9.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 93/165

—

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το άρθρο 3,

—

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 67 και 79,

—

έχοντας υπόψη τις διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 24,

—

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τα πρωτόκολλα αυτής,

—

έχοντας υπόψη τις αποφάσεις και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της 6ης Μαΐου 2010 της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με το «Πρόγραμμα δράσης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους (2010-2014)» (COM(2010)0213),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της 28ης Σεπτεμβρίου 2012 της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Ενδιάμεση έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος δράσης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους» (COM(2012)0554),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 20ής Απριλίου 2010, σχετικά με το «Σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης» (COM(2010)0171),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Ένας χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών — το πρόγραμμα της Στοκχόλμης» (1),

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με την άσκηση βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την καταπολέμηση των κάθε μορφής διακρίσεων έναντι αυτών,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 3ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τους ασυνόδευτους ανηλίκους, τα οποία εγκρίθηκαν κατά την 3018η σύνοδό του,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία των θυμάτων της εγκληματικότητας και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου 2001/220/ΔΕΥ (2),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Απριλίου 2011 για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/629/ΔΕΥ (3) του Συμβουλίου, και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων 2012–2016,

—

έχοντας υπόψη τις οδηγίες σχετικά με το άσυλο, και ιδίως την οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (4), την οδηγία του Συμβουλίου 2003/9/ΕΚ της 27ης Ιανουαρίου 2003 σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη (5), και την οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών (6),

—

έχοντας υπόψη τις προτάσεις μεταρρύθμισης της Επιτροπής για τα μέσα του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου (ΚΕΣΑ), και ιδίως την τροποποιημένη πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη (αναδιατύπωση) (COM(2011)0320), και την τροποποιημένη πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση) (COM(2011)0319), και την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (αναδιατύπωση) (COM(2008)0820),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία του Συμβουλίου 2003/86/ΕΚ της 22ας Σεπτεμβρίου 2003 σχετικά με το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης (7),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 862/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2007 σχετικά με τις κοινοτικές στατιστικές για τη μετανάστευση και τη διεθνή προστασία (8),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 779/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2007, σχετικά με τη θέσπιση, για την περίοδο 2007-2013, ειδικού προγράμματος για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας εις βάρος παιδιών, νέων και γυναικών και την προστασία των θυμάτων και των ομάδων κινδύνου (Πρόγραμμα «Δάφνη ΙΙΙ») στο πλαίσιο του γενικού Προγράμματος «Θεμελιώδη Δικαιώματα και Δικαιοσύνη» (9),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της 23ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Αξιολόγηση των συμφωνιών επανεισδοχής της ΕΕ» (COM(2011)0076),

—

έχοντας υπόψη τη συμβολή του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ιδίως το ψήφισμα 1810 (2011) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσής του με τίτλο «Ασυνόδευτοι ανήλικοι στην Ευρώπη: προβλήματα που σχετίζονται με την άφιξη, τη διαμονή και την επιστροφή των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ευρώπη», τη σύσταση της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη σχετικά με τα σχέδια ζωής για τους ασυνόδευτους ανήλικους μετανάστες (CM/Rec(2007)9 και τις «Είκοσι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον αναγκαστικό επαναπατρισμό» της Επιτροπής Υπουργών (CM(2005)40),

—

έχοντας υπόψη τα διεθνή μέσα στον τομέα των δικαιωμάτων του παιδιού, και ιδίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των παιδιών, και κυρίως το άρθρο 3, καθώς και τα Γενικά Σχόλια της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, και κυρίως το Γενικό Σχόλιο αριθ. 6 (2005) σχετικά με τη μεταχείριση των ασυνόδευτων και των χωρισμένων από την οικογένειά τους παιδιών που βρίσκονται εκτός της χώρας καταγωγής τους,

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές για τις πολιτικές και τις διαδικασίες στα πλαίσια εξέτασης αιτημάτων ασύλου ασυνόδευτων ανηλίκων, που δημοσίευσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες το 1997,

—

έχοντας υπόψη τη Γενική Σύσταση αριθ. 19 της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη κάθε μορφής διακρίσεων κατά των γυναικών, που εγκρίθηκε το 1992,

—

έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών του 1993 για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, πρώτη διεθνή πράξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα που ασχολείται αποκλειστικά με τη βία κατά των γυναικών,

—

έχοντας υπόψη το Πρωτόκολλο για την πρόληψη, καταστολή και τιμωρία της διακίνησης προσώπων, ιδιαίτερα γυναικών και παιδιών, το οποίο συμπληρώνει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0251/2013),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χρόνο χιλιάδες υπήκοοι τρίτων χωρών ή απάτριδες ηλικίας κάτω των 18 ετών εισέρχονται μόνοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή μένουν μόνοι μετά την άφιξή τους·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου και η σοβούσα παγκόσμια οικονομική κρίση έχουν προκαλέσει ταχεία αύξηση του αριθμού των ασυνόδευτων ανηλίκων·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λόγοι της άφιξης ασυνόδευτων ανηλίκων ποικίλλουν: πόλεμοι, βιαιοπραγίες, παραβιάσεις των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων, επιθυμία επανένωσης με μέλη της οικογενείας, φυσικές καταστροφές, φτώχεια, εμπορία, εκμετάλλευση κ.λπ.·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στα θύματα εμπορίας που είναι ασυνόδευτα παιδιά, καθόσον χρήζουν ειδικής συνδρομής και στήριξης διότι είναι ιδιαίτερα ευάλωτα·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί ανήλικοι εισέρχονται στην ΕΕ για να αποφύγουν καταναγκαστικούς γάμους, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμηση του εν λόγω φαινομένου·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω είναι εξ ορισμού εξαιρετικά ευάλωτοι και ότι είναι απαραίτητο να διασφαλίζεται ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των παιδιών, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη έχουν υποχρέωση να προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα της Στοκχόλμης έθεσε ως προτεραιότητα την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποδοχή και η επιμέλεια των ασυνόδευτων ανηλίκων διαφέρει σημαντικά ανά χώρα, και ότι δεν υπάρχει ισοδύναμο και αποτελεσματικό επίπεδο προστασίας·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να διασφαλίζονται η ισότητα των φύλων και η ισότιμη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ασυνόδευτων κοριτσιών και αγοριών μεταναστών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κοριτσιών και στην παροχή επαρκούς στήριξης και κατάλληλων λύσεων·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολυάριθμες περιπτώσεις εξαφανίσεων παιδιών από καταλύματα και κέντρα υποδοχής για αιτούντες άσυλο·

1.

υπενθυμίζει ότι ένας ασυνόδευτος ανήλικος είναι πρωτίστως ένα παιδί που πιθανόν να κινδυνεύει και ότι καθοδηγητική αρχή των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναι η προστασία των παιδιών και όχι οι μεταναστευτικές πολιτικές, με σεβασμό ως εκ τούτου της βασικής αρχής του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού· υπενθυμίζει ότι παιδί και, επομένως, ανήλικος πρέπει να θεωρείται κάθε άτομο, ανεξαιρέτως, που δεν έχει ακόμα συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του· επισημαίνει ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, ιδίως τα κορίτσια, διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο σε σχέση με τους άλλους ανηλίκους να αντιμετωπίσουν προβλήματα και δυσκολίες· παρατηρεί ότι είναι πιο ευάλωτοι διότι οι ανάγκες τους είναι ίδιες με εκείνες των άλλων ανηλίκων και των άλλων προσφύγων με τους οποίους μοιράζονται παρόμοιες εμπειρίες· τονίζει ότι τα κορίτσια και οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μετανάστευσης και ότι τα ασυνόδευτα κορίτσια κινδυνεύουν ιδιαίτερα, καθώς συχνά αποτελούν τον βασικό στόχο σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κακοποίησης και βίας· επισημαίνει ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι στην ΕΕ συχνά αντιμετωπίζονται από τις αρχές ως εγκληματίες που έχουν παραβιάσει νόμους για τη μετανάστευση και όχι ως άτομα που έχουν δικαιώματα λόγω της ηλικίας τους και των ιδιαίτερων συνθηκών·

2.

υπενθυμίζει ότι το υπέρτατο συμφέρον των παιδιών, όπως αυτό κατοχυρώνεται από τα νομοθετικά κείμενα και τη νομολογία, πρέπει να υπερέχει πάντοτε σε κάθε ενέργεια που τα αφορά, είτε από δημόσιες αρχές είτε από ιδιωτικά ιδρύματα· ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ορθή εφαρμογή των νομοθετικών διατάξεων της ΕΕ προς το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού και να προτείνει στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές, με βάση τη βέλτιστη πρακτική, τη νομολογία και το Γενικό Σχόλιο αριθ. 6 (2005) της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ σε ό,τι αφορά τη μεταχείριση των ασυνόδευτων παιδιών εκτός της χώρας καταγωγής τους, και να αξιολογήσει, με βάση μια σειρά από δείκτες και κριτήρια, τι συνιστά υπέρτατο συμφέρον του παιδιού· ζητεί από την Επιτροπή να εφαρμόσει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η επαρκής προστασία των παιδιών και των ασυνόδευτων ανηλίκων, με στόχο, ιδίως, να βελτιωθούν οι μέθοδοι εξεύρεσης βιώσιμων λύσεων·

3.

καταδικάζει έντονα τα κενά που υπάρχουν στον τομέα της προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και καταγγέλλει τις συνθήκες υποδοχής των εν λόγω ανηλίκων, οι οποίες είναι συχνά αξιοθρήνητες, καθώς και τις πολυάριθμες παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους σε ορισμένα κράτη μέλη·

4.

υπογραμμίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει επειγόντως να παράσχουν μια συνεκτική απάντηση στο θέμα της προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων, με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματά τους· επικροτεί τα κράτη μέλη που επέλεξαν να προσχωρήσουν στο Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού των Ηνωμένων Εθνών, σε σχέση με την παροχή νομικής προστασίας σε παιδιά έναντι των χειρότερων μορφών εκμετάλλευσης·

5.

επικροτεί την έγκριση σχεδίου δράσης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους 2010-2014 από την Επιτροπή· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η προσέγγιση της Επιτροπής δεν βασίζεται κατά κύριο λόγο στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εν λόγω ανηλίκων και σημειώνει ότι τα υφιστάμενα μέτρα δεν επαρκούν και ότι για την ολοκληρωμένη προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων χρειάζονται περαιτέρω μέτρα· υπενθυμίζει ότι για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, ένας από τους στόχους του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τους ασυνόδευτους ανηλίκους ήταν η αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης και η ενσωμάτωση του ζητήματος των ασυνόδευτων ανηλίκων στην αναπτυξιακή συνεργασία, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να μεγαλώνουν στις χώρες καταγωγής τους· υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης της προληπτικής διάστασης των πολιτικών της ΕΕ όσον αφορά τους ασυνόδευτους ανηλίκους, με μεγαλύτερη έμφαση στις προσπάθειες για την εξάλειψη της φτώχειας, στις πολιτικές για την υγεία και την εργασία, στα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εκδημοκρατισμό και στην ανοικοδόμηση μετά τις συγκρούσεις· εκτιμά ότι η ΕΕ οφείλει να προχωρήσει πέρα από το σχέδιο δράσης που προτείνει η Επιτροπή, έτσι ώστε τα θεμελιώδη δικαιώματα των ασυνόδευτων ανηλίκων να τυγχάνουν ουσιαστικής εφαρμογής· τονίζει ειδικότερα την ανάγκη να ενισχυθεί το καθεστώς του νόμιμου κηδεμόνα στην ΕΕ και στις χώρες εταίρους, και θεωρεί εξαιρετικά σημαντική την εκπόνηση προγράμματος παρακολούθησης σε συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και τυχόν χώρες διέλευσης, προκειμένου να διασφαλίζεται η δέουσα προστασία του παιδιού μετά την επιστροφή του και η επανένταξή του στη χώρα καταγωγής·

6.

εκφράζει τη λύπη του για τον αποσπασματικό χαρακτήρα των ευρωπαϊκών νομοθετικών κειμένων που αφορούν τους ασυνόδευτους ανηλίκους και παροτρύνει την Επιτροπή να καταρτίσει ένα εγχειρίδιο που θα συνενώνει τις διάφορες αυτές νομικές βάσεις και το οποίο θα απευθύνεται στα κράτη μέλη και σε όλους τους επαγγελματίες, προκειμένου να διευκολυνθεί η δέουσα εφαρμογή από τα κράτη μέλη και ενισχυθεί η προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων·

7.

εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη αξιόπιστων επίσημων στατιστικών σχετικά με τους ασυνόδευτους ανηλίκους· ζητεί από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να βελτιώσουν τη συλλογή στατιστικών στοιχείων για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, περιλαμβανομένων και στατιστικών στοιχείων για την ηλικία και το φύλο, να βελτιώσουν τη συγκρισιμότητα της συλλογής δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών, να καταρτίσουν μια συντονισμένη μέθοδο συλλογής και ανταλλαγής πληροφοριών σε κάθε κράτος μέλος, διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, μέσω πλατφορμών που θα συγκεντρώνουν όλους τους φορείς που σχετίζονται με το θέμα των ασυνόδευτων ανηλίκων και ενός καταλόγου με τα εθνικά σημεία επαφής, και να αξιοποιήσουν καλύτερα τα ήδη διαθέσιμα μέσα για τη συλλογή στατιστικών στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΥΥΑ) και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μετανάστευσης· τονίζει ότι ο σκοπός της συλλογής των συγκεκριμένων δεδομένων είναι η καλύτερη κατανόηση της κατάστασης, η βελτίωση της προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων και η καλύτερη ανταπόκριση τις ανάγκες τους· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) και τις διεθνείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις να καταβάλουν πρόσθετες προσπάθειες για τη συγκέντρωση, την παρακολούθηση και την ανταλλαγή επακριβών στοιχείων ανά φύλο, να έχουν μια πλήρη εικόνα του αριθμού των ασυνόδευτων κοριτσιών και να είναι σε θέση να εξετάσουν τις συγκεκριμένες ανάγκες αυτής της ομάδας, ώστε να τους παράσχουν υποστήριξη και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των αναγκών, και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές ώστε να υπάρξουν βελτιώσεις·

8.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους με τις τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης όσον αφορά τους ασυνόδευτους ανηλίκους, να σεβασθούν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους και σε θέματα όπως η εξεύρεση βιώσιμων λύσεων, ο εντοπισμός των οικογενειών, η επιστροφή υπό παρακολούθηση και η επανεισδοχή όταν είναι προς το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού, η αποκατάσταση των οικογενειακών δεσμών και η επανένταξη· ζητεί επίσης καλύτερη συνεργασία με τις τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης όσον αφορά την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως δε της εμπορίας παιδιών, και της εκμετάλλευσης ανηλίκων, την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και άλλων μορφών βίας κατά των γυναικών, όπως οι καταναγκαστικοί γάμοι, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των τακτικών διαλόγων που διεξάγονται μεταξύ της ΕΕ και των κρατών αυτών και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την προστασία των παιδιών και το ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων στις πολιτικές ανάπτυξης και συνεργασίας· τονίζει πόσο σημαντική είναι η συνεκτική ανάπτυξη των πολιτικών της ΕΕ για τη μετανάστευση, το άσυλο και τα δικαιώματα των παιδιών — σε σχέση με τους ανηλίκους τόσο στην ΕΕ όσο και σε τρίτες χώρες — λαμβανομένου υπόψη του αντικτύπου τους στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει την υποχρέωση Συνοχής της Αναπτυξιακής Πολιτικής (ΣΑΠ) που κατοχυρώνεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις τρίτες χώρες να προωθήσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης στις χώρες καταγωγής, διέλευσης και προορισμού των ασυνόδευτων ανηλίκων σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με την παιδική μετανάστευση, κυρίως δε την εκμετάλλευση των ανηλίκων και το οργανωμένο έγκλημα· τονίζει ότι οι έρευνες σχετικά με το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό είναι πολύ σημαντικές προκειμένου να εξακριβωθεί το πλαίσιο προέλευσης των ανηλίκων και να εκπονηθούν εξατομικευμένα σχέδια ένταξης στη χώρα άφιξης ή επανένταξης στη χώρα καταγωγής·

9.

υπενθυμίζει ότι η καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων αποτελεί αναγκαίο και κρίσιμο βήμα, δεδομένου ότι οι ανήλικοι, ιδίως δε τα κορίτσια, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι και ευάλωτοι σε αυτού του είδους την εμπορία, στη βία που συνδέεται με το φύλο και στην εκμετάλλευση, κυρίως στην εργασιακή και σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση· τονίζει ότι πρέπει να θεσπιστούν αποτελεσματικοί μηχανισμοί για την πρόληψη, τον εντοπισμό, την καταγγελία, την παραπομπή, τη διερεύνηση, την εξέταση και την παρακολούθηση περιστατικών εμπορίας ανθρώπων και εργασιακής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακομεταχείρισης, και ότι θα πρέπει επίσης να αναληφθεί δράση στις τρίτες χώρες ώστε να αντιμετωπιστούν τα πρωταρχικά αίτια της εμπορίας· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επαγρυπνούν και να εφαρμόζουν την οδηγία 2011/36/ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, την οδηγία 2011/93/ΕΕ για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, και την οδηγία 2012/29/ΕΕ για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία των θυμάτων της εγκληματικότητας· καλεί επίσης τα κράτη μέλη και την ΕΕ να ενισχύσουν την αστυνομική και δικαστική συνεργασία και να συνεργαστούν με τον Συντονιστή Δράσης κατά της Εμπορίας στην ΕΕ για τον εντοπισμό πιθανών θυμάτων, την ευαισθητοποίηση του κοινού και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων· καλωσορίζει, τελικώς, την έγκριση της στρατηγικής της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων 2012–2016, και ιδίως των διατάξεων για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τα συστήματα προστασίας των παιδιών και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη το άρθρο 11 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το οποίο ζητεί από τα κράτη να λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης μεταφοράς παιδιών· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση του ολοένα και μεγαλύτερου προβλήματος της διακίνησης παιδιών· ζητεί από τα κράτη μέλη να διώκουν τους δράστες όταν αυτό είναι δυνατόν, επιβάλλοντας κατάλληλες και ανάλογες κυρώσεις· εκφράζει την ανησυχία του για την κατάσταση πολλών ασυνόδευτων ανηλίκων που ζουν εν κρυπτώ στην ΕΕ και που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην εκμετάλλευση και την κακοποίηση· καλεί τις αρχές και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στα κράτη μέλη να εργασθούν από κοινού και να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας και της αξιοπρέπειάς τους·

10.

θεωρεί λυπηρό το γεγονός της σημαντικής και μόνιμης υποχρηματοδότησης της προστασίας των παιδιών σε σχέση με άλλους ανθρωπιστικούς τομείς· ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει ειδικά για τους ασυνόδευτους ανηλίκους στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης, ώστε να εξασφαλισθεί η δημιουργία μακρόπνοων εγγυήσεων για την προστασία των παιδιών, μεταξύ άλλων στα τμήματα για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο, τα εξωτερικά σύνορα και την επιστροφή, καθώς και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, ιδίως με στόχο την παροχή στήριξης στις περιοχές όπου το πρόβλημα είναι πιο έντονο· θεωρεί ότι θα πρέπει ιδίως να εξασφαλιστεί επαρκής μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για προγράμματα ταυτοποίησης ασυνόδευτων ανηλίκων, επαρκούς υποδοχής, προστασίας, ορισμού νόμιμων επιτρόπων, αναζήτησης οικογενειών, επανεγκατάστασης, επανένταξης και κατάρτισης συνοριοφυλάκων και αρχών·

11.

ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη, οι οποίες θα πρέπει, με βάση τις βέλτιστες πρακτικές, να λάβουν τη μορφή κοινών ελάχιστων προτύπων και να πραγματεύονται κάθε στάδιο της διαδικασίας, από τη στιγμή που ο ανήλικος εισέρχεται στο ευρωπαϊκό έδαφος έως ότου βρεθεί βιώσιμη λύση για την περίπτωσή του, προκειμένου να διασφαλισθεί η δέουσα προστασία του· καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν εθνικές στρατηγικές για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, με βάση τις εν λόγω στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές, και να ορίσουν εθνικό σημείο επαφής που να είναι επιφορτισμένο με τον συντονισμό της εφαρμογής των εν λόγω μέτρων και δράσεων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την κατάσταση και τις δράσεις που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη σε συνεργασία με την υφιστάμενη ομάδα εμπειρογνωμόνων, και να υποβάλλει ετήσια έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο·

12.

υπενθυμίζει ότι κανένα παιδί δεν μπορεί να στερηθεί την πρόσβαση στο έδαφος της ΕΕ και τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συμμορφώνονται με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις οι οποίες ισχύουν όταν ένα παιδί υπάγεται στη δικαιοδοσία τους, χωρίς οιουσδήποτε αυθαίρετους περιορισμούς· υπενθυμίζει ότι κανένα παιδί δεν μπορεί να απελαθεί με συνοπτικές διαδικασίες στα σύνορα ενός κράτους μέλους·

13.

καλεί τα κράτη μέλη να τηρούν αυστηρά και απαρέγκλιτα τη βασική τους υποχρέωση, σύμφωνα με την οποία δεν πρέπει να θέτουν ποτέ υπό κράτηση ανήλικο· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η τροποποιημένη πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο δεν απαγόρευσε την κράτηση ασυνόδευτων παιδιών που ζητούν άσυλο και ζητεί από τα κράτη μέλη να σέβονται τις εξαιρετικές περιστάσεις ως κριτήριο συγκριτικής αναφοράς που θεσπίζει η εν λόγω οδηγία· ζητεί από την Επιτροπή, υπό το φως της σχετικής νομολογίας, να δείχνει μεγάλη προσοχή κατά την εφαρμογή των διατάξεων του δικαίου της ΕΕ για την κράτηση ανηλίκων· ζητεί από τα κράτη μέλη να τοποθετούν τους ανηλίκους σε εστίες ειδικές για παιδιά, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το φύλο τους·

14.

θεωρεί ότι η ταυτοποίηση των ασυνόδευτων ανηλίκων εναπόκειται στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους· καλεί τα κράτη μέλη να τους παραπέμπουν άμα τη αφίξει τους σε εξειδικευμένες υπηρεσίες όπως κοινωνικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες, οι οποίες πρέπει, αφενός, να αξιολογούν τις ατομικές περιστάσεις και τις ειδικές ανάγκες προστασίας κάθε ανηλίκου, ιδίως δε την ιθαγένεια, τη μόρφωση, το εθνικό, πολιτιστικό και γλωσσικό τους υπόβαθρο και τον βαθμό τρωτότητας, και, αφετέρου, να τους παρέχουν αμέσως, σε γλώσσα και μορφή που κατανοούν, εν ανάγκη μέσω διερμηνέων, όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται σχετικά με τα δικαιώματά τους, τη προστασία τους, τις δυνατότητες νομικής βοήθειας και αρωγής, καθώς και με τις διαδικασίες και τις επιπτώσεις τους· καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με εργαλεία φιλικά προς το παιδί, προκειμένου να δίδεται στα παιδιά μια σαφής ιδέα των σχετικών διαδικασιών και των δικαιωμάτων τους· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα ασυνόδευτα παιδιά και να προβλέψουν ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά την ταυτοποίηση, την υποδοχή και την προστασία ασυνόδευτων ανηλίκων με ειδικές ανάγκες προστασίας, ιδίως δε ασυνόδευτων ανηλίκων που είναι θύματα της εμπορίας ανθρώπων, παρέχοντάς τους την αναγκαία συνδρομή και προστασία βάσει της οδηγίας 2011/36/ΕΕ·

15.

αποδοκιμάζει τον ακατάλληλο και επεμβατικό χαρακτήρα των ιατρικών τεχνικών που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα κράτη μέλη για τον προσδιορισμό της ηλικίας, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν ψυχικά τραύματα, και τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα και τα μεγάλα περιθώρια σφάλματος ορισμένων από τις μεθόδους οι οποίες βασίζονται στην οστική ωρίμανση ή την οδοντική ανοργανοποίηση· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει, στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές, κοινά πρότυπα, επί τη βάσει των βέλτιστων πρακτικών, όσον αφορά τη μέθοδο προσδιορισμού της ηλικίας, ο οποίος θα πρέπει να συνίσταται σε μια πολυδιάστατη και πολύπλευρή εκτίμηση, να πραγματοποιείται κατά τρόπο επιστημονικό, ασφαλή, ευαίσθητο ως προς τα παιδιά, ευαίσθητο ως προς το φύλο και δίκαιο, με ιδιαίτερη προσοχή για τα κορίτσια, και να διεξάγεται από ανεξάρτητους, εξειδικευμένους επαγγελματίες· υπενθυμίζει ότι ο προσδιορισμός της ηλικίας πρέπει να διενεργείται με τον δέοντα σεβασμό προς τα δικαιώματα και τη φυσική ακεραιότητα του παιδιού και προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, και ότι οι ανήλικοι θα πρέπει να απολαύουν πάντα του ευεργετήματος της αμφιβολίας· υπενθυμίζει επίσης ότι ιατρικές εξετάσεις θα πρέπει να διενεργούνται μόνον όταν έχουν εξαντληθεί οι άλλες μέθοδοι προσδιορισμού της ηλικίας και ότι θα πρέπει να είναι δυνατή η προσφυγή κατά των αποτελεσμάτων του εν λόγω προσδιορισμού· επικροτεί τις εργασίες της ΕΥΥΑ στο θέμα αυτό, οι οποίες θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για τη μεταχείριση όλων των ανηλίκων·

16.

καλεί τα κράτη μέλη, αφ’ ης στιγμής ένας ασυνόδευτος ανήλικος φτάνει στο έδαφός τους και έως ότου βρεθεί βιώσιμη λύση, να προβαίνουν στον ορισμό ενός κηδεμόνα ή ενός αρμόδιου προσώπου που θα συνοδεύει, θα βοηθάει και θα εκπροσωπεί τον ανήλικο σε όλες τις διαδικασίες και θα του δίνει τη δυνατότητα να απολαύει όλων των δικαιωμάτων του σε όλες τις διαδικασίες, και ζητεί να ενημερώνονται χωρίς καθυστέρηση οι ανήλικοι σχετικά με το πρόσωπο που είναι αρμόδιο για αυτούς· ζητεί επίσης το πρόσωπο αυτό να έχει ειδική κατάρτιση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, στην προστασία και τα δικαιώματα των παιδιών, και στη νομοθεσία σχετικά με το άσυλο και τη μετανάστευση, και να ενεργεί με πλήρη ανεξαρτησία· πιστεύει ότι τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να λαμβάνουν συνεχή και κατάλληλη κατάρτιση και να υπόκεινται σε τακτική και ανεξάρτητη παρακολούθηση· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές κοινά πρότυπα, βάσει των βέλτιστων πρακτικών, όσον αφορά την εντολή, τις αρμοδιότητες, τα προσόντα, τις δεξιότητες και την κατάρτιση των εν λόγω προσώπων·

17.

ζητεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι υπάλληλοι και το προσωπικό που εργάζονται για τις αρχές και είναι πιθανόν να έρθουν σε επαφή με ασυνόδευτους ανηλίκους, συμπεριλαμβανομένων αυτών που υπήρξαν θύματα εμπορίας ανθρώπων, διαθέτουν ανάλογα προσόντα και κατάρτιση, ώστε να μπορούν να εντοπίζουν και να χειρίζονται καταλλήλως αυτές τις περιπτώσεις, και ότι τους παρέχεται η κατάλληλη κατάρτιση σχετικά με τις ειδικές ανάγκες των ασυνόδευτων ανηλίκων και σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών, τη συμπεριφορά και την ψυχολογία των παιδιών και τη νομοθεσία για το άσυλο και τη μετανάστευση· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν υποχρεωτική ειδική εκπαίδευση ως προς το φύλο για το προσωπικό που υποδέχεται τους ασυνόδευτους ανηλίκους σε χώρους προσωρινής διαμονής, καθώς και για τους ερευνητές, φορείς λήψης αποφάσεων και νομικούς εκπροσώπους ασυνόδευτων ανηλίκων, και να εξασφαλίσουν ότι η αστυνομία και οι δικαστικές αρχές των κρατών μελών υποβάλλονται τακτικά σε ειδική, όσον αφορά το φύλο, εκπαίδευση· τονίζει ότι το αρμόδιο για τον ανήλικο πρόσωπο θα πρέπει να του παρέχει ενημέρωση και συμβουλές, χωρίς ωστόσο να υποκαθιστά τον νομικό παραστάτη, αλλά μόνο επικουρώντας τον· υπενθυμίζει ότι, ανεξάρτητα από την εθνικότητα του παιδιού και από το εάν η εθνικότητα αυτή αναγνωρίζεται ή όχι, το κράτος μέλος στο οποίο βρίσκεται το ασυνόδευτο παιδί πρέπει να ενεργεί ως κηδεμόνας του παιδιού και να του παρέχει τη μέγιστη δυνατή προστασία·

18.

ζητεί από τα κράτη μέλη, προκειμένου να διασφαλιστεί συνοχή και ισοδύναμα πρότυπα όσον αφορά την προστασία ασυνόδευτων ανηλίκων εντός της ΕΕ, να παρέχουν στους ασυνόδευτους ανηλίκους την κατάλληλη προστασία, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους και υπό τις ίδιες συνθήκες με τα παιδιά που είναι υπήκοοι της χώρας υποδοχής:

19.

υπενθυμίζει ότι όλες οι διαδικασίες πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στους ανηλίκους, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ηλικία τους, το βαθμό ωριμότητάς τους και το επίπεδο κατανόησής τους, και να είναι ευαίσθητες ως προς τις ανάγκες των παιδιών, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου της Ευρώπης για μια φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη, και επικροτεί τις δραστηριότητες της Επιτροπής για την προώθηση αυτών των κατευθυντήριων γραμμών· οι απόψεις του ανήλικου θα πρέπει να ακούγονται και να λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα στάδια των διαδικασιών, σε συνεργασία με ειδικευμένα και καταρτισμένα άτομα, όπως ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και πολιτιστικούς διαμεσολαβητές·

20.

επικροτεί την πρόοδο που έχει συντελεσθεί στη νομοθεσία για το άσυλο και ζητεί από τα κράτη μέλη να προβούν στις αναγκαίες νομοθετικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή αυτών των διατάξεων· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι οι πολιτικές ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίζουν τους ασυνόδευτους ανηλίκους πρωτίστως ως παιδιά, και ζητεί, επομένως, από τα κράτη μέλη να απαλλάσσουν όσο είναι δυνατόν τους ασυνόδευτους ανηλίκους από επισπευσμένες διαδικασίες και διαδικασίες που πραγματοποιούνται στα σύνορα· υπενθυμίζει επίσης ότι τα κράτη μέλη που είναι αρμόδια για μια αίτηση ασύλου που έγινε σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη από ασυνόδευτο ανήλικο, χωρίς κάποιο μέλος της οικογένειάς του να είναι νόμιμα παρόν στο έδαφος των κρατών μελών, είναι το κράτος στο οποίο βρίσκεται ο ανήλικος μετά την κατάθεση αίτησης σε αυτό, και καλεί τα κράτη μέλη να τηρούν τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου· τονίζει ότι, λόγω των ειδικών αναγκών των ασυνόδευτων ανηλίκων, είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνει η επεξεργασία των αιτήσεων χορήγησης ασύλου αυτών προτεραιότητα, με σκοπό την όσο το δυνατόν συντομότερη λήψη δίκαιης απόφασης· ζητεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τα συστήματα ασύλου τους με σκοπό τη διαμόρφωση ενός εναρμονισμένου και ευαισθητοποιημένου απέναντι στο παιδί θεσμικού πλαισίου που λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις ποικίλες δυσκολίες των ασυνόδευτων ανηλίκων, ειδικότερα των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων·

21.

τονίζει ότι κάθε απόφαση που αφορά ασυνόδευτους ανηλίκους θα πρέπει να βασίζεται σε εξατομικευμένη αξιολόγηση και να λαμβάνει δεόντως υπόψη το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού·

22.

καταδικάζει τις εξαιρετικά επισφαλείς καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι ξαφνικά οι ανήλικοι μόλις ενηλικιωθούν· ζητεί από τα κράτη μέλη να μοιράζονται τις καλύτερες πρακτικές και να θεσμοθετήσουν διαδικασίες για την υποβοήθηση αυτών των ανηλίκων κατά τη μετάβασή τους προς την ενηλικίωση· επικροτεί τις εργασίες του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με το εν λόγω θέμα και ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της βέλτιστες πρακτικές για την κατάρτιση «εξατομικευμένων σχεδίων ζωής» για τον ανήλικο σε συνεργασία με τον ίδιο·

23.

ζητεί από τα κράτη μέλη να ορίσουν τις ευθύνες κάθε εταίρου, ιδιαίτερα δε των εθνικών και τοπικών αρχών, των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας, όσων ασχολούνται με νέους, των οικογενειών και των νόμιμων εκπροσώπων, για την εφαρμογή και παρακολούθηση των σχεδίων ζωής και τη διασφάλιση του συντονισμού τους·

24.

τονίζει με έμφαση ότι, από τη στιγμή που ένας ασυνόδευτος ανήλικος εισέρχεται στο έδαφος της ΕΕ, πρέπει να επιδιώκεται η εξεύρεση βιώσιμης λύσης για αυτόν, η οποία να σέβεται το υπέρτατο συμφέρον του· υπενθυμίζει ότι οι προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του σκοπού πρέπει πάντοτε να ξεκινούν από την εξέταση των δυνατοτήτων για οικογενειακή επανένωση, εντός και εκτός της ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό είναι προς το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού· τονίζει ότι μπορεί μεν να ζητηθεί κατ’ αρχήν από τον ανήλικο να βοηθήσει στην αναζήτηση μελών της οικογένειάς του, αλλά ότι δεν πρέπει να επιβάλλεται υποχρέωση συνεργασίας που θα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην εξέταση της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας· υπενθυμίζει ότι, σε περιπτώσεις όπου κινδυνεύει η ζωή του ανηλίκου ή μελών της οικογένειάς του, ιδίως αν αυτά έχουν παραμείνει στη χώρα καταγωγής, η συλλογή, η επεξεργασία και η διάθεση πληροφοριών που αφορούν τα συγκεκριμένα πρόσωπα πρέπει να γίνεται εμπιστευτικά, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η ζωή των εμπλεκομένων· ζητεί από τα κράτη μέλη και από όλες τις αρμόδιες αρχές τους να βελτιώσουν τη συνεργασία αίροντας ιδίως όλα τα γραφειοκρατικά εμπόδια στον εντοπισμό και/ή την επανένωση της οικογένειας, και να μοιράζονται τις βέλτιστες πρακτικές· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή της οδηγίας 2003/86/ΕΚ για το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση, ιδίως δε το άρθρο 10 παράγραφος 3 αυτής·

25.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της κοινά πρότυπα, βάσει των βέλτιστων πρακτικών, τα οποία θα αφορούν τους όρους που πρέπει να πληρούνται για την επιστροφή ενός ανηλίκου, κατά τρόπο συνεπή, με σεβασμό προς το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού και με βάση τη συγκριτική μελέτη για τις πρακτικές στον τομέα της επιστροφής ανηλίκων, την οποία δημοσίευσε η Επιτροπή το 2011 και η οποία περιελάμβανε κατάλογο επιβεβαίωσης και συλλογή των βέλτιστων πρακτικών· υπενθυμίζει με έμφαση ότι δεν πρέπει να λαμβάνεται καμία απόφαση για την επιστροφή ανηλίκου εάν δεν είναι προς το συμφέρον του παιδιού, εάν υφίσταται κίνδυνος για τη ζωή, τη σωματική και ψυχική υγεία, και την ευημερία, την ασφάλεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανηλίκου ή της οικογένειάς του, και ότι οι ατομικές περιστάσεις κάθε ανηλίκου (και των μελών της οικογένειάς του σε περίπτωση οικογενειακής επανένωσης) πρέπει να συνεκτιμώνται και να αξιολογούνται πλήρως· υπενθυμίζει ότι μια απόφαση περί επιστροφής μπορεί να ληφθεί μόνον εφόσον έχει διακριβωθεί ότι ο ανήλικος θα απολαύει, στη χώρα επιστροφής, της εφαρμογής σαφών, συγκεκριμένων και προσαρμοσμένων διατάξεων που θα σέβονται τα δικαιώματά του, συνοδευόμενων από τη λήψη μέτρων για την επανένταξή του στη χώρα επιστροφής· ζητεί από τα κράτη μέλη, προκειμένου να εγγυηθούν την ασφαλή επιστροφή του παιδιού, να θεσπίσουν μηχανισμούς συνεργασίας και παρακολούθησης με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης και σε συνεργασία με μη κυβερνητικές, τοπικές και διεθνείς οργανώσεις, και να διασφαλίσουν την προστασία και την επανένταξη των ανηλίκων μετά την επιστροφή τους· σημειώνει ότι οι μηχανισμοί αυτοί αποτελούν ζωτικό στοιχείο για την επιστροφή· ζητεί από την Επιτροπή, κατά την αξιολόγηση της οδηγίας 2008/115/ΕΚ, να επικεντρωθεί στον αντίκτυπό που έχει στους ασυνόδευτους ανηλίκους, και ιδίως τα άρθρα 10, 14 παράγραφος 1 στοιχείο γ) και 17· καλεί την ΕΕ να δεσμευθεί ότι θα βελτιώσει την αντίδρασή της, προκειμένου να θέσει τέρμα στα πιθανά αίτια μετανάστευσης, όπως ο πρόωρος και καταναγκαστικός γάμος, οι επιβλαβείς παραδοσιακές πρακτικές, όπως ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων των γυναικών, και η σεξουαλική βία παγκοσμίως·

26.

τονίζει ότι η ένταξη των ασυνόδευτων ανηλίκων στη χώρα υποδοχής πρέπει να έχει ως επίκεντρο ένα εξατομικευμένο σχέδιο ζωής, το οποίο θα καταρτίζεται για τον ανήλικο σε συνεργασία με τον ίδιο και θα σέβεται πλήρως το εθνοτικό, θρησκευτικό, πολιτισμικό και γλωσσικό του υπόβαθρο·

27.

καλεί τα κράτη μέλη να επιβάλουν στις δημόσιες αρχές την υποχρέωση να λαμβάνουν μέτρα σε σχέση με ασυνόδευτους ανηλίκους που πέφτουν θύματα επαιτείας· θεωρεί ότι η εκμετάλλευση των ανηλίκων για λόγους επαιτείας θα πρέπει να αποτρέπεται πάση θυσία·

28.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.