20.11.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 415/9

Εισηγητής

ο κ. Vasco Ilídio ALVES CORDEIRO (PT/PES)

Πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης των Αζορών

Έγγραφο αναφοράς

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών -Μία ευρωπαϊκή στρατηγική για την τόνωση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό

COM (2014) 86 final

1.

επικροτεί την πρώτη ευρωπαϊκή στρατηγική για τον παράκτιο και τον θαλάσσιο τουρισμό, καθώς και το γεγονός ότι αναγνωρίζεται η σημασία ενός σαφούς και βιώσιμου πλαισίου για την τόνωση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, ιδίως για τους νέους,

2.

ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει επίσης, στο μέλλον, την κατάσταση του τουρισμού σε άλλες περιοχές με ιδιαίτερα γεωφυσικά χαρακτηριστικά, όπως π.χ. στις ορεινές ή τις αραιοκατοικημένες περιοχές και να αναπτύξει γι’ αυτές ειδικές στρατηγικές,

3.

υπογραμμίζει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές στη χάραξη και την υλοποίηση της τουριστικής πολιτικής και επικροτεί την ενσωμάτωση του παράκτιου και του θαλάσσιου τουρισμού σε άλλες σχετικές πολιτικές της ΕΕ, όπως η συνδεσιμότητα των ΤΠ, οι μεταφορές, τα ζητήματα ασφάλειας, η προστασία των καταναλωτών και η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων,

4.

χαιρετίζει την αναγνώριση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του ιδιαίτερου χαρακτήρα των νησιών και άλλων απομακρυσμένων προορισμών, από την άποψη της προσβασιμότητας, του κόστους μεταφοράς, του εποχιακού χαρακτήρα και της συνδεσιμότητας, καθώς και του αντίκτυπού τους στον τουρισμό και την οικονομία,

5.

εκτιμά ότι, για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής, είναι απαραίτητο να ορισθεί και να επεκταθεί το πεδίο των δραστηριοτήτων που μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «παράκτιος και θαλάσσιος τουρισμός», λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αυτές δεν εμπίπτουν μόνο οι δραστηριότητες στη θάλασσα ή τις παραλίες, ο τουρισμός κρουαζιερόπλοιων, η ναυσιπλοΐα με σκάφη αναψυχής/ιστιοπλοΐας και οι συναφείς χερσαίες δραστηριότητες (1), αλλά και δραστηριότητες και αθλήματα που συνδέονται με τη θάλασσα, όπως οι καταδύσεις, η παρατήρηση άγριων ζώων και δραστηριότητες που συνδέονται με τον άνεμο ή τα κύματα, καθώς επίσης και δραστηριότητες πολιτιστικού τουρισμού, όπως η εξερεύνηση της κληρονομιάς και της γαστρονομίας, η συμμετοχή σε πολιτιστικές εκδηλώσεις και η γνωριμία με τα αλιευτικά εργαλεία και επαγγέλματα,

6.

υπογραμμίζει ότι οι στόχοι της στρατηγικής της ΕΕ πρέπει να στηριχθούν σε κατάλληλες ευκαιρίες χρηματοδότησης που παρέχονται στο πλαίσιο του νέου δημοσιονομικού πλαισίου και να συμμορφωθούν πλήρως με την αρχή της επικουρικότητας, ούτως ώστε αυτή η στρατηγική να αναπτυχθεί με συμμετοχή των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών, των περιφερειών και των ενδιαφερόμενων φορέων και σε συνεργασία με αυτά,

7.

τονίζει ότι πρέπει να αναγνωριστεί πως ο τουρισμός σε παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές, έχει τη δυνατότητα να ευαισθητοποιήσει το κοινό όσον αφορά την ανάγκη επίτευξης περιβαλλοντικής και πολιτιστικής βιωσιμότητας και ανάδειξης και διατήρησης της ευρωπαϊκής θαλάσσιας κληρονομιάς και να ενθαρρύνει τρόπους συμπεριφοράς (υπεύθυνος και συμμετοχικός τουρισμός) για την επίτευξη αυτών των στόχων,

8.

υπογραμμίζει την αυξανόμενη πίεση που ασκείται στους φυσικούς πόρους και η οποία πηγάζει από πολλαπλές οικονομικές χρήσεις και δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν κατά μήκος των ευρωπαϊκών ακτών και απευθύνει έκκληση οι στρατηγικές για τις θαλάσσιες λεκάνες να αντιμετωπίσουν επείγοντα ζητήματα που σχετίζονται με αυτές τις δραστηριότητες, ήτοι την ενεργειακή απόδοση, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη συλλογή, την αποθήκευση και την επεξεργασία αποβλήτων, την απώλεια της βιοποικιλότητας, την καταστροφή των φυσικών ενδιαιτημάτων, την υποβάθμιση των ακτών και τη διάβρωση του εδάφους, την προστασία των υδάτων που μπορούν να καταστούν πόσιμα και την επεξεργασία των λυμάτων. Εκτιμά ότι αυτές οι προκλήσεις ξεπερνούν την αρμοδιότητα κάθε μεμονωμένης περιφέρειας ή κράτους και ότι είναι απαραίτητη συντονισμένη δράση σε όλη την έκταση της θαλάσσιας λεκάνης, συνοδευόμενη από την κατάλληλη χρηματοδότηση και αποτελεσματική ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών,

9.

επαναλαμβάνει ότι πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και συνιστά την πρόληψή τους μέσω της προστασίας και της αποκατάστασης των φυσικών τοπίων, καθώς και τη συμπερίληψη του τουρισμού στα προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών,

10.

αναγνωρίζει τον ρόλο των ευρωπαϊκών οργανώσεων και πρωτοβουλιών (π.χ. καθεστώς γαλάζιας σημαίας, βραβείο ποιοτικής παραλίας, ευρωπαϊκή στρατηγική για τη γαλάζια ανάπτυξη) στην προώθηση αρχών ποιότητας του ευρωπαϊκού τουρισμού όπως η περιβαλλοντική προστασία, ο βιώσιμος τουρισμός, η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των παράκτιων και θαλάσσιων περιφερειών της Ευρώπης. Προτρέπει την Επιτροπή να δρομολογήσει διάλογο με τους φορείς που τις προωθούν, προκειμένου να ενισχυθεί ο αντίκτυπός τους και να ενθαρρυνθούν οι περιφέρειες να υποστηρίξουν εθελοντικά τέτοιες πρωτοβουλίες,

11.

πιστεύει ότι η στρατηγική της ΕΕ για τη γαλάζια ανάπτυξη σε συνδυασμό με την καινοτομία παρουσιάζει μια σημαντική ευκαιρία για την τόνωση της τοπικής και περιφερειακής οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, πράγμα που αναμένεται επίσης ότι θα καταστήσει τις παράκτιες περιοχές πιο ελκυστικές για τους τουρίστες. Προτάσεις για την καινοτομία και τη γαλάζια ανάπτυξη, υπάρχουν στη γνωμοδότηση της ΕτΠ: CoR-2014-02645-00-01.

12.

τονίζει ότι, αν και την τελευταία δεκαετία ο παράκτιος και θαλάσσιος τουρισμός υπήρξε πιο κερδοφόρος από τον τουρισμό γενικά, το μέσο κόστος διανυκτέρευσης και η μέση διάρκεια παραμονής μειώθηκαν. Ως εκ τούτου, εκτιμά ότι είναι απαραίτητο να αντιστραφεί αυτή η τάση και να καταβληθούν προσπάθειες για την αύξηση του κόστους διανυκτέρευσης και της διάρκειας παραμονής σε παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές μέσω καινοτόμων μέτρων, κατάλληλων για αυτόν το σκοπό, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα τα προβλήματα που προκύπτουν από τον εποχιακό χαρακτήρα,

13.

τονίζει την ανάγκη οι ευρωπαϊκές παράκτιες και θαλάσσιες περιφέρειες να αναπτύξουν τοπικές στρατηγικές με στόχο την διατήρηση, ανάδειξη και προώθηση των ιδιαίτερων τοπικών χαρακτηριστικών, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της προβολής των τουριστικών προορισμών, με βάση τη μοναδικότητά τους,

14.

παρατηρεί ότι η ζήτηση για «εξειδικευμένες» μορφές τουρισμού — όπως ο τουρισμός για λόγους υγείας, άθλησης, περιπέτειας, με στόχο την παρατήρηση της άγριας ζωής ή της φύσης, την οικο-γαστρονομία, τον πολιτισμό ή την αγορά προϊόντων πολυτελείας — αυξάνεται, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται δυνατότητες οικονομικής μεγέθυνσης, ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων απασχόλησης,

15.

τονίζει ότι είναι ανάγκη να αναπτυχθούν οι προσφορές ολοκληρωμένου τουρισμού, με τη συμμετοχή διαφόρων ενδιαφερόμενων φορέων από τις τοπικές κοινότητες και με σκοπό την τόνωση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στις περιφέρειες. Σημειώνει τις δυνατότητες συνδυασμού μεταξύ των παραδοσιακών δραστηριοτήτων στις ευρωπαϊκές παράκτιες και θαλάσσιες περιφέρειες (π.χ. γεωργία και αλιεία, τοπικές καλλιέργειες, οινοποίηση, κληρονομιά, τοπικές παραδόσεις και έθιμα) για την ανάπτυξη νέων προϊόντων τουρισμού καθώς και συνδυασμού με δραστηριότητες που επιτρέπουν την άμβλυνση του εποχιακού χαρακτήρα του τουρισμού, όπως οι θαλάσσιες ή/και θαλάσσιες/επίγειες αθλητικές δραστηριότητες,

16.

ενθαρρύνει την Επιτροπή να συγκεντρώσει παραδείγματα ορθών πρακτικών και να δημοσιεύσει μελέτη σχετικά με την αναμόρφωση προορισμών μαζικού τουρισμού, καθώς και παραδείγματα αξιόπιστων και ολοκληρωμένων τουριστικών έργων σε παράκτιες και θαλάσσιες περιφέρειες. Προτρέπει την Επιτροπή να προωθήσει διάλογο γύρω από τα αποτελέσματα μιας τέτοιας μελέτης, διοργανώνοντας πανευρωπαϊκή διάσκεψη στην οποία θα καλέσει κράτη μέλη, περιφέρειες και ενδιαφερόμενους φορείς,

17.

επισημαίνει ότι ο εποχιακός χαρακτήρας επηρεάζει τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό συχνά περισσότερο απ’ ότι περιοχές στις οποίες παρατηρούνται πιο ισορροπημένες τάσεις όσον αφορά τις αφίξεις. Ως εκ τούτου, τονίζει ότι αυτές οι περιφέρειες χρειάζονται περισσότερη βοήθεια, προκειμένου να διαφοροποιήσουν τις τουριστικές ροές τους και να ενθαρρύνουν τις τοπικές επιχειρηματικές κοινότητες να προωθήσουν και να χρησιμοποιήσουν δημιουργικά την τοπική κληρονομιά και την προσφορά υπηρεσιών τους, προκειμένου να προσφέρουν ευρύτερο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών που υπερβαίνουν το τοπικό πλαίσιο, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών,

18.

υποστηρίζει τη χρήση εργαλείων ΤΠ και καινοτομίας, ως τρόπο ενίσχυσης της προβολής των παράκτιων και θαλάσσιων περιφερειών και ζητά από την Επιτροπή να ενισχύσει το τμήμα του Ευρωπαϊκού Άτλαντα των Θαλασσών που αφορά τον τουρισμό, προκειμένου να τονώσει την ευαισθητοποίηση των τουριστών και των άλλων περιφερειών ως προς τις παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές, τις αξίες τους και την ελκυστικότητά τους,

19.

αναγνωρίζει τις προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος ο τουριστικός τομέας στην προσπάθεια να προωθήσει βιώσιμες θέσεις απασχόλησης, να αυξήσει τους προσφερόμενους μισθούς και να προσελκύσει καταρτισμένα άτομα,

20.

καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού στον τομέα του τουρισμού μέσω του Erasmus Plus και να θεσπίσει ένα πρόγραμμα ανταλλαγής και κατάρτισης για τις παράκτιες και θαλάσσιες περιφέρειες, ειδικά για τους νέους, προκειμένου να ενισχύσει τις ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών του εργατικού δυναμικού αυτής της ηλικίας, καθώς και να προωθήσει την επιχειρηματικότητα κατά τη χαμηλή τουριστική περίοδο,

21.

υποστηρίζει την ανάπτυξη ομίλων ΜΜΕ στον τομέα του τουρισμού, με στόχο την παροχή συμπληρωματικών και ποιοτικών τουριστικών υπηρεσιών (π.χ. υπηρεσίες διαμονής, μεταφοράς και διασκέδασης) και, συνεπώς, την προσφορά ευρέος και ολοκληρωμένου φάσματος τουριστικών προσφορών. Καλεί τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να προωθήσουν τέτοιους ομίλους μεταξύ των τοπικών επιχειρήσεων, μέσω της δημιουργίας φόρουμ συνάντησης και της συμμετοχής σε αυτά δημοσίων και ιδιωτικών τουριστικών παραγόντων. Αυτά θα έχουν το χαρακτήρα κοινής πλατφόρμας που θα διατηρεί την ταυτότητα, την ενσωμάτωση και την εικόνα του προορισμού, ενώ θα προβλέπουν παράλληλα μορφές φοροαπαλλαγών και/ή παροχή φορολογικών κινήτρων για τις ΜΜΕ που συγκροτούν ομίλους και προωθούν σχέδια,

22.

συμφωνεί ότι υπάρχει ανάγκη αναγνώρισης των ΜΜΕ που υποστηρίζουν την προώθηση του αειφόρου τουρισμού σε τομείς όπως η περιβαλλοντική και επισιτιστική ασφάλεια, η διαχείριση του ύδατος και των αποβλήτων και η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου,

23.

δηλώνει ότι τα προσόντα και οι διαδικασίες που απαιτούνται για την έκδοση άδειας χειριστή σκάφους αναψυχής διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών και ανησυχεί ότι κάτι τέτοιο ενδέχεται να εμποδίσει την ανάπτυξη του τομέα. Συνιστά ως λύση την αμοιβαία αναγνώριση των αδειών ναυσιπλοΐας αναψυχής και των απαιτήσεων για τους κυβερνήτες σκάφους και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω αυτό το ζήτημα. Αυτή η σύσταση ενοποίησης της κατάρτισης και των προσόντων αφορά επίσης το προσωπικό που εργάζεται στις μαρίνες, όπου η κατάρτιση και η νομική και εργασιακή κάλυψη διαφέρει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο,

24.

ωστόσο, εκτιμά ότι η προστιθέμενη αξία των ανοικτών διαδικτυακών μαθημάτων για την αναβάθμιση ή τον αναπροσανατολισμό των δεξιοτήτων στον παράκτιο και θαλάσσιο τομέα δεν μπορεί να αγνοεί τη συνιστώσα της πρακτικής στην έκδοση άδειας.

25.

επαναλαμβάνει ότι οι παράκτιες περιοχές συγκαταλέγονται στις περιοχές που είναι οι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή και τους κινδύνους φυσικών καταστροφών, και ότι ο αντίκτυπος τέτοιων φαινομένων είναι εκτεταμένος και ενδέχεται να πλήξει τις ζωές και τον τρόπο ζωής των παράκτιων και θαλάσσιων κοινοτήτων, ιδίως αυτών στα νησιά. Ως εκ τούτου, τάσσεται υπέρ ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των παράκτιων ζωνών μέσω μιας προσέγγισης η οποία σέβεται τα όρια των φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων,

τονίζει την ιδιαίτερη κατάσταση των νησιών και των εξόχως απόκεντρων περιοχών, όπου οι περιορισμοί των υφιστάμενων περιοχών και η επικάλυψη των οικονομικών δραστηριοτήτων στις παράκτιες περιοχές δημιουργούν την ανάγκη για περισσότερη υποστήριξη από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την πρόληψη τέτοιων κινδύνων, οι οποίοι μπορούν να εμποδίσουν τις οικονομικές δραστηριότητες. Ειδικότερα, παρόμοια υποστήριξη πρέπει να εξασφαλιστεί για την χάραξη και την υλοποίηση μίας στρατηγικής για ολοκληρωμένη διαχείριση των ακτών.

26.

προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του θαλάσσιου και παράκτιου τουρισμού σε προστατευόμενες περιοχές (π.χ. διαδρομές περιπάτου) με άγρια ζώα (π.χ. πτηνά, θαλάσσια θηλαστικά, καρχαρίες) συνιστά να υιοθετηθούν και να δημοσιεύονται κώδικες δεοντολογίας, για την προώθηση της προστασίας των ζώων, της ασφάλειας των τουριστών και της περιβαλλοντικής ισορροπίας,

27.

προκειμένου να επιτευχθεί το πλήρες δυναμικό του οικοτουρισμού, τονίζει την ανάγκη να εντοπιστούν σαφώς ως προτιμώμενες τοποθεσίας για δραστηριότητες αειφόρου τουρισμού (π.χ. καταδύσεις, παρακολούθηση άγριων ζώων, διαδρομές πεζοπορίας) θαλάσσιες παράκτιες προστατευόμενες περιοχές όπως εκείνες του Natura 2000 ή της σύμβασης OSPAR,

28.

σημειώνει ότι το 2020, περισσότερο από το ένα πέμπτο των Ευρωπαίων θα είναι άνω των 65 ετών και συνεπώς ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει το έργο της στον τομέα του «Τουρισμού της τρίτης ηλικίας», ιδίως μέσω της προώθησης ενός τουρισμού χωρίς εμπόδια,

29.

επικροτεί την αναθεώρηση του κώδικα θεωρήσεων από την Επιτροπή, καθώς και τις πρωτοβουλίες που έχει δρομολογήσει προκειμένου να προσελκύσει υπηκόους τρίτων χωρών στην Ευρώπη για διακοπές και στους ευρωπαϊκούς παράκτιους και θαλάσσιους προορισμούς,

30.

χαιρετίζει την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δημοσιεύσει οδηγό σχετικά με τη διαθέσιμη χρηματοδότηση του τουρισμού από την ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα τονίζει την ανάγκη να προβληθεί σε ευρύτερο κοινό και να γίνει γνωστός στις παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές,

31.

στην τρέχουσα περίοδο διαπραγμάτευσης των επιχειρησιακών προγραμμάτων, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σεβασμό στην αρχή της επικουρικότητας, να αποδεχθεί ως επιλέξιμες τις επενδυτικές προτεραιότητες των περιφερειών, και συγκεκριμένα τις επενδύσεις και την ανάπτυξη υποδομών, ιδίως μέσω της αποκατάστασης και της επαναχρησιμοποίησης ιστορικών εγκαταστάσεων — που αποτελούν αρχιτεκτονική, αστική και βιομηχανική κληρονομιά — για την ναυσιπλοΐα αναψυχής ή τις ναυτικο-τουριστικές δραστηριότητες, οι οποίες αποτελούν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα της στρατηγικής για τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό,

32.

ζητεί να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική και συντονισμένη χρήση όλων των διαθέσιμων πόρων, συμπεριλαμβανομένων των δανείων και εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προς τις μικρές, μεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, με σκοπό την προώθηση του θαλάσσιου και παράκτιου τουρισμού κατά την περίοδο 2014-2020, ειδικότερα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), του προγράμματος Ορίζοντας 2020 και των προγραμμάτων COSME, Δημιουργική Ευρώπη, LIFE +,

33.

τονίζει ότι τα νησιά, οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και άλλες απομακρυσμένες περιοχές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις αεροπορικές μεταφορές και τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από τους τουρίστες: αφ’ ής στιγμής περιοριστούν ή παύσουν οι υπηρεσίες μεταφορών, πολλοί τουριστικοί πράκτορες υποστηρίζουν πως αναγκάζονται να κλείσουν την επιχείρησή τους, ενώ οι φορείς μεταφορών υποστηρίζουν πως παύουν τη λειτουργία τους επειδή κλείνουν οι τουριστικοί πράκτορες, πράγμα που καταδεικνύει την ανάγκη προώθησης πολιτικών που θα σπάσουν αυτό το φαύλο κύκλο. Εκφράζει την ανησυχία ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση και ο σημαντικός εποχιακός χαρακτήρας του τουρισμού περιπλέκουν ακόμα περισσότερο το πρόβλημα. Από την άλλη, δεδομένου ότι 90 % των εμπορευμάτων και των προϊόντων που χρησιμοποιούνται από τον τουριστικό κλάδο των νησιών μεταφέρεται μέσω θαλάσσης και δεδομένου ότι η μεταφορά αυτή διεξάγεται στην πραγματικότητα μόνο προς τη μία κατεύθυνση, πρέπει να προωθηθούν πολιτικές στήριξης για τη διόρθωση αυτής της ανισορροπίας.

34.

σε αυτό το πλαίσιο, καλεί την Επιτροπή να εξετάσει δεόντως τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των νησιών, τα οποία εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τις αερομεταφορές, όχι μόνο για να βελτιωθεί η πρόσβαση για τους τουρίστες αλλά και οι οικονομικές δραστηριότητες από τις οποίες εξαρτάται η ανάπτυξή τους και οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να ωφελήσουν τον τομέα του τουρισμού (για παράδειγμα, δεν μπορεί να αυξηθεί το τέλος εκπομπών CO2 για τις αεροπορικές εταιρίες χωρίς να ληφθούν άλλου είδους μέτρα για τις νησιωτικές περιοχές, δεδομένου ότι, στις περιοχές αυτές, οι εναέριες μεταφορές συνιστούν δέσμια αγορά). Τέτοιοι παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν ιδιαίτερα υπόψη στο πλαίσιο συζητήσεων γύρω από τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό και τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις προς αερολιμένες και αεροπορικές εταιρείες, καθώς και για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων σε υποδομές αερολιμένων από το ETΠA·

35.

ζητά, επίσης, στην περίπτωση των εξόχως απόκεντρων περιοχών (ΕΑΠ), να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτεροι περιορισμοί που τις χαρακτηρίζουν (ιδίως η μεγάλη απόσταση και η απομόνωσή τους από τα λοιπά εδάφη της Ένωσης) κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών που βελτιώνουν την εξωτερική σύνδεση των περιοχών αυτών, μέσω της προσαρμογής των εν λόγω πολιτικών στην ιδιαίτερη κατάστασή τους·

36.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι επί του παρόντος, πολλές παράκτιες περιφέρειες δεν είναι καλά συνδεδεμένες με την ενδοχώρα και τις γειτονικές περιοχές και χώρες. Απευθύνει έκκληση για τη ανάπτυξη στρατηγικού προβληματισμού σχετικά με τη διατροπική συνδεσιμότητα των κόμβων μεταφορών (π.χ. των αεροδρομίων, των σιδηροδρομικών σταθμών, των λιμένων), καθώς και με τις γειτονικές χώρες, ώστε οι επιβάτες να μπορούν να φτάσουν και να μετακινηθούν στο εσωτερικό διαφόρων θαλάσσιων λεκανών με μεγαλύτερη ευκολία,

37.

επιμένει ότι ο παράκτιος και θαλάσσιος τουρισμός πρέπει να ωφελεί τις τοπικές παράκτιες κοινότητες και συνεπώς τάσσεται υπέρ της θέσπισης συγκεκριμένων μέτρων για την προώθηση της τοπικής πρόσληψης, της προμήθειας τοπικών προϊόντων και της ανάπτυξης τοπικών συστημάτων τροφίμων. Τονίζει ότι μια τέτοια δέσμευση για τοπική δράση θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των προσφορών παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού, θα ενισχύσει την τοπική ανάπτυξη και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας στη βιώσιμη γεωργία, αλιεία και υπηρεσίες. Κατ' αυτόν τον τρόπο θα βοηθήσει να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για κοινωνική και εδαφική συνοχή και αγροτική ανάπτυξη,

38.

παρατηρεί ότι σε πολλές ευρωπαϊκές παράκτιες περιοχές, η τοπική θαλάσσια κληρονομιά δεν προβάλλεται επαρκώς. Τονίζει την ανάγκη να καταστεί η προστασία της θαλάσσιας και παράκτιας κληρονομιάς συμβατή με εμπορικές ή οικονομικές εξελίξεις, όπως η τοποθέτηση καλωδίων ή αγωγών, η διεξαγωγή ερευνών με σκοπό την ανεύρεση πετρελαίου και φυσικού αερίου και η ανάκτησή τους, η εξόρυξη άνθρακα ή ορυκτών, η εξόρυξη άμμου ή λατύπης και η διάθεση αποβλήτων και πλεοναζόντων προϊόντων εκσκαφής. Θεωρεί ότι τα ναυάγια, τα υποθαλάσσια ερείπια, τα ιστορικά σκάφη και λιμενικές εγκαταστάσεις, καθώς και το παραδοσιακό αλιευτικό εμπόριο και παραδόσεις και άλλες παραδοσιακές πρακτικές (παραδοσιακά ναυπηγεία, κατασκευή διχτυών, αλιευτικοί καταψύκτες...) πρέπει να αναδεικνύονται ως σημαντικά τοπικά τουριστικά αξιοθέατα,

39.

υπογραμμίζει το αναξιοποίητο δυναμικό του αλιευτικού τουρισμού (τουρισμού που αξιοποιεί τη θάλασσα) και εκτιμά ότι η εν λόγω μορφή τουρισμού μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στις παράκτιες κοινότητες, καθιστώντας κερδοφόρες τις αλιευτικές δραστηριότητες και συμβάλλοντας τόσο στη διατήρηση των τοπικών αλιευτικών παραδόσεων, όσο και στη διαφοροποίηση των τοπικών πηγών εισοδήματος,

40.

συμφωνεί ότι, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες χρησιμοποιούνται επιλεκτικές και παραδοσιακές μέθοδοι αλιείας, οι απαραίτητες επενδύσεις για την προώθηση του αλιευτικού τουρισμού θα πρέπει να υποστηρίζονται από την ΕΕ και να θεωρούνται από αυτήν ως δραστηριότητα συμπληρωματική της εμπορικής αλιείας, η οποία δημιουργεί πρόσθετα έσοδα για τις αλιευτικές κοινότητες, καλεί δε τα κράτη και τις περιφέρειες, από κοινού με τον αλιευτικό, τον τουριστικό και άλλους σχετικούς κλάδους, να υπερβούν τους νομικούς και διοικητικούς φραγμούς στην ανάπτυξη του αλιευτικού τουρισμού,

41.

καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τη συνεργασία της με το Συμβούλιο της Ευρώπης και να βελτιώσει την ενημέρωση σχετικά με τις νέες και υφιστάμενες πολιτιστικές διαδρομές κατά μήκος των ακτών της Ευρώπης, καθώς και την προβολή τους,

42.

υποστηρίζει τη δημιουργία μιας ομοσπονδίας γραφείων ή οργανισμών τουρισμού των παράκτιων και θαλάσσιων περιφερειών, η οποία θα χρησιμεύσει ως πλατφόρμα για συνεργασία και ανταλλαγές μεταξύ επαγγελματικών φορέων των παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών και θα βοηθήσει στην ανάπτυξη και την υλοποίηση προγραμμάτων συνεργασίας που στοχεύουν στην προβολή των εν λόγω περιφερειών,

43.

ενθαρρύνει τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να δρομολογήσουν εποικοδομητικό διάλογο με τον κλάδο των κρουαζιερών, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο εφοδιασμός αυτών των πλοίων με τοπικά προϊόντα και να δοθούν κίνητρα στους επιβάτες να ξοδεύσουν περισσότερα σε αυτές τις περιοχές, με τη δημιουργία πιο ελκυστικών περιοχών υποδοχής στον λιμένα των κρουαζιερόπλοιων ή κοντά σε αυτόν, με καταστήματα, μπαρ, εστιατόρια και τοπικά τουριστικά γραφεία τα οποία θα είναι σε θέση να προσφέρουν άνετες εκδρομές σε κοντινά αξιοθέατα, οι οποίες να ανταποκρίνονται στα κριτήρια αειφορίας,

44.

εκτιμά ότι οι τοπικές αρχές μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους επιχείρησης να βελτιώσουν την προβολή και την εμπορία των υπηρεσιών τους, εξασφαλίζοντας ότι οι πληροφορίες για τα τοπικά αξιοθέατα διατίθενται σε διάφορες γλώσσες και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια και την άνεση των ταξιδιωτών. Ο εφοδιασμός των σκαφών και η οργάνωση του προϊόντος του προορισμού συνδέεται με τη δραστηριότητα των αντιπροσώπων των σκαφών με τους οποίους πρέπει να συνεργαστούν οι περιφερειακές και τοπικές αρχές προκειμένου να τονωθεί η χρήση του προϊόντος και οι συμπληρωματικές τοπικές δραστηριότητες,

45.

παρατηρεί ότι τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια μεταφέρουν σημαντικό αριθμό τουριστών σε κάθε προορισμό και ότι η μεταφορά όλων των τουριστών που αποβιβάζονται από το πλοίο μπορεί να αποτελέσει πρόκληση. Χαιρετίζει την ανάπτυξη ολοκληρωμένων έργων για τον προγραμματισμό και το σχεδιασμό μεταφορών, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ταξιδιωτών που έρχονται μαζικά, χωρίς να διαταράσσουν τους τοπικούς πληθυσμούς,

46.

αναγνωρίζει ότι τα θαλάσσια αθλήματα και δραστηριότητες γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή και χαιρετίζει το γεγονός ότι συχνά σχεδιάζονται και παρέχονται από μικρές τοπικές επιχειρήσεις. Είναι της άποψης ότι η καθιέρωση ευρωπαϊκών κοινών προτύπων σε αυτόν τον τομέα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και θα βελτίωνε την ασφάλεια των εν λόγω αθλημάτων και δραστηριοτήτων,

47.

καλεί την Επιτροπή να εκτιμήσει αν υπάρχει ανάγκη για τη θέσπιση κοινού πλαισίου για την ανάπτυξη υποδομών μαρινών. Δεδομένης της ύπαρξης περίπου 4.500 περίπου λιμένων στην Ευρώπη και της αυξανόμενης σημασίας των σκαφών αναψυχής στον τουρισμό, καλεί την Επιτροπή να προωθήσει έρευνα για την ανάπτυξη κοινών προτύπων, η οποία ρυθμίζει ιδίως θέματα που αφορούν την προσβασιμότητα ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, πρότυπα ασφάλειας ή τη χωρητικότητα των λιμένων αναψυχής,

48.

καλεί τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές στην περιοχή των οποίων λειτουργούν μαρίνες να αναπτύξουν στρατηγικές σε συνεργασία με τους τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς και τουριστικούς πράκτορες, προκειμένου να συνδέσουν καλύτερα τους λιμένες τους με την ευρύτερη περιοχή και κατ’ αυτόν τον τρόπο να ενθαρρύνουν όσους χρησιμοποιούν σκάφη αναψυχής να εξερευνήσουν την περιοχή γύρω από τους λιμένες και να ανακαλύψουν την κληρονομιά της, προωθώντας έτσι το ειδικό ναυτικό και θαλάσσιο τουριστικό προϊόν μέσω π.χ. ναυτικών ομίλων, λιμένων αναψυχής και ναυτικών εγκαταστάσεων.