ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 19.9.2016

JOIN(2016) 41 final

2016/0289(NLE)

Κοινή πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση της Ένωσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης που συστάθηκε με την
ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των
Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού
Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, όσον αφορά την έγκριση των
προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και του προσαρτώμενου συμφώνου

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

–ενίσχυση της συνεργασίας για την περιφερειακή σταθερότητα και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας·

–προώθηση της οικονομικής σταθερότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης με βάση τη γνώση, της ποιοτικής εκπαίδευσης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας·

–ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

•Συνοχή με ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

•Συνοχή με άλλες πολιτικές της Ένωσης

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

•Αναλογικότητα

•Επιλογή του νομικού μέσου

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας ισχύουσας νομοθεσίας

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

•Εκτίμηση των επιπτώσεων

•Καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου και απλούστευση

•Θεμελιώδη δικαιώματα

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και παρακολούθηση, αξιολόγηση και ρυθμίσεις περί υποβολής εκθέσεων

6.ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

α)Κοινή ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών· Επανεξέταση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας· JOIN/2015/050 final

β)Ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου· ΕΕ L 129/3 της 15.5.2002

γ)Συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας

δ)Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας· ΕΕ L 77/27 της 15.3.2014

ε)Κοινή δήλωση για τη θέσπιση εταιρικής σχέσης κινητικότητας μεταξύ του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των συμμετεχόντων κρατών μελών της, Λουξεμβούργο, 9 Οκτωβρίου 2014

στ)Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας περί επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας· ΕΕ L 159/108 της 17.6.2011

ζ)Απόφαση αριθ. 1/2016 της επιτροπής σύνδεσης ΕΕ-Ιορδανίας, της 19ης Ιουλίου 2016, για την τροποποίηση του πρωτοκόλλου 3 της ευρωμεσογειακής συμφωνίας περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, σχετικά με τον ορισμό της έννοιας «καταγόμενα προϊόντα» ή «προϊόντα καταγωγής» και τον πίνακα των επεξεργασιών ή μεταποιήσεων που απαιτείται να διενεργούνται επί μη καταγόμενων υλών ούτως ώστε να αποκτούν χαρακτήρα καταγόμενων προϊόντων ορισμένες κατηγορίες προϊόντων τα οποία κατασκευάζονται σε εξειδικευμένες ζώνες ανάπτυξης και σε βιομηχανικές περιοχές και συνδέονται με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τους σύρους πρόσφυγες και τους Ιορδανούς· ΕΕ L 233/6 της 30.8.2016

η)Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση περαιτέρω μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στο Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας COM(2016) 431 final· 29.6.2016

θ)Εκτελεστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 24.7.2014, για την έγκριση ενιαίου πλαισίου στήριξης για τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ιορδανία για την περίοδο 2014-2017· C(2014) 5130 final.

2016/0289 (NLE)

Κοινή πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση της Ένωσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης που συστάθηκε με την
ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των
Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού
Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, όσον αφορά την έγκριση των
προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και του προσαρτώμενου συμφώνου

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 217 σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,

Έχοντας υπόψη την κοινή πρόταση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, υπεγράφη στις 24 Νοεμβρίου 1997 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 2002 7 .

(2)Η κοινή ανακοίνωση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την επανεξέταση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας 8 έτυχε ευνοϊκής αποδοχής από το Συμβούλιο στα συμπεράσματα που εξέδωσε στις 14 Δεκεμβρίου 2015, όπου, μεταξύ άλλων, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε την πρόθεσή του να αρχίσει μια νέα φάση συνεργασίας με τους εταίρους το 2016, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στον καθορισμό νέων προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης, κατά περίπτωση, με επίκεντρο τις συμφωνηθείσες προτεραιότητες και τα συμφέροντα.

(3)Ο κοινός στόχος της ΕΕ και της Ιορδανίας για έναν κοινό χώρο ειρήνης, ευημερίας και σταθερότητας προϋποθέτει τη συνεργασία, ιδίως μέσω της από κοινού ανάληψης ευθύνης και της διαφοροποίησης, και τη συνεκτίμηση του καίριου ρόλου που διαδραματίζει η Ιορδανία στην περιοχή.

(4)Παράλληλα με την αντιμετώπιση των πλέον επιτακτικών προκλήσεων, η ΕΕ και η Ιορδανία εξακολουθούν να επιδιώκουν την επίτευξη των βασικών στόχων της μακροχρόνιας εταιρικής σχέσης τους και ενισχύουν τη σταθερότητα και την ανθεκτικότητα της χώρας και της περιοχής, καθώς και τη σταθερή οικονομική μεγέθυνση και την κοινωνική ανάπτυξη με βάση τη γνώση σύμφωνα με το κράτος δικαίου και με γνώμονα τη δημοκρατική διακυβέρνηση.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η θέση της Ένωσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης που συστάθηκε με την ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, όσον αφορά την έγκριση των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και του προσαρτώμενου συμφώνου βασίζεται στα κείμενα που προσαρτώνται στην παρούσα απόφαση.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημερομηνία της έκδοσής της.

Βρυξέλλες,

(1) Συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας.

(2) «Κοινό όραμα, κοινές δράσεις: Μία ισχυρότερη Ευρώπη. Μια συνολική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας».

(3) Ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου· ΕΕ L 129/3 της 15.5.2002.

(4) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας· ΕΕ L 77/27 της 15.3.2014.

(5) Συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας.

(6) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας· ΕΕ L 77/27 της 15.3.2014, σ. 27-43.

(7) Ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου· ΕΕ L 129/3 της 15.5.2002.

(8) Κοινή ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών· Επανεξέταση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας· JOIN/2015/050 final.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 19.9.2016

JOIN(2016) 41 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

στην

Κοινή πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση της Ένωσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης που συστάθηκε με την ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των
Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού
Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, όσον αφορά την έγκριση των
προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και του προσαρτώμενου συμφώνου

ΑΠΟΦΑΣΗ αριθ. 01/2016 ΤΟΥ 12ου ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΕΕ-Ιορδανίας της [ΗΜΕΡΑ ΜΗΝΑΣ ΕΤΟΣ]

για τη συμφωνία σχετικά με τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΕΕ-ΙΟΡΔΑΝΙΑΣ,

Έχοντας υπόψη την ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ιορδανίας, αφετέρου,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)    Η ευρωμεσογειακή συμφωνία περί συνδέσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, αφετέρου, υπεγράφη στις 24 Νοεμβρίου 1997 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 2002.

(2)    Το άρθρο 91 της ευρωμεσογειακής συμφωνίας εξουσιοδοτεί το Συμβούλιο Σύνδεσης να λαμβάνει τις αποφάσεις που κρίνει σκόπιμες για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας.

(3)    Σύμφωνα με το άρθρο 101 της ευρωμεσογειακής συμφωνίας, τα μέρη λαμβάνουν κάθε γενικό ή ειδικό μέτρο που απαιτείται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους βάσει της συμφωνίας και φροντίζουν για την επίτευξη των στόχων που περιέχονται στη συμφωνία.

(4)    Στην αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας προτάθηκε η έναρξη μιας νέας φάσης συνεργασίας με τους εταίρους, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη ανάληψη ευθύνης και από τις δύο πλευρές.

(5)    Η ΕΕ και η Ιορδανία συμφώνησαν να εδραιώσουν την εταιρική σχέση τους μέσω συμφωνίας σχετικά με ένα σύνολο προτεραιοτήτων για την περίοδο 2016-2018 με στόχο τη στήριξη και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της σταθερότητας της Ιορδανίας, επιδιώκοντας παράλληλα την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της παρατεταμένης σύγκρουσης στη Συρία.

(6)    Τα μέρη της ευρωμεσογειακής συμφωνίας κατέληξαν σε συμφωνία επί του κειμένου των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας, συμπεριλαμβανομένου του συμφώνου, μέσω των οποίων θα υποστηριχθεί η εφαρμογή της ευρωμεσογειακής συμφωνίας, θέτοντας στο επίκεντρο της συνεργασίας κοινά συμφέροντα που έχουν καθοριστεί και από τις δύο πλευρές.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ:

Άρθρο 1

Το Συμβούλιο Σύνδεσης συνιστά στα μέρη να εφαρμόσουν τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας, συμπεριλαμβανομένου του συμφώνου, όπως καθορίζονται στο παράρτημα.

Άρθρο 2

Το Συμβούλιο Σύνδεσης αποφασίζει ότι οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας, συμπεριλαμβανομένου του συμφώνου, όπως αναφέρονται στο άρθρο 1, αντικαθιστούν το σχέδιο δράσης ΕΕ-Ιορδανίας το οποίο τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2012.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της έκδοσής της.

xx, [ημέρα μήνας έτος].

Για το Συμβούλιο Σύνδεσης

Η Πρόεδρος

***

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας και σύμφωνο

Προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας για την περίοδο 2016-2018

I. Πλαίσιο

Προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η σταθερή και πολύπλευρη σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας, έχουν καθοριστεί προτεραιότητες, οι οποίες θα διέπουν την εταιρική σχέση για την περίοδο 2016-2018 και θα αποτελέσουν αντικείμενο επανεξέτασης έως το τέλος του 2018 ώστε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο παράτασής της για δύο επιπλέον έτη λαμβανομένων υπόψη των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, καθώς και των εξελίξεων στον τομέα της ασφάλειας. Οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας αντιπροσωπεύουν τους κοινούς στόχους της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας για έναν κοινό χώρο ειρήνης, ευημερίας και σταθερότητας. Ειδικότερα, αντιπροσωπεύουν τα βασικά χαρακτηριστικά της, τη διαφοροποίηση και την ανάληψη ευθύνης από κοινού, αλλά και την ευελιξία, η οποία καθιστά δυνατή την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως προβλέπεται στη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας. Οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης συνιστούν ένα δυναμικό έγγραφο και προϋποθέτουν την τήρηση των αμοιβαίων δεσμεύσεων, οι οποίες προσδιορίζονται στο προσαρτώμενο σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας.

Η εταιρική σχέση και οι τομείς προτεραιότητας της συνεργασίας θα συνεχίσουν να υποστηρίζονται μέσω τακτικών πολιτικών συνεδριάσεων υψηλού επιπέδου, διαλόγων στους τομείς της οικονομίας, του εμπορίου, της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας στον τομέα της κινητικότητας, της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ ΕΕ-Ιορδανίας και άλλων συμφωνιών, της κοινής δέσμευσης ΕΕ-Ιορδανίας για την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων του βίαιου εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας, καθώς και μέσω της συνεχιζόμενης διμερούς συνεργασίας για τη στήριξη του πληθυσμού της Ιορδανίας.

Με τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης επιβεβαιώνεται μια εδραιωμένη σχέση, καθώς και το περιθώριο εμβάθυνσης της αμοιβαίας δέσμευσης.

Το υφιστάμενο πλαίσιο προσφέρεται ιδιαιτέρως για την παγίωση της σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας. Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν κοινά συμφέροντα και αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις. Η κρίση της Συρίας έχει από το 2011 σοβαρό αντίκτυπο στην Ιορδανία, στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και στην ΕΕ. Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν επιβεβαιώσει ότι διαθέτουν κοινούς στόχους και κοινά συμφέροντα ως προς την επιδίωξη, αφενός, μιας ειρηνευτικής διαδικασίας και, αφετέρου, της επαναφοράς της σταθερότητας και της ειρήνης στη Συρία, με την προώθηση παράλληλα της βιώσιμης ανάπτυξης.

Η ΕΕ αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η Ιορδανία σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Η ΕΕ συγχαίρει την Ιορδανία για τις τιτάνιες προσπάθειες που καταβάλλει όσον αφορά την υποδοχή πολυάριθμων προσφύγων, μεταξύ των οποίων Σύριοι, καθώς και Παλαιστίνιοι, Ιρακινοί, Λίβυοι και Υεμένιοι πρόσφυγες, οι οποίοι αναζητούν ασφαλές καταφύγιο στην Ιορδανία. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να συνδράμει την Ιορδανία προκειμένου να συνεχιστεί η παροχή στήριξης για τη διάσωση των προσφύγων που ζητούν προστασία στην Ιορδανία και για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Ιορδανίας. Επιπλέον, η Ιορδανία συνεχίζει να καταβάλλει υποδειγματικές προσπάθειες και να διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο στην προαγωγή της ειρήνης και της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή (συμπεριλαμβανομένης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή) και πέραν αυτής, στην καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης και της τρομοκρατίας, μεταξύ άλλων και ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (2014-2015) και μέσω της Ένωσης για τη Μεσόγειο στην οποία συμπροεδρεύει με την ΕΕ από το 2012.

Οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης βασίζονται σε κοινά επιτεύγματα και σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Βασίζονται επίσης στη δυναμική που δημιουργήθηκε από τη διάσκεψη του Λονδίνου της 4ης Φεβρουαρίου 2016 με θέμα «Στήριξη της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής», καθώς και στις δεσμεύσεις του διεθνούς συμφώνου όπως διατυπώθηκαν από την Ιορδανία και τους συνδιοργανωτές της εν λόγω διάσκεψης, με στόχο τη διατήρηση των αναπτυξιακών οφελών της Ιορδανίας σε ένα πλαίσιο συνεχιζόμενης ανθρωπιστικής βοήθειας και επαρκούς στήριξης των κοινοτήτων υποδοχής. Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν ως στόχο να μετατρέψουν τις προκλήσεις που εγείρονται από την κρίση της Συρίας σε σαφείς ευκαιρίες προς όφελος του πληθυσμού της Ιορδανίας, των Σύριων προσφύγων και της ΕΕ.

Ωστόσο, η λήψη ειδικών μέτρων για τη στήριξη των Σύριων προσφύγων δεν θα αποβεί εις βάρος άλλων ανθρώπων που διαμένουν και ζητούν προστασία στην Ιορδανία.

II. Προτεραιότητες

Οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης αντικατοπτρίζουν κοινά συμφέροντα και επικεντρώνονται σε τομείς στους οποίους η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας αποφέρει αμοιβαία οφέλη. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο εντάσσεται και η δέσμευση της ΕΕ και της Ιορδανίας για την προώθηση της συνεργασίας σε οριζόντια ζητήματα, τα οποία εκτείνονται από τη σταθεροποίηση και την ασφάλεια έως το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, τη μετανάστευση και την κινητικότητα, την αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης, καθώς και τη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων.

Για παράδειγμα, η εταιρική σχέση θέτει στο επίκεντρο τη νεολαία και την απασχολησιμότητα, με στόχο να συμβάλει στη συνοχή της κοινωνίας, να δημιουργήσει βιώσιμες οικονομικές ευκαιρίες, μεταξύ άλλων με βάση την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση υψηλής ποιότητας, και να καλλιεργήσει πνεύμα επιχειρηματικότητας και καινοτομίας. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πρωτοβουλίες στον πολιτιστικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ανάπτυξη του πολιτιστικού και του δημιουργικού κλάδου, λόγω της σημαντικής συμβολής τους στην προαγωγή του διαπολιτισμικού διαλόγου και της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης.

Στον τομέα της μετανάστευσης και της κινητικότητας, η επίτευξη προόδου όσον αφορά την αποτελεσματική εφαρμογή των διαφόρων συνιστωσών της εταιρικής σχέσης για την κινητικότητα αποτελεί οριζόντια προτεραιότητα. Η εδραίωση ενός βιώσιμου πλαισίου υπό άρτια διαχείριση, το οποίο θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην εξασφάλιση της δυνατότητας τακτικής και ευχερέστερης κυκλοφορίας των προσώπων μεταξύ της Ιορδανίας και της ΕΕ, δύναται να προωθήσει την ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και την οικονομική ανάπτυξη.

i)Η ΕΕ και η Ιορδανία αποτελούν αξιόπιστους εταίρους σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Η στρατηγική και επιχειρησιακή συνεργασία θα συνεχιστεί τόσο σε διμερή βάση όσο και σε πολυμερή φόρουμ, σε περιφερειακό επίπεδο, μεταξύ άλλων μέσω της συμπροεδρίας της Ένωσης για τη Μεσόγειο. Η προώθηση της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή αλλά και παγκοσμίως, μεταξύ άλλων μέσω της συνέχισης της συνεργασίας υπέρ της πολιτικής μετάβασης και της οικοδόμησης της ειρήνης στη Συρία, είναι αμοιβαία επωφελής για τα συμφέροντα της ΕΕ και της Ιορδανίας. Τόσο η ΕΕ όσο και η Ιορδανία φιλοδοξούν να αποτελέσουν πρότυπα ανεκτικών κοινωνιών, στοιχείο που συνιστά έναν επιπλέον λόγο για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

ii)Η δεύτερη προτεραιότητα επικεντρώνεται στη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας της Ιορδανίας και στην ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης της Ιορδανίας σύμφωνα με τη στρατηγική «Ιορδανία 2025 – Εθνικό όραμα και στρατηγική», επιπλέον της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της Ιορδανίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης της Συρίας και της περιφερειακής αποσταθεροποίησης.
Μια ισχυρή και σταθερή οικονομία στην Ιορδανία, η οποία θα υποστηρίζεται επιπλέον από τη χαλάρωση του εμπορικού καθεστώτος μεταξύ της Ιορδανίας και της ΕΕ και από τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος (μέσω μεταρρυθμίσεων στο επιχειρηματικό περιβάλλον), θα λειτουργήσει ως ισχυρό κίνητρο για τη δημιουργία θέσεων εργασίας τόσο για Ιορδανούς πολίτες όσο και για Σύριους πρόσφυγες, κατά περίπτωση. Ο εκσυγχρονισμός και η διαφοροποίηση της οικονομίας θα ενισχυθούν περαιτέρω μέσω της παροχής στήριξης για την ανάπτυξη με γνώμονα την καινοτομία και την ανταλλαγή γνώσεων. Στο ίδιο πλαίσιο, θα εντατικοποιηθεί η συνεργασία για τη βελτίωση της απασχολησιμότητας, της ανάπτυξης δεξιοτήτων και των σχετικών εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, με στόχο την προαγωγή του ρόλου της νεολαίας στην οικονομία και στην κοινωνία.

Η ενίσχυση της υφιστάμενης συμφωνίας σύνδεσης μέσω της διαπραγμάτευσης για τη δημιουργία σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA), η οποία θα περιλαμβάνει την αντιμετώπιση όλων των προκλήσεων σε σχέση με την πρόσβαση στην αγορά που δεν επιτρέπουν στην Ιορδανία να αξιοποιήσει πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρονται στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης, θα προωθήσει επίσης την ενσωμάτωση της Ιορδανίας στην αγορά της ΕΕ και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για το εμπόριο, τις επενδύσεις και την ανάπτυξη.

iii)Η τρίτη προτεραιότητα της εταιρικής σχέσης, η οποία είναι αλληλένδετη με τις δύο αυτές προτεραιότητες, επικεντρώνεται στη στήριξη των προσπαθειών της Ιορδανίας για την ενίσχυση της διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου, της δημοκρατικής μεταρρύθμισης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες, όπως ενσωματώνονται στις διεθνείς, περιφερειακές και εθνικές νομοθετικές διατάξεις, συνιστούν κοινές αξίες. Ο σεβασμός των δημοκρατικών αρχών και των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας.

1. Ενίσχυση της συνεργασίας για την περιφερειακή σταθερότητα και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας

Η ΕΕ αναγνωρίζει όλες τις σχετικές προσπάθειες που καταβάλλει η Ιορδανία. Η ΕΕ και η Ιορδανία θα πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά για την αντιμετώπιση της αποσταθεροποίησης της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης απειλής για την ασφάλεια έπειτα από την ευρύτερη εξάπλωση του Ισλαμικού Κράτους (Dae'sh) και άλλων τρομοκρατικών ομάδων. Η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν παρόμοιους στόχους όσον αφορά την κρίση της Συρίας. Οι εργασίες στο πλαίσιο της διεθνούς ομάδας στήριξης της Συρίας και σε άλλα φόρουμ θα πρέπει να συνεχιστούν, όπως επίσης και η συνεργασία στο πλαίσιο του χάρτη πορείας ΕΕ-Ιορδανίας για την ενίσχυση της ασφάλειας/καταπολέμηση της τρομοκρατίας με ιδιαίτερη έμφαση σε κοινά προγράμματα και στην ανταλλαγή πληροφοριών.

Η ΕΕ και η Ιορδανία θα πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειες για «γεφύρωση των διαφορών» και σε άλλες περιπτώσεις συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και της κατάστασης στο Κέρας της Αφρικής (διαδικασία της Άκαμπα). Πέραν της άμεσης διάστασης των συγκρούσεων, στο πλαίσιο του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης, η ΕΕ και η Ιορδανία θα ενισχύσουν τη συνεργασία στον τομέα της διαχείρισης καταστροφών και πολιτικής προστασίας.

Η ΕΕ και η Ιορδανία είναι εταίροι όσον αφορά την προώθηση και την ενθάρρυνση διαθρησκευτικών και διαπολιτισμικών διαλόγων, σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο, όπου η Ιορδανία διαδραματίζει ηγετικό ρόλο.

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του βίαιου εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Για τον σκοπό αυτό, και συμπληρωματικά προς τη διεξαγωγή τακτικού πολιτικού και θεματικού διαλόγου, η ΕΕ και η Ιορδανία θα εντατικοποιήσουν την απτή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων στο πλαίσιο του κράτους δικαίου. Η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεργαστούν, μεταξύ άλλων, μέσω αμοιβαία συμφωνημένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και με τη συμμετοχή ευρέος φάσματος οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών της Ιορδανίας.

2. Προώθηση της οικονομικής σταθερότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης με βάση τη γνώση, της ποιοτικής εκπαίδευσης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας

α)Η κρίση της Συρίας και η συνακόλουθη παρατεταμένη παρουσία προσφύγων έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικοοικονομικό ιστό της Ιορδανίας, στους εν ανεπαρκεία φυσικούς πόρους της και στην παροχή βασικών υπηρεσιών, επιδεινώνοντας με τον τρόπο αυτό την ήδη ασταθή οικονομική κατάσταση της χώρας. Για τον λόγο αυτό, θα αναπτυχθεί περαιτέρω ο οικονομικός διάλογος και η συνεργασία σε μακροοικονομικά ζητήματα με στόχο την προώθηση ισχυρών μακροοικονομικών και διαρθρωτικών πολιτικών που προάγουν τις δυνατότητες ανάπτυξης και ενισχύουν την ανθεκτικότητα της οικονομίας της Ιορδανίας σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής «Ιορδανία 2025». θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του νέου προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στο οποίο η ΕΕ μπορεί να συνεισφέρει συμπληρωματικά μέσω ενός νέου προγράμματος μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής.

Εκτός από τη χρηστή φορολογική και δημοσιονομική διαχείριση, η συνεργασία θα συνεχιστεί περαιτέρω και στον τομέα των μεταρρυθμίσεων στον δημόσιο τομέα της Ιορδανίας, με στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, αλλά και της συνολικής του αποδοτικότητας και των ικανοτήτων παροχής υπηρεσιών.

β)Μια βασική κοινωνικοοικονομική πρόκληση για την Ιορδανία είναι η προαγωγή της απασχόλησης και της απασχολησιμότητας, κυρίως για τους νέους της Ιορδανίας και τις πλέον ευπαθείς ομάδες, κατά περίπτωση· αυτό θα επιτευχθεί με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων, καθώς και με την προώθηση της στοχοθετημένης κατάρτισης, εκπαίδευσης και έρευνας. Σκοπός των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης είναι η αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού με την εφαρμογή διαφόρων μέσων πολιτικής, όπως τα ακόλουθα: εμπόριο, ανάπτυξη επιχειρήσεων, εκπαίδευση και κατάρτιση, αυξημένη κινητικότητα. Με τα μέσα αυτά επιδιώκεται επίσης η ενίσχυση της οικονομικής χειραφέτησης και της συμμετοχής των γυναικών.

α.Το εμπόριο στην υπηρεσία της ανάπτυξης αποτελεί βασικό στοιχείο των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης/του συμφώνου. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, η οποία θα ενεργοποιηθεί από τη χαλάρωση, εκ μέρους της ΕΕ, των κανόνων καταγωγής μεταξύ της Ιορδανίας και της ΕΕ και τα συνοδευτικά μέτρα, θα ωφελήσει τόσο τους Σύριους πρόσφυγες όσο και τις κοινότητες υποδοχής της Ιορδανίας. Αυτή η χαλάρωση των κανόνων καταγωγής δεν θα θίξει τη συνέχιση των προσπαθειών της ΕΕ και της Ιορδανίας για την καθιέρωση σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA). Η ΕΕ και η Ιορδανία διατηρούν τη δέσμευσή τους για την έναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με το θέμα αυτό, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης όλων των προκλήσεων σε σχέση με την πρόσβαση των ιορδανικών προϊόντων στην αγορά, στο πλαίσιο των εξαγωγών προς την ΕΕ. Παράλληλα, η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεχίσουν τον διάλογο, με σκοπό να ενθαρρύνουν την εναρμόνιση σε τομείς όπως τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα, τα τεχνικά εμπόδια στις συναλλαγές ή οι υπηρεσίες.

β.Η ΕΕ και η Ιορδανία θα δώσουν προτεραιότητα, και θα πολλαπλασιάσουν τις προσπάθειές τους προς την κατεύθυνση αυτή, στους ακόλουθους στόχους: βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και προσέλκυση επενδύσεων, στήριξη της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα (μεταξύ άλλων, μέσω κανονιστικών και διοικητικών μεταρρυθμίσεων και μέσω δανειοδότησης των εταιρειών), δημιουργία του κατάλληλου συνόλου γνώσεων και δεξιοτήτων που απαιτούνται στην αγορά εργασίας της Ιορδανίας. Επίσης, η ενίσχυση των τομέων που βασίζονται στη γνώση είναι σημαντική για τη δημιουργία βιώσιμων και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, ειδικά για τους νέους.

γ.Η εκπαίδευση αποτελεί ένα ακόμη ισχυρό μέσο για την ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην επίτευξη των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης προτεραιότητας, από τα οποία θα ωφεληθούν όλοι όσοι ζουν στην Ιορδανία, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων. Η συνεργασία ΕΕ-Ιορδανίας θα διέπεται από την υποστήριξη και την προώθηση της ποιοτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, με στόχο να εξασφαλίζεται σε όλους η ευκαιρία να σπουδάσουν και να χτίσουν το δικό τους μέλλον. Αξίζει επίσης να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και ειδική στήριξη στην επαγγελματική κατάρτιση.

γ)Η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεχίσουν να προωθούν την καινοτόμο έρευνα και τις λύσεις με βάση τη γνώση, καθώς και τη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, της ενεργειακής απόδοσης και της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των υδάτων και των αποβλήτων και των αποτελεσμάτων της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.

3. Ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων

Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης διαδικασίας μεταρρυθμίσεων της Ιορδανίας, και παρά τις περιφερειακές αναταραχές, η ΕΕ και η Ιορδανία θα εξακολουθήσουν να συνεργάζονται με στόχο να ενισχύσουν περαιτέρω το δημοκρατικό σύστημα και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στην Ιορδανία, το κράτος δικαίου, την ισότητα των φύλων, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, καθώς και το νόμιμο εργασιακό περιβάλλον για την κοινωνία των πολιτών που προσφέρεται για την ανάπτυξη μιας δραστήριας κοινωνίας των πολιτών.

Με τη στοχευμένη συνεργασία θα υποστηριχθούν η μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, καθώς και η διεθνής δικαστική συνεργασία, η εκλογική διαδικασία (συμπεριλαμβανομένης της συνέχειας που δίνεται στις συστάσεις των αποστολών εκλογικών παρατηρητών της ΕΕ), η περαιτέρω ενίσχυση του συστήματος των πολιτικών κομμάτων και ο εποπτικός και νομοθετικός ρόλος του κοινοβουλίου, η διαδικασία αποκέντρωσης και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης.

Η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεχίσουν να διεξάγουν τακτικό διάλογο για τη δημοκρατία και τη χρηστή διακυβέρνηση, τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε αμοιβαία αποδεκτό πλαίσιο. Ο διάλογος θα βασίζεται στα επιτεύγματα και στις δεσμεύσεις της Ιορδανίας σε διεθνές, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Στον διάλογο μπορούν να καλούνται από κοινού οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ώστε να υποβάλλουν τις απόψεις τους.

Όσον αφορά ειδικότερα τα ανθρώπινα δικαιώματα, στο πλαίσιο του τακτικού διαλόγου θα εξετάζονται, μεταξύ άλλων, η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, συμπεριλαμβανομένου του εργασιακού περιβάλλοντος για την κοινωνία των πολιτών, τα δικαιώματα των γυναικών και η χειραφέτηση των γυναικών στον πολιτικό και τον δημόσιο βίο. Για την εκπλήρωση των στόχων αυτών, και για την περαιτέρω προώθηση και ενίσχυση της δημοκρατίας και της χρηστής διακυβέρνησης της Ιορδανίας, καθώς και της προσπάθειάς της για την καταπολέμηση της διαφθοράς, απαιτείται η εδραίωση μιας δημόσιας διοίκησης χωρίς αποκλεισμούς που θα χαρακτηρίζεται από λογοδοσία, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.

Στον διάλογο θα λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι υφιστάμενες δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ιορδανία σε πολυμερές επίπεδο. Στο πλαίσιο του διαλόγου αυτού θα καλύπτονται επίσης τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα, για παράδειγμα όσον αφορά την εκπαίδευση και την εργασία. Ο διάλογος θα αφορά ειδικότερα τους τομείς που περιλαμβάνονται στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης.

III. Μηχανισμοί διαλόγου και αμοιβαίας συνεργασίας

Το γενικό πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας καθορίζεται από τη συμφωνία σύνδεσης που τέθηκε σε ισχύ το 2002 και από το προηγμένο καθεστώς που επιτεύχθηκε το 2010. Ιδιαίτερης σημασίας θα είναι η επανεξέταση της συμφωνίας σύνδεσης, έπειτα από σχεδόν 15 έτη ισχύος, ή ο εξορθολογισμός της εφαρμογής της μέσω διεξοδικού ανασχεδιασμού των διαλόγων και των υποεπιτροπών. Η ομαδοποίηση των υποεπιτροπών σε μικρό αριθμό θεματικών διαλόγων, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης και συμπληρωματικά προς τους διεξαγόμενους πολιτικούς διαλόγους, θα επιτρέψει την προώθηση της συνεργασίας στα κύρια πεδία εργασίας που έχουν συμφωνηθεί.

Οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης θα επανεξεταστούν το 2018. Τα αποτελέσματα θα υποβληθούν προς έγκριση στο Συμβούλιο Σύνδεσης. Εφόσον το απαιτούν οι περιστάσεις, η Ιορδανία ή η ΕΕ μπορεί να ζητήσει επανεξέταση οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Επίσης, για την υποστήριξη της υλοποίησης του συμφώνου ΕΕ-Ιορδανίας, θα πραγματοποιείται τακτική επανεξέταση του συμφώνου στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας, καθώς και άλλων συναφών διαλόγων και συνεδριάσεων. Κατά περίπτωση και σύμφωνα με την αρχή της μεγαλύτερης ανάληψης ευθύνης στο πλαίσιο της ΕΠΓ, η ΕΕ θα συμμετέχει στους μηχανισμούς συντονισμού με την κυβέρνηση της Ιορδανίας και άλλους εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών.

Ανταποκρινόμενη στους φιλόδοξους στόχους που περιγράφονται στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης και στο προσαρτώμενο σύμφωνο, η ΕΕ δεσμεύεται να συνεχίσει την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης και να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα για την υποστήριξη της Ιορδανίας.

Παράρτημα των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας

Σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας

Σκοπός του παρόντος εγγράφου είναι να συμπληρώσει τις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας, με τη συνοπτική περιγραφή των αμοιβαίων δεσμεύσεων, καθώς και των μηχανισμών επανεξέτασης.

Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας, το οποίο ανακοινώθηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου της 4ης Φεβρουαρίου 2016 με θέμα «Στήριξη της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής», αποτελεί μια θετική απόκριση στην πρόταση της Ιορδανίας για τη σύναψη ενός «συμφώνου» με τη διεθνή κοινότητα, με το οποίο προκρίνεται η υιοθέτηση ολιστικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης της Συρίας. Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας είναι ένα δυναμικό έγγραφο, το οποίο πρέπει να επικαιροποιείται σε τακτική βάση, και αντικατοπτρίζει τους τρεις πυλώνες και το πνεύμα του «διεθνούς συμφώνου» για την Ιορδανία, το οποίο έχουν προσυπογράψει η κυβέρνηση της Ιορδανίας και οι συνδιοργανωτές της διάσκεψης του Λονδίνου. Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας βασίζεται, μεταξύ άλλων, στο σχέδιο της Ιορδανίας για την αντιμετώπιση της κρίσης κατά την περίοδο 2016-2018 και στη στρατηγική «Ιορδανία 2025 – Εθνικό όραμα και στρατηγική». Εστιάζει στην ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας της Ιορδανίας, με την αύξηση παράλληλα των οικονομικών ευκαιριών για τους Σύριους πρόσφυγες, μέσω μεγαλύτερης προστασίας και πρόσβασης στην απασχόληση και σε ποιοτική εκπαίδευση.

Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας, το οποίο στοχεύει στην εφαρμογή των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιορδανίας, βαίνει πέραν του πεδίου εφαρμογής του διεθνούς συμφώνου, δεδομένου ότι καθορίζει αμοιβαίες δεσμεύσεις και μηχανισμούς επανεξέτασης για τους διάφορους τομείς των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης που περιλαμβάνονται σε αυτό. Στο πλαίσιο αυτό, το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας αξιοποιεί πλήρως τους διαλόγους πολιτικής και τη συνεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ιορδανίας, το ενιαίο πλαίσιο στήριξης της περιόδου 2014-2017 για τη στήριξη της ΕΕ προς την Ιορδανία, τη στρατηγική «Ιορδανία 2025» και τα τριετή εκτελεστικά αναπτυξιακά προγράμματά της.

1.Διευκόλυνση του εμπορίου μεταξύ ΕΕ-Ιορδανίας με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων, των εξαγωγών και των ευκαιριών απασχόλησης, μεταξύ άλλων και για τους Σύριους πρόσφυγες

Με το διεθνές σύμφωνο ζητούνται μέτρα για το άνοιγμα της αγοράς της ΕΕ, ειδικότερα μέσω απλουστευμένων κανόνων καταγωγής, που ευνοούν την πραγματοποίηση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας για Ιορδανούς καθώς και για Σύριους πρόσφυγες. Ανταποκρινόμενη θετικά, η ΕΕ δεσμεύτηκε να απλουστεύσει για περίοδο δέκα ετών τους κανόνες καταγωγής τους οποίους εφαρμόζει για συγκεκριμένα προϊόντα που παράγονται σε εγκαταστάσεις παραγωγής οι οποίες βρίσκονται σε προκαθορισμένες ειδικές οικονομικές ζώνες (ΕΟΖ) ανάπτυξης και βιομηχανικές περιοχές, υπό την προϋπόθεση ότι συνδέονται με ευκαιρίες απασχόλησης που προσφέρονται υπό τους ίδιους όρους τόσο για τους Ιορδανούς πολίτες όσο και για τους Σύριους πρόσφυγες (15 % των θέσεων εργασίας κατά τα πρώτα δύο έτη· 25 % στη συνέχεια), με απώτερο σκοπό την επίτευξη του στόχου των 200 000 ευκαιριών απασχόλησης για Σύριους πρόσφυγες στο σύνολο της χώρας, όπως προβλέπεται στη δήλωση του διεθνούς συμφώνου. Αφού επιτευχθεί ο τελευταίος αυτός στόχος, η ΕΕ θα εξετάσει το ενδεχόμενο της περαιτέρω επέκτασης των παρεκκλίσεων από τους κανόνες καταγωγής και της απλούστευσης των αναγκαίων προϋποθέσεων υπό τις οποίες οι παραγωγοί στην Ιορδανία θα μπορούν να επωφεληθούν από το συγκεκριμένο καθεστώς των κανόνων καταγωγής. Η ΕΕ και η Ιορδανία συμφωνούν να συμμετάσχουν και διεθνείς οργανισμοί με συναφή εμπειρογνωμοσύνη, όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) και/ή η Παγκόσμια Τράπεζα, στην υποστήριξη και τη συμβολή στη δημιουργία απασχόλησης, καθώς και στη μελλοντική διαδικασία παρακολούθησης.

Η ΕΕ επαινεί την Ιορδανία για τις συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες προέβη, προκειμένου να επιτρέπεται στους Σύριους πρόσφυγες να έχουν πρόσβαση σε προσωρινές άδειες εργασίας, όπως διατυπώθηκαν αρχικά στην πρότασή της με τίτλο «Αντιμετώπιση, σε οικονομικό επίπεδο, της προσφυγικής κρίσης της Συρίας: πιλοτική εφαρμογή μιας ολιστικής προσέγγισης». Η λειτουργία μιας ευρύτερης επίσημης αγοράς εργασίας έχει ευεργετικά και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στα δημόσια οικονομικά μιας χώρας. Με την ολιστική προσέγγιση της Ιορδανίας προτείνεται η ιδέα να επιτραπεί η συμμετοχή Σύριων εργαζομένων στην αγορά εργασίας: σε 18 «ειδικές οικονομικές ζώνες (ΕΟΖ)», σε προσφυγικούς καταυλισμούς, σε ορισμένους τομείς (π.χ. γεωργικός και κατασκευαστικός τομέας, σύμφωνα με προκαθορισμένες ποσοστώσεις), καθώς και σε δημοτικά δημόσια έργα που χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις της κοινότητας των χορηγών βοήθειας (υποδομές ή άλλες κοινοτικές υπηρεσίες υψηλής έντασης εργασίας), υπό την προϋπόθεση ότι οι Σύριοι δεν αντικαθιστούν Ιορδανούς εργαζόμενους.

Η δημιουργία εργασιακών ευκαιριών στις ΕΟΖ αποτελεί κεντρικό σημείο της πρότασης της Ιορδανίας. Οι εν λόγω ζώνες αναμένεται να προσελκύσουν επενδύσεις από την Ευρώπη και άλλες περιοχές, μεταξύ άλλων, και κυρίως, από τη συριακή διασπορά που επιζητεί «ασφαλές καταφύγιο», και να προωθήσουν τις εξαγωγές προς την ΕΕ.

Προκειμένου να επιταχυνθεί αυτή η διαδικασία, κατόπιν αιτήματος της Ιορδανίας και σύμφωνα με τα ως άνω οριζόμενα, η ΕΕ δεσμεύεται να εφαρμόσει λιγότερο αυστηρούς κανόνες καταγωγής για τα προϊόντα που παράγονται από πρόσφυγες εργαζόμενους στις ΕΟΖ της Ιορδανίας, καθώς και σε άλλες βιομηχανικές περιοχές της επικράτειας. Η ΕΕ είναι επίσης διατεθειμένη να στηρίξει συγκεκριμένες ανάγκες σε επίπεδο κατάρτισης και ανάπτυξης δεξιοτήτων με γνώμονα την αγορά εργασίας, προκειμένου να ενισχυθεί η παραγωγικότητα στις ΕΟΖ και πέραν αυτών.

Αξίζει, ωστόσο, να υπενθυμιστεί ότι, βάσει της ισχύουσας συμφωνίας σύνδεσης Ιορδανίας-ΕΕ, η Ιορδανία έχει ήδη άνευ δασμών και ποσοστώσεων πρόσβαση στην αγορά βιομηχανικών προϊόντων της ΕΕ, καθώς και ευρύτατη πρόσβαση για τα γεωργικά προϊόντα. Ωστόσο, οι Ιορδανοί παραγωγοί δεν αποκομίζουν ακόμη όλα τα οφέλη από το συγκεκριμένο καθεστώς διότι δεν είναι ακόμη σε θέση να πληρούν τις απαιτήσεις των κανόνων καταγωγής και των τεχνικών προτύπων που εφαρμόζονται δυνάμει της συμφωνίας.

Η ΕΕ έχει προτείνει, και η Ιορδανία έχει επικροτήσει, την πιθανότητα καθιέρωσης σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA), ωστόσο δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη οι σχετικές διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ έχει προτείνει επίσης το ενδεχόμενο διεξαγωγής διαπραγματεύσεων για τη σύναψη συμφωνίας σχετικά με τη διαπίστωση της συμμόρφωσης και την αποδοχή βιομηχανικών προϊόντων (ΣΔΣΑ) προκειμένου να καταστεί δυνατή η είσοδος ιορδανικών προϊόντων από επιλεγμένους τομείς στην αγορά της ΕΕ χωρίς επιπρόσθετους τεχνικούς ελέγχους. Η Ιορδανία έχει σημειώσει αξιόλογη πρόοδο όσον αφορά τις προπαρασκευαστικές εργασίες για τη ΣΔΣΑ και τη σύγκλιση με τη νομοθεσία της ΕΕ στους επιλεγμένους τομείς, αν και εξακολουθεί να απαιτείται ενδεχομένως ορισμένου βαθμού τεχνική υποστήριξη. Θα πρέπει να πραγματοποιηθεί απολογισμός σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων μεταξύ των αρχών της Ιορδανίας και των υπηρεσιών της ΕΕ. Στη συνέχεια, μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη ΣΔΣΑ. Απαιτείται διαρκής προσπάθεια για την ενίσχυση του διμερούς εμπορικού και επενδυτικού πλαισίου, την ενθάρρυνση των επενδύσεων και τη στήριξη των Ιορδανών εξαγωγέων ώστε να αξιοποιήσουν περισσότερο την προνομιακή πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ.

2.Προώθηση της μακροοικονομικής σταθερότητας, της έξυπνης και βιώσιμης ανάπτυξης

Η Ιορδανία τονίζει ότι είναι αναγκαίο να λάβει περισσότερες επιχορηγήσεις ώστε να είναι σε θέση να μειώσει το επίπεδο του χρέους της. Η Ιορδανία τονίζει επίσης την ανάγκη αύξησης της χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους, μεταξύ άλλων μέσω του διεθνούς συμφώνου, για τη μείωση του σημαντικού ελλείμματος χρηματοδότησης. Εκτός από το γεγονός ότι για την κάλυψη των αναγκών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των αναγκών που προκύπτουν λόγω των επιπτώσεων της προσφυγικής κρίσης, θα απαιτηθεί περαιτέρω χρηματοδότηση με τη μορφή επιχορηγήσεων, η Ιορδανία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με την επιτακτική ανάγκη της υλοποίησης επενδύσεων σε υποδομές. Στο πλαίσιο του Ταμείου Επενδύσεων Γειτονίας (NIF), η ΕΕ χορηγεί σημαντικούς χρηματοδοτικούς πόρους με ευνοϊκούς όρους για επενδυτικά έργα μεγάλης κλίμακας, μεταξύ άλλων με στόχο την ανάπτυξη ενός περιφερειακού συστήματος μεταφορών. Ομοίως, η ΕΤΕπ διατηρεί μια ευέλικτη προσέγγιση ως προς τις χρηματοδοτικές της προτεραιότητες στην Ιορδανία για την υποστήριξη των στόχων της κυβέρνησης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της προώθησης του ιδιωτικού τομέα / των ΜΜΕ. Με το ίδιο σκεπτικό λειτουργεί και η ΕΤΑΑ.

Δεδομένου του υψηλού επιπέδου του δημόσιου χρέους της Ιορδανίας, τα νέα δάνεια θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα σε επενδύσεις με υψηλό ποσοστό απόδοσης, π.χ. υποδομές που ευνοούν τη διευκόλυνση των εξαγωγών, εκκολαπτήρια επιχειρήσεων κ.λπ., οι οποίες αναμένεται να έχουν θετικές επιπτώσεις στο ποσοστό απασχόλησης στην Ιορδανία, καθώς και έμμεσες επιπτώσεις υπό τη μορφή της αύξησης της παραγωγικότητας και των κρατικών εσόδων. 

Επιπλέον, παραμένοντας συνεπής στις δεσμεύσεις που ανέλαβε στη διάσκεψη του Λονδίνου και κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης της Ιορδανίας (η Ιορδανία ζήτησε 350 εκατ. EUR), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στις 29 Ιουνίου 2016 την εκτέλεση δεύτερης πράξης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) για την Ιορδανία, ύψους 200 εκατ. EUR. Υπό το φως των δημοσιονομικών προκλήσεων και των έκτακτων περιστάσεων με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η Ιορδανία λόγω της υποδοχής περίπου 1,3 εκατομμυρίων Σύριων, και δεδομένου ότι η ΕΕ αποτελεί βασικό εταίρο της Ιορδανίας, η ΕΕ θα εξετάσει το 2017 νέα πρόταση για την παράταση της ΜΧΣ προς την Ιορδανία, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της δεύτερης πράξης ΜΧΣ και υπό τον όρο ότι πληρούνται τα συνήθη προαπαιτούμενα για το συγκεκριμένο είδος συνδρομής, συμπεριλαμβανομένης της επικαιροποιημένης αξιολόγησης που θα διενεργήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τις ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Ιορδανίας. Η εν λόγω συνδρομή, η οποία είναι κρίσιμης σημασίας για την Ιορδανία, θα μπορούσε να βοηθήσει τη χώρα στη διατήρηση της μακροοικονομικής της σταθερότητας, διαφυλάσσοντας παράλληλα τα αναπτυξιακά οφέλη επιτρέποντας τη συνέχιση του προγράμματος δράσης της χώρας στον τομέα των μεταρρυθμίσεων.

Η ΕΕ θα ενθαρρύνει τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση της οικονομίας της Ιορδανίας, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής στήριξης για την ανάπτυξη με γνώμονα την καινοτομία, της προώθησης της ανάπτυξης ικανοτήτων με βάση τη γνώση και της μεταφοράς γνώσεων, καθώς και μέσω της συμμετοχής και της υποστήριξης ταλέντων, κυρίως μεταξύ των νέων και των γυναικών, για τη σύσταση καινοτόμων επιχειρήσεων.

3.Διαμόρφωση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας

Κατά τα προβλεπόμενα στο διεθνές σύμφωνο, το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας επικεντρώνεται στη διατήρηση ενός σταθερού μακροοικονομικού πλαισίου και στη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις, τις εξαγωγές, την αύξηση του ΑΕΠ, την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η Ιορδανία επιθυμεί να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τ βελτίωση της παραγωγικότητας και των συνθηκών της αγοράς εργασίας.

Η ΕΕ είναι πρόθυμη να στηρίξει τις προσπάθειες αυτές, για παράδειγμα μέσω της παροχής δημοσιονομικής στήριξης για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, η οποία θα παράσχει τη δυνατότητα να επιτευχθούν οι εξαιρετικά αναγκαίες βελτιώσεις όσον αφορά τις υπηρεσίες που παρέχονται στις επιχειρήσεις, καθώς και βελτιώσεις στο επενδυτικό περιβάλλον. Ομοίως, μέσω δράσεων δημοσιονομικής στήριξης για τις δεξιότητες και την ανάπτυξη, η ΕΕ θέτει ως στόχο την εξάλειψη των εμποδίων στη δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών και τον εφοδιασμό των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού με ένα συναφές και εκσυγχρονισμένο σύνολο εργασιακών δεξιοτήτων. Η ΕΕ είναι ανοικτή στο ενδεχόμενο παροχής περαιτέρω στήριξης στην Ιορδανία για την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και για την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του ιδιωτικού τομέα της χώρας και της ποιότητας του εξαγωγικού δυναμικού της, για παράδειγμα με τη μεγιστοποίηση της δυνατότητας τήρησης των προτύπων της ΕΕ για τα προϊόντα. Επίσης, με τον προσανατολισμό της στον ιδιωτικό τομέα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) θα αποτελέσει βασικό εταίρο για την επίτευξη του στόχου της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα στην Ιορδανία. 

Ταυτόχρονα, υπάρχουν επίσης ενδογενείς ευκαιρίες αύξησης του ΑΕΠ, οι οποίες δύνανται να μετατρέψουν την αύξηση του πληθυσμού σε ευκαιρία. Οι εγχώριες επιχειρήσεις καλούνται να καλύψουν μεγαλύτερη εγχώρια ζήτηση και διαθέτουν οικονομικά προσιτό και συχνά επαρκώς εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό· έχουν, επομένως, στη διάθεσή τους γρήγορα μέσα για την αύξηση της παραγωγικότητάς τους. Η διαθέσιμη χρηματοδοτική στήριξη των χορηγών βοήθειας υπό μορφή επιχορηγήσεων ή χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους πρέπει να προγραμματίζεται και να συντονίζεται με όσο το δυνατόν αποδοτικότερο τρόπο, προκειμένου η Ιορδανία να εξασφαλίσει την αναζωογόνηση της ανάπτυξης και να αποτελέσει παράδειγμα για την περιοχή και πέραν αυτής.

4.Ποιοτική εκπαίδευση για κοινωνική ένταξη και ανάπτυξη

Η κυβέρνηση καταβάλλει τεράστια προσπάθεια για να επιτρέψει στον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό Σύριων προσφύγων να συμμετάσχουν στη δημόσια εκπαίδευση. Το σύμφωνο ΕΕ-Ιορδανίας απηχεί τον φιλόδοξο στόχο της Ιορδανίας, όπως επιβεβαιώνεται στο διεθνές σύμφωνο, να εξασφαλίσει πρόσβαση στην εκπαίδευση για κάθε παιδί στην Ιορδανία, συμπεριλαμβανομένων των Σύριων προσφύγων («καμία χαμένη γενιά»). Η επίτευξη του στόχου αυτού συνιστά σημαντική επιβάρυνση για τα δημόσια οικονομικά και η ΕΕ θα συνεχίσει να τηρεί τη δέσμευσή της όσον αφορά τη συμβολή της στην ελάφρυνση του βάρους αυτού και τη διατήρηση τόσο της ποσότητας των σχολικών υποδομών όσο και της ποιότητας της εκπαίδευσης.

Η ΕΕ παρέχει από το 2012 σημαντική στήριξη στον τομέα της εκπαίδευσης και προβλέπει επί του παρόντος στον προϋπολογισμό την παροχή περαιτέρω στήριξης. Λαμβανομένου υπόψη ότι η αποδοχή περίπου 143 000 μαθητών στο δημόσιο σύστημα, σε προσωρινή βάση λόγω της παρουσίας των Σύριων προσφύγων, συνεπάγεται την υπερπληρότητα των δημόσιων σχολείων και έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα της εκπαίδευσης, το σχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την κλιμακούμενη αύξηση του αριθμού των προσφύγων στην εκπαίδευση κατά το σχολικό έτος 2016-2017 σε 193 000 μαθητές προϋποθέτει τη λειτουργία 100 επιπλέον σχολείων διπλής βάρδιας σε προσωρινή βάση έως ότου να καταστούν διαθέσιμοι οι απαραίτητοι χρηματοδοτικοί πόροι για τα λειτουργικά έξοδα και κατασκευαστούν τα νέα σχολεία στα επόμενα δύο έως τρία έτη, κατά τα οριζόμενα στο σύμφωνο της Ιορδανίας.

Δεδομένου ότι οι επεκτάσεις και η κατασκευή σχολικών κτιρίων πρέπει να αντιμετωπιστούν ως κατεπείγον ζήτημα, η Ιορδανία έχει εγγυηθεί τον ταχύτερο δυνατό χρόνο αντίδρασης. Σε αυτό το πλαίσιο, θα παρασχεθεί επίσης η δυνατότητα φοίτησης σε 15 000 παιδιά από τη Συρία που συμπεριλαμβάνονται επί του παρόντος στον κατάλογο επιλαχόντων για την πρόσβαση σε δημόσια σχολεία, ενώ σε άλλα θα δοθεί πρόσβαση σε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), όπου υπάρχει διαθεσιμότητα θέσεων.

Στην ατυχή περίπτωση παρατεταμένης εμπόλεμης κατάστασης ή αστάθειας στη Συρία, το συγκεκριμένο σχέδιο θα επιτρέψει στην Ιορδανία να εντάξει πρόσφυγες μαθητές στο κεντρικό σύστημα δημόσιων σχολείων, δίνοντάς τους έτσι ελπίδα για το μέλλον και την ευκαιρία να μορφωθούν σύμφωνα με τα ιορδανικά πρότυπα, καταπολεμώντας, συνεπώς, δυναμικά τον κίνδυνο του βίαιου εξτρεμισμού. Θα πρέπει επίσης να καταβληθούν προσπάθειες για τους νέους που βρίσκονται εκτός του σχολικού συστήματος, μέσω προγραμμάτων μη τυπικής μάθησης. Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το μέτρο αυτό θα έχει επίσης το πλεονέκτημα της διεύρυνσης της προσφοράς εργαζομένων στην αγορά εργασίας, οι οποίοι θα συμβάλλουν με τον τρόπο αυτό στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας υποδοχής τους.

Θα προβλεφθούν επίσης συμπληρωματικές δράσεις για τη διασφάλιση της πρόσβασης Σύριων σπουδαστών στην ανώτερη εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Ιορδανία.

5.Βιώσιμη χρήση και διαχείριση των φυσικών πόρων

Η παρατεταμένη παρουσία μεγάλου αριθμού Σύριων προσφύγων δεν έχει προκαλέσει ενεργειακό έλλειμμα στην Ιορδανία, αλλά έχει επιτείνει απλώς το χρόνιο πρόβλημα της έλλειψης ενέργειας στη χώρα. Στην πρόσφατη ανακοίνωση με τίτλο «Ανοικοδόμηση των κοινοτήτων υποδοχής», την οποία παρουσίασε το Υπουργείο Σχεδιασμού και Διεθνούς Συνεργασίας της Ιορδανίας ως επικουρικό σκέλος του σχεδίου της Ιορδανίας για την αντιμετώπιση της κρίσης κατά την περίοδο 2016-2018, εκτιμάται ότι οι συνολικές ανάγκες στον συγκεκριμένο τομέα για τα επόμενα 3 έτη ανέρχονται στο ποσό των 120 εκατ. EUR. Θα μπορούσαν να προαχθούν συνέργειες με τη χρήση των σημαντικών πόρων χρηματοδοτικής στήριξης της ΕΕ που έχουν δεσμευτεί από το 2011, δεδομένου ότι οι δραστηριότητες στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της ενεργειακής απόδοσης προϋποθέτουν ευρύ και διαφοροποιημένο εργατικό δυναμικό, καθώς και ενισχυμένες προσπάθειες σε επίπεδο έρευνας και καινοτομίας.

Επιπλέον, στο σχέδιο της Ιορδανίας για την αντιμετώπιση της κρίσης κατά την περίοδο 2016-2018, το σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης χαρακτηρίζεται ως ένας από τους τομείς με τη μεγαλύτερη ανάγκη στήριξης, μεταξύ άλλων και για τις τοπικές κοινότητες. Στον εν λόγω τομέα, η ΕΕ προβλέπει ήδη την παροχή σημαντικής στήριξης, η οποία μπορεί να αυξηθεί και να καθοδηγήσει μελλοντικές δραστηριότητες στο συγκεκριμένο πεδίο. Επιπροσθέτως, η ΕΕ θα χρηματοδοτήσει ένα μεγάλο πρόγραμμα στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, το οποίο θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των Ιορδανών, καθιστώντας παράλληλα δυνατή την απασχόληση ευπαθών και ανειδίκευτων ατόμων, με οφέλη για την τοπική οικονομία.

Πέραν τούτου, η ΕΕ είναι σε θέση να κινητοποιήσει άμεσα, κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης, την παροχή τεχνικής βοήθειας σε διάφορους τομείς. Θα διασφαλιστεί επίσης η συμπληρωματικότητα με προγράμματα της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζοντας 2020».

6.Σταθερότητα και ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της πρόληψης της ριζοσπαστικοποίησης και του βίαιου εξτρεμισμού

Η εσωτερική ασφάλεια αποτελεί ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για την Ιορδανία. Όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η Ιορδανία διαθέτει ένα αποδοτικό και εύρωστο σύστημα, το οποίο έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό ως προς τη μείωση ή την εξάλειψη της τρομοκρατικής απειλής. Ωστόσο, η περιοχή αποτελεί ολοένα περισσότερο πόλο έλξης για τζιχαντιστές από διάφορες χώρες λόγω της παρατεταμένης σύγκρουσης στη Συρία και της κατάστασης στο Ιράκ και αλλού.

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του βίαιου εξτρεμισμού, της ριζοσπαστικοποίησης και της δια-/ενδοθρησκευτικής μισαλλοδοξίας αποτελούν κοινούς στόχους. Η ΕΕ και η Ιορδανία ωφελούνται από τη στενή συνεργασία και την ανταλλαγή εμπειριών για την πάταξη των φαινομένων αυτών, εστιάζοντας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση, καθώς και στην τήρηση του κράτους δικαίου. Η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν ευρεία και ολοκληρωμένη προσέγγιση σε θέματα ασφάλειας, τόσο σε διμερή βάση όσο και σε περιφερειακά και διεθνή φόρουμ, σε συγκεκριμένες καταστάσεις κρίσης, όπως στη Συρία, αλλά και σε παγκόσμια ζητήματα (καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης).

Στο πλαίσιο του εργαστηρίου ΕΕ-Ιορδανίας με θέμα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας/ενίσχυση της ασφάλειας που πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαρτίου 2016, η ΕΕ και η Ιορδανία συμφώνησαν να προχωρήσουν τις εργασίες τους στους ακόλουθους τρεις τομείς: καταπολέμηση του βίαιου εξτρεμισμού, καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και ασφάλεια της αεροπορίας και των συνόρων. Επιπλέον, υπό την αιγίδα της περιφερειακής γραμματείας Μέσης Ανατολής της πρωτοβουλίας κέντρων αριστείας της ΕΕ για τον μετριασμό των χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) κινδύνων, η οποία εδρεύει στο Αμμάν, χρηματοδοτείται η ίδρυση ενός περιφερειακού κέντρου κατάρτισης στην Ιορδανία.

Η ΕΕ θα επενδύσει στην ανάλυση των υποκείμενων ευπαθειών και των παραγόντων ριζοσπαστικοποίησης και έχει διαθέσει 10 εκατ. EUR για τη στήριξη των προσπαθειών της κυβέρνησης της Ιορδανίας στο πλαίσιο της καταπολέμησης του βίαιου εξτρεμισμού. Η Ιορδανία ενθαρρύνεται να συμμετάσχει στις συναφείς προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για την «καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης» στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζοντας 2020».

Διατίθεται δε περαιτέρω χρηματοδοτική στήριξη και θεματική εμπειρογνωμοσύνη. Στις κατάλληλες δράσεις ενδέχεται να συμπεριλαμβάνονται η βελτίωση του διακοινοτικού διαλόγου, η δημιουργία οικονομικών ευκαιριών, η στέγαση, καθώς και η στήριξη φορέων που είναι σε θέση να καταπολεμήσουν την εξτρεμιστική ρητορική. Η εξέλιξη αυτή θα συνιστούσε σημαντικό βήμα για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της κοινής απειλής της τρομοκρατίας.

Η ΕΕ και η Ιορδανία θα διατηρήσουν την εταιρική τους σχέση προάγοντας την κατανόηση και τη σταθερότητα σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο. Πέραν των δράσεων με στόχο την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης, θα συνεχιστούν οι περιφερειακές πρωτοβουλίες επιστημονικής διπλωματίας, όπως το «SESAME» (Synchroton-light for Experimental Science and Applications in the Middle East – Φως συγχρότρου για πειραματική επιστημονική δραστηριότητα και εφαρμογές στη Μέση Ανατολή), με έδρα την Ιορδανία. Μια ακόμη πρωτοβουλία αυτού του είδους είναι και η πρωτοβουλία «PRIMA» (Partnership for Research and innovation in the Mediterranean Area – Συνεργασία για την έρευνα και την καινοτομία στην περιοχή της Μεσογείου). Αναμένεται να κινητοποιηθεί η από κοινού έρευνα σχετικά με δύο από τις πλέον επιτακτικές προκλήσεις για την ευρωμεσογειακή περιοχή: την αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα της παραγωγής τροφίμων και την παροχή ύδατος.

Στον τομέα της διαχείρισης κινδύνων καταστροφών, η ΕΕ και η Ιορδανία θα διερευνήσουν τη δυνατότητα σύναψης διμερούς συμφωνίας για την πολιτική προστασία. Στο πλαίσιο του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης, η ΕΕ και η Ιορδανία έχουν αναλάβει επίσης τη δέσμευση να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της διαχείρισης κινδύνων καταστροφών, κυρίως μέσω της ανταλλαγής μαθημάτων, κοινών κύκλων εκπαίδευσης και της πιθανής ανάπτυξης ενός περιφερειακού κόμβου εκπαίδευσης, της ανάπτυξης ικανοτήτων για την πρόληψη καταστροφών και την ετοιμότητα, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού και της αξιολόγησης κινδύνων.

7.Κινητικότητα και μετανάστευση

Στις 9 Οκτωβρίου 2014, η ΕΕ προέβη με την Ιορδανία σε σύναψη εταιρικής σχέσης για την κινητικότητα. Η εταιρική σχέση για την κινητικότητα αποτελεί ένα σύνολο από κοινού συμφωνημένων πολιτικών δεσμεύσεων που ανέλαβαν η ΕΕ, 16 συμμετέχοντα κράτη μέλη και η Ιορδανία, και είναι το αποτέλεσμα ενός διαλόγου ΕΕ-Ιορδανίας που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2013. Παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο για δράσεις στον τομέα της μετανάστευσης, της κινητικότητας και της ασφάλειας και περιλαμβάνει σειρά δράσεων που παρατίθενται σε σχετικό παράρτημα και καθορίζονται από το σύνολο των μερών που συμμετέχουν στην εφαρμογή της εταιρικής σχέσης για την κινητικότητα. Η κύρια πρόκληση που ανακύπτει είναι η διασφάλιση της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής της εταιρικής σχέσης για την κινητικότητα.

Η διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων προς την ΕΕ (με ταυτόχρονη συμφωνία επανεισδοχής) αποτελεί σημαντικό στόχο για τις σχέσεις ΕΕ-Ιορδανίας και την ενίσχυση της κινητικότητας και των διαπροσωπικών επαφών στα εδάφη των δύο πλευρών. Ομοίως, η επανεισδοχή παράτυπων μεταναστών είναι εξίσου σημαντική για την ομαλή διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. Οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας σχετικά με τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων και την επανεισδοχή θα ξεκινήσουν ταυτόχρονα το φθινόπωρο του 2016.

Στο πλαίσιο του συμφώνου ΕΕ-Ιορδανίας, επιδιώκονται αναπτυξιακές επιπτώσεις της μετανάστευσης και της κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων οικονομικής ανάπτυξης της διασποράς, των προγραμμάτων «κυκλοφορίας εγκεφάλων» και αυξημένων περιφερειακών και διεθνών ανταλλαγών σπουδαστών και οικονομικών φορέων.

8.Δικαστική και πολιτική μεταρρύθμιση, δημοκρατικές εκλογές και ανθρώπινα δικαιώματα

Η ΕΕ και η Ιορδανία θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με στόχο την ενίσχυση του δικαστικού συστήματος στην Ιορδανία και τη βελτίωση της δυνατότητας πρόσβασης σε αυτό. Η Ιορδανία δεσμεύεται να βελτιώσει τη λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης και να διασφαλίσει τη δικαστική ανεξαρτησία, όπως καταδεικνύεται από πρόσφατες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις όπως ο νόμος περί της δικαστικής ανεξαρτησίας και ο νόμος περί του συστήματος απονομής δικαιοσύνης για ανηλίκους. Η Ιορδανία έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά το σύστημα ηλεκτρονικής κοινοποίησης και διασύνδεσης και έχει διοργανώσει σημαντικά προγράμματα κατάρτισης για δικαστές.

Μέσω της δημοσιονομικής στήριξης και της τεχνικής βοήθειας, η ΕΕ παρέχει στήριξη στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, στο Ινστιτούτο Κατάρτισης Δικαστικών και στο Δικαστικό Συμβούλιο. Η Ιορδανία και η ΕΕ δεσμεύονται σθεναρά να συνεχίσουν να εργάζονται για τη μείωση της χρήσης της προσωρινής κράτησης, την αύξηση της νομικής συνδρομής, κυρίως για τις ευπαθείς ομάδες, καθώς και για τον περιορισμό της υποτροπής μέσω της χρήσης εναλλακτικών ποινών και προγραμμάτων μετέπειτα μέριμνας.

Με τη θέσπιση νομοθεσίας για την εφαρμογή νέου εκλογικού πλαισίου, την αποκέντρωση, την τοπική αυτοδιοίκηση και τα πολιτικά κόμματα, η Ιορδανία έχει επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της να συνεχίσει την πολιτική μεταρρύθμιση, στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει για την επίτευξη προόδου όσον αφορά τη μετάβαση σε μια κοινοβουλευτική διακυβέρνηση με ενισχυμένη πολιτική συμμετοχή.

Η ΕΕ δεσμεύεται να συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες της Ιορδανίας για την ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να παρέχει στήριξη για την αποτελεσματική λειτουργία βασικών δημοκρατικών θεσμών, ιδίως του κοινοβουλίου και της διεθνούς εκλογικής επιτροπής.

Η προώθηση και ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ-Ιορδανίας, και αντικατοπτρίζεται μέσα από τη διεξαγωγή τακτικού διαλόγου σε πολυμερή και διμερή πλαίσια, καθώς και μέσα από συγκεκριμένες δράσεις, μεταξύ άλλων για την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών, της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης, της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών.

Το εθνικό σχέδιο της Ιορδανίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την περίοδο 2016-2025 συγκαταλέγεται στους δείκτες αναφοράς για τη συνεργασία ΕΕ-Ιορδανίας· το ίδιο ισχύει επίσης για τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ιορδανίας (που έχουν αναληφθεί μέσω διεθνών συμβάσεων και πλατφορμών των Ηνωμένων Εθνών, όπως η διαδικασία καθολικής περιοδικής εξέτασης UPR).

Μελλοντική πορεία

Οι δράσεις προτεραιότητας του συμφώνου ΕΕ-Ιορδανίας θα προχωρήσουν περαιτέρω στο πλαίσιο των διαλόγων πολιτικής και των θεματικών διαλόγων. Οι δεσμεύσεις και οι μηχανισμοί επανεξέτασης που προβλέπονται στο πλαίσιο του συμφώνου ΕΕ-Ιορδανίας και του διεθνούς συμφώνου θα είναι αμοιβαία συμβατές και αλληλοενισχυόμενες.

Η χρηματοδότηση θα προέλθει από ευρύ φάσμα δημοσιονομικών μηχανισμών της ΕΕ και θα διοχετευθεί σε δράσεις στην Ιορδανία, οι οποίες θα υλοποιηθούν σε συνεργασία με κρατικές και τοπικές αρχές, οργανισμούς των κρατών μελών της ΕΕ, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και με οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Η χρηματοδότηση θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δημοσιονομική στήριξη, καθώς και περαιτέρω μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή και χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, εφόσον πληρούνται τα σχετικά κριτήρια. Το Περιφερειακό Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αντιμετώπιση της Συριακής Κρίσης («Ταμείο MADAD») είναι διαθέσιμο για την παροχή στήριξης στην Ιορδανία για τους Σύριους πρόσφυγες και τις πληττόμενες κοινότητες υποδοχής υπό μορφή επιχορηγήσεων. Οι αρχές της Ιορδανίας καλούνται τακτικά να καταθέτουν τις απόψεις τους σχετικά με τη διαδικασία και τις προτεινόμενες δράσεις και ενθαρρύνονται να υποβάλλουν προτάσεις για χρηματοδότηση. Καλούνται ακόμη να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου MADAD.

Προσάρτημα 1: Δεσμεύσεις της Ιορδανίας και της ΕΕ

Προσάρτημα 2: Δείκτες αναφοράς

Για την παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή του συμφώνου ΕΕ-Ιορδανίας προτείνονται οι ποσοτικοί δείκτες αναφοράς που παρατίθενται κατωτέρω. Η παρακολούθηση θα πραγματοποιείται σε τακτική βάση και τουλάχιστον μία φορά ετησίως, στο πλαίσιο των προβλεπόμενων μηχανισμών επανεξέτασης και των συνεδριάσεων που αφορούν τη διμερή συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ιορδανίας.