Εισηγητής: ο κ.

Andrés BARCELÓ DELGADO

1.1.

1.2.

1.3.

1.4.

1.5.

1.6.

1.7.

1.8.

1.9.

1.10.

1.11.

1.12.

2.1.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον στόχο που τέθηκε για το 2020, τα κράτη μέλη πρέπει να επιτύχουν διασύνδεση της τάξης του 10 % με τις γειτονικές τους χώρες. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε σε αύξηση του στόχου διασύνδεσης της ηλεκτρικής ενέργειας στο 15 % έως το 2030, έτσι ώστε η επίτευξη των στόχων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές να συμβαδίζει με τη δημιουργία επαρκών διασυνδέσεων.

2.2.

2.3.

Ο τρίτος κατάλογος των έργων κοινού ενδιαφέροντος, του οποίου η έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ακόμη εκκρεμεί, ορίζει 173 έργα που θα συμβάλουν στην εκπλήρωση των στόχων διασύνδεσης ενόψει του 2020 και του 2030.

Παρά τον φιλόδοξο κατάλογο έργων και τα υφιστάμενα μέτρα στήριξης, λιγότερο από το 30 % των 173 έργων που περιλαμβάνονται στην τρίτη αναθεώρηση των έργων κοινού ενδιαφέροντος του 2017 θα έχουν ολοκληρωθεί έως το 2020· τούτο δε εξαιτίας των τεχνικών δυσκολιών που είναι εγγενείς στα έργα όσο και των πολιτικών και διοικητικών προεκτάσεων και της έλλειψης αποδοχής τους από την κοινή γνώμη.

Αυτή την καθυστέρηση προκάλεσε και η μη άρτια εφαρμογή των κανόνων ΔΕΔ-Ε σε εθνικό επίπεδο.

2.4.

2.4.1.   Σχέδιο διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της περιοχής της Βαλτικής

Πολιτική προτεραιότητα αποτελεί ο συγχρονισμός του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας των χωρών της Βαλτικής με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής Ευρώπης, καθώς και ο τερματισμός της απομόνωσης των χωρών της Βαλτικής και της Φινλανδίας στα αντίστοιχα δίκτυα φυσικού αερίου τους, αλλά και της εξάρτησής τους από μία μόνο πηγή φυσικού αερίου.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει πλήρως την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας για την προώθηση της ολοκλήρωσης των έργων κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα του φυσικού αερίου το 2021, τόσο της διασύνδεσης Εσθονίας-Φινλανδίας όσο και της διασύνδεσης Πολωνίας-Λιθουανίας.

2.4.2.   Ιβηρική Χερσόνησος (Δήλωση της Μαδρίτης)

Παρά την έγκριση της γραμμής του Βισκαϊκού κόλπου, οι διασυνδέσεις της Ιβηρικής Χερσονήσου με την υπόλοιπη Ευρώπη πόρρω απέχουν, δυστυχώς, από την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για το 2020 και πολύ περισσότερο από την επίτευξη των στόχων για το 2030.

Το σημερινό επίπεδο διασύνδεσης μεταξύ Ισπανίας και Πορτογαλίας δεν επιλύει το βασικό πρόβλημα, που είναι η έλλειψη συνδέσεων μεταξύ της Ιβηρικής Χερσονήσου και της Γαλλίας, καθότι η Ιβηρική Χερσόνησος μπορεί να διασυνδεθεί με την Ευρώπη και να ενταχθεί στην εσωτερική αγορά μόνο μέσω της Γαλλίας, με την οποία οι διασυνδέσεις είναι της τάξης του 2,8 %.

Σε αυτό το χαμηλό ποσοστό διασύνδεσης οφείλεται το γεγονός ότι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ιβηρική Χερσόνησο είναι οι υψηλότερες στην Ευρώπη και ότι είναι επίσης υψηλό το κόστος ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα, καθώς απαιτείται αυξημένη εφεδρική δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής και η εφαρμογή διαδικασιών που να επιτρέπουν τη διαχείριση της υψηλής αστάθειας της συνδυασμένης ηλεκτροπαραγωγής. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου της Γαλλίας κ. Macron προσφέρουν την πολιτική υποστήριξη που χρειάζονται οι δύο διασυνδέσεις των Πυρηναίων, οι οποίες εξακολουθούν να βρίσκονται σε εμβρυακό στάδιο.

2.4.3.   Η ενεργειακή συνδεσιμότητα κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης

Αυτή η περιοχή είναι ευάλωτη σε διακοπές του εφοδιασμού και καταβάλλει υψηλότερο αντίτιμο για το φυσικό αέριο από την υπόλοιπη ΕΕ, παρά τη γεωγραφική εγγύτητά της με τον κύριο προμηθευτή φυσικού αερίου.

Οι κύριοι στόχοι είναι η δρομολόγηση της γραμμής διασύνδεσης μεταξύ Βουλγαρίας και Σερβίας, η έναρξη της επένδυσης στον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στην πόλη Krk (το Α' εξάμηνο του 2018) και η έναρξη της κατασκευής του ρουμανικού τμήματος του διαδρόμου μεταξύ Βουλγαρίας και Αυστρίας.

2.4.4.   Η ενεργειακή συνεργασία στη Βόρεια θάλασσα

Ο κύριος στόχος είναι ο συνδυασμός παραγωγής και μεταφοράς με βάση τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και η κατάρτιση ενός νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου που θα συμβάλει στην υλοποίηση τέτοιου είδους έργων σε μια περιοχή η οποία το 2030 θα έχει δυναμικό παραγωγής αιολικής ενέργειας μεταξύ του 4 % και του 12 % της κατανάλωσης της ΕΕ.

3.1.

3.2.

Χάρη στην ψηφιοποίηση όλο και περισσότερα συστήματα θα αναλογούν στα νέα επενδυτικά έργα.

3.3.

3.4.

3.5.

3.6.

Με βάση τα στοιχεία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επίτευξη του στόχου ηλεκτρικών διασυνδέσεων 15 % έως το 2030 φαντάζει δύσκολη, ιδίως αν εκπονηθεί μια ορθή ανάλυση ανά «γεωγραφικά σημεία συμφόρησης» και όχι μόνο ανά κράτος μέλος.

3.7.

Με τα τρία αυτά όρια συσχετίζονται άμεσα οι στόχοι ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ενσωμάτωσης στην εσωτερική αγορά με τους στόχους διασύνδεσης, γεγονός που συμβάλλει θετικά στη συνολική επίτευξή τους.

3.8.

Τόσο οι χώρες της Βαλτικής όσο και η Γερμανία, η Βουλγαρία, η Πολωνία και η Ρουμανία είναι εντός δύο εκ των τριών ορίων, ενώ μπορεί να θεωρηθεί ότι τα υπόλοιπα κράτη μέλη έχουν ενσωματωθεί πλήρως, καθότι βρίσκονται εντός και των τριών.

3.9.

3.10.

Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων —όπως είναι ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη», τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων— για όσα έργα αυξάνουν σημαντικά την υπάρχουσα δυναμικότητα διασύνδεσης σε σημεία όπου αυτή είναι κάτω από τον στόχο του 10 %. Τα έργα αυτά θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ειδικών ρυθμίσεων, με παράλληλη ενίσχυση των μέτρων ευρωπαϊκής διαχείρισης των έργων, ώστε να επιταχυνθεί η εφαρμογή τους.

3.11.

Απαιτείται η συντονισμένη δράση όλων των συναρμοδίων, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών, των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς, των φορέων υλοποίησης των έργων και των ρυθμιστικών αρχών. Πρωτοβουλίες όπως το φόρουμ για τις ενεργειακές υποδομές, που συνεδριάζει κάθε χρόνο στην Κοπεγχάγη και προσφέρει τη δυνατότητα για ενεργό συμμετοχή όλων αυτών των παραγόντων, συμβάλλουν σαφώς στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων στα προβλήματα που αφορούν την υλοποίηση των έργων διασύνδεσης.

4.1.

4.2.

4.3.

5.1.

5.2.

5.3.

5.4.

6.1.

Εάν δεν υπάρχουν διασυνδέσεις, η πολιτική προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα οδηγήσει σε μεγάλη αστάθεια των τιμών, στην ανάγκη για μεγαλύτερες επενδύσεις σε «τεχνολογίες εφεδρείας» και στη σπατάλη της ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα χρονικά διαστήματα όπου η αύξηση της παραγωγής συνοδεύεται από μείωση της κατανάλωσης.

6.2.

6.3.

7.1.

7.2.

7.3.