Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52022IR5495

    Σχέδιο γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Επαρκές ελάχιστο εισόδημα για την κοινωνική ένταξη: η τοπική και η περιφερειακή οπτική»

    COR 2022/05495

    ΕΕ C 157 της 3.5.2023, p. 33–37 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    3.5.2023   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 157/33


    Σχέδιο γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Επαρκές ελάχιστο εισόδημα για την κοινωνική ένταξη: η τοπική και η περιφερειακή οπτική»

    (2023/C 157/07)

    Εισηγήτρια:

    Anne KARJALAINEN (FI/PES), δημοτική σύμβουλος Kerava

    Έγγραφο αναφοράς:

    Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με επαρκές ελάχιστο εισόδημα που διασφαλίζει την ενεργό ένταξη

    COM(2022) 490 final

    I.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

    Τροπολογία 1

    Σημείο 5

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Παράλληλα με τη διασφάλιση κινήτρων για την (επαν)ένταξη στην αγορά εργασίας όσων μπορούν να εργαστούν, η εισοδηματική στήριξη θα πρέπει να αυξάνει σταδιακά το εισόδημα των ατόμων που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους, σε επίπεδο τουλάχιστον ισοδύναμο με ένα από τα ακόλουθα:

    Παράλληλα με τη διασφάλιση κινήτρων για την (επαν)ένταξη στην αγορά εργασίας όσων μπορούν να εργαστούν, προκειμένου τα άτομα να βοηθηθούν με ουσιαστικό τρόπο να απαλλαγούν από τη φτώχεια ή από τον κίνδυνο φτώχειας, η εισοδηματική στήριξη θα πρέπει να αυξάνει σταδιακά το εισόδημα των ατόμων που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους, σε επίπεδο άνω του ενός από τα ακόλουθα:

    α)

    το εθνικό όριο κινδύνου φτώχειας· ή

    β)

    τη χρηματική αξία των αναγκαίων αγαθών και υπηρεσιών , συμπεριλαμβανομένης της επαρκούς διατροφής, της στέγασης, της υγειονομικής περίθαλψης και των βασικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τους εθνικούς ορισμούς· ή

    γ)

    άλλα επίπεδα συγκρίσιμα με τα επίπεδα που αναφέρονται στο στοιχείο α) ή στο στοιχείο β), τα οποία καθορίζονται από την εθνική νομοθεσία ή πρακτική.

    α)

    το εθνικό όριο κινδύνου φτώχειας· ή

    β)

    τη χρηματική αξία των αναγκαίων αγαθών, συμπεριλαμβανομένων της επαρκούς διατροφής και των υποστηρικτικών και βασικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τους ορισμούς που αναφέρονται στο σημείο (2) και όπως συμπληρώνεται από τους εθνικούς ορισμούς· ή

    γ)

    άλλα επίπεδα συγκρίσιμα με τα επίπεδα που αναφέρονται στο στοιχείο α) ή στο στοιχείο β), τα οποία καθορίζονται από την εθνική νομοθεσία ή πρακτική.

    Αιτιολογία

    Για την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου, η εισοδηματική στήριξη θα πρέπει να αυξήσει το εισόδημα των ατόμων που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους πάνω από το όριο της φτώχειας, διαφορετικά ο στόχος δεν θα επιτευχθεί.

    Επιπλέον, οι εθνικοί ορισμοί των «υποστηρικτικών» και των «βασικών» υπηρεσιών θα πρέπει να ισχύουν μόνο όταν καλύπτουν περισσότερες υπηρεσίες από εκείνες που περιλαμβάνονται στους ορισμούς που προτείνονται στην παρούσα σύσταση.

    Τροπολογία 2

    Σημείο 6

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    Συνιστάται στα κράτη μέλη να επιτύχουν το κατάλληλο επίπεδο εισοδηματικής στήριξης που προβλέπεται στην παράγραφο 5 το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 , διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

    Συνιστάται στα κράτη μέλη να επιτύχουν το κατάλληλο επίπεδο εισοδηματικής στήριξης που προβλέπεται στην παράγραφο 5 το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027 , διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

    Αιτιολογία

    Το χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη επαρκούς επιπέδου εισοδηματικής στήριξης από τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι συντομότερο, ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος για την αξιολόγηση του αντικτύπου της πολιτικής αυτής στη μείωση της φτώχειας και για την ενδεχόμενη επανεξέταση της πρότασης με σκοπό να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητάς της.

    Τροπολογία 3

    Σημείο 9 α)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    διαφανή κριτήρια επιλεξιμότητας που δεν εισάγουν διακρίσεις, στο πλαίσιο των οποίων διασφαλίζεται αποτελεσματική πρόσβαση στο ελάχιστο εισόδημα για τους νεαρούς ενήλικες και ανεξάρτητα από την ύπαρξη διεύθυνσης μόνιμης κατοικίας, ενώ εξασφαλίζεται παράλληλα ότι η διάρκεια της νόμιμης διαμονής είναι αναλογική ·

    διαφανή κριτήρια επιλεξιμότητας που δεν εισάγουν διακρίσεις, στο πλαίσιο των οποίων διασφαλίζεται αποτελεσματική πρόσβαση στο ελάχιστο εισόδημα για τους νεαρούς ενήλικες και ανεξάρτητα από την ύπαρξη διεύθυνσης μόνιμης κατοικίας, ενώ εξασφαλίζεται παράλληλα ότι η διάρκεια της νόμιμης διαμονής δεν υπερβαίνει τα 5 έτη αδιάλειπτης νόμιμης διαμονής που απαιτούνται για την απόκτηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος ·

    Αιτιολογία

    Οι εντυπωσιακές αποκλίσεις στις απαιτήσεις που σχετίζονται με την ελάχιστη διάρκεια της νόμιμης διαμονής αναγνωρίζονται ως σημαντικοί φραγμοί στην πρόσβαση αλλοδαπών ατόμων στο ελάχιστο εισόδημα. Ως εκ τούτου, ο εξορθολογισμός των εν λόγω απαιτήσεων είναι υψίστης σημασίας.

    Τροπολογία 4

    Σημείο 10 δ)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    της λήψης μέτρων για την καταπολέμηση του στιγματισμού και των μη συνειδητών προκαταλήψεων που συνδέονται με τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό·

    της λήψης μέτρων για την καταπολέμηση του στιγματισμού και των προκαταλήψεων που συνδέονται με τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό·

    Αιτιολογία

    Οι προκαταλήψεις που συνδέονται με τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό θα πρέπει να καταπολεμηθούν ανεξάρτητα από το αν είναι συνειδητές ή μη.

    Τροπολογία 5

    Σημείο 16 ε)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία της ΕτΠ

    να αποτιμά τα μέτρα που λαμβάνονται προς εφαρμογή της παρούσας σύστασης, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό της στη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, στην αύξηση των επιπέδων απασχόλησης και στη βελτίωση της συμμετοχής στην κατάρτιση, και να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο έως το 2032 .

    να αποτιμά τα μέτρα που λαμβάνονται προς εφαρμογή της παρούσας σύστασης, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό της στη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, στην αύξηση των επιπέδων απασχόλησης και στη βελτίωση της συμμετοχής στην κατάρτιση, και να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο ανά τετραετία, με τελική έκθεση έως το 2030 .

    Αιτιολογία

    Προσαρμογή του χρονοδιαγράμματος για την υποβολή έκθεσης από την Επιτροπή στο Συμβούλιο εντός της προθεσμίας για την επίτευξη των πρωταρχικών στόχων της κοινωνικής συνόδου κορυφής του Πόρτο.

    II.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

    Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (ΕτΠ),

    1.

    επικροτεί την αναγνώριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ανάγκης για περαιτέρω δράση με στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, πράγμα που απαιτεί να δοθεί έμφαση στα βαθύτερα αίτια της φτώχειας και να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση και την πρόληψή της. Εν προκειμένω, τα εθνικά συστήματα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και οι σχετικές υπηρεσίες υποστήριξης αποτελούν το ύστατο μέσο για την εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης·

    2.

    τονίζει την ανάγκη τα κράτη μέλη να δεσμευτούν πλήρως για την εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 2030 για μείωση του αριθμού των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στο παρελθόν (1), η ΕτΠ έχει τονίσει την ανάγκη κατάλληλης νομοθεσίας που θα εγγυάται τουλάχιστον ένα ελάχιστο εισόδημα πάνω από το όριο της φτώχειας.

    3.

    επιμένει ότι η σύσταση αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται από την ταχεία και πλήρη εφαρμογή της οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς. Επισημαίνει επίσης ότι, ενώ η σύσταση αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, η αναγνώριση της επείγουσας ανάγκης για ανάληψη δράσης με στόχο τη διασφάλιση ελάχιστου εισοδήματος σε ολόκληρη την ΕΕ απαιτεί περαιτέρω προβληματισμό όσον αφορά το αποτελεσματικότερο ρυθμιστικό πλαίσιο για την εφαρμογή της εν λόγω δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

    4.

    υπενθυμίζει ότι υπάρχει επίσης σαφής υποστήριξη από τους πολίτες για μια κοινωνική Ευρώπη (2) και ένα κοινό πλαίσιο ελάχιστου εισοδήματος, όπως εκφράστηκε στη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης (3)·

    5.

    παρά τις προσπάθειες, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός έχουν επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο και πάνω από 90 εκατομμύρια Ευρωπαίοι αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού το 2021. Ο επείγων χαρακτήρας της κατάστασης απαιτεί αυστηρότερο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή της σύστασης και, ως εκ τούτου, η ΕτΠ προτείνει να επισπευσθεί για το 2027. Η ΕτΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικότερα το 2027 την πρόοδο που θα έχει επιτευχθεί, με τα κράτη μέλη να υποβάλλουν σχετική έκθεση στο Συμβούλιο ανά τετραετία και να συντάξει τελική έκθεση το 2030·

    6.

    εκφράζει την ανησυχία της για την έλλειψη προσέγγισης της σύστασης με βάση τα δικαιώματα. Τα σύγχρονα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή ζωή, να ενισχύσουν τη συμμετοχή και την ένταξη των ατόμων στην κοινωνία και να προωθήσουν την ένταξη στην αγορά εργασίας·

    7.

    επισημαίνει ότι η φτώχεια συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι τα αποτελεσματικά συστήματα και υπηρεσίες ελάχιστου εισοδήματος έχουν σταθεροποιητική επίδραση στο σύνολο της οικονομίας, δεδομένου ότι η εξάλειψη της φτώχειας και η μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων είναι σημαντικές όχι μόνο για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά και για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Η μείωση της εισοδηματικής ανισότητας απαιτεί από τα κράτη μέλη να αναλάβουν καλά στοχευμένη δράση σε διάφορους τομείς πολιτικής·

    8.

    υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο να σπάσει η αλυσίδα της διαγενεακής μεταβίβαση της φτώχειας στο πλαίσιο των οικογενειών. Η βελτίωση των ποσοστών απασχόλησης των γυναικών και της ισότητας των μισθών θα βελτιώσει ταυτόχρονα τις συντάξεις των γυναικών, μειώνοντας τον κίνδυνο φτώχειας κατά την ηλικία συνταξιοδότησης· προκειμένου να μειωθεί η παιδική φτώχεια, είναι σημαντικό τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες, όπως στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, σε πρωτοβάθμια εκπαίδευση, σε σχολικά γεύματα, καθώς και πρόσβαση σε δραστηριότητες αναψυχής·

    9.

    προτείνει τα εθνικά σχέδια δράσης για τη φτώχεια να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την επίτευξη δίκαιων μισθών και αξιοπρεπούς εργασίας, για τη διασφάλιση ποιοτικών βασικών υπηρεσιών, επαρκούς εισοδηματικής στήριξης και εξατομικευμένων κοινωνικών υπηρεσιών· Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό, κατά την ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων κοινωνικών υπηρεσιών, να λαμβάνεται υπόψη ότι αυτά θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη μέγιστη δυνατή προβολή και να ενθαρρύνουν, καθώς και να ενδυναμώνουν, τους δικαιούχους που είναι σε θέση να εργαστούν ώστε να (επαν)εισέλθουν στην αγορά εργασίας·

    10.

    τονίζει ότι, ενώ ο στόχος της μείωσης του αριθμού των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό εκτείνεται έως το 2030, η πανδημία COVID-19, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, η άνοδος των τιμών της ενέργειας και ο αυξανόμενος πληθωρισμός έχουν πλήξει περισσότερο τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και έχουν επιτείνει τη φτώχεια και την ανισότητα. Ταυτόχρονα, η κατάσταση αυτή προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στις ευάλωτες ομάδες, ιδίως στα άτομα με αναπηρία. Ως εκ τούτου, απαιτείται νέα σκέψη, ενώ θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προβαίνοντας στην αξιοποίηση των διδαγμάτων από προηγούμενες κρίσεις και στην επανεξέταση της κατανομής των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων για την επίτευξη αυτού του πρωταρχικού στόχου, με βάση περιοδικές ανασκοπήσεις του αριθμού των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας·

    11.

    υπογραμμίζει ότι η πράσινη μετάβαση και η κλιματικά ουδέτερη οικονομία πρέπει να αντικατοπτρίζουν την κοινωνική διάσταση και να υποστηρίζουν την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ατόμων που κινδυνεύουν από ανεργία, των ανέργων ή των οικονομικά ανενεργών ατόμων. Τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος θα πρέπει να διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην παροχή στήριξης και κινήτρων για την επανένταξη των ατόμων στην αγορά εργασίας. Ομοίως, η ΕτΠ σημειώνει με ενδιαφέρον την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τους κατώτατους μισθούς, αναγνωρίζοντας «το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει προβεί σε αλλαγή νοοτροπίας […], με τους επαρκείς κατώτατους μισθούς να αποτελούν πλέον βασικό δικαίωμα και προϋπόθεση για μια κοινωνική, δίκαιη και βιώσιμη οικονομία της αγοράς στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς» (4)·

    12.

    υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή θα αυξήσει περαιτέρω τον αριθμό των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, ειδικά εκείνων που ζουν σε περιοχές όπου η οικονομική δομή είναι μονομερής και ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή. Τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης είναι αναγκασμένα να προσαρμοστούν επειγόντως στην κλιματική αλλαγή, με αυξανόμενα αιτήματα για βοήθεια και νέες κατηγορίες ανθρώπων που χρειάζονται υποστήριξη·

    13.

    καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, να επιδιώξουν συγκεκριμένα μέτρα για τη μείωση και την εξάλειψη του φαινομένου των αστέγων και της ενεργειακής φτώχειας. Η αύξηση των τιμών της ενέργειας δυσχεραίνει την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους από τα ευάλωτα νοικοκυριά·

    14.

    χαιρετίζει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει την ανάγκη συμμετοχής όλων των επιπέδων διακυβέρνησης στην καταπολέμηση της φτώχειας. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές καλούνται να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επιτυχία της υπό εξέταση σύστασης, ιδίως όσον αφορά την παροχή ποιοτικών κοινωνικών υπηρεσιών. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να προσεγγίσουν καλύτερα τους ανθρώπους που χρειάζονται ενεργό στήριξη και να εντοπίσουν τις ειδικές ανάγκες των ατόμων, προκειμένου να αναπτύξουν ανθρωποκεντρικές οδούς προς την ενεργό ένταξη στην κοινωνία·

    15.

    τονίζει την ανάγκη να υπάρξει ένα επίκαιρο και άρτιο ευρωπαϊκό πλαίσιο συγκριτικής αξιολόγησης για τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος, με βάση μια διαφανή προσέγγιση και συγκρίσιμα δεδομένα, το οποίο θα διευκολύνει την κοινή αντίληψη της έννοιας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και μεταξύ των κρατών μελών, θα αντικατοπτρίζει καλύτερα τις διάφορες πηγές εισοδήματος και τις ειδικές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και θα βοηθά τα άτομα που βρίσκονται πάνω από το εθνικό όριο φτώχειας, μεταξύ άλλων μέσω ευκαιριών παρεχόμενων σε όσους είναι σε θέση να εργαστούν για να αποκτήσουν αμειβόμενη και μη επισφαλή απασχόληση·

    16.

    τονίζει ότι για να επιτύχει τον στόχο της καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, το ελάχιστο εισόδημα πρέπει να συμβαδίζει με τον πληθωρισμό, ιδίως με το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης για τα τρόφιμα και την ενέργεια Ως εκ τούτου, η ΕτΠ υποστηρίζει πλήρως την προτεινόμενη σύσταση για ετήσια επανεξέταση σε επίπεδο κρατών μελών, θεωρώντας ότι αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αποδοτική και αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου·

    17.

    θεωρεί σημαντικό να μπορεί επίσης να καταβάλλεται ένα ελάχιστο εισόδημα σε ένα μόνο μέλος του νοικοκυριού, πράγμα που προωθεί την ισότητα των φύλων, τη συμμετοχή και την ένταξη των νέων ενηλίκων και των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία και την ένταξη στην αγορά εργασίας·

    18.

    τονίζει την ανάγκη θέσπισης διαφανών και αμερόληπτων κριτηρίων επιλεξιμότητας στα κράτη μέλη. Η ΕτΠ εκφράζει την ανησυχία της για την έλλειψη σαφήνειας στο κείμενο της σύστασης όσον αφορά το τι είναι «αναλογική» ή «σταδιακή» δράση. Ταυτόχρονα, η ΕτΠ ζητεί τη θέσπιση γενικού πλαισίου για τις απαιτήσεις νόμιμης διαμονής·

    19.

    επιμένει ότι οι ορισμοί των υποστηρικτικών και των βασικών υπηρεσιών που ορίζονται στη σύσταση θα πρέπει να συμπληρωθούν και να μην αντικατασταθούν από εθνικούς ορισμούς, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμπερίληψη αυτού του ενδεικτικού καταλόγου υπηρεσιών σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό ισχύει ιδίως για τις ψηφιακές επικοινωνίες, στις οποίες δεν αναγνωρίζεται το καθεστώς βασικής υπηρεσίας σε ολόκληρη την ΕΕ·

    20.

    προτείνει να οριστούν τα κατώτατα όρια εκτίμησης των οικονομικών αναγκών με τέτοιο τρόπο ώστε οι άνθρωποι να μην αποκλείονται από την ελάχιστη εισοδηματική στήριξη επειδή η αξιολόγηση δίνει υπερβολική βαρύτητα στα μικρά περιουσιακά στοιχεία, τη στέγαση για προσωπική χρήση, τα απαραίτητα μέσα μεταφοράς ή την κινητή περιουσία, ιδίως όταν οι αιτούντες αντιμετωπίζουν οξεία κρίση ή είναι ηλικιωμένοι·

    21.

    υπενθυμίζει την ανάγκη για ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες σε τοπικό, περιφερειακό και ενωσιακό επίπεδο για την παρακολούθηση της κάλυψης των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος, με έμφαση στη βελτίωση της ψηφιακής προσβασιμότητας, στην πρόσβαση σε τεχνολογίες πληροφοριών και στη διασφάλιση ψηφιακών δεξιοτήτων·

    22.

    τονίζει ότι τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος πρέπει να έχουν αποτελεσματικά, δίκαια και εξατομικευμένα στοιχεία ενεργοποίησης που στοχεύουν σε διαφορετικές ομάδες-στόχους, τα οποία να εξαλείφουν τα εμπόδια για την επιστροφή και την παραμονή στην εργασία και να διασφαλίζουν την ανταμοιβή της εργασίας, αυξάνοντας την κοινωνική ένταξη· Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν εξέλθει από το σύστημα προστασίας των παιδιών. Η ΕτΠ επισημαίνει επίσης ότι είναι σημαντικό να υποστηριχθούν μέτρα που ενθαρρύνουν τις ομάδες-στόχους να (επαν)εισέλθουν στην αγορά εργασίας σε τοπικό επίπεδο, όποτε αυτό είναι δυνατόν, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι προκλήσεις μετεγκατάστασης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τα εμπόδια στην απασχόληση για όσους έχουν ανάγκη, όπως π.χ. τα χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης, και να βρίσκουν λύσεις σε αυτά, όπως η δημιουργία μιας ενδιάμεσης αγοράς εργασίας, οι επιδοτήσεις μισθών και η αναβάθμιση των δεξιοτήτων, η επανειδίκευση και η διά βίου μάθηση·

    23.

    τονίζει τη σημασία της δίκαιης, νόμιμης και αποτελεσματικής κατανομής των πόρων. Ως εκ τούτου, συμφωνεί πλήρως με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι είναι αναγκαίο να επανεξετάζονται τακτικά τα κίνητρα και τα αντικίνητρα που προκύπτουν από τα συστήματα φορολόγησης και κοινωνικών παροχών·

    24.

    θεωρεί ότι η ορθή χρήση των δημόσιων συμβάσεων μπορεί να συμβάλει στην απασχόληση των μακροχρόνια ανέργων και των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού και φτώχειας·

    25.

    ζητεί να διευκρινιστεί ποια αρχή είναι αρμόδια για την εκτέλεση των επιμέρους σχεδίων, προκειμένου να αποφευχθεί η αλληλεπικάλυψη των μέτρων. Πρέπει επίσης να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των δεδομένων κατά την ανταλλαγή πληροφοριών.

    Βρυξέλλες, 9 Φεβρουαρίου 2023.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

    Vasco ALVES CORDEIRO


    (1)  Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα: «Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού» (ΕΕ C 166της 7.6.2011, σ. 18).

    (2)  Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για κοινωνικά ζητήματα, Μάρτιος 2021.

    (3)  Τελική έκθεση (2022).

    (4)  Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Επαρκείς κατώτατοι μισθοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (ΕΕ C 175 της 7.5.2021, σ. 89).


    Top