61998C0372

1 Η παρούσα αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως αφορά τις διατάξεις του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΚ) 762/94 της Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 1994, για τις λεπτομέρειες του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92 του Συμβουλίου όσον αφορά την παύση καλλιέργειας γαιών (1). Οι διατάξεις αυτές ορίζουν την «παύση καλλιέργειας γαιών» ως την απόσυρση από την καλλιέργεια «μιας έκτασης που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους». Το High Court of Justice (England & Wales), Queen's Bench Division (Divisional Court) (Ηνωμένο Βασίλειο) (2), ζητεί από το Δικαστήριο να αποφανθεί αν η ως άνω έκφραση μπορεί να καλύπτει τις γαίες που είχαν σπαρεί με χόρτο το οποίο κόπηκε το έτος που προηγείτο της περιόδου παύσεως της καλλιέργειας.

Ι - Το κοινοτικό νομικό πλαίσιο

2 Το 1992, η κοινή γεωργική πολιτική (στο εξής: ΚΓΠ) αποτέλεσε το αντικείμενο αναμορφώσεως, που περιελάμβανε τη δημιουργία ή την τροποποίηση ορισμένων συστημάτων ενισχύσεων (3). Η αναμόρφωση αυτή είχε ουσιαστικά δύο σκοπούς, ήτοι τον έλεγχο της αυξήσεως του οικονομικού κόστους της ΚΓΠ και την αποφυγή της υπερπαραγωγής (4).

Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 1765/92

3 Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 1765/92 (5), που άρχισε να ισχύει από την περίοδο εμπορίας 1993/94, θέσπισε ένα καινούριο σύστημα στηρίξεως των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών. Σκοπός του είναι η αποφυγή της υπερπαραγωγής στον σχετικό τομέα, η εξασφάλιση μιας καλύτερης ισορροπίας της αγοράς και η αντιστάθμιση της απώλειας εισοδήματος που προκύπτει από τη μείωση των θεσμικών τιμών με καταβολή αντισταθμιστικής πληρωμής στους παραγωγούς (6).

4 Προς επίτευξη των σκοπών αυτών ο κοινοτικός νομοθέτης τροποποίησε τις αρχές που διέπουν τη χορήγηση ενισχύσεων στις αροτραίες καλλιέργειες. Έτσι, από το 1992, οι αντισταθμιστικές πληρωμές «προσδιορίζονται ανά εκτάριο», σε συνάρτηση με την έκταση και την αποδοτικότητα των διαφόρων περιοχών της Κοινότητας (7). Επιπλέον, ο νομοθέτης εξάρτησε την καταβολή των αντισταθμιστικών πληρωμών από την εκ μέρους των παραγωγών ανάληψη της υποχρεώσεως να παύσουν προσωρινά την εκμετάλλευση μέρους των γαιών τους.

5 Το προοίμιο του κανονισμού 1765/92 ορίζει ότι «Οι παραγωγοί που υποβάλλουν αίτηση για την καταβολή αντισταθμιστικής πληρωμής στα πλαίσια του γενικού καθεστώτος, υποχρεούνται να προβούν σε προσωρινή παύση της καλλιέργειας τμήματος των γαιών της εκμετάλλευσής τους [...]» (8).

6 Ο τίτλος Ι του ίδιου κανονισμού αφορά τις αντισταθμιστικές πληρωμές.

Το άρθρο 2, παράγραφος 1, ορίζει ότι «Οι κοινοτικοί παραγωγοί αποτραίων καλλιεργειών δύνανται να ζητήσουν τη χορήγηση αντισταθμιστικής πληρωμής υπό τους όρους που καθορίζονται στον παρόντα τίτλο».

Δυνάμει του άρθρου 2, παράγραφος 2, «Η αντισταθμιστική πληρωμή χρησιμοποιείται για εκτάσεις αροτραίων καλλιεργειών ή για την απόσυρση γαιών σύμφωνα με το άρθρο 7 του παρόντος κανονισμού [...]».

Κατά το άρθρο 2, παράγραφος 5, «Οι παραγωγοί που υποβάλλουν αίτηση για την καταβολή αντισταθμιστικής πληρωμής στα πλαίσια του γενικού καθεστώτος, υποχρεούνται να προβούν σε προσωρινή παύση της καλλιέργειας τμήματος των γαιών της εκμετάλλευσής τους έναντι αντιστάθμισης».

Το άρθρο 7 προβλέπει τις κύριες διατάξεις που ισχύουν για την παύση της καλλιέργειας των γαιών. Η παράγραφος 4 αυτού διευκρινίζει ότι «Η έκταση υπό καθεστώς προσωρινής παύσης της καλλιέργειας είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή υλών που προορίζονται για την παρασκευή, στο έδαφος της Κοινότητας, προϋόντων που δεν προορίζονται άμεσα για κατανάλωση από τον άνθρωπο ή τα ζώα, με την επιφύλαξη εφαρμογής αποτελεσματικών συστημάτων ελέγχου».

7 Το παράρτημα Ι του κανονισμού 1765/92 απαριθμεί περιοριστικά τα γεωργικά προϋόντα που καλύπτονται από τον ορισμό των «αροτραίων καλλιεργειών» (9).

Ο κανονισμός 762/94

8 Ο κανονισμός 762/94 (10) καθορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού 1765/92 όσον αφορά την προσωρινή παύση της καλλιέργειας των γαιών.

9 Το προοίμιο του κανονισμού αυτού επιβεβαιώνει ότι, «για να δικαιούται των αντισταθμιστικών πληρωμών του γενικού καθεστώτος που προβλέπεται στο άρθρο 2, παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92, ο ενδιαφερόμενος παραγωγός πρέπει να παύσει να καλλιεργεί μέρος της εκμετάλλευσής του [...]» (11).

10 Το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 ορίζει την «παύση της καλλιέργειας» ως ακολούθως:

«Με την επιφύλαξη του άρθρου 7, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92, με τον όρο "παύση καλλιέργειας" νοείται η απόσυρση από την καλλιέργεια μιας έκτασης που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους».

Οι κανονισμοί (ΕΟΚ) 3508/92 και 3887/92

11 Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 3508/92 (12) θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο καθεστώς διαχειρίσεως και ελέγχου ισχύον για ορισμένα συστήματα κοινοτικών ενισχύσεων, ιδίως για το καθεστώς που θεσπίζεται με τον κανονισμό 1765/92 (13).

12 Το άρθρο 6 ορίζει ότι, για να υπαχθεί σε ένα ή περισσότερα καθεστώτα ενισχύσεων, κάθε κάτοχος γεωργικής εκμεταλλεύσεως πρέπει να υποβάλλει, για κάθε έτος, τη λεγόμενη αίτηση ενισχύσεων «εκτάσεις», αναφέρουσα τα αγροτεμάχια, περιλαμβανομένων των εκτάσεων για χορτονομές, που αποτελούν αντικείμενο μέτρου παύσεως της καλλιέργειας των αρόσιμων γαιών, καθώς και τα αγροτεμάχια σε αγρανάπαυση.

13 Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 3887/92 (14) προσδιορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του ενοποιημένου συστήματος διαχειρίσεως και ελέγχου.

Το άρθρο 4 διευκρινίζει τις πληροφορίες τις οποίες πρέπει να περιλαμβάνουν οι αιτήσεις χορηγήσεως ενισχύσεως «εκτάσεις». Το άρθρο 6 επιβάλλει όπως οι διοικητικοί και οι επιτόπιοι έλεγχοι πραγματοποιούνται με τρόπο που να εξασφαλίζει την αποτελεσματική εξακρίβωση της τηρήσεως των όρων για τη χορήγηση των ενισχύσεων. Τέλος, το άρθρο 9 αφορά τις κυρώσεις που επιβάλλονται όταν η έκταση που δήλωσε ο ενδιαφερόμενος με την αίτηση χορηγήσεως ενισχύσεως «εκτάσεις» διαφέρει, κατόπιν σχετικού ελέγχου, από την πράγματι καθορισθείσα από τις αρμόδιες αρχές έκταση.

ΙΙ - Τα πραγματικά περιστατικά και η διαδικασία της κύριας δίκης

14 Η εταιρία J. H. Cooke & Sons (στο εξής: Cooke) έχει στην κυριότητά της και εκμεταλλεύεται το αγρόκτημα Bates Farm στο Maer του Ηνωμένου Βασιλείου.

15 Στις 16 Απριλίου 1997 η εταιρία αυτή υπέβαλε αίτηση χορηγήσεως ενισχύσεων «εκτάσεις» στο Ministry of Agriculture, Fisheries and Food (βρετανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων, στο εξής: Υπουργείο), που είναι η αρμόδια στην Αγγλία και την Ουαλία αρχή για τη διαχείριση του συστήματος καταβολών στον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών.

16 Με την αίτησή της η Cooke ζήτησε την καταβολή αντισταθμιστικής πληρωμής για έκταση που είχε αποσυρθεί προσωρινά από την καλλιέργεια το 1997. Αφορούσε 60,64 εκτάρια στα οποία καλλιεργούνταν δημητριακά, 23,90 εκτάρια στα οποία καλλιεργούνταν ελαιούχοι σπόροι και 5 εκτάρια γαιών που είχαν αφεθεί σε αγρανάπαυση.

17 Το 1996, ήτοι το προηγούμενο της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας έτος, οι επίμαχες γαίες είχαν σπαρεί με προσωρινό χόρτο και ειδικότερα, με ιταλική αίρα. Η Cooke διατείνεται ότι το χόρτο αυτό κόπηκε και χρησιμοποιήθηκε για ενσίρωση κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους 1996 (15).

18 Στις 17 Σεπτεμβρίου 1997 το Υπουργείο απέρριψε την αίτηση της Cooke, με την αιτιολογία ότι οι επίμαχες γαίες δεν πληρούσαν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να θεωρηθούν ως «γαίες στις οποίες πραγματοποιήθηκε προσωρινή παύση της καλλιέργειας». Πράγματι, το Υπουργείο θεώρησε ότι, το προηγούμενο της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας έτος, οι σχετικές γαίες δεν είχαν «καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή», σύμφωνα με το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94. Κατά συνέπεια, επέβαλε κύρωση στην Cooke, η οποία έχασε το δικαίωμα λήψεως του συνόλου των ζητούμενων ενισχύσεων, συνολικού ποσού 28 000 λιρών Αγγλίας.

19 Στις 28 Ιανουαρίου 1998 επετράπη στην Cooke να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου. Η προσφεύγουσα της κύριας δίκης αμφισβητεί την εκ μέρους του Υπουργείου ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94. Κατ' αυτήν, το γεγονός ότι οι επίμαχες γαίες είχαν καλλιεργηθεί το προηγούμενο της σχετικής περιόδου έτος με σπορά προσωρινού χόρτου το οποίο κόπηκε και χρησιμοποιήθηκε για ενσίρωση δεν αποκλείει τον χαρακτηρισμό των γαιών αυτών ως «γαιών στις οποίες πραγματοποιήθηκε προσωρινή παύση της καλλιέργειας» το επόμενο έτος.

ΙΙΙ - Το προδικαστικό ερώτημα

20 Εκτιμώντας ότι η λύση της διαφοράς εξαρτάτο από την ερμηνεία των προαναφερθεισών διατάξεων, το High Court αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο ερώτημα:

«Έχει η έκφραση "μιας έκτασης που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους" του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΚ) 762/94 της Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 1994, για τις λεπτομέρειες του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92 του Συμβουλίου όσον αφορά την παύση καλλιέργειας γαιών, την έννοια ότι καλύπτει τις γαίες που είχαν σπαρεί με χόρτο το προηγούμενο έτος, το δε χόρτο κόπηκε και χρησιμοποιήθηκε για ενσίρωση;»

IV - Η απάντηση στο προδικαστικό ερώτημα

21 Το αιτούν δικαστήριο ερωτά το Δικαστήριο αν το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 έχει την έννοια ότι η έκφραση «έκταση που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους» καλύπτει τις γαίες που σπάρθηκαν με προσωρινό χόρτο το οποίο κόπηκε και χρησιμοποιήθηκε για ενσίρωση το ίδιο έτος.

22 Πρέπει να σημειωθεί ότι από τη διατύπωση του ερωτήματος αυτού δεν δημιουργείται καμία αμφιβολία όσον αφορά το αντικείμενο της παρούσας αιτήσεως προς έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.

Πράγματι, στο Δικαστήριο υποβάλλεται ερώτημα σχετικά με τα δικαιώματα που χορηγούνται στους παραγωγούς κατά τη διάρκεια του έτους που προηγείτο της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας. Το High Court ερωτά αν το έτος αυτό οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλλιεργούν προσωρινό χόρτο με σκοπό την κοπή του και τη χρησιμοποίησή του για ενσίρωση. Επομένως, το Δικαστήριο δεν καλείται να προσδιορίσει το είδος των καλλιεργειών που είναι δυνατές κατά τη διάρκεια της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας αυτής καθαυτής.

23 Κατά τη διάρκεια της ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασίας η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν η μόνη από όσους έλαβαν μέρος στη διαδικασία (16) που πρότεινε στενή ερμηνεία του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94.

Στην ουσία, το ως άνω κράτος μέλος θεωρεί ότι για να μπορεί να χορηγηθεί αντισταθμιστική πληρωμή όσον αφορά γαίες στις οποίες έπαυσε προσωρινά η καλλιέργεια, οι σχετικές γαίες πρέπει να έχουν σπαρεί στο πλαίσιο αροτραίων καλλιεργειών υπό την έννοια του κανονισμού 1765/92 ή να έχουν χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για καλλιέργειες με προορισμό τη συγκομιδή. Όμως, το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρεί ότι η ιταλική αίρα δεν πληροί την προϋπόθεση αυτή, καθόσον μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δύο διαφορετικούς σκοπούς. Πράγματι, η ιταλική αίρα μπορεί μεν να προορίζεται για τη συγκομιδή, αλλά μπορεί επίσης να αφεθεί ως έχει προς δημιουργία βοσκοτόπου. Κυρίως, το Ηνωμένο Βασίλειο διατείνεται ότι η ιταλική αίρα δεν συνιστά πραγματική «καλλιέργεια» κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94.

24 Σύμφωνα με τις ερμηνευτικές μεθόδους του Δικαστηρίου (17), πρέπει να εξεταστεί αν το γράμμα, η οικονομία και οι σκοποί του κανονισμού 762/94 στηρίζουν την προτεινόμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο ερμηνεία.

Το γράμμα του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94

25 Είναι γνωστό ότι, όταν το Δικαστήριο καλείται να διευκρινίσει την έννοια διατάξεως του κοινοτικού δικαίου, προβαίνει συχνά σε σύγκριση των γλωσσικών αποδόσεων του προς ερμηνεία κειμένου (18).

Εν προκειμένω, όμως, η ως άνω μέθοδος ερμηνείας δεν παρέχει καμία συμπληρωματική ένδειξη όσον αφορά την ακριβή σημασία της εκφράσεως «έκταση που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή». Πράγματι, οι άλλες γλωσσικές αποδόσεις του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94 περιορίζονται στη χρησιμοποίηση λέξεων αντιστοίχων προς τη γαλλική έκφραση, χρησιμοποιώντας όρους εντελώς ταυτόσημους από σημασιολογική άποψη.

26 Επομένως, προκειμένου να προβώ σε γραμματική ερμηνεία της επίμαχης διατάξεως, θα επικεντρώσω την ανάλυσή μου στο γαλλικό κείμενο.

27 Το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 χρησιμοποιεί δύο όρους που έχουν ουσιώδη σημασία για την παρούσα υπόθεση: προβλέπει ότι, το έτος που προηγείται της περιόδου παύσεως της καλλιέργειας, η οικεία έκταση πρέπει να «έχει καλλιεργηθεί» («cultivιe») για τη «συγκομιδή» («rιcolte»).

28 Αν ληφθεί υπόψη η «κοινή έννοια» των λέξεων, το ρήμα «cultiver» (καλλιεργώ) προσδιορίζει την εκτέλεση των απαραίτητων γεωργικών εργασιών σε έκταση γης με σκοπό την παραγωγή γεωργικών προϋόντων χρήσιμων για τις ανθρώπινες ανάγκες (19). Έτσι, ο όρος αυτός προϋποθέτει ανθρώπινη ενέργεια ή παρέμβαση με σκοπό τη συλλογή μιας συγκεκριμένης γεωργικής παραγωγής. Η παρέμβαση αυτή περιλαμβάνει γενικά τη σπορά ή τη φύτευση στη γη του επιθυμητού φυτικού είδους.

Η ιδέα της ανθρώπινης παρεμβάσεως ή της ανθρώπινης ενέργειας είναι αλληλένδετη με τη λέξη «καλλιεργώ», πράγμα το οποίο αποκλείει από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94 τις γαίες οι οποίες έχουν «εγκαταλειφθεί» ή που δεν αποτελούν το αντικείμενο γεωργικών εργασιών και στις οποίες δεν φυτρώνει κάποια ειδικά ηθελημένη από τον άνθρωπο παραγωγή.

29 Εξάλλου, ο όρος «rιcolte» (συγκομιδή) σημαίνει, κατά την «κοινή έννοια» της λέξεως, το γεγονός της συλλογής των προϋόντων που παράγει η γη (20). Και η λέξη αυτή συνεπάγεται ανθρώπινη παρέμβαση ή ενέργεια, η οποία συνίσταται στη συλλογή των προϋόντων που παράγει η γη με σκοπό τη διατήρησή τους για μεταγενέστερη χρησιμοποίηση. Μια τέτοια παρέμβαση περιλαμβάνει γενικά την κοπή, το κλάδεμα ή το ξερίζωμα φυτικών ειδών που φυτρώνουν στην καλλιεργημένη έκταση.

Η ιδέα της ανθρώπινης παρεμβάσεως με σκοπό τη συλλογή των προϋόντων της γης αποκλείει επίσης από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94 τις εκτάσεις των οποίων η φυτική παραγωγή εξαφανίζεται με κάποια φυσική διαδικασία ή μέσω των ζώων. Κάτι τέτοιο συμβαίνει ιδίως σε περιπτώσεις γαιών που έχουν αφεθεί στην κατάσταση του βοσκότοπου με σκοπό τη βοσκή εκεί ζώων.

30 Με την επιφύλαξη των δύο προαναφερθέντων κριτηρίων (δηλαδή της υπάρξεως μιας «καλλιέργειας» και μιας «συγκομιδής»), το γράμμα του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94 δεν θέτει καμία προϋπόθεση σχετικά με το φυτικό είδος που πρέπει να καλλιεργείται στις οικείες γαίες το έτος που προηγείται της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας. Ειδικότερα, ο κοινοτικός νομοθέτης δεν περιόρισε ρητά το πεδίο εφαρμογής της διατάξεως αυτής μόνο στις εκτάσεις οι οποίες είχαν σπαρεί στο πλαίσιο μιας αροτραίας καλλιέργειας κατά την έννοια του κανονισμού 1765/92 το έτος που προηγείται της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας.

31 Επομένως, στο πλαίσιο μιας αυστηρά γραμματικής ερμηνείας σχηματίζω τη γνώμη ότι το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 μπορεί να καλύπτει τις γαίες οι οποίες, το προηγούμενο της προσωρινής παύσεως έτος, σπάρθηκαν με προσωρινό χόρτο, εφόσον διαπιστώνεται ότι το χόρτο αυτό αποτέλεσε το αντικείμενο συγκομιδής.

32 Πιστεύω ότι οι διατάξεις του άρθρου 9 του κανονισμού 1765/92 επιβεβαιώνουν τη γραμματική ερμηνεία του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94.

33 Πράγματι, με τις διατάξεις αυτές ο κοινοτικός νομοθέτης εξαίρεσε ρητά ορισμένες γαίες και ορισμένες καλλιέργειες από τη δυνατότητα υπαγωγής στο σύστημα ενισχύσεων που θέσπισε ο κανονισμός 1765/92. Το άρθρο 9 προβλέπει ότι οι αιτήσεις για την καταβολή αντισταθμιστικής πληρωμής και οι δηλώσεις περί παύσεως της καλλιέργειας γαιών «δεν δύνανται να υποβάλλονται μόνο για αγροτεμάχια που εχρησιμοποιούντο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1991 για μόνιμη βοσκή, δάση, μόνιμες καλλιέργειες ή μη γεωργικούς σκοπούς» (21).

34 Από το άρθρο 9 προκύπτει ότι ο κοινοτικός νομοθέτης, όταν θέλησε να εξαιρέσει ορισμένες καλλιέργειες από τη δυνατότητα υπαγωγής στο θεσπιζόμενο με τον κανονισμό 1765/92 σύστημα ενισχύσεων, εισήγαγε ρητές διατάξεις προς τούτο.

35 Υπό τις συνθήκες αυτές, πιστεύω ότι είναι ηθελημένη η έλλειψη άλλων προϋποθέσεων όσον αφορά το φυτικό είδος που έπρεπε να είχε καλλιεργηθεί το έτος που προηγείται της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας. Με άλλα λόγια, θεωρώ ότι, με την επιφύλαξη των γαιών που εξαιρούνται βάσει του άρθρου 9 του κανονισμού 1765/92, ο κοινοτικός νομοθέτης δεν είχε την πρόθεση να επιβάλει στους κατόχους γεωργικών εκμεταλλεύσεων την υποχρέωση να έχουν μια συγκεκριμένη καλλιέργεια κατά τη διάρκεια της περιόδου εμπορίας που προηγείτο άμεσα της περιόδου προσωρινής παύσεως.

Η οικονομία του κανονισμού 762/94

36 Όπως είδαμε (22), η προσωρινή παύση της καλλιέργειας γαιών συνιστά τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου συστήματος ενισχύσεων στους παραγωγούς αροτραίων καλλιεργειών. Επιτελεί δύο κύριες λειτουργίες, καθόσον, αφενός, παρέχει δικαίωμα προς λήψη αντισταθμιστικής πληρωμής με τον ίδιο τρόπο που θα το παρείχε και μια καλλιέργεια και, αφετέρου, η ύπαρξή της αποτελεί προϋπόθεση για το δικαίωμα των παραγωγών να λάβουν ενίσχυση στις αροτραίες καλλιέργειες.

37 Ενόψει της σημασίας των δύο προαναφερθεισών λειτουργιών, ο κοινοτικός νομοθέτης οργάνωσε με σαφήνεια και πληρότητα το σύστημα των υποχρεώσεων που υπέχουν οι παραγωγοί όσον αφορά την παύση της καλλιέργειας των γαιών.

Έτσι, το άρθρο 2 του κανονισμού 1765/92 και το άρθρο 3 του κανονισμού 762/94 καθορίζουν μια ελάχιστη έκταση και μια μέγιστη έκταση για τις γαίες σε αγρανάπαυση: η σχετική επιφάνεια πρέπει να είναι μικρότερη από μια «περιφερειακή βασική έκταση» (23), αλλά μεγαλύτερη από «0,3 εκτάρια μιας μόνης εκμετάλλευσης».

Εξάλλου, το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 1765/92 επιτάσσει όπως οι παραγωγοί προβαίνουν σε προσωρινή παύση της καλλιέργειας γαιών της εκμεταλλεύσεώς τους όσον αφορά ένα προκαθορισμένο ποσοστό: το ποσοστό αυτό αρχικώς καθορισθέν σε 15 % (24), στην πράξη αναθεωρείται σε συνάρτηση με την εξέλιξη της παραγωγής και με την αγορά (25).

Ο κοινοτικός νομοθέτης προέβλεψε επίσης τις προϋποθέσεις χρησιμοποιήσεως και συντηρήσεως όσον αφορά τις σχετικές εκτάσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας (26). Δυνάμει του άρθρου 7, παράγραφος 4, του κανονισμού 1765/92, οι εκτάσεις στις οποίες εφαρμόζεται η προσωρινή παύση της καλλιέργειας μπορούν να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή υλών προοριζομένων για την παρασκευή προϋόντων τα οποία δεν προορίζονται απ' ευθείας για την ανθρώπινη ή τη ζωική κατανάλωση. Εντούτοις, με την επιφύλαξη μιας τέτοιας χρησιμοποιήσεως, οι ως άνω εκτάσεις δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται για καμία άλλη γεωργική παραγωγή, ούτε να αποτελούν το αντικείμενο κερδοσκοπικής χρήσεως ασυμβίβαστης προς αροτραία καλλιέργεια (27). Το άρθρο 3, παράγραφος 2, του κανονισμού 762/94 προβλέπει ότι «οι εκτάσεις που έχουν παύσει να καλλιεργούνται πρέπει να συντηρούνται έτσι ώστε να διατηρούνται σε καλή κατάσταση».

Τέλος, οι διατάξεις του κανονισμού 762/94 καθορίζουν τη διάρκεια της περιόδου παύσεως της καλλιέργειας των γαιών: ορίζουν ότι, για να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο του προβλεπόμενου από τον κανονισμό 1765/92 συστήματος, οι οικείες εκτάσεις πρέπει «να παραμένουν υπό καθεστώς παύσης καλλιέργειας κατά τη διάρκεια περιόδου που αρχίζει το αργότερο στις 15 Ιανουαρίου και λήγει το νωρίτερο στις 31 Αυγούστου» (28).

38 Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι οι κανονισμοί 1765/92 και 762/94 προβλέπουν με σαφήνεια και πληρότητα τις προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να λάβουν τις προβλεπόμενες από το σύστημα στηρίξεως αντισταθμιστικές πληρωμές. Επομένως, ο κοινοτικός νομοθέτης επιβάλλει στους παραγωγούς μια σειρά βαρών, η συμμόρφωση προς τα οποία είναι υποχρεωτική.

39 Όμως, κατά πάγια νομολογία (29), η αρχή της ασφάλειας δικαίου - που αποτελεί θεμελιώδη αρχή του κοινοτικού δικαίου - απαιτεί ακριβώς να είναι σαφείς και ακριβείς οι διατάξεις με τις οποίες επιβάλλονται βάρη στους φορολογουμένους, ώστε αυτοί να μπορούν να γνωρίζουν σαφώς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.

40 Κατά συνέπεια, κάθε ερμηνεία του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94 η οποία προσθέτει στο κείμενο αυτό επιταγές που δεν προβλέπονται σαφώς και επακριβώς από το γράμμα του - ή από άλλες διατάξεις - είναι τέτοιας φύσεως ώστε να προσβάλλει την αρχή της ασφαλείας δικαίου. Πράγματι, μια τέτοια ερμηνεία δεν θα παρείχε πλέον τη δυνατότητα στους παραγωγούς να γνωρίζουν επακριβώς τις υποχρεώσεις που υπέχουν και, κατά συνέπεια, θα δημιουργούσε τον κίνδυνο επιβολής σε βάρος τους κυρώσεων τις οποίες ευλόγως δεν θα μπορούν να προβλέπουν.

41 Επομένως, η γενική οικονομία του κανονισμού 762/94 επιβεβαιώνει τη σκέψη ότι το άρθρο 2 μπορεί να καλύπτει γαίες όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης.

Οι σκοποί του κανονισμού 762/94

42 Είναι γνωστό ότι οι κανονισμοί 1765/92 και 762/94 αποσκοπούν στην αντιστάθμιση της απώλειας εισοδήματος που προκύπτει από τη μείωση των θεσμικών τιμών, με καταβολή αντισταθμιστικών πληρωμών στους παραγωγούς. Οι δύο αυτοί κανονισμοί όμως αποσκοπούν επίσης - και κυρίως - στην αποφυγή της υπερπαραγωγής στον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών (30).

43 Έτσι, στο πλαίσιο της αναμορφώσεως της ΚΓΠ, η προσωρινή παύση της καλλιέργειας γαιών εμφανίζεται με «νέο πρόσωπο», καθόσον κατέστη ένα «σύνηθες μέτρο ελέγχου της παραγωγής» (31). Ο κοινοτικός νομοθέτης θεωρεί το μέτρο αυτό ως «μέσο διαχειρίσεως της παραγωγής των αροτραίων καλλιεργειών, το ποσοστό του οποίου δύναται να τροποποιείται σε κάθε περίοδο, συναρτήσει της καταστάσεως της αγοράς» (32). Επομένως, η προσωρινή παύση της καλλιέργειας γαιών αποτελεί ένα από τα κύρια μέτρα για τον περιορισμό της πλεονασματικής παραγωγής που προέρχεται από την κοινοτική γεωργία.

44 Πάντως, όπως ορθά υπογράμμισε η Φινλανδική Κυβέρνηση (33), μια καταφατική απάντηση στο προδικαστικό ερώτημα θα συνέβαλλε στην πραγματοποίηση του σκοπού αυτού.

Πράγματι, με τον τρόπο αυτό οι κοινοτικοί παραγωγοί θα μπορούν να λαμβάνουν αντισταθμιστικές πληρωμές για γαίες στις οποίες έπαυσε προσωρινά η καλλιέργεια έστω και αν το προηγούμενο της παύσεως της καλλιέργειας έτος οι οικείες γαίες δεν χρησιμοποιούνταν για «αροτραίες καλλιέργειες» κατά την έννοια του κανονισμού 1765/92. Αντιστρόφως, η στέρηση της δυνατότητας λήψεως αντισταθμιστικών πληρωμών σε τέτοιες περιπτώσεις πιθανότατα υπάρχει κίνδυνος να παρακινήσει τους κατόχους γεωργικών εκμεταλλεύσεων να χρησιμοποιούν τις γαίες τους για αροτραίες καλλιέργειες το προηγούμενο της περιόδου προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας έτος και, κατά συνέπεια, να μειώσει την αποτελεσματικότητα του συστήματος που θεσπίζει ο κανονισμός 1765/92.

45 Ενόψει των ανωτέρω σκέψεων, επομένως, προτείνω στο Δικαστήριο να απαντήσει στο προδικαστικό ερώτημα ότι το άρθρο 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 762/94 έχει την έννοια ότι η έκφραση «έκταση που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγουμένου έτους» περιλαμβάνει τις γαίες που είχαν σπαρεί με προσωρινό χόρτο, εφόσον το χόρτο αυτό αποτέλεσε στη συνέχεια το αντικείμενο συγκομιδής.

V - Επί ενός ενδεχόμενου περιορισμού των αποτελεσμάτων της μέλλουσας να εκδοθεί αποφάσεως του Δικαστηρίου

46 Με τις γραπτές παρατηρήσεις της (34) η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επέστησε την προσοχή του Δικαστηρίου επί των επιπτώσεων που θα έχει η παρούσα υπόθεση.

Εξέθεσε ότι, από της ενάρξεως της ισχύος του κανονισμού 1765/92, αρνείτο να χορηγήσει αντισταθμιστικές πληρωμές - για εκτάσεις στις οποίες είχε παύσει προσωρινά η καλλιέργεια - στους παραγωγούς οι οποίοι, το προηγούμενο της παύσεως της καλλιέργειας έτος, είχαν καλλιεργήσει τις γαίες τους για την παραγωγή χορτονομής, ακόμα και στην περίπτωση στην οποία οι καλλιέργειες αυτές είχαν αποτελέσει το αντικείμενο συγκομιδής με σκοπό την ενσίρωση. Η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρεί ότι, αν το Δικαστήριο δώσει καταφατική απάντηση στο προδικαστικό ερώτημα, η ως άνω Κυβέρνηση θα πρέπει να επανεξετάσει το σύνολο των φακέλων από το 1993, για να εξακριβώσει αν οι απορριπτικές αποφάσεις αφορούσαν γαίες που είχαν σπαρεί με προσωρινό χόρτο και αν το χόρτο αυτό αποτέλεσε το αντικείμενο συγκομιδής. Η διοικητικής φύσεως επιβάρυνση λόγω μιας τέτοιας επανεξατάσεως θα είναι σημαντική, καθόσον θα αφορά περίπου 10 000 φακέλους.

Συνεπώς, η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ζήτησε ρητά από το Δικαστήριο να περιορίσει τα διαχρονικά αποτελέσματα της αποφάσεώς του, σε περίπτωση στην οποία το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 καλύπτει γαίες όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης.

47 Σύμφωνα με πάγια νομολογία, το Δικαστήριο «μπορεί, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατ' εφαρμογήν της γενικής αρχής της ασφαλείας δικαίου που είναι συμφυής με την κοινοτική έννομη τάξη και λαμβάνοντας υπόψη τις σημαντικές διαταραχές που θα μπορούσε να έχει η απόφασή του για το παρελθόν στο πλαίσιο εννόμων σχέσεων που έχουν δημιουργηθεί καλοπίστως, να υποχρεωθεί να περιορίσει τη δυνατότητα κάθε ενδιαφερομένου να επικαλεστεί την ερμηνεία που έχει δώσει σε μία διάταξη για να θέσει υπό αμφισβήτηση τις εν λόγω έννομες σχέσεις [...]» (35).

48 Πράγματι, «το Δικαστήριο (προβαίνει) στην εξακρίβωση της υπάρξεως των δύο βασικών κριτηρίων που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να μπορεί να αποφασιστεί ο περιορισμός αυτός, και συγκεκριμένα της καλής πίστεως των ενδιαφερομένων κύκλων και του κινδύνου σημαντικών διαταραχών» (36).

49 Η σχετική με την «καλή πίστη» προϋπόθεση απαιτεί να έσφαλαν ευλόγως οι ενδιαφερόμενοι όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής (37) ή το περιεχόμενο (38) της ερμηνευόμενης κοινοτικής διατάξεως.

Εν προκειμένω, από τη δικογραφία (39) προκύπτει ότι ήδη μετά τον Αύγουστο του 1992, η Επιτροπή γνώριζε ότι οι βρετανικές αρχές θεωρούσαν ότι οι γαίες που είχαν σπαρεί με προσωρινό χόρτο δεν αποτελούσαν εκτάσεις «που είχαν καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή» κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού 762/94. Μεταξύ 1992 και 1997, οι βρετανικές αρχές απευθύνονταν τακτικά στην Επιτροπή για να πληροφορηθούν αν η εκ μέρους τους ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων ήταν ικανή να δημιουργήσει περιπλοκές έναντι του κοινοτικού δικαίου. Όμως, κατά την προφορική διαδικασία, η Επιτροπή επιβεβαίωσε ρητά ότι ουδέποτε έδωσε απάντηση σε τέτοια αιτήματα.

Υπό τις συνθήκες αυτές, πιστεύω ότι η στάση της Επιτροπής μπορούσε να οδηγήσει τους ενδιαφερομένους στο Ηνωμένο Βασίλειο να σχηματίσουν ευλόγως τη γνώμη ότι το άρθρο 2 του κανονισμού 762/94 δεν είχε εφαρμογή σε γαίες όπως οι επίμαχες στη διαφορά της κύριας δίκης (40).

50 Αντιθέτως, αμφιβάλλω αν πληρούται η δεύτερη προϋπόθεση σχετικά με την ύπαρξη «σοβαρών διαταραχών». Ασφαλώς, η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους η μέλλουσα να εκδοθεί απόφαση υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει σημαντική επιβάρυνση στις αρμόδιες διοικητικές αρχές. Εντούτοις, πιστεύω ότι η ως άνω Κυβέρνηση δεν προέβαλε κανένα συγκεκριμένο στοιχείο από το οποίο να μπορεί να συναχθεί, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου (41), η ύπαρξη μιας πραγματικής «αναστατώσεως» της εθνικής διοικήσεως.

51 Με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε, επομένως, θεωρώ ότι δεν υπάρχει λόγος να περιορίσει το Δικαστήριο τα αποτελέσματα της μέλλουσας να εκδοθεί αποφάσεως.

Πρόταση

52 Ενόψει των ανωτέρω σκέψεων προτείνω στο Δικαστήριο να αποφανθεί ως ακολούθως:

«Το άρθρο 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού (ΕΚ) 762/94 της Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 1994, για τις λεπτομέρειες του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92 του Συμβουλίου όσον αφορά την παύση καλλιέργειας γαιών, έχει την έννοια ότι η έκφραση "έκταση που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους" καλύπτει τις γαίες που είχαν σπαρεί με προσωρινό χόρτο, εφόσον το χόρτο αυτό αποτέλεσε το αντικείμενο συγκομιδής.»

(1) - ΕΕ L 90, σ. 8.

(2) - Άλλως ονομαζόμενο και High Court.

(3) - Για λεπτομερέστερη περιγραφή του κοινοτικού νομικού πλαισίου που δημιουργήθηκε κατόπιν της αναμορφώσως της ΚΓΠ, βλ. τις προτάσεις μου στις υποθέσεις National Farmers' Union κ.λπ. (απόφαση της 17ης Ιουλίου 1997, C-354/95, Συλλογή 1997, σ. I-4559), και Witt (απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 1997, C-356/95, Συλλογή 1997, σ. I-6589).

(4) - Επί των αιτιών της αναμορφώσεως της ΚΓΠ, βλ., μεταξύ άλλων, Blumann, C., Politique agricole commune, Droit communautaire agricole et agro-alimentaire, Litec, Παρίσι, 1996, σημεία 582 έως 592.

(5) - Κανονισμός του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 1992, για τη θέσπιση καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών (ΕΕ L 181, σ. 12). Το εφαρμοστέο στη διαφορά της κύριας δίκης κείμενο του κανονισμού 1765/92 είναι αυτό το οποίο τροποποιήθηκε, για τελευταία φορά, με τον κανονισμό (ΕΚ) 1422/97 του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 1997 (ΕΕ L 196, σ. 18). Δεδομένου ότι οι επελθούσες τροποποιήσεις είναι πολυάριθμες, δεν θα ληφθούν υπόψη παρά μόνον καθόσον έχουν επίπτωση επί της απαντήσεως που πρέπει να δοθεί στο προδικαστικό ερώτημα.

(6) - Βλ. τη δεύτερη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού 1765/92.

(7) - Βλ., ειδικότερα, την πέμπτη αιτιολογική σκέψη και το άρθρο 2, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1765/92. Πριν από την αναμόρφωση της ΚΓΠ οι ενισχύσεις συνδέονταν με τον όγκο παραγωγής.

(8) - Δέκατη τρίτη αιτιολογική σκέψη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κανονισμός 1765/92 θεσπίζει δύο είδη καθεστώτων στήριξης: ένα «γενικό», για το σύνολο των παραγωγών, και ένα «απλοποιημένο» υπέρ μόνο των μικρών παραγωγών. Η υποχρέωση προσωρινής παύσεως της καλλιέργειας γαιών επιβάλλεται μόνο στους παραγωγούς που ζητούν αντισταθμιστική πληρωμή δυνάμει του γενικού συστήματος. Πράγματι, οι μικροί παραγωγοί που ζητούν αντισταθμιστική πληρωμή δυνάμει του απλοποιημένου συστήματος, δεν υποχρεούνται να αφήνουν μέρος των γαιών τους σε αγρανάπαυση (βλ. την δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη και το άρθρο 8 του κανονισμού 1765/92).

(9) - Παραθέτει, για παράδειγμα, τον σκληρό σίτο, τη σίκαλη, τον αραβόσιτο και τους σπόρους ηλιοτροπίου.

(10) - Το εφαρμοστέο στη διαφορά της κύριας δίκης κείμενο του κανονισμού 762/94 είναι αυτό το οποίο τροποποιήθηκε, για τελευταία φορά, με τον κανονισμό (ΕΚ) 2930/95 της Επιτροπής, της 18ης Δεκεμβρίου 1995 (ΕΕ L 307, σ. 8). Οι επελθούσες τροποποιήσεις δεν θα ληφθούν υπόψη παρά μόνον καθόσον έχουν επίπτωση επί της απαντήσεως που πρέπει να δοθεί στο προδικαστικό ερώτημα.

(11) - Πρώτη αιτιολογική σκέψη.

(12) - Κανονισμός του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 1992, για τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου σχετικά με ορισμένα καθεστώτα κοινοτικών ενισχύσεων (EE L 355, σ. 1). Το εφαρμοστέο στη διαφορά της κύριας δίκης κείμενο του κανονισμού 3508/92 είναι εκείνο το οποίο τροποποιήθηκε, για τελευταία φορά, με τον κανονισμό (ΕΚ) 820/97 του Συμβουλίου, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών και την επισήμανση του βοείου κρέατος και των προϋόντων με βάση το βόειο κρέας (ΕΕ L 117, σ. 1). Οι επελθούσες τροποποιήσεις δεν θα ληφθούν υπόψη παρά μόνον καθόσον έχουν επίπτωση επί της απαντήσεως που πρέπει να δοθεί στο προδικαστικό ερώτημα.

(13) - Δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο αα, του κανονισμού 3508/92.

(14) - Κανονισμός της Επιτροπής της 23ης Δεκεμβρίου 1992, για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου σχετικά με ορισμένα καθεστώτα κοινοτικών ενισχύσεων (EE L 391, σ. 36). Το εφαρμοστέο στη διαφορά της κύριας δίκης κείμενο του κανονισμού 3887/92 είναι αυτό το οποίο τροποποιήθηκε, για τελευταία φορά, με τον κανονισμό (ΕΚ) 613/97 της Επιτροπής, της 8ης Απριλίου 1997, για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) 3072/95 του Συμβουλίου σχετικά με τους όρους χορήγησης αντισταθμιστικών πληρωμών στο πλαίσιο του καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ρυζιού (EE L 94, σ. 1). Οι επελθούσες τροποποιήσεις δεν θα ληφθούν υπόψη παρά μόνον καθόσον έχουν επίπτωση επί της απαντήσεως που πρέπει να δοθεί στο προδικαστικό ερώτημα.

(15) - Βλ. το σημείο 5 της διατάξεως του αιτούντος δικαστηρίου.

(16) - Σύμφωνα με το άρθρο 20 του Οργανισμού ΕΚ του Δικαστηρίου, γραπτές παρατηρήσεις κατέθεσαν η Cooke, η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, η Δανική, η Φινλανδική και η Σουηδική Κυβέρνηση, καθώς και η Επιτροπή.

(17) - Βλ., για παράδειγμα, την απόφαση της 23ης Μαρτίου 2000, C-208/98, Berliner Kindl Brauerei (Συλλογή 2000, σ. Ι-0000).

(18) - Με την απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 1982, 283/81, Cilfit κ.λπ. (Συλλογή 1981, σ. 3415), το Δικαστήριο έκρινε ότι: «Πρέπει [...] να λαμβάνεται υπόψη ότι τα κείμενα του κοινοτικού δικαίου συντάσσονται σε περισσότερες γλώσσες και ότι οι διάφορες γλωσσικές αποδόσεις είναι εξίσου αυθεντικές· η ερμηνεία μιας διατάξεως κοινοτικού δικαίου συνεπάγεται επομένως σύγκριση των γλωσσικών αποδόσεων» (σκέψη 18).

(19) - Βλ. το λεξικό Le Petit Robert, Dictionnaire de la langue franηaise, Παρίσι, Εκδόσεις Dictionnaires Le Robert, 1999.

(20) - Όπ.π.

(21) - Επ' αυτού βλ. επίσης τον κανονισμό (ΕΚ) 658/96 της Επιτροπής, της 9ης Απριλίου 1996, περί ορισμένων εκ των όρων χορήγησης αντισταθμιστικών πληρωμών στο πλαίσιο του καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών (ΕΕ L 91, σ. 46).

(22) - Βλ. τα σημεία 4 έως 10 των προτάσεών μου.

(23) - Το άρθρο 2, παράγραφος 2, δεύτερο εδάφιο, του κανονισμού 1765/92 ορίζει ότι η περιφερειακή βασική έκταση «υπολογίζεται ως ο μέσος όρος εκταρίων μιας περιφέρειας που κατά το 1989, 1990 και 1991 χρησιμοποιήθηκαν για αροτραίες καλλιέργειες και, ενδεχομένως, που είχαν τεθεί σε αγρανάπαυση σύμφωνα με ένα καθεστώς κρατικών ενισχύσεων».

(24) - Βλ. την δέκατη τέταρτη αιτιολογική σκέψη και το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 1765/92.

(25) - Βλ., ως παραδείγματα αναθεωρήσεων, τον κανονισμό (ΕΚ) 1575/96 του Συμβουλίου, της 30ής Ιουλίου 1996, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) 1765/92 για τη θέσπιση καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) 1541/93 (EE L 206, σ. 1), και τον κανονισμό (ΕΚ) 1598/96 του Συμβουλίου, της 30ής Ιουλίου 1996, για παρέκκλιση, όσον αφορά την υποχρέωση προσωρινής παύσης καλλιέργειας γαιών για την περίοδο εμπορίας 1997/98, από τον κανονισμό (ΕΟΚ) 1765/92 για τη θέσπιση καθεστώτος στήριξης των παραγωγών ορισμένων αροτραίων καλλιεργειών (EE L 206, σ. 41).

(26) - Επ' αυτού βλ. επίσης τον κανονισμό (ΕΟΚ) 334/93 της Επιτροπής, της 15ης Φεβρουαρίου 1993, περί λεπτομερών κανόνων σχετικά με τη χρησιμοποίηση των γαιών που βρίσκονται υπό καθεστώς προσωρινής παύσης καλλιέργειας για την παραγωγή πρώτων υλών που χρησιμεύουν κατά την παρασκευή, στην Κοινότητα, προϋόντων προοριζόμενων καταρχήν για άλλους σκοπούς εκτός της κατανάλωσης από τον άνθρωπο ή τα ζώα (ΕΕ L 38, σ. 12). Ο κανονισμός αυτός καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) 1586/97 της Επιτροπής, της 29ης Ιουλίου 1997, περί λεπτομερών κανόνων σχετικά με τη χρήση των γαιών που βρίσκονται υπό καθεστώς προσωρινής παύσης καλλιέργειας για την παραγωγή υλών που χρησιμεύουν κατά την παρασκευή, εντός της Κοινότητας, προϋόντων τα οποία δεν προορίζονται καταρχήν για κατανάλωση από τον άνθρωπο ή τα ζώα (ΕΕ L 215, σ. 3).

(27) - Άρθρο 3, παράγραφος 2, του κανονισμού 762/94.

(28) - Άρθρο 3, παράγραφος 4, δεύτερη περίπτωση, του κανονισμού 762/94.

(29) - Βλ. για παράδειγμα τις αποφάσεις της 13ης Φεβρουαρίου 1996, C-143/93, Van Es Douane Agenten (Συλλογή 1996, σ. I-431, σκέψη 27), και National Farmer's Union, προαναφερθείσα, σκέψη 57.

(30) - Βλ. τα σημεία 2 και 3 των προτάσεών μου.

(31) - Blumann, C., προαναφερθέν, σημείο 598.

(32) - Πρώτη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού 2930/95 (η υπογράμμιση δική μου).

(33) - Στο σημείο 16 των γραπτών παρατηρήσεών της.

(34) - Σημεία 29 έως 36.

(35) - Αποφάσεις της 28ης Σεπτεμβρίου 1994, C-57/93, Vroege (Συλλογή 1994, σ. I-4541, σκέψη 21), και C-128/93, Fisscher (Συλλογή 1994, σ. I-4583, σκέψη 18). Βλ. επίσης, μεταξύ άλλων, τις αποφάσεις της 8ης Απριλίου 1976, 43/75, Defrenne (Συλλογή τόμος 1976, σ. 175, σκέψεις 69 έως 455)· της 27ης Μαρτίου 1980, 61/79, Denkavit italiana (Συλλογή τόμος 1980/Ι, σ. 605, σκέψη 17)· της 27ης Μαρτίου 1980, 66/79, 127/79 και 128/79, Salumi (Συλλογή τόμος 1980/Ι, σ. 627, σκέψη 10)· της 10ης Ιουλίου 1980, 826/79, Mireco (Συλλογή τόμος 1980/ΙΙ, σ. 643, σκέψη 8), και της 2ας Φεβρουαρίου 1988, 309/85, Barra (Συλλογή 1988, σ. 355, σκέψη 12).

(36) - Προαναφερθείσες αποφάσεις Vroege, σκέψη 21, και Fisscher, σκέψη 18. Από την εξέταση της νομολογίας του Δικαστηρίου προκύπτει, επιπλέον, η ύπαρξη ενός τρίτου κριτηρίου, εξίσου σημαντικού: «ο ενδεχόμενος διαχρονικός περιορισμός των αποτελεσμάτων μιας ερμηνευτικής προδικαστικής αποφάσεως δεν μπορεί να επιτραπεί παρά μόνο με την ίδια την απόφαση που κρίνει επί της [ζητούμενης] ερμηνείας [...]» (προαναφερθείσα απόφαση Vroege, σκέψη 31). Εντούτοις, η τελευταία αυτή προϋπόθεση προφανώς πληρούται εν προκειμένω, καθόσον το Δικαστήριο ουδέποτε έχει αποφανθεί επί της εννοίας της εκφράσεως «έκταση που είχε καλλιεργηθεί για τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους».

(37) - Βλ., ιδίως, την απόφαση της 17ης Μαου 1990, C-262/88, Barber (Συλλογή 1990, σ. I-1889, σκέψη 43).

(38) - Βλ., ιδίως, την προαναφερθείσα απόφαση Denkavit italiana, σκέψεις 19 έως 21.

(39) - Βλ. τα παραρτήματα των παρατηρήσεων που κατέθεσε η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

(40) - Βλ., επ' αυτού, τις αποφάσεις της 2ας Φεβρουαρίου 1988, 24/86, Blaizot (Συλλογή 1988, σ. 379, σκέψεις 32 έως 33), και της 16ης Ιουλίου 1992, C-163/90, Legros κ.λπ. (Συλλογή 1992, σ. I-4625, σκέψεις 31 και 32).

(41) - Βλ., επ' αυτού, τις προαναφερθείσες αποφάσεις Barber, σκέψη 44, και Blaizot, σκέψη 34.