52013PC0470

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Το σημείο 28 της διοργανικής συμφωνίας, της 17ης Μαΐου 2006, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση[1] επιτρέπει την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) μέσω μηχανισμού ευελιξίας, μέχρι το ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, επιπλέον των σχετικών κονδυλίων του δημοσιονομικού πλαισίου.

Οι κανόνες που εφαρμόζονται στις συνεισφορές του ΕΤΠ καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση[2].

Στις 30 Δεκεμβρίου 2011 η Ιταλία υπέβαλε την αίτηση EGF/2011/025 IT/Λομβαρδία για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ, αφού σημειώθηκαν απολύσεις σε δύο επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο 26 της NACE αναθ. 2 («Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων»)[3] στην περιφέρεια NUTS II της Λομβαρδίας (ITC4) στην Ιταλία.

Έπειτα από ενδελεχή εξέταση της αίτησης, η Επιτροπή συμπέρανε, σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006, ότι πληρούνται οι όροι χρηματοδοτικής συνεισφοράς στο πλαίσιο του εν λόγω κανονισμού.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ THΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ

Βασικά στοιχεία: ||

Αριθ. αναφοράς ΕΤΠ || EGF/2011/025

Κράτος μέλος || Ιταλία

Άρθρο 2 || στοιχείο β)

Εμπλεκόμενες επιχειρήσεις || 2

Περιφέρεια NUTS II || Λομβαρδία (ITC4)

Κλάδος NACE αναθ. 2 || 26 («Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων»)

Περίοδος αναφοράς || 20.3.2011 – 20.12.2011

Ημερομηνία έναρξης των εξατομικευμένων υπηρεσιών || 1.3.2012

Ημερομηνία εφαρμογής || 30.12.2011

Απολύσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς || 529

Απολυμένοι εργαζόμενοι για τους οποίους ζητείται υποστήριξη || 480

Δαπάνες για εξατομικευμένες υπηρεσίες (σε ευρώ) || 1 687 200

Δαπάνες για τη χρήση του ΕΤΠ[4] (σε ευρώ) || 105 000

Δαπάνες για τη χρήση του ΕΤΠ (%) || 5,9

Συνολικός προϋπολογισμός (σε ευρώ) || 1 792 200

Συνεισφορά του ΕΤΠ (65 %) (σε ευρώ) || 1 164 930

1.           Η αίτηση υποβλήθηκε στην Επιτροπή στις 30 Δεκεμβρίου 2011 και συμπληρώθηκε με συμπληρωματικά στοιχεία έως τις 12 Μαρτίου 2013.

2.           Η αίτηση ικανοποιεί τους όρους κινητοποίησης του ΕΤΠ, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006, και υποβλήθηκε εντός της προθεσμίας των 10 εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 5 του κανονισμού αυτού.

Σχέση των απολύσεων με τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης ή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης

3.           Για να αποδείξει τη σχέση των απολύσεων με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, η Ιταλία υποστηρίζει ότι η μείωση της ζήτησης και των επενδύσεων στον τομέα των ΤΠΕ, τόσο από πλευράς καταναλωτών όσο και από πλευράς επιχειρήσεων, η οποία προκλήθηκε από την κρίση συνέβαλε σημαντικά στην επιβράδυνση του ιταλικού τομέα των ΤΠΕ και των ηλεκτρονικών εξαρτημάτων (NACE 26)[5] από το 2009 και μετά[6].

4.           Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, ο τομέας των ΤΠΕ στην Ιταλία είχε καλή πορεία κατά την περίοδο από το 2005 έως το 2008, επιτυγχάνοντας ένα εύλογο επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας, ιδίως σε σύγκριση με άλλους τομείς της οικονομίας της Ιταλίας, παρά τον έντονο ανταγωνισμό από επιχειρήσεις ΤΠΕ χωρών με χαμηλό κόστος παραγωγής κατά την τελευταία δεκαετία (βλ. επόμενο σημείο). Ωστόσο, λόγω της κρίσης, η θετική τάση των ετών έως το 2008 αντιστράφηκε, με συνέπεια να σημειωθούν αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης στους διάφορους κλάδους ΤΠΕ – όπως, π.χ. στον κλάδο ΤΠ: – 9% το 2009, – 2,5% το 2010, – 4,1% το 2011 (αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης σε σύγκριση με τα αντίστοιχα προηγούμενα έτη).

5.           Σύμφωνα με την Assinform, ο ιταλικός τομέας των ΤΠΕ έχει δεχτεί έντονο ανταγωνισμό από χώρες με χαμηλό κόστος κατά την τελευταία δεκαετία, και η ανάγκη αναδιοργάνωσης του τομέα λόγω της ταχείας εμφάνισης νέων τεχνολογιών, όπως το «υπολογιστικό νέφος», διάφορα είδη ηλεκτρονικών υπηρεσιών, τα κοινωνικά δίκτυα κ.λπ., έχει αναγνωριστεί ως πρόκληση για ορισμένα έτη. Το ψηφιακό χάσμα μεταξύ της Ιταλίας και των πρωτοπόρων ευρωπαϊκών χωρών καθώς και άλλων χωρών του κόσμου έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο λόγω της οικονομικής ύφεσης που προκλήθηκε από την κρίση. Όλες αυτές οι εξελίξεις οδήγησαν στη συρρίκνωση του προσωπικού ΤΠΕ στις ιταλικές επιχειρήσεις από το 2009 και μετά.

6.           Η έντονη ύφεση που σημειώθηκε στον τομέα των ΤΠΕ στην Ιταλία ως αποτέλεσμα της κρίσης έπληξε και τις δύο επιχειρήσεις που αποτελούν αντικείμενο της παρούσας πρότασης: την Anovo Italia S.p.A. (επαρχία Βερέζε) και Jabil CM S.r.l. (επαρχία Μιλάνου). Η ήδη δύσκολη κατάστασή τους επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο, και οι προσπάθειες μετατροπής και αναδιοργάνωσής τους οι οποίες καταβλήθηκαν κατά τα τελευταία έτη απέτυχαν, με τελική συνέπεια την παύση λειτουργίας τους και την απόλυση των εργαζομένων.

7.           Η Επιτροπή, στην αξιολόγησή της για τις αιτήσεις EGF/2011/016 IT Agile (Nace 62)[7] και EGF/2010/012 NL Noord Holland ICT (Nace 46)[8], έχει ήδη διαπιστώσει τις επιπτώσεις της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ΤΠΕ. Τα επιχειρήματα αυτά εξακολουθούν να ισχύουν[9].

Αποδείξεις για τον αριθμό των απολύσεων και συμμόρφωση με τα κριτήρια του άρθρου 2 στοιχείο β)

8.           Η Ιταλία υπέβαλε την παρούσα αίτηση δυνάμει των κριτηρίων παρέμβασης που προβλέπονται στο άρθρο 2 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006, σύμφωνα με τα οποία απαιτούνται τουλάχιστον 500 απολύσεις σε χρονικό διάστημα εννέα μηνών σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ίδιο κλάδο NACE αναθ. 2 σε μία περιφέρεια ή σε δύο όμορες περιφέρειες σε επίπεδο NUTS II σε ένα κράτος μέλος.

9.           Η αίτηση αναφέρει 529 απολύσεις σε 2 επιχειρήσεις που κατατάσσονται στον κλάδο 26 της NACE αναθ. 2 («Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων») στην περιφέρεια NUTS II της Λομβαρδίας (ITC4) κατά τη διάρκεια της εννεάμηνης περιόδου αναφοράς από την 20ή Μαρτίου 2011 έως την 20ή Δεκεμβρίου 2011. Οι 322 απολύσεις στην Jabil CM S.r.l. υπολογίστηκαν σύμφωνα με το άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο πρώτη περίπτωση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 (οι επιστολές σχετικά με την απόλυση των εργαζομένων εστάλησαν με φαξ από τον εργοδότη στις 28 Σεπτεμβρίου 2011). Οι 207 απολύσεις στην Anovo Italia S.p.A. υπολογίστηκαν σύμφωνα με το άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο τρίτη περίπτωση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006. Στις 29 Ιανουαρίου 2013 η Επιτροπή έλαβε την επιβεβαίωση που απαιτείται βάσει του άρθρου 2 δεύτερο εδάφιο του κανονισμού για το ΕΤΠ ότι τα 207 άτομα που δηλώθηκαν με βάση την τρίτη περίπτωση έχουν όντως απολυθεί.

Εξηγήσεις για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα των εν λόγω απολύσεων

10.         Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, οι απολύσεις στις δύο επιχειρήσεις τις οποίες αφορά η παρούσα, Anovo Italia S.p.A. και Jabil CM S.r.l., ήταν απρόβλεπτες: η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση είχε σοβαρές επιπτώσεις και στις δύο επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα την αποτυχία όλων των προσπαθειών μετατροπής και αναδιοργάνωσης που κατέβαλαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών και, τελικά, την απόλυση όλων των εργαζομένων: η Anovo Italia S.p.A κήρυξε πτώχευση (στις 15.12.2011) και η Jabil CM S.r.l. έκλεισε αφού μετά τη διακοπή όλων των δραστηριοτήτων της (αναγγελία κλεισίματος και απόλυσης των εργαζομένων: στις 28 Σεπτεμβρίου 2011 και πέρας των διαπραγματεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, χωρίς συμφωνία: στις 13 Δεκεμβρίου 2011, ημερομηνία μετά την οποία οι απολυθέντες κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις της Jabil).

Προσδιορισμός των επιχειρήσεων που προέβησαν σε απολύσεις και των εργαζομένων που δικαιούνται ενίσχυση

11.         Η αίτηση αφορά 529 απολύσεις (480 από τους απολυθέντες δικαιούνται ενίσχυση) σε δύο επιχειρήσεις:

Jabil CM S.r.l. (Cassina de Pecchi, επαρχία Μιλάνου)                          322

Anovo Italia S.p.A. (Saranno, επαρχία Βαρέζε)                                    207

Η Jabil CM S.r.l. δημιουργήθηκε το 2007 από μια πρώην επιχειρηματική μονάδα Nokia Siemens και ειδικευόταν στην παραγωγή, τη συναρμολόγηση και την επισκευή κυκλωμάτων για τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό (NACE 26.1). Η ιδιοκτησία της εν λόγω επιχείρησης άλλαξε αρκετές φορές κατά τα πρόσφατα έτη, ο δε τελευταίος ιδιοκτήτης ήταν ο όμιλος «Competence Mercatech» από τις ΗΠΑ (από το 2010).

Η Anovo Italia S.p.A ανήκε στον γαλλικό πολυεθνικό όμιλο Anovo S.A[10] και δραστηριοποιούνταν στην ιταλική αγορά από το 1998 έως την πτώχευσή της στις 15.12.2011. Η εν λόγω επιχείρηση ειδικευόταν στον σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων δραστηριοτήτων σχετικών με τις ΤΠ, ιδίως στην κατασκευή ηλεκτρονικών εξαρτημάτων (NACE 26.1).

12.         Η κατανομή των εργαζομένων για τους οποίους ζητείται ενίσχυση έχει ως εξής:

Κατηγορία || Αριθμός || Ποσοστό

Ανδρες || 290 || 60.4

Γυναίκες || 190 || 39.6

Πολίτες της ΕΕ || 473 || 98.5

Μη πολίτες της ΕΕ || 7 || 1.5

Ηλικίας 15-24 ετών || 0 || 0.0

Ηλικίας 25-54 ετών || 450 || 93.8

Ηλικίας 55-64 ετών || 22 || 4.6

Άνω των 64 ετών || 8 || 1.6

13.         Κανένας από τους εργαζομένους δεν έχει χρόνιο πρόβλημα υγείας ή αναπηρία.

14.         Από πλευράς επαγγελματικών κατηγοριών, η κατανομή έχει ως εξής:

Κατηγορία || Αριθμός || Ποσοστό

Τεχνικοί και λοιποί επαγγελματίες (ISCO 3) || 37 || 7,7

Εργάτες/υπάλληλοι υποστήριξης (ISCO 4) || 57 || 11,9

Βιοτέχνες και εργαζόμενοι σε βιοτεχνικά επαγγέλματα (ISCO 7) || 153 || 31,9

Χειριστές εγκαταστάσεων/μηχανών και εργάτες συναρμολόγησης (ISCO 8) || 233 || 48,5

15.         Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006, η Ιταλία επιβεβαίωσε ότι εφαρμόστηκε πολιτική ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς και μη διάκρισης, και ότι η πολιτική αυτή θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται, κατά τα διάφορα στάδια της εφαρμογής του ΕΤΠ και, ιδίως, όσον αφορά την πρόσβαση σ’ αυτό.

Περιγραφή της θιγόμενης περιοχής και των αρχών και ενδιαφερόμενων μερών της

16.         Η θιγόμενη περιοχή είναι η Λομβαρδία[11], η οποία, με σχεδόν 10 εκατομμύρια κατοίκους, είναι η πιο πυκνοκατοικημένη από τις 20 περιφέρειες της Ιταλίας, και πιο συγκεκριμένα οι επαρχίες Βαρέζε και Μιλάνου.

17.         Οι αρμόδιες αρχές είναι, σε εθνικό επίπεδο, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής και, σε περιφερειακό επίπεδο, η περιφέρεια της Λομβαρδίας (Direzione Generale Istruzione, Formazione e Lavoro), Μιλάνο. Οι ενδιαφερόμενοι από την πλευρά των εργοδοτών είναι οι ακόλουθες ενώσεις: CLAAI (Federazione Regionale Lombarda delle Associazioni Artigiane), CNA Lombardia (Confederazione Nazionale dell’Artigianato e delle piccole e medie imprese), Confapindustria Lombardia, Confartigianato Lombardia, Confcommercio Lombardia-Imprese per l’Italia, Confcooperative Lombardia. Οι ενδιαφερόμενοι από την πλευρά των εργαζομένων είναι: CGIL (Confederazione generale italiana del lavoro), CISL (Confederazione italiana sindacati lavoratori), UIL (Unione italiana del lavoro), CISAL (Confederazione Italiana Sindacati Autonomi Lavoratori).

Αναμενόμενος αντίκτυπος των απολύσεων όσον αφορά την απασχόληση σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο

18.         Η Λομβαρδία είναι η πιο ευημερούσα περιφέρεια της Ιταλίας, με μεγάλη οικονομική ποικιλομορφία[12] και με μεγάλο αριθμό μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και ορισμένους μεγάλους βιομηχανικούς ομίλους. Το ένα πέμπτο περίπου του ΑΕγχΠ της Ιταλίας παράγεται στην περιφέρεια αυτή. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας είναι ύφεση, η περιφέρεια χρειάζεται να αντιμετωπίσει μείζονες διαρθρωτικές προκλήσεις, και, όπως και αλλού, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση επιδείνωσε την κατάσταση της οικονομίας και της αγοράς εργασίας. Οι ιταλικές αρχές ανέφεραν ότι η βιομηχανική παραγωγή της Λομβαρδίας συρρικνώθηκε το 2009 κατά 9,4 %, και ότι οι επιπτώσεις στην αγορά εργασίας έγιναν άμεσα αισθητές: η συνολική απασχόληση μειώθηκε κατά 1,2 % το 2009 και κατά 0,7 % το 2010 (οπότε σημειώθηκε μια εύθραυστη ανάκαμψη). Σύμφωνα με την Istat, το ποσοστό ανεργίας στη Λομβαρδία αυξάνεται συνεχώς από το 2008: 3,7 % το 2008, 5,4 % το 2009, το 5,6 % το 2010, σε 5,8 % το 2011 και σε 7,5 % το 2012[13].

19.         Για να περιοριστούν οι επιπτώσεις της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης στα άτομα που εργάζονται στον τομέα των ΤΠΕ στη Λομβαρδία, έγινε εντατική χρήση των δικτύων κοινωνικής ασφάλειας, όπως το ταμείο αποζημιώσεων μισθών (CIG), ένα προ πολλού καθιερωμένο μέσο σύμφωνα με την ιταλική νομοθεσία, το οποίο μπορεί, όταν δυσμενείς περιστάσεις το απαιτούν, να παρέχει στους εργαζομένους οικονομικά οφέλη υπό μορφή αποζημιώσεων μισθών. Η Ιταλία παρέσχε τον παρακάτω πίνακα για να τεκμηριώσει την αυξημένη χρήση του εν λόγω συστήματος από την αρχή της κρίσης: το 2009, ο αριθμός των ωρών που εγκρίθηκαν από τις αρχές ήταν σχεδόν οκτώ φορές υψηλότερος από ό, τι ο αριθμός των εγκεκριμένων ωρών το 2008, αντικατοπτρίζοντας τις δυσκολίες του τομέα.

Σύνολο ωρών του CIG που εγκρίθηκαν για τον τομέα των ΤΠΕ στη Λομβαρδία (NACE 26) Πηγή:  INPS (Istituto Nazionale della Previdenza Sociale)

Σύνολο ωρών || 2005 || 2006 || 2007 || 2008 || 2009 || 2010

3.025.840 || 2.261.676 || 2.541.117 || 2.049.268 || 16.003.158 || 15.145.734

20.         Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, ιδίως η βιομηχανική περιοχή Distretto Technologico di Milano (Vimercatese), όπου πραγματοποιήθηκαν οι 322 απολύσεις της Jabil CM S.r.l., είναι σε σοβαρή κρίση. Σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, η Ιταλία προσπαθεί να επιτύχει εκ νέου την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα της εν λόγω περιοχής όσον αφορά τον οικονομικό της όγκο και τις θέσεις εργασίας. Τα συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΤΠ μέτρα θα υποστηρίξουν τις ιταλικές αρχές στις εν λόγω προσπάθειες ανάπτυξης και μετασχηματισμού.

21.         Σε επίπεδο NUTS II, η Λομβαρδία επλήγη επίσης από μια άλλη περίπτωση μαζικών απολύσεων για την οποία υποβλήθηκε στην Επιτροπή αίτηση χρηματοδοτικής συνεισφοράς από το ΕΤΠ: 1 816 απολύσεις σε 190 επιχειρήσεις στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας το 2006/2007[14].

Συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών προς χρηματοδότηση και λεπτομερής περιγραφή των εκτιμώμενων δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της συμπληρωματικότητάς της με ενέργειες που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία

22.         Προτείνονται οι ακόλουθοι τύποι μέτρων, ο συνδυασμός των οποίων θα σχηματίσει μια συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών με στόχο την επανένταξη των στοχευομένων 480 εργαζομένων στην αγορά εργασίας. Οι ιταλικές αρχές διευκρίνισαν ότι οποιαδήποτε κατάρτιση και απόκτηση νέων δεξιοτήτων που είναι αναγκαία για να προετοιμαστούν οι εργαζομένων για την επιτυχή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας θα χρηματοδοτηθεί από περιφερειακές πηγές (συνεπώς, οι δαπάνες για κατάρτιση και απόκτηση νέων δεξιοτήτων δεν θα συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠ).

– Αποδοχή και πρόσβαση στο πακέτο ενίσχυσης (accoglienza e accesso al servizio di assistenza): πληροφορίες και διοικητικές υπηρεσίες για τους απολυμένους εργαζομένους, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής συμφωνιών παροχής υπηρεσιών.

– Τεχνικές συνέντευξης (colloquio specialistico): περιλαμβάνονται εν προκειμένω ενδελεχείς συνεντεύξεις με τους εργαζομένους για να προσδιοριστούν τα τρέχοντα προσόντα τους, να εντοπιστούν δυνητικοί τρόποι επανένταξης και να τους παρασχεθεί βοήθεια όσον αφορά τεχνικές υποβολής αιτήσεων εργασίας (επικαιροποίηση βιογραφικών σημειωμάτων).

– Ανάλυση των χαρακτηριστικών των δεξιοτήτων (bilancio di competenze): σύνολο στοχοθετημένων εργαλείων για την ανάλυση των επαγγελματικών και κοινωνικών εμπειριών κάθε εργαζομένου και την ανάδειξη των χρήσιμων ικανοτήτων και γνώσεών του, λαμβανομένων επίσης υπόψη των φιλοδοξιών και επιθυμιών του εργαζομένου.

– Ορισμός πορείας (definizione del percorso): δημιουργία σχεδίου εξατομικευμένης επαγγελματικής πορείας, το οποίο θα περιλαμβάνει τις ατομικές ανάγκες κατάρτισης και ανάπτυξης κάθε εργαζομένου. Το σχέδιο θα υπογράφεται από τον εργαζόμενο και τον φορέα παροχής της συνδρομής, σύμφωνα με τις αντίστοιχες δεσμεύσεις.

– Παρακολούθηση, συντονισμός και διαχείριση του σχεδίου παρέμβασης προσωπικού χαρακτήρα (monitoraggio, coordinamento e gestione del piano di intervento personalizzato): περιλαμβάνονται εν προκειμένω η παρακολούθηση και η εποπτεία της εξατομικευμένης υποστήριξης σύμφωνα με το συμφωνηθέν σχέδιο πορείας. Τα συμφωνηθέντα μέτρα μπορούν να αναπροσαρμόζονται, κατά περίπτωση.

– Καθοδήγηση και επαγγελματικός προσανατολισμός (tutoring e counselling orientativo): περιλαμβάνοται εν προκειμένω η παροχή συμβουλών για τους μηχανισμούς της αγοράς εργασίας, η παροχή βοήθειας όσον αφορά την προετοιμασία για αιτήσεις εργασίας καθώς και η υποστήριξη σε συνεντεύξεις εύρεσης εργασίας.

– Διερεύνηση των ευκαιριών απασχόλησης με νέους εργοδότες (scouting aziendale): περιλαμβάνοται εν προκειμένω η έρευνα τοπικών και περιφερειακών ευκαιριών απασχόλησης, οι επαφές με δυνητικούς εργοδότες, η παροχή βοήθειας όσον αφορά την αξιολόγηση των προσφερόμενων θέσεων εργασίας καθώς και η υποστήριξη κατά τη διαδικασία επιλογής.

– Αντιστοίχιση μεταξύ δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας (Preselezione e incontro domanda offerta): αυτή αποσκοπεί στην αντιστοίχιση της ζήτησης στην αγορά εργασίας και των δεξιοτήτων των εργαζομένων με τη βοήθεια εξειδικευμένων βάσεων δεδομένων. Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν εξατομικευμένη καθοδήγηση σχετικά με κενές θέσεις εργασίας και θα τους παρέχεται βοήθεια στη διαδικασία υποβολής αίτησης για μια νέα θέση εργασίας. Οι σύμβουλοι θα διευκολύνουν περαιτέρω τις επαφές των εργαζομένων με τους δυνητικούς εργοδότες και θα παρέχουν υποστήριξη έως ότου υπογραφεί σύμβαση εργασίας.

– Καθοδήγηση κατά την πρώτη φάση μιας νέας απασχόλησης (accompagnamento al lavoro): σκοπός του μέτρου αυτού είναι η υποστήριξη της βιωσιμότητας μιας νέας απασχόλησης: ο εργαζόμενος και ο νέος εργοδότης λαμβάνουν υποστήριξη υπό μορφή καθοδήγησης κατά την πρώτη φάση μιας νέας απασχόλησης. Υπογράφεται μια έκθεση νέας απασχόλησης από τον εργαζόμενο για να διευκολυνθεί η εξασφάλιση της επιτυχούς επανένταξής του. Οι ιταλικές αρχές έχουν εγγράψει στον προϋπολογισμό το εν λόγω μέτρο για όλους τους προβλεπόμενους εργαζομένους, πράγμα που αντικατοπτρίζει τη σημασία που αποδίδεται από αυτές στην προώθηση της βιωσιμότητας των νέων συμβάσεων εργασίας.

– Συμβουλές και υποστήριξη για αυτοαπασχόληση (consulenza e supporto all'autoimprenditorialità): περιλαμβάνεται εν προκειμένω ένα σύνολο στοχοθετημένων δράσεων για την ανάλυση της καταλληλότητας/νοοτροπίας των εργαζομένων όσον αφορά την αυτοαπασχόληση και τη δημιουργία επιχειρήσεων, την κατάρτιση επιχειρηματικού σχεδίου, την παροχή συμβουλών σχετικά με τις πρακτικές πτυχές μιας επιχειρηματικής εκκίνησης καθώς και τον προσδιορισμό των δυνατοτήτων χρηματοδότησης.

– Καθοδήγηση και υποστήριξη κατά τη διάρκεια πρακτικής άσκησης (tutoring e accompagnamento al tirocinio): υποστήριξη των εργαζομένων και δυνητικών νέων εργοδοτών κατά τη διάρκεια μιας πρακτικής άσκησης.

23.         Οι δαπάνες για τη χρήση του ΕΤΠ που περιλαμβάνονται στην αίτηση, σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1927/2006, καλύπτουν προπαρασκευαστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες διαχείρισης και ελέγχου καθώς και δραστηριότητες ενημέρωσης και δημοσιότητας.

24.         Οι εξατομικευμένες υπηρεσίες που παρουσίασαν οι ιταλικές αρχές αποτελούν ενεργά μέτρα της αγοράς εργασίας, στο πλαίσιο των επιλέξιμων ενεργειών που ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006. Οι ιταλικές αρχές εκτιμούν ότι το συνολικό κόστος αυτών των υπηρεσιών ανέρχεται σε 1 687 200 ευρώ και ότι οι δαπάνες για τη χρήση του ΕΤΠ ανέρχονται σε 105 000 ευρώ (5,9 % του συνολικού ποσού). Η συνολική συνεισφορά που ζητείται από το ΕΤΠ είναι 1 164 930 ευρώ (65 % του συνολικού κόστους).

Δράσεις || Εκτιμώμενος αριθμός εργαζομένων για τους οποίους ζητείται ενίσχυση || Εκτιμώμενο κόστος ανά εργαζόμενο για τον οποίο ζητείται ενίσχυση (σε ευρώ) || Συνολικό κόστος (ΕΤΠ και εθνική συγχρηματοδότηση) (σε ευρώ)

Εξατομικευμένες υπηρεσίες [άρθρο 3 πρώτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006]

Αποδοχή και πρόσβαση στο πακέτο ενίσχυσης (accoglienza e accesso al servizio di assistenza) || 480 || 33 || 15 840

Τεχνικές συνέντευξης (colloquio specialistico) || 480 || 66 || 31 680

Ανάλυση των χαρακτηριστικών των δεξιοτήτων (bilancio di competenze) || 480 || 330 || 158 400

Ορισμός πορείας (definizione del percorso) || 480 || 78 || 37 440

Παρακολούθηση, συντονισμός και διαχείριση του σχεδίου παρέμβασης προσωπικού χαρακτήρα (monitoraggio, coordinamento e gestione del piano di intervento personalizzato) || 480 || 216 || 103 680

Καθοδήγηση και επαγγελματικός προσανατολισμός (tutoring e counselling orientativo) || 480 || 155 || 74 400

Διερεύνηση των ευκαιριών απασχόλησης με νέους εργοδότες (scouting aziendale) || 480 || 648 || 311 040

Αντιστοίχιση μεταξύ δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας (Preselezione e incontro domanda offerta) || 480 || 693 || 332 640

Καθοδήγηση κατά την πρώτη φάση μιας νέας απασχόλησης (accompagnamento al lavoro) || 480 || 528 || 253 440

Συμβουλές και υποστήριξη για αυτοαπασχόληση (consulenza e supporto all'autoimprenditorialità) || 273 || 768 || 209 664

Καθοδήγηση και υποστήριξη κατά τη διάρκεια πρακτικής άσκησης (tutoring e accompagnamento al tirocinio) || 207 || 768 || 158 976

Υποσύνολο εξατομικευμένων υπηρεσιών || || 1 687 200

Δαπάνες για τη χρήση του ΕΤΠ (άρθρο 3 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006)

Προπαρασκευαστικές δραστηριότητες || || 15 000

Διαχείριση || || 40 000

Πληροφόρηση και δημοσιότητα || || 15 000

Δραστηριότητες ελέγχου || || 35 000

Υποσύνολο δαπανών για την υλοποίηση του ΕΤΠ || || 105 000

Σύνολο εκτιμώμενου κόστους || || 1 792 200

Συνεισφορά ΕΤΠ (65 % του συνολικού κόστους) || || 1 164 930

25.         Η Ιταλία επιβεβαιώνει ότι τα μέτρα που περιγράφονται ανωτέρω είναι συμπληρωματικά προς τις ενέργειες που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία και ότι θα αποφευχθεί κάθε είδους διπλή χρηματοδότηση. Ορισμένα από τα συγχρηματοδοτούμενα μέτρα του ΕΤΠ, π.χ. στον τομέα της προώθησης της επιχειρηματικότητας, δεν θα ήταν δυνατόν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ).

Ημερομηνία(-ες) κατά την οποία / τις οποίες ξεκίνησαν ή έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσουν οι εξατομικευμένες υπηρεσίες για τους θιγόμενους εργαζομένους

26.         Η Ιταλία άρχισε την παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών στους θιγόμενους εργαζομένους που περιλαμβάνονται στη συντονισμένη δέσμη μέτρων η οποία προτάθηκε για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ την 1η Μαρτίου 2012. Η ημερομηνία αυτή, επομένως, αντιπροσωπεύει την αρχή της περιόδου επιλεξιμότητας για οποιαδήποτε βοήθεια ενδέχεται να χορηγηθεί από το EΤΠ.

Διαδικασίες για τη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους

27.         Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, οι συζητήσεις με τους κοινωνικούς εταίρους πραγματοποιήθηκαν με διάφορες ευκαιρίες σε περιφερειακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων περιπτώσεων: στις 3 Φεβρουαρίου 2012: η Agenzia Regionale Istruzione, Formazione e Lavoro (ARIFEL) συναντήθηκε με εκπροσώπους από την πλευρά των εργοδοτών και των εργαζομένων για να συζητήσουν τη δυνατότητα δημιουργίας μιας ομάδας εργασίας «κοινωνική επιχείρηση» για τους εργαζομένους της Anovo Italia S.p.A (συνάντηση που δεν κατέληξε σε συμφωνία)· στις 15 Φεβρουαρίου 2012: συνεδρίαση της «βασικής ομάδας κρίσης» της περιφέρειας (Note Verbale[15])· στις 17 Φεβρουαρίου 2012: συνεδρίαση περιφερειακής στρογγυλής τραπέζης ΤΠΕ με εκπροσώπους από την πλευρά των εργοδοτών και των εργαζομένων και της Regione Lombardia (Note Verbale[16]).

28.         Οι ιταλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι πληρούνται οι απαιτήσεις που καθορίζονται στην ενωσιακή και εθνική νομοθεσία σχετικά με τις ομαδικές απολύσεις.

Πληροφορίες για τις ενέργειες που είναι υποχρεωτικές δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας ή σύμφωνα με τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας

29.         Όσον αφορά τα κριτήρια που προβλέπονται στο άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006, οι ιταλικές αρχές στην αίτησή τους:

· επιβεβαίωσαν ότι η χρηματοδοτική συνεισφορά του ΕΤΠ δεν αντικαθιστά μέτρα που αποτελούν ευθύνη των επιχειρήσεων βάσει της εθνικής νομοθεσίας ή των συλλογικών συμβάσεων,

· διαβεβαίωσαν ότι οι ενέργειες παρέχουν στήριξη σε μεμονωμένους εργαζόμενους και δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την αναδιάρθρωση εταιρειών ή τομέων,

· επιβεβαίωσαν ότι οι επιλέξιμες ενέργειες που αναφέρονται ανωτέρω δεν χρηματοδοτούνται από άλλα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης.

Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

30.         Η Ιταλία γνωστοποίησε στην Επιτροπή ότι τη χρηματοδοτική συνεισφορά θα διαχειρίζεται σε εθνικό επίπεδο το Ministerio del Lavoro e delle Politiche Sociali/Direzione Generale per le Politiche Attive e Passive del Lavoro (MLPS – DG PAPL). Η MLPS – DG PAPL Ufficio A ενεργεί ως διαχειριστική αρχή· η MLPS – DG PAPL Ufficio B ως αρχή πιστοποίησης και η MLPS – DG PAPL Ufficio C ως αρχή ελέγχου. Η Regione Lombardia θα είναι ο ενδιάμεσος φορέας για τη διαχειριστική αρχή σε περιφερειακό επίπεδο. Η Ιταλία, στην αίτησή της σχετικά με το ΕΤΠ (μέρος I), περιέγραψε λεπτομερές σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, για τον προσδιορισμό των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων φορέων, τόσο σε εθνικό όσο και περιφερειακό επίπεδο.

Χρηματοδότηση

31.         Με βάση την αίτηση της Ιταλίας, η προτεινόμενη συνεισφορά του ΕΤΠ στη συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών (καθώς και στη δαπάνη για τη χρήση του ΕΤΠ) ανέρχεται σε 1 164 930 ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει το 65 % του συνολικού κόστους. Η βοήθεια που προτείνει η Επιτροπή στο πλαίσιο του Ταμείου στηρίζεται στις πληροφορίες που χορήγησε η Ιταλία.

32.         Λαμβάνοντας υπόψη το μέγιστο δυνατό ποσό χρηματοδοτικής συνεισφοράς από το ΕΤΠ βάσει του άρθρου 10 παράγραφος 1 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1927/2006, καθώς και τα περιθώρια για την ανακατανομή πιστώσεων, η Επιτροπή προτείνει την κινητοποίηση του ΕΤΠ για το σύνολο του ανωτέρω ποσού το οποίο θα διατεθεί στο πλαίσιο του τομέα 1α του δημοσιονομικού πλαισίου.

33.         Το προτεινόμενο ποσό χρηματοδοτικής συνεισφοράς θα αφήνει διαθέσιμο για χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων μηνών του έτους ποσοστό άνω του 25 % του μέγιστου ετήσιου ποσού του ΕΤΠ, όπως επιβάλλει το άρθρο 12 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006.

34.         Με την υποβολή της παρούσας πρότασης κινητοποίησης του ΕΤΠ, η Επιτροπή κινεί την απλουστευμένη διαδικασία τριμερών συσκέψεων, όπως προβλέπεται στο σημείο 28 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006, ώστε να επιτευχθεί η συμφωνία των δύο μερών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής για την ανάγκη χρησιμοποίησης του ΕΤΠ και του απαιτούμενου ποσού. Η Επιτροπή καλεί το πρώτο από τα δύο σκέλη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής που θα καταλήξει σε συμφωνία για το σχέδιο της πρότασης κινητοποίησης, στο κατάλληλο πολιτικό επίπεδο, να ενημερώσει το άλλο σκέλος και την Επιτροπή για τις προθέσεις του. Σε περίπτωση διαφωνίας ενός εκ των δύο σκελών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, θα συγκληθεί επίσημη τριμερής σύσκεψη.

35.         Η Επιτροπή υποβάλλει χωριστά αίτηση μεταφοράς για την εγγραφή στον προϋπολογισμό του 2013 ειδικών πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων, όπως απαιτεί το σημείο 28 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006.

Πηγή πιστώσεων πληρωμών

36.         Οι πιστώσεις που διατίθενται στη γραμμή του προϋπολογισμού για το ΕΤΠ στον προϋπολογισμό του 2013 θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη του ποσού των 1 164 930 ετρώ που απαιτείται για την παρούσα αίτηση.

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, σύμφωνα με το σημείο 28 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (αίτηση EGF/2011/025 IT/Λομβαρδία από την Ιταλία)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 17ης Μαΐου 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση[17], και ιδίως το σημείο 28,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση[18], και ιδίως το άρθρο 12 παράγραφος 3,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής[19],

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)       Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) συστάθηκε για να παράσχει πρόσθετη υποστήριξη στους εργαζομένους που απολύονται ως αποτέλεσμα των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης και να τους βοηθήσει να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.

(2)       Το πεδίο εφαρμογής του ΕΤΠ διευρύνθηκε για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν από την 1η Μαΐου 2009 έως τις 30 Νοεμβρίου 2011, προκειμένου να περιληφθεί η στήριξη σε εργαζόμενους που απολύονται άμεσα εξαιτίας της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης.

(3)       Η διοργανική συμφωνία της 17ης Μαΐου 2006 επιτρέπει την κινητοποίηση του ΕΤΠ εντός του ετήσιου ανώτατου ορίου των 500 εκατ. ευρώ.

(4)       Στις 30 Δεκεμβρίου 2011 η Ιταλία υπέβαλε αίτηση για την κινητοποίηση του ΕΤΠ όσον αφορά τις απολύσεις σε 2 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο 26 της NACE αναθ. 2 («Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων») στην περιφέρεια NUTS II της Λομβαρδίας (ITC4), την οποία και συμπλήρωσε με πρόσθετες πληροφορίες έως τις 12 Μαρτίου 2013. Η εν λόγω αίτηση πληροί τις απαιτήσεις που προβλέπονται για τον καθορισμό των χρηματοδοτικών συνεισφορών, όπως ορίζονται στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006. Συνεπώς, η Επιτροπή προτείνει την κινητοποίηση ποσού ύψους 1 164 930 ευρώ.

(5)       Επομένως, θα πρέπει να κινητοποιηθεί το ΕΤΠ για τη χορήγηση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς σχετικά με την αίτηση που υπέβαλε η Ιταλία,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Στο πλαίσιο του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2013, κινητοποιείται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για την παροχή ποσού 1 164 930 ευρώ σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και σε πιστώσεις πληρωμών.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο                     Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                   Ο Πρόεδρος

[1]               ΕΕ C 139 της 14.6.2006, σ. 1.

[2]               ΕΕ L 406 της 30.12.2006, σ. 1.

[3]               Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1398/2006 του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλιου και του Συμβουλιου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE—αναθεώρηση 2 και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3037/90 του Συμβουλίου και ορισμένων κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικών με ειδικούς στατιστικούς τομείς (ΕΕ L 393 της 30.12.2006, σ. 1).

[4]               Σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006.

[5]               Ο κλάδος 26 της NACE περιλαμβάνει πληθώρα δραστηριοτήτων, στις οποίες συγκαταλέγονται οι κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών και ηλεκτρονικών προϊόντων, οπτικών και ηλεκτρικές συσκευών, οργάνων μέτρησης, ρολογιών κάθε είδους καθώς και δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών που σχετίζονται με την παραγωγή λογισμικού, παροχής συμβουλών και συναφείς δραστηριότητες.

[6]               Πηγές που αναφέρθηκαν από την Ιταλία: Assinform — Ιταλική Ένωση Τεχνολογιών της Πληροφορίας & της Επικοινωνίας (www.assinform.it)· έκθεση 2009 του Osservatorio ICT & PMI della School of Management del Politecnico di Milano (www.osservatori.net)·  ISTAT (http://www.istat.it/).

[7]               COM(2013) 120 τελικό.

[8]               COM(2010) 685 τελικό.

[9]               Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αιτήσεις για χρηματοδότηση από το ΕΤΠ κατά τομέα μπορείτε διατίθενται στο στατιστικό πορτρέτο του ΕΤΠ 2007-2011 και στις μεταγενέστερες επικαιροποιήσεις, στην ακόλουθη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/egf.

[10]             Η Anovo S.A., η οποία ιδρύθηκε το 1987, διέθετε περίπου 20 καταστήματα σε όλη την Ευρώπη, καθώς και στη Νότια και Κεντρική Αμερική. Η γαλλική επιχείρηση τέθηκε υπό εκκαθάριση το 2011.

[11]             Περιφέρεια NUTS II στη Βόρεια Ιταλία (περιφερειακή πρωτεύουσα: Μιλάνο)

[12]    Περιλαμβάνει τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας, όπως ο τομέας της μηχανικής, ο ηλεκτρικός τομέας, ο τομέας της μεταλλουργίας, ο χημικός τομέας, ο τομέας των τροφίμων, καθώς και τομείς των υπηρεσιών, όπως ο τραπεζικός τομέας, ο τομέας των μεταφορών και ο τομέας των επικοινωνιών.

[13]             http://www.bancaditalia.it/pubblicazioni/econo/ecore/2010/analisi_s_r/1046_lombardia/Lombardia_2009.pdf; http://www.istat.it/it/lombardia

[14]             EGF/2007/007 IT/Λομβαρδία, ΕΕ L 330 της 9.12.2008.

[15]             https://arifl.box.com/s/d9994b938ecb153700d7

[16]             https://arifl.box.com/s/ea34733bb72d514b5404

[17]             ΕΕ C 139 της 14.6.2006, σ. 1.

[18]             ΕΕ L 406 της 30.12.2006, σ. 1.

[19]             ΕΕ C […] της […], σ. […].