αιτούν δικαστήριο ερωτά κατ' ουσίαν αν η ΣΟ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ένα προϊόν που λαμβάνεται από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς και συντίθεται κατά 54 % από νερό, κατά 0,9 % από λίπος, κατά 5,7 % από φώσφορο, κατά 2 % από αλάτι και καζε_νη πρέπει να καταταγεί στη δασμολογική διάκριση 0406 90 11 επιγραφόμενη «Άλλα τυριά: - ου προορίζονται για μεταποίηση» ή στη δασμολογική διάκριση 3501 10 90 επιγραφόμενη «Καζε_νες - Άλλες» της ΣΟ.

13 Κατά πάγια νομολογία, χάριν της ασφαλείας δικαίου και προς διευκόλυνση των ελέγχων, το αποφασιστικό κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πρέπει γενικά να αναζητείται στα αντικειμενικά τους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές τους ιδιότητες, όπως καθορίζονται στο κείμενο της κλάσεως της ΣΟ. Επί πλέον, υπάρχουν επεξηγηματικές σημειώσεις τις οποίες καταρτίζει ως προς τη μεν ΣΟ η Επιτροπή, ως προς το δε ΕΣ το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας, και οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά στην ερμηνεία του περιεχομένου των διαφόρων δασμολογικών κλάσεων, χωρίς, πάντως, να έχουν υποχρεωτική νομική ισχύ (βλ. μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 6ης Νοεμβρίου 1997, C-201/96, LTM, Συλλογή 1997, σ. Ι-6147, σκέψη 17, και της 9ης Φεβρουαρίου 1999, C-280/97, ROSE Elektrotechnik, Συλλογή 1999, σ. Ι-689, σκέψη 16).

14 Εν προκειμένω, διαπιστώνεται ότι ούτε η διατύπωση των κλάσεων ούτε οι σημειώσεις τμημάτων ή κεφαλαίων περιέχουν σαφείς ενδείξεις σχετικά με τη δασμολογική κατάταξη του επίδικου στην κύρια δίκη προϊόντος.

15 Αντιθέτως, ενδείξεις χρήσιμες για την κατάταξη ενός προϊόντος όπως το επίδικο στην κύρια δίκη παρέχουν οι επεξηγηματικές σημειώσεις επί του ΕΣ ή της ΣΟ σχετικά με τις οικείες δασμολογικές κλάσεις.

16 Οι επεξηγηματικές σημειώσεις επί του ΕΣ αναφέρουν, σχετικά με την κλάση 35.01, που αφορά τις καζε_νες και τα παράγωγά τους, ότι η καζε_νη αποτελεί την κύρια πρωτεϊνική ύλη που μετέχει στη σύνθεση του γάλακτος και ότι λαμβάνεται από το αποβουτυρωμένο γάλα διά καθιζήσεως (πήξεως), συνήθως μέσω οξέων ή πυτιάς.

17 Οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Επιτροπής επί της ΣΟ προβλέπουν, σχετικά με τις δασμολογικές διακρίσεις 3501 10 10 έως 3501 10 90, ότι οι καζε_νες υπάγονται σ' αυτές εφόσον η κατά βάρος περιεκτικότητά τους σε νερό είναι 15 % ή λιγότερο. Στην αντίθετη περίπτωση, υπάγονται στην κλάση 0406.

18 Διαπιστώνεται ότι, κατά τη δήλωση της Eru Portuguesa, που περιέχεται στη σκέψη 8 της παρούσας αποφάσεως, το επίδικο στην κύρια δίκη προϊόν ελήφθη από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς, όπως δηλαδή και οι καζε_νες.

19 Όπως όμως προκύπτει από τη διάταξη παραπομπής, η περιεκτικότητα του προϊόντος σε νερό είναι 54 %. Κατά τις επεξηγηματικές σημειώσεις επί της ΣΟ, σχετικά με τις δασμολογικές διακρίσεις 3501 10 10 έως 3501 10 90, το προϊόν πρέπει, συνεπώς, να καταταγεί στην κλάση 0406 που επιγράφεται «Τυριά και πηγμένο γάλα για τυρί». Καθ' όσον δε το προϊόν δεν φαίνεται να εμπίπτει σε καμμιά άλλη ειδική διάκριση και προορίζεται προς μεταποίηση, η διάκριση 0406 90 11 που επιγράφεται «Άλλα τυριά: - ου προορίζονται για μεταποίηση», φαίνεται να είναι η προσφορότερη.

20 Δεδομένου όμως ότι οι επεξηγηματικές σημειώσεις δεν έχουν υποχρεωτική ισχύ, πρέπει να ερευνηθεί αν το περιεχόμενό τους συνάδει προς τις διατάξεις της ΣΟ και δεν μεταβάλλει την εννοιολογική τους έκταση.

21 Συναφώς, επισημαίνεται κατ' αρχάς ότι οι επεξηγηματικές σημειώσεις επί των δασμολογικών διακρίσεων 3501 10 10 έως 3501 10 90 δεν είναι αντίθετες προς τη σημείωση 2 του κεφαλαίου 4 του κανονισμού 3174/88, την οποία μνημονεύει στο πρώτο του ερώτημα το εθνικό δικαστήριο, καθ' όσον οι μεν σημειώσεις αυτές αφορούν τα προϊόντα που λαμβάνονται από αποβουτυρωμένο γάλα, η δε σημείωση 2 του κεφαλαίου 4 του κανονισμού 3174/88 αφορά μόνον τα προϊόντα που λαμβάνονται με συμπύκνωση του ορού γάλακτος.

22 εραιτέρω, διαπιστώνεται ότι η κατάταξη που προκύπτει από τις επεξηγηματικές σημειώσεις επί των δασμολογικών διακρίσεων 3501 10 10 έως 3501 10 90 δεν μεταβάλλει την εννοιολογική έκταση των διατάξεων της ΣΟ, διότι, αφενός μεν, τα τυριά μπορούν να ληφθούν κατά τον ίδιο τρόπο με το επίδικο στην κύρια δίκη προϊόν, ήτοι από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς, αφετέρου δε, η σχετική με τις καζε_νες κοινοτική ρύθμιση, την οποία μνημονεύει ο γενικός εισαγγελέας στις παραγράφους 31 και 32 των προτάσεών του, προβλέπει ότι αυτές έχουν περιορισμένη περιεκτικότητα σε νερό ουδέποτε υπερβαίνουσα το 15 %.

23 Τέλος, επισημαίνεται ότι το επιχείρημα που υποστήριξε επ' ακροατηρίου η Επιτροπή, ότι ένα προϊόν σαν το επίδικο στην κύρια δίκη δεν πρέπει να καταταγεί ως τυρί λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φώσφορο, δεν βρίσκει έρεισμα ούτε στις διατάξεις της ΣΟ ούτε στις επεξηγηματικές σημειώσεις επί του ΕΣ ή της ΣΟ.

24 Υπ' αυτές τις συνθήκες, στα υποβαλλόμενα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η ΣΟ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ένα προϊόν που λαμβάνεται από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς και συντίθεται κατά 54 % από νερό, κατά 0,9 % από λίπος, κατά 5,7 % από φώσφορο, κατά 2 % από αλάτι και καζε_νη πρέπει να καταταγεί στη δασμολογική διάκριση 0406 90 11 που επιγράφεται «Άλλα τυριά: - ου προορίζονται για μεταποίηση».

Επί των δικαστικών εξόδων

25 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η ορτογαλική Κυβέρνηση, καθώς και η Επιτροπή, που κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε με διάταξη της 13ης Ιανουαρίου 1999 το Supremo Tribunal Administrativo, αποφαίνεται:

Η Συνδυασμένη Ονοματολογία, όπως αυτή προκύπτει από το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 3174/88 της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 1988, που τροποποιεί το παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ένα προϊόν που λαμβάνεται από αποβουτυρωμένο γάλα με την προσθήκη πυτιάς και συντίθεται κατά 54 % από νερό, κατά 0,9 % από λίπος, κατά 5,7 % από φώσφορο, κατά 2 % από αλάτι και καζε_νη πρέπει να καταταγεί στη δασμολογική διάκριση 0406 90 11 που επιγράφεται «Άλλα τυριά: - ου προορίζονται για μεταποίηση».