ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 19.11.2020
COM(2020) 743 final
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου, της Αλγερίας, της Αρμενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Ιορδανίας, του Ισραήλ, του Λιβάνου, του Μαρόκου, της Τουρκίας και της Τυνησίας σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) και των αρμόδιων αρχών των εν λόγω τρίτων κρατών για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ
Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου το σοβαρό έγκλημα και η τρομοκρατία αποκτούν ολοένα και περισσότερο διακρατικό και πολύμορφο χαρακτήρα, οι αρχές επιβολής του νόμου και οι δικαστικές αρχές θα πρέπει να είναι πλήρως εξοπλισμένες για τη συνεργασία με εξωτερικούς εταίρους, ώστε να διασφαλίζουν την ασφάλεια των πολιτών τους. Κατά συνέπεια, η Eurojust θα πρέπει να μπορεί να συνεργάζεται και να ανταλλάσσει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα με δικαστικές αρχές τρίτων χωρών, στον βαθμό που αυτό είναι αναγκαίο για την εκτέλεση των καθηκόντων της. Επί του παρόντος, η Eurojust διαθέτει συμφωνίες συνεργασίας που επιτρέπουν τις ανταλλαγές δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με το Μαυροβούνιο, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, το Λιχτενστάιν, την Ελβετία, τη Βόρεια Μακεδονία, τις ΗΠΑ, την Ισλανδία, τη Νορβηγία, τη Γεωργία, την Αλβανία και τη Σερβία. Οι εν λόγω συμφωνίες συνεργασίας παραμένουν σε ισχύ δυνάμει του άρθρου 80 παράγραφος 5 του κανονισμού 2018/1727 (στο εξής: κανονισμός για την Eurojust).
Από την έναρξη εφαρμογής του κανονισμού για την Eurojust, στις 12 Δεκεμβρίου 2019, και σύμφωνα με τη Συνθήκη, η Επιτροπή είναι αρμόδια, εξ ονόματος της Ένωσης, για τη διαπραγμάτευση διεθνών συμφωνιών με τρίτες χώρες σχετικά με τη συνεργασία και την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την Eurojust. Στον βαθμό που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων της, σύμφωνα με το κεφάλαιο V του κανονισμού για την Eurojust, η Eurojust δύναται να συνάπτει και να διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με εξωτερικούς εταίρους μέσω συμφωνιών συνεργασίας. Ωστόσο, οι εν λόγω συμφωνίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αυτές καθαυτές τη νομική βάση για την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Λαμβανομένων υπόψη της πολιτικής στρατηγικής, των επιχειρησιακών αναγκών των δικαστικών αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ και των δυνητικών οφελών της στενότερης συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα, η Επιτροπή κρίνει αναγκαία την έναρξη διαπραγματεύσεων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα με δέκα τρίτες χώρες με σκοπό τη ρύθμιση του τρόπου συνεργασίας της Eurojust με τις χώρες αυτές.
Η Επιτροπή προέβη στην αξιολόγησή της σχετικά με τις χώρες προτεραιότητας λαμβάνοντας υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες της Eurojust. Το σχέδιο στρατηγικής εξωτερικών σχέσεων της Eurojust, που υποβλήθηκε στην Επιτροπή προς εξέταση, υποδεικνύει ότι η Eurojust έχει αναγνωρίσει την ύπαρξη ιδιαίτερης επιχειρησιακής ανάγκης συνεργασίας με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας, τη Δημοκρατία της Αργεντινής, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Δημοκρατία της Κολομβίας, την Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου, το Κράτος του Ισραήλ, το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας, τη Δημοκρατία του Λιβάνου, το Βασίλειο του Μαρόκου, τη Δημοκρατία της Τυνησίας και τη Δημοκρατία της Τουρκίας. Άλλα τρίτα κράτη προτεραιότητας που έχει προσδιορίσει η Eurojust περιλαμβάνουν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Βραζιλίας, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τον Καναδά, τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Νιγηρίας, τη Δημοκρατία του Παναμά, τις Ηνωμένες Πολιτείες του Μεξικού και τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Παρότι η Επιτροπή αναγνωρίζει αυτές τις επιχειρησιακές ανάγκες, είναι σαφές ότι δεν είναι όλες της ίδιας έντασης. Το τρέχον επίπεδο συνεργασίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η διαθεσιμότητα σημείου επαφής της Eurojust στην εκάστοτε χώρα. Λόγω περιορισμένων πόρων, δεν είναι δυνατή η έναρξη διαπραγματεύσεων από την Επιτροπή με όλα αυτά τα τρίτα κράτη ταυτόχρονα — κρίνεται απαραίτητη η περαιτέρω ιεράρχηση των προτεραιοτήτων. Για την Επιτροπή, η πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η βελτίωση της συνεργασίας με τις υποψήφιες και τις δυνάμει υποψήφιες χώρες, καθώς τα εν λόγω τρίτα κράτη θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένα για τη δικαστική συνεργασία υψηλού επιπέδου σε ποινικές υποθέσεις σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ. Η άποψη της Επιτροπής όσον αφορά τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Τουρκία διατυπώθηκε στις τακτικές εκθέσεις της Επιτροπής για το 2020. Και στις δύο περιπτώσεις, η σύναψη διεθνούς συμφωνίας, η οποία θα επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την Eurojust, εξαρτάται από το αν και οι δύο χώρες πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες τροποποιήσεις στη σχετική νομοθεσία τους περί προστασίας των δεδομένων.
Η δεύτερη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της συνεργασίας με άλλες τρίτες χώρες που δεν έχουν υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην Ένωση, αλλά έχουν δυνητικά υψηλό αντίκτυπο στην ασφάλεια στην Ευρώπη για γεωγραφικούς λόγους, όπως χώρες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Όπως αναφέρεται ανωτέρω, όλες οι χώρες στη συγκεκριμένη περιοχή αποτελούν τρίτες χώρες προτεραιότητας για την Eurojust για επιχειρησιακούς λόγους. Η επιλογή αυτή συνάδει επίσης με τη συνολική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας.
Τρίτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής συνοχής στις σχέσεις των οργανισμών ΔΕΥ με τρίτες χώρες και ειδικότερα μεταξύ του Ευρωπόλ και της Eurojust, ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα παρακολούθησης μεταξύ της επιβολής του νόμου και της δικαστικής συνεργασίας. Επί του παρόντος, η Επιτροπή —εξ ονόματος του Ευρωπόλ— επιδιώκει τη σύναψη συμφωνιών με 8 από τις 10 προαναφερθείσες χώρες. Η Επιτροπή θεωρεί σκόπιμη, στο μέτρο του δυνατού και του εφικτού, τη συμμετοχή τόσο της Eurojust όσο και του Ευρωπόλ στις εν λόγω μελλοντικές διαπραγματεύσεις, η οποία θα μπορούσε επίσης να τις καταστήσει ελκυστικότερες για τις οικείες τρίτες χώρες.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή συνιστά, επομένως, στο Συμβούλιο, ως πρώτο βήμα, να δοθεί στην Επιτροπή εντολή για διαπραγματεύσεις με τα ακόλουθα τρίτα κράτη: Αίγυπτος, Αλγερία, Αρμενία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Ιορδανία, Ισραήλ, Λίβανος, Μαρόκο, Τουρκία και Τυνησία. Η Αρμενία εξέφρασε πρόσφατα στην Eurojust την επιθυμία της να συνάψει σχέσεις συνεργασίας μαζί της.
Πολιτικό πλαίσιο
Αρμενία
Η Αρμενία αποτελεί σημαντικό εταίρο της ΕΕ στο πλαίσιο της ανατολικής εταιρικής σχέσης, δεδομένης της στρατηγικής της θέσης στον Νότιο Καύκασο. Το 2017 υπέγραψε συμφωνία συνολικής και ενισχυμένης εταιρικής σχέσης με την ΕΕ, στην οποία περιλαμβάνεται η προσέγγιση των νομοθεσιών σε σημαντικούς τομείς όπως το περιβάλλον, η ενέργεια, οι μεταφορές και η προστασία των καταναλωτών. Η Αρμενία και η ΕΕ υπέγραψαν συμφωνία για την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων το 2012 και συμφωνία επανεισδοχής το 2013. Έπειτα από ειρηνική δημοκρατική επανάσταση το 2018, η Αρμενία ακολούθησε πορεία μεταρρυθμίσεων με σκοπό τη βελτίωση του κράτους δικαίου και του βιοτικού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένων της δικαστικής μεταρρύθμισης και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Η νέα κυβέρνηση τόνισε τις κοινές αξίες με την ΕΕ και χαρακτήρισε τη συμφωνία με την ΕΕ ως απαρχή των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων. Η Αρμενία είναι μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης, υπό την ηγεσία της Ρωσίας, καθώς και της Οργάνωσης του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας. Η ΕΕ στηρίζει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της δικαιοσύνης και της καταπολέμησης της διαφθοράς με τον διάλογο πολιτικής για τη δικαιοσύνη μεταξύ ΕΕ–Αρμενίας. Κατά συνέπεια, το 2019 εγκρίθηκαν οι στρατηγικές μεταρρύθμισης σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η εφαρμογή των στρατηγικών αυτών θα λάβει στήριξη βάσει προγράμματος που ανέρχεται σε 30 εκατ. EUR στο πλαίσιο της κατανομής του προϋπολογισμού του 2020.
Αλγερία
Η Αλγερία είναι εταίρος με στρατηγική σημασία για την ΕΕ, τόσο λόγω της θέσης της στην περιοχή του Μαγκρέμπ όσο και του ρόλου που διαδραματίζει σε περιφερειακό επίπεδο και στην Αφρικανική Ένωση. Από στρατηγική άποψη, η Αλγερία αποτελεί κομβικό σημείο στη Μεσόγειο και βασικό παράγοντα για τη σταθεροποίηση της περιοχής Σαχάρας–Σαχέλ. Η χώρα είναι ιδιαίτερα δραστήρια στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο έδαφός της.
Στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ–Αλγερίας που εγκρίθηκαν τον Μάρτιο του 2017 περιλαμβάνονται η μετανάστευση και η ασφάλεια μεταξύ των καθορισμένων προτεραιοτήτων. Τον Οκτώβριο του 2017 η ΕΕ και η Αλγερία πραγματοποίησαν ανεπίσημο διάλογο υψηλού επιπέδου σχετικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την περιφερειακή ασφάλεια, δηλώνοντας την προθυμία τους να ενισχύσουν τη διμερή συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Συγκεκριμένα, προσδιορίστηκαν οι ακόλουθοι καίριοι τομείς με υψηλό δυναμικό συνεργασίας: η αποριζοσπαστικοποίηση· η συνεργασία μεταξύ του Ευρωπόλ και της Αλγερίας· η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, μεταξύ άλλων της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο· η καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας· και οι εγκληματολογικές έρευνες.
Η Αλγερία και η ΕΕ είναι μέλη του Παγκόσμιου Φόρουμ κατά της τρομοκρατίας. Ένα από τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ περιφερειακά κέντρα αριστείας για τον μετριασμό του κινδύνου από τα χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά μέσα (CBRN CoE) φιλοξενείται στο Αλγέρι.
Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι ένας από τους βασικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μαζί με άλλες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη προσδιορίστηκε ως δυνάμει υποψήφια χώρα για προσχώρηση στην ΕΕ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 2003.
Τον Φεβρουάριο του 2016 η Βοσνία-Ερζεγοβίνη υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ και τον Σεπτέμβριο του 2016 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της επί της ουσίας της αίτησης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Τον Μάιο του 2019 η Επιτροπή εξέδωσε τη γνώμη της και τη συνοδευτική αναλυτική έκθεση σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στην ΕΕ. Στη γνώμη προσδιορίζονται 14 βασικές προτεραιότητες τις οποίες πρέπει να εκπληρώσει η Βοσνία-Ερζεγοβίνη στους τομείς της δημοκρατίας/λειτουργικότητας, του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να εκδοθεί σύσταση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη υπέγραψε το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ–Δυτικών Βαλκανίων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας το 2018, στο οποίο καθορίζονται συγκεκριμένα μέτρα για ενισχυμένη συνεργασία με σκοπό την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης κατά τα επόμενα δύο έτη. Στο πλαίσιο αυτό, ο διάλογος πολιτικής σχετικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μεταξύ της ΕΕ και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης διεξάγεται σε τακτική βάση. Εστιάζει στην εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου και του εσωτερικού συντονισμού — ειδικότερα όσον αφορά την πρόληψη του βίαιου εξτρεμισμού, τη δέουσα επιβολή ποινών στους αλλοδαπούς τρομοκράτες μαχητές και στη συνέχεια την κοινωνική τους επανένταξη, την παράνομη εμπορία και διακίνηση όπλων, τον έλεγχο των συνόρων, τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, καθώς και την περιφερειακή και διεθνή συνεργασία σχετικά με την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας με τον Ευρωπόλ καθώς και τη σύναψη συμφωνίας με την Eurojust.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δημιούργησε καταρχάς σημεία επαφής για την Eurojust το 2014 με σκοπό την έναρξη διαπραγματεύσεων για τη σύναψη συμφωνίας συνεργασίας. Αργότερα, συστάθηκε επίσης ομάδα εμπειρογνώμων για την προετοιμασία των εργασιών κατά το στάδιο που προηγείται των διαπραγματεύσεων της συμφωνίας συνεργασίας. Τον Απρίλιο του 2020, μετά την έναρξη ισχύος του νέου κανονισμού για την Eurojust τον Δεκέμβριο του 2019, οι βοσνιακές αρχές απέστειλαν επιστολή στην Eurojust, εκφράζοντας την πρόθεσή τους να ξεκινήσουν τη διαδικασία επισημοποίησης της συνεργασίας τους μέσω συμφωνίας συνεργασίας.
Αίγυπτος
Η Αίγυπτος είναι ένας από τους βασικούς εταίρους της ΕΕ και θα μπορούσε να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο όσον αφορά την προώθηση της ειρήνης, της ευημερίας και της σταθερότητας στην περιοχή της Νότιας Γειτονίας. Το γενικό πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου προβλέπεται στη συμφωνία σύνδεσης που είναι σε ισχύ από το 2004. Στις από κοινού συμφωνηθείσες προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ–Αιγύπτου για την περίοδο 2017-2020 προσδιορίζονται οι κύριοι τομείς συνεργασίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: 1) η ανάπτυξη βιώσιμης και σύγχρονης οικονομίας και η κοινωνική ανάπτυξη για την Αίγυπτο· 2) η ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής· 3) η βελτίωση της συνεργασίας στη διαδικασία σταθεροποίησης, κυρίως στους τομείς της χρηστής διακυβέρνησης, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της ασφάλειας και της μετανάστευσης.
Στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης γίνεται μνεία στην πιθανή ανάπτυξη δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές και αστικές υποθέσεις. Στην 7η συνεδρίαση της υποεπιτροπής για τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια τον Νοέμβριο του 2019, οι δύο πλευρές διεξήγαγαν διεξοδικό διάλογο στο πλαίσιο του οποίου καλύφθηκαν διάφορα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ειδικότερα η δικαστική συνεργασία, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, καθώς επίσης η πάταξη των ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος. Στη 2η συνεδρίαση του διαλόγου ΕΕ–Αιγύπτου περί μετανάστευσης τον Ιούλιο του 2019, η Eurojust προσδιόρισε την παράνομη διακίνηση μεταναστών ως πιθανό τομέα συνεργασίας με τις δικαστικές αρχές και τις αρχές επιβολής του νόμου της Αιγύπτου.
Η ΕΕ αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο της Αιγύπτου στην περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα, στη διαχείριση της μετανάστευσης και στις προσπάθειες καταπολέμησης της τρομοκρατίας και υπενθυμίζει την ανάγκη αντιμετώπισής της με πλήρη τήρηση του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στις 10 Μαρτίου 2020, η ΕΕ υπενθύμισε τη σημασία της τήρησης, εντός και εκτός του διαδικτύου, της ελευθερίας της έκφρασης, των μέσων ενημέρωσης, του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι στην Αίγυπτο, ενώ επίσης τόνισε την ανάγκη να τεθεί τέρμα στον αδικαιολόγητο περιορισμό του χώρου δράσης για την κοινωνία των πολιτών, μεταξύ άλλων μέσω της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων, ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και προδικαστικής κράτησης μεγάλης διάρκειας.
Ισραήλ
Το νομικό πλαίσιο για τις σχέσεις ΕΕ–Ισραήλ διαμορφώνεται από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ, η οποία είναι σε ισχύ από το 2000. Το σχέδιο δράσης ΕΕ–Ισραήλ, το οποίο καλύπτει όλους τους τομείς συνεργασίας, χρονολογείται από το 2005 και ανανεώθηκε με ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου στα τέλη του 2018.
Τόσο η ΕΕ όσο και το Ισραήλ θεωρούν προτεραιότητα την καταπολέμηση των απειλών για την ασφάλεια και εξέφρασαν, στο πλαίσιο του διαλόγου τους, αμοιβαίο ενδιαφέρον για αποτελεσματική συνεργασία. Ένας σημαντικός τομέας συνεργασίας είναι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας: έχουν ήδη πραγματοποιηθεί τρεις διάλογοι μεταξύ ΕΕ–Ισραήλ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την ασφάλεια, τον Μάρτιο του 2015, τον Σεπτέμβριο του 2016 και τον Ιούνιο του 2018 αντίστοιχα. Στις εν λόγω συνεδριάσεις, τα δύο μέρη συμφώνησαν να συνεργαστούν σε τομείς όπως η καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, της μη συμβατικής τρομοκρατίας, της ασφάλειας της αεροπορίας και των μεταφορών, καθώς και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.
Το Ισραήλ εξέφρασε το ενδιαφέρον του για την ενίσχυση της συνεργασίας με τους οργανισμούς της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. Η ΕΕ και το Ισραήλ συζητούν για τη δικαστική συνεργασία σε αστικές και ποινικές υποθέσεις στο πλαίσιο της ετήσιας συνεδρίασης της υποεπιτροπής για τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις. Η τελευταία έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2019.
Το Ισραήλ αποτελεί μέρος της τετραετούς στρατηγικής συνεργασίας, την οποία κατάρτισε η Eurojust λαμβάνοντας υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες του οργανισμού. Στο πλαίσιο του διαλόγου του με την ΕΕ, το Ισραήλ επανέλαβε την άποψη ότι το δίκτυο της Eurojust αποτελεί πολύ σημαντικό εργαλείο.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2012, σε όλες τις συμφωνίες που υπογράφονται με το Ισραήλ πρέπει να προστίθεται «εδαφική ρήτρα», η οποία περιορίζει ρητά το πεδίο εφαρμογής στο Ισραήλ αυτό καθαυτό και αποκλείει τα κατεχόμενα εδάφη: «Όλες οι συμφωνίες μεταξύ του Κράτους του Ισραήλ και της ΕΕ πρέπει να αναφέρουν ρητά και κατηγορηματικά ότι δεν εφαρμόζονται στα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967.»
Ιορδανία
Η Ιορδανία είναι ένας από τους βασικούς εταίρους για την ΕΕ, ιδίως για τον ρόλο της στην προαγωγή της σταθερότητας, της μετριοπάθειας και της διαθρησκευτικής ανοχής στη Μέση Ανατολή. Η Ιορδανία αντιμετωπίζει δύσκολες οικονομικές, κοινωνικές και σχετικές με την ασφάλεια προκλήσεις. Ειδικότερα, η Ιορδανία φιλοξενεί περισσότερους από 650 000 καταγεγραμμένους πρόσφυγες από τη Συρία (περίπου το 10 % του πληθυσμού της Ιορδανίας πριν από την κρίση στη Συρία), καθώς και άλλους πληθυσμούς προσφύγων.
Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν συνάψει ισχυρή εταιρική σχέση σε πολλούς τομείς και έχουν συνδεθεί με συμφωνία σύνδεσης από το 2002 (προηγμένο καθεστώς από το 2010).
Η ΕΕ και η Ιορδανία ενέκριναν τον Δεκέμβριο του 2016 τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ–Ιορδανίας ως πλαίσιο πολιτικής με ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 καθώς και το σύμφωνο ΕΕ–Ιορδανίας για την περίοδο 2016-2018. Μέσω των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης, η ΕΕ και η Ιορδανία επιβεβαίωσαν τη φιλοδοξία τους και προχώρησαν στην ενίσχυση της συνεργασίας σε τρεις βασικούς πυλώνες αμοιβαίου ενδιαφέροντος: 1) εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της πρόληψης του βίαιου εξτρεμισμού· 2) στον οικονομικό τομέα, για τη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας της Ιορδανίας και την ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής της ανάπτυξης· 3) ενίσχυση της διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου, των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η συνεδρίαση της υποεπιτροπής ΕΕ–Ιορδανίας για τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια, η οποία διεξήχθη στις 15 Φεβρουαρίου 2018 στο Αμμάν, αποτέλεσε ευκαιρία για περαιτέρω συζήτηση σχετικά με τις δυνατότητες ενίσχυσης της δικαστικής συνεργασίας ΕΕ–Ιορδανίας.
Το σύμφωνο ΕΕ–Ιορδανίας περιλαμβάνει αμοιβαίες δεσμεύσεις μέσω των οποίων και οι δύο πλευρές εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν τον Φεβρουάριο του 2016 στη διάσκεψη του Λονδίνου σχετικά με την παροχή στήριξης προς τη Συρία και την ευρύτερη περιοχή. Οι δεσμεύσεις αυτές ενισχύθηκαν στη Διάσκεψη των Βρυξελλών της 5ης Απριλίου 2017 με θέμα «Στηρίζοντας το μέλλον της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής», μεταξύ άλλων για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Ιορδανίας υπό το πρίσμα των επιπτώσεων της κρίσης της Συρίας.
Η Ιορδανία παραμένει ένας από τους βασικούς εταίρους για την ΕΕ στη Μέση Ανατολή και είναι σημαντικό το γεγονός ότι η Ιορδανία εξακολουθεί να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στη σταθερότητα της περιοχής. Η χώρα υφίσταται πολλαπλές επίμονες πιέσεις, μεταξύ των οποίων περιφερειακές, οικονομικές και κοινωνικές. Φιλοξενεί μεγάλο αριθμό Σύριων προσφύγων για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Η πανδημία COVID-19 ασκεί σημαντική πρόσθετη πίεση στον τομέα της υγείας και δημιουργεί περαιτέρω σοβαρές κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις.
Λίβανος
Η ΕΕ και ο Λίβανος αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις που συνδέονται με τις παρατεταμένες κρίσεις και την αστάθεια στην περιοχή. Η εταιρική σχέση ΕΕ–Λιβάνου είναι ισχυρή και καλύπτει πολλούς τομείς, όπως καθορίζεται στη συμφωνία σύνδεσης η οποία είναι σε ισχύ από το 2006. Ο Λίβανος είναι αντιμέτωπος με σοβαρές πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και σχετικές με την ασφάλεια προκλήσεις, και ειδικότερα με μια πρωτοφανή οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση η οποία επιδεινώθηκε λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19. Πέραν των συστημικών αδυναμιών, η εννεαετής σύγκρουση στη Συρία εξακολουθεί να επιβαρύνει τους θεσμούς και τις υποδομές του Λιβάνου και να επηρεάζει δυσμενώς την κοινωνικοοικονομική του σταθερότητα. Ο Λίβανος φιλοξενεί περισσότερους από ένα εκατομμύριο καταγεγραμμένους Σύριους πρόσφυγες, πέραν των περίπου 300 000 Παλαιστινίων προσφύγων που βρίσκονταν ήδη στη χώρα, αποτελώντας ως εκ τούτου τη χώρα με την υψηλότερη κατά κεφαλή αναλογία προσφύγων στον κόσμο.
Το 2016 η ΕΕ και ο Λίβανος υπέγραψαν επίσης σύμφωνο που προβλέπει αμοιβαίες δεσμεύσεις και δράσεις προτεραιότητας για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τόσο των Σύριων προσφύγων όσο και των κοινοτήτων υποδοχής, σύμφωνα με τη δήλωση προθέσεων που διατυπώθηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου το 2016. Οι ανανεωμένες δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στις διαδοχικές διασκέψεις των Βρυξελλών (2017 έως 2020) με θέμα «Στηρίζοντας το μέλλον της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής» ενίσχυσαν αυτές τις κοινές ευθύνες όσον αφορά την αντιμετώπιση των συνεπειών της συριακής κρίσης. Η ΕΕ και ο Λίβανος απολαμβάνουν ισχυρή εταιρική σχέση και συνεργάζονται σε πολλούς τομείς, όπως ορίζεται στη συμφωνία σύνδεσης. Στις 11 Νοεμβρίου 2016 η ΕΕ και ο Λίβανος ενέκριναν τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης, με τις οποίες καθορίστηκε πλαίσιο πολιτικής για την περίοδο 2016-2020.
Στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης εκφράστηκε η δέσμευση για περαιτέρω εμβάθυνση των δεσμών σε τρεις βασικούς πυλώνες αμοιβαίου ενδιαφέροντος και προκλήσεων: 1) ασφάλεια και καταπολέμηση της τρομοκρατίας· 2) διακυβέρνηση και κράτος δικαίου· 3) προώθηση της ανάπτυξης και των ευκαιριών απασχόλησης. Στη συνεδρίαση ομάδας φορέων ΕΕ–Λιβάνου για την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη που διεξήχθη στις 3 Οκτωβρίου 2018 στη Βηρυτό υπενθυμίστηκε η σημασία των ζητημάτων ασφαλείας και δικαιοσύνης ως αναπόσπαστου μέρους της εταιρικής σχέσης ΕΕ–Λιβάνου. Συμφωνήθηκε η περαιτέρω προώθηση της δικαστικής συνεργασίας, ώστε, μεταξύ άλλων, να διερευνηθούν οι δυνατότητες ενίσχυσης της συνεργασίας με την Eurojust για τον σκοπό αυτόν.
Ο Λίβανος είναι επί του παρόντος αντιμέτωπος με σοβαρές κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις, οι οποίες επιδεινώνονται λόγω της σύγκρουσης στη Συρία και της πανδημίας COVID-19.
Μαρόκο
Το Μαρόκο είναι ένας από τους βασικούς γείτονες και εταίρους της ΕΕ. Σε ένα περιφερειακό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από ολοένα αυξανόμενη αστάθεια, αποτελεί στοιχείο σταθερότητας στο Μαγκρέμπ και δυνητική γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της υποσαχάριας Αφρικής. Για περισσότερα από πενήντα έτη, η ΕΕ και το Βασίλειο του Μαρόκου έχουν οικοδομήσει μια μακροχρόνια εταιρική σχέση, η οποία στηρίζεται σε πολλές πολιτικές και οικονομικές συμφωνίες. Το 1996 το Μαρόκο και η ΕΕ υπέγραψαν ευρωμεσογειακή συμφωνία σύνδεσης, η οποία άρχισε να ισχύει το 2000. Ενίσχυσαν τις διμερείς σχέσεις σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων της συνεργασίας σε θέματα πολιτικής και σε θέματα ασφάλειας, των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών σχέσεων, καθώς και των κοινωνικών και ανθρωπίνων σχέσεων. Επιπλέον, το Μαρόκο επωφελείται από προηγμένο καθεστώς στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας από το 2008. Το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προηγμένου καθεστώτος για την περίοδο 2013-2017, το οποίο παρατάθηκε το 2018 και το 2019, αφορά ευρύ φάσμα τομέων συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας σε θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, όπως η καταπολέμηση των δικτύων οργανωμένου εγκλήματος, η διαχείριση των συνόρων ή η δικαστική και αστυνομική συνεργασία.
Μετά την επιβράδυνση των διμερών σχέσεων που προέκυψε λόγω της απόφασης που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Δεκέμβριο του 2015 σχετικά με το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας σύνδεσης, η ΕΕ και το Μαρόκο αναδιαπραγματεύθηκαν τις επίμαχες νομικές πράξεις υπό το πρίσμα της νομολογίας του Δικαστηρίου και συμφώνησαν να επανεκκινήσουν την εταιρική τους σχέση στις αρχές του 2019. Η επανεκκίνηση αυτή εγκρίθηκε επισήμως κατά τη 14η συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης, στις 27 Ιουνίου 2019, κατά τη διάρκεια της οποίας εγκρίθηκε μια φιλόδοξη κοινή πολιτική δήλωση. Στην κοινή δήλωση καθορίζονται ορισμένοι βασικοί τομείς στους οποίους το Μαρόκο και η ΕΕ προτίθενται να ενισχύσουν τη συνεργασία τους κατά τα προσεχή έτη. Σε αυτούς περιλαμβάνονται συγκεκριμένα τέσσερις στρατηγικοί τομείς: αξίες· οικονομία και κοινωνική συνοχή· γνώσεις· ασφάλεια· και δύο βασικοί οριζόντιοι άξονες (κινητικότητα/μετανάστευση και κλίμα/περιβάλλον).
Η επανέναρξη των σχέσεων επέτρεψε επίσης την εκ νέου συνέχιση των δομών διαλόγου που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης, της οποίας οι υποεπιτροπές περιλαμβάνουν κυρίως τη διεξαγωγή διαλόγου σε ευρύτατο φάσμα τομέων, όπως η δικαιοσύνη και η ασφάλεια ή η πολιτική συνεργασία. Ταυτόχρονα έχει βελτιωθεί σημαντικά η επιχειρησιακή συνεργασία σε τομείς που αφορούν την ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και άλλων εγκληματικών δικτύων. Επιπλέον, το Μαρόκο έχει αναπτύξει στενή διμερή συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Το Μαρόκο είναι μέλος του παγκόσμιου συνασπισμού κατά της Ντάες, ενώ επίσης από το 2016 προεδρεύει του παγκόσμιου φόρουμ κατά της τρομοκρατίας. Επίσης, το Μαρόκο φιλοξενεί ένα από τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ περιφερειακά κέντρα αριστείας ΧΒΡΠ.
Τυνησία
Η Τυνησία είναι ένας από τους κυριότερους εταίρους της ΕΕ και αποτελεί παράδειγμα δημοκρατικής μετάβασης και πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή. Οι σχέσεις ΕΕ–Τυνησίας χρονολογούνται από το 1976 και ενισχύθηκαν σημαντικά όταν η Τυνησία και η ΕΕ υπέγραψαν συμφωνία σύνδεσης το 1995, η οποία δημιούργησε στενότερους δεσμούς σε όλους τους τομείς συνεργασίας. Μετά την επανάσταση του 2011, η ΕΕ και η Τυνησία σύναψαν προνομιακή εταιρική σχέση (2012), η οποία περιλαμβάνει ενισχυμένη οικονομική και εμπορική ολοκλήρωση, καθώς και εταιρική σχέση κινητικότητας. Από το 2011 η ΕΕ έχει στηρίξει ουσιαστικά την Τυνησία τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, διπλασιάζοντας τη χρηματοδοτική της συνδρομή και καθιστώντας, με τον τρόπο αυτόν, την Τυνησία έναν από τους πρώτους δικαιούχους της στήριξης της ΕΕ κατά κεφαλή. Η ΕΕ στηρίζει ένθερμα την εδραίωση της δημοκρατικής μετάβασης στην Τυνησία και την υλοποίηση των σχετικών εκκρεμών πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων.
Ωστόσο, η κατάσταση σχετικά με την ασφάλεια παραμένει ευαίσθητη, κυρίως λόγω του ασταθούς περιφερειακού περιβάλλοντος. Η ΕΕ έχει δεσμευθεί να ενισχύσει την υλοποίηση της εκτενούς συνεργασίας της με την Τυνησία στον τομέα της ασφάλειας, στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στην πρόληψη της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης και του εξτρεμισμού, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της συνεργασίας της Τυνησίας με συναφείς υπηρεσίες και οργανισμούς της ΕΕ, ειδικότερα τον Ευρωπόλ. Τα τελευταία έτη έχουν αναπτυχθεί δύο επιχειρησιακές/στρατηγικές εταιρικές σχέσεις, η πρώτη μεταξύ της εθνοφρουράς (Garde Nationale) της Τυνησίας και της Ευρωπαϊκής Δύναμης Χωροφυλακής σχετικά με τις δυνατότητες καταπολέμησης της τρομοκρατίας· και η δεύτερη μεταξύ της Αστυνομικής Ακαδημίας Σαλαμπώ της Καρχηδόνας και του Οργανισμού της ΕΕ για την Κατάρτιση στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (CEPOL).
Από το 2017 σημειώνεται αύξηση των δραστηριοτήτων οργανωμένης παράνομης διακίνησης μεταναστών. Η κίνηση δικαστικών διαδικασιών κατά λαθρεμπόρων/διακινητών είναι ζωτικής σημασίας και η ΕΕ διατηρεί τη δέσμευσή της να παρέχει εξειδικευμένη στήριξη από την Eurojust και τον Ευρωπόλ. Για τον σκοπό αυτόν, παραμένει σημαντική η ανταλλαγή πληροφοριών και αναλύσεων. Επιπλέον, η συνεργασία όσον αφορά την απάτη περί τα έγγραφα, η οποία αποτελεί πεδίο εγκληματικότητας που συνδέεται με την παράνομη διακίνηση μεταναστών, είναι ένας τομέας στον οποίο η βελτίωση της συνεργασίας θα απέφερε επίσης σημαντικά οφέλη.
Τουρκία
Η Τουρκία είναι ένας από τους βασικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον Δεκέμβριο του 1999 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χορήγησε στην Τουρκία το καθεστώς υποψήφιας χώρας και τον Οκτώβριο του 2005 ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης.
Κατά τη διάσκεψη κορυφής ΕΕ–Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2015 συμφωνήθηκε η επέκταση και εμβάθυνση του πολιτικού διαλόγου σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας, της μετανάστευσης και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Η Τουρκία και η ΕΕ επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να αντιμετωπίσουν την απειλή που συνιστά η Ντάες, καθώς και την απειλή που εξακολουθεί να συνιστά το PKK. Η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας που συμφωνήθηκε στις 18 Μαρτίου 2016 αντιμετώπισε τη μεταναστευτική κρίση. Στις 9 Μαρτίου 2020 οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής συναντήθηκαν με τον πρόεδρο της Τουρκίας και συμφώνησαν να ενισχύσουν την εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ–Τουρκίας.
Η εμβάθυνση της συνεργασίας με την Eurojust είναι σημαντική στο πλαίσιο της εκπλήρωσης όλων των εναπομενουσών απαιτήσεων δυνάμει του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Στις 16 Δεκεμβρίου 2013 η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε διάλογο με την Τουρκία για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Ο διάλογος για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων βασίζεται σε χάρτη πορείας που προσδιορίζει τα κριτήρια τα οποία πρέπει να πληροί η Τουρκία προκειμένου να συμπεριληφθεί στον κατάλογο των χωρών για τις οποίες ισχύει καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης.
Εντωμεταξύ, η Τουρκία και η Eurojust έχουν δημιουργήσει σημεία επαφής για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής μη ευαίσθητων πληροφοριών. Τα τουρκικά σημεία επαφής συμμετέχουν επίσης στις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Η Eurojust και οι τουρκικές αρχές έχουν ανταλλάξει επιστολές σχετικά με περαιτέρω πρακτική συνεργασία. Στις 2 Μαΐου 2016 οι τουρκικές αρχές απέστειλαν επιστολή στην Eurojust επαναβεβαιώνοντας επισήμως την πρόθεσή τους να συνάψουν συμφωνία συνεργασίας το συντομότερο δυνατόν και να εντείνουν στο μεταξύ την πρακτική συνεργασία. Θα είναι καίριας σημασίας τα τουρκικά σημεία επαφής να απαντούν γρήγορα και να δίνουν συνέχεια στις αιτήσεις παροχής πληροφοριών και συνεργασίας που τους υποβάλλονται μέσω της Eurojust, καθώς και να συμμετέχουν σε στρατηγικές συνεδριάσεις σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία. Στις 3 Μαΐου 2016 η Eurojust απέστειλε απάντηση στις τουρκικές αρχές, με την οποία προσκάλεσε την Τουρκία στη συνεδρίαση για θέματα τακτικής της Eurojust σχετικά με την τρομοκρατία και πρότεινε περαιτέρω την ενεργή συμμετοχή Τούρκων δικαστών και εισαγγελέων σε εκδηλώσεις της Eurojust σχετικά με τη βελτίωση της συνεργασίας σε θέματα ποινικής δικαιοσύνης και την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών. Οι συνομιλίες δεν προχώρησαν τα τελευταία έτη, αλλά από το 2019 ξεκίνησαν εκ νέου επαφές.
2.ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ
Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) καθορίζει το νομικό πλαίσιο για την Eurojust, και ειδικότερα τους στόχους, τα καθήκοντα, το πεδίο αρμοδιοτήτων, τις διατάξεις για την προστασία των δεδομένων και τις μεθόδους συνεργασίας με τους εξωτερικούς εταίρους της.
Η παρούσα σύσταση είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του κανονισμού για την Eurojust.
Ο στόχος της παρούσας σύστασης είναι να ληφθεί εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο ώστε η Επιτροπή να διαπραγματευθεί τις μελλοντικές συμφωνίες εξ ονόματος της ΕΕ. Η νομική βάση προκειμένου το Συμβούλιο να επιτρέψει την έναρξη διαπραγματεύσεων είναι το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4 της ΣΛΕΕ.
Σύμφωνα με το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή ορίζεται διαπραγματευτής της Ένωσης για τις συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των τρίτων χωρών που προσδιορίζονται στην παρούσα σύσταση σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) και των αρμόδιων αρχών των εν λόγω τρίτων χωρών για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις.
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου, της Αλγερίας, της Αρμενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Ιορδανίας, του Ισραήλ, του Λιβάνου, του Μαρόκου, της Τουρκίας και της Τυνησίας σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) και των αρμόδιων αρχών των εν λόγω τρίτων κρατών για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4,
Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/1727 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου εκδόθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2019 και εφαρμόζεται από τις 12 Δεκεμβρίου 2019.
(2)Ο εν λόγω κανονισμός, ιδίως το άρθρο 56, ορίζει τις γενικές αρχές για τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) προς τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Η Eurojust μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτη χώρα βάσει διεθνούς συμφωνίας συναφθείσας μεταξύ της Ένωσης και της εν λόγω τρίτης χώρας, σύμφωνα με το άρθρο 218 της ΣΛΕΕ, το οποίο προβλέπει επαρκείς εγγυήσεις όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών των φυσικών προσώπων.
(3)Θα πρέπει να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με στόχο τη σύναψη τέτοιου είδους συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου, της Αλγερίας, της Αρμενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Ιορδανίας, του Ισραήλ, του Λιβάνου, του Μαρόκου, της Τουρκίας και της Τυνησίας.
(4)Εφόσον κρίνεται αναγκαίο, η Επιτροπή θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να συμβουλεύεται τον Ευρωπαϊκό Επόπτη Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ) και κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης των συμφωνιών και, σε κάθε περίπτωση, πριν από τη σύναψη των συμφωνιών.
(5)Οι συμφωνίες θα πρέπει να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και να τηρούν τις αρχές που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικότερα δε το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 7 του Χάρτη, το δικαίωμα προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 8 του Χάρτη, και το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 47 του Χάρτη. Οι συμφωνίες θα πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με τα εν λόγω δικαιώματα και αρχές.
(6)Οι συμφωνίες δεν θα πρέπει να επηρεάζουν ούτε να θίγουν τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ή άλλες μορφές συνεργασίας μεταξύ των αρχών που είναι αρμόδιες για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας.
(7)Η Ιρλανδία δεσμεύεται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1727 και ως εκ τούτου συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης.
(8)Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.
(9)Ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ), των οποίων ζητήθηκε η γνώμη σχετικά με την παρούσα απόφαση και το παράρτημά της, εξέδωσαν γνώμη στις (ημερομηνία).
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
(1)Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου, της Αλγερίας, της Αρμενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Ιορδανίας, του Ισραήλ, του Λιβάνου, του Μαρόκου, της Τουρκίας και της Τυνησίας σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης (Eurojust) και των αρμόδιων αρχών των εν λόγω τρίτων κρατών για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις.
(2)Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου οι οποίες παρατίθενται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 2
Η Επιτροπή ορίζεται διαπραγματευτής της Ένωσης.
Άρθρο 3
Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται κατόπιν διαβούλευσης με τη σχετική ομάδα εργασίας του Συμβουλίου και σύμφωνα με τις οδηγίες που περιέχονται στο παράρτημα, με την επιφύλαξη τυχόν οδηγιών τις οποίες μπορεί να εκδώσει στη συνέχεια το Συμβούλιο προς την Επιτροπή.
Η Επιτροπή υποβάλλει τακτικά έκθεση στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων και της διαβιβάζει χωρίς καθυστέρηση όλα τα έγγραφα των διαπραγματεύσεων.
Άρθρο 4
Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
