—

έχοντας υπόψη το κεφάλαιο σχετικά με το χρέος και τη βιωσιμότητα του χρέους του προγράμματος δράσης της Αντίς Αμπέμπα (1),

—

έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, της 22ας Ιουλίου 2014, της 2ας Αυγούστου 2016 και της 31ης Ιουλίου 2017 σχετικά με τη βιωσιμότητα του εξωτερικού χρέους και την ανάπτυξη,

—

έχοντας υπόψη τις αρχές της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) για υπεύθυνες κρατικές δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις,

—

έχοντας υπόψη τον χάρτη πορείας της UNCTAD για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους (Απρίλιος 2015),

—

έχοντας υπόψη τις επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές της G20 για τη βιώσιμη χρηματοδότηση,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 68/304 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 9ης Σεπτεμβρίου 2014, με τίτλο «Προς τη θέσπιση πολυμερούς νομικού πλαισίου για διαδικασίες αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους»,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 69/319 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 10ης Σεπτεμβρίου 2015, για τις βασικές αρχές στις διαδικασίες αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους,

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για το εξωτερικό χρέος και τα ανθρώπινα δικαιώματα,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Μαΐου 2015, σχετικά με τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης (2), ιδίως τις παραγράφους 10, 26, 40, 46 και 47,

—

έχοντας υπόψη τις εκθέσεις της ομάδας προβληματισμού «Global Financial Integrity», στις οποίες υπολογίζεται το μέγεθος και η σύνθεση των παράνομων χρηματοδοτικών ροών,

—

έχοντας υπόψη τον βελγικό νόμο της 12ης Ιουλίου 2015 για την καταπολέμηση των δραστηριοτήτων των λεγόμενων ταμείων-όρνεων (vulture funds της 11ης Σεπτεμβρίου 2015),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A8-0129/2018),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίλυση των προβλημάτων δημόσιου χρέους των αναπτυσσομένων χωρών αποτελεί σημαντικό στοιχείο της διεθνούς συνεργασίας και μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) στις αναπτυσσόμενες χώρες·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες η επίτευξη των ΣΒΑ απαιτεί τεράστιες επενδύσεις και ότι, στον τομέα αυτό, το ετήσιο έλλειμμα εκτιμάται σε 2,5 περίπου τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (3)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάνεια αποτελούν πιθανή πηγή αναπτυξιακής χρηματοδότησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάνεια πρέπει να είναι υπεύθυνα και προβλέψιμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος του δανεισμού πρέπει να αντισταθμίζεται πλήρως από την απόδοση των σχετικών επενδύσεων καθώς και ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με το χρέος πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά και να αντιμετωπιστούν·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών κατά τις δεκαετίες του 80 και του 90 και μια ευρεία εκστρατεία για την ελάφρυνση του χρέους οδήγησαν το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα να δρομολογήσουν την πρωτοβουλία υπέρ των υπερχρεωμένων φτωχών χωρών (HIPC) και την πολυμερή πρωτοβουλία ελάφρυνσης του χρέους (MDRI), με σκοπό να σημειωθεί πρόοδος προς την κατεύθυνση της επίτευξης των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρωτοβουλίες HIPC και (MDRI δεν επαρκούν για να τεθεί τέρμα στην κρίση χρέους·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω πρωτοβουλίες και η έκρηξη στις τιμές των πρώτων υλών έχουν ενισχύσει τα δημόσια οικονομικά πολλών αναπτυσσόμενων χωρών και ότι τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια που ισχύουν μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 υποστήριξαν επίσης τη βιωσιμότητα του χρέους· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι τιμές των βασικών προϊόντων έχουν μειωθεί από το 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια νέα κρίση χρέους έχει αρχίσει να πλήττει τις φτωχότερες χώρες, με τη Μοζαμβίκη, το Τσαντ, το Κονγκό και τη Γκάμπια να βρίσκονται σε αδυναμία αποπληρωμής·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση χρέους που προκαλείται από την πτώση των τιμών των πρώτων υλών και από τις ασταθείς ροές κεφαλαίων συνιστά σταθερή απειλή κατά της βιωσιμότητας του χρέους, ιδίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες εξακολουθούν να εξαρτώνται από τις εξαγωγές πρώτων υλών·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των αναπτυσσόμενων χωρών που έχουν χαρακτηριστεί από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα ως χώρες που αντιμετωπίζουν μη βιώσιμο χρέος ή διατρέχουν μέτριο έως υψηλό σχετικό κίνδυνο και ότι οι περισσότερες χώρες χαμηλού εισοδήματος συγκαταλέγονται πλέον σε μία από αυτές τις κατηγορίες·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το ΔΝΤ το ύψος του διάμεσου χρέους στην υποσαχάρια Αφρική έχει σημειώσει ραγδαία αύξηση, από το 34 % του ΑΕγχΠ το 2013 στο 48 % το 2017·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιθιοπίας, της Γκάνα και της Ζάμπια, το ύψος του χρέους είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 50 % του ΑΕγχΠ, και ότι αυτό αποτελεί σημαντική δανειακή επιβάρυνση, λαμβανομένης υπόψη της χαμηλής φορολογικής βάσης των περισσότερων αφρικανικών χωρών·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξυπηρέτηση του χρέους ως ποσοστό επί των δημόσιων δαπανών αυξήθηκε σημαντικά από το 2013, γεγονός που περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τις ευκαιρίες για δημόσιες επενδύσεις·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν σημειωθεί βαθιές αλλαγές στο παγκόσμιο τοπίο του δημόσιου χρέους, με σημαντικούς συντελεστές την Κίνα και νεοεμφανιζόμενους ιδιώτες επενδυτές·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνθεση του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών έχει μεταβληθεί, και ότι οι ιδιώτες πιστωτές και οι εμπορικοί όροι διαδραματίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο, ενώ η αυξανόμενη έκθεση στην αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών έχει αντίκτυπο στη διατηρησιμότητα του χρέους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δάνειο σε εθνικό νόμισμα εξαλείφει μεν τους συναλλαγματικούς κινδύνους, αλλά η έλλειψη εθνικού κεφαλαίου μπορεί να καταστήσει δυσμενή ή πρακτικά ανέφικτη αυτή την επιλογή·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ των απειλών για τη βιωσιμότητα του χρέους συγκαταλέγονται οι πτώσεις των εμπορικών συναλλαγών, οι φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, οι αντίξοες εξελίξεις και η αστάθεια των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά και οι ανεύθυνες δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις, η κακή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών και η διαφθορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματικότερη κινητοποίηση των εγχώριων πόρων προσφέρει μεγάλες δυνατότητες για βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι ικανότητες των φορολογικών διοικήσεων και να διασφαλιστεί η μεταφορά γνώσεων στις χώρες εταίρους·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της UNCTAD για υπεύθυνες κρατικές δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις και οι επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές της G20 για τη βιώσιμη χρηματοδότηση συνιστούν μια χρήσιμη συμβολή στη θέσπιση ενός κανονιστικού πλαισίου, αλλά ότι οι ανεύθυνες πρακτικές πρέπει κατά προτεραιότητα να απαγορευτούν μέσω διαφανών κανόνων, αποτρεπτικών ρυθμίσεων και σε δικαιολογημένες περιπτώσεις, επίσης κυρώσεων·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιωσιμότητα του χρέους των κρατών δεν εξαρτάται μόνο από το συσσωρευμένο τους χρέος, αλλά και από άλλους παράγοντες, όπως τις άμεσες και έμμεσες οικονομικές εγγυήσεις (ενδεχόμενες υποχρεώσεις) εκ μέρους των ενδιαφερομένων κρατών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα συχνά συνεπάγονται σχετικές εγγυήσεις, ενδεχομένως συνοδευόμενες από σημαντικούς μελλοντικούς κινδύνους διάσωσης τραπεζών·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους δεν πρέπει να εστιάζει αποκλειστικά σε οικονομικούς παράγοντες όπως οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης του κράτους και η ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους του, αλλά να λαμβάνει επίσης υπόψη τις επιπτώσεις της επιβάρυνσης του χρέους στην ικανότητα της χώρας για σεβασμό όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της χρήσης των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) στις αναπτυσσόμενες χώρες στο πλαίσιο μέσων όπως το Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο και το Σύμφωνο της G20 για την Αφρική θα μπορούσε να επιτείνει το δημόσιο χρέος· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδυτές συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προστατεύονται στο πλαίσιο διμερών επενδυτικών συνθηκών, ιδίως μέσω μηχανισμών επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτών-κράτους οι οποίοι τους δίνουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν δικαστικά κατά των κρατών υποδοχής·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη την πρακτική της σύναψης απεχθών χρεών από καθεστώτα για να διευκολύνουν πρακτικές διαφθοράς ή άλλες παράνομες πράξεις, που είναι γνωστές ως τέτοιες από τους πιστωτές, με αποτέλεσμα σημαντική επιβάρυνση για τον λαό, ιδίως τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια για τα δάνεια που χορηγούνται στις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της λογοδοσίας για τη δανειοδότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη διαφάνειας αποτέλεσε βασικό συντελεστή ενίσχυσης των ανεύθυνων δανείων προς τη Μοζαμβίκη, που χορηγήθηκαν χωρίς να διενεργηθούν σοβαροί έλεγχοι όσον αφορά την ικανότητα της χώρας να τα αποπληρώσει και, στη συνέχεια, κρατήθηκαν κρυφά από τις χρηματοπιστωτικές αγορές και από τον λαό της Μοζαμβίκης·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ως απεχθές χρέος ορίζεται το χρέος που έχει συνάψει ένα καθεστώς για τη χρηματοδότηση ενεργειών που αντιβαίνουν στα συμφέροντα των πολιτών του κράτους, και αυτό εις γνώσιν των πιστωτών, και ότι πρόκειται για προσωπικό χρέος του καθεστώτος που το συνήψε με πιστωτές εν πλήρη επιγνώσει των προθέσεων του δανειολήπτη· λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι δεν υπάρχει συναίνεση όσον αφορά την έννοια του απεχθούς χρέους, λόγω της έντονης αντίδρασης ορισμένων πιστωτών·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητοποίηση των εγχώριων πόρων παρεμποδίζεται από την φοροδιαφυγή και τον επιζήμιο φορολογικό ανταγωνισμό και, κυρίως, τη μεταφορά των κερδών των πολυεθνικών εταιρειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διάβρωση της φορολογικής βάσης και τη μεταφορά των κερδών (BEPS) είναι ευπρόσδεκτη, αλλά ανεπαρκής απάντηση στο φαινόμενο αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαία η σύσταση ενός διακυβερνητικού φορέα για τη φορολογική συνεργασία υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, ώστε να μπορέσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες να συμμετάσχουν εξίσου στην παγκόσμια μεταρρύθμιση των υφιστάμενων διεθνών φορολογικών κανόνων, όπως αναφέρεται στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2016 σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος (4)·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές από τις αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες χώρες εκτιμώνται σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως και ότι αφαιρούν συνεχώς από τις χώρες αυτές εθνικούς πόρους, ειδικότερα εκείνους που είναι αναγκαίοι για την επίτευξη των ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ροές αυτές ενεργούν ως κινητήριος δύναμη για την εξωτερική δανειοληψία και υπονομεύουν την ικανότητα αποπληρωμής των οφειλών·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 και του προγράμματος δράσης της Αντίς Αμπέμπα συνεπάγεται την εξέταση νέων δυνατοτήτων χρηματοδότησης των ΣΒΑ, όπως η θέσπιση φόρων επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και φόρου επί των συναλλαγών σε ξένο νόμισμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (ΤΔΔ), η επιβολή φόρου ύψους 0,1 τοις εκατό επί των συναλλαγών σε ξένο νόμισμα θα χρηματοδοτήσει εύκολα τους ΣΒΑ σε όλες τις χώρες χαμηλού εισοδήματος και στις χώρες χαμηλότερου μέσου εισοδήματος (5)·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη καταπολέμησης των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών με σκοπό την οριστική εξάλειψή τους έως το 2030, μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης και την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας μέσω μέτρων διευκόλυνσης της γνωστοποίησης των φορολογικών δεδομένων στις αρμόδιες αρχές και της φορολογικής διαφάνειας τόσο στις χώρες προέλευσης όσο και στις χώρες προορισμού·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισχύουσες ρυθμίσεις για τον χειρισμό των περιπτώσεων αθέτησης πληρωμών εξυπηρέτησης του χρέους από τα κράτη διαφέρουν θεμελιωδώς από τις διαδικασίες αφερεγγυότητας που ισχύουν για τις επιχειρήσεις που υπόκεινται σε εθνικά δικαστήρια, υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει αμερόληπτος διαιτητής ενώπιον δικαστηρίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι βραχυπρόθεσμα δάνεια, που συνδέονται με όρους και εκταμιεύονται σε δόσεις, παρέχονται από το ΔΝΤ, αποστολή του οποίου είναι η εξασφάλιση της σταθερότητας του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λέσχη του Παρισιού των κρατών πιστωτών λαμβάνει αποφάσεις μόνο για την ελάφρυνση του χρέους με βάση την επίσημη διμερή δανειοδότηση εκ μέρους των μελών της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λέσχη του Λονδίνου των ιδιωτών πιστωτών λαμβάνει αποφάσεις μόνο σχετικά με τα δάνεια εμπορικών τραπεζών που έχουν χορηγήσει τα μέλη της· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει μόνιμο φόρουμ για συντονισμένη λήψη αποφάσεων σχετικά με την αναδιάρθρωση χρεών στο οποίο να συμμετέχουν όλοι οι πιστωτές χώρας απειλούμενης με χρεοκοπία·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΔΝΤ εξακολουθεί να αποτελεί το βασικό φόρουμ για τη συζήτηση θεμάτων που αφορούν την αναδιάρθρωση δημοσίου χρέους, με σημαντική επιρροή στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ταμεία-όρνεα, τα οποία προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οφειλέτες, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, και παρεμβαίνουν στο πλαίσιο διαδικασιών αναδιάρθρωσης των χρεών τους, δεν πρέπει να απολαμβάνουν νομική και δικαστική στήριξη για τις καταστροφικές αυτές δραστηριότητες και ότι πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα ως προς αυτό·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μολονότι η ελάφρυνση του χρέους παρέχει νέες ευκαιρίες στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, πρέπει να σημειωθεί ότι πρόκειται για εφάπαξ παρέμβαση προκειμένου να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους και δεν αντιμετωπίζει τα βασικά αίτια της συσσώρευσης μη βιώσιμου χρέους, καθώς και ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν πρωτίστως προκλήσεις όπως η διαφθορά, οι αδύναμοι θεσμοί, και η τρωτότητα σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς·

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.