Συνοπτική παρουσίαση

Εκτίμηση επιπτώσεων της νομοθετικής πρότασης για την περιαγωγή χονδρικής

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Γιατί; Ποιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζεται;

Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να καταργήσουν τα πρόσθετα τέλη περιαγωγής λιανικής για τα κατά διαστήματα ταξίδια στην ΕΕ από τις 15 Ιουνίου 2017 (καθεστώς RLAH 1 που επιβλήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 531/2012 όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2120 της 25ης Νοεμβρίου 2015, τον «κανονισμό περί περιαγωγής»), με την προϋπόθεση ότι μετά από επανεξέταση της αγοράς περιαγωγής χονδρικής στην ΕΕ από την Επιτροπή, η ΕΕ θα λάβει κατάλληλα νομοθετικά μέτρα στην εν λόγω αγορά για να επιτρέψει την παροχή της δυνατότητας RLAH από την εν λόγω ημερομηνία. Από την επανεξέταση της περιαγωγής χονδρικής που διενεργήθηκε από την Επιτροπή προκύπτει ότι οι εθνικές αγορές περιαγωγής χονδρικής δεν λειτουργούν εύρυθμα και ότι αναμένεται να παραμείνουν ως έχουν υπό τους όρους της μελλοντικής υποχρέωσης παροχής RLAH λιανικής. Συνεπώς, σκοπός της παρούσας εκτίμησης επιπτώσεων είναι ο προσδιορισμός της καλύτερης επιλογής για τη ρύθμιση της αγοράς περιαγωγής χονδρικής στην ΕΕ για να καταστεί δυνατή η RLAH το 2017, με ταυτόχρονη διατήρηση της βιωσιμότητας των εγχώριων τύπων χρέωσης.

Τα εμπλεκόμενα μέρη θα είναι κυρίως οι πάροχοι περιαγωγής δικτύων κινητών επικοινωνιών στην ΕΕ. Οι βασικοί δικαιούχοι θα είναι όλοι πελάτες των φορέων εκμετάλλευσης κινητών επικοινωνιών στην ΕΕ οι οποίοι χρησιμοποιούν υπηρεσίες κινητών επικοινωνιών κατά τη διάρκεια ταξιδίων εντός της ΕΕ.

Τι αναμένεται να επιτευχθεί με την παρούσα πρωτοβουλία;

Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο να προτείνει κατάλληλα μέτρα για την αγορά περιαγωγής χονδρικής ώστε να συνάδει με την υποχρέωση των φορέων εκμετάλλευσης κινητών επικοινωνιών στην ΕΕ να παρέχουν υπηρεσίες περιαγωγής λιανικής σε εγχώριες τιμές από τις 15 Ιουνίου 2017. Κατά την εκτίμηση των εν λόγω μέτρων, η Επιτροπή έλαβε υπόψη την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι πάροχοι περιαγωγής έχουν τη δυνατότητα να ανακτήσουν όλο το κόστος παροχής ρυθμιζόμενων υπηρεσιών περιαγωγής χονδρικής, συμπεριλαμβανομένου του από κοινού αναλαμβανόμενου και του κοινού κόστους.

Επομένως, οι επιλογές αξιολογούνται σε σχέση με τους στόχους πολιτικής που ορίζονται στον κανονισμό περί περιαγωγής: (i) παροχή δυνατότητας βιώσιμης κατάργησης των πρόσθετων τελών περιαγωγής λιανικής για όλους ή σχεδόν όλους τους φορείς εκμετάλλευσης στην ΕΕ, με αποφυγή των στρεβλώσεων στις εγχώριες αγορές, (ii) διασφάλιση της ανάκτησης του κόστους σε επίπεδο χονδρικής, με παράλληλη διατήρηση των κινήτρων για επενδύσεις στα δίκτυα επίσκεψης και με αποφυγή των στρεβλώσεων του εγχώριου ανταγωνισμού στις αγορές επίσκεψης..

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ; 

Ο κανονισμός περί περιαγωγής ανέθεσε στην Επιτροπή το καθήκον της επανεξέτασης της αγοράς περιαγωγής χονδρικής και της υποβολής κατάλληλων προτάσεων ώστε να καταστεί δυνατή η κατάργηση των πρόσθετων τελών περιαγωγής λιανικής στην ΕΕ από τις 15 Ιουνίου 2017. Η κατάργηση των πρόσθετων τελών περιαγωγής λιανικής που επιβάλλονται από τον κανονισμό περί περιαγωγής εξαρτάται από τη θέσπιση και τη δυνατότητα εφαρμογής των αναγκαίων μέτρων σε επίπεδο χονδρικής κατά την εν λόγω ημερομηνία, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εν λόγω κατάργηση. Κατά συνέπεια, αν δεν προταθούν μέτρα και δεδομένων των προαναφερόμενων στοιχείων που αποδεικνύουν ότι το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς της αγοράς χονδρικής δεν αποτελεί επαρκή βάση για την εισαγωγή της RLAH, η υποχρέωση κατάργησης των πρόσθετων τελών περιαγωγής λιανικής από τις 15 Ιουνίου 2017 που προβλέπεται στον κανονισμό περί περιαγωγής δεν θα ισχύει κατά την εν λόγω ημερομηνία. 

Β. Λύσεις

Ποιες νομοθετικές και μη νομοθετικές επιλογές πολιτικής έχουν εξεταστεί; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Γιατί;

Πέραν των επιπτώσεων της υλοποίησης, οι επιλογές αξιολογούνται βάσει: εκτίμησης σε επίπεδο χώρας του μέσου κόστους της RLAH για τους παρόχους περιαγωγής λιανικής σε σύγκριση με τον μέσο όρο των εγχώριων εσόδων τους· δοκιμής βιωσιμότητας σε επίπεδο φορέα εκμετάλλευσης· όλου του σχετικού κόστους σε επίπεδο χονδρικής για τα δίκτυα επίσκεψης σε συνάρτηση με τις εκτιμήσεις κόστους, το επίπεδο των τρεχόντων τελών τερματισμού κλήσεων κινητής τηλεφωνίας και των εγχώριων τιμών χονδρικής και λιανικής.

Εξετάζονται τέσσερις επιλογές.

Επιλογή 1-καμία ενέργεια σε επίπεδο Ένωσης (σενάριο αναφοράς): H RLAH δεν θα ίσχυε από τις 15 Ιουνίου 2017 και οι καταναλωτές θα εξακολουθούσαν να καταβάλλουν τέλη περιαγωγής λιανικής μετά την εν λόγω ημερομηνία.

Επιλογή 2-ορισμός των ανώτατων ορίων περιαγωγής χονδρικής στο σύνολο της ΕΕ στο υφιστάμενο επίπεδο: Η RLAH δεν θα ήταν βιώσιμη για τουλάχιστον 20% των φορέων εκμετάλλευσης στο δείγμα μας ή/και σε τουλάχιστον έξι κράτη μέλη.

Επιλογή 3-ορισμός του ανώτατου ορίου περιαγωγής χονδρικής στο σύνολο της ΕΕ σε χαμηλότερο επίπεδο από το σημερινό: Από την ανάλυση προκύπτει ότι η επιλογή αυτή ανταποκρίνεται καλύτερα στους στόχους πολιτικής.

Επιλογή 4-ορισμός ανώτατων ορίων περιαγωγής χονδρικής ανά χώρα: Αυτή η επιλογή δεν βελτιώνει σημαντικά τη βιωσιμότητα της RLAH σε επίπεδο φορέα εκμετάλλευσης σε σύγκριση με την Επιλογή 3, ενώ ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους όσον αφορά την ανάκτηση κόστους σε επίπεδο χονδρικής και δημιουργεί σημαντικές δυσκολίες ως προς την υλοποίηση. 

Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Η δημόσια διαβούλευση δείχνει ότι οι φορείς εκμετάλλευσης είναι διχασμένοι όσον αφορά το καταλληλότερο ρυθμιστικό μέτρο σε επίπεδο χονδρικής για να καταστεί δυνατή η βιώσιμη RLAH: ορισμένοι ιστορικά κατεστημένοι φορείς, φορείς εκμετάλλευσης με μεγάλο αποτύπωμα και γενικά φορείς εκμετάλλευσης με μεγάλη κίνηση περιαγωγής προς το εσωτερικό υποστηρίζουν την άποψη ότι η RLAH είναι βιώσιμη υπό τα τρέχοντα ανώτατα όρια τιμών περιαγωγής χονδρικής (Επιλογή 2), ενώ άλλοι φορείς εκμετάλλευσης, ειδικότερα οι μικρότεροι φορείς εκμετάλλευσης, οι πάροχοι περιαγωγής κινητών εικονικών δικτύων και οι φορείς εκμετάλλευσης με μεγάλη κίνηση περιαγωγής προς το εξωτερικό υποστηρίζουν ότι τα ανώτατα όρια των τιμών περιαγωγής χονδρικής πρέπει να μειωθούν σημαντικά ώστε να καταστεί δυνατή η βιώσιμη RLAH (Επιλογή 3). Από τη δημόσια διαβούλευση δεν προέκυψε υποστήριξη της Επιλογής 4.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχουν, αλλιώς τα κυριότερα); 

Στο πλαίσιο της Επιλογής 3 (μειωμένα ανώτατα όρια περιαγωγής χονδρικής στην ΕΕ), ο ορισμός των ανώτατων ορίων περιαγωγής χονδρικής στην ΕΕ σε 4 λεπτά/λεπτό, 1 λεπτό/SMS και 85 λεπτά/MB καθιστά δυνατή τη βιώσιμη RLAH στην ΕΕ και για τους φορείς εκμετάλλευσης που έχουν μικρότερη διαπραγματευτική δύναμη, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ανάκτηση του προβλέψιμου κόστους των φιλοξενούντων φορέων εκμετάλλευσης για την παροχή υπηρεσιών περιαγωγής χονδρικής και διατηρώντας τα επενδυτικά κίνητρα στις αγορές επίσκεψης. Το επίπεδο ορίων της Επιλογής 3 αφήνει επίσης περιθώριο για ανταγωνισμό κάτω από το ανώτατο όριο, επιτρέποντας, ιδίως, την άντληση οικονομικών πλεονεκτημάτων από τις οικονομίες κλίμακας και τη συναφή δυνατότητα διαπραγμάτευσης χαμηλότερων τιμών.

Από την ανάλυση προκύπτει επίσης ότι η παροχή στους φιλοξενούντες και στους επισκέπτες φορείς εκμετάλλευσης της δυνατότητας να συμφωνούν από κοινού να κάνουν χρήση της εξαίρεσης από τη ρύθμιση των ανώτατων ορίων υπέρ μιας μη ρυθμισμένης σύμβασης, π.χ. τιμολόγηση με βάση τη χωρητικότητα ή οποιαδήποτε άλλη συμβατική μορφή, θα είχε θετικό αντίκτυπο στην αγορά περιαγωγής χονδρικής και επομένως προτείνεται ως συμπληρωματικό μέτρο.

Καθιστώντας τη RLAH δυνατή από τον Ιούνιο του 2017, η Επιλογή 3 επιτυγχάνει τον σημαντικό θετικό αντίκτυπο της ευθυγράμμισης των τιμών περιαγωγής με τις εγχώριες τιμές για τους καταναλωτές που ταξιδεύουν στην ΕΕ, όπως ορίστηκε από τον συννομοθέτη το 2015.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχει, αλλιώς οι κυριότερες αρνητικές επιπτώσεις); 

H προτιμώμενη επιλογή δεν δημιουργεί πρόσθετο διοικητικό ή τεχνικό κόστος σε σύγκριση με τον υφιστάμενο κανονισμό που εφαρμόζεται στην αγορά περιαγωγής χονδρικής στην ΕΕ. Με την επιβολή χαμηλότερων τιμών περιαγωγής χονδρικής στους φορείς εκμετάλλευσης κινητών επικοινωνιών, η εν λόγω επιλογή μπορεί να μειώσει βραχυπρόθεσμα τα έσοδα των φορέων εκμετάλλευσης από την περιαγωγή χονδρικής όταν αυτοί φιλοξενούν πελάτες περιαγωγής αλλοδαπών φορέων εκμετάλλευσης, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος χονδρικής με το οποίο επιβαρύνονται κατά την παροχή υπηρεσιών περιαγωγής στους δικούς τους πελάτες. Ωστόσο, η προκύπτουσα υψηλότερη ζήτηση υπηρεσιών κινητών επικοινωνιών κατά τη διάρκεια ταξιδίων στην ΕΕ, ιδίως υπηρεσιών δεδομένων, θα πρέπει να μετριάσει και να αντισταθμίσει και τις δύο επιπτώσεις σε μεγάλο βαθμό. H αποδέσμευση της ανάπτυξης νέων δυνατοτήτων χρήσης όσον αφορά τις συνδεδεμένες συσκευές και τις εφαρμογές κατά τη διάρκεια ταξιδίων εντός της ΕΕ θα δημιουργήσει με τη σειρά της νέα έσοδα για τους φορείς εκμετάλλευσης κινητών επικοινωνιών στην ΕΕ, υπερβαίνοντας μεσοπρόθεσμα σε μεγάλο βαθμό εκείνα που προκύπτουν από τη σημερινή περιορισμένη χρήση της περιαγωγής κινητής τηλεφωνίας στην ΕΕ, σε πλήρη συμφωνία με άλλες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά.

Πώς θα επηρεαστούν οι μεγάλες, οι μικρομεσαίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις;

Μικρότεροι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων κινητών επικοινωνιών και πάροχοι περιαγωγής κινητών εικονικών δικτύων: αναμένεται σημαντικός θετικός αντίκτυπος καθώς οι εν λόγω πάροχοι περιαγωγής έχουν δυσκολότερα πρόσβαση σε ευνοϊκές συμφωνίες περιαγωγής χονδρικής. Η πρωτοβουλία αυτή θα τους επιτρέψει να επωφεληθούν από τις τιμές περιαγωγής χονδρικής διευκολύνοντας την παροχή περιαγωγής λιανικής σε εγχώριες τιμές.

Ηλεκτρονικές επιχειρήσεις και νεοσύστατες επιχειρήσεις: σημαντικός θετικός αντίκτυπος· η χρήση των υπηρεσιών τους κατά την περιαγωγή στην ΕΕ θα αυξηθεί, το οποίο σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες παροχής υπηρεσιών από αυτούς στους καταναλωτές όταν ταξιδεύουν στην ΕΕ. Η πρωτοβουλία θα προωθήσει τη διασυνοριακή χρήση των συνδεδεμένων συσκευών/υπηρεσιών/κινητών εφαρμογών, ευνοώντας την καινοτομία.

MME: σημαντικός θετικός αντίκτυπος για όσους απασχολούν εργαζομένους που ταξιδεύουν στην ΕΕ για επαγγελματικούς λόγους (μειωμένοι λογαριασμοί).

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικητικές αρχές; 

Η πρωτοβουλία αυτή ως έχει δεν θα έχει επιπτώσεις στις εθνικές δημόσιες διοικήσεις. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές (ΕΡΑ) θα παρακολουθούν και θα επιβλέπουν τη συμμόρφωση με τον κανονισμό περί περιαγωγής όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2120.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις; 

Δεν αναμένεται σημαντικός αντίκτυπος στις τρίτες χώρες, στο διεθνές εμπόριο ή στις επενδύσεις. Ο κανονισμός περί περιαγωγής της ΕΕ αποτελεί νομοθετικό μέσο που εστιάζει στη δημιουργία της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Το πεδίο εφαρμογής του καλύπτει την ενδοκοινοτική κυκλοφορία, όταν πελάτης ενός φορέα εκμετάλλευσης δικτύου της ΕΕ κάνει χρήση του δικτύου άλλου φορέα εκμετάλλευσης της ΕΕ. Η ΕΕ, που είναι αυτοδικαίως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, χαρακτηρίζεται από οικονομική ολοκλήρωση κατά την έννοια του άρθρου V της GATS και, συνεπώς, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της τυγχάνουν απαλλαγής σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο. Καθώς ο κανονισμός για την περιαγωγή της ΕΕ εφαρμόζεται μόνο στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, δεν υφίσταται πρόβλημα δυσμενούς διακρίσεως ή μεταχείρισης μάλλον ευνομούμενου κράτους αν οι τιμές περιαγωγής (χονδρικής και λιανικής) για τους φορείς εκμετάλλευσης εντός της ΕΕ διαφέρουν από εκείνες των φορέων εκμετάλλευσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της ΕΕ.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να υποβάλλει εκθέσεις κάθε 2 έτη από τον Ιούνιο του 2018. Ο κανονισμός περί περιαγωγής αναθέτει στις ΕΡΑ να παρακολουθούν και να επιβλέπουν τη συμμόρφωση με τον εν λόγω κανονισμό και στον BEREC να συλλέγει δεδομένα από τις ΕΡΑ σχετικά με την εξέλιξη των τελών λιανικής και χονδρικής (που κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύο φορές ετησίως) και να υποβάλλει εκθέσεις για την εξέλιξη των τιμών χονδρικής.