ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 30.5.2024
COM(2024) 227 final
2024/0127(NLE)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαχείρισης για την Τελωνειακή Σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης της σύμβασης
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.Αντικείμενο της πρότασης
Η παρούσα πρόταση αφορά την απόφαση για τον καθορισμό της θέσης που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στην Επιτροπή Διαχείρισης που έχει συσταθεί από την Τελωνειακή Σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR (σύμβαση TIR), της 14ης Νοεμβρίου 1975, σε σχέση με την προβλεπόμενη έγκριση σειράς τεχνικών τροποποιήσεων της σύμβασης TIR.
2.Πλαίσιο της πρότασης
2.1.Η τελωνειακή σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR
Η σύμβαση TIR αποσκοπεί να διευκολύνει τη διεθνή μεταφορά εμπορευμάτων από τα τελωνεία αναχώρησης στα τελωνεία προορισμού και τη διέλευση απ’ όσες χώρες απαιτείται. Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ το 1978. Τον Φεβρουάριο του 2024, τη σύμβαση είχαν υπογράψει 78 συμβαλλόμενα μέρη, εκ των οποίων 77 κράτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση TIR από τις 20 Ιουνίου 1983 και όλα τα κράτη μέλη είναι επίσης συμβαλλόμενα μέρη στη σύμβαση TIR.
2.2.Η Επιτροπή Διαχείρισης
Η Επιτροπή Διαχείρισης, η οποία συστάθηκε με το άρθρο 58 a, ενεργεί στο πλαίσιο της σύμβασης TIR. Είναι το ανώτατο όργανο της σύμβασης, παρακολουθεί την εφαρμογή της και εξετάζει και εγκρίνει τροποποιήσεις της σύμβασης TIR. Οι προτάσεις τίθενται σε ψηφοφορία και κάθε κράτος που είναι συμβαλλόμενο μέρος και εκπροσωπείται σε σύνοδο της Επιτροπής Διαχείρισης έχει μία ψήφο. Η Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα στον τομέα των τελωνείων που διέπονται από τη σύμβαση TIR. Ωστόσο, η Ένωση, ως τελωνειακή και οικονομική ένωση, δεν έχει δικαίωμα ψήφου επιπλέον των δικαιωμάτων που έχουν τα κράτη μέλη της, σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 3 της σύμβασης TIR. Όλα τα κράτη μέλη είναι συμβαλλόμενα μέρη με δικαίωμα ψήφου.
Οι τροποποιήσεις της σύμβασης TIR εγκρίνονται με πλειοψηφία δύο τρίτων των παρόντων και ψηφιζόντων συμβαλλόμενων μερών. Για να ληφθεί απόφαση, απαιτείται απαρτία τουλάχιστον ενός τρίτου των κρατών που είναι συμβαλλόμενα μέρη.
2.3.Η προς έκδοση πράξη της Επιτροπής Διαχείρισης
Τον Οκτώβριο του 2024, κατά την ογδοηκοστή τρίτη σύνοδό της ή σε οποιαδήποτε από τις επόμενες συνόδους, η Επιτροπή Διαχείρισης πρόκειται να λάβει απόφαση σχετικά με την έγκριση των προτεινόμενων τροποποιήσεων της σύμβασης TIR (στο εξής: προς έκδοση πράξη).
Σκοπός της προς έκδοση πράξης είναι να οριοθετηθεί καλύτερα η λήξη της σχέσης μεταξύ του διεθνούς οργανισμού που είναι υπεύθυνος για την αλυσίδα εγγυήσεων TIR και ενός εθνικού οργανισμού TIR. Επιπλέον, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση του πιστοποιητικού έγκρισης ενός οχήματος TIR.
Η προς έκδοση πράξη θα είναι δεσμευτική για τα συμβαλλόμενα μέρη σύμφωνα με το άρθρο 60 της σύμβασης TIR. Το άρθρο 60 αφορά ειδική διαδικασία για την τροποποίηση των παραρτημάτων 1 έως 10 της σύμβασης TIR και προβλέπει τα ακόλουθα: «Κάθε προτεινόμενη τροποποίηση των παραρτημάτων 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 και 10, που εξετάζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 59 παράγραφοι 1 και 2, τίθεται σε ισχύ σε ημερομηνία που καθορίζεται από την Επιτροπή Διαχείρισης κατά τον χρόνο της θέσπισής της, εκτός εάν σε προγενέστερη από την καθοριζόμενη κατά τον ίδιο χρόνο από την Επιτροπή Διαχείρισης ημερομηνία, το ένα πέμπτο των κρατών που αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη ή πέντε κράτη που αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη, σε περίπτωση που ο αριθμός αυτός είναι μικρότερος, γνωστοποιήσουν στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ότι εγείρουν αντιρρήσεις για την τροποποίηση. Οι ημερομηνίες που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο καθορίζονται από την Επιτροπή Διαχείρισης με πλειοψηφία των δύο τρίτων των παρόντων ψηφιζόντων μελών της».
3.Θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης
Η Ένωση υποστηρίζει την πρόταση τροποποίησης του παραρτήματος 6 που αποσκοπεί στην προσθήκη νέας επεξηγηματικής σημείωσης 8.10 ε) στη σύμβαση TIR, με σκοπό τη θέσπιση μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών σε περίπτωση διαφοράς μεταξύ του διεθνούς οργανισμού και ενός εθνικού οργανισμού, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να επηρεάσει τη λειτουργία της αλυσίδας εγγυήσεων TIR. Η παρούσα πρόταση τροποποίησης περιλαμβάνει τροποποίηση της επεξηγηματικής σημείωσης 0.6.2 α-1 του παραρτήματος 6, η οποία εισάγει προειδοποιητική προθεσμία τουλάχιστον έξι μηνών, πριν από την καταγγελία συμφωνίας μεταξύ του διεθνούς οργανισμού και ενός εθνικού οργανισμού.
Οι μηχανισμοί αυτοί είχαν ζητηθεί από τις ρουμανικές αρχές, με την υποστήριξη της Επιτροπής και των άλλων κρατών μελών, προκειμένου να αποφευχθεί στο μέλλον κατάσταση κρίσης μεταξύ ενός εθνικού οργανισμού και του διεθνούς οργανισμού, που θα έθετε τις τελωνειακές αρχές ενώπιον «τετελεσμένου γεγονότος» χωρίς να υπάρχει επαρκής χρόνος ώστε να επιτραπεί σε νέο εθνικό οργανισμό να εκδώσει δελτία TIR.
Ως εκ τούτου, οι δύο αυτοί μηχανισμοί θα ενισχύσουν τη σταθερότητα της αλυσίδας εγγυήσεων TIR εντός της ΕΕ.
Η Ένωση υποστηρίζει επίσης τις τροποποιήσεις του παραρτήματος 3 παράγραφος 4 και του παραρτήματος 4 (υπόδειγμα πιστοποιητικού έγκρισης οδικού οχήματος), σελίδα 4 (σημαντική σημείωση), παράγραφος 3, οι οποίες αποσκοπούν στην παράταση της ισχύος του πιστοποιητικού έγκρισης οδικού οχήματος από δύο σε τρία έτη, καθώς και στην εισαγωγή νέας παραγράφου 6 στο παράρτημα 4 (υπόδειγμα πιστοποιητικού έγκρισης οδικού οχήματος), σελίδα 4 (σημαντική σημείωση), η οποία καθιστά δυνατή την αποδοχή του πιστοποιητικού έγκρισης έως την τελευταία ημέρα ισχύος για την έναρξη μεταφοράς TIR, ακόμη και αν η μεταφορά λήξει αργότερα. Οι τροποποιήσεις αυτές απλουστεύουν τη χρήση του πιστοποιητικού από τους κατόχους TIR και ενισχύουν την ελκυστικότητα της σύμβασης TIR.
4.Νομική βάση
4.1.Διαδικαστική νομική βάση
4.1.1.Αρχές
Το άρθρο 218 παράγραφος 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει την έκδοση αποφάσεων για τον καθορισμό «των θέσεων που θα πρέπει να ληφθούν, εξ ονόματος της Ένωσης, σε όργανο που συνιστάται από δεδομένη συμφωνία, όταν το εν λόγω όργανο καλείται να θεσπίσει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα, με εξαίρεση τις πράξεις που συμπληρώνουν ή τροποποιούν το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας.»
Η έννοια των «πράξεων που παράγουν έννομα αποτελέσματα» περιλαμβάνει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα δυνάμει των κανόνων του διεθνούς δικαίου που διέπουν το εκάστοτε όργανο. Περιλαμβάνει επίσης κείμενα που δεν έχουν μεν δεσμευτική ισχύ βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά «επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο το περιεχόμενο των ρυθμίσεων που θεσπίζει ο νομοθέτης της Ένωσης».
4.1.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση
Η Επιτροπή Διαχείρισης είναι όργανο που έχει συσταθεί με συμφωνία και συγκεκριμένα τη σύμβαση TIR.
Η πράξη την οποία καλείται να θεσπίσει η Επιτροπή Διαχείρισης συνιστά πράξη που παράγει έννομα αποτελέσματα. Η προς έκδοση πράξη θα είναι δεσμευτική βάσει του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με το άρθρο 60 της σύμβασης ΤIR.
Η προς έκδοση πράξη δεν συμπληρώνει ούτε τροποποιεί το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας.
Συνεπώς, η διαδικαστική νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση είναι το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.
4.2.Ουσιαστική νομική βάση
4.2.1.Αρχές
Η ουσιαστική νομική βάση για την έκδοση απόφασης βάσει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ εξαρτάται πρωτίστως από τον σκοπό και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης σε σχέση με την οποία λαμβάνεται θέση εξ ονόματος της Ένωσης. Αν η προς έκδοση πράξη επιδιώκει διττό σκοπό ή έχει δύο συνιστώσες, και αν ένας από τους σκοπούς ή μία από τις συνιστώσες μπορεί να χαρακτηριστεί κύριος/-α, ενώ ο/η άλλος/-η έχει απλώς παρεπόμενο χαρακτήρα, η απόφαση δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ πρέπει να στηρίζεται σε μία και μόνο ουσιαστική νομική βάση, ήτοι εκείνη που επιβάλλει ο κύριος ή πρωτεύων σκοπός ή συνιστώσα.
4.2.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση
Ο κύριος στόχος και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης αφορούν την κοινή εμπορική πολιτική.
Συνεπώς, η ουσιαστική νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης είναι το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο της ΣΛΕΕ.
4.3.Συμπέρασμα
Η νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης θα πρέπει να είναι το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.
5.Δημοσίευση της προς έκδοση πράξης
Δεδομένου ότι η πράξη της Επιτροπής Διαχείρισης θα τροποποιήσει τη σύμβαση TIR, κρίνεται σκόπιμο να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την έκδοσή της.
2024/0127 (NLE)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαχείρισης για την Τελωνειακή Σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης της σύμβασης
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 207 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Η Τελωνειακή Σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR (σύμβαση TIR), της 14ης Νοεμβρίου 1975, εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2112/78 του Συμβουλίου και άρχισε να ισχύει στην Κοινότητα στις 20 Ιουνίου 1983.
(2)Ενοποιημένη έκδοση της σύμβασης TIR δημοσιεύθηκε ως παράρτημα της απόφασης 2009/477/ΕΚ του Συμβουλίου. Σύμφωνα με το άρθρο 1 της εν λόγω απόφασης, μελλοντικές τροποποιήσεις της σύμβασης TIR πρόκειται να δημοσιευτούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέροντας την ημερομηνία έναρξης ισχύος τους.
(3)Σύμφωνα με το άρθρο 60 της σύμβασης TIR, η Επιτροπή Διαχείρισης της σύμβασης TIR (στο εξής: Επιτροπή Διαχείρισης) μπορεί να εγκρίνει τροποποιήσεις των παραρτημάτων 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 και 10 με πλειοψηφία των δύο τρίτων των παρόντων και ψηφιζόντων συμβαλλομένων μερών.
(4)Η Επιτροπή Διαχείρισης, κατά τη διάρκεια της ογδοηκοστής τρίτης συνόδου της τον Οκτώβριο του 2024 ή σε επόμενη σύνοδό της, πρόκειται να εγκρίνει ορισμένες τροποποιήσεις των παραρτημάτων της σύμβασης TIR.
(5)Ενδείκνυται να καθοριστεί η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στην Επιτροπή Διαχείρισης, δεδομένου ότι οι τροποποιήσεις θα είναι δεσμευτικές για την Ένωση.
(6)Για να οριοθετηθεί καλύτερα η λήξη της σχέσης μεταξύ του διεθνούς οργανισμού και ενός εθνικού οργανισμού, είναι αναγκαίο να θεσπιστεί νέος μηχανισμός προειδοποίησης και νόμιμη προειδοποιητική προθεσμία πριν από την καταγγελία της συμφωνίας τους. Επιπλέον, η χρήση του πιστοποιητικού έγκρισης οδικού οχήματος θα απλουστευθεί με την παράταση της περιόδου ισχύος του και με την εισαγωγή της δυνατότητας χρήσης του έως την ημερομηνία λήξης ισχύος του.
(7)Η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαχείρισης θα πρέπει, επομένως, να βασίζεται στο σχέδιο τροποποιήσεων που επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση. Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη της δυνατότητας που υπάρχει για μη ουσιώδεις αλλαγές ήσσονος σημασίας στα σχέδια τροποποιήσεων, οι οποίες πρόκειται να συμφωνηθούν από τους εκπροσώπους της Ένωσης και των κρατών μελών όταν διεξάγεται επίσημη ψηφοφορία στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαχείρισης χωρίς περαιτέρω απόφαση του Συμβουλίου.
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
Η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στην ογδοηκοστή τρίτη σύνοδο ή σε μία από τις επόμενες συνόδους της Επιτροπής Διαχείρισης για την Τελωνειακή Σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR (σύμβαση TIR) βασίζεται στο σχέδιο τροποποιήσεων που επισυνάπτεται στην απόφαση.
Άρθρο 2
Η θέση που αναφέρεται στο άρθρο 1 εκφράζεται από την Επιτροπή. Τα κράτη μέλη της Ένωσης εκφράζουν τη θέση της Ένωσης όταν διεξάγεται επίσημη ψηφοφορία στο πλαίσιο της Επιτροπής Διαχείρισης, ενεργώντας από κοινού προς το συμφέρον της Ένωσης.
Άρθρο 3
Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη της Ένωσης.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος