61986C0324

++++

Κύριε πρόεδρε,

Κύριοι δικαστές,

1 . Τα δύο ερωτήματα ερμηνείας της οδηγίας 77/187/ΕΟΚ του Συμβουλίου 77/187 περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, σχετικών με τη διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων ( 1 ), που σας υπέβαλε το Hoejesteret θέτουν υπό την κρίση σας δύο σημεία που δεν αναφέρονται ρητά στην εν λόγω οδηγία . Με το πρώτο ερώτημα το οποίο αφορά το άρθρο 1, παράγραφος 1, το παραπέμπον δικαστήριο ζητεί να πληροφορηθεί το πεδίο εφαρμογής αυτής της οδηγίας, ειδικότερα δε αν η οδηγία εφαρμόζεται στην περίπτωση μεταβιβάσεως επιχειρήσεως η οποία διενεργείται, υπό ορισμένες συνθήκες, σε δύο διαδοχικές φάσεις . Με το δεύτερο ερώτημα, που δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένη διάταξη, σας ζητεί να διευκρινίσετε κατά πόσο ο εργαζόμενος μπορεί να παραιτηθεί από ένα δικαίωμα που του παρέχεται δυνάμει της εν λόγω οδηγίας .

2 . Τα περιστατικά της υποθέσεως της κύριας δίκης, στο πλαίσιο της οποίας ανέκυψαν αυτά τα ερωτήματα, αναπτύσσονται στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση, πράγμα που μας απαλλάσσει από τον κόπο να ασχοληθούμε εκ νέου με αυτά . Για να δοθεί απάντηση στο πρώτο ερώτημα πρέπει, πάντως, να υπομνηστεί ότι ο Tellerup προσελήφθη από την Daddy' s Dance Hall ως υπεύθυνος εστιατορίου του οποίου παραχωρήθηκε η εκμετάλλευση, σε μια πρώτη φάση, από τον ιδιοκτήτη, δηλαδή την εταιρία Palads Teatret, στην εταιρία Irma Catering . Επειδή η πρώτη σύμβαση παραχωρήσεως εκμεταλλεύσεως λύθηκε, το νέο πρόσωπο προς το οποίο μεταβιβάστηκε η επιχείρηση προσέλαβε εκ νέου τους εργαζομένους στο πρώτο, μεταξύ των οποίων τον Tellerup . Οι εν λόγω εργαζόμενοι, οι οποίοι είχαν απολυθεί από την εταιρία Irma Catering κατόπιν σύννομης προθεσμίας καταγγελίας, συνέχισαν να εργάζονται για λογαριασμό της εν λόγω εταιρίας καθόλη αυτή την περίοδο .

3 . Το ζήτημα της εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας τίθεται λόγω του γεγονότος ότι η παραχώρηση που έγινε μεταξύ του κυρίου και του πρώτου προσώπου προς το οποίο έγινε η μεταβίβαση δεν ήταν μεταβιβάσιμη . Πράγματι, δεν υπήρξε άμεση μεταβίβαση ή έννομη σχέση μεταξύ της Irma Catering και της Daddy' s Dance Hall . Η συναλλαγή ήταν τριγωνικής μορφής : επειδή η Irma Catering παραιτήθηκε από την παραχώρηση της εκμεταλλεύσεως συνήφθη μια νέα σύμβαση μεταξύ του Palads Teatret και της Daddy' s Dance Hall . Πρέπει, εντούτοις, να τονιστεί ότι η πραγματική εκμετάλλευση του εστιατορίου από την Irma Catering δεν διακόπηκε μετά τη λύση της συμβάσεώς της και ότι συνεχίστηκε, μέχρις ότου άρχισε να ισχύει η συμφωνία μεταβιβάσεως προς την Daddy' s Dance Hall .

4 . Η βρετανική κυβέρνηση και η Επιτροπή, οι οποίες μόνο αυτές κατέθεσαν παρατηρήσεις επί της υποθέσεως, υποστηρίζουν, αν και για λόγους κάπως διαφορετικούς, ότι η εν λόγω οδηγία εφαρμόζεται σε μια περίπτωση όπως η υπό κρίση . Κατά τη βρετανική κυβέρνηση πρέπει, ακόμα και αν πρόκειται για πλάσμα δικαίου, να αναλυθεί η κατάσταση υπό το πρίσμα μιας διπλής μεταβιβάσεως : η πρώτη μεταβίβαση έγινε από τον προς ον η μεταβίβαση προς τον κύριο, η δε δεύτερη από τον κύριο προς το νέο πρόσωπο προς το οποίο έγινε η μεταβίβαση . Πάντως, η βρετανική κυβέρνηση επιμένει στο γεγονός ότι η λύση αυτή δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση κατά την οποία η εκμετάλλευση της εγκαταστάσεως η οποία μεταβιβάστηκε δεν έχει διακοπή . Η Επιτροπή, εξάλλου, στηρίζεται στη νομολογία σας, και ιδίως στην απόφαση Spijkers ( 2 ) στην οποία δεχθήκατε ότι

"το αποφασιστικό κριτήριο για το αν υπάρχει μεταβίβαση κατά την έννοια της οδηγίας αυτής είναι το αν η εν λόγω μονάδα διατηρεί την ταυτότητά της" ( 3 ).

Φοβούμενη ότι διαφορετική λύση θα είχε ως αποτέλεσμα τη μη εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι, εφόσον υπάρχει συνέχεια στη δραστηριότητα της επιχειρήσεως, οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση με αυτή που απορρέει από την άμεση μεταβίβαση .

5 . Υιοθετώ τη λύση που υποστηρίζουν η βρετανική κυβέρνηση και η Επιτροπή . Πράγματι, η λύση αυτή υπαγορεύεται από την οικονομία και το πνεύμα της οδηγίας . 'Οπως δεχθήκατε στην υπόθεση Spijkers 2, με την οδηγία επιδιώκεται

"να εξασφαλιστεί η συνέχεια των σχέσεων εργασίας που υφίστανται στο πλαίσιο μιας οικονομικής μονάδας, ανεξάρτητα από τη μεταβολή του κυρίου" 3 .

Εκ του σκοπού της η οδηγία ( 4 ) αποσκοπεί στη διασφάλιση της σταθερότητας της απασχολήσεως και τη διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβιβάσεων επιχειρήσεων . Αυτός ακριβώς ο στόχος εξηγεί την παρέκλιση από τον κανόνα της ελευθερίας των συμβατικών σχέσεων . Αν περιοριζόταν η εφαρμογή της οδηγίας μόνο στην περίπτωση της άμεσης μεταβιβάσεως, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι η δραστηριότητα της μεταβιβαζόμενης επιχειρήσεως ουδέποτε σταμάτησε, αυτό θα ισοδυναμούσε με σημαντικό περιορισμό της εκτάσεως εφαρμογής και, κατά συνέπεια, της αποτελεσματικότητάς της .

6 . Το δεύτερο ερώτημα αφορά κατ' ουσίαν το αν ο εργαζόμενος μπορεί, έναντι του νέου του εργοδότη, να παραιτηθεί από τα δικαιώματα που του παρέχει η οδηγία, όταν τα πλεονεκτήματα που αποκομίζει από αυτή τη μεταβολή τον θέτουν σε κατάσταση όχι λιγότερο, γενικώς, ευνοϊκή από την προηγούμενη . Η βρετανική κυβέρνηση και η Επιτροπή θεωρούν ότι πρόκειται κατ' ουσία για την ερμηνεία του άρθρου 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας . Κατ' αυτή τη διάταξη

"τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που δημιουργούνται για τον εκχωρητή από σύμβαση εργασίας ή από εργασιακή σχέση που υφίσταται κατά την ημερομηνία της μεταβιβάσεως, κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 1, μεταβιβάζονται, εξαιτίας της μεταβιβάσεως αυτής, στον εκδοχέα ".

7 . Κατά τη βρετανική κυβέρνηση, μία τέτοια δυνατότητα θα έπρεπε να αναγνωρίζεται στον εργαζόμενο, υπό την προϋπόθεση ότι η δυνατότητα αυτή υφίστατο και έναντι του προηγουμένου του εργοδότη . Κατά την Επιτροπή, παραίτηση του εργαζομένου από τα δικαιώματα που παρέχονται με την οδηγία δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο σε σχέση με διατάξεις που δεν έχουν επιτακτικό χαρακτήρα, με άλλα λόγια, που δεν είναι δημοσίας τάξεως . Η Επιτροπή υποστηρίζει, επιπλέον, ότι η παραίτηση αυτή δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θέτει τον εργαζόμενο σε κατάσταση που είναι γενικά λιγότερο ευνοϊκή από την προηγούμενη .

8 . 'Οπως τονίζει και η Επιτροπή, οι διατάξεις της οδηγίας, και ιδίως οι διατάξεις του άρθρου 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, είναι δημοσίας τάξεως . Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος δεν μπορεί να παραιτηθεί από τις αξιώσεις του έναντι του νέου εργοδότη ως προς τα δικαιώματα που είχε έναντι του προηγουμένου . Αυτό δεν σημαίνει πάντως ότι όλα τα δικαιώματα που διατηρούνται κατ' αυτό τον τρόπο ισχύουν απολύτως . Επί του τελευταίου αυτού σημείου πρέπει να γίνει παραπομπή στο εθνικό δίκαιο για να καθοριστεί αν, και σε καταφατική περίπτωση υπό ποία προϋπόθεση, ο εργαζόμενος μπορεί να παραιτηθεί από ορισμένα από αυτά τα δικαιώματα . Είναι γνωστό ότι το κράτος μέλος μπορεί, σύμφωνα με το άρθρο 7 της οδηγίας, να θεσπίσει διατάξεις "περισσότερο ευνοϊκές για τους εργαζομένους ". Υπ' αυτό το πρίσμα πρέπει να εκτιμηθεί αν "γενικώς" η παραίτηση από ορισμένα δικαιώματα, ως αντιστάθμισμα για νέα πλεονεκτήματα που συνομολογεί ο εργοδότης, δεν θέτει τον εργαζόμενο "σε λιγότερο ευνοϊκή κατάσταση ". Με άλλα λόγια, η μεταβίβαση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, συνακόλουθη της συμβατικής εκχωρήσεως, έχει, κατ' εφαρμογή του άρθρου 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας, ουδέτερο χαρακτήρα έναντι αυτών των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων . Αυτή η ουδετερότητα εκτείνεται και στις δυνατότητες συμβατικών τροποποιήσεων οι οποίες, όπως υπογραμμίζει η βρετανική κυβέρνηση, πρέπει να μπορούν να υφίστανται έναντι του νέου εργοδότη όπως και έναντι του νέου προκατόχου του .

9 . Προτείνω, επομένως, να αποφανθείτε ότι :

1 ) από το άρθρο 1, παράγραφος 1, της οδηγίας 77/187/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 14ης Φεβρουαρίου 1977, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, σχετικών με τη διατήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβιβάσεων επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων, προκύπτει ότι η οδηγία αυτή εφαρμόζεται όταν, αφού λήξει η πρώτη παραχώρηση εκμεταλλεύσεως μιας επιχειρήσεως, η επιχείρηση αυτή, χωρίς διακοπή της δραστηριότητάς της, παραχωρείται σε ένα νέο δικαιούχο με τον οποίο το προσωπικό εξακολουθεί να συνδέεται με σχέση εργασίας

2 ) ο εργαζόμενος δεν μπορεί να παραιτηθεί, ως προς τις σχέσεις του με το νέο εργοδότη, από δικαιώματα δημοσίας τάξεως που παρέχονται με την οδηγία, και ιδίως από αυτά που απορρέουν από το άρθρο 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο . Εναπόκειται στην εθνική έννομη τάξη να καθορίσει αν και υπό ποίες προϋποθέσεις είναι δυνατή η παραίτηση από δικαιώματα που δεν έχουν το χαρακτήρα δημοσίας τάξεως, και ιδίως μέχρι ποιου σημείου πρέπει να γίνεται γενική εκτίμηση της καταστάσεως του εργαζομένου .

(*) Μετάφραση από τα γαλλικά .

( 1 ) Οδηγία της 14ης Φεβρουαρίου 1977 ( ΕΕ ειδ . έκδ . 05/002, σ . 171 ).

( 2 ) Apevarg tgs 18gs Maqtiou 1986 rtgm upeherg 24/85, uukkocoe 1986, r . 1119 .

( 3 ) 'Οπ.π ., σκέψη 11 .

( 4 ) Η θέσπιση της οποίας είχε προβλεφθεί με την απόφαση του Συμβουλίου, της 21ης Ιανουαρίου 1974, περί ενός προγράμματος κοινωνικής δράσεως ( JΟ C 13 της 12.2.1974, σ . 1 ).