22.5.2012

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 143/3

---

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Τρόποι συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών» (γνωμοδότηση πρωτοβουλίας)

2012/C 143/02

Εισηγητής: o κ. Peter MORGAN

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή αποφάσισε στις 20 Ιανουαρίου 2011, και σύμφωνα με το άρθρο 29 παράγραφος 2, του εσωτερικού κανονισμού της, να εκπονήσει γνωμοδότηση πρωτοβουλίας για το θέμα:

«Τρόποι συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών».

Το ειδικευμένο τμήμα «Οικονομική και νομισματική ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή», στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 2 Φεβρουαρίου 2012.

Κατά τη 478η σύνοδο ολομέλειάς της, της 22ας και 23ης Φεβρουαρίου 2012 (συνεδρίαση της 22ας Φεβρουαρίου 2012)), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 66 ψήφους υπέρ, 53 ψήφους κατά και 41 αποχές, την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1   Ένα από τα αίτια της χρηματοπιστωτικής κρίσης ήταν η ανεπαρκής και ελλιπής ρύθμιση και εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αγορών. Μία από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεται κατά τη διατύπωση νομοθεσίας για τις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι η ισόρροπη συνεκτίμηση διαφορετικών και αντίθετων θέσεων. Δεν υπάρχει ουσιαστικό αντίβαρο στη νόμιμη εκπροσώπηση των συμφερόντων του χρηματοπιστωτικού τομέα εφόσον δεν υπάρχει συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών (ΚΠ). Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις εκτυλίσσονται κυρίως μεταξύ του νομοθέτη και του ενδιαφερόμενου χρηματοπιστωτικού τομέα.

1.2   Ειδικά όσον αφορά τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) βρίσκεται στην κατάλληλη θέση να μπορεί να καλύψει την ελλιπή συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Και τούτο, διότι στην ΕΟΚΕ εκπροσωπούνται τόσο ενώσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα όσο και οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η ΕΟΚΕ ούτε προτίθεται, ούτε μπορεί να υποκαταστήσει την άμεση συμμετοχή των ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Ο διάλογος των πολιτών είναι μια δημοκρατική και δημόσια διαδικασία διαμόρφωσης γνώμης στην οποία πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς με αποτελεσματικό τρόπο.

1.3   Σε αυτό το πλαίσιο, για την ΕΟΚΕ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμμετοχή του ίδιου του χρηματοπιστωτικού τομέα στη διαμόρφωση γνώμης είναι δικαιολογημένη. Οι χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις είναι οι άμεσα ενδιαφερόμενες από τη ρύθμιση, δεδομένου ότι οφείλουν να πληρούν τις απαιτήσεις και να τηρούν τις υποχρεώσεις που ορίζει ο νόμος. Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει επίσης ότι στον χρηματοπιστωτικό τομέα, οι περισσότεροι κλάδοι και επιχειρήσεις ενεργούν με σοβαρότητα και ακεραιότητα και δεν αποτέλεσαν την αιτία της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

1.4   Λόγω του πολύπλοκου χαρακτήρα της λεπτομερούς νομοθεσίας, είναι καίριο οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να μην περιορίζονται μόνο στον καθορισμό βασικών στόχων και σε αιτήματα υπέρ της μεγαλύτερης αυστηρότητας αλλά να διατυπώνουν συγκεκριμένες και αποτελεσματικές προτάσεις και επιχειρήματα. Συνεπώς, πρέπει να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες, προκειμένου οι οργανώσεις της ΚΠ να μπορούν να συζητήσουν ισότιμα με τον νομοθέτη και με άλλες ενώσεις.

1.5   Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή ευρύτερων τμημάτων της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

1.6   Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η ευρωπαϊκή επιτροπή συστημικών κινδύνων και οι νεοσυσταθείσες ευρωπαϊκές αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας οφείλουν να επιτρέψουν τη δέουσα συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Ο τρόπος εργασίας των προβλεπομένων από τον νόμο ομάδων ενδιαφερόμενων παραγόντων στις αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη σκοπιά των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

1.7   Η οικονομική στήριξη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με πόρους της ΕΕ μπορεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να ενδείκνυται για την εξισορρόπηση ελλειμμάτων ως προς την εκπροσώπηση σημαντικών συμφερόντων. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει, όμως, να εξασφαλιστούν τα ακόλουθα: ευρεία διαφάνεια των οικονομικών συνεισφορών, εγγυήσεις για την ανεξαρτησία των οργανώσεων και μέριμνα ώστε να μην υπάρχει προτίμηση έναντι των μη ενισχυόμενων ενώσεων στις σχέσεις με την Επιτροπή.

1.8   Παράλληλα με τις οργανώσεις καταναλωτών και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις υπάρχει μια σειρά άλλων ομάδων που μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στον διάλογο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές όπως, για παράδειγμα, φιλανθρωπικές οργανώσεις, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οργανώσεις θεσμικών επενδυτών, βιομηχανικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με σχετικά μεγάλη χρηματοοικονομική δράση και οι ενώσεις τους, μεσάζοντες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, ακόμα και οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Λόγω του ανταγωνισμού στις αγορές, χρήσιμη μπορεί να είναι και η συμβολή εκπροσώπων κλάδων διαφορετικών από εκείνους που αφορά ειδικά η ρύθμιση.

1.9   Δεν προσφέρονται εξίσου όλα τα θέματα για την έκφραση άποψης εκ μέρους των ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Τα ζητήματα της προστασίας των καταναλωτών, της χρησιμοποίησης φορολογικών πόρων για τη διάσωση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή της φορολόγησης του χρηματοπιστωτικού τομέα ενδείκνυνται πλήρως σε αντίθεση με τα λεπτομερή τεχνικά προβλήματα όπως, για παράδειγμα, ο υπολογισμός της φερεγγυότητας ή η χρηματοοικονομική πληροφόρηση.

1.10   Δεν αρκεί η διατύπωση γενικευμένων και αδιαφοροποίητων απαιτήσεων για αυστηρότερους κανόνες. Αυτό δεν βοηθάει τον νομοθέτη. Δεν αρκεί να διατυπώνονται όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένες προτάσεις, αλλά πρέπει επίσης να γίνεται στάθμιση των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων των αυστηρότερων απαιτήσεων.

1.11   Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει τις ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις της κοινωνίας των πολιτών να ασχοληθούν πιο εντατικά από ό,τι στο παρελθόν με τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Για μια σειρά τέτοιων ενώσεων, είναι πρόσφορο να οριστεί ως ανεξάρτητος και ενδεχομένως νέος στόχος της οργάνωσης η ενίσχυση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών και να διευρυνθεί ανάλογα το πεδίο των ενδιαφερόντων και των δραστηριοτήτων τους.

1.12   Από τη σκοπιά της ΕΟΚΕ, θα ήταν επιθυμητό οι ενώσεις να χρησιμοποιούσαν τη συμμετοχή τους στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών για μια ευρεία και θετική προβολή των επιτυχημένων δραστηριοτήτων της ΕΕ στον εν λόγω τομέα στις ενώσεις τους και στην κοινή γνώμη.

1.13   Ο ευρωπαϊκός χρηματοπιστωτικός κλάδος συγκαταλέγεται επίσης, παρά την αποδεδειγμένα εσφαλμένη συμπεριφορά του σε ορισμένες περιπτώσεις, στους πληγέντες από την κρίση. Για τον λόγο αυτό, καλείται να συμβάλει σε μια αποτελεσματική ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Οι επιμέρους κλάδοι δεν πρέπει να επιδεικνύουν επιφυλακτικότητα στον σχολιασμό της ρύθμισης άλλων κλάδων προς το συμφέρον της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών.

1.14   Ο χρηματοπιστωτικός τομέας οφείλει να ανοιχτεί στον διάλογο με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Δεδομένης της μεγάλης προσοχής που δίνει η κοινή γνώμη στον χρηματοπιστωτικό τομέα εν μέσω χρηματοπιστωτικής κρίσης, προφανώς είναι θετικό για τις επιχειρήσεις να αρχίσουν διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, να ανταλλάξουν επιχειρήματα και να υιοθετήσουν προτάσεις.

1.15   Στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν, ασφαλώς, εξέχοντα ρόλο. Θα ήταν λοιπόν επιθυμητό να παρουσιάζεται ευρύτερα η θέση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

1.16   Η ΕΟΚΕ θα εξακολουθήσει να ασχολείται εντατικά με τις προτάσεις για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, να τις θέτει σε ευρεία συζήτηση και να παρουσιάζει ουσιαστικές γνωμοδοτήσεις, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στη συμπερίληψη της θέσης των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών από στην ΕΟΚΕ. Τα ειδικευμένα τμήματα και οι ομάδες μελέτης θα πραγματοποιούν ακροάσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας διαβούλευσης προκειμένου να συμπεριλαμβάνονται περισσότερο και πιο άμεσα στη διαδικασία επεξεργασίας των γνωμοδοτήσεων οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

1.17   Στη διαμόρφωση του προγράμματος εργασιών της, των συνόδων ολομέλειας, των συνεδριάσεων των ειδικευμένων τμημάτων και των ομάδων μελέτης, η ΕΟΚΕ θα μεριμνήσει ώστε να δοθεί αρκετό περιθώριο για έναν εντατικό διάλογο όσον αφορά τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Θα διασφαλίσει, στο πλαίσιο της διαχείρισης των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων της, ότι θα προσφερθούν στα μέλη εξειδικευμένες συμβουλές εμπειρογνωμόνων σε θέματα ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών.

2.   Στόχος και ιστορικό της γνωμοδότησης

2.1   Η κρίση των χρηματοπιστωτικών αγορών (1) που άρχισε το 2008 είχε για τους πολίτες ολόκληρου του κόσμου και ιδίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης σοβαρότατες αρνητικές συνέπειες, με τις οποίες ασχολήθηκε πολλές φορές επισταμένως η ΕΟΚΕ. Ένα από τα αίτια της κατάρρευσης των αγορών, της κερδοσκοπίας που προηγήθηκε και του εμπορίου χρηματοπιστωτικών προϊόντων υψηλού κινδύνου ήταν η ανεπαρκής και ελλιπής ρύθμιση και εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αγορών.

2.2   Μία από τις δυσκολίες της θέσπισης κανόνων για τον τομέα αυτόν ήταν στο παρελθόν, και εξακολουθεί να είναι και σήμερα, η ισορροπημένη συμμετοχή διαφορετικών και αντίθετων θέσεων στην πολυφωνική και δημοκρατική διαδικασία διαμόρφωσης γνώμης. Δεν υπάρχει ουσιαστικό αντίβαρο στη νόμιμη εκπροσώπηση των συμφερόντων του χρηματοπιστωτικού τομέα μέσω των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Αυτή η έλλειψη ισορροπίας θα πρέπει να εξαλειφθεί στα πλαίσια της νέας ρύθμισης για τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

2.3   Η ΕΟΚΕ ως ευρωπαϊκό όργανο της κοινωνίας των πολιτών θεωρεί καθήκον της, εκτός από την έκδοση γνωμοδοτήσεων, και την προώθηση της ευρείας και εκτεταμένης συμπερίληψης όλων των ενδιαφερόμενων και εμπλεκομένων στην ευρωπαϊκή νομοθετική διαδικασία. Για τον λόγο αυτόν, της προξενεί ανησυχία να βλέπει ότι σε επιμέρους τομείς πολιτικής αποτυγχάνει κατά κανόνα η διοργάνωση ενός ισορροπημένου διαλόγου.

2.4   Ως εκ τούτου, σκοπός αυτής της γνωμοδότησης πρωτοβουλίας είναι να αναλύσει τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών και να διατυπώσει συστάσεις για μια καλύτερη συμπερίληψή της.

3.   Ελλείμματα και εμπόδια στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών

3.1   Μέχρι τώρα, τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών παρακολουθούσαν κυρίως οι ενδιαφερόμενοι κύκλοι του χρηματοπιστωτικού τομέα. Αυτή ήταν η εντύπωση που δημιουργήθηκε κατά την ακρόαση που διοργάνωσε η ΕΟΚΕ στις 28 Νοεμβρίου 2011. Αιτία για αυτό δεν ήταν η έλλειψη διαφάνειας των οργάνων της ΕΕ. Απλώς, το αντικείμενο αυτό προξένησε περιορισμένο ενδιαφέρον σε οργανισμούς που δεν ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Αυτό φαίνεται, για παράδειγμα, από την περιορισμένη συμμετοχή σε διαβουλεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ακροάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή στη δημόσια συζήτηση.

3.2   Πολιτικές αντιπαραθέσεις για οδηγίες ή κανονισμούς που αφορούν τον χρηματοπιστωτικό τομέα εκτυλίσσονται ακόμα και σήμερα μεταξύ του νομοθέτη και του ενδιαφερόμενου χρηματοπιστωτικού τομέα. Αντίθετα, σε άλλους θεματικούς τομείς, η πολιτική αντιπαράθεση, ακόμη και μεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις Βρυξέλλες, βρίσκεται στον πυρήνα της πολυφωνικής αντιπαράθεσης: π.χ. μεταξύ εργοδοτών και συνδικαλιστικών οργανώσεων στην κοινωνική πολιτική, μεταξύ βιομηχανίας και περιβαλλοντικών ενώσεων στην περιβαλλοντική πολιτική ή μεταξύ εμπορικών ενώσεων και ενώσεων καταναλωτών στην πολιτική για τους καταναλωτές.

3.3   Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, αυτά είναι ορισμένα από τα αίτια των παραλείψεων στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών:

3.3.1   Στόχος της ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών είναι να διασφαλισθεί η ασφάλεια και η σταθερότητα τους, δηλαδή ένα ελάχιστα συγκεκριμένο ή απτό δημόσιο αγαθό, το οποίο επιπλέον για πολύ καιρό φαινόταν ότι δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο. Δεν ήταν εύκολο να διακρίνει κανείς σαφή συμφέροντα των πολιτών που θα έπρεπε να προστατευθούν. Συνεπώς, δεν υπήρχαν για τους εκτός των χρηματοπιστωτικών αγορών κύκλους πολλά κίνητρα, αφορμές ή λόγοι ενασχόλησης με αυτά τα ζητήματα.

3.3.2   Οι χρηματοπιστωτικές αγορές αποτελούν έναν εξαιρετικά πολύπλοκο τομέα, εξαιρετικά δυσνόητο για τους μη ειδικούς. Οι διάφοροι φορείς, τα πολύπλοκα προϊόντα και οι πολυεπίπεδες σχέσεις αλληλεπίδρασης καθιστούν δύσκολο σε οργανώσεις εκτός του εν λόγω κλάδου να συμμετέχουν στις συζητήσεις διαθέτοντας τις απαραίτητες γνώσεις

3.3.3   Συχνά είναι δύσκολο να διαφανούν οι έμμεσες και κυρίως οι άμεσες επιπτώσεις που έχει μία ρύθμιση για τα συμφέροντα των μελών μιας οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως όταν δεν πρόκειται για οδηγίες ή κανονισμούς αλλά για περίπλοκες διατάξεις εφαρμογής και τεχνικά πρότυπα.

3.3.4   Η διαδικασία ρύθμισης στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι σχετικά δυσνόητη. Εξαιτίας της παλαιότερης διαδικασίας Lamfalussy και του σημερινού συστήματος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, εκτελεστικών πράξεων και δεσμευτικών τεχνικών προτύπων με πλήθος διαδικαστικών σταδίων και συμμετεχόντων οργανισμών και υπηρεσιών, με διαφορετικό βαθμό συμμετοχής, συχνά είναι δύσκολη η επεξεργασία στοχοθετημένων γνωμοδοτήσεων στην κατάλληλη χρονική στιγμή. Επιπροσθέτως, τα περιεχόμενα των ρυθμίσεων επιβάλλονται σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό από παγκόσμιους θεσμούς όπως η G20, η Επιτροπή της Βασιλείας ή ο Οργανισμός Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΟΔΛΠ), των οποίων η εργασία είναι ελάχιστα διαφανής.

3.3.5   Δεδομένων των πολυάριθμων σχεδίων ρύθμισης, της ταχύτητας της νομοθετικής διαδικασίας και του μεγάλου αριθμού ενδιαφερόμενων μερών, η ικανότητα των φορέων λήψης αποφάσεων στα θεσμικά όργανα να διεξάγουν συζητήσεις, να επεξεργάζονται έγγραφα θέσεων ή να συμμετέχουν σε διασκέψεις έχει πλέον αγγίξει τα όριά της.

3.3.6   Η έντονη παγκόσμια ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών, η παγκόσμια κινητικότητα του κεφαλαίου και η υψηλή ευαισθησία των εμπορικών συναλλαγών αποτελούσαν ανέκαθεν δύσκολα αντικρουόμενα επιχειρήματα κατά των επεμβάσεων στις δραστηριότητες της αγοράς στην Ευρώπη. Ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση ασταθών κεφαλαίων σε επενδύσεις με σκοπό την προώθηση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας αιτιολογούσε τη στρατηγική «ήπιας ρύθμισης» η οποία για αρκετό καιρό φαινόταν να επαρκεί.

3.4   Οι δυσκολίες αυτές αποτελούν επίσης την αφετηρία της πρωτοβουλίας «Finance Watch» που θεμελιώθηκε από ορισμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία συγκεντρώνει διάφορες ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις με σκοπό την κριτική παρακολούθηση της νομοθεσίας που αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα.

3.5   Και στα κράτη μέλη φαίνεται να υπάρχει παρόμοιος προβληματισμός. Δεν φαίνεται να έχουν αποκτήσει οι εκεί δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών κάποια σημαντική επιρροή στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

3.6   Δυσχέρειες ανακύπτουν στην συμπερίληψη των συμφερόντων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα, ακριβώς όπως και στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Πολλά από τα μικρότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παραπονούνται για τον μεγάλο διοικητικό φόρτο και τον πολύπλοκο χαρακτήρα των κανόνων, τους οποίους δυσκολεύονται να εφαρμόσουν.

4.   Βασικές παρατηρήσεις

4.1   Η συμμετοχική δημοκρατία είναι αναπόσπαστο στοιχείο του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου και της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Η αντιπροσωπευτική και συμμετοχική δημοκρατία κατοχυρώνονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Όμως εκεί κατοχυρώνεται μόνο η υποχρέωση να δίνεται «στους πολίτες και στις αντιπροσωπευτικές ενώσεις» η δυνατότητα να γνωστοποιούν τις γνώμες τους (άρθρο 11 ΣΕΕ). Συνεπώς, εναπόκειται στα ίδια τα ευρωπαϊκά όργανα να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες όταν οριμένα σχέδια δεν βρίσκουν καμία ανταπόκριση ή ισορροπημένη ανταπόκριση από την κοινωνία των πολιτών.

4.2   Είναι αυτονόητο ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα όργανα με δημοκρατική νομιμοποίηση και ότι ο διάλογος των πολιτών έχει μόνο χαρακτήρα προετοιμασίας και παρακολούθησης.

4.3   Η ΕΟΚΕ είναι ο κατεξοχήν χώρος εκπροσώπησης, ανταλλαγής απόψεων και έκφρασης γνώμης της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών και συνιστά μια απολύτως απαραίτητη γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και των πολιτών της. Η ΕΟΚΕ αναλαμβάνει τον ρόλο αυτόν ιδίως όσον αφορά τη νομοθεσία.

4.4   Ειδικά όσον αφορά τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, η ΕΟΚΕ οφείλει να διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο και να καλύψει το έλλειμμα συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών. Και τούτο, διότι στην ΕΟΚΕ εκπροσωπούνται τόσο ενώσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα όσο και οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Λόγω της υποχρέωσης της ΕΟΚΕ να υποβάλλει γνωμοδοτήσεις για προτάσεις της Επιτροπής, τα μέλη της ασχολούνται αυτόματα με τα νομικά κείμενα και δεν χρειάζεται για αυτό καμία περαιτέρω πρόσκληση ή παρακίνηση.

4.5   Συνεπώς, η ΕΟΚΕ έχει εκφράσει επανειλημμένα τις θέσεις της κοινωνίας των πολιτών και έχει παρουσιάσει από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης στα μέσα του 2008 περίπου 30 γνωμοδοτήσεις για την κρίση αυτή γενικά και για νομοθετικές πρωτοβουλίες ειδικά.

4.6   Λόγω του ελλείμματος συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα οφείλουν να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη προσοχή στις γνωμοδοτήσεις της ΕΟΚΕ για το εν λόγω ζήτημα.

4.7   Η ΕΟΚΕ ούτε προτίθεται, ούτε μπορεί να υποκαταστήσει την άμεση συμμετοχή των ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Ο διάλογος των πολιτών είναι μια δημοκρατική και δημόσια διαδικασία διαμόρφωσης γνώμης στην οποία πρέπει να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι φορείς με διάφορους τρόπους.

4.8   Σε αυτό το πλαίσιο, για την ΕΟΚΕ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμμετοχή του χρηματοπιστωτικού κλάδου στη διαμόρφωση γνώμης έχει την ίδια νομιμοποίηση με εκείνη των άλλων οργανώσεων. Οι χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις είναι οι άμεσα ενδιαφερόμενες από τη νομοθεσία, δεδομένου ότι οφείλουν να πληρούν τις απαιτήσεις και να τηρούν τις υποχρεώσεις που ορίζει ο νόμος. Η συμμετοχή των ενώσεων του χρηματοπιστωτικού κλάδου είναι αναγκαία και επειδή, ασφαλώς, ο ίδιος ο κλάδος ενδιαφέρεται περισσότερο από όλους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Επίσης, η εμπειρογνωμοσύνη του είναι απαραίτητη για τη διεξαγωγή αξιόπιστων αξιολογήσεων αντικτύπου.

4.9   Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει επίσης ότι, στον χρηματοπιστωτικό τομέα, οι περισσότεροι κλάδοι και επιχειρήσεις ενεργούν με σοβαρότητα και ακεραιότητα και δεν προκάλεσαν την χρηματοπιστωτική κρίση. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι γενικευμένες επικρίσεις κατά του χρηματοπιστωτικού τομέα που κατά καιρούς διατυπώνονται δεν είναι αιτιολογημένες. Ο κλάδος περιλαμβάνει επιχειρήσεις που δεν επωφελήθηκαν από τις υπερβολές των χρηματοπιστωτικών αγορών αλλά επλήγησαν οι ίδιες από την κρίση και τις επιπτώσεις της. Ο αριθμός των πελατών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που υπέστη ζημίες παρέμεινε μικρός, χάρη επίσης στις κρατικές ενισχύσεις.

4.10   Ωστόσο, τα κύρια θύματα της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης είναι οι πολίτες ως φορολογούμενοι, εργαζόμενοι και καταναλωτές. Οι πολίτες, μέσω των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καλούνται να συμμετάσχουν στενότερα στην εκπόνηση νέων κανόνων για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι δεν θα επαναληφθεί μια τέτοιων διαστάσεων κρίση,

4.11   Λόγω του πολύπλοκου χαρακτήρα της λεπτομερούς νομοθεσίας, είναι καίριο οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να μην περιορίζονται μόνο στον καθορισμό βασικών στόχων και σε αιτήματα υπέρ της μεγαλύτερης αυστηρότητας, αλλά να διατυπώνουν συγκεκριμένες και αποτελεσματικές προτάσεις και επιχειρήματα. Συνεπώς, πρέπει να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες προκειμένου οι οργανώσεις της ΚΠ να μπορούν να συζητήσουν ισότιμα με τον νομοθέτη και με άλλες ενώσεις.

5.   Αναλυτικές συστάσεις

5.1   Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή ευρύτερων τμημάτων της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.1.1   Είναι σημαντικό να παρουσιάζονται στις προτάσεις οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις σχεδίων ρύθμισης για την κοινωνία των πολιτών με απλό, σαφή και συγκεκριμένο τρόπο ώστε να είναι αντιληπτές για τους ενδιαφερόμενους πολίτες ή οργανισμούς.

5.1.2   Εάν τελικά, όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, στις διαβουλεύσεις για τις χρηματοπιστωτικές αγορές φθάνουν λίγες μόνο συμβολές από την κοινωνία των πολιτών, πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν μεμονωμένες οργανώσεις. Εφόσον χρειάζεται, η διάρκεια των διαβουλεύσεων πρέπει να παρατείνεται, όπως προβλέπεται ήδη στην πρωτοβουλία της Επιτροπής για την «έξυπνη νομοθεσία». Στις διαβουλεύσεις δεν θα πρέπει να δίδεται έμφαση μόνο σε τεχνικές πτυχές αλλά ζητείται συγκεκριμένα η άποψη της κοινωνίας των πολιτών. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες αντιλήψεις των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

5.1.3   Στις δημόσιες ακροάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να συμμετέχουν εξαρχής ανάλογες οργανώσεις. Τα θεσμικά όργανα θα πρέπει ακόμη και όταν υπάρχει πίεση προθεσμιών να είναι ανοικτά στον διάλογο με τις οργανώσεις των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και να συμμετέχουν στις εκδηλώσεις τους.

5.1.4   Οι ομάδες εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν θα πρέπει να αποτελούνται μόνον από εκπροσώπους του χρηματοπιστωτικού κλάδου, αλλά και από εκπροσώπους άλλων ομάδων. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει ωστόσο να δοθεί προσοχή ώστε να επιλέγονται πρόσωπα που να διαθέτουν την απαιτούμενη εμπειρογνωμοσύνη για την εκάστοτε θεματική ομάδα. Σε περίπτωση μη ισορροπημένης συμμετοχής, δεν θα υπάρξει κανένα όφελος.

5.1.5   Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να χρειάζεται οικονομική ενίσχυση από την ΕΕ στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα στην εκπροσώπηση σημαντικών συμφερόντων. Ωστόσο, τούτο αντιτίθεται στην αρχή της αυτόνομης οργάνωσης και της αυτοχρηματοδότησης των πρωτοβουλιών της κοινωνίας των πολιτών και μπορεί να βλάψει την ανεξαρτησία των οργανώσεων και να οδηγήσει σε συγκρούσεις νομιμοφροσύνης και στις δύο πλευρές. Οπωσδήποτε, πρέπει να εξασφαλιστούν ευρεία διαφάνεια των οικονομικών συνεισφορών, εγγυήσεις για την ανεξαρτησία των οργανώσεων και μέριμνα ώστε να μην υπάρχει προτίμηση έναντι των μη ενισχυόμενων ενώσεων στις σχέσεις με την Επιτροπή.

5.2   Τα όργανα και οργανισμοί της ΕΕ που ασχολούνται με τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η ευρωπαϊκή επιτροπή συστημικών κινδύνων καθώς και οι τρεις ευρωπαϊκές αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας (τραπεζών, κινητών αξιών και ασφαλίσεων), θα πρέπει να ενσωματώνουν στις εργασίες τους τις θέσεις των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

5.3   Ο τρόπος εργασίας των προβλεπόμενων από τον νόμο ομάδων ενδιαφερομένων παραγόντων στις αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη σκοπιά των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, να καθιστά δυνατή την ανατροφοδότηση στις εκάστοτε ενώσεις, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένας ακόμα δίαυλος για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Αυτό, όμως, γενικά δεν συμβαίνει σήμερα, ιδίως λόγω των απαιτήσεων εμπιστευτικότητας για τα έγγραφα και τις διαβουλεύσεις που είναι υπερβολικές από την πτυχή της διαφάνειας.

5.4   Η ευρύτερη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με αφηρημένα πολιτικά αιτήματα. Απαιτείται μια συγκεκριμένη ιδέα για το ποιος θα πρέπει να εκφέρει γνώμη, πότε και για ποια θέματα της χρηματοπιστωτικής αγοράς.

5.4.1   Παράλληλα με τις ενώσεις καταναλωτών και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, υπάρχουν πολλές άλλες ομάδες που μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στον διάλογο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές όπως, για παράδειγμα, φιλανθρωπικές οργανώσεις, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οργανώσεις θεσμικών επενδυτών, βιομηχανικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με σχετικά μεγάλη χρηματοοικονομική δράση και οι ενώσεις τους, μεσάζοντες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, ακόμα και οι οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Χρήσιμη μπορεί να είναι επίσης η συμβολή εκπροσώπων και άλλων χρηματοοικονομικών κλάδων πέραν εκείνων τους οποίους αφορά ειδικά η ρύθμιση.

5.4.2   Όλα τα θέματα δεν προσφέρονται εξίσου για την έκφραση άποψης εκ μέρους των ενώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

5.4.2.1

Είναι πιο εύκολο να διατυπωθούν απόψεις για θέματα προστασίας των καταναλωτών, χρησιμοποίησης φορολογικών πόρων για τη διάσωση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ή ακόμη φορολόγησης του χρηματοπιστωτικού τομέα, σε αντίθεση με άλλα πιο τεχνικά ζητήματα όπως ο υπολογισμός της φερεγγυότητας ή οι οικονομικές καταστάσεις.

5.4.2.2

Ωστόσο, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δεν θα πρέπει να εξετάζουν τις ρυθμίσεις μόνο τη στιγμή της υιοθέτησής τους αλλά σε ολόκληρο το εύρος τους, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων εφαρμογής και των τεχνικών προτύπων, ακόμη και αν αυτό φαίνεται γενικά εξαιρετικά επίπονο.

5.4.2.3

Ωστόσο, η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η μακροπρόθεσμη σταθερότητα και βιωσιμότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών προκύπτει από τον συνδυασμό μεγάλου αριθμού κατάλληλων ειδικών διατάξεων που θα εξεταστούν χωριστά. Εφόσον είναι δύσκολο να εξετάσει όλες τις διατάξεις, η κοινωνία των πολιτών οφείλει οπωσδήποτε να εξετάσει τα ζητήματα που είναι καίρια για την επιτυχία της ρύθμισης συνολικά. Και αυτό δεν περιορίζεται στη νομοθεσία για τους καταναλωτές αλλά περιλαμβάνει, για παράδειγμα, και το δικαίωμα εποπτείας, το ύψος των ιδίων κεφαλαίων ή την εταιρική διακυβέρνηση.

5.4.2.4

Επιπλέον, το ακανθώδες σημείο της υπόθεσης είναι ότι τα εξαιρετικά τεχνικά προβλήματα συχνά επισκιάζουν σημαντικά πολιτικά ζητήματα που αφορούν άμεσα τον πολίτη. Για παράδειγμα, ο καθορισμός του επιτοκίου για τον υπολογισμό των αποθεματικών των ιδιωτικών συνταξιοδοτικών ταμείων επηρεάζει σημαντικά τη δυνατότητα των ασφαλιστικών οργανισμών να εγγυώνται μακροπρόθεσμα το ύψος των συντάξεων.

5.4.2.5

Δεν αρκεί η διατύπωση γενικευμένων και αδιαφοροποίητων απαιτήσεων για αυστηρότερους κανόνες. Αυτό δεν βοηθάει τον νομοθέτη. Πρέπει όχι μόνο να διατυπώνονται όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένες προτάσεις αλλά και να σταθμίζονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των αυστηρότερων απαιτήσεων, και να συνεκτιμούνται πτυχές όπως η επιβάρυνση των επιχειρήσεων (ιδίως των μικρών και μεσαίων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων), η πρόσβαση ιδιωτών και επιχειρήσεων σε πιστώσεις και η λειτουργικότητα των αγορών.

5.4.3   Η κοινωνία των πολιτών πρέπει να εκφράζεται, κατά το μέτρο του δυνατού, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Συχνά, ήδη από το πρώιμο στάδιο, διαμορφώνονται θεμελιώδεις θέσεις, π.χ. μετά τις αρχικές διαβουλεύσεις της Επιτροπής ή κατά την επεξεργασία σχεδίων από τις αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας. Για τον σκοπό αυτό, οι οργανώσεις της ΚΠ πρέπει να εξοικειωθούν με τις προαναφερθείσες περίπλοκες διαδικασίες που αποκλίνουν από τις συνήθεις και να τις παρακολουθούν.

5.5   Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ενθαρρύνει τις ευρωπαϊκές και εθνικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να ασχοληθούν περισσότερο με τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.5.1   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πολλές τέτοιες οργανώσεις μπορούν να ορίσουν ως αυτοτελή ή ενδεχομένως ως νέο στόχο τους την ενίσχυση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών και να διευρύνουν ανάλογα το πεδίο ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων τους.

5.5.2   Λόγω του περίπλοκου χαρακτήρα των χρηματοπιστωτικών αγορών και των κανόνων που τις διέπουν, οι οργανώσεις της ΚΠ οφείλουν να αναπτύξουν και να διευρύνουν τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους με τα κατάλληλα εξειδικευμένα προσόντα. Ενδέχεται επίσης να απαιτηθεί η δημιουργία νέων οργάνων, η στενότερη συνεργασία με τις εθνικές ενώσεις και η συμμετοχή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων.

5.5.3   Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ επικροτεί τη σύσταση της Finance Watch, μιας νέας οργάνωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία έχει ως στόχο την προαγωγή της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών. Αυτό και μόνο, όμως, δεν αρκεί για να επιτευχθεί ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών.

5.5.4   Οι οργανώσεις της ΚΠ θα πρέπει επίσης να συμμετέχουν και στον δημόσιο διάλογο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.5.5   Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, είναι ευκταίο να αξιοποιήσουν οι οργανώσεις αυτές το ρόλο τους στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών προκειμένου να προβάλλουν ευρέως ένα θετικό μήνυμα σχετικά με τις επιτυχημένες δραστηριότητες της ΕΕ στον εν λόγω τομέα τόσο στα μέλη τους όσο και στην κοινή γνώμη.

5.5.6   Ακόμη, ιδιαίτερη σημασία έχει η συνεργασία μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών οργανώσεων. Και τούτο διότι, αφενός, το ευρωπαϊκό επίπεδο και τα εθνικά επίπεδα ρύθμισης λειτουργούν συμπληρωματικά όσον αφορά τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Αφετέρου, οι εθνικές ενώσεις συχνά διαθέτουν μεγαλύτερους πόρους από τις ευρωπαϊκές συνομοσπονδίες και μπορούν να τους αξιοποιούν για το έργο σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

5.5.7   Δεδομένης της ευκολίας στην παγκόσμια κυκλοφορία κεφαλαίων, πρέπει να επιτευχθεί παρομοίου επιπέδου ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτό μπορούν να συμβάλουν ιδίως οι οργανώσεις με διεθνή προσανατολισμό ή διασυνδέσεις. Μπορούν να συνηγορήσουν διεθνώς υπέρ μιας αποτελεσματικής ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών σε παρόμοια υψηλό επίπεδο, προκειμένου να αναχαιτίσουν τον παγκόσμιο ανταγωνισμό για τις θέσεις εγκατάστασης επιχειρήσεων με τα χαμηλότερα δυνατά πρότυπα. Το μέλημα της παγκόσμιας σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών πρέπει να προασπίζεται με την ίδια ένταση σε όλα τα χρηματοπιστωτικά κέντρα διεθνώς.

5.6   Ο ευρωπαϊκός χρηματοπιστωτικός κλάδος συγκαταλέγεται επίσης, παρά την αποδεδειγμένα εσφαλμένη συμπεριφορά του σε επιμέρους περιπτώσεις, στους πληγέντες από την κρίση. Για τον λόγο αυτό, καλείται να συμβάλει σε μια αποτελεσματική ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.6.1   Οι επιμέρους κλάδοι δεν θα πρέπει να δείξουν επιφυλακτικότητα όταν διατυπώνουν σχόλια για τη ρύθμιση άλλων κλάδων προς το συμφέρον της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.6.2   Η ΕΟΚΕ θεωρεί αυτονόητο να εκπροσωπεί ο χρηματοπιστωτικός κλάδος τα συμφέροντά του έναντι του φορέα λήψης αποφάσεων με διαφάνεια, ακεραιότητα και σεβασμό. Οι αντιπροσωπευτικές κλαδικές οργανώσεις κατά κανόνα εκπληρώνουν αυτές τις προσδοκίες. Αυτό δεν ίσχυε πάντοτε στο παρελθόν όσον αφορά επιμέρους δραστηριότητες ορισμένων επιχειρήσεων και των εμπορικών αντιπροσώπων τους.

5.6.3   Ο χρηματοπιστωτικός τομέας καλείται να αναλάβει πρωτοβουλίες διαλόγου με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Δεδομένης της μεγάλης προσοχής που δίνει η κοινή γνώμη στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, προφανώς είναι θετικό για τις επιχειρήσεις να αρχίσουν διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, να ανταλλάξουν επιχειρήματα και να υιοθετήσουν προτάσεις. Αυτό θα ήταν ένα σημαντικό βήμα προσέγγισης της κοινωνίας γενικότερα. Εάν ο χρηματοπιστωτικός κλάδος θελήσει να δεσμευτεί ως προς μια συγκεκριμένη συμπεριφορά μέσω αυτορρύθμισης, είναι σκόπιμο να συμμετάσχει και η κοινωνία των πολιτών στην προετοιμασία τέτοιων κανόνων.

5.6.4   Η ΕΟΚΕ επικροτεί, προς το συμφέρον ενός δίκαιου και διαφανούς διαλόγου σε επίπεδο πολιτών, τη δημιουργία ενός κοινού μητρώου εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εκφράζει την εκτίμησή της για το έργο της ομάδας Buzek στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ προειδοποιεί ότι η διατύπωση αυστηρότερων κανόνων δεν επιτρέπεται να επηρεάσει αρνητικά και να παρεμποδίσει τη συμμετοχή των οργανώσεων της ΚΠ. Τούτο ισχύει ιδίως για πρακτικά ζητήματα όπως η εύκολη πρόσβαση στις ευρωπαϊκές υπηρεσίες και η συμμετοχή σε δημόσιες συνεδριάσεις.

5.7   Η επιστημονική κοινότητα, τα κοινωνικά ιδρύματα και οι ομάδες προβληματισμού καλούνται να συνεισφέρουν με την κριτική τους ικανότητα, την εμπειρογνωμοσύνη και την πείρα τους στις συζητήσεις για τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Ακόμη και αν η συμμετοχή σε συγκεκριμένες νομοθετικές εργασίες συχνά δεν συγκαταλέγεται στους σκοπούς τέτοιων οργανώσεων, οι τελευταίες θα πρέπει να εκμεταλλευθούν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν τις ικανότητές τους για τον στόχο της αποτροπής μελλοντικών κρίσεων.

5.8   Στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν, ασφαλώς, εξέχοντα ρόλο. Και εκεί θα ήταν επιθυμητό να παρουσιάζεται εντονότερα η θέση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Για να γίνει αυτό, ένας τρόπος θα ήταν να παρακινηθούν οι αντίστοιχες οργανώσεις να διαμορφώσουν συγκεκριμένη άποψη, καθώς επί του παρόντος μόνο λίγοι εκπρόσωποι συμμετέχουν εκούσια στον δημόσιο διάλογο.

5.9   Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή προτίθεται συμμετάσχει πιο ενεργά στη συζήτηση για θέματα ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.9.1   Η ΕΟΚΕ θα εξακολουθήσει να ασχολείται εντατικά με τις προτάσεις για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, να τις θέτει σε ευρεία συζήτηση και να παρουσιάζει ουσιαστικές γνωμοδοτήσεις, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στη συμπερίληψη της θέσης των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών από την ΕΟΚΕ.

5.9.2   Η ΕΟΚΕ θα μεριμνήσει ώστε να μπορούν να συνεισφέρουν οι εκπρόσωποι των τριών Ομάδων στον ίδιο βαθμό στις συζητήσεις και να συμμετέχουν σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας.

5.9.3   Τα ειδικευμένα τμήματα και οι ομάδες μελέτης θα πραγματοποιούν ακροάσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας διαβούλευσης, προκειμένου οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να συμπεριλαμβάνονται περισσότερο και πιο άμεσα στη διαδικασία επεξεργασίας των γνωμοδοτήσεων.

5.9.4   Στη διαμόρφωση του προγράμματος εργασίας της, των συνεδριάσεων της ολομέλειας, των συνεδριάσεων των ειδικευμένων τμημάτων και ομάδων μελέτης, η ΕΟΚΕ θα μεριμνήσει ώστε να υπάρχουν περιθώρια εντατικού διαλόγου για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών.

5.9.5   Η ΕΟΚΕ θα συμβάλει επίσης προκειμένου τα μέλη της από τις αντίστοιχες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να ασχοληθούν εντατικά με τα θέματα της ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών και να ασκήσουν την ανάλογη επίδραση στις οργανώσεις τους.

---

(1)  Η κρίση που προκλήθηκε από τα υπερβολικά δημόσια ελλείμματα δεν λαμβάνεται υπόψη στην παρούσα γνωμοδότηση, μολονότι θα μπορούσε και εδώ να τεθεί το ερώτημα γιατί η κοινωνία των πολιτών δεν άσκησε νωρίτερα, αλλά και εντονότερα, πίεση για μείωση του χρέους.

---