ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 7.7.2017

COM(2017) 372 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Ενδέκατη ετήσια έκθεση 2016 σχετικά με την υλοποίηση της κοινοτικής βοήθειας δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 389/2006 του Συμβουλίου, της 27ης Φεβρουαρίου 2006, για τη σύσταση μέσου χρηματοδοτικής στήριξης για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Ενδέκατη ετήσια έκθεση 2016 σχετικά με την υλοποίηση της κοινοτικής βοήθειας δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 389/2006 του Συμβουλίου, της 27ης Φεβρουαρίου 2006, για τη σύσταση μέσου χρηματοδοτικής στήριξης για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας

1.Εισαγωγή

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 389/2006 του Συμβουλίου 1 («κανονισμός για τη βοήθεια») αποτελεί τη βάση για την παροχή βοήθειας προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα (TΚΚ) και απαιτεί την υποβολή ετήσιας έκθεσης προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η παρούσα έκθεση αφορά το 2016.

2.Προγραμματισμός της βοήθειας

Από το 2006 έως το τέλος του 2016 είχε προγραμματιστεί ποσό ύψους 450,2 εκατ. EUR για την υλοποίηση ενεργειών βάσει του κανονισμού για τη βοήθεια. Το ποσό που δεσμεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2016 για το ετήσιο πρόγραμμα του 2016 ήταν 33.408.392 EUR 2 . Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για την περίοδο 2014-2020 προσφέρει πολυετή προοπτική στο πρόγραμμα και προβλέπει σταθερή, ετήσια χρηματοδότηση. Το πρόγραμμα βοήθειας έχει, ωστόσο, προσωρινό χαρακτήρα, αφού στόχος του είναι να διευκολύνει την επανένωση της Κύπρου και, τόσο ο κανονισμός για τη βοήθεια όσο και ο κανονισμός αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου 3 για τον καθορισμό του ΠΔΠ, επιτρέπουν την αναθεώρησή του σε περίπτωση επανένωσης.

3.Μηχανισμοί υλοποίησης

Το πρόγραμμα υλοποιείται στις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας όπου η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκεί ουσιαστικό έλεγχο και όπου η εφαρμογή του κεκτημένου έχει ανασταλεί προσωρινά κατ’ εφαρμογή του πρωτοκόλλου 10 της Συνθήκης προσχώρησης. Η βοήθεια υλοποιείται κυρίως μέσω άμεσης διαχείρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά η διαχείριση ορισμένων έργων γίνεται έμμεσα από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξη (ΕΤΑΑ) και το Βρετανικό Συμβούλιο.

Η Επιτροπή υλοποιεί το πρόγραμμα σε ένα μοναδικό πολιτικό, νομικό και διπλωματικό πλαίσιο. Για να μπορέσει η Επιτροπή να υλοποιήσει το πρόγραμμα με βάση τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, απαιτούνται ορισμένες ad hoc ρυθμίσεις. Υπό κανονικές συνθήκες, τα προγράμματα βοήθειας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ περιλαμβάνουν συμφωνίες με τη δικαιούχο κυβέρνηση που προσδιορίζουν το νομικό πλαίσιο της αναπτυξιακής βοήθειας. Τέτοιου είδους συμφωνίες δεν μπορούν να συναφθούν σχετικά με τη βοήθεια προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η διαχείριση και ο μετριασμός του εγγενούς κινδύνου είναι μέρος της ευθύνης της Επιτροπής, ενώ τα μέτρα που εγκρίνονται περιλαμβάνουν εντατική παρακολούθηση των συμβάσεων και παροχή υποστήριξης προς τους δικαιούχους, αναθεωρημένους όρους πληρωμής και προσεκτική προσέγγιση όσον αφορά τη χρήση τραπεζικών εγγυήσεων. Η βοήθεια περιλαμβάνει στήριξη με τη μορφή σημαντικού ποσού επιχορηγήσεων, για την οποία απαιτείται διαχείριση με εντατική χρήση πόρων.

Για να εξασφαλιστεί η επιτυχής και βιώσιμη υλοποίηση στο περιβάλλον αυτό, η τουρκοκυπριακή κοινότητα πρέπει να δεσμευθεί πλήρως ως προς την προετοιμασία της σταδιακής εφαρμογής του κεκτημένου μετά από τη διευθέτηση.

Η ομάδα διαχείρισης του προγράμματος δραστηριοποιείται μέσω του γραφείου υποστήριξης του προγράμματος της ΕΕ (EUPSO) στο βόρειο τμήμα της Λευκωσίας. Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής στην Κύπρο διοργανώνει επίσης συναντήσεις, σεμινάρια και συνεντεύξεις Τύπου και επικοινωνεί με το κυπριακό κοινό σε όλο το νησί, μεταξύ άλλων σχετικά και με το πρόγραμμα βοήθειας, αλλά και μέσω του «Infopoint» της ΕΕ, το οποίο μάλιστα χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος βοήθειας.

4.Υλοποίηση κατά την περίοδο αναφοράς

4.1.Γενική επισκόπηση

Η Επιτροπή εξακολουθεί να εφαρμόζει τον κανονισμό για τη βοήθεια, με γενικότερο στόχο τη στήριξη της επανένωσης. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να προσαρμόσει το πρόγραμμα ως αποτέλεσμα σύναψης τυχόν συμφωνιών στο πλαίσιο των συνομιλιών διευθέτησης, ανελήφθη δε δράση για να χρηματοδοτηθεί το άνοιγμα δύο νέων σημείων διέλευσης ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Οι εργασίες κατά το 2016 περιλάμβαναν τη συνέχιση ορισμένων καθιερωμένων και επιτυχημένων έργων, όπως είναι οι υποτροφίες της ΕΕ και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης για τη στήριξη της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων και της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.

Η συνδρομή σε οικονομικούς τομείς νευραλγικής σημασίας, ως προετοιμασία για τη διευθέτηση, ενισχύθηκε μέσω έργων για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, καθώς και των αγροτικών και των ανθρώπινων πόρων.

Εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικά κενά όσον αφορά την ικανότητα των δικαιούχων να εφαρμόσουν αποτελεσματικά το κεκτημένο και απαιτείται ευρείας κλίμακας προσαρμογή για την επίτευξη αυτού του στόχου. Ωστόσο, η τουρκοκυπριακή κοινότητα κατανοεί σαφέστερα τις προκλήσεις.

Η παροχή επιχορήγησης εξακολουθεί να αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του προγράμματος. Η Επιτροπή εξακολούθησε να προσφεύγει στην εξωτερική ανάθεση, για να διασφαλιστεί ότι οι επιχορηγήσεις καταβάλλονται στους δικαιούχους με έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο.

Από το 2008, μια μονάδα διαχείρισης έργου (ΜΔΕ), η οποία συστάθηκε βάσει σύμβασης παροχής υπηρεσιών τεχνικής βοήθειας, παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης της εφαρμογής των προγραμμάτων επιχορηγήσεων. Η εν λόγω ΜΔΕ εξακολουθεί να προσφέρει πολύτιμη βοήθεια στην Επιτροπή όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αξιοπιστίας της επιχειρησιακής διαχείρισης, την υλοποίηση και την παρακολούθηση των προγραμμάτων επιχορηγήσεων.

Ένα εκκρεμές ζήτημα αφορά την κατασκευή του δικτύου αποχέτευσης της Αμμοχώστου. Η σχετική σύμβαση λύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2013 από την Επιτροπή. Η διαφορά με τον πρώην εργολάβο δεν έχει επιλυθεί. Ωστόσο, το 2016, μια τεχνική εταιρία που προσέλαβε η Επιτροπή πραγματοποίησε διεξοδική μελέτη σχετικά με τα αναγκαία έργα αποκατάστασης, το κόστος τους και τη σχετική συγγραφή υποχρεώσεων. Η μελέτη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης.

Στο τέλος του έτους, ήταν σε ισχύ συνολικά 252 συμβάσεις βάσει του προγράμματος.

Όσον αφορά τα διοικητικά της Επιτροπής, τα καθήκοντα και οι πόροι της τέως Ειδικής Ομάδας για την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα μεταφέρθηκαν το 2016 στην Υπηρεσία Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (SRSS) της Γενικής Γραμματείας. Η SRSS είναι επιφορτισμένη με τον συντονισμό του έργου όλων των υπηρεσιών της Επιτροπής που συμμετέχουν στην υποστήριξη της διαδικασίας διευθέτησης του Κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Μαζί με την ομάδα που υποστηρίζει τον προσωπικό εκπρόσωπο του Προέδρου Juncker, αποτέλεσε τη νέα διοικητική μονάδα «Στήριξη για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος». Η μεταφορά αυτή δεν μετέβαλε την εντολή που είχε δοθεί στην Επιτροπή δυνάμει του κανονισμού για τη βοήθεια.

4.2.Πρόοδος ανά στόχο

Ο συνολικός στόχος του προγράμματος βοήθειας είναι να διευκολύνει την επανένωση της Κύπρου προάγοντας την οικονομική ανάπτυξη της ΤKK, με ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική ολοκλήρωση της νήσου, τη βελτίωση των επαφών των δύο κοινοτήτων, τόσο μεταξύ τους όσο και με την ΕΕ, και την προετοιμασία για την υιοθέτηση του κεκτημένου. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν το 2016 για την επίτευξη καθενός από τους στόχους του κανονισμού για τη βοήθεια.

4.2.1.Στόχος 1: Ανάπτυξη και αναδιάρθρωση υποδομών

Το τμήμα του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού του δικτύου επόμενης γενιάς για την παροχή υπηρεσιών δεδομένων (διαδικτύου), το οποίο είχε ήδη παραληφθεί προσωρινά, λειτουργούσε χωρίς σοβαρά συμβάντα. Ωστόσο, η ενότητα τιμολόγησης που απαιτούνταν για την παροχή φωνητικών υπηρεσιών δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις με τον προμηθευτή σχετικά με τον τρόπο και τον χρόνο διενέργειας των τελικών δοκιμών για την έκδοση πιστοποιητικού προσωρινής παραλαβής του όλου έργου το 2017.

Η τεχνική βοήθεια σχετικά με την οδική ασφάλεια συνεχίστηκε προκειμένου να συνοδεύσει τον δικαιούχο στις μεταρρυθμίσεις στον εν λόγω τομέα. Κατόπιν ενδελεχούς αξιολόγησης της κατάστασης, δόθηκε έμφαση στην τροποποίηση της διαδικασίας ταξινόμησης οχημάτων ως το πρώτο στάδιο για τη δημιουργία ενός συστήματος επιθεώρησης οχημάτων που να είναι ευθυγραμμισμένο με τα διεθνή πρότυπα.

Ο δικοινοτικός σταθμός επεξεργασίας λυμάτων (ΣΕΛ) της Λευκωσίας στη Μια Μηλιά/Haspolat παράγει καθαρές εκροές από το 2012, αλλά μένει να υλοποιηθούν ορισμένα συναφή έργα. Ο σχεδιασμός του νέου κεντρικού αγωγού λυμάτων που θα εξυπηρετεί ολόκληρη τη Λευκωσία και θα συνδέεται με τον δικοινοτικό ΣΕΛ έχει προχωρήσει αρκετά, δρομολογήθηκε δε η δημοπράτηση έργου κατασκευής του αγωγού. Οι δύο κοινότητες κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με την κοινοχρησία των επεξεργασμένων εκροών του ΣΕΛ· η μελέτη σκοπιμότητας και ο σχεδιασμός του συστήματος διανομής μέχρι τη νεκρή ζώνη βρίσκονται σε εξέλιξη, παράλληλα με τη συνδρομή για την προώθηση της γεωργικής χρήσης της σταθεροποιημένης λυματολάσπης που παράγεται από τον ΣΕΛ.

Το 2016, ένα τεχνικό γραφείο εκπόνησε τη μελέτη προσδιορισμού των αναγκαίων έργων αποκατάστασης στα δίκτυα αποχέτευσης της Αμμοχώστου και του σχετικού κόστους. Η μελέτη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης.

Η συνδρομή στον τομέα στερεών αποβλήτων συνεχίστηκε μέσω διαφόρων δράσεων. Η νέα εγκατάσταση αποστείρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων καθυστέρησε να υλοποιηθεί καθώς οι εγκαταστάσεις του δικαιούχου δεν ήταν έτοιμες να δεχθούν τον νέο εξοπλισμό. Το ζήτημα τελικά επιλύθηκε και η υλοποίηση του έργου είχε ξεκινήσει και πάλι πριν το τέλος του έτους. Επίσης, καταρτίστηκε συγγραφή υποχρεώσεων για την επέκταση του χώρου υγειονομικής ταφής Κουτσοβέντη/Güngör, συμπεριλαμβανομένων των προδιαγραφών για μονάδα επεξεργασίας στραγγισμάτων. Παραδόθηκαν τέσσερα απορριμματοφόρα, προς ενίσχυση του στόλου που έχουν στη διάθεσή τους οι τοπικές κοινότητες για τη μεταφορά των αποβλήτων στον κεντρικό ΧΥΤΑ. Ωστόσο, για την υλοποίηση πρόσθετων επενδύσεων σε απορριμματοφόρα, καθώς και σε άλλες υποδομές διαχείρισης αποβλήτων (σταθμούς μεταφόρτωσης, κλείσιμο παράνομων χωματερών), χρειάζεται περαιτέρω προετοιμασία εκ μέρους του δικαιούχου. Έχει προετοιμαστεί και δημοπρατηθεί έργο για τη δημιουργία συστήματος συλλογής, μεταφοράς και κεντρικής επεξεργασίας ζωικών υποπροϊόντων που είναι τα πλέον επικίνδυνα για την υγεία του ανθρώπου. Τέλος, υπήρξε μέριμνα για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων, σε προγράμματα επιχορηγήσεων που στηρίζουν την κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές κοινότητες.

Ο δικαιούχος ενημέρωσε την Επιτροπή ότι επιθυμούσε να αναλάβει την ολοκλήρωση της κατασκευής κέντρων ενημέρωσης και διαχείρισης σε τέσσερις δυνητικές περιοχές Natura 2000 με δικό του προϋπολογισμό. Τα εν λόγω μερικώς κατασκευασθέντα κτήρια αποτέλεσαν αντικείμενο σύμβασης που λύθηκε το 2011 και επρόκειτο να ολοκληρωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας ανάθεσης αρμοδιοτήτων με το UNDP, η οποία υπεγράφη το 2014.

4.2.2.Στόχος 2: Προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης

Το έργο τεχνικής βοήθειας προς τον ιδιωτικό τομέα (TAPS), που δρομολογήθηκε τον Νοέμβριο του 2015, συνεχίστηκε. Στόχος του έργου είναι η προώθηση της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Παρέχει τεχνική βοήθεια σε τοπικούς φορείς για να προετοιμάσουν την εφαρμογή του κεκτημένου σε τομείς που συνδέονται με την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Η στήριξη λαμβάνει τη μορφή αναλυτικών μελετών και χάραξης στρατηγικών, όπως για παράδειγμα την ολοκλήρωση της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Βοηθά, επίσης, τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις να προετοιμαστούν για το κεκτημένο, με τη στήριξη οργανισμών στήριξης των επιχειρήσεων που ενισχύουν την οργανωτική τους ικανότητα και την ικανότητά τους να παρέχουν υπηρεσίες.

Κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου 2016, υπεγράφη ενιαία σύμβαση με εξωτερικό εμπειρογνώμονα: για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας μιας στρατηγικής για την καινοτομία, σύμφωνα με το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», και την έννοια της έξυπνης ανάπτυξης· καθώς και για τη διερεύνηση πιθανών μοντέλων ενσωμάτωσης με τις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης.

Επιπλέον, τον Φεβρουάριο του 2016, υπεγράφη συμφωνία ανάθεσης αρμοδιοτήτων με την ΕΤΑΑ για τη χορήγηση, σε τουρκοκυπριακές εταιρείες, πρόσβασης σε πιστώσεις και την παροχή στήριξης για την ανάπτυξη ικανοτήτων σε συμβούλους τοπικών επιχειρήσεων. Oι επιχειρήσεις στηρίζονται και άμεσα, μέσω επιχορηγήσεων. Είκοσι τέσσερα έργα χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορηγήσεων «Ανάπτυξη των ΜΜΕ: εκσυγχρονισμός προϊόντων και υπηρεσιών», και βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη στα τέλη του 2016.

Στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, δρομολογήθηκε τεχνική βοήθεια για την ανάπτυξη της ικανότητας συμβουλευτικών υπηρεσιών σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, περιλαμβανομένης της χάραξης στρατηγικής. Από τα 39 έργα που ανατέθηκαν το 2013 δυνάμει του 3ου προγράμματος επιχορηγήσεων αγροτικής ανάπτυξης, 13 επιπλέον ολοκληρώθηκαν με επιτυχία το 2016.

Στα μέσα του 2015 ξεκίνησε, και το 2016 συνεχίστηκε, η παροχή τεχνικής βοήθειας για την ενίσχυση της ικανότητας των κτηνιατρικών υπηρεσιών να διασφαλίζουν και να παρακολουθούν τη συμμόρφωση με τα πρότυπα υγείας των ζώων και άλλες υγειονομικές απαιτήσεις για τον έλεγχο των ζωικών ασθενειών και το μελλοντικό εμπόριο ζωικών προϊόντων. Τούτο εξακολουθεί να αποτελεί ιδιαίτερα δύσκολη εργασία.

Δρομολογήθηκε πρόγραμμα μετρολογίας για την ανάπτυξη υπηρεσιών αναλύσεων στην τουρκοκυπριακή κοινότητα σε βαθμό που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βάση για την υποστήριξη της ανάλυσης των τροφίμων και προϊόντων κατά τρόπο σύμφωνο με τις απαιτήσεις του κεκτημένου της ΕΕ σε βασικούς τομείς.

Η 4η πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων δημοσιεύθηκε στις 8 Απριλίου 2016, με προβλεπόμενο προϋπολογισμό ύψους 4,85 εκατ. EUR. Αυτό το νέο πρόγραμμα επιχορηγήσεων προσφέρει στις τοπικές κοινότητες τη δυνατότητα να υποβάλουν προτάσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών. Οι βασικές προτεραιότητες είναι οι υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων, οι υπηρεσίες καθαριότητας και οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες, οι κοινωνικές υπηρεσίες που απευθύνονται σε ηλικιωμένους, γυναίκες, παιδιά και νέους, τα αδέσποτα ζώα, οι διαχειριστικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες καταπολέμησης παρασίτων και η ανάπτυξη ικανοτήτων, καθώς και η ενίσχυση των δομών διαχείρισης. Η αξιολόγηση των προτάσεων που έχουν ληφθεί είναι σε εξέλιξη.

Στον τομέα της εκπαίδευσης, το 2016 χορηγήθηκαν 15 επιχορηγήσεις δυνάμει του προγράμματος για την καινοτομία και την αλλαγή στην εκπαίδευση VI, ύψους 1,5 εκατ. EUR. Στους στόχους του περιλαμβάνονται η ενίσχυση των ικανοτήτων διδασκαλίας/μάθησης, κοινά έργα με ελληνοκυπριακά σχολεία και βελτίωση ικανοτήτων επιχειρηματικότητας και διά βίου μάθησης. Από τα 15 έργα, τα 9 υλοποιούνται από σχολεία και τα 6 από οργανισμούς διά βίου μάθησης.

Ένα νέο πρόγραμμα επιχορηγήσεων ύψους 1,5 εκατ. EUR για την καινοτομία και την αλλαγή στην εκπαίδευση VII δρομολογήθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016, καλύπτει δε τους ίδιους στόχους με την προηγούμενη πρόσκληση υποβολής προτάσεων. Η αξιολόγηση των προτάσεων είναι επίσης σε εξέλιξη.

Το 2016, το δεύτερο έργο τεχνικής βοήθειας για την επαγγελματική εκπαίδευση, την κατάρτιση και την αγορά εργασίας (VETLAM II) επικεντρώθηκε ειδικότερα στην αναθεώρηση και επικαιροποίηση του πλαισίου επαγγελματικών προσόντων και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων των υπηρεσιών απασχόλησης. Το έργο προβλέπεται να λήξει τον Νοέμβριο του 2018.

Με βάση τα αποτελέσματα προηγούμενων εργασιών ανάλυσης, η δεύτερη φάση του προγράμματος οικονομικής παρακολούθησης που υλοποιεί η Παγκόσμια Τράπεζα κατέληξε σε επιπλέον εις βάθος ανάλυση και τεχνική βοήθεια σε σημαντικούς τομείς. Το πρόγραμμα είχε ως επίκεντρο την δημοσιονομική ανάλυση, τους οικονομικά βιώσιμους οργανισμούς δημόσιας διοίκησης, τις οικονομικές και εμπορικές επιπτώσεις της επανένωσης, την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και την κοινωνική ένταξη, καθώς και την μακροοικονομική παρακολούθηση. Το πρόγραμμα προβλέπεται να ολοκληρωθεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2017.

4.2.3.Στόχος 3: Ενθάρρυνση της συμφιλίωσης, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και στήριξη της κοινωνίας των πολιτών

Η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων (ΔΕΑ), η οποία στηρίζεται από το πρόγραμμα βοήθειας μέσω ρύθμισης έμμεσης διαχείρισης με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), συνέχισε το επιτόπιο και το εργαστηριακό της έργο. Μέχρι το τέλος του 2016, από τους συνολικά 2001 αγνοουμένους, η ΔΕΑ προέβη σε εκταφή 1192 λειψάνων, εκ των οποίων 740 έχουν ταυτοποιηθεί γενετικά. Μετά από επιβράδυνση του ποσοστού ταυτοποιήσεων κατά τη διάρκεια του 2015, λόγω ελέγχου των διαδικασιών δοκιμών DNA, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε το 2016 στα υψηλά επίπεδα που είχαν καταγραφεί το 2013 και το 2014. Προκηρύχθηκαν πρόσθετες θέσεις για ερευνητές, τον δε Ιούλιο καταρτίστηκε σχέδιο αρχείου. Τον Φεβρουάριο του 2016, θρησκευτικοί ηγέτες απηύθυναν κοινή έκκληση στους Κυπρίους να δώσουν πληροφορίες. Ένα βιβλίο σχετικά με το έργο των επιστημόνων της ΔΕΑ εκδόθηκε σε τρεις γλώσσες. Το βιβλίο παρουσιάστηκε στην Κύπρο και σε εκδηλώσεις στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού στη Γενεύη και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, όπου οι Πρόεδροι Schulz και Juncker επιβεβαίωσαν εκ νέου την πλήρη υποστήριξή τους για το έργο αυτό, που είναι καθοριστικής σημασίας για τη συμφιλίωση στην Κύπρο. Τον Δεκέμβριο του 2016, η συμφωνία ανάθεσης αρμοδιοτήτων με το UNDP επεκτάθηκε στην παροχή χρηματοδότησης για τις εργασίες της ΔΕΑ και για το 2017, με ποσό ύψους 2,6 εκατ. EUR. Η περαιτέρω στήριξη της ΕΕ στο έργο της ΔΕΑ θα βασιστεί στην επικαιροποιημένη στρατηγική της για την περίοδο 2018-2020. Συνολικά, κατά την περίοδο 2006-2016, η ΕΕ συνέβαλε με ποσοστό μεγαλύτερο του 80% της συνολικής χρηματοδότησης που χορηγήθηκε στη ΔΕΑ από όλους τους χορηγούς.

Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της δικοινοτικής τεχνικής επιτροπής για την πολιτιστική κληρονομιά (TCCH) παρέμεινε βασικό στοιχείο των δράσεων για τη συμφιλίωση και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης που υποστηρίζονται από το πρόγραμμα βοήθειας. Κατά τη διάρκεια του 2016, τα κύρια ορόσημα του προγράμματος περιελάμβαναν την έναρξη των εργασιών συντήρησης στον προμαχώνα Μαρτινέγκο και στα ενετικά τείχη μεταξύ του Πύργου του Ναυστάθμου και του Πύργου του Οθέλλου στην Αμμόχωστο. Το 2016 άρχισαν επίσης οι εργασίες συντήρησης της Αγίας Μαρίνας, μιας μαρωνίτικης εκκλησίας που βρίσκεται σε στρατιωτική περιοχή και που τελικά έγινε προσβάσιμη το 2016. Η πρώτη φάση συντήρησης του Αγίου Παντελεήμονα στο χωριό Μύρτου ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια του 2016.

Τον Δεκέμβριο του 2016 υπεγράφη με το UNDP συμφωνία ανάθεσης για τη φάση 5 του προγράμματος προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στο μέλλον, θα εξακολουθήσει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στη συντήρηση και τη φύλαξη των αποκατασταθέντων χώρων από τις κοινότητες δικαιούχους.

Ανταποκρινόμενη σε πρωτοβουλία των δύο Κυπρίων ηγετών για νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η Επιτροπή ενήργησε ταχέως το 2015 για την ανακατανομή των πόρων που απαιτούνταν για το άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης στη Δερύνεια και στη Λεύκα-Απλίκι. Στις αρχές του 2016 υπεγράφη συμφωνία ανάθεσης αρμοδιοτήτων με το UNDP, για έργα βορείως της Πράσινης Γραμμής, που αναμένεται να ολοκληρωθούν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017.

Η στήριξη της κοινωνίας των πολιτών συνεχίστηκε το 2016. Η τεχνική βοήθεια (Civic Space) -που υποστηρίζει την ανάπτυξη ικανοτήτων στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) και προωθεί τη δικτύωση και τις κοινές δράσεις με ελληνοκυπριακές οργανώσεις και άλλες ΟΚΠ της ΕΕ- συνεχίστηκε το 2016. Οι προσπάθειες επικεντρώθηκαν αρχικώς στη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και στην ενθάρρυνση πρωτοβουλιών ενεργού συμμετοχής στα κοινά μέσω του μηχανισμού «Grow Civic». Επιπλέον, οι δεκαοκτώ επιχορηγήσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων επιχορηγήσεων «Κοινωνία των πολιτών σε δράση IV και V» εξακολούθησαν να είναι σε εξέλιξη το 2016. Με αυτές χρηματοδοτήθηκαν διάφορες δράσεις στους τομείς του περιβάλλοντος, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της τέχνης και του αθλητισμού που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των πολιτών και τις διακοινοτικές ανταλλαγές στους τομείς αυτούς.

Το Φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών (CSF), πλατφόρμα στην οποία οι ΟΚΠ μπορούν να εκφράσουν τις προσδοκίες και τις προτεραιότητές τους, συνεδρίαζε ανά τρίμηνο. Το CSF λειτούργησε ως καταλύτης υποστήριξης και προώθησε την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά. Για έναν ολόκληρο μήνα, από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά δράσεις ΟΚΠ, υπό την επωνυμία «Open Door Festival». Στόχος τους ήταν να ενημερωθεί το κοινό για τις τρέχουσες και τις παλαιότερες εκδηλώσεις και να προωθηθεί ο εθελοντισμός μεταξύ των πολιτών όλων των ηλικιών. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, 40 και πλέον ενώσεις, ιδρύματα, πλατφόρμες, πρωτοβουλίες και ακτιβιστές παρουσιάστηκαν στο κοινό και διοργάνωσαν 80 και πλέον εκδηλώσεις, π.χ. ημέρες επίσκεψης για το κοινό και άλλες εκδηλώσεις που απευθύνονταν στις τοπικές κοινότητες.

4.2.4.Στόχος 4: Προσέγγιση της τουρκοκυπριακής κοινότητας στην ΕΕ

Η διαχείριση των υποτροφιών της ΕΕ ανατέθηκε στο Βρετανικό Συμβούλιο για τα ακαδημαϊκά έτη 2014-16. Η ρύθμιση αυτή παρατάθηκε για τρία επιπλέον έτη βάσει συμφωνίας ανάθεσης που υπεγράφη με το Βρετανικό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2016, η οποία καλύπτει τα ακαδημαϊκά έτη 2017-20. Το ποσό των 1,92 εκατ. EUR που ήταν διαθέσιμο στο πλαίσιο της πρόσκλησης του 2016 επέτρεψε τη χρηματοδότηση 151 υποτροφιών για το ακαδημαϊκό έτος 2016/2017. Οι υποτροφίες αυτές υποστήριξαν νέους φοιτητές κατά το πρώτο έτος των προπτυχιακών σπουδών, μεταπτυχιακούς φοιτητές σε προγράμματα μάστερ και διδακτορικών, καθώς και ερευνητές και επαγγελματίες, για την περαιτέρω ανάπτυξη των γνώσεων και των δεξιοτήτων τους, σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ. Από το 2007, το πρόγραμμα υποτροφιών έχει εξασφαλίσει πρόσβαση σε υποτροφίες σε 1.000 και πλέον Τουρκοκύπριους φοιτητές και επαγγελματίες. Η συνέχιση του εν λόγω προγράμματος θεωρείται ζωτικής σημασίας. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων διαχείρισης του προγράμματος υποτροφιών, το Βρετανικό Συμβούλιο διοργάνωσε ημερίδες με θέμα «Σπουδές στην Ευρώπη» για την παροχή πληροφοριών στους φοιτητές σχετικά με τις δυνατότητες σπουδών στην ΕΕ. Επίσης συνέχισε να αναπτύσσει δίκτυο αποφοίτων και θα παρακολουθεί τον μεσοπρόθεσμο αντίκτυπο, για παράδειγμα το ποσοστό επιστροφής φοιτητών στην Κύπρο και το ποσοστό επιτυχίας στην εξεύρεση απασχόλησης.

Η ζήτηση για πληροφόρηση σχετικά με την ΕΕ στην τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι μεγάλη. Το «Infopoint» της ΕΕ, η διαχείριση του οποίου γίνεται από κοινού με την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, άρχισε να λειτουργεί στις αρχές του 2015 με συνολικό προϋπολογισμό 1.545.000 EUR για περίοδο 30 μηνών. Εξασφάλισε σημαντική προβολή για την ΕΕ, τις πολιτικές της και το πρόγραμμα βοήθειας. Μέχρι σήμερα, το Infopoint της ΕΕ έχει διοργανώσει πάνελ και εκδηλώσεις για διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένου του περιβάλλοντος (νερό, ενέργεια, διαχείριση των αποβλήτων -μεταξύ άλλων και ανακύκλωση- και τη βιοποικιλότητα), της βιολογικής γεωργίας, της υγείας & ασφάλειας στο χώρο εργασίας, της ασφάλειας των τροφίμων, της καλής μεταχείρισης των ζώων και της υγείας των ζώων. Επίσης, έχει καλύψει θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, τα δικαιώματα των παιδιών, η ισότητα των φύλων, τα δικαιώματα των ΛΟΑΔ και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Το 2016, το Infopoint της ΕΕ διοργάνωσε 47 εκδηλώσεις (εκ των οποίων 35 στη Λευκωσία), στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η Ημέρα της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα κατά του ρατσισμού, η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Νεολαίας & η Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας, η Ευρωπαϊκή Νύχτα των Ερευνητών, η Ημέρα Κατά της Εμπορίας Ανθρώπων, η Εβδομάδα Κινητικότητας και οδικής ασφάλειας, η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού και η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα ΜΜΕ. Οι εκδηλώσεις αυτές συγκέντρωσαν πάνω από 4.382 συμμετέχοντες, γεγονός που δείχνει το αυξημένο ενδιαφέρον από την κοινότητα. (Οι εκδηλώσεις του 2015 συγκέντρωσαν 2.383 συμμετέχοντες). 

Το 2016 διανεμήθηκαν 5.139 προϊόντα πληροφόρησης και 12 ενημερωτικά δελτία (σύνολο από τότε που άνοιξε το Infopoint: 11.429 και 20 αντίστοιχα). Το ίδιο έτος δημοσιεύτηκαν 564 ειδησεογραφικά άρθρα και προβλήθηκαν 32 τηλεοπτικά σποτ στα τοπικά μέσα (923 και 82 αντίστοιχα από την έναρξη των δραστηριοτήτων). Οι επισκέψεις στη σελίδα Facebook «Abbilgi» επιβεβαίωσαν και αυτές τη δημοφιλία των δραστηριοτήτων (3.896 νέα «like» το 2016, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των «like» από την έναρξη λειτουργίας να ανέρχεται σε 8.471). Το Infopoint της ΕΕ υποστήριξε επίσης την προώθηση όλων των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, καθώς και άλλων έργων και εκδηλώσεων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος βοήθειας, με αναρτήσεις / υπενθυμίσεις στο Facebook, αφίσες σε βιτρίνες, φιλοξενία των εκδηλώσεων και πανηγυρική έναρξη έργων στον δημόσιο χώρο του. Δημιούργησε επίσης στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα και έργα τεχνικής βοήθειας, όπως η Ανάπτυξη της Κοινωνίας των Πολιτών (Civic Space), η Ανάπτυξη του Ιδιωτικού Τομέα, η Εκρίζωση των Ζωικών Ασθενειών, η Διαχείριση Αποβλήτων, καθώς και με τις σχετικές υπηρεσίες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. 

4.2.5.Στόχοι 5-6: Προετοιμασία της τουρκοκυπριακής κοινότητας για την καθιέρωση και εφαρμογή του κεκτημένου

Το μέσο της Επιτροπής για τεχνική βοήθεια και ανταλλαγή πληροφοριών (TAIEX) χρησιμοποιείται για την υλοποίηση των στόχων 5 και 6 του κανονισμού για τη βοήθεια και, ως εκ τούτου, συμβάλλει στην προετοιμασία της τουρκοκυπριακής κοινότητας για την εφαρμογή του κεκτημένου ενόψει της άρσης της αναστολής του, από την έναρξη ισχύος μιας συνολικής διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος.

Η συνδρομή συνεχίστηκε το 2016 στα ίδια περίπου 16 βασικά σημεία ή «τομείς» του κεκτημένου, όπως και κατά τα προηγούμενα έτη. Συνολικά, ο αριθμός των εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν το 2016 ήταν 220. Στις δράσεις του TAIEX περιλαμβάνονταν αποστολές εμπειρογνωμόνων, μαθήματα κατάρτισης, εργαστήρια και επισκέψεις μελέτης. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς της τουρκοκυπριακής κοινότητας επέδειξαν σημαντικά αυξημένη συνειδητοποίηση των απαιτήσεων του κεκτημένου στους τομείς που δραστηριοποιείται το TAIEX.

Συνεχίστηκε η στήριξη του εμπορίου διαμέσου της πράσινης γραμμής (κανονισμός 866/2004). Οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες συμμετείχαν σε 2016 στην εκτέλεση των τακτικών φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε πατάτες και εσπεριδοειδή, στη λήψη δειγμάτων μελιού για ανάλυση και στην εκπόνηση ενημερωμένου καταλόγου σκαφών των οποίων τα αλιεύματα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών διαμέσου της πράσινης γραμμής.

4.3.Δημοσιονομική εκτέλεση (συμβάσεις και πληρωμές)

4.3.1.Ανάθεση συμβάσεων

Οι νομικές αναλήψεις υποχρεώσεων ανήλθαν σε 15,5 εκατ. EUR το 2016. Ο συνολικός όγκος μειώθηκε σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αν και ο συνολικός αριθμός των πράξεων αυξήθηκε.

4.3.2.Πληρωμές

Το 2016, οι πληρωμές ανήλθαν σε 21,4 εκατ. EUR.

4.4.Παρακολούθηση

Η Επιτροπή είναι άμεσα υπεύθυνη για την εκτέλεση των περισσότερων έργων (άμεση διαχείριση). Το επίπεδο παρακολούθησης από το προσωπικό της Επιτροπής είναι πολύ υψηλό, με συνεχείς επαφές με εργολάβους, επισκέψεις δειγματοληπτικού ελέγχου, επιτόπιες συνεδριάσεις και συνεδριάσεις συντονιστικών επιτροπών. Η ΜΔΕ συνέχισε να υποστηρίζει την Επιτροπή κατά την παρακολούθηση της εφαρμογής των συμβάσεων επιχορήγησης / έργων που ανατίθενται στις τοπικές κοινότητες για την ανάπτυξή τους, σε μικρομεσαίες και αγροτικές επιχειρήσεις, σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, σε σχολεία και σε οργανισμούς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ενώ επίσης υποστηρίζει τους δικαιούχους επιχορηγήσεων κατά την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ περί εκτελέσεως των συμβάσεων επιχορήγησης, συμπεριλαμβανομένων των δευτερογενών δημοσίων συμβάσεων.

Η παρακολούθηση από το TAIEX διενεργήθηκε μέσω διευθυνουσών επιτροπών έργου, με στόχο την επισκόπηση, την αξιολόγηση της προόδου, και τον σχεδιασμό για τη μελλοντική περίοδο. Η υλικοτεχνική υποστήριξη του TAIEX παρακολουθείται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης του ΤΑΙΕΧ.

4.5.Εσωτερικοί και άλλοι έλεγχοι

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρθηκε σε έκθεσή του, στις αρχές του 2016, στη συνέχεια που δόθηκε στον έλεγχο του προγράμματος βοήθειας της τουρκοκυπριακής κοινότητας που είχε πραγματοποιήσει το 2012. Σύμφωνα με τα πορίσματά του, δεν απαιτείται η λήψη επακόλουθων μέτρων. Πραγματοποιήθηκε επίσης λεπτομερής εξωτερικός έλεγχος των μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου προκειμένου να εντοπιστούν πιθανές βελτιώσεις στην αξιοπιστία μετά τη μεταφορά, το 2015, της ειδικής ομάδας στη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης. Οι ελεγκτές υπέβαλαν την έκθεσή τους το 2016 και τα πορίσματά τους ελήφθησαν υπόψη κατά την ενσωμάτωση της πρώην ειδικής ομάδας στην Υπηρεσία Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων. Το φθινόπωρο του 2016, η Γενική Διεύθυνση Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση (ΓΔ NEAR) διενήργησε εκ των υστέρων έλεγχο σχετικά με επιλεγμένες πράξεις πληρωμής και σχετικές συμβάσεις, καθώς και με διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων υπό άμεση διαχείριση, αναφέροντας ότι αυτές ήταν απαλλαγμένες από ουσιώδη σφάλματα. Υπεγράφη σύμβαση για την επαλήθευση δαπανών όσον αφορά 15 συμβάσεις επιχορήγησης που ανατέθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορηγήσεων Ανάπτυξη των ΜΜΕ III: εκσυγχρονισμός προϊόντων και υπηρεσιών. Οι σχετικές εργασίες θα συνεχιστούν κατά τη διάρκεια του 2017.

4.1.Αξιολόγηση

Θα απαιτηθεί σημαντική βελτίωση των στατιστικών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα για να συνοδεύσει τη μελλοντική σταδιακή εφαρμογή του κεκτημένου.

Μετά την αξιολόγηση, το 2014, των δραστηριοτήτων της ΔΕΑ από την Equipo Argentino de Antropologia Forense (EAAF), πραγματοποιήθηκαν επιπλέον επισκέψεις από την EAAF το 2016· οι επισκέψεις είχαν ως αντικείμενο επιτόπιες επιχειρήσεις και την κατάρτιση επιστημόνων. Η εκ των υστέρων αξιολόγηση των προγραμμάτων επιχορηγήσεων για τις ΜΜΕ ανατέθηκε με σύμβαση στη ΜΔΕ και είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις αρχές Ιανουαρίου του 2017. 

4.2.Πληροφόρηση, δημοσιότητα και προβολή

Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν 138 δράσεις προβολής και επικοινωνίας το 2016. Οι κυριότερες εκδηλώσεις το 2016 ήταν: αγροτικές περιηγήσεις σε τέσσερις διαφορετικές τοποθεσίες έξω από τη Λευκωσία, ανταλλαγή πληροφοριών με ομάδες γυναικών σχετικά με τις πολιτικές της ΕΕ για την αγροτική ανάπτυξη και τις διαθέσιμες ευκαιρίες και στήριξη από την ΕΕ, μια δημόσια ενημερωτική εκδήλωση για την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά· συνεδρίες για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της νεολαίας σε διάφορα μέρη, με στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων αναζήτησης εργασίας των άνεργων νέων και την προώθηση πυλών απασχόλησης / εθελοντισμού σε τοπικό και ενωσιακό επίπεδο· η Ευρωπαϊκή Ημέρα επιστήμης με διασκεδαστικό τρόπο, στην οποία συμμετείχαν 600 μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η Ημέρα της Ευρώπης εορτάστηκε με υπαίθρια εκδήλωση μεγάλης κλίμακας, στην οποία συμμετείχαν 450 και πλέον άτομα. Η Πράσινη Εβδομάδα εορτάστηκε με σειρά εκδηλώσεων, που περιελάμβαναν ένα πάνελ, προβολή ταινιών, μία υπαίθρια εκδήλωση για μια εκστρατεία ενημέρωσης και έναν διαγωνισμό συλλογής μπαταριών, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα τη συλλογή 2.000 kg μπαταριών από 41 σχολεία. Διοργανώθηκε επίσης διαγωνισμός βίντεο μικρού μήκους με θέμα την κυκλοφοριακή ασφάλεια, με στόχο τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των νέων σε θέματα ασφάλειας.

4.3.Διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας

Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με εκπροσώπους της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδίως στο πλαίσιο επισκέψεων ανώτερων υπαλλήλων της Επιτροπής στη νήσο. Η Επιτροπή εξακολουθεί να βασίζεται στη συνεργασία της κυβέρνησης όσον αφορά την επαλήθευση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, ενώ έχει επίσης τακτικές συναντήσεις με τη μόνιμη αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες. Τον Μάρτιο του 2016, η Επιτροπή προέβη σε μια γενική παρουσίαση των εξελίξεων του προηγούμενου έτους στο πλαίσιο του προγράμματος βοήθειας, την οποία φιλοξένησε το Υπουργείο Εξωτερικών. Πρόκειται για εκδήλωση σε ετήσια βάση.

5.Συμπεράσματα

Η Επιτροπή εξακολουθεί να υποστηρίζει τη διαδικασία διευθέτησης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, θα αξιοποιήσει δε όλες τις δυνατότητες στο πλαίσιο του προγράμματος ώστε να διευκολύνει πρωτοβουλίες που απορρέουν από τη διαδικασία.

Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρέχει συνδρομή δυνάμει του κανονισμού για τη βοήθεια προκειμένου να διευκολύνει την επανένωση της Κύπρου μέσω της ενθάρρυνσης της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, εργαζόμενη στο πλαίσιο των έξι στόχων του. Έχει φανεί ότι η στήριξη του TAIEX και η στήριξη των έργων στο πλαίσιο των στόχων 1 και 2 του προγράμματος βοήθειας (επενδύσεις σε υποδομές και προμήθειες, επιχορηγήσεις τεχνικής βοήθειας) είχαν θετικό αντίκτυπο στο έργο της δικοινοτικής ad hoc επιτροπής προετοιμασίας για την ΕΕ, η οποία λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, δεδομένου ότι οι συμμετέχοντες της τουρκοκυπριακής κοινότητας επέδειξαν σημαντικά βελτιωμένη ευαισθητοποίηση όσον αφορά το κεκτημένο. Κατά τη διάρκεια του 2016, η βοήθεια συνέχισε να επικεντρώνεται σε τομείς που παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα για τη μελλοντική συμμόρφωση με το κεκτημένο.

Λόγω των περιορισμών δυναμικότητας, των περιορισμένων ανθρώπινων και χρηματοδοτικών πόρων και των κενών στην ετοιμότητα για τη μελλοντική σταδιακή εφαρμογή του κεκτημένου, η βιωσιμότητα των έργων πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά. Η Επιτροπή εξακολούθησε να δραστηριοποιείται όσον αφορά τη στήριξη ιδιαίτερα σύνθετων έργων για ένα χρονικό διάστημα μετά την παράδοσή τους σε δικαιούχους. Πάντως, τα μεγάλα έργα υποδομών λειτουργούν σήμερα και συντηρούνται με επιτυχία από τους δικαιούχους. Το ιστορικό της μέχρι τώρα συνδρομής και η ωριμότητα των έργων θα ληφθούν υπόψη σε μελλοντικές περιόδους προγραμματισμού.

(1)

   ΕΕ L 65 της 7.3.2006, σ. 5.

(2)

   Απόφαση C(2016) 6688 της Επιτροπής.

(3)

     ΕΕ L 347 της 2.12.2013, σ. 884.