19.8.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 271/40

Εισηγητής

Gian Mario Spacca (IT/ALDE), πρόεδρος της περιφέρειας Marche

Έγγραφα αναφοράς

COM(2014) 357 final

SWD(2014) 190 final

SWD(2014) 191 final

1.

χαιρετίζει τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2012, όπου ζητείται από την Επιτροπή να παρουσιάσει μία στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους (EUSAIR — EU Strategy for the Adriatic and Ionian Region) πριν από τα τέλη του 2014. Η ΕτΠ είχε συστήσει τη λήψη αυτής της απόφασης στη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της για την Εδαφική συνεργασία στη λεκάνη της Μεσογείου μέσω της περιφέρειας Αδριατικής-Ιονίου, η οποία υιοθετήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2011 (1)·

2.

συμφωνεί με τον ορισμό των μακροπεριφερειακών στρατηγικών ως ολοκληρωμένων πλαισίων που εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και αφορούν κράτη μέλη και τρίτες χώρες που βρίσκονται στην ίδια γεωγραφική ζώνη, αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις και αντλούν οφέλη από την ενισχυμένη συνεργασία για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή (2)·

3.

επιδοκιμάζει την πρόταση για τη στρατηγική EUSAIR, η οποία θα περιλαμβάνει τέσσερεις χώρες της ΕΕ (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία) και τέσσερεις χώρες εκτός ΕΕ (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Σερβία) και θα συμβάλει τα μέγιστα στην προσχώρηση των υποψήφιων και δυνάμει υποψήφιων χωρών της περιοχής στην ΕΕ. Η πτυχή της ολοκλήρωσης της ΕΕ προσδίδει προστιθέμενη αξία σε αυτήν τη μακροπεριφερειακή στρατηγική (3)·

4.

υπογραμμίζει τις πτυχές της συμφιλίωσης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους μέσω της συνεργασίας με άλλες χώρες εκτός ΕΕ, οι οποίες θα μπορούσαν να ενσωματωθούν μελλοντικά στην εν λόγω μακροπεριφερειακή στρατηγική· υπό αυτό το πρίσμα, τονίζει τον ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών ως πρωταγωνιστών στην προάσπιση της δημοκρατίας, της αποκέντρωσης, της ευρύτερης τοπικής και περιφερειακής αυτονομίας και της οικοδόμησης ικανοτήτων·

5.

σημειώνει ότι η στρατηγική για την Αδριατική και το Ιόνιο θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο για μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση και στρατηγική για ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου, όπως επισήμανε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (4)·

6.

επισημαίνει ότι η ARLEM (Ευρωμεσογειακή Περιφερειακή και Τοπική Συνέλευση) τάσσεται επίσης υπέρ μιας μακροοπεριφερειακής προσέγγισης για ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης των τριών ολοκληρωμένων μακροπεριφερειών —της Δυτικής Μεσογείου, της περιφέρειας Αδριατικής-Ιονίου και της Ανατολικής Μεσογείου (5)·

7.

συμφωνεί με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων του Οκτωβρίου 2013 σχετικά με την ανάγκη αναθεώρησης των συστημάτων διακυβέρνησης των μακροπεριφερειών και επικροτεί την έκθεση που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 20 Μαΐου 2014, καθώς και την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου· επιπλέον, συμμερίζεται την άποψη του Συμβουλίου όσον αφορά τη σημασία της ανάπτυξης αισθήματος ευθύνης και οικείωσης από τις ενδιαφερόμενες χώρες, στοιχείου που απαιτεί την ενδυνάμωση των αρμόδιων περιφερειακών και τοπικών παραγόντων, καθώς και την ανάληψη σαφούς και μακροπρόθεσμης δέσμευσης από τους ενδιαφερόμενους φορείς (6)· ζητεί επίσης μεγαλύτερη συμμετοχή των περιφερειών και της Επιτροπής των Περιφερειών τόσο κατά το στάδιο του συντονισμού, προς υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και κατά το στάδιο της υλοποίησης. Συμφωνεί, εν προκειμένω, ότι το σχέδιο δράσης θα πρέπει να προβλέπει μια δομή διακυβέρνησης βασισμένη στην ύπαρξη, για κάθε πυλώνα, συντονιστών προερχόμενων από τα αρμόδια υπουργεία και επισημαίνει ότι οι εν λόγω συντονιστές θα μπορούν να προέρχονται και από περιφερειακές κυβερνήσεις·

8.

υπογραμμίζει την ανάγκη για μια έξυπνη, συντονισμένη διακυβέρνηση, η οποία θα διαρθρώνεται σε τέσσερα αλληλένδετα επίπεδα διακυβέρνησης: ισχυρή πολιτική ηγεσία, η οποία θα εξασφαλίζει τη λήψη σαφών αποφάσεων εκ μέρους των συμμετεχουσών χωρών (διευκόλυνση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την υποστήριξη της Επιτροπής των Περιφερειών), αποτελεσματικός συντονισμός, συμφωνία όσον αφορά την τοπική υλοποίηση και ευρεία συνοικειοποίηση·

9.

τονίζει ότι η EUSAIR απαιτεί ισχυρή πολιτική ηγεσία και ότι η Πρωτοβουλία Αδριατικής-Ιονίου —στην οποία συμμετέχουν οι οκτώ υπουργοί Εξωτερικών των ενδιαφερόμενων χωρών— μπορεί, εν προκειμένω, να διαδραματίσει σημαντικό συντονιστικό ρόλο· από την άλλη πλευρά, η EUSAIR χρειάζεται μια πλατφόρμα πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, ενώ οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να παρέχουν υψηλού επιπέδου δεξιότητες για την επιτυχημένη υλοποίηση των έργων στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης μακροπεριφερειακής προσέγγισης·

10.

καλεί τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να αναλάβουν ισχυρότερο ρόλο στη διακυβέρνηση και την υλοποίηση της προτεινόμενης στρατηγικής·

11.

επισημαίνει επ’ αυτού ότι, στις 30 Ιανουαρίου 2013, συστάθηκε η Διαπεριφερειακή Ομάδα Αδριατικής-Ιονίου της Επιτροπής των Περιφερειών. Αποστολή της είναι η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ανάπτυξη, πριν από το τέλος του 2014, της στρατηγικής Αδριατικής-Ιονίου και η προώθηση κοινής ταυτότητας για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους, που θα αναδεικνύει το πλήρες δυναμικό της περιοχής·

12.

σημειώνει ότι η «εντολή» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Επιτροπή αποτελεί τον καρπό κοινών προσπαθειών των χωρών της περιοχής. Βασίζεται σε πολυάριθμες πρωτοβουλίες, όπως η Πρωτοβουλία Αδριατικής-Ιονίου (ΠΑΙ), η οποία εγκαινιάστηκε με τη διακήρυξη της Ανκόνα το 2000, καθώς και σε άλλα φόρουμ και δίκτυα Αδριατικής-Ιονίου, όπως, για παράδειγμα, το φόρουμ των Ενώσεων Δήμων και Κοινοτήτων της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους, το φόρουμ των Εμπορικών Επιμελητηρίων Αδριατικής-Ιονίου, το δίκτυο πανεπιστημίων UniAdrion και η Ευρωπεριφέρεια Αδριατικής-Ιονίου·

13.

τονίζει ότι οι εδαφικές ανάγκες μπορούν να καλυφθούν με ανιούσα προσέγγιση πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα κοινά προβλήματα και προκλήσεις της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου με λύσεις ευρείας αποδοχής, πράγμα βασικό για την επιτυχία της στρατηγικής της ΕΕ·

14.

συμφωνεί ότι κύριος στόχος της προτεινόμενης στρατηγικής είναι η προώθηση της βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας, της ανάπτυξης, καθώς και της δημιουργίας θέσεων εργασίας στη συγκεκριμένη περιοχή, σε συνάρτηση με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μέσω της βελτίωσης της ελκυστικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της συνδεσιμότητάς της, διαφυλάττοντας, συγχρόνως, το περιβάλλον και τα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα·

15.

επιδοκιμάζει την υιοθέτηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της «Θαλάσσιας στρατηγικής για την Αδριατική θάλασσα και το Ιόνιο πέλαγος»  (7), η οποία έχει ενσωματωθεί στη στρατηγική EUSAIR·

16.

επικροτεί το πεδίο και το περιεχόμενο των τεσσάρων θεματικών πυλώνων της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους (EUSAIR), οι οποίοι αποτελούν τον καρπό ευρείας διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς της περιοχής, συγκεκριμένα: «γαλάζια ανάπτυξη», «σύνδεση της περιοχής», «ποιότητα του περιβάλλοντος» και «βιώσιμος τουρισμός»· εκφράζει την ικανοποίησή της για την ενσωμάτωση της πτυχής της επικοινωνίας σε εγκάρσια ζητήματα όπως η «οικοδόμηση δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της επικοινωνίας» και «έρευνα & ανάπτυξη, καινοτομία και ΜΜΕ»·

17.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκπονήσει αξιολόγηση του αντίκτυπου, καθώς και της υφιστάμενης μακροοικονομικής κατάστασης της στρατηγικής EUSAIR, ως ένα πρώτο βήμα προς τη δημιουργία ικανοτήτων, τη διευκόλυνση της υλοποίησης της στρατηγικής και την εφαρμογή των τεσσάρων θεματικών πυλώνων/δράσεων προτεραιότητας, ούτως ώστε να καθοριστούν αποτελεσματικότερα οι στόχοι και να μετρηθεί η πρόοδος που επιτυγχάνεται προς την εκπλήρωσή τους·

18.

ζητεί να δοθεί ισχυρότερη έμφαση στην εδαφική και την κοινωνική συνοχή, καθώς και σε μείζονα ζητήματα τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά από τις μεμονωμένες χώρες, όπως η υγεία, η ενεργός γήρανση, οι ανισότητες όσον αφορά τις δημογραφικές και οικονομικές συνθήκες μεταξύ και εντός των χωρών της περιοχής, καθώς και οι προκλήσεις που συνδέονται με την ασφάλεια, το οργανωμένο έγκλημα, την παράνομη μετανάστευση, τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων και την ανεργία των νέων. Τα θέματα αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο και των τεσσάρων θεματικών πυλώνων για την επίτευξη έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, σύμφωνα με τις πολιτικές και τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητας της περιοχής της EUSAIR·

19.

συνιστά να πραγματοποιηθεί απολογισμός των εμπειριών που αποκομίστηκαν από τη Στρατηγική για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και του Δούναβη και να διοργανωθεί ετήσιο φόρουμ της EUSAIR, προκειμένου να διευκολυνθεί ο κοινωνικοοικονομικός διάλογος και η ευρεία ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τη στρατηγική μέσα από την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών και οικονομικών ενδιαφερόμενων φορέων (συνδικαλιστικές οργανώσεις, ενώσεις εργοδοτών, ΜΚΟ, οργανώσεις νέων, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών κ.λπ.)·

20.

χαίρεται για τη χρονική συγκυρία, που επιτρέπει την ενσωμάτωση της στρατηγικής EUSAIR στη νέα γενιά των εγγράφων σχεδιασμού και προγραμματισμού των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) και των πόρων του ΜΠΒ (Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας) —συμφωνία εταιρικής σχέσης, στρατηγικά έγγραφα του ΜΠΒ, επιχειρησιακά προγράμματα— καθώς και σε όλες τις συναφείς πολιτικές και τα αντίστοιχα προγράμματα της ΕΕ, όπως ο «Ορίζοντας 2020», το COSME (Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις ΜΜΕ) κ.λπ.·

21.

επισημαίνει ότι ο κανονισμός περί Κοινών Διατάξεων (ΚΚΔ), ο κανονισμός σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία (ΕΕΣ) και ο κανονισμός του ΜΠΒ συνιστούν πραγματικές ευκαιρίες για τη στρατηγική EUSAIR, δεδομένου ότι προϋποθέτουν τη συμπερίληψη των μακροπεριφερειακών προτεραιοτήτων σε όλα τα ΕΔΕΤ και τα κονδύλια του ΜΠΒ·

22.

τονίζει την ανάγκη μεγαλύτερης συμμετοχής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον προσδιορισμό των έργων προτεραιότητας για την περιοχή Αδριατικής-Ιονίου· εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συμπερίληψη της διαχείρισης του κινδύνου φυσικών καταστροφών στις οριζόντιες αρχές που διέπουν τους τέσσερις πυλώνες της ανακοίνωσης της Επιτροπής για τη στρατηγική EUSAIR και ζητεί την επίδειξη μεγαλύτερης προσοχής, στο πλαίσιο του κυλιόμενου σχεδίου δράσης, σε οριζόντια θέματα όπως η μετανάστευση, το δικαίωμα στην υγεία και η κατάρτιση διοικητικού προσωπικού με τη βοήθεια μιας ανώτερης σχολής κατάρτισης Αδριατικής-Ιονίου·

23.

ζητεί ενεργό στήριξη από ευρωπαϊκούς και διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλοι, όπως στην περίπτωση του Πλαισίου Επενδύσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια·

24.

προτείνει να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός υλοποίησης σε συνεργασία με την ΕΤΕπ και διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για να εξασφαλιστεί η προετοιμασία των «αποδοτικών» (bankable) έργων (8)·

25.

ζητεί την ενσωμάτωση της ιδιωτικής συγχρηματοδότησης στους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους·

26.

αναγνωρίζει τον «κανόνα των τριών όχι» (όχι νέοι κανονισμοί, όχι νέοι θεσμοί και όχι επιπλέον χρηματοδότηση) και τάσσεται υπέρ του κανόνα των «τριών ναι», ο οποίος προτάσσεται σε πολλά φόρουμ (ναι σε περισσότερη συμπληρωματική χρηματοδότηση, ναι σε μεγαλύτερο θεσμικό συντονισμό και ναι σε περισσότερα νέα έργα)·

27.

τονίζει πως η δημοσιονομική συνδρομή της ΕΕ για τεχνική βοήθεια σε σχέση με μακροπεριφερειακές στρατηγικές έχει αποδειχθεί ήδη σημαντικό εργαλείο για τη στρατηγική για τη Βαλτική και θα πρέπει να επεκταθεί στη μακροπεριφερειακή στρατηγική Αδριατικής-Ιονίου· ζητεί τη θέσπιση ειδικού κονδυλίου του προϋπολογισμού για την τεχνική βοήθεια προς τη μακροπεριφέρεια Αδριατικής-Ιονίου, ανάλογου με τα κονδύλια που έχουν θεσπιστεί για τις μακροπεριφέρειες της Βαλτικής και του Δούναβη, τα οποία προέβλεπαν για την καθεμία για το 2014 ποσά ύψους 2,5 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών·

28.

ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην επικοινωνία ως εγκάρσιο ζήτημα, για τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τη μακροπεριφερειακή στρατηγική και την ενισχυμένη διακυβέρνηση, όπως εξάλλου υπογραμμίστηκε και στη «Συμβολή της Διαπεριφερειακής Ομάδας Αδριατικής-Ιονίου της Επιτροπής των Περιφερειών στη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη» του Δεκεμβρίου 2013, η οποία απευθυνόταν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

29.

εξαίρει τη σημασία της επικοινωνίας ως εργαλείου ευαισθητοποίησης της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με το τι αντιπροσωπεύει για τους πολίτες η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγου, καθώς και όσον αφορά την προστιθέμενή της αξία προκειμένου να ενισχυθεί η ταυτότητα της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου·

30.

συμμερίζεται την άποψη ότι η οικοδόμηση ικανοτήτων αποτελεί σημαντικό εγκάρσιο ζήτημα προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχία της στρατηγικής EUSAIR, δεδομένου ότι η περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου συνιστά μια εκτεταμένη περιοχή, η οποία περιλαμβάνει κράτη μέλη της ΕΕ, υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες προς ένταξη χώρες με διαφορετικές διοικητικές δομές·

31.

φρονεί ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει, όπως και οι τρίτες χώρες, να βελτιώσουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους, προκειμένου να επιτύχουν την εξεύρεση έξυπνων, βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς λύσεων σε κοινά προβλήματα στους τομείς της διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων, των διεθνών σχέσεων κ.λπ. Μια πιθανή δράση θα μπορούσε να είναι η σύσταση μιας Ανώτερης Σχολής Διοίκησης Αδριατικής-Ιονίου κατά το πρότυπο της γαλλικής Ecole Nationale d’Administration (Εθνική Σχολή Διοίκησης), όπου οι δημόσιοι υπάλληλοι της περιοχής της Αδριατικής Θάλασσας και Ιονίου Πελάγους θα μπορούν να αναπτύσσουν τις δεξιότητες και ικανότητες που απαιτούνται στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, έτσι ώστε να είναι σε θέση να εφαρμόζουν καινοτόμες διαδικασίες στη δημόσια διοίκηση·

32.

θεωρεί ότι η διαμόρφωση, μακροπρόθεσμα, μιας μακροπεριφέρειας Αδριατικής-Ιονίου, που θα ευνοήσει τον ειρηνικό διάλογο και την αποτελεσματική συνεργασία, δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη συνεκτική συμμετοχή της νεολαίας των ενδιαφερομένων περιοχών. Ως εκ τούτου, καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσουν, να διευκολύνουν και να βελτιώσουν την εφαρμογή των υφιστάμενων προγραμμάτων κινητικότητας των νέων στη μακροπεριφέρεια EUSAIR·

33.

υπογραμμίζει ότι τα επείγοντα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την περιοχή, όπως η μετανάστευση, πρέπει να θεωρούνται παράγοντες ολοκλήρωσης και πηγή απασχόλησης, προκειμένου η περιοχή της Αδριατικής-Ιονίου και η Μεσόγειος στο σύνολό της να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις·

34.

τονίζει ότι η ασφάλεια συνιστά άλλο ένα θεμελιώδες ζήτημα προβληματισμού που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από μεμονωμένες χώρες και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσει ειδικές δράσεις για την αντιμετώπισή του και στους τέσσερις θεματικούς πυλώνες της προτεινόμενης στρατηγικής·

35.

επιδοκιμάζει την κοινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με θέμα «Για έναν ανοικτό και ασφαλή παγκόσμιο θαλάσσιο τομέα: στοιχεία για μια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια στη θάλασσα» (9), στην οποία υπογραμμίζεται ότι τα θαλάσσια συμφέροντα της Ευρώπης συνδέονται στενά με την ευημερία, την ευμάρεια και την ασφάλεια των πολιτών και των κοινοτήτων της·

36.

σημειώνει ότι η ευημερία των πολιτών είναι θεμελιώδους σημασίας για την αρμονική ανάπτυξη της περιοχής· επισημαίνει ότι οι οι υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και η έρευνα πρέπει να συντονιστούν κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα του κλάδου της υγείας·

37.

τονίζει τη σπουδαιότητα θεμάτων όπως η «αλιεία και υδατοκαλλιέργεια», η «γαλάζια βιοτεχνολογία» και οι «θαλάσσιες ναυτιλιακές υπηρεσίες»·

38.

επικροτεί την οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών (10) και προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλύσει την προαναφερόμενη οδηγία κατά τον σχεδιασμό συγκεκριμένων δράσεων στην περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους·

39.

υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή πολυεπίπεδης διακυβέρνησης από τους ενδιαφερόμενους φορείς που συμμετέχουν στη θαλάσσια και τη ναυτιλιακή ανάπτυξη συνιστά ζωτικό παράγοντα για την αποτελεσματική διαχείριση της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου μέσα από κοινούς κανόνες και κοινά πρωτόκολλα για την αλίευση και τη διατήρηση των ιχθυαποθεμάτων, καθώς και τυποποιημένα συστήματα και διαδικασίες διαχείρισης·

40.

τονίζει ότι η οικοκαινοτομία σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, καθώς και (σε στενή σύνδεση με τον δεύτερο θεματικό πυλώνα) των θαλάσσιων μεταφορών και λιμένων, συμπεριλαμβανομένων των δομών σύνδεσής τους με την ενδοχώρα και των ναυτιλιακών συνεργατικών σχηματισμών τους, αποτελούν ζωτικά στοιχεία για να διασφαλιστεί η ορθολογική εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων και των ναυτιλιακών συστημάτων. Η ανάπτυξη ενός κοινού σήματος για τα ανιχνεύσιμα αλιευτικά προϊόντα υψηλής ποιότητας θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό μέσο για την προώθηση της περιοχής·

41.

εξαίρει τη σπουδαιότητα θεμάτων όπως οι «θαλάσσιες μεταφορές», οι «διατροπικές συνδέσεις με την ενδοχώρα» και τα «δίκτυα ενέργειας» και τονίζει τη σημασία της βελτίωσης των άυλων υποδομών ΤΠΕ. Το υπολογιστικό νέφος της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου αποτελεί μέσο σύνδεσης των υφιστάμενων πλατφορμών, προκειμένου να τυποποιηθούν οι κοινές διαδικασίες και τα κοινά πρωτόκολλα, να υλοποιηθούν οι αποτελεσματικές διατροπικές εμπορευματικές και επιβατικές μεταφορές και να διευκολυνθούν οι υπηρεσίες, η περιβαλλοντική προστασία και η ασφάλεια στη θάλασσα·

42.

επισημαίνει ότι η περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους θα πρέπει να βελτιώσει την πρόσβαση από τη νοτιοανατολική Ευρώπη προς τον υπόλοιπο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Μεσογείου, με την επέκταση του Διαδρόμου Βαλτικής-Αδριατικής κατά μήκος της ακτογραμμής της Αδριατικής. Κρίνεται σκόπιμο να ενισχυθούν σε αυτήν την περιοχή τα συστήματα διατροπικών μεταφορών με στόχο να βελτιωθεί η θέση της ως συγκοινωνιακού κόμβου σε διεθνές πλαίσιο·

43.

τονίζει τη σημασία θεμάτων όπως η «θαλάσσια βιοποικιλότητα», η «ρύπανση της θάλασσας» και οι «διακρατικοί χερσαίοι οικότοποι και βιοποικιλότητα»·

44.

υπογραμμίζει ότι η περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους πρέπει να διατηρήσει τους οικοτόπους και τα οικοσυστήματά της και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής μέσω ολοκληρωμένης πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, στην οποία θα συμμετέχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς στο πλαίσιο μιας κοινής και ολοκληρωμένης διαδικασίας·

45.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η Μεσόγειος είναι μια ημίκλειστη θάλασσα με τον παγκοσμίως χαμηλότερο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, η οποία χρήζει υψηλού επιπέδου προστασίας και προηγμένων πειραματικών σχεδίων·

46.

επιδοκιμάζει τη «Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή» του Απριλίου 2013 (11), στην οποία ενθαρρύνεται η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και η ανάπτυξη μακροπεριφερειακών σχεδίων δράσης, ως παραδείγματα σφαιρικών προσεγγίσεων για την καλύτερη εκτίμηση των κινδύνων και της τρωτότητας·

47.

υπογραμμίζει τη σημασία των «διαφοροποιημένων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών» και της «βιώσιμης διαχείρισης του τουρισμού», δύο θεμάτων που αναδείχθηκαν στη διαβούλευση με τους ενδιαφερομένους φορείς κατά τη διάσκεψη της Αθήνας·

48.

επισημαίνει ότι η ελκυστικότητα της περιοχής αντικατοπτρίζεται κυρίως στον τουρισμό, ο οποίος αποτελεί έναν από τους βασικούς τομείς ανάπτυξης, καθώς και ένα αξιόλογο έναυσμα για την ανάπτυξη της θαλάσσιας οικονομίας και της οικονομίας της ενδοχώρας. Για να αναπτυχθεί ο τουριστικός κλάδος, απαιτείται πολυεπίπεδη διακυβέρνηση με τη συμμετοχή των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών αρχών, όπως επίσης όλων των εδαφικών φορέων, από τα εμπορικά επιμελητήρια έως τα πανεπιστήμια·

49.

τονίζει ότι, στη βάση του κοινού φυσικού, πολιτισμικού και ιστορικού πλούτου, των υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής, των παραδόσεων επαγγελματικής φιλοξενίας και των ελκυστικών τοπίων που μπορούν να προβληθούν μέσα από ένα σήμα Αδριατικής-Ιονίου, ο τουρισμός μπορεί να αποτελέσει ισχυρό μοχλό για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις ευκαιρίες απασχόλησης των νέων και την κοινωνική ένταξη, δεδομένου ότι, σήμερα, «το ήμισυ των θέσεων εργασίας και της προστιθέμενης αξίας του ευρωπαϊκού παράκτιου τουρισμού αφορά τη Μεσόγειο» (12)·

50.

υπογραμμίζει τη σημασία της τρίτης αυτής μακροπεριφερειακής στρατηγικής της ΕΕ, η οποία θεμελιώνεται στην εμπειρία των υφιστάμενων μακροπεριφερειακών στρατηγικών με στόχο να αναπτυχθεί μια νέα, καινοτόμος και έξυπνη συνεργασία, καθώς και μια καινοτόμος πειραματική προσέγγιση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης με άξονα τη διαδικασία «μάθηση μέσα από την πράξη»· ταυτόχρονα, θα πρέπει να αναζητηθούν συνέργειες και να πραγματοποιηθεί ανταλλαγή πρακτικών με άλλες στρατηγικές της ΕΕ·

51.

επισημαίνει τον καθοριστικό ρόλο της στρατηγικής EUSAIR για να δοθεί νέα ώθηση στην αντιμετώπιση κοινών ζητημάτων της περιοχής της Αδριατικής Θάλασσας και του Ιονίου Πελάγους και για να προαχθεί η βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ευημερία, με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μέσα από την ενίσχυση της ελκυστικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της συνδεσιμότητας της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου, ούτως ώστε να εξελιχθεί σε μείζονα κόμβο·

52.

προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας καινοτόμου πλατφόρμας συντονισμού και εφαρμογής της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πολιτική δέσμευση και η οικείωση εκ μέρους των ενδιαφερόμενων φορέων σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας· ο ιδιωτικός τομέας και η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να συμμετέχουν και να εξασφαλίσουν την ανάληψη δέουσας και ευρείας ευθύνης ως προς την προτεινόμενη στρατηγική μέσα από την αμφίδρομη — από την κορυφή προς τη βάση και από τη βάση προς την κορυφή — επικοινωνία, την υποχρέωση λογοδοσίας και διαφανή αποτελέσματα, π.χ.: μια ανοιχτή πύλη δεδομένων, ένα ετήσιο φόρουμ κοινωνικοοικονομικού διαλόγου σχετικά με τη Στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Αδριατικής Θάλασσας και Ιονίου Πελάγους κ.λπ.·

53.

υπογραμμίζει ότι η ολοκλήρωση της ΕΕ συνιστά θεμελιώδες στοιχείο στη στρατηγική EUSAIR, η οποία περιλαμβάνει τέσσερεις χώρες της ΕΕ και τέσσερεις χώρες εκτός ΕΕ, και εξαίρει τη σπουδαιότητα της συμφιλίωσης, της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ευημερίας μέσω της στενότερης συνεργασίας και του ρόλου των περιφερειών ως βασικών παραγόντων για την προώθηση της περιφερειακής αυτοδιοίκησης, της οικοδόμησης ικανοτήτων, της αποκέντρωσης και της δημοκρατίας.