Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020IR4163

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Μια νέα προσέγγιση στη θαλάσσια στρατηγική για τον Ατλαντικό — Σχέδιο δράσης 2.0 για τον Ατλαντικό — Επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης για μια βιώσιμη, ανθεκτική και ανταγωνιστική γαλάζια οικονομία στην ατλαντική περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης»

    COR 2020/04163

    ΕΕ C 175 της 7.5.2021, p. 1–5 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    7.5.2021   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 175/1


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Μια νέα προσέγγιση στη θαλάσσια στρατηγική για τον Ατλαντικό — Σχέδιο δράσης 2.0 για τον Ατλαντικό — Επικαιροποιημένο σχέδιο δράσης για μια βιώσιμη, ανθεκτική και ανταγωνιστική γαλάζια οικονομία στην ατλαντική περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης»

    (2021/C 175/01)

    Εισηγήτρια:

    η κ. Paula FERNANDEZ VIAÑA (ES/RENEW), Υπουργός Προεδρίας, Εσωτερικών Υποθέσεων, Δικαιοσύνης και Εξωτερικών Υποθέσεων της Αυτόνομης Κυβέρνησης Καντάμπριας

    ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

    Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

    Οι πυλώνες και οι στόχοι του σχεδίου δράσης για τον Ατλαντικό

    1.

    επισημαίνει ότι οι περιοχές του Ατλαντικού αντιμετωπίζουν διπλή οικονομική κρίση. Οι -ακόμη μη ποσοτικοποιημένες- συνέπειες του Brexit στην αλιεία, τον τουρισμό, το εμπόριο και τις μεταφορές προστίθενται σε εκείνες που προκύπτουν από την πανδημία COVID-19. Η επιβληθείσα δραστική μείωση της κινητικότητας πλήττει ιδιαίτερα τις υποδομές, τους θαλάσσιους συνδέσμους, τις αλυσίδες εφοδιαστικής και τις τουριστικές δραστηριότητες·

    2.

    ζητεί, επομένως, να ληφθούν μέτρα μετριασμού ειδικά σχεδιασμένα για τις παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές του Ατλαντικού, καθώς και να συνεκτιμηθούν τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων για το Brexit και ο πιθανός αντίκτυπός τους στο μέλλον της θαλάσσιας στρατηγικής για τον Ατλαντικό και στο σχετικό σχέδιο δράσης. Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει την ανησυχία της για τις πιθανές συνέπειες που θα έχει στην Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑλΠ) η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ·

    3.

    επισημαίνει τον καθαυτό ρόλο του Ατλαντικού στον μετριασμό και τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη καλύτερης παρατήρησης, έρευνας και κατανόησης της λειτουργίας του ωκεάνιου οικοσυστήματος, καθώς και την ανάγκη συνεργασίας στην έρευνα·

    4.

    τονίζει ότι οι στόχοι και οι δράσεις στο πλαίσιο των τεσσάρων πυλώνων είναι οριζόντιου χαρακτήρα, και ότι η επίτευξή τους θα εξαρτηθεί από την καλή συνεργασία μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών της Επιτροπής, των εθνικών διαχειριστικών αρχών και των συντονιστών των έργων· ωστόσο, προειδοποιεί ότι οι υφιστάμενοι πυλώνες, αν και κατάλληλοι, θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν εξαιτίας της ανεπάρκειας των ίδιων των ευρωπαϊκών τομεακών πολιτικών, με συνέπεια να απαιτείται κατάλληλος συντονισμός μεταξύ αυτών και της στρατηγικής για τον Ατλαντικό·

    5.

    εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι εξαιρούνται από το σχέδιο δράσης για τον Ατλαντικό πολύ σημαντικές δραστηριότητες στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας, όπως οι ναυπηγικές βιομηχανίες, η ναυτιλία, η αθλητική ναυτιλία, οι υπηρεσίες και η βοηθητική βιομηχανία και οι δραστηριότητες βιώσιμου τουρισμού σε σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένου του θαλάσσιου αθλητισμού, του τουρισμού κρουαζιερόπλοιων και των πορθμείων, και ότι ούτε η αλιεία ή η οστρεοκαλλιέργεια, ούτε η υδατοκαλλιέργεια δεν εξετάζονται ως αυτόνομο ζήτημα στο σχέδιο δράσης για τον Ατλαντικό·

    6.

    ζητεί, ως εκ τούτου, να συμπεριληφθεί ο εφοδιασμός με τρόφιμα θαλάσσιας προέλευσης ως πυλώνας του σχεδίου δράσης και να αποτελέσει προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (ΕΠΣ). Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η ανάπτυξη των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και οι δυνατότητές τους για αυξημένη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα·

    7.

    θεωρεί, όσον αφορά τους πυλώνες Ι και ΙΙΙ, οι οποίοι περικλείουν πιθανούς τομείς δραστηριότητας στη γαλάζια οικονομία (λιμένες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας), ότι η ανάδειξη μόνο αυτών των τομέων ως πυλώνων του σχεδίου δράσης περιορίζει το πεδίο εφαρμογής του, καθώς δεν επιτρέπει τη συμπερίληψη άλλων υφιστάμενων και αναδυόμενων τομέων δράσης με ιδιαίτερη σημασία στις περιοχές του Ατλαντικού·

    8.

    προτείνει, ως εκ τούτου, να συνδεθούν οι δύο αυτοί πυλώνες σε έναν ενιαίο πυλώνα, ο οποίος θα μπορούσε να ονομάζεται «Δραστηριότητες στο πλαίσιο της γαλάζιας οικονομίας ως κινητήρια δύναμη για τη βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών» και να αναπτύσσεται με βάση πέντε στόχους, ως εξής: λιμένες ως καταλύτες για το περιφερειακό οικοσύστημα της γαλάζιας οικονομίας· λιμένες ως κόμβοι καινοτομίας για την ενσωμάτωση νέων τεχνολογικών λύσεων· βελτίωση και ευθυγράμμιση των δραστηριοτήτων σε ώριμους τομείς (αλιεία, μεταφορές και θαλάσσια εφοδιαστική κ.λπ.) με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης· προώθηση δραστηριοτήτων σε αναδυόμενους τομείς της γαλάζιας ανάπτυξης, ιδίως των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· ψηφιοποίηση των δραστηριοτήτων της γαλάζιας οικονομίας·

    9.

    υπενθυμίζει ότι η συνδεσιμότητα των λιμένων και των ζωνών επιρροής τους είναι ένας άλλος βασικός τομέας, και εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συμπερίληψη στο σχέδιο δράσης για τον Ατλαντικό ενός πυλώνα αφιερωμένου στους λιμένες του Ατλαντικού. Είναι σημαντικό να εξαλειφθούν τα σημεία συμφόρησης των σιδηροδρόμων καθώς και των συνδέσεων («το τελευταίο χιλιόμετρο»), είτε προκαλούνται από προβλήματα χωρητικότητας είτε λόγω μεταφόρτωσης. Η αναφορά στον ρόλο των λιμένων ως πύλης εμπορίου στον Ατλαντικό και ως καταλύτη της επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι ορθή, αλλά είναι προφανής η κρίσιμη σημασία τους για τη δημιουργία πλούτου και απασχόλησης στην περιοχή επιρροής τους·

    10.

    τάσσεται υπέρ της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής των θαλάσσιων αρτηριών στον Ατλαντικό, έτσι ώστε να δημιουργηθούν νέες συνδέσεις μεταξύ λιμένων του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ, και υποστηρίζει ότι τα κριτήρια για την ένταξη των ευρωπαϊκών λιμένων εν γένει και των λιμένων του Ατλαντικού ειδικότερα στα ΔΕΔ-Μ θα πρέπει να αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία των λιμένων τόσο για την ΕΕ όσο και για τα εδάφη της· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη στρατηγική αξία των θαλάσσιων αρτηριών για τη σύνδεση της Ιρλανδίας με την ευρωπαϊκή ήπειρο μετά το Brexit·

    11.

    ζητεί να συμπεριληφθούν στον σχεδιασμό οι λιμένες του Ατλαντικού που είναι στρατηγικής σημασίας για τη διάρθρωση του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών, οι οποίοι επί του παρόντος δεν περιλαμβάνονται στο κεντρικό δίκτυο ΔΕΔ-Μ· ζητεί επίσης να προβλεφθεί χρηματοδότηση για μέτρα που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη των θαλάσσιων αρτηριών και τη βελτίωση των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων διότι πρόκειται για βιώσιμες και χωρίς αποκλεισμούς μεταφορικές υπηρεσίες στην περιοχή. Οι επενδύσεις αυτές θα πρέπει να υλοποιηθούν τόσο στους λιμένες όσο και στις χερσαίες συνδέσεις, συμπεριλαμβανομένου του τελευταίου σκέλους της διαδρομής («το τελευταίο χιλιόμετρο»), ιδίως όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών γραμμών που είναι απαραίτητες τόσο για τη δημιουργία ενός βιώσιμου δικτύου μεταφορών όσο και για τη συνοχή των απόκεντρων περιοχών·

    12.

    υποστηρίζει την ανάπτυξη της ταχείας σιδηροδρομικής γραμμής του Ατλαντικού και των σιδηροδρομικών συνδέσεων των λιμένων καθώς και των σημαντικών συνδέσεων του τελευταίου σκέλους της διαδρομής («το τελευταίο χιλιόμετρο»), τόσο στο πλαίσιο των υφιστάμενων υποδομών όσο και μεταξύ των διαδρόμων ΔΕΔ-Μ και άλλων γραμμών της περιοχής του Ατλαντικού·

    13.

    εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι ένας από τους πυλώνες του νέου ετήσιου σχεδίου δράσης αφορά τις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ένας τομέας όπου οι περιοχές του Ατλαντικού διαθέτουν τεράστιο δυναμικό και εργασιακή εμπειρία· εξάλλου, εκφράζει τη λύπη της διότι, αν και η ανάπτυξη των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις διάφορες μορφές της αποτελεί προτεραιότητα για τις περιοχές του Ατλαντικού, οι βασικές επενδύσεις για την ανάπτυξή τους έχουν σταματήσει εξαιτίας της τρέχουσας κρίσης·

    14.

    θεωρεί ότι η στρατηγική για τον Ατλαντικό θα πρέπει να προωθεί έργα υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας υπό την ευρεία έννοια, όπως, μεταξύ άλλων, προώθηση μιας ανταγωνιστικής αλυσίδας αξίας και επίδειξη και επικύρωση νέων αναδυόμενων τεχνολογιών που συμβάλλουν στον σχεδιασμό και τον συντονισμό των μελλοντικών πάρκων παραγωγής.

    15.

    Ακόμη, εφόσον υπάρχουν διάφορες μελέτες σχετικά με τη χρήση κυμάτων, ρευμάτων και ανέμου στην περιοχή του Ατλαντικού, προτείνει να ενσωματωθούν σε έναν χάρτη δυνητικών πόρων και να ληφθεί υπόψη, στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, το κατά πόσο είναι συμβατή η δραστηριότητα παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας από πηγές υπεράκτιας ή παράκτιας προέλευσης με προϋπάρχουσες δραστηριότητες όπως η αλιεία, η οστρεοκαλλιέργεια και η υδατοκαλλιέργεια καθώς και να συνεκτιμηθούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα και η βιοποικιλότητα·

    16.

    επικρίνει το γεγονός ότι κανένας από τους πυλώνες δεν αφορά τον τουρισμό και την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία αποτελεί την ταυτότητα της ευρωπαϊκής περιοχής του Ατλαντικού λόγω της συμβολής της στην ανάπτυξη της χαρακτηριστικής εικόνας της ευρωπαϊκής ηπείρου.

    Αρμοδιότητες για την προώθηση της γαλάζιας ανάπτυξης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τα χρηματοδοτικά προγράμματα

    17.

    θεωρεί ότι πρέπει να αναπτυχθεί ένα ειδικό οικονομικό και δημοσιονομικό μέσο για τη στρατηγική για τον Ατλαντικό, το οποίο να διευκολύνει την εφαρμογή της και την ανάπτυξη των συναφών δράσεών της με πιο ελκυστικό τρόπο. Η ενσωμάτωση των στόχων της στρατηγικής και του ετήσιου σχεδίου δράσης στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) είναι ιδιαίτερα σημαντική, ιδίως δεδομένης της απόφασης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση·

    18.

    επαναλαμβάνει ότι η πολιτική συνοχής, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), αποτέλεσε το σημαντικότερο επενδυτικό εργαλείο της ΕΕ κατά την τελευταία περίοδο προγραμματισμού. Η πλήρης αξιοποίηση της πολιτικής συνοχής, μαζί με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που διατίθενται μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ) και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), θα είναι ουσιαστικής σημασίας για τη μελλοντική επιτυχία των έργων στο πλαίσιο της στρατηγικής για τον Ατλαντικό. Η απλούστευση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) θα ενισχύσει τη διαθέσιμη χρηματοδότηση για τοπικά έργα·

    19.

    υπενθυμίζει, αφενός, ότι το χρονοδιάγραμμα του ετήσιου σχεδίου δράσης έχει σχεδιαστεί για να εμπνεύσει τις διαχειριστικές αρχές των κρατών μελών και των παράκτιων περιφερειών κατά την κατάρτιση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των προγραμμάτων για την περίοδο 2021-2027 και, αφετέρου, ότι πολλές από τις δράσεις που περιλαμβάνονται στα προγράμματα που σχετίζονται με το σχέδιο δράσης θα συμβάλουν στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ. Ως εκ τούτου, σημειώνει τις υπάρχουσες καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας COVID-19 και τονίζει την ανάγκη τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία και τα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα να είναι διαθέσιμα και λειτουργικά στις αρχές της περιόδου προγραμματισμού 2021-2027·

    20.

    επισημαίνει ότι η υλοποίηση του σχεδίου δράσης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν με δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση. Επιπλέον, τα εμβληματικά έργα που απορρέουν από τη στρατηγική για τον Ατλαντικό θα πρέπει να είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στα προγράμματα της ΕΕ.

    21.

    Υπό το πρίσμα του αυξανόμενου αριθμού των διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διοργανώσει, ενδεχομένως από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, ενημερωτικές εκστρατείες με αποδέκτες τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για την πρόσβαση και τη χρήση αυτών των χρηματοδοτικών μέσων·

    Η γαλάζια οικονομία και η σημασία των δεδομένων για τη μεθοδολογική της ανάπτυξη σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο

    22.

    σημειώνει ότι ο αντίκτυπος της γαλάζιας οικονομίας δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί πλήρως σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο, καθώς θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα σύστημα δεικτών που θα βασίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα για τη μέτρηση του ακριβούς αντικτύπου των δραστηριοτήτων που εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από τη θάλασσα·

    23.

    σημειώνει ότι, στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας, εκτός από τις δραστηριότητες που προαναφέρθηκαν, υπάρχει εκτεταμένη εμπειρία σε άλλους τομείς δραστηριότητας, όπως η ναυπηγική και η ναυτιλία, η δημιουργία δομών για την παραγωγή υπεράκτιας ενέργειας ή η ανάπτυξη βιοσυστατικών από θαλάσσια φυσικά στοιχεία·

    24.

    συνιστά την υιοθέτηση περιφερειακών στρατηγικών εξειδίκευσης για τη μεθοδολογική ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο, δεδομένης της πολυπλοκότητας και του σημαντικού όγκου των υφιστάμενων πόρων, προκειμένου να συμβάλουν στον προσδιορισμό των καταλληλότερων δράσεων·

    25.

    προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών να καταρτίσει κατάλογο των δραστηριοτήτων της γαλάζιας οικονομίας σε κάθε περιφέρεια και περιοχή της, ώστε να καταρτίσει έτσι έναν πραγματικό χάρτη της ανάπτυξης της γαλάζιας οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο οποίος θα πρέπει να επικαιροποιείται τακτικά σε επίπεδο επιτροπής ΝΑΤ από τους ειδικούς φορείς κάθε περιφέρειας, προκειμένου να εντοπίζονται οι σχετικές ορθές πρακτικές·

    Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στον Ατλαντικό

    26.

    υποστηρίζει τη νέα δομή διακυβέρνησης και το νέο πλαίσιο παρακολούθησης, και προτείνει την ενσωμάτωση συγκεκριμένων χαρτών πορείας ή οροσήμων σε κάθε στόχο, προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθούν οι εν λόγω δράσεις·

    27.

    θεωρεί σκόπιμο να αναγνωριστεί η σημασία και η στήριξη που παρέχει η εφαρμογή της προσέγγισης LEADER στην ανάπτυξη της στρατηγικής για τον Ατλαντικό, μέσω των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων που συνδέονται με τις ομάδες τοπικής δράσης για την αλιεία· το ειδικό αυτό μέσο συνδέεται με τις ακτές και τους οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς τους, που διαθέτουν εμπειρία και γνώση·

    28.

    υποστηρίζει σθεναρά την αποτελεσματική πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, με παράλληλο σεβασμό του θεσμικού πλαισίου κάθε κράτους μέλους, και πιστεύει ότι η ανανεωμένη θαλάσσια στρατηγική θα πρέπει να επιτρέπει στις περιφέρειες να συμμετέχουν ενεργά στη διακυβέρνηση του Ατλαντικού·

    29.

    επιμένει στην ανάγκη ευθυγράμμισης των θεματολογίων και των στόχων των πολλαπλών διεργασιών και πολιτικών της ΕΕ, καθώς συχνά ένα ζήτημα που παύει να αποτελεί προτεραιότητα σε ένα θεματολόγιο που λήγει σε μια δεδομένη ημερομηνία καθίσταται προτεραιότητα στο θεματολόγιο μιας άλλης διεργασίας με διαφορετικό χρονοδιάγραμμα. Αυτό το πρόβλημα διακυβέρνησης αντικατοπτρίζει τον διαρθρωτικό κατακερματισμό και την έλλειψη τόσο κατάλληλου συντονισμού όσο και ορθών και επικαιροποιημένων πληροφοριών·

    Συνεργασία στον Ατλαντικό

    30.

    σημειώνει ότι η επίτευξη των στόχων και των δράσεων των τεσσάρων πυλώνων του σχεδίου δράσης που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και τούτοι κρίνονται ανεπαρκείς, θα έχει θετικά αποτελέσματα και θα ωφελήσει τις μη ατλαντικές περιοχές· συνεπώς, συνιστά θερμά την ανάπτυξη διευρυμένης συνεργασίας με τις εν λόγω περιοχές·

    31.

    ζητεί να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία πέραν των θαλάσσιων συνόρων και εντός των εδαφών, με την ανάπτυξη απλούστερων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων για τα διασυνοριακά έργα, την ενίσχυση προγραμμάτων του Interreg και άλλων δημοσιονομικών εργαλείων·

    32.

    υπενθυμίζει ότι τα προγράμματα εδαφικής συνεργασίας που αφορούν τις περιοχές του Ατλαντικού έχουν συμβάλει και θα συμβάλουν έξυπνα στην επίτευξη των στόχων του νέου σχεδίου δράσης· τονίζει, επίσης, τη δυνατότητα μεγαλύτερου αντικτύπου εάν υπάρξει ειδική πρόσκληση για στήριξη διασυνοριακών έργων εντός ειδικού δημοσιονομικού πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική για τον Ατλαντικό, με καθορισμένους στόχους κατάλληλους για το σχέδιο και με ειδικούς δείκτες μέτρησης που να είναι απλοί στη διαχείρισή τους·

    33.

    σημειώνει ότι, προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία, πρέπει να βελτιωθεί η γνώση της «άλλης πλευράς»· ως εκ τούτου, θα ήταν πολύ χρήσιμο να καταρτιστεί, αφενός, ένας κατάλογος παραγόντων, προβλημάτων και ευκαιριών και να διαδοθεί στους φορείς κάθε χώρας ή περιοχής και να καθιερωθούν, αφετέρου, για τους διάφορους τομείς της γαλάζιας οικονομίας, τρόποι δράσης ή τεχνικές, ανάλογα με τη συγκεκριμένη εξειδίκευση κάθε περιφέρειας, έτσι ώστε να προωθείται η αμοιβαία συνεργασία και να επιτυγχάνεται μια κοινή προσφορά, χωρίς να υπάρχει ανάγκη ανταγωνισμού·

    34.

    θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθεί και να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν συνθήκες που να ευνοούν τις συνέργειες και να ενθαρρύνουν την εργασία σε διεπιστημονικές και πολυπολιτισμικές ομάδες, έτσι ώστε να ευθυγραμμίζονται τα συμφέροντα και τα θεματολόγια, οι επιστημονικές προτεραιότητες και τα μέσα διαχείρισης και διακυβέρνησης, να προωθείται η δίκαιη συνεργασία μεταξύ ομάδων ανθρώπων από τις διάφορες περιοχές, να θεσπίζονται απλοί μηχανισμοί χρηματοδότησης που να έχουν συνέχεια, ώστε να μπορούν να προωθούνται οι δράσεις εγκαίρως και να ενθαρρύνεται η ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας σε αυτές, με στόχο την επιτυχία τους·

    35.

    επισημαίνει ότι η ύπαρξη μεγάλου αριθμού παράλληλων αλλά μη συνδεδεμένων προγραμμάτων δημιουργεί σύγχυση και ενδέχεται να είναι αναποτελεσματική ως προς τη χρήση των δημόσιων πόρων· είναι απαραίτητο να εναρμονιστεί η δημόσια χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν η συνοχή και ο αντίκτυπος των επενδύσεων και να βελτιστοποιηθεί η διαθεσιμότητα χρόνου για τους ερευνητές· ζητεί τη συνένωση μέτρων και ενισχύσεων σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να επιτευχθεί αντίκτυπος πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που επιτυγχάνεται από πολλά μη συνδεδεμένα προγράμματα και, ως εκ τούτου, να επιτευχθεί αποτελεσματική συμβολή σε έναν ευρωπαϊκό χώρο έρευνας υψηλών επιδόσεων στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας·

    36.

    θεωρεί ότι η συνεργασία δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε θαλάσσια και λιμενικά θέματα, αλλά θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την αλληλεπίδραση θάλασσας και ξηράς και να δίνει προσοχή στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν (κυκλική οικονομία, βιώσιμη κινητικότητα, θαλάσσια οικοσυστήματα κ.λπ.)·

    37.

    τονίζει τη σημασία της συνεργασίας με βάση τις αντίστοιχες στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης των περιοχών του Ατλαντικού (S3) και την ανάπτυξη εμβληματικών έργων σε περιοχές έξυπνης εξειδίκευσης στον Ατλαντικό·

    38.

    τονίζει ότι, στο πλαίσιο της ανάκαμψης από την πανδημία COVID-19 και στον απόηχο του Brexit, η συνεργασία στην περιοχή του Ατλαντικού καθίσταται ακόμη πιο αναγκαία λόγω της προβλεπόμενης επιδείνωσης της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και των επιπτώσεών της στην απασχόληση και τη γαλάζια ανάπτυξη, των συνεπειών της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και του εύρους που θα λάβει τελικά το Ταμείο προσαρμογής στο Brexit·

    39.

    ατενίζοντας το μέλλον, θεωρεί ότι η διαταραχή που προκλήθηκε από την πανδημία και το Brexit μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία εάν οι καίριοι τομείς μας επικαιροποιήσουν τις τεχνολογικές τους ικανότητες. Ως εκ τούτου, εκφράζει την ικανοποίησή της για τα νέα μέσα που μπορούν να τονώσουν τις νέες ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας, με βάση τις προτεραιότητες των περιφερειακών στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης·

    40.

    θεωρεί ότι, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την «εφαρμογή των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ», είναι καιρός να δημιουργηθεί και να αναπτυχθεί μια τέτοια μακροπεριφερειακή στρατηγική για την περιοχή του Ατλαντικού, με ειδικό δημοσιονομικό και εκτελεστικό πλαίσιο προσαρμοσμένο στην πραγματικότητα και στις δυνατότητές της·

    41.

    πιστεύει ότι η δημιουργία μιας μακροπεριφέρειας του Ατλαντικού αποτελεί τον τρόπο εμβάθυνσης της συνεργασίας, αντιμετώπισης των θαλάσσιων προκλήσεων παράλληλα με τις εδαφικές προκλήσεις, βελτίωσης του συντονισμού μεταξύ περιφερειών και κρατών μελών, και εξορθολογισμού της χρήσης της χρηματοδότησης·

    42.

    πιστεύει ότι η μακροπεριφέρεια θα πρέπει να συμπληρώσει τον θαλάσσιο χαρακτήρα της με το δυναμικό καινοτομίας που συνδέεται με τους τομείς έξυπνης εξειδίκευσης, που είναι κοινοί για τις περιοχές του Ατλαντικού, και να προωθήσει τη διατλαντική συνεργασία επιτρέποντας στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και στις τρίτες χώρες και περιφέρειες να συμμετάσχουν, ακολουθώντας το μοντέλο της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης της μακροπεριφέρειας των Άλπεων με άμεση και ενεργό συμμετοχή των περιφερειών.

    Βρυξέλλες, 19 Μαρτίου 2021.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

    Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ


    Top