5.2.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 45/2

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 19 παράγραφος 1 και το άρθρο 260 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/113/ΕΚ της 13ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών (1),

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής της 22ας Δεκεμβρίου 2011 για την εφαρμογή της οδηγίας 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου στις ασφαλίσεις, υπό το φως της απόφασης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση C-236/09 (Test-Achats) (2),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 1ης Μαρτίου 2011 στην υπόθεση C-236/09 (Test-Achats) (3),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Νομικών Εμπειρογνωμόνων για την Ισότητα των Φύλων, του Δεκεμβρίου 2010, με τίτλο «Κανόνες της ΕΕ στον τομέα της ισότητας των φύλων: Πώς μεταφέρονται στο εθνικό δίκαιο;»,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Νομικών Εμπειρογνωμόνων για την Ισότητα των Φύλων του Ιουλίου 2009 με τίτλο «Διακρίσεις λόγω φύλου όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών και μεταφορά της οδηγίας 2004/113/ΕΚ»,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Νομικών Εμπειρογνωμόνων για την Ισότητα των Φύλων, του Ιουνίου 2011, με τίτλο: «Διεμφυλικοί και άτομα ακαθορίστου φύλου: διακρίσεις λόγω φύλου, ταυτότητας και έκφρασης του φύλου»,

—

έχοντας υπόψη τη θέση του της 30ής Μαρτίου 2004 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την αξιολόγηση του χάρτη πορείας για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2006-2010 και συστάσεις για το μέλλον (5),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0044/2013),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ως άνω οδηγία απαγορεύει τις άμεσες και έμμεσες διακρίσεις λόγω φύλου όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες που διατίθενται στο κοινό, καθώς και την παροχή αυτών των αγαθών και υπηρεσιών, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία αφορά πτυχές οι οποίες σχετίζονται με τις διακρίσεις λόγω φύλου εκτός της αγοράς εργασίας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαγορεύεται επίσης η λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση των γυναικών λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας, καθώς και η παρενόχληση και η σεξουαλική παρενόχληση και η εντολή για την εφαρμογή μεροληπτικής μεταχείρισης κατά την παροχή ή προμήθεια αγαθών ή υπηρεσιών·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ύστερα από τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας, η ανάληψη κατάλληλης δράσης για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου θα πραγματοποιείται μέσω ειδικής νομοθετικής διαδικασίας η οποία απαιτεί ομοφωνία στο Συμβούλιο και τη συναίνεση του Κοινοβουλίου (άρθρο 19 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ)·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η οδηγία έχει μεταφερθεί στα περισσότερα κράτη μέλη είτε μέσω της θέσπισης νέας νομοθεσίας είτε μέσω της τροποποίησης της υφιστάμενης νομοθεσίας στον συγκεκριμένο τομέα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη η μεταφορά ήταν ατελής ή η προθεσμία μεταφοράς αναβλήθηκε·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η εθνική νομοθεσία υπερβαίνει τα όσα απαιτούνται από την οδηγία, καλύπτοντας επίσης την εκπαίδευση ή τις διακρίσεις σε σχέση με τα μέσα ενημέρωσης και τη διαφήμιση·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρήτρα εξαίρεσης του άρθρου 5 παράγραφος 2 της οδηγίας δημιούργησε νομική αβεβαιότητα και ενδέχεται να οδηγήσει, μακροπρόθεσμα, σε νομικές αξιώσεις·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβολή της έκθεσης εφαρμογής της Επιτροπής, που είχε προβλεφθεί, σύμφωνα με την οδηγία για το 2010 έχει αναβληθεί έως το 2014 το αργότερο·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 1ης Μαρτίου 2011 στην υπόθεση C-236/09 (Test-Achats) αναφέρει ότι το άρθρο 5 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας, που προβλέπει παρέκκλιση ως προς ασφαλιστικές και άλλες συναφείς χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, έρχεται σε αντίθεση με την επίτευξη του σκοπού της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών και δεν είναι συμβατή με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, η οικεία διάταξη καθίσταται ανίσχυρη, μετά την εκπνοή κατάλληλης μεταβατικής περιόδου, στην προκείμενη περίπτωση από 21ης Δεκεμβρίου 2012·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Δεκεμβρίου 2011, η Επιτροπή δημοσίευσε μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές με σκοπό να αποσαφηνίσει την κατάσταση ως προς ασφαλιστικές εταιρείες και συναφείς χρηματοοικονομικές υπηρεσίες·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι διακρίσεις σε βάρος διεμφυλικών ατόμων και οι διακρίσεις λόγω ταυτότητας φύλου μπορούν να αποτελέσουν διακρίσεις λόγω φύλου (6) στην πολιτική και τη νομοθεσία στον τομέα της ισότητας ανδρών και γυναικών·

1.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή ούτε υπέβαλε την έκθεσή της για την εφαρμογή της οδηγίας 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου ούτε δημοσίευσε ενημερωμένα στοιχεία σχετικά με τρέχουσες εθνικές διαδικασίες εφαρμογής·

2.

αναγνωρίζει ότι η απόφαση στην υπόθεση Test-Achats μπορεί να έχει επηρεάσει τις διαδικασίες εφαρμογής στα κράτη μέλη, αλλά επισημαίνει ότι το γεγονός αυτό και μόνο δεν δικαιολογεί τη μη έγκαιρη δημοσίευση της έκθεσης που απαιτείται βάσει της οδηγίας·

3.

καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει το συντομότερο την έκθεσή της καθώς και όλα τα διαθέσιμα στοιχεία

4.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την επεξήγηση της οδηγίας και των επιπτώσεών της, με συγκεκριμένα παραδείγματα, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης οικειοποίηση ανδρών και γυναικών με την οδηγία αυτή, καθώς και η κατάλληλη χρήση της ως αποτελεσματικό εργαλείο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους σε σχέση με την ίση μεταχείριση στην πρόσβαση σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες·

5.

επιδοκιμάζει την απόφαση στην υπόθεση Test-Achats, αλλά θεωρεί ότι έχει δημιουργήσει μια συνεχιζόμενη νομική αβεβαιότητα στην ασφαλιστική αγορά· αναμένει ότι η ανάπτυξη κριτηρίων ανεξαρτήτως φύλου θα έχει ως αποτέλεσμα τιμολόγηση που θα βασίζεται σε πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και θα αντανακλά εξίσου το επίπεδο των κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου, και τον εντοπισμό τυχόν διακρίσεων λόγω φύλου·

6.

είναι της άποψης ότι οι κατευθυντήριες γραμμές που δημοσιεύθηκαν από την Επιτροπή — ελλείψει δεσμευτικού ή νομοθετικού αποτελέσματος — δεν οδήγησαν στην πλήρη άρση της αβεβαιότητας αυτής·

7.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε πρακτικά διαβήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος προτείνοντας νέο νομοθετικό κείμενο που να συμβιβάζεται πλήρως με τις κατευθυντήριες γραμμές·

8.

λαμβάνει υπό σημείωση ότι η ασφαλιστική αγορά θα πρέπει να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες για την αναπροσαρμογή των ασφάλιστρων σύμφωνα με κριτήρια ανεξαρτήτως φύλου μέσω της εφαρμογής αναλογιστικών υπολογισμών με βάση άλλους παράγοντες·

9.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε ανεπίσημο διάλογο με τον ασφαλιστικό κλάδο σχετικά με την εκτίμηση των κινδύνων·

10.

καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει τη μέθοδο που προτίθεται να εφαρμόσει για την μέτρηση του αντίκτυπου της απόφασης Test-Achats στην τιμολόγηση των ασφαλίστρων·

11.

καλεί την Επιτροπή να αναλύσει το θέμα επικεντρώνοντας την προσοχή της επίσης στην πολιτική για την προστασία των καταναλωτών·

12.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθήσουν από κοντά τις εξελίξεις στην ασφαλιστική αγορά και, μόλις διαπιστώσουν οιαδήποτε ένδειξη έμπρακτης έμμεσης διάκρισης, να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος και την αποφυγή αδικαιολόγητης υψηλότερης τιμολόγησης·

13.

τονίζει ότι η οδηγία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στον κλάδο των ασφαλίσεων και ότι πρέπει να διασαφηνιστεί η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής και η δυναμική εξέλιξης της οδηγίας όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες και οι άνδρες έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν πλήρως το πεδίο εφαρμογής και το σκοπό της οδηγίας και, στη συνέχεια, να αξιοποιήσουν κατάλληλα τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητές της·

14.

λαμβάνει υπό σημείωση ότι η διάταξη που αφορά τη μεταφορά του βάρους της απόδειξης έχει εφαρμοσθεί στην εθνική νομοθεσία της πλειοψηφίας των κρατών μελών· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθήσει την εφαρμογή της διάταξης αυτής σε όλα τα κράτη μέλη·

15.

καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη της τις περιπτώσεις διακρίσεων σε σχέση με την εγκυμοσύνη, τον προγραμματισμό της μητρότητας και τη μητρότητα όσον αφορά, λόγου χάρη, τον τομέα της στέγασης (ενοικίαση κατοικίας) ή δυσκολίες ως προς την εξασφάλιση δανείων, καθώς και την πρόσβαση σε ιατρικά προϊόντα και υπηρεσίες, ειδικότερα την πρόσβαση σε νόμιμα διαθέσιμες υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας και σε θεραπείες επαναπροσδιορισμού του φύλου·

16.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει ειδικότερα οιαδήποτε διάκριση που σχετίζεται με τον θηλασμό, συμπεριλαμβανομένων πιθανών διακρίσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες σε δημόσιους χώρους·

17.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την υλοποίηση και εφαρμογή της οδηγίας όσον αφορά τις εγκύους που ζητούν άσυλο και βρίσκονται εν αναμονή της απάντησης στο αίτημα χορήγησης ασύλου, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή των γυναικών αυτών στις εν λόγω συμβάσεις και προϊόντα·

18.

καλεί την Επιτροπή, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, να εντάξει πλήρως τις διακρίσεις λόγω ταυτότητας φύλου στη μελλοντική πολιτική και νομοθεσία στον τομέα της ισότητας ανδρών και γυναικών·

19.

σημειώνει με απογοήτευση ότι σε ορισμένα κράτη μέλη οι γυναίκες επιχειρηματίες, ιδίως οι ανύπαντρες μητέρες, υφίστανται συχνά διακρίσεις όταν προσπαθούν να εξασφαλίσουν δάνεια ή πιστώσεις για τις επιχειρήσεις τους και εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν συχνά εμπόδια λόγω στερεοτύπων βάσει φύλου·

20.

καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει βέλτιστες πρακτικές και να τις διαδώσει στα κράτη μέλη, καθώς και να παράσχει τους αναγκαίους πόρους για την υποστήριξη θετικών δράσεων και τη διασφάλιση της καλύτερης εφαρμογής των αντιστοίχων διατάξεων σε εθνικό επίπεδο·

21.

εφιστά την προσοχή στην έλλειψη αποτελεσματικότητας ορισμένων φορέων ισότητας λόγω της έλλειψης πραγματικής ικανότητας για δράση, του ελλιπούς προσωπικού και της έλλειψης επαρκών χρηματοδοτικών πόρων·

22.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει δεόντως και επακριβώς την κατάσταση των «φορέων ισότητας» που έχουν δημιουργηθεί ύστερα από τη θέση σε ισχύ της οδηγίας, και να ελέγξει κατά πόσο όλοι οι όροι που προβλέπονται από την νομοθεσία της ΕΕ έχουν πληρωθεί· δίδει ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι η τρέχουσα οικονομική κρίση δεν μπορεί να προβληθεί ως δικαιολογία για ελλείψεις ως προς την ορθή λειτουργία των φορέων ισότητας·

23.

υπογραμμίζει την ανάγκη για στοιχεία και μεγαλύτερη διαφάνεια από την πλευρά της Επιτροπής σχετικά με τρέχουσες διαδικασίες επί παραβάσει και δράσεις·

24.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει δημόσια βάση δεδομένων για την νομοθεσία και νομολογία σχετικά με διακρίσεις λόγω φύλου· εμμένει στην ανάγκη βελτίωσης της προστασίας των θυμάτων διακρίσεων λόγω φύλου·

25.

τονίζει την ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης και συντονισμού σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά την περαιτέρω επιμόρφωση των επαγγελματιών του νομικού κλάδου που δραστηριοποιούνται στον τομέα των διακρίσεων λόγω φύλου, λαμβάνοντας υπόψη το ρόλο που διαδραματίζουν τα εθνικά δικαστήρια·

26.

τονίζει την ανάγκη να μεταφερθεί η οδηγία εγκαίρως στο εθνικό δίκαιο όλων των κρατών μελών·

27.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.