61980J0108

Προσέγγιση τών νομοθεσιών — Συντηρητικές ουσίες πού μπορούν νά χρησιμοποιηθούν στά είδη διατροφής — Υποχρέωση τών Κρατών μελών — Έκταση — Δικαίωμα τών ιδιωτών νά επικαλεσθούν τίς διατάξεις τής οδηγίας 64/54 — Όρια

( Οδηγία τού Συμβουλίου 64/54 )

Στό παρόν στάδιο τής προσεγγίσεως τών νομοθεσιών στόν τομέα τών συντηρητικών ουσιών τά Κράτη μέλη δέν έχουν υποχρέωση νά επιτρέπουν τή χρησιμοποίηση σέ είδη διατροφής ολων τών ουσιών πού θεωρούνται χρησιμοποιήσιμες σχετικά μέ τήν οδηγία 64/54 , έχουν δέ διατηρήσει μία κάποια ελευθερία γιά νά θεσπίζουν τούς δικούς τους κανόνες ως πρός τήν προσθήκη τών συντηρητικών ουσιών στά είδη διατροφής υπό τή διπλή προϋπόθεση νά μήν επιτρέπεται καμία συντηρητική ουσία πού δέ θά περιλαμβάνεται στόν κατάλογο πού αποτελεί παράρτημα τής οδηγίας καί νά μήν απαγορεύεται εντελώς η χρήση μιάς συντηρητικής ουσίας πού δέν περιλαμβάνεται στόν κατάλογο , πλήν στίς ιδιαίτερες περιπτώσεις ελλείψεως τεχνολογικής αναγκαιότητας .

Συνεπώς ενας ιδιώτης εναντίον τού οποίου έχει ασκηθεί δίωξη γιά χρησιμοποίηση μιάς συντηρητικής ουσίας σέ ορισμένα είδη διατροφής δέν μπορεί νά επικαλεστεί τίς διατάξεις τής οδηγίας 64/54 πού επιτρέπουν τή χρησιμοποίηση τής συντηρητικής αυτής ουσίας άν η εθνική νομοθεσία πού εφαρμόζεται εν προκειμένω επιτρέπει τή χρησιμοποίησή της σέ άλλα είδη διατροφής .

Στήν υπόθεση 108/80

πού έχει ως αντικείμενο αίτηση τού Cour d’appel τού Colmar , πρός τό Δικαστήριο , κατ’ εφαρμογή τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , μέ τήν οποία ζητείται , στό πλαίσιο τής εκκρεμούς δίκης ενώπιον τού εν λόγω δικαστηρίου μεταξύ

MINISTERE PUBLIC

καί

RENE JOSEPH KUGELMANN , γενικού διευθυντή εταιρείας , διαμένοντος στό Vendenheim ,

καί

SARL SOCIETE DE PRODUITS ALIMENTAIRES POUR CHARCUTERIES ( SOPAC ), μέ εδρα τό Furdenheim , αστικώς υπεύθυνης ,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως πρός τήν ερμηνεία τής οδηγίας τού Συμβουλίου 64/54 τής 5ης Νοεμβρίου 1963 περί προσεγγίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών , περί συντηρητικών ουσιών πού μπορούν νά χρησιμοποιηθούν σέ είδη διατροφής ( JO 1964 , 12 , σ . 161 ),

1 Μέ απόφαση τής 21ης Δεκεμβρίου 1979 , πού περιήλθε στό Δικαστήριο στίς 8 Απριλίου 1980 , τό Cour d’appel τού Colmar υπέβαλε , δυνάμει τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , προδικαστικό ερώτημα ως πρός τήν ερμηνεία τής οδηγίας 64/54 τού Συμβουλίου τής 5ης Νοεμβρίου 1963 περί προσεγγίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών σχετικά μέ τίς συντηρητικές ουσίες πού μπορούν νά χρησιμοποιούνται στά είδη διατροφής ( JO 12 τής 27ης Ιανουαρίου 1964 , σ . 161 ).

2 Τό Cour d’appel επιλήφθηκε μιάς εφέσεως κατά τού Tribunal de grande instance τού Στρασβούργου μέ τήν οποία καταδικάστηκε ενας διευθυντής εταιρείας , κατηγορούμενος οτι ειχε διαθέσει γιά πώληση καί πώλησε , γνωρίζοντας τόν προορισμό τους , προϊόντα , οπως διακοσμητική πηκτή πού περιείχε σορβικό οξύ ή παράγωγά του , πρόσφορα νά προκαλέσουν τή νόθευση ειδών διατροφής .

3 Τό Tribunal ειχε διαπιστώσει οτι , κατά τή γαλλική νομοθεσία πού αφορά τήν παρασκευή ειδών διατροφής , τό σορβικό οξύ καί τά παράγωγά του αποτελούν συντηρητικές ουσίες τών οποίων η χρησιμοποίηση απαγορεύεται στήν παρασκευή προϊόντων αλλαντοποιίας καί αλμεύσεως . Τό Cour d’appel διερωτήθηκε , πάντως , μήπως μιά τέτοια ρύθμιση δέν ειναι αντίθετη μέ τό κοινοτικό δίκαιο καί ιδιαίτερα μέ τήν οδηγία 64/54 .

4 Τό ερώτημα πού τέθηκε από τό Cour d’appel αφορά τό άν τό γεγονός οτι ενα Κράτος μέλος απαγορεύει στήν εθνική του νομοθεσία τή χρησιμοποίηση μιάς συντηρητικής ουσίας σέ είδη διατροφής , ενώ η χρησιμοποίησή της επιτρέπεται από τήν οδηγία 64/54 , συνιστά προσβολή τού κοινοτικού δικαίου πού μπορεί νά επικαλεστεί ενας κοινοτικός υπήκοος εναντίον τού οποίου έχει ασκηθεί δίωξη γιά νόθευση ειδών διατροφής μέ σορβικό οξύ .

5 Η οδηγία 64/54 , οπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα , απαγορεύει στό άρθρο της 1 στά Κράτη μέλη νά επιτρέπουν γιά τήν προστασία τών ειδών διατροφής από τίς αλλοιώσεις πού προκαλούνται από μικροοργανισμούς , τή χρησιμοποίηση συντηρητικών ουσιών άλλων από εκείνες πού απαριθμούνται στό παράρτημά της , στό οποίο , μεταξύ άλλων , αναφέρεται καί τό σορβικό οξύ . Τό άρθρο 2 παράγραφος 2 τής οδηγίας διασαφηνίζει οτι αυτή δέ θίγει τίς εθνικές διατάξεις πού προσδιορίζουν τά είδη διατροφής στά οποία μπορούν νά προστεθούν οι συντηρητικές ουσίες οι οποίες απαριθμούνται στό παράρτημα , αλλά καθορίζει επίσης ειδικότερα οτι οι διατάξεις αυτές δέν πρέπει νά έχουν ως αποτέλεσμα τόν ολοσχερή αποκλεισμό τής χρησιμοποιήσεως στά είδη διατροφής μιάς από τίς συντηρητικές ουσίες πού απαριθμούνται , εκτός άν καμία τεχνολογική ανάγκη δέ δικαιολογεί τή χρησιμοποίηση αυτή στά είδη διατροφής πού παράγονται καί καταναλώνονται στό ίδιο τό έδαφος τού οικείου Κράτους μέλους .

6 Σύμφωνα μέ τίς αιτιολογικές σκέψεις της , η οδηγία δέ συνιστά παρά ενα πρώτο στάδιο προσεγγίσεως τών εθνικών νομοθεσιών στόν τομέα τών συντηρητικών ουσιών , στάδιο πού χαρακτηρίζεται από τόν καταρτισμό ενός μοναδικού καταλόγου τών συντηρητικών ουσιών τών οποίων η χρησιμοποίηση μπορεί νά επιτρέπεται . Σέ ενα δεύτερο στάδιο , η προσέγγιση τών νομοθεσιών θά πρέπει νά αφορά ατομικά τά είδη διατροφής στά οποία θά μπορούν νά προστίθενται οι συντηρητικές ουσίες πού επιτρέπονται από τήν οδηγία .

7 Στό τωρινό στάδιο τής προσεγγίσεως τών εθνικών νομοθεσιών στόν τομέα αυτό , τά Κράτη μέλη δέν ειναι επομένως υποχρεωμένα νά επιτρέπουν τή χρησιμοποίηση σέ είδη διατροφής ολων τών ουσιών πού μπορούν νά χρησιμοποιηθούν σύμφωνα μέ τήν οδηγία . Αντίθετα διατηρούν μιά σχετική ελευθερία γιά νά θεσπίζουν τούς δικούς τους κανόνες ως πρός τήν προσθήκη συντηρητικών ουσιών σέ είδη διατροφής μέ τή διπλή προϋπόθεση οτι δέν επιτρέπεται καμία συντηρητική ουσία , η οποία δέν αναφέρεται στόν κατάλογο πού επισυνάπτεται στήν οδηγία καί οτι η χρησιμοποίηση μιάς συντηρητικής ουσίας , η οποία αναφέρεται εκεί , δέν απαγορεύεται ολοσχερώς εκτός από τίς ιδιαίτερες περιπτώσεις τής ελλείψεως τεχνολογικής ανάγκης .

8 Από τίς πληροφορίες , οι οποίες παρασχέθηκαν στό Δικαστήριο από τή γαλλική κυβέρνηση καί τήν Επιτροπή , προκύπτει οτι άν η γαλλική ρύθμιση δέν επιτρέπει τή χρήση τού σορβικού οξέως στά προϊόντα αλλαντοποιίας , επιτρέπει τή χρήση τής συντηρητικής αυτής ουσίας σέ άλλα είδη διατροφής , καί ιδιαίτερα σέ ορισμένα είδη ζαχαροπλαστικής , σέ ζαχαρούχα παρασκευάσματα φρούτων πού προορίζονται γιά ζυμωθέντα γάλατα , σέ κάστανα καί δαμάσκηνα καί σέ ορισμένα άλλα είδη διατροφής .

9 Υπ’ αυτές τίς προϋποθέσεις , ενας ιδιώτης πού κατηγορείται οτι χρησιμοποίησε τό σορβικό οξύ ως συντηρητική ουσία κατά παράβαση τής εθνικής νομοθεσίας πού εφαρμόζεται εν προκειμένω , δέν μπορεί νά επικαλεστεί τίς διατάξεις τής οδηγίας 64/54 κατά τής εφαρμογής τής νομοθεσίας αυτής .

10 Επομένως στό ερώτημα πού υποβλήθηκε από τό Cour d’appel πρέπει νά δοθεί η απάντηση οτι ενας ιδιώτης , εναντίον τού οποίου έχει ασκηθεί δίωξη γιά χρησιμοποίηση σορβικού οξέος σέ ορισμένα είδη διατροφής , δέν μπορεί νά επικαλε στεί τίς διατάξεις τής οδηγίας 64/54 πού επιτρέπει τή χρησιμοποίηση τής συντηρητικής αυτής ουσίας άν η εθνική νομοθεσία πού εφαρμόζεται εν προκειμένω επιτρέπει τή χρησιμοποίηση τού σορβικού οξέος σέ άλλα είδη διατροφής .

Επί τών δικαστικών εξόδων

11 Τά έξοδα στά οποία υποβλήθηκαν η κυβέρνηση τής Γαλλικής Δημοκρατίας καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , οι οποίες υπέβαλαν παρατηρήσεις στό Δικαστήριο , δέν αποδίδονται . Δεδομένου οτι η παρούσα διαδικασία έχει , ως πρός τούς διαδίκους τής κύριας δίκης , τό χαρακτήρα παρεμπίπτοντος ζητήματος πού ανέκυψε ενώπιον τού εθνικού δικαστηρίου , σ’ αυτό εναπόκειται νά αποφασίσει γιά τά δικαστικά έξοδα .

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( πρώτο τμήμα ),

κρίνοντας επί τού ερωτήματος πού τού υπέβαλε τό Cour d’appel τού Colmar μέ απόφαση τής 21ης Δεκεμβρίου 1979 , αποφαίνεται :

Ο ιδιώτης εναντίον τού οποίου έχει ασκηθεί δίωξη γιά χρησιμοποίηση σορβικού οξέος σέ ορισμένα είδη διατροφής δέν μπορεί νά επικαλεστεί τίς διατάξεις τής οδηγίας 64/54 πού επιτρέπουν τή χρησιμοποίηση τής συντηρητικής αυτής ουσίας , άν η εθνική νομοθεσία πού εφαρμόζεται εν προκειμένω επιτρέπει τή χρησιμοποίηση τού σορβικού οξέος σέ άλλα είδη διατροφής .