61996J0201

Κοινό Δασμολόγιο - Δασμολογικές κλάσεις - Προϋόν στερούμενο συγκεκριμένων θεραπευτικών ή προληπτικών ιδιοτήτων - Κατάταξή του ως «φαρμάκου» στην κλάση 3004 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας - Αποκλείεται - Προϋόν πωλούμενο αποκλειστικώς σε φαρμακεία και χαρακτηριζόμενο ως «φάρμακο» κατά την έννοια της οδηγίας 65/65 - Στερείται προσδιοριστικής αξίας για τη δασμολογική κατάταξή του

(Κανονισμός 1010/86 του Συμβουλίου· οδηγία 65/65 του Συμβουλίου)

Προϋόν διατιθέμενο υπό τη μορφή σακχαροπήκτων δισκίων, η σύνθεση του οποίου συνίσταται σε 6 250 ΔΜ βιταμίνης Α, σε μικρότερες ποσότητες ένδεκα άλλων βιταμινών, σε 550 mg ζάχαρης, 92,5 mg κακάου, καθώς και έκδοχα, αρωματικές ουσίες και ουσίες επικαλύψεως, προοριζόμενο για την πρόληψη ή την αποκατάσταση περιπτώσεων αβιταμινώσεως οφειλομένων σε ανεπαρκή ή μη ισορροπημένη διατροφή, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο κατατάξεως στην κλάση 3004 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας και δεν εμπίπτει, συνακόλουθα, στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 1010/86, για τον καθορισμό των γενικών κανόνων που εφαρμόζονται κατά την επιστροφή στην παραγωγή για ορισμένα προϋόντα του τομέα της ζάχαρης που χρησιμοποιούνται στη χημική βιομηχανία, εφόσον δεν απεδείχθη ούτε ότι το προϋόν έχει σαφώς καθορισμένες θεραπευτικές ή προληπτικές ιδιότητες επί συγκεκριμένων λειτουργιών του ανθρωπίνου οργανισμού ούτε ότι μπορεί να ληφθεί για την πρόληψη ή τη θεραπευτική αγωγή μιας ασθενείας ή μιας παθήσεως.

Για τους αυτούς λόγους, δεν μπορεί περαιτέρω να καταταγεί στην κλάση 3004, οπότε δεν εμπίπτει στον κανονισμό 1010/86, ένα προϋόν που περιέχει, αφενός, συνδυασμό αμινοξέων, ανοργάνων αλάτων και ολιγοστοιχείων, και αφετέρου, σιδηρούχα άλατα, αμινούχο εκχύλισμα σφαιρίνης, βαναδικό νάτριο, γλυκολικό χαλκό, ιώδιο και έκδοχα φαρμάκου, και που ενδείκνυται σε περιπτώσεις εξασθενίσεως ή μειώσεως της φυσικής ή ψυχικής αποδόσεως, αναρρώσεως, υπερκοπώσεως, ανορεξίας, ισχνάσεως και γηράνσεως.

Δεν έχουν προσδιοριστική αξία για την κατάταξη των οικείων προϋόντων ούτε το γεγονός ότι εγκρίθηκε η διάθεσή τους στην αγορά ως «φαρμάκων», κατόπιν αδείας των αρμοδίων εθνικών αρχών και σύμφωνα με τις επιταγές της οδηγίας 65/65 σχετικά με τα ιατρικά ιδιοσκευάσματα, ούτε η ιδιότητά τους ως «φαρμάκων ως προς την εμφάνισή τους», κατά την έννοια της οδηγίας 65/65, ούτε, τέλος, το γεγονός ότι διατίθενται αποκλειστικώς σε φαρμακεία.

Στην υπόθεση C-201/96,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του tribunal administratif de Paris προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Laboratoires de thιrapeutique moderne (LTM)

και

Fonds d'intervention et de rιgularisation du marchι du sucre (FIRS),

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία του κανονισμού (ΕΟΚ) 1010/86 του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 1986, για τον καθορισμό των γενικών κανόνων που εφαρμόζονται κατά την επιστροφή στην παραγωγή για ορισμένα προϋόντα του τομέα της ζάχαρης που χρησιμοποιούνται στη χημική βιομηχανία (ΕΕ L 94, σ. 9), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΟΚ) 1714/88 της Επιτροπής, της 13ης Ιουνίου 1988 (ΕΕ L 152, σ. 23), και των κεφαλαίων 21 και 30 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, όπως αυτή ισχύει βάσει του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το Κοινό Δασμολόγιο (ΕΕ L 256, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

(τέταρτο τμήμα),

συγκείμενο από τους H. Ragnemalm, πρόεδρο τμήματος, P. J. G. Kapteyn και J. L. Murray (εισηγητή), δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: M. B. Elmer

γραμματέας: H. A. Rόhl, κύριος υπάλληλος διοικήσεως,

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

- τα Laboratoires de thιrapeutique moderne (LTM), εκπροσωπούμενα από τους Eric Gicquel και Bernard Sansot, δικηγόρους Παρισίων,

- η Γαλλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την Catherine de Salins, υποδιευθύντρια στη διεύθυνση νομικών υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, και τον Philippe Lalliot, γραμματέα εξωτερικών υποθέσεων στην ίδια διεύθυνση,

- η Επιτροπή των Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Michel Nolin, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας, επικουρούμενο από τον Hervι Lehman, δικηγόρο Παρισίων,

έχοντας υπόψη την έκθεση ακροατηρίου,

αφού άκουσε τις προφορικές παρατηρήσεις των Laboratoires de thιrapeutique moderne, εκπροσωπουμένων από τους Eric Gicquel και Bernard Sansot, της Γαλλικής Κυβερνήσεως, εκπροσωπουμένης από τον Frιdιric Pascal, attachι της κεντρικής διοικήσεως στη διεύθυνση νομικών υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, και της Επιτροπής, εκπροσωπουμένης από τον Michel Nolin, κατά τη συνεδρίαση της 6ης Φεβρουαρίου 1997,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 20ής Μαρτίου 1997,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1 Με απόφαση της 3ης Απριλίου 1996, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 12 Ιουνίου 1996, το tribunal administratif de Paris υπέβαλε, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ, προδικαστικό ερώτημα ως προς την ερμηνεία του κανονισμού (ΕΟΚ) 1010/86 του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 1986, για τον καθορισμό των γενικών κανόνων που εφαρμόζονται κατά την επιστροφή στην παραγωγή για ορισμένα προϋόντα του τομέα της ζάχαρης που χρησιμοποιούνται στη χημική βιομηχανία (ΕΕ L 94, σ. 9), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΟΚ) 1714/88 της Επιτροπής, της 13ης Ιουνίου 1988 (ΕΕ L 152, σ. 23), και των κεφαλαίων 21 και 30 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, όπως αυτή ισχύει βάσει του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το Κοινό Δασμολόγιο (ΕΕ L 256, σ. 1).

2 Το ερώτημα αυτό ανέκυψε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ των Laboratoires de thιrapeutique moderne (στο εξής: LTM) και του Fonds d'intervention et de rιgularisation du marchι du sucre (Ταμείου παρεμβάσεως και ρυθμίσεως της αγοράς ζάχαρης) (στο εξής: FIRS) με αντικείμενο την απόδοση επιστροφών κατά την παραγωγή που είχαν χορηγηθεί στα LTM υπό την ιδιότητά τους ως επιχειρήσεως που χρησιμοποιεί τη ζάχαρη για την παρασκευή ορισμένων χημικών προϋόντων.

3 Ο κανονισμός 1010/86, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9 του κανονισμού 1714/88 μετά τη θέσπιση της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (στο εξής: ΣΟ), αφορά τη χορήγηση επιστροφών στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τη ζάχαρη για την παρασκευή ορισμένων χημικών προϋόντων.

4 Με τον κανονισμό 1010/86 χορηγούνται, προς ανάπτυξη της αγοράς της ζάχαρης και προς αντιστάθμιση της διαφοράς μεταξύ της κοινοτικής και της παγκόσμιας τιμής, επιστροφές στην παραγωγή για την παρασκευή προϋόντων που περιέχουν σακχαρόζη. Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2, παράγραφος 1, η επιστροφή χορηγείται από το κράτος μέλος, στο έδαφος του οποίου λαμβάνει χώρα η μεταποίηση των «προϋόντων βάσεως» σε «χημικά προϋόντα», ο κατάλογος των οποίων παρατίθεται ως παράρτημα του κανονισμού. Μεταξύ των εν λόγω χημικών προϋόντων καταλέγονται τα διαλαμβανόμενα στο κεφάλαιο 30 του Κοινού Δασμολογίου (στο εξής: ΚΔ) και, μετά την έκδοση του κανονισμού 1714/88, στο κεφάλαιο 30 της ΣΟ φαρμακευτικά προϋόντα.

5 Δεδομένου ότι τα πραγματικά περιστατικά της διαφοράς της κυρίας δίκης έλαβαν χώρα μετά τη θέσπιση της ΣΟ, στην παρούσα απόφαση εξετάζεται μόνον αυτή.

6 Τα LTM παρασκευάζουν και διανέμουν προϋόντα που πωλούνται αποκλειστικώς σε φαρμακεία και χρησιμοποιούν τη ζάχαρη για την παρασκευή ορισμένων από αυτά, όπως είναι τα Alvityl και Strongenol. Για τα δύο προϋόντα οι γαλλικές αρχές χορήγησαν άδεια διαθέσεώς τους στην αγορά (στο εξής: ΑΔΑ), δυνάμει των διατάξεων της οδηγίας 65/65/EOK του Συμβουλίου, της 26ης Ιανουαρίου 1965, περί της προσεγγίσεως των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα (ΕΕ ειδ. έκδ. 13/001, σ. 25), ως «φάρμακα» κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, της οδηγίας.

7 Από το 1989 έως το 1991, τα LTM εισέπραξαν από το FIRS, με βάση τον κανονισμό 1010/86, επιστροφές λόγω του ότι χρησιμοποίησαν ζάχαρη κατά την παρασκευή των προϋόντων τους που αποκαλούνται «Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία» και «Strongenol 20 αμπούλες».

8 Το 1991 τα LTM υπέβαλαν στη γαλλική διοίκηση τελωνείων αιτήσεις για την παροχή πληροφοριών, προκειμένου να προσδιοριστεί η κατάταξη των Alvityl και Strogenol εντός της ΣΟ. Η διοίκηση τελωνείων απάντησε ότι τα εν λόγω δύο προϋόντα έπρεπε να καταταγούν στην κλάση 21 06 90 99 09 00 Σ, η οποία αφορά τα «παρασκευάσματα διατροφής που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού».

9 Στις 10 Δεκεμβρίου 1992, μετά από έλεγχο του ΕΓΤΠΕ, η διοίκηση τελωνείων θεώρησε ότι για τα LTM είχαν δοθεί αχρεωστήτως επιστροφές στην παραγωγή με το σκεπτικό ότι τα Alvityl και Strongenol ήσαν παρασκευάσματα διατροφής που έπρεπε να καταταγούν στο κεφάλαιο 21 της ΣΟ και όχι φαρμακευτικά προϋόντα που έπρεπε να υπαχθούν στο κεφάλαιο 30 της ΣΟ.

10 Κατόπιν αυτού, στις 12 Ιουλίου 1993 το FIRS αξίωσε από τα LTM την απόδοση των επιστροφών στην παραγωγή που είχαν εισπράξει αχρεωστήτως και συγκεκριμένα την απόδοση ποσού ύψους 410 347,56 γαλλικών φράγκων (FF) που αφορούσαν τη χρησιμοποιηθείσα μεταξύ των μηνών Οκτωβρίου 1989 και Φεβρουαρίου 1991 ζάχαρη, καθώς και την καταβολή ποσού ύψους 50 486,39 FF ως προστίμου.

11 Με δικόγραφο της 23ης Νοεμβρίου 1993, τα LTM άσκησαν ενώπιον του tribunal administratif de Paris προσφυγή ακυρώσεως της διορθωτικής πράξεως του FIRS.

12 Εκτιμώντας ότι η επίλυση της διαφοράς εξηρτάτο από την ερμηνεία των κοινοτικών διατάξεων, το tribunal administratif de Paris ανέστειλε τη διαδικασία, προκειμένου να δοθεί απάντηση από το Δικαστήριο στο ερώτημα αν, «λαμβανομένων υπόψη της συνθέσεως, της εμφανίσεως και των λειτουργιών τους, τα προϋόντα "Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία" και "Strongenol 20 αμπούλες" εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 1010/86 του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 1986».

13 Καταρχάς, πρέπει να υπομνηστεί ότι ο κανονισμός 1010/86 θεσπίζει κανόνες σχετικά με τη χορήγηση επιστροφών στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τη ζάχαρη για την παρασκευή ορισμένων χημικών προϋόντων και ιδίως των εμπιπτόντων στο κεφάλαιο 30 της ΣΟ φαρμακευτικών προϋόντων. Εντούτοις, ο κανονισμός αυτός δεν έχει ως αντικείμενο την κατάταξη ορισμένων εμπορευμάτων σε ορισμένες κλάσεις της ΣΟ, αλλ' αναφέρει απλώς τα προϋόντα, παραθέτοντας τον κωδικό τους της ΣΟ, για την παρασκευή των οποίων μπορεί να χορηγηθεί επιστροφή στην παραγωγή.

14 Έτσι, συγκεκριμένο προϋόν μπορεί να υπαχθεί στον κανονισμό 1010/86 μόνον εφόσον είναι κατατακτέο σε μια από τις κλάσεις της ΣΟ που απαριθμούνται στο παράρτημα του κανονισμού.

15 Σε μια περίπτωση όπως αυτή της κυρίας δίκης, δύναται να ληφθεί προφανώς υπόψη, μεταξύ των διαφόρων κεφαλαίων, κλάσεων και διακρίσεων που παρατίθενται στο παράρτημα του κανονισμού, μόνον το κεφάλαιο 30.

16 Προκειμένου, λοιπόν, να δοθεί λυσιτελής απάντηση στο αιτούν δικαστήριο, το ερώτημά του πρέπει να νοηθεί ως αποσκοπούν στη διευκρίνιση του ζητήματος αν προϋόντα όπως το Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία και το Strongenol 20 αμπούλες εμπίπτουν στο κεφάλαιο 30 της ΣΟ και, συνακόλουθα, στον κανονισμό 1010/86.

17 Κατά πάγια νομολογία, χάριν της ασφαλείας δικαίου και προς διευκόλυνση των ελέγχων, το αποφασιστικό κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πρέπει γενικά να αναζητείται στα αντικειμενικά τους χαρακτηριστικά και ιδιότητες, όπως καθορίζονται στη διάταξη της κλάσεως της ΣΟ (βλ., όσον αφορά το ΚΔ, τις αποφάσεις της 1ης Ιουνίου 1995 στην υπόθεση C-459/93, Thyssen Haniel Logistic, Συλλογή 1995, σ. I-1381, σκέψη 8, και της 14ης Δεκεμβρίου 1995 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-106/94 και C-139/94, Colin και Duprι, Συλλογή 1995, σ. I-4759, σκέψη 22). Επιπλέον, υπάρχουν επεξηγηματικές σημειώσεις οι οποίες καταρτίστηκαν από την Ευρωπαϋκή Επιτροπή, όσον αφορά τη ΣΟ, και από το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας, όσον αφορά το σύστημα εναρμονισμένης ονομασίας και κωδικοποιήσεως των εμπορευμάτων, και οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά στην ερμηνεία του περιεχομένου των διαφόρων δασμολογικών διακρίσεων, χωρίς, πάντως, να έχουν υποχρεωτική νομική ισχύ (αποφάσεις της 16ης Ιουνίου 1994 στην υπόθεση C-35/93, Develop Dr. Eisbein, Συλλογή 1994, σ. I-2655, σκέψη 21, και προαναφερθείσα απόφαση στις υποθέσεις Colin και Duprι, σκέψη 21).

18 Η κλάση 30 04 της ΣΟ περιλαμβάνει τα «φάρμακα (με εξαίρεση τα προϋόντα των κλάσεων 30 02, 30 05 ή 30 06) που αποτελούνται από προϋόντα αναμεμιγμένα ή μη αναμεμιγμένα, παρασκευασμένα για θεραπευτικούς ή προφυλακτικούς [προληπτικούς] σκοπούς, που διατίθενται υπό μορφή δόσεων ή που είναι συσκευασμένα για τη λιανική πώληση».

19 Σύμφωνα με την πρώτη σημείωση που προτάσσεται του κεφαλαίου 30 της ΣΟ, αποκλείονται οι διαιτητικές τροφές, εμπλουτισμένες ή για διαβητικούς, τα τονωτικά ποτά και τα μεταλλικά νερά, προϋόντα τα οποία ακολουθούν το δικό τους καθεστώς που καθορίζεται στο τμήμα IV της ΣΟ.

20 Το κεφάλαιο 21 του τμήματος αυτού της ΣΟ τιτλοφορείται «Διάφορα παρασκευάσματα διατροφής».

21 Σύμφωνα με τις επεξηγηματικές σημειώσεις του Συμβουλίου Τελωνειακής Συνεργασίας που παρατίθενται εκεί, η κλάση 21 06, τιτλοφορούμενη «Παρασκευάσματα διατροφής που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού», περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα παρασκευάσματα που προσδιορίζονται συχνά με την ονομασία συμπληρώματα τροφίμων με βάση εκχυλίσματα φυτών, συμπυκνώματα φρούτων, μέλι, φρουκτόζη κ.λπ., στα οποία έχουν προστεθεί βιταμίνες και ενίοτε ελάχιστες ποσότητες ενώσεων σιδήρου. Πάντως, οι επεξηγηματικές αυτές σημειώσεις διευκρινίζουν επίσης ότι αποκλείονται από το κεφάλαιο αυτό και εμπίπτουν στις κλάσεις 30 03 και 30 04 της ΣΟ τα ανάλογα παρασκευάσματα που χρησιμεύουν στην πρόληψη ή θεραπευτική αγωγή ασθενειών ή παθήσεων.

22 Τα LTM υποστηρίζουν ότι, αφ' ης στιγμής οι αρμόδιες γαλλικές αρχές χορήγησαν την ΑΔΑ για τα Alvityl και Strongenol, αμφότερα τα προϋόντα πρέπει να καταταγούν στο κεφάλο 30 της ΣΟ.

23 Συναφώς, πρέπει να γίνει αναφορά στις γενικές παρατηρήσεις που προηγούνται των επεξηγηματικών σημειώσεων της Συνδυασμένης Ονοματολογίας των Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων επί του κεφαλαίου 30 της ΣΟ, οι οποίες διευκρινίζουν ότι, «για την κατάταξη στο κεφάλαιο αυτό, δεν έχει προσδιοριστική αξία η περιγραφή του προϋόντος ως φαρμάκου στην κοινοτική νομοθεσία (άλλη από εκείνη που αναφέρεται στην κατάταξη στη ΣΟ), στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών ή σε κάθε άλλη φαρμακολογική συλλογή».

24 Πράγματι, η έννοια του φαρμακευτικού προϋόντος εντός της ΣΟ διακρίνεται από εκείνη του φαρμάκου που παρατίθεται στην οδηγία 65/65. Η οδηγία αυτή αποσκοπεί στη μερική τουλάχιστον κατάργηση των εμποδίων στο κοινοτικό εμπόριο φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων παράλληλα με την πραγματοποίηση του βασικού στόχου που έγκειται στη διαφύλαξη της δημοσίας υγείας (απόφαση της 30ής Νοεμβρίου 1983 στην υπόθεση 227/82, Van Bennekom, Συλλογή 1983, σ. 3883, σκέψη 14). Έτσι, η οδηγία επιτρέπει, για λόγους που άπτονται της διευκολύνσεως των συναλλαγών παράλληλα με την προστασία της δημοσίας υγείας, σε σχετικά ευρύ φάσμα προϋόντων να υπάγονται στο καθεστώς ελέγχου που προβλέπεται στη νομοθεσία περί φαρμάκων. Πρέπει να υπομνηστεί επίσης ότι, με την απόφαση της 21ης Μαρτίου 1991 στην υπόθεση C-369/88, Delattre (Συλλογή 1991, σ. Ι-1487, σκέψεις 27 και 29), το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, όσον αφορά την οδηγία 65/65, ο χαρακτηρισμός ενός προϋόντος ως τροφίμου σε άλλο κράτος μέλος δεν αποκλείει την αναγνώρισή του, στο ενδιαφερόμενο κράτος, ως έχοντος την ιδιότητα του φαρμάκου εφόσον το προϋόν αυτό συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά του φαρμάκου. Το Δικαστήριο αναγνώρισε επίσης στην ίδια υπόθεση ότι, ενόσω η εναρμόνιση των μέτρων που είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της προστασίας της υγείας δεν είναι πληρέστερη, θα υφίστανται διαφορές μεταξύ των κρατών μελών ως προς τον χαρακτηρισμό των προϋόντων στα πλαίσια της οδηγίας.

25 Αντίθετα, η όγδοη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού 2658/87 προβλέπει ότι «είναι απαραίτητο η Συνδυασμένη Ονοματολογία, καθώς και κάθε άλλη ονοματολογία που την επαναλαμβάνει εν όλω ή εν μέρει, να εφαρμόζονται με ομοιόμορφο τρόπο από όλα τα κράτη μέλη». Σύμφωνα με τις τελικές διατάξεις του εν λόγω κανονισμού, «ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος». Επομένως, οι διατάξεις της ΣO πρέπει να ερμηνευτούν πανομοιότυπα για κάθε ένα από τα κράτη μέλη.

26 Επομένως, το γεγονός ότι οι αρμόδιες γαλλικές αρχές χορήγησαν την ΑΔΑ για τα Alvityl και Strongenol, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 65/65, οπότε τα προϋόντα αυτά λογίζονται ως φάρμακα κατά τη νομοθεσία του κράτους αυτού, δεν συνεπάγεται κατ' ανάγκην ότι πρέπει να καταταγούν στη ΣΟ ως φαρμακευτικά προϋόντα.

27 Το ίδιο ισχύει σε σχέση με το επιχείρημα που επικαλέστηκαν τα LTM ότι τα Alvityl και Strongenol είναι φάρμακα ως προς την εμφάνισή τους και διανέμονται αποκλειστικά σε φαρμακεία. Μολονότι, κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, τα στοιχεία αυτά συνιστούν σοβαρές ενδείξεις επιτρέπουσες τον χαρακτηρισμό των επιδίκων προϋόντων ως φαρμάκων κατά την έννοια της οδηγίας 65/65, το αποφασιστικής σημασίας κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων σύμφωνα με τη ΣΟ πρέπει να αναζητείται γενικώς, όπως υπενθυμίζεται στη σκέψη 17 της παρούσας αποφάσεως, στα χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους και στις αντικειμενικές ιδιότητές τους, όπως καθορίζονται στη διάταξη της κλάσεως της ΣΟ.

28 Τα κριτήρια που διευκρινίζονται με τις σημειώσεις που προτάσσονται του κεφαλαίου 30 της ΣΟ για τη δασμολογική κατάταξη των προϋόντων στο κεφάλαιο αυτό δεν αναφέρονται ούτε στην εμφάνιση των προϋόντων αυτών ούτε στους τόπους πωλήσεώς τους. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν να θεωρηθούν λυσιτελή, θα στερούνταν αξίας, καθοριστικής για την κατάταξη των προϋόντων στη ΣΟ.

29 Εξάλλου, πρέπει να υπομνηστεί ότι, με την απόφαση της 14ης Ιανουαρίου 1993 στην υπόθεση C-177/91, Bioforce (Συλλογή 1993, σ. Ι-45, σκέψη 12), το Δικαστήριο είπε ότι ένα φαρμακευτικό, κατά την έννοια της κλάσεως 30 04 της ΣΟ, προϋόν διαθέτει θεραπευτικές, κυρίως όμως προληπτικές, ιδιότητες, σαφώς καθορισμένες, η δράση των οποίων επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες λειτουργίες του ανθρωπίνου οργανισμού.

30 Επομένως, πρέπει να εξεταστεί αν προϋόντα όπως τα Alvityl και Strongenol εμφανίζουν τα ανωτέρω χαρακτηριστικά και ειδικότερα αν μπορούν να ληφθούν για την πρόληψη ή τη θεραπευτική αγωγή μιας ασθενείας ή μιας παθήσεως.

Το Alvityl

31 Όπως προκύπτει, καταρχάς από τη δικογραφία, κατά τον χρόνο των κρισίμων πραγματικών περιστατικών, η σύνθεση ενός σακχαρόπηκτου δισκίου Alvityl 50 συνίστατο σε 6 250 ΔΜ βιταμίνης Α, καθώς και σε μικρότερες ποσότητες ένδεκα άλλων βιταμινών. Ορισμένες από τις βιταμίνες αυτές, μεταξύ των οποίων οι βιταμίνες A, B1, B2 και D, περιέχονταν σε πολύ υψηλότερες ποσότητες από τα επίπεδα της δόσεως αναφοράς για τον πληθυσμό τα οποία καθορίζει η Επιστημονική Επιτροπή για τη διατροφή του ανθρώπου.

32 Ακολούθως, ένα σακχαρόπηκτο δισκίο Alvityl περιείχε 550 mg ζάχαρης, 92,5 mg κακάου, καθώς και έκδοχα, αρωματικές ουσίες και ουσίες επικαλύψεως.

33 Τέλος, τα Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία συνοδεύονταν από την ακόλουθη πληροφορία: «Το παρόν φάρμακο συνιστάται για την πρόληψη ή την αποκατάσταση περιπτώσεων αβιταμινώσεως οφειλομένων σε ανεπαρκή ή μη ισορροπημένη διατροφή.»

34 Τα LTM υποστηρίζουν ότι η κλινική σύνθεση του Alvityl, η οποία επισυνάφθηκε στις γραπτές παρατηρήσεις τους, καταδεικνύει ότι το εν λόγω προϋόν προορίζεται για τη θεραπευτική αγωγή και την πρόληψη ελλείψεων σε πολυβιταμίνες.

35 Πάντως, όπως προκύπτει από τη σύνθεση του προϋόντος, αποκλείεται η χρήση του για την καταπολέμηση συγκεκριμένων ελλείψεων σε κάποια βιταμίνη.

36 Κατά τη συζήτηση ακροατηρίου, η Γαλλική Κυβέρνηση δήλωσε συναφώς ότι, στην πλειονότητά τους, όσοι καταναλώνουν το Alvityl φροντίζουν την υγεία τους αυξάνοντας τη συνιστώμενη ημερήσια δόση σε βιταμίνες, ενώ κάθε δισκίο Alvityl αντιστοιχεί περίπου στη συνιστώμενη ημερήσια δόση για κάθε βιταμίνη.

37 Εξάλλου, δεν αποδείχθηκε επίσης ότι το Alvityl διαθέτει θεραπευτικές ή προληπτικές ιδιότητες, σαφώς καθορισμένες, η δράση των οποίων επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες λειτουργίες του ανθρωπίνου οργανισμού, ούτε ότι μπορεί να ληφθεί για την πρόληψη ή τη θεραπευτική αγωγή μιας ασθενείας ή μιας παθήσεως.

38 Το γεγονός ότι οι αρμόδιες αρχές του κράτους χορήγησαν την ΑΔΑ, το ότι είναι φάρμακο ως προς την εμφάνισή του, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 65/65, και το ότι διανέμεται αποκλειστικά στα φαρμακεία δεν αναπληροί σε καμία περίπτωση την έλλειψη των ουσιωδών αυτών χαρακτηριστικών.

39 Υπό τις συνθήκες αυτές, ένα προϋόν όπως το Alvityl δεν μπορεί να καταταγεί στην κλάση 30 04 της ΣΟ ως φάρμακο το οποίο αποτελείται από προϋόντα αναμεμιγμένα ή μη αναμεμιγμένα, παρασκευασμένα για θεραπευτικούς ή προληπτικούς σκοπούς και διατιθέμενα υπό μορφή δόσεων ή συσκευασμένα για τη λιανική πώληση.

40 Αντίθετα, το επίδικο εν προκειμένω προϋόν επιδρά στη γενική κατάσταση της υγείας και εμφανίζει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός συμπληρώματoς διατροφής που περιέχει βιταμίνες με στόχο τη διατήρηση του οργανισμού σε καλή υγεία κατά την έννοια των επεξηγηματικών σημειώσεων του Συμβουλίου Τελωνειακής Συνεργασίας. Όπως διευκρινίστηκε στις σκέψεις 20 και 21 της παρούσας αποφάσεως, για τα προϋόντα που εμφανίζουν τα ανωτέρω χαρακτηριστικά γνωρίσματα υφίσταται άλλη κλάση της ΣΟ, ήτοι η κλάση 21 06 στην οποία και υπάγονται.

Το Strongenol

41 Από τη δικογραφία προκύπτει, πρώτον, ότι το Strongenol είναι συνδυασμός αμινοξέων, ανοργάνων αλάτων και ολιγοστοιχείων. Περιέχει σιδηρούχα άλατα, αμινούχο εκχύλισμα σφαιρίνης, βαναδικό νάτριο, γλυκολικό χαλκό , ιώδιο και έκδοχα φαρμάκου.

42 Δεύτερον, το προϋόν ενδείκνυται θεραπευτικώς στις ακόλουθες περιπτώσεις: «εξασθένιση ή μείωση της φυσικής και ψυχικής αποδόσεως, ανάρρωση, υπερκόπωση, ανορεξία, ίσχναση και γήρανση».

43 Τρίτον, οι θεραπευτικές ιδιότητες που αναφέρονται στις συνημμένες στο προϋόν οδηγίες περιγράφουν με γενικούς όρους ορισμένες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους καταστάσεις.

44 Τέλος, η κλινική σύνθεση του Strongenol περιλαμβάνει την προειδοποίηση ότι ο σίδηρος που περιέχει δεν μπορεί να αποκαταστήσει την οφειλόμενη σε έλλειψη σιδήρου αναιμία, υφίσταται μάλιστα ο κίνδυνος να συγκαλύψει τα συμπτώματα και να επιβραδύνει τη θεραπευτική αγωγή της.

45 Μολονότι τα LTM βεβαιώνουν ότι η σοβαρή υστέρηση δόσεων ιωδίου στο έμβρυο μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο κατά τη γέννηση, δεν αποδείχθηκε ότι το Strongenol μπορεί να ληφθεί για την πρόληψη ή τη θεραπευτική αγωγή της ιατρικής αυτής περιπτώσεως ούτε για την πρόληψη ή τη θεραπευτική αγωγή οποιασδήποτε άλλης ασθενείας ή παθήσεως. Γενικότερα, δεν αποδείχθηκε ότι το Strongenol επενεργεί ειδικότερα κατά τρόπο θεραπευτικό και κυρίως προληπτικό, σαφώς προσδιορισμένο, επί των συγκεκριμένων λειτουργιών του ανθρωπίνου οργανισμού, όπως απαιτεί η προαναφερθείσα απόφαση στην υπόθεση Bioforce.

46 Πρέπει να δοθεί έμφαση στο ότι η εκ μέρους των αρμοδίων αρχών του κράτους χορήγηση ΑΔΑ στο εν λόγω προϋόν, το γεγονός ότι είναι φάρμακο ως εκ της εμφανίσεώς του, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 65/65, καθώς και το γεγονός ότι διανέμεται αποκλειστικά στα φαρμακεία, σε καμία περίπτωση δεν αντισταθμίζουν την έλλειψη των ουσιωδών αυτών χαρακτηριστικών γνωρισμάτων.

47 Επομένως, το Strongenol δεν μπορεί να καταταγεί στην κλάση 30 04 της ΣΟ.

48 Εξάλλου, πρέπει να υπομνηστεί ότι στη σκέψη 11 της προαναφερθείσας αποφάσεως στην υπόθεση Thyssen Haniel Logistic αναγνωρίστηκε ότι τα αμινοξέα, ως βασικά συστατικά των πρωτεϋνών, μπορούν να θεωρηθούν ως θρεπτικές ουσίες. Πράγματι, οι επεξηγηματικές σημειώσεις του Συμβουλίου Τελωνειακής Συνεργασίας σχετικά με την κλάση 30.04, ναι μεν διευκρινίζουν ότι οι διάφορες διατάξεις που παρατίθενται στο κείμενο που συνοδεύει την κλάση αυτή δεν εφαρμόζονται ούτε επί των τροφίμων ούτε επί των ποτών, τα οποία ακολουθούν το δικό τους καθεστώς, αναφέρουν όμως ότι οι πρωτενες καταλέγονται μεταξύ των πλέον σημαντικών θρεπτικών στοιχείων των τροφίμων.

Τα προϋόντα διατροφής κατατάσσονται στο κεφάλαιο 21 της ΣΟ.

49 Επομένως, η απάντηση στο υποβληθέν ερώτημα είναι ότι προϋόντα, η σύνθεση των οποίων ταυτίζεται με εκείνη των Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία και Strongenol 20 αμπούλες και τα οποία έχουν την αυτή αναλογία συστατικών, δεν μπορούν να καταταγούν στην κλάση 30 04 της ΣΟ όπως αυτή παρατίθεται στο παράρτημα του κανονισμού 2658/87 και, συνακόλουθα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 1010/86.

Επί των δικαστικών εξόδων

50 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν η Γαλλική Κυβέρνηση και η Επιτροπή των Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων, που κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κυρίας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

(τέταρτο τμήμα),

κρίνοντας επί του ερωτήματος που του υπέβαλε με απόφαση της 3ης Απριλίου 1996 το tribunal administratif de Paris, αποφαίνεται:

Προϋόντα, η σύνθεση των οποίων ταυτίζεται με εκείνη των Alvityl 50 σακχαρόπηκτα δισκία και Strongenol 20 αμπούλες και τα οποία έχουν την αυτή αναλογία συστατικών, δεν μπορούν να καταταγούν στην κλάση 30 04 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας όπως αυτή παρατίθεται στο παράρτημα του κανονισμού 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, και, συνακόλουθα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (EOK) 1010/86 του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 1986, για τον καθορισμό των γενικών κανόνων που εφαρμόζονται κατά την επιστροφή στην παραγωγή για ορισμένα προϋόντα του τομέα της ζάχαρης που χρησιμοποιούνται στη χημική βιομηχανία.