22.9.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 316/221

—

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα και συστάσεις του σχετικά με τη Λευκορωσία,

—

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που πραγματοποιήθηκε στη Ρίγα τον Μάιο του 2015, και τη σχετική δήλωση,

—

έχοντας υπόψη τον διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας, της 28ης Ιουλίου 2015,

—

έχοντας υπόψη την απελευθέρωση έξι πολιτικών κρατουμένων από τις αρχές της Λευκορωσίας στις 22 Αυγούστου 2015, και τη δήλωση που έκαναν στη συνέχεια η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος Federica Mogherini και ο αρμόδιος Επίτροπος για την πολιτική γειτονίας και τις διαπραγματεύσεις για τη διεύρυνση, Johannes Hahn, σχετικά με την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, της 22ας Αυγούστου 2015,

—

έχοντας υπόψη τις επικείμενες προεδρικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τις 11 Οκτωβρίου 2015,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την πρόσφατη εντατικοποίηση των επαφών μεταξύ της Λευκορωσίας αφενός και της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών αφετέρου, συνεχίζεται η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, με πιέσεις και εκφοβισμό των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με επιδρομές της αστυνομίας εναντίον οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατάσχεση του εξοπλισμού τους, και με τη βίαιη απομάκρυνση ακτιβιστών από τη Λευκορωσία, όπως επιβεβαιώνεται στην έκθεση του Ειδικού Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη την πρώτη επίσημη επίσκεψη της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με τη Λευκορωσία από το 2002, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μινσκ στις 18 και 19 Ιουνίου 2015· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή τη στιγμή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει επίσημες σχέσεις με το Λευκορωσικό Κοινοβούλιο·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημαντική βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά την ελευθερία του λόγου και των μέσων ενημέρωσης, ο σεβασμός των πολιτικών δικαιωμάτων τόσο των απλών πολιτών όσο και των ακτιβιστών της αντιπολίτευσης, και ο σεβασμός του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελούν προαπαιτούμενα για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην περαιτέρω προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας του λόγου και των μέσων ενημέρωσης·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στη συνεργασία σε κάποιες τομεακές πολιτικές, όπως στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης, της ψηφιακής αγοράς, της ενέργειας, της ασφάλειας των τροφίμων, και του πολιτισμού, με θετικό αντίκτυπο στην έναρξη εποικοδομητικού διαλόγου με τη λευκορωσική κοινωνία σχετικά με τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στη χώρα και την προβολή της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει, ωστόσο, να εξασφαλίσει ότι οι πόροι της δεν χρησιμοποιούνται για καταστολή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ανεξάρτητων δημοσιογράφων και των ηγετών της αντιπολίτευσης·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 1994 και μετά δεν έχουν διεξαχθεί ελεύθερες και αμερόληπτες εκλογές στη Λευκορωσία, με εκλογική νομοθεσία σύμφωνη προς τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα, και ότι η τρέχουσα νομοθεσία προσφέρει ένα τεράστιο πλεονέκτημα στον νυν πρόεδρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΑΣΕ και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχουν αναπτύξει τη μακροπρόθεσμη αποστολή εκλογικής παρατήρησής τους σε ολόκληρη τη Λευκορωσία και θα συντονίζουν το έργο των βραχυπρόθεσμων παρατηρητών·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 2 Απριλίου 2015 ο Πρόεδρος Λουκατσένκο υπέγραψε το Διάταγμα αριθμός 3 «σχετικά με την πρόληψη της κοινωνικής εξάρτησης», που προβλέπει υποχρεωτική εργασία για τους ανέργους υπό την απειλή της καταβολής ειδικού τέλους στον κρατικό προϋπολογισμό ή διοικητικής ευθύνης υπό μορφή προστίμου ή διοικητικής κράτησης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 1η Ιανουαρίου 2015, θεσπίστηκε νέος νόμος με τον οποίο ρυθμίζονται όλα τα είδη μέσων ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος αυτός επιτρέπει στην κυβέρνηση να επιβάλει παύση της λειτουργίας οποιουδήποτε μέσου μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών, αν δημοσιεύσει περιεχόμενο που κρίνει «ακατάλληλο»·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λευκορωσικές αρχές απελευθέρωσαν τελικά και τους έξι πολιτικούς κρατουμένους, κάποιοι από τους οποίους ήταν πρώην υποψήφιοι πρόεδροι, αφού επί χρόνια αρνούνταν την ύπαρξή τους·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 Ιουλίου και στις 31 Ιουλίου 2015 το Συμβούλιο αναθεώρησε τα περιοριστικά μέτρα κατά της Λευκορωσίας και τροποποίησε τον κατάλογο των προσώπων στα οποία έχει επιβληθεί απαγόρευση θεώρησης και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, αφαιρώντας ορισμένους αξιωματούχους και εταιρίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι 175 πρόσωπα, μεταξύ των οποίων ο Αλεξάντερ Λουκατσένκο, υπόκεινται αυτή τη στιγμή σε απαγόρευση εισόδου, και ότι όλα αυτά τα πρόσωπα συν 18 οικονομικές οντότητες υπόκεινται σε πάγωμα περιουσιακών στοιχείων στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τους προσεχείς μήνες θα γίνει αξιολόγηση των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ, στην οποία θα ληφθούν υπόψη όλες οι τελευταίες εξελίξεις και όλοι οι άλλοι παράγοντες στη βάση των οποίων λήφθηκαν τα περιοριστικά μέτρα·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 28 Ιουλίου 2015 η Λευκορωσία και η ΕΕ διεξήγαγαν διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις Βρυξέλλες, επικεντρωμένο σε μια σειρά από ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων της δημιουργίας Εθνικού Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, της ελευθερίας της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, της κατάργησης της θανατικής ποινής, της καταπολέμησης των βασανιστηρίων και της ταπεινωτικής μεταχείρισης, και των δικαιωμάτων των παιδιών·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία είχε εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία έχει εντείνει τους φόβους της λευκορωσικής κοινωνίας για το ενδεχόμενο μια αλλαγή στην εξουσία να προκαλέσει αποσταθεροποίηση της εσωτερικής κατάστασης·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία παραμένει η μόνη χώρα της Ευρώπης που εφαρμόζει τη θανατική ποινή·

1.

παραμένει εξαιρετικά ανήσυχο για την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στη Λευκορωσία, καθώς επίσης για τις σοβαρές ελλείψεις που παρατηρήθηκαν από ανεξάρτητους διεθνείς παρατηρητές κατά τη διάρκεια προηγούμενων εκλογών και για την ενεργή δίωξη των ηγετών της αντιπολίτευσης μετά τις εκλογές·

2.

χαιρετίζει την πρόσφατη απελευθέρωση των τελευταίων πολιτικών κρατουμένων· καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να αποκαταστήσει τους πολιτικούς κρατούμενους που απελευθερώθηκαν και να τους αποδώσει και πάλι πλήρη ατομικά και πολιτικά δικαιώματα· τονίζει ότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πιθανό πρώτο βήμα για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Λευκορωσίας· επισημαίνει, ωστόσο, ότι παρόμοιες ενέργειες στο παρελθόν ήταν περισσότερο συμβολικές κινήσεις και δεν συνέβαλαν ούτε στη βελτίωση της κατάστασης της λευκορωσικής κοινωνίας ούτε στη βελτίωση των σχέσεων με την ΕΕ·

3.

καλεί τη Λευκορωσία να διεξαγάγει τις επικείμενες προεδρικές εκλογές σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα, να επιτρέψει την ανεμπόδιστη πρόσβαση της αντιπολίτευσης σε όλα τα κυβερνητικά ελεγχόμενα μέσα επικοινωνίας, και να της προσφέρει τη δυνατότητα να συμμετάσχει στις εκλογές σε ισότιμη βάση, ιδιαίτερα με τη συγκρότηση ανεξάρτητων εκλογικών επιτροπών στις οποίες να εκπροσωπείται κατάλληλα σε όλα τα επίπεδα και με την εξασφάλιση διαφάνειας στην καταμέτρηση των ψήφων·

4.

αναμένει από τις οι αρχές να σταματήσουν την παρενόχληση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης για πολιτικούς λόγους· ζητεί να σταματήσει η πρακτική της διοικητικής δίωξης και της αυθαίρετης εφαρμογής του άρθρου 22.9 μέρος Α του Διοικητικού Κώδικα κατά ανεξαρτήτων δημοσιογράφων για τη συνεργασία τους με ξένα μέσα ενημέρωσης χωρίς διαπίστευση, που περιορίζουν το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και της διάδοσης των πληροφοριών·

5.

εκφράζει την ανησυχία του για την πρόσφατη κράτηση και για την τρέχουσα ποινική δίωξη των νέων ακτιβιστών Μαξίμ Πιακάρσκι, Βατζίμ Ζαρόμσκι και Βιαχασλάου Καζινεράου με την υποψία του «εσκεμμένου χουλιγκανισμού», την οποία θεωρεί δυσανάλογη, και καταδικάζει απερίφραστα τη βία που τους έχει ασκηθεί·

6.

υπενθυμίζει ότι η θανατική ποινή έχει εφαρμοστεί σε δέκα άτομα στη Λευκορωσία από το 2010, με τρεις εκτελέσεις το 2014 και με πιο πρόσφατη επιβολή θανατικής ποινής στις 18 Μαρτίου 2015· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τη Λευκορωσία, μόνη χώρα στην Ευρώπη που εξακολουθεί να εφαρμόζει τη θανατική ποινή, να προσχωρήσει σε ένα παγκόσμιο μορατόριουμ όσον αφορά την εκτέλεση της θανατικής ποινής, ως πρώτο βήμα προς την οριστική κατάργησή της·

7.

καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να εφαρμόσει τις συστάσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, όσον αφορά την κατάργηση των στοιχείων καταναγκαστικής εργασίας στη χώρα·

8.

εφιστά την προσοχή στην κατάσταση των εθνικών μειονοτήτων στη χώρα και στις πολιτιστικές οργανώσεις τους, των οποίων οι ηγέτες αντικαταστάθηκαν σε κάποιες περιπτώσεις από άτομα της προτίμησης των κρατικών αρχών, κατά παράβαση μιας από τις βασικές ελευθερίες, αυτής του συνεταιρίζεσθαι·

9.

ζητεί εκ νέου από τις αρχές της Λευκορωσίας να εξασφαλίζουν, σε όλες τις περιπτώσεις, τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τις διεθνείς και περιφερειακές πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που έχει κυρώσει η Λευκορωσία·

10.

επισημαίνει τη διεξαγωγή του έκτου γύρου διαβουλεύσεων μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας για θέματα εκσυγχρονισμού, στις Βρυξέλλες, στις 3 Σεπτεμβρίου 2015, όπου οι αντιπροσωπείες εξέτασαν τις προοπτικές συντονισμού σε βασικούς τομείς στη βάση των συμφωνιών του 2014 και του 2015· καλεί την ΕΥΕΔ και το Συμβούλιο να εξασφαλίσουν ότι η συμμετοχή των αρχών στον Διάλογο για τον εκσυγχρονισμό, μαζί και σε ισότιμη βάση με τη δημοκρατική αντιπολίτευση και την κοινωνία των πολιτών, θα διέπεται πάντα από πλήρη σεβασμό των δημοκρατικών αρχών και θα στοχεύει στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης ανταγωνιστικής οικονομίας και στην προώθηση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και μιας πλουραλιστικής κοινωνίας, και του κράτους δικαίου·

11.

υποστηρίζει την Επιτροπή στην πολιτική της για «κριτική δέσμευση» έναντι των αρχών της Λευκορωσίας, και εκφράζει την προθυμία του να συμβάλει σε αυτήν και μέσω της αντιπροσωπείας του για τις σχέσεις με τη Λευκορωσία· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η ΕΕ πρέπει να παραμείνει προσεκτική σε ό,τι αφορά το πού διαθέτει τους πόρους της, και να βεβαιώνεται ότι δεν συμβάλλουν στην επιδείνωση της κατάστασης που αντιμετωπίζουν η αντιπολίτευση και η κοινωνία των πολιτών·

12.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, να υποστηρίξει με οικονομικά και πολιτικά μέσα τις προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών, των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και των μη κυβερνητικών οργανώσεων της Λευκορωσίας να στηρίξουν τις δημοκρατικές προσδοκίες του λευκορωσικού λαού·

13.

χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην τομεακή συνεργασία με τη Λευκορωσία στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης, της ψηφιακής αγοράς, της ενέργειας, της ασφάλειας των τροφίμων, και του πολιτισμού, μεταξύ άλλων·

14.

επισημαίνει την έναρξη, τον Ιανουάριο του 2014, των διαπραγματεύσεων για την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων με στόχο τη βελτίωση της διαπροσωπικής επικοινωνίας και την ενθάρρυνση της κοινωνίας των πολιτών· υπογραμμίζει την ανάγκη να σημειωθεί πρόοδος στον συγκεκριμένο τομέα·

15.

διαπιστώνει την αύξηση στη χρήση της λευκορωσικής γλώσσας στη δημόσια ζωή· επισημαίνει τα σχέδια του Υπουργείου Παιδείας της Λευκορωσίας για προώθηση της χρήσης της λευκορωσικής γλώσσας στην εκπαίδευση, καθώς και τη δημοσίευση των νομοθετικών πράξεων από το Συνταγματικό Δικαστήριο τόσο στα ρωσικά όσο και στα λευκορωσικά·

16.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την Επιτροπή να βρουν νέους τρόπους στήριξης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη Λευκορωσία· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη να στηριχθούν όλες οι ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης για την κοινωνία της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης που εκπέμπουν από το εξωτερικό στη λευκορωσική γλώσσα·

17.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.