61985C0227

++++

Κύριε πρόεδρε,

Κύριοι δικαστές,

1 . Στις 2 Φεβρουαρίου 1982, το Δικαστήριο, αποφανθέν επί των προσφυγών που άσκησε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις υποθέσεις 68/81, 69/81, 70/81 και 71/81 ( Συλλογή 1982, σσ . 153, 163, 169 και 175 ), αναγνώρισε ότι το Βασίλειο του Βελγίου δεν θέσπισε εντός των προθεσμιών που είχαν ταχθεί τις απαραίτητες διατάξεις για τη μεταφορά των εξής οδηγιών του Συμβουλίου : 78/176, της 20ής Φεβρουαρίου 1978, περί των αποβλήτων που προέρχονται από τη βιομηχανία διοξειδίου του τιτανίου ( ΕΕ ειδ . έκδ . 15/001, σ . 154 ) 75/442, της 15ης Ιουλίου 1975, περί στερεών αποβλήτων ( ΕΕ ειδ . έκδ . 15/001, σ . 86 ) 75/439, της 16ης Ιουνίου 1975, περί διαθέσεως των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων ( ΕΕ ειδ . έκδ . 15/001, σ . 77 ) και 76/403, της 6ης Απριλίου 1976, περί εξαλείψεως των πολυχλωροδιφενυλίων και πολυχλωροτριφενυλίων ( ΕΕ ειδ . έκδ . 15/001, σ . 136 ). Το καθού κράτος παρέβη, συνεπώς, τις υποχρεώσεις που του επιβάλλει η Συνθήκη .

Με τέσσερις προσφυγές που ασκήθηκαν στις 23 Ιουλίου 1985 και οι οποίες, με Διάταξη του Δικαστηρίου της 9ης Οκτωβρίου 1985 ενώθηκαν σε μία υπόθεση, το ίδιο όργανο ζητεί τώρα από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι το Βέλγιο δεν εκτέλεσε τις προαναφερθείσες αποφάσεις, παραβαίνοντας έτσι την υποχρέωση που του επιβάλλει το άρθρο 171 της Συνθήκης .

2 . Η κυβέρνηση των Βρυξελλών δεν αμφισβητεί τα πραγματικά περιστατικά που της καταλογίζει η Επιτροπή . 'Οπως, όμως, είχε ήδη πράξει στις υποθέσεις 68/81, 69/81, 70/81 και 71/81, τις αποδίδει σε συνταγματικής φύσεως εμπόδια που δημιούργησε η θέση σε εφαρμογή του νόμου της 8ης Αυγούστου 1980 . 'Οπως είναι γνωστό, με τη σημαντική αυτή μεταρρύθμιση, μεταβιβάστηκε στις περιφέρειες στις οποίες είναι διηρημένο το Βέλγιο η αποκλειστική άσκηση πολλών αρμοδιοτήτων, μεταξύ των οποίων και στους τομείς που αναφέρονται οι τέσσερις οδηγίες . Εναπέκειτο, συνεπώς, στις εν λόγω περιφερειακές αρχές να εκπλήρωσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εν λόγω πράξεις, πλην όμως τα αντίστοιχα νομοθετικά τους όργανα δεν προέβησαν ακόμα στην εκπλήρωση αυτή .

Το επιχείρημα αυτό δεν ευσταθεί . 'Οπως ήδη τόνισε το Δικαστήριο στις αποφάσεις του 1982, οι περιστάσεις που επικαλείται η βελγική κυβέρνηση αναφέρονται σε εσωτερικές "διατάξεις, πρακτικές ή καταστάσεις", όπου η πάγια νομολογία του Δικαστηρίου αποκλείει κατηγορηματικά τη δυνατότητα να "δικαιολογήσουν τη μη τήρηση των υποχρεώσεων" που απορρέουν από κοινοτικές οδηγίες ( τελευταία η απόφαση της 12ης Φεβρουαρίου 1987 στην υπόθεση 69/86, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 1987, σ . 773, σκέψη 7 ). Ας προστεθεί ότι ως προς την οδηγία 78/176 οι περιστάσεις αυτές δεν ασκούν, εν πάση περιπτώσει, επιρροή . Πράγματι, στον τομέα που διέπει η εν λόγω οδηγία, το βελγικό κράτος διατηρεί τη νομοθετική αρμοδιότητα : παρά ταύτα, το ίδιο αναγνωρίζει ότι τα αναγκαία εκτελεστικά μέτρα δεν έχουν ακόμα ληφθεί πλήρως .

Θα μπορούσα να αρκεστώ σ' αυτά . Ωστόσο, η υπόθεση έχει μια άλλη λεπτή πλευρά επί της οποίας κρίνω χρήσιμο να επιστήσω την προσοχή σας . Η κυβέρνηση των Βρυξελλών ανέφερε κατά την προφορική διαδικασία ότι - αντιθέτως προς τις εννόμους τάξεις της Ιταλίας ( άρθρο 6 του προεδρικού διατάγματος 616, της 24ης Ιουλίου 1977 ) και της Ισπανίας ( άρθρο 155 του Συντάγματος ) - η βελγική νομοθεσία δεν παρέχει στο κράτος την εξουσία να υποχρεώνει τις περιφέρειες να εφαρμόζουν την κοινοτική νομοθεσία ή να τις υποκαθιστά για την απευθείας εφαρμογή της εν λόγω νομοθεσίας σε περιπτώσεις παρατεταμένης καθυστερήσεως εκ μέρους τους .

Η καθυστέρηση, όμως, που καταλογίζεται στο Βέλγιο πλησιάζει ήδη τα δέκα έτη και με υποχρεώνει να διατυπώσω μια διπλή παρατήρηση . Πρώτον, πρέπει να τονιστεί ότι οι υποχρεώσεις που επιβάλλει στα κράτη μέλη το άρθρο 189, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΟΚ ( επίτευξη του αποτελέσματος της οδηγίας εντός των προθεσμιών που αυτή ορίζει ) και το άρθρο 5, παράγραφος 1 ( λήψη μέτρων καταλλήλων να εξασφαλίσουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις κοινοτικές πράξεις ), επιβάλλεται αδιακρίτως σε όλες τις κρατικές αρχές, περιλαμβανομένης της δικαστικής, ( αποφάσεις της 10ης Απριλίου 1984 στην υπόθεση 14/83, Van Colson και Kamann, Συλλογή 1984, σ . 1891, σκέψη 26, και της 15ης Μαΐου 1986 στην υπόθεση 222/84, Johnston, Συλλογή 1984, σ . 1651, σκέψεις 51 έως 53 ). Συνεπώς, οι υποχρεώσεις αυτές επιβάλλονται και στις περιφέρειες όταν, όπως στην παρούσα περίπτωση, διαθέτουν τις αντίστοιχες εξουσίες .

Δεύτερον, πρέπει να τονιστεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 5, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΟΚ τα κράτη μέλη οφείλουν να μη Θεσπίζουν "κάθε μέτρο ( και επομένως - ας τονιστεί - και διάταξη συνταγματικής φύσεως ) που δύναται να θέσει σε κίνδυνο την πραγματοποίηση των σκοπών της παρούσας Συνθήκης ". Αυτό αναλυτικότερα σημαίνει ότι τα κράτη οφείλουν "να μη θίγουν με την εθνική νομοθεσία τους την πλήρη και ομοιόμορφη εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου, ούτε τις έννομες συνέπειες των πράξεων που θεσπίζονται προς εκτέλεσή του" και ότι, κατά συνέπεια, δεν πρέπει "να λαμβάνουν ή διατηρούν σε ισχύ μέτρα ... ικανά να εξαλείψουν την πρακτική αποτελεσματικότητα των εν λόγω κανόνων" ( απόφαση της 10ης Ιανουαρίου 1985 στην υπόθεση 229/83, Leclerc κατά "Au ble vert", Συλλογή 1985, σ . 1, σκέψη 14 ).

3 . Κατόπιν αυτού, δεν μένει παρά να ζητήσω να γίνουν δεκτές οι προσφυγές που άσκησε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων . Προτείνω, συνεπώς, στο Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι το Βασίλειο του Βελγίου, μη συμμορφούμενο προς τις αποφάσεις που εξέδωσε το Δικαστήριο στις 2 Φεβρουαρίου 1982, στις υποθέσεις 68/81, 69/81, 70/81 και 71/81, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 171 της Συνθήκης ΕΟΚ .

Κατ' εφαρμογή του άρθρου 69, παράγραφος 3, του κανονισμού διαδικασίας το καθού πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα .

(*) Μετάφραση από τα ιταλικά .