Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020IR0539

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Δήμοι και περιφέρειες με βιοποικιλότητα μετά το 2020 στη 15η διάσκεψη των μερών της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030»

    COR 2020/00539

    ΕΕ C 440 της 18.12.2020, p. 20–26 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    18.12.2020   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 440/20


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Δήμοι και περιφέρειες με βιοποικιλότητα μετά το 2020 στη 15η διάσκεψη των μερών της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030»

    (2020/C 440/05)

    Εισηγητής:

    ο κ. Roby BIWER (LU/PES), δημοτικός σύμβουλος Bettembourg, Λουξεμβούργο

    Έγγραφο αναφοράς:

    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 — Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας»

    COM(2020) 380 final

    ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

    Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

    1.

    καλεί τη διεθνή κοινότητα να μετατρέψει τη 15η διάσκεψη των μερών (COP) της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ) το 2021 σε «Ώρα Kunming για τη Βιοποικιλότητα» και σε μήνυμα αφύπνισης προκειμένου να μετριάσει κατά τρόπο μη αναστρέψιμο την απώλεια βιοποικιλότητας και οικοσυστημάτων·

    2.

    εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι από το 2018 η κατάσταση όσον αφορά τη βιοποικιλότητα επιδεινώθηκε και οι περισσότεροι διεθνείς κοινωνιακοί και περιβαλλοντικοί στόχοι, ιδίως δε οι Στόχοι του Aichi για τη Βιοποικιλότητα (ΣΑΒ) δεν επετεύχθησαν. Οι παγκόσμιες προσπάθειες για την ανάσχεση της μείωσης της βιοποικιλότητας απέτυχαν, όπως έδειξε η έκθεση συνολικής αξιολόγησης του 2019 της διακυβερνητικής πλατφόρμας για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων (IPBES) ενόψει του Παγκοσμίου Οικονομικού φόρουμ του 2020, η οποία επεσήμανε την απώλεια βιοποικιλότητας και την κατάρρευση των οικοσυστημάτων ως μία από τις πέντε κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας·

    3.

    επισημαίνει πως οι βασικές κινητήριες δυνάμεις της απώλειας βιοποικιλότητας είναι η αλλαγή της χρήσης της γης, η άμεση εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η κλιματική αλλαγή, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν με απτές και έγκαιρες δράσεις·

    4.

    τονίζει πως το συνολικό οικολογικό αποτύπωμα των κρατών μελών της ΕΕ-27 είναι τουλάχιστον υπερδιπλάσιο της ικανότητας των οικοσυστημάτων να παράγουν χρήσιμο βιολογικό υλικό και να λειτουργούν σαν καταβόθρες διοξειδίου του άνθρακα στην περιοχή·

    5.

    υπογραμμίζει τις αυξανόμενες ενδείξεις για την άμεση σύνδεση μεταξύ των κρίσεων του κλίματος, της βιοποικιλότητας και της ανθρώπινης υγείας και τον αυξημένο ζωονοσογόνο κίνδυνο πανδημιών λόγω της επελαύνουσας παγκόσμιας καταστροφής των φυσικών οικοσυστημάτων·

    6.

    επισημαίνει πως η τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά την κρίση βιοποικιλότητας απαιτεί μια σειρά φιλόδοξων και εύκολα επικοινωνήσιμων στόχων, καθώς και την άμεση δρομολόγηση πολιτικών και δράσεων βασισμένων στην επιστήμη σχετικά με τους παράγοντες της απώλειας βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, αναλογικών ως προς τον στόχο του μετριασμού της απώλειας βιοποικιλότητας·

    7.

    ζητεί τη συνοχή των πολιτικών για την ευθυγράμμιση των προσπαθειών, των στόχων και των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τις διάφορες πολιτικές της ΕΕ, μεταξύ άλλων της νέας κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ και των εμπορικών σχέσεων και των διεθνών δεσμεύσεων της ΕΕ (όπως το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ) και το Πλαισίου του Sendai για τη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών), ενόψει μιας ολοκληρωμένης ενωσιακής στρατηγικής για τη βιωσιμότητα με σαφείς στόχους και μέτρα εφαρμογής·

    8.

    τονίζει την επείγουσα ανάγκη ανάληψης δράσης, όπως επιβεβαιώνεται στην 5η έκδοση της ΣΒΠ με τίτλο «Προοπτικές για τη βιοποικιλότητα σε παγκόσμιο επίπεδο» και στη σύστασή της για την προαγωγή της τοπικής αστικής διακυβέρνησης και του διεπιστημονικού σχεδιασμού, για την προώθηση λύσεων βασισμένων στη φύση, καθώς και για την υιοθέτηση ολοκληρωμένων προσεγγίσεων όσον αφορά τη χρήση της γης και την αλλαγή της χρήσης της γης τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τοπίου, ως βασικές συνιστώσες της πορείας προς τον μετριασμό της απώλειας βιοποικιλότητας·

    9.

    τονίζει πως, παρά την αυξανόμενη αναγνώριση των προσπαθειών, η επίσημη επιβεβαίωση του καίριου ρόλου των υποεθνικών κυβερνήσεων, δήμων και λοιπών τοπικών αρχών για τη βιοποικιλότητα (SLG) (1) στον μετριασμό της απώλειας βιοποικιλότητας και στην εφαρμογή μιας «παγκυβερνητικής προσέγγισης» σε κάθε βήμα και σε κάθε επίπεδο της διαδικασίας διαχείρισης της βιοποικιλότητας εξακολουθεί να απουσιάζει τόσο από τη Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 όσο και από το Παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020 (ΠΠΒ μετά το 2020). Αυτή η επιβεβαίωση θα μπορούσε να επιτευχθεί ειδικότερα μέσω της συμπερίληψης τοπικών και υποεθνικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης για τη βιοποικιλότητα (LBSAP/SBSAP) στις εθνικές στρατηγικές και τα σχέδια δράσης για τη βιοποικιλότητα (NBSAP)·

    10.

    υποστηρίζει τη θέσπιση του μακροπρόθεσμου στόχου κλιματικής ουδετερότητας της ΕΕ προκειμένου το ευρωπαϊκό εγχείρημα να κατευθυνθεί προς μη αναστρέψιμη κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, βάσει ενός ΠΔΠ 2021-2027 το οποίο θα επιτυγχάνει τουλάχιστον τον στόχο του 30 % των δαπανών που σχετίζονται με το κλίμα· τονίζει πως ο Νόμος της ΕΕ για το κλίμα πρέπει να εξασφαλίζει τη σύγκλιση των μέτρων για την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με τους ενωσιακούς και παγκόσμιους στόχους βιοποικιλότητας (2)·

    Ο ρόλος των δήμων και των περιφερειών στον μετριασμό της απώλειας βιοποικιλότητας

    11.

    συμφωνεί με το συμπέρασμα της έκθεσης της IPBES του 2019 πως οι ΟΤΑ, μέσω της υπεύθυνης παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς και μέσω του ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού και της υλοποίησής του, σε συνδυασμό με λύσεις βασισμένες στη φύση, στην προστασία και στη βιώσιμη χρήση φυσικών και πρωτογενών πόρων που είναι ευαίσθητες και προσαρμοσμένες στα κοινωνικά, οικονομικά και οικολογικά πλαίσια, μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στις σχετικές Συμβάσεις του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του θεματολογίου για το 2030 και της Συμφωνίας του Παρισιού·

    12.

    επισημαίνει πως οι ΟΤΑ αποτελούν συστατικό μέρος των εθνικών αρχών που κύρωσαν τη ΣΒΠ, έχουν εκτεταμένη οικειοθελή συμβολή και συνάπτουν σημαντικές εταιρικές σχέσεις που κινητοποιούν τις κύριες ομάδες (αυτόχθονες πληθυσμοί και τοπικές κοινότητες, νέοι και γυναίκες) και τους σχετικούς κλάδους (επιχειρηματικό, πολιτιστικό και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών)·

    13.

    τονίζει πως οι ΟΤΑ, ως κινητήρες της καινοτομίας και της εφαρμογής ολοκληρωμένων χωροταξικών και τοπικών σχεδίων και στρατηγικών, υποαξιοποιούνται, μεταξύ άλλων και χρηματοπιστωτικά, όσον αφορά την επίτευξη των ενωσιακών και των παγκόσμιων στόχων βιοποικιλότητας και πως η ικανότητά τους μπορεί να αξιοποιηθεί πλήρως μέσω της αναγνώρισης, της ενεργοποίησης και της ενδυνάμωσης των καίριων ρόλων που επιτελούν·

    14.

    υπογραμμίζει πως οι καινοτόμες λύσεις που βασίζονται στη φύση, οι οποίες αποτελούν οικονομικά αποδοτικές λύσεις που εμπνέονται και υποστηρίζονται από τη φύση και παρέχουν ταυτόχρονα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη και συμβάλλουν στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας, συγκαταλέγονται στα αποτελεσματικότερα μέσα αποκατάστασης των οικοσυστημάτων και ενίσχυσης της ικανότητας των ανθρώπων να ακμάζουν μέσα στη φύση, όπως επισημαίνει (3) η έκθεση του 2020 για το έργο Naturvation·

    15.

    ζητεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με στόχο την ενίσχυση της υιοθέτησης και της διάδοσης καινοτόμων λύσεων που βασίζονται στη φύση, παράλληλα με την εξασφάλιση καθοδήγησης για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

    16.

    εφιστά την προσοχή στη διασύνδεση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και προτείνει την ενσωμάτωση των στόχων για τη βιοποικιλότητα και το κλίμα στην περαιτέρω εξέλιξη των πολιτικών, π.χ. λαμβάνοντας συνεχώς υπόψη την περιβάλλουσα βιοποικιλότητα των υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκειμένου να επιτευχθούν τόσο οι στόχοι για τη βιοποικιλότητα όσο και οι στόχοι για το κλίμα·

    17.

    παροτρύνει εκ νέου τους ΟΤΑ να θεσπίσουν LBSAP ή SBSAP και να συμμετέχουν στις διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές προσπάθειες τυποποίησης για την ευθυγράμμιση της διαχείρισης της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, καθώς και των λύσεων που βασίζονται στη φύση, με στόχο την ενίσχυση της εφαρμοσιμότητας και του αντικτύπου τους·

    Οι δήμοι και οι περιφέρειες ως κινητήρες της υλοποίησης των στόχων βιοποικιλότητας της ΕΕ

    18.

    επικροτεί τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 ως δίαυλο κάθετης συνεργασίας για την αντιμετώπιση των κύριων αιτίων της απώλειας βιοποικιλότητας και της σχέσης της με κοινωνιακές προκλήσεις όπως ο μετριασμός και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και η προστασία από μελλοντικές πανδημίες·

    19.

    ζητεί την ανάπτυξη στενής συνεργασίας μεταξύ των ΟΤΑ για τη δημιουργία οικολογικών διαδρόμων, στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων για τη φύση, δεδομένου ότι αποτελούν βασική συνιστώσα της τοπικής συμμετοχής·

    20.

    τονίζει τη σημασία του συντονισμού των μέτρων διατήρησης της φύσης και της στοχοθεσίας σε τοπικό επίπεδο. Η ΕΕ θα πρέπει να παρέχει χρηματοδότηση και ενημερωτική στήριξη στους δήμους και τις περιφέρειες με στόχο την προώθηση της βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων αναφορικά με έργα διατήρησης, λύσεις που βασίζονται στη φύση, ανάπτυξη πόρων δεδομένων σχετικών με τη φύση, χωροταξικό σχεδιασμό που προστατεύει τη βιοποικιλότητα και ενίσχυση της εμπειρογνωμοσύνης και των πόρων στους δήμους και τις περιφέρειες·

    21.

    χαιρετίζει τη δέσμευση του Συμβουλίου, στα συμπεράσματά του σχετικά με την προετοιμασία του παγκόσμιου πλαισίου βιοποικιλότητας μετά το 2020, να ενισχύσει την εφαρμογή λύσεων βασισμένων στη φύση προς όφελος της διατήρησης της βιοποικιλότητας, της αποκατάστασης οικοσυστημάτων και της βιώσιμης χρήσης της γης·

    22.

    χαιρετίζει και εκφράζει την υποστήριξή της για τις φιλόδοξες πανευρωπαϊκές δεσμεύσεις και τους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα· επισημαίνει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι ΟΤΑ στην επίτευξή τους, ιδίως με τη θέσπιση σχεδίων οικολογικού προσανατολισμού των δήμων έως τα τέλη του 2021· τονίζει δε το δυναμικό καινοτομίας και ολοκλήρωσής τους όσον αφορά την υποστήριξη της περιφερειακής και της αστικής βιοποικιλότητας, της ανθεκτικής ανάκαμψης και της κοινωνικής συνοχής·

    23.

    υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη ενωσιακή στρατηγική αναφορικά με τον στόχο φύτευσης τουλάχιστον 3 δισεκατομμυρίων επιπλέον δέντρων στην ΕΕ με πλήρη σεβασμό των οικολογικών αρχών προκειμένου να διασφαλιστούν κύριες λειτουργίες· υπενθυμίζει τη γνωμοδότησή (4) της για τον καίριο ρόλο των δασών τόσο στις αγροτικές όσο και τις αστικές περιοχές όσον αφορά την προστασία της βιοποικιλότητας, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την πρόληψη υδρογεωλογικών ζημιών, την αποθήκευση άνθρακα, την προστασία της ανθρώπινης υγείας και άλλα οφέλη, και ζητεί ενίσχυση των προσπαθειών προστασίας και αποκατάστασης των δασών με πλήρη σεβασμό των οικολογικών αρχών και υπό το πρίσμα της αξιοσημείωτης ηλικίας τους, των μοναδικών οικολογικών χαρακτηριστικών τους και του υψηλότατου επιπέδου βιοποικιλότητάς τους·

    24.

    επικροτεί την ευρωπαϊκή πλατφόρμα για τον οικολογικό προσανατολισμό των πόλεων ως εργαλείο ανάπτυξης ικανότητας για τις πόλεις και συνιστά την ενσωμάτωσή της σε βασικές πρωτοβουλίες και πλατφόρμες, όπως η νέα ενωσιακή πρωτοβουλία Green City Accord, το NetworkNature, το CitiesWithNature και η RegionsWithNature. Ειδικότερα, υποστηρίζει τις πλατφόρμες CitiesWithNature και RegionsWithNature ως επίσημες πλατφόρμες του Θεματολογίου δράσης για τη φύση και τους ανθρώπους από το Sharm El-Sheikh ως το Kunming που αποσκοπεί στη συμμετοχή και τη δέσμευση των SLG να αναδείξουν τις προσπάθειές τους και να αναγνωρίσουν την αξία της φύσης στους δήμους και τις περιφέρειες·

    25.

    τονίζει τον καίριο ρόλο των ΟΤΑ στη διαχείριση των περιοχών Natura 2000 και ζητεί ικανοποιητική εφοδιαστική, επιστημονική και χρηματοοικονομική στήριξη για την πλήρη κάλυψη και εφαρμογή έως το 2025·

    26.

    καλεί την ΕΕ να εξασφαλίσει επαρκείς πόρους, ανάπτυξη ικανότητας και καθοδήγηση στους ΟΤΑ για την εφαρμογή δραστηριοτήτων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν, μέτρων συντήρησης, διαχείρισης περιοχών και κατάρτισης σχεδίων οικολογικού προσανατολισμού των πόλεων με μέλημα την υλοποίηση φιλόδοξων δράσεων βιοποικιλότητας·

    27.

    επιδοκιμάζει τον στόχο θέσπισης ενός νέου ευρωπαϊκού πλαισίου διακυβέρνησης για τη βιοποικιλότητα που προτείνεται στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα, ο οποίος επιτρέπει στους ΟΤΑ και σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις παρακολούθησης και αξιολόγησης, βάσει των τοπικών συνθηκών, και να μετρούν την πρόοδο στις δράσεις βιοποικιλότητας· ζητεί δε ένα σαφές σύνολο δεικτών και μετρήσιμων στόχων που θα είναι τυποποιημένοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο· δηλώνει έτοιμη να συνεργαστεί και να συμβάλει στην ανάπτυξη και την υλοποίηση του νέου πλαισίου διακυβέρνησης, ώστε να διασφαλιστεί μια πιο αποτελεσματική δομή για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού των ΟΤΑ όσον αφορά τον μετριασμό της απώλειας βιοποικιλότητας·

    28.

    καλεί την ΕΕ, με βάση τις υφιστάμενες ενδείξεις αποτελεσματικής εφαρμογής, να αναλάβει έμπρακτη δράση, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανότητας, ώστε να ενσωματωθούν και να ευθυγραμμιστούν περαιτέρω οι προτεραιότητες βιοποικιλότητας σε όλες τις δικαιοδοσίες και τους τομείς πολιτικής —και ειδικότερα στη γεωργία, τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, το εμπόριο, το περιβάλλον, την έρευνα και καινοτομία, τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία— και να συμπεριληφθούν δεόντως όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης για να εξασφαλιστεί πανευρωπαϊκός αντίκτυπος·

    29.

    τονίζει τις συστάσεις της έκθεσής της με θέμα τη χρηματοδότηση της δράσης για τη βιοποικιλότητα (5) σχετικά με τη θέσπιση υψηλότερων στόχων όσον αφορά την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στο σύνολο της ενωσιακής χρηματοδότησης, καθώς και την ενίσχυση και την ευθυγράμμιση της χρηματοδότησης για τη βιοποικιλότητα που απευθύνεται στους ΟΤΑ σε κατάλληλη κλίμακα, μεταξύ άλλων στο πρόγραμμα LIFΕ·

    30.

    ζητεί συνεπείς διασυνοριακές περιβαλλοντικές πολιτικές και επακόλουθη διασυνοριακή συνεργασία, δεδομένου ότι τα είδη δεν γνωρίζουν σύνορα·

    31.

    καλεί την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στον μετριασμό της απώλειας βιοποικιλότητας ως βασική αρχή σε όλα τα μείζονα χρηματοοικονομικά σχέδια, συμπεριλαμβανομένου του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της περιόδου 2021-2027 και των σχεδίων ανάκαμψης από τη νόσο COVID-19, να κινητοποιήσει επαρκείς πόρους προκειμένου να τονωθεί, άμεσα ή έμμεσα, η δράση για τη βιοποικιλότητα σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και, ειδικά στο περιφερειακό πλαίσιο, να απλοποιήσει τις διαδικασίες για την αποτελεσματικότερη απορρόφηση της χρηματοδότησης· για τον σκοπό αυτό, προτείνει να εξεταστεί η σκοπιμότητα της εφαρμογής ενός συστήματος «φωτεινού σηματοδότη» όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες ή τις επενδυτικές δραστηριότητες που θα αντικατοπτρίζει τον πιθανό αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα και στους παράγοντες απώλειάς της·

    32.

    ζητεί τα συστήματα κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ να ενσωματώσουν πλήρως τον στόχο της εξάλειψης επιδοτήσεων που είναι επιβλαβείς για τη βιοποικιλότητα, εξασφαλίζοντας ότι τα δημόσια και τα ιδιωτικά οικονομικά και κανονιστικά κίνητρα θα είναι θετικά ή τουλάχιστον ουδέτερα για τη βιοποικιλότητα έως το 2030· τονίζει επίσης τη σημασία της ένταξης της πτυχής της βιοποικιλότητας στην πολιτική συνοχής·

    33.

    εφιστά την προσοχή στον υψηλό αριθμό θέσεων εργασίας που απειλούνται λόγω της απώλειας βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, καθώς και στις δυνατότητες απασχόλησης που παρέχει η εφαρμογή βιοοικονομικών και βιώσιμων μοντέλων παραγωγής, και καλεί την Επιτροπή να καταστήσει τη διατήρηση των θέσεων εργασίας που συνδέονται άμεσα με την ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας και την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων προτεραιότητα στις μελλοντικές περιβαλλοντικές στρατηγικές·

    34.

    ζητεί την εντατικοποίηση των επενδύσεων στην έρευνα σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ φύσης και οικονομίας προκειμένου να εξασφαλιστούν νέα στοιχεία για εμπεριστατωμένη χάραξη πολιτικής και αποτελεσματικότερες επενδύσεις·

    35.

    ενθαρρύνει τη διευκόλυνση της διαδικασίας ενσωμάτωσης της βιοποικιλότητας στα σχέδια της ΚΓΠ, καθώς και τη θέσπιση κοινού δεσμευτικού ελάχιστου ορίου για τα οικολογικά προγράμματα όλων των εθνικών στρατηγικών σχεδίων·

    36.

    επισημαίνει πως συχνά απουσιάζει η συνοχή από την ορολογία που χρησιμοποιείται στις διάφορες οδηγίες και τους κανονισμούς, πως οι διαδικασίες (π.χ. το πρόγραμμα LIFE) είναι συχνά υπερβολικά πολύπλοκες για τους μικρότερους ΟΤΑ και απευθύνονται κυρίως σε μεγάλης κλίμακας έργα, ενώ δεν είναι κατάλληλες για περιβαλλοντικά έργα σε περιαστικές και αγροτικές περιοχές·

    37.

    τονίζει τον σημαντικό ρόλο των ζωολογικών κήπων και των ενυδρείων, αλλά επισημαίνει ωστόσο ότι η συντήρηση και η διατήρηση της βιοποικιλότητας θα πρέπει να επικεντρωθούν σε επιτόπιες προσπάθειες και στην πρόληψη της εμπορίας άγριας ζωής, ενισχύοντας την προστασία των αυτοχθόνων ειδών και τις σχετικές με αυτά γνώσεις· προσφέρει τη στήριξή της στους ΟΤΑ όσον αφορά τη βελτιωμένη εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ για τους ζωολογικούς κήπους σύμφωνα με τους στόχους της ΣΒΠ·

    38.

    υπενθυμίζει πως, παρότι το πλαίσιο της ΕΕ για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι ένα από τα πιο ολοκληρωμένα και φιλόδοξα παγκοσμίως, απαιτείται τόνωση της δράσης προκειμένου να αντιμετωπιστούν δεόντως βασικές πιέσεις, όπως η υπεραλίευση και τα μη βιώσιμα πλαστικά απορρίμματα, τα υπερβολικά θρεπτικά συστατικά, οι αλιευτικές πρακτικές, ο υποθαλάσσιος θόρυβος και όλων των ειδών ρύπανσης· οι βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές και η υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι ζωτικής σημασίας για τις οικονομίες, τους ανθρώπους και τις κοινότητες των παράκτιων περιοχών·

    39.

    καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τον σημαντικό ρόλο των υποεθνικών αρχών στη διατήρηση και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, ιδίως μέσω της απελευθέρωσης του δυναμικού της βιοπολιτισμικής πολυμορφίας. Στον βαθμό που η έννοια της βιοπολιτισμικής πολυμορφίας περιλαμβάνει τη βιοποικιλότητα, την πολιτιστική πολυμορφία και την τοπική, περιφερειακή και ευρωπαϊκή ταυτότητα, η διατήρηση της βιοποικιλότητας ενδέχεται να αποφέρει προστιθέμενη αξία στις τοπικές κοινότητες·

    40.

    καλεί την ΕΕ να υποστηρίξει ένα ενισχυμένο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020, το οποίο θα αντικατοπτρίζει την ισοβαρή σημασία του διεθνούς, του περιφερειακού και του τοπικού επιπέδου μέσω ειδικής απόφασης για την πλήρη συμμετοχή των ΟΤΑ, αξιοποιώντας το κληροδότημα του σχεδίου δράσης της Απόφασης Χ/22 και τα αξιοθαύμαστα επιτεύγματά του σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης κατά την τελευταία δεκαετία·

    Παγίωση του ρόλου των δήμων και των περιφερειών στο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020

    41.

    στηρίζει τον στόχο της Δεκαετίας του ΟΗΕ για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων που εστιάζεται στην επιτάχυνση και τη ραγδαία κλιμάκωση της παγκόσμιας αποκατάστασης υποβαθμισμένων και κατεστραμμένων οικοσυστημάτων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να ενισχυθεί η επισιτιστική ασφάλεια, ο ανεφοδιασμός σε νερό και η βιοποικιλότητα, π.χ. μέσω της Πρόκλησης της Βόννης που επιδιώκει την αποκατάσταση 350 εκατομμυρίων εκταρίων υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων έως το 2030·

    42.

    επαναλαμβάνει την ανάγκη επίσημης αναγνώρισης του βασικού ρόλου των SLG στην επίτευξη παγκόσμιων στόχων αποκατάστασης και βιοποικιλότητας που τέθηκαν με αποφάσεις προηγούμενων COP της ΣΒΠ και καλεί τα Μέρη του ΟΗΕ να συνεργαστούν με τις SLG τους και να ενισχύσουν τις ικανότητές τους για την ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας στον αστικό, χωροταξικό και εδαφικό σχεδιασμό τους προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους της ΣΒΠ και του ΠΠΒ μετά το 2020, όπως ορίζει η απόφαση αριθ. X/22·

    43.

    επικροτεί την επίσημη αναγνώριση της σύνδεσης μεταξύ της βιοποικιλότητας και της ανθρώπινης υγείας στο ΠΠΒ μετά το 2020 και τονίζει ότι οι SLG έχουν καθοριστική σημασία για την υλοποίηση και τη διαχείριση λύσεων βασισμένων στη φύση, συμπεριλαμβανομένων προσβάσιμων και χωρίς αποκλεισμούς χώρων πρασίνου στις αστικές, περιαστικές και τις αγροτικές περιοχές, που βελτιώνουν έμπρακτα τις συνθήκες υγείας·

    44.

    συνιστά τη ρητή αναφορά στον ρόλο των SLG σε ολόκληρο το ΠΠΒ μετά το 2020, ιδίως μέσω του καθορισμού στόχων και επιδιώξεων (με την τροποποίηση της ενότητας Ι. Πρόλογος/Β), την οικοδόμηση εταιρικών σχέσεων, την προώθηση αλλαγών (με την τροποποίηση της ενότητας Ι. Πρόλογος/Γ) και την ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων στις σχετικές τομεακές πολιτικές σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (με την αναδιατύπωση της ενότητας Δ, Στόχοι για το 2030, σημείο 13) (6)·

    45.

    υπενθυμίζει την ανάγκη συλλογικής δράσης όλων των ενδιαφερομένων φορέων και του ευρέος κοινού, με ειδική έμφαση στη συμβολή των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, των γυναικών, των νέων και όσων εξαρτώνται άμεσα από τη βιοποικιλότητα ή τη διαχειρίζονται·

    46.

    ζητεί να δοθεί προτεραιότητα σε μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση όσον αφορά την ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας, οριζόντια και κάθετα, σε όλους τους τομείς πολιτικής και τους κλάδους σε υποεθνικό και σε τοπικό επίπεδο και επισημαίνει ότι οι SLG, ως σημείο διεπαφής της τοπικής αυτοδιοίκησης με την κοινωνία πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα, είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα ζητήματα της αποκατάστασης και της προστασίας των οικοσυστημάτων σε συγκεκριμένα τοπικά και περιφερειακά πλαίσια, συνενώνοντας πόρους και χρησιμοποιώντας οικονομίες κλίμακας·

    47.

    υποστηρίζει την επιδίωξη αριθ. 15 του ΠΠΒ μετά το 2020 σχετικά με την αντιμετώπιση της ανάγκης επιπρόσθετων πόρων για τη στήριξη της μακροπρόθεσμης προσέγγισης όσον αφορά την ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας μέσω στοχευμένης ανάπτυξης ικανότητας σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (μεταξύ άλλων με καινοτόμες λύσεις και ενεργοποίηση μεθόδων όπως η διαδικασία μάθησης από ομοτίμους), την αντιστροφή της απώλειας βιοποικιλότητας, την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων, την πρόληψη των χωροκατακτητικών ξένων ειδών και της παράνομης θανάτωσης και εμπορίας άγριας ζωής και τη συμμετοχή βασικών ενδιαφερόμενων φορέων και εμπειρογνωμόνων —ιδίως των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων— στη διαχείριση της βιοποικιλότητας και την παροχή τεχνικής υποστήριξης και κατάλληλων χρηματοοικονομικών και ανθρώπινων πόρων·

    48.

    καλεί τα Μέρη της ΣΒΠ να αυξήσουν σημαντικά τη δημόσια χρηματοδότηση ως ραχοκοκαλιά της κινητοποίησης πόρων, οι οποίοι θα συλλέγονται από τις SLG και θα διανέμονται στις ίδιες για επενδύσεις σε δράσεις βιοποικιλότητας στο επίπεδό τους, με ιδιαίτερη προσοχή στα κέντρα βιοποικιλότητας, προκειμένου να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα·

    49.

    συνιστά την ανάπτυξη πρωτοβουλιών επικοινωνίας, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σε συνεργασία με εξειδικευμένους τεχνικούς, καλλιτέχνες, συγγραφείς και εκπροσώπους των κλάδων της εκπαίδευσης και των ΜΜΕ, οι οποίες θα είναι προσαρμοσμένες στο τοπικό και το υποεθνικό επίπεδο και θα αποσκοπούν στην ανάδειξη της αξίας της πολιτιστικής, τουριστικής, ψυχαγωγικής, υγειονομικής, οικονομικής και εγγενούς αξίας της βιοποικιλότητας μέσω της επικοινωνίας στον δημόσιο, τον ιδιωτικό και τον επιχειρηματικό τομέα· τονίζει δε τη μοναδική θέση, εμπειρογνωσία και νομιμοποίηση των SLG ως του εγγύτερου στους πολίτες επιπέδου διακυβέρνησης για την υλοποίηση αυτών των πρωτοβουλιών·

    50.

    ζητεί την πρόβλεψη συνεκτικών ορισμών δεικτών, μεταξύ άλλων για τους αστικούς χώρους πρασίνου με βάση τον αναθεωρημένο Δείκτη της Σιγκαπούρης για τη Βιοποικιλότητα των Πόλεων, ως εργαλείο μέτρησης της συνεισφοράς της τοπικής δράσης στον τομέα της βιοποικιλότητας προς υποστήριξη ενός σαφούς ρόλου για τις SLG στον μηχανισμό παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης του ΠΠΒ μετά το 2020·

    51.

    τάσσεται σθεναρά υπέρ της σημαντικής κλιμάκωσης των προσπαθειών παρακολούθησης, με τη χαλιναγώγηση των νέων τεχνολογιών, του συνόλου των κατάλληλων πηγών δεδομένων και της προγνωστικής μοντελοποίησης στα ολοκληρωμένα συστήματα παρακολούθησης της βιοποικιλότητας, προκειμένου να τεκμηριώνεται η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των διεθνών συμφωνιών και να αποτυπώνεται με ακρίβεια και διαφάνεια ο αντίκτυπος της δράσης στον τομέα της βιοποικιλότητας σε όλα τα επίπεδα·

    52.

    ζητεί οι Προοπτικές για τη βιοποικιλότητα σε παγκόσμιο επίπεδο να κάνουν ρητή αναφορά στη σημασία της συμμετοχής των SLG στην ανάπτυξη και υλοποίηση εθνικών πολιτικών·

    53.

    ενθαρρύνει τη δρομολόγηση ετήσιων συνεδριάσεων πλατφορμών όπου οι SLG θα συνδέονται, θα ανταλλάσσουν απόψεις και θα παρουσιάζουν συλλογικά τη συμβολή τους στο ΠΠΒ μετά το 2020, καθώς και την καθιέρωση διεπαφών με πλατφόρμες, όπως η Παγκόσμια πλατφόρμα για βιώσιμες πόλεις, οι Βιώσιμες πόλεις του Παγκόσμιου Περιβαλλοντικού Ταμείου, η BIODEV 2030, το Πρόγραμμα αναδυόμενων και βιώσιμων πόλεων της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, το Πράσινο Τείχος Πόλεων του FAO και η Πλατφόρμα τοποκεντρικών δεσμεύσεων της CBD·

    54.

    προκρίνει την απόφαση της COP15 για την πλήρη συμμετοχή των SLG στο ΠΠΒ μετά το 2020, συμπεριλαμβανομένης μιας ανανεωμένης απόφασης X/22 που θα οριοθετεί ένα σχέδιο δράσης των SLG για τη βιοποικιλότητα και θα επιταχύνει μια «παγκυβερνητική προσέγγιση» όσον αφορά την κάθετη συνεργασία μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνοχή των πολιτικών και να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό τους με σκοπό την εκπλήρωση του Οράματος για το 2050 και της αποστολής για το 2030·

    55.

    υποστηρίζει τη σύσταση του Επικουρικού Οργάνου για την Εφαρμογή (SBI) «Σχετικά με τη συνεργασία με τις υποεθνικές και τις τοπικές αρχές για την ενίσχυση της εφαρμογής του Παγκόσμιου Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα» και ζητεί να διεξαγάγει το εν λόγω όργανο ενδιάμεση αξιολόγηση του ρόλου των SLG στην εφαρμογή του ΠΠΒ μετά το 2020 και της μακροπρόθεσμης προσέγγισης όσον αφορά την ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας·

    56.

    τονίζει τη σημαντική συνεργασία με βασικούς διεθνείς εταίρους (7) στο πλαίσιο της «Διαδικασίας του Εδιμβούργου για τις SLG σχετικά με την ανάπτυξη του ΠΠΒ μετά το 2020» και της επικείμενης 7ης Παγκόσμιας Συνόδου των Υποεθνικών και των Τοπικών Αρχών όσον αφορά την εδραίωση των SLG ως συνιστώσας ενός αποτελεσματικού ΠΠΒ μετά το 2020·

    57.

    δεσμεύεται να έχει προορατική συμμετοχή στην υλοποίηση του ΠΠΒ μετά το 2020 και της Στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, καθώς και στην προετοιμασία ενός ευθυγραμμισμένου και φιλόδοξου σχεδίου δράσης της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα.

    Βρυξέλλες, 14 Οκτωβρίου 2020.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

    Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ


    (1)  Όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης που βρίσκονται κάτω από το εθνικό επίπεδο αναφέρονται με τη διατύπωση «υποεθνικές κυβερνήσεις, δήμοι και λοιπές τοπικές αρχές για τη βιοποικιλότητα (SLG), στο παγκόσμιο πλαίσιο, και με τη διατύπωση «τοπικές και περιφερειακές αρχές» (ΟΤΑ), στο ενωσιακό πλαίσιο.

    (2)  COM(2020) 80 final, COR (2020) 01361 (ΕΕ C 324 της 1.10.2020, σ. 58).

    (3)  Xie, L., Bulkeley, H. (2020). City for Biodiversity: The Roles of Nature-Based Solutions in European Cities (Πόλη βιοποικιλότητας: Ο ρόλος των λύσεων που βασίζονται στη φύση στις ευρωπαϊκές πόλεις), NATURVATION.

    (4)  NAT (2019) 4601 (ΕΕ C 324 της 1.10.2020, σ. 48).

    (5)  ΕτΠ (2020), Χρηματοδότηση της δράσης για τη βιοποικιλότητα: ευκαιρίες και προκλήσεις για τις υποεθνικές κυβερνήσεις της ΕΕ.

    (6)  Βλέπε «Zero Draft of the Post-2020 GBF» (Αρχικό σχέδιο του ΠΠΒ μετά το 2020), https://www.cbd.int/article/2020-01-10-19-02-38

    (7)  Όπως η Ομάδα Ηγετικών Υποεθνικών Αρχών (GoLS), το ICLEI, οι Regions4 και οι Κυβερνήσεις της Σκοτίας και του Κεμπέκ.


    Top