14.6.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 168/91

—

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το άρθρο 21,

—

έχοντας υπόψη τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (ΣΕΣΣ) που έχουν συναφθεί μεταξύ της ΕΕ και του Ουζμπεκιστάν, της Κιργιζίας, του Καζακστάν και του Τατζικιστάν, την ενδιάμεση συμφωνία για το εμπόριο και εμπορικά θέματα μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του Τουρκμενιστάν και την ΣΕΣΣ μεταξύ της ΕΕ και του Τουρκμενιστάν, που υπογράφηκε στις 25 Μαΐου 1998 αλλά δεν έχει ακόμη κυρωθεί,

—

έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για μια νέα εταιρική σχέση με την Κεντρική Ασία, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 21-22 Ιουνίου 2007 (1), καθώς και τις κοινές εκθέσεις προόδου που συνέταξαν η Επιτροπή και το Συμβούλιο στις 24 Ιουνίου 2008 (2) και στις 28 Ιουνίου 2010 (3),

—

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Κεντρική Ασία, και ιδίως εκείνα της 20ής Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία (4), της 6ης Μαΐου 2010 (5) και της 8ης Ιουλίου 2010 (6) σχετικά με την κατάσταση στην Κιργιζία, της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την ενίσχυση του ΟΑΣΕ - ένας ρόλος για την ΕΕ (7), της 25ης Νοεμβρίου 2010 με τίτλο «προς μια νέα ενεργειακή στρατηγική για την Ευρώπη 2011-2020» (8), της 16ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο το 2009 και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος (9) και της 7ης Ιουλίου 2011 σχετικά με τις δραστηριότητες εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ υπέρ του εκδημοκρατισμού (10),

—

έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ξεκίνησε το 2003 με σκοπό την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την υποστήριξη της ποινικής μεταρρύθμισης, της δημοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, του κράτους δικαίου, της προσαρμογής των δομών ασφάλειας (στρατού/αστυνομίας) και της πρόληψης συρράξεων, καθώς και το επακόλουθο ευρωπαϊκό μέσο για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1889/2006) (11),

—

έχοντας υπόψη τις εξαμηνιαίες υπουργικές συνόδους ΕΕ-Κεντρικής Ασίας, που διεξάγονται από το 2007, καθώς και τις υπουργικές διασκέψεις ΕΕ-Κεντρικής Ασίας για θέματα ασφάλειας, που πραγματοποιήθηκαν το 2008 και το 2009,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0338/2011),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη ανάπτυξη μιας χώρας είναι δυνατή μόνο εφόσον έχουν εξασφαλιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, η θέσπιση και εφαρμογή των δημοκρατικών αξιών και θεσμών, το κράτος δικαίου και οι θεμελιώδεις ελευθερίες, καθώς επίσης και η χρηστή διακυβέρνηση και μια ισχυρή κοινωνία των πολιτών,

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στα κράτη της Κεντρικής Ασίας παρατηρούνται σοβαρές ανεπάρκειες όσον αφορά τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις θεμελιώδεις ελευθερίες,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των πέντε χωρών της Κεντρικής Ασίας υπηρετεί αμοιβαία στρατηγικά συμφέροντα που σχετίζονται με τη διαφοροποίηση και την εμβάθυνση των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων και την πλήρη εκμετάλλευση του δυναμικού που προσφέρουν οι συμφωνίες εταιρικών σχέσεων,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κεντρική Ασία έχει μεγάλη σημασία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο για το εμπορικό δυναμικό της, όσο και από την άποψη της ενεργειακής ασφάλειας, και ότι η περιοχή αυτή έχει πληγεί από την πρόσφατη παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη διατηρούν στενές διμερείς σχέσεις με τα κράτη της Κεντρικής Ασίας, κατέχοντας εκεί ηγετική θέση όσον αφορά τις επενδύσεις και το εμπόριο, και ότι η ΕΕ χρειάζεται μια συντονισμένη και συνεπή προσέγγιση στην περιοχή αυτή, προκειμένου να αποφεύγονται οι παρεξηγήσεις, η αλληλεπικάλυψη των δραστηριοτήτων και, κυρίως, η αποστολή ασαφών μηνυμάτων·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη της Κεντρικής Ασίας έκαναν τα πρώτα βήματα σε μια μακρά διαδικασία εκδημοκρατισμού, στην οποία οι συνεχείς και σοβαρές προσπάθειες όσον αφορά τη διακυβέρνηση και την περιφερειακή συνεργασία αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την υπέρβαση ανεπαρκειών που δεν τους έχουν επιτρέψει μέχρι σήμερα να επιτύχουν την πλήρη εκμετάλλευση του πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού δυναμικού τους·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΜΕ αποτελούν ενσάρκωση της επιχειρηματικότητας και του πνεύματος της ελεύθερης αγοράς, αλλά και ισχυρή δύναμη εδραίωσης δημοκρατιών·

Η.

εκτιμώντας ότι η έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης δίνει τροφή στην ένταση όσον αφορά το μοίρασμα των φυσικών πόρων, υπονομεύει τις προσπάθειες περιφερειακής συνεργασίας και αυξάνει τους κινδύνους συγκρούσεων, καθώς και ότι τα προβλήματα λειψυδρίας οφείλονται περισσότερο στην κακή διαχείριση και τη σπατάλη των υδάτινων πόρων, παρά στην έλλειψή τους,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και οι χώρες της Κεντρικής Ασίας έχουν κοινό συμφέρον στη διαφοροποίηση των εξαγωγικών οδών και τη συνεργασία για την ενεργειακή και περιβαλλοντική βιωσιμότητα·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέριμνα για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή δεν πρέπει να περιορίζεται στην κρατική ασφάλεια, αλλά να περιλαμβάνει επίσης την ασφάλεια των πολιτών, μεταξύ άλλων με τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των περιουσιών, του περιβάλλοντος και της πρόσβασης σε κοινωφελείς υπηρεσίες·

1.

υπογραμμίζει ότι η ΕΕ έχει σημαντικό πολιτικό και οικονομικό συμφέρον να ενισχύσει τις διμερείς και πολυμερείς σχέσεις της με τα κράτη της Κεντρικής Ασίας σε όλους τους τομείς συνεργασίας, όπως η σταθερότητα, η ασφάλεια και η βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, το εμπόριο και οι οικονομικές σχέσεις, η ενέργεια και οι οδοί μεταφορών, η ενίσχυση του διαλόγου σχετικά με παγκόσμιες αξίες όπως η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου, καθώς και οι κοινές προκλήσεις και απειλές, συμπεριλαμβανομένων της διαχείρισης συνόρων και της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και της εμπορίας ανθρώπων·

2.

επισημαίνει ότι στη στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία αναγνωρίζονται επτά τομείς προτεραιότητας, αλλά προβλέπονται ελάχιστοι μόνο πόροι· σημειώνει, αναλόγως, ότι τα κονδύλια βοήθειας της ΕΕ είναι υπερβολικά περιορισμένα με αποτέλεσμα να μην επιτρέπουν στην ΕΕ να παράγει αποτέλεσμα σε όλους τους τομείς πολιτικής· παροτρύνει την ΕΕ να αναπτύξει ένα συλλογικό όραμα και να προσδιορίσει και να διατυπώσει καλύτερα τις προτεραιότητές της· επισημαίνει ότι η αναπτυξιακή συνεργασία με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας μπορεί να φέρει αποτελέσματα μόνο εάν οι χώρες αυτές συμμορφωθούν με τους διεθνείς κανόνες για την δημοκρατία, τη διακυβέρνηση, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα· επισημαίνει, επίσης, ότι η αναπτυξιακή συνεργασία της ΕΕ δεν πρέπει να υπαγορεύεται από οικονομικά και ενεργειακά συμφέροντα ή θέματα ασφάλειας·

3.

πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει υψηλό επίπεδο δραστηριοποίησης στην Κεντρική Ασία, με στρατηγικές διαμορφωμένες έτσι ώστε να εξυπηρετούν την πρόοδο των κρατών της περιοχής· υπογραμμίζει το γεγονός ότι το επίπεδο και η φύση της συνδρομής της ΕΕ πρέπει να είναι διαφοροποιημένα και υπό όρους, αναλόγως της μετρήσιμης προόδου κάθε χώρας στα πεδία του εκδημοκρατισμού, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της χρηστής διακυβέρνησης, της βιώσιμης κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, του κράτους δικαίου και της καταπολέμησης της διαφθοράς και να προσφέρεται υποστήριξη όπου χρειάζεται για την προώθηση της προόδου αυτής, σε κατευθύνσεις παρόμοιες με τις αρχές που διέπουν την πολιτική της ΕΕ για τις γειτονικές της περιοχές («αναλογικά κέρδη»)·

4.

υπογραμμίζει την ανάγκη να εξηγείται και να προωθείται η αντίληψη της ΕΕ για την ασφάλεια και τη σταθερότητα, αν διαφέρει από τη δική τους· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ οφείλει να επικρίνει τις κυβερνήσεις που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών τους στο όνομα της εθνικής ασφάλειας·

5.

πιστεύει ότι η μελλοντική στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία θα πρέπει να αποκομίσει διδάγματα από τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας, μέσω διαφοροποίησης, επαφών μεταξύ των λαών και αύξησης της προσοχής στη δημοκρατία και στα δικαιώματα του ανθρώπου, και να λαμβάνει υπόψη το ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο·

6.

αναγνωρίζει τη σημασία που έχει η συνεχής εργασία του ειδικού εκπροσώπου της ΕΕ για την εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου πολιτικού διαλόγου με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας· υπενθυμίζει ότι η εντολή του προβλέπει επίσης τη δραστηριοποίηση στην τοπική κοινωνία των πολιτών και ότι για τούτο απαιτείται να αυξηθεί η προβολή της ΕΕ· ζητεί να βασισθεί αυτός ο πολιτικός διάλογος στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης των κρατών της Κεντρικής Ασίας προς τις δεσμεύσεις τους ως μελών του ΟΑΣΕ·

7.

θεωρεί ότι στην αναθεώρηση της στρατηγικής για την Κεντρική Ασία πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάγκη για υποστήριξη των στόχων της με επαρκείς οικονομικούς πόρους και να καθιερωθούν κατάλληλα συστήματα διανομής που να αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές συνθήκες σε κάθε κράτος της περιοχής· θεωρεί ότι, δεδομένων των οικονομικών περιορισμών, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα προγράμματα που μπορεί να έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ανάπτυξη της περιοχής, ιδιαίτερα όσον αφορά τους νέους και την παιδεία, την τεχνική βοήθεια για την οικονομική ανάπτυξη και την προώθηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς επίσης και την ασφάλεια των υδάτινων πόρων και την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών·

8.

ζητεί από την Επιτροπή να ενσωματώσει εμφανώς ή τουλάχιστον να συμβιβάσει τις κανονιστικές και τεχνικές δραστηριότητές της με τις προσπάθειες εξυπηρέτησης των συμφερόντων της στην Κεντρική Ασία· υπενθυμίζει επίσης τις υποχρεώσεις ως προς τη συνοχή της πολιτικής για την ανάπτυξη που κατοχυρώνεται στο άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

9.

επισημαίνει ότι η υλοποίηση της στρατηγικής μπορεί να ενισχυθεί, αφενός, μέσω ενός εντατικού εσωτερικού συντονισμού της ΕΕ και, αφετέρου, μέσω εντατικής συνεργασίας με άλλους διεθνείς δωρητές και περιφερειακούς ενδιαφερόμενους φορείς·

10.

προτείνει να απλουστευθεί η περιφερειακή προσέγγιση μέσω των σχέσεων με την Κίνα και τη Ρωσία, καθώς αυτοί είναι οι κύριοι οικονομικοί παράγοντες στην περιοχή· είναι της άποψης ότι η προσέγγιση στο ζήτημα των ορυκτών πηγών ενέργειας θα πρέπει να συνδέεται με τον προγραμματισμό της ΕΕ στον Καύκασο και στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου, καθώς και με την Τουρκία·

11.

καλεί την Επιτροπή να τηρήσει αυστηρά την διαφοροποίηση μεταξύ αφενός των προγραμμάτων και δραστηριοτήτων που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Μέσου Αναπτυξιακής Συνεργασίας (DCI), και αφετέρου αυτών που χρηματοδοτούνται από άλλα χρηματοδοτικά μέσα όπως το Μέσο Σταθερότητας (IfS) και η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (EIDHR), ιδιαίτερα όσον αφορά την διαχείριση των συνόρων και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, την εδραίωση του κράτους δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

12.

υπογραμμίζει τη διαρκή ανάγκη για τακτικό διάλογο με τις πέντε χώρες της περιοχής σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η συνολική πρόοδος στο πεδίο αυτό είναι περιορισμένη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και αρνητική· πιστεύει ότι η διεξαγωγή ενός τέτοιου διαλόγου δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για την εξαίρεση των σχετικών με τα ανθρώπινα δικαιώματα θεμάτων που προκύπτουν σε άλλους τομείς της συνεργασίας ή για την αποφυγή περαιτέρω δράσης· ζητεί τη συστηματική συμμετοχή ΜΚΟ και παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών στην προετοιμασία αυτού του διαλόγου, και τη δημοσιοποίηση των συμπερασμάτων του, ώστε να γίνεται δυνατή η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς του και να δεσμεύονται τα μέρη που συμμετέχουν στον διάλογο αυτόν·

13.

επαναλαμβάνει πόσο σημαντικό είναι να μην παραβλέπουμε τις χώρες μεσαίου εισοδήματος, όπως οι χώρες της Κεντρικής Ασίας, στο πλαίσιο της συνολικής αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ και των προσπαθειών επίτευξης των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ), καθώς οι αναπτυξιακές προσπάθειες, ιδίως στο πλαίσιο των περικοπών στην αναπτυξιακή βοήθεια λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, εστιάζονται συχνά στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, παραμελώντας έτσι την περιοχή της Κεντρικής Ασίας·

14.

θεωρεί ότι λόγω των περιορισμένων πόρων και του πλήθους των αναγκών της περιοχής, η ΕΕ θα πρέπει να παρέχει βοήθεια με αυστηρά συγκεκριμένους στόχους και προτεραιότητες, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις επιπτώσεις που θα έχουν στην αποτελεσματικότητα της βοήθειας η βαθιά ριζωμένη διαφθορά και η διοικητική απειρία· ζητεί τη διατήρηση των επιπέδων της συμφωνηθείσας αναπτυξιακής βοήθειας, με μεγαλύτερη ευελιξία στη διάθεσή της, και υποστηρίζει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην Κιργιζία και το Τατζικιστάν, που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες εν προκειμένω·

15.

εκφράζει τις αμφιβολίες του σχετικά με τη χρήση της δημοσιονομικής στήριξης προς την Κιργιζία και το Τατζικιστάν, δεδομένης ιδίως της εκεί εκτεταμένης διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη χρήση της δημοσιονομικής στήριξης στις εν λόγω χώρες·

16.

υποστηρίζει σθεναρά την εγκατάσταση ολοκληρωμένων αντιπροσωπειών της ΕΕ σε όλες τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, ως μέσο για την αύξηση της παρουσίας και της ορατότητας της ΕΕ στην περιοχή, για την προώθηση της μακροπρόθεσμης συνεργασίας και επαφής με όλους τους τομείς της κοινωνίας, για την πρόοδο προς μια καλύτερη αλληλοκατανόηση και για την εδραίωση του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· είναι πεπεισμένο ότι η ύπαρξη τέτοιων αντιπροσωπειών θα συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής και την προώθηση των συμφερόντων της ΕΕ στην περιοχή· επιμένει στην κατάλληλη στελέχωση των αποστολών αυτών με ειδικούς στις πολιτικές υποθέσεις, την οικονομία και το εμπόριο, προκειμένου να μεγιστοποιούνται τα αποτελέσματα και να προσφέρεται ουσιαστικότερη βοήθεια·

17.

συνιστά να ανοίξουν στο μέλλον τα μέσα TAIEX, Twinning και SIGMA και για τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, ώστε να υποστηριχθεί η βελτίωση των προδιαγραφών και η προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων·

18.

επισημαίνει με ανησυχία τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ΕΕ στην επαφή της με ανεξάρτητους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της χρηστής διακυβέρνησης, και εκφράζει την αποδοκιμασία του για τη συνεχιζόμενη παρεμπόδιση της δραστηριότητας των ΜΚΟ στην περιοχή· ζητεί να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τη διάθεση των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ για την αναπτυξιακή συνεργασία και τους αποδέκτες της, και να υποστηρίξουν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ και οι πρεσβείες των κρατών μελών τους γνήσια ανεξάρτητους μη κυβερνητικούς εταίρους, ώστε οι τελευταίοι να βοηθηθούν να διαδραματίσουν έναν αποτελεσματικό ρόλο στην ανάπτυξη και την εδραίωση της κοινωνίας των πολιτών· θεωρεί ότι η συνεχιζόμενη προώθηση προγραμμάτων για την Κεντρική Ασία από την ΕΕ συνιστά σημαντικό διασυνοριακό μέσο για την προώθηση της κατανόησης και της συνεργασίας μεταξύ των κρατών της περιοχής·

19.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να λειτουργούν ελεύθερα τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην περιοχή, και καλεί τις κυβερνήσεις όλων των κρατών της Κεντρικής Ασίας να εγγυηθούν την πολιτική ελευθερία·

20.

υποστηρίζει την τακτική διεξαγωγή συνόδων κορυφής ΕΕ-Κεντρικής Ασίας και ζητεί να εξετασθεί η ενδεχόμενη μελλοντική ίδρυση ενός κοινοβουλευτικού φόρουμ ΕΕ-Κεντρικής Ασίας ad hoc στο πλαίσιο των υφιστάμενων επιτροπών κοινοβουλευτικής συνεργασίας και διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, ως μέσου για τη συμβολή στη διαμόρφωση και την αξιολόγηση του περιεχομένου των συνομιλιών αυτών των συνόδων· υπογραμμίζει τη σημασία που έχουν η τακτική διμερής και πολυμερής κοινοβουλευτική συνεργασία· θεωρεί τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ως θεσμική βάση για αναβαθμισμένες κοινοβουλευτικές ανταλλαγές που συμβάλουν στην αμοιβαία κατανόηση και τον σεβασμό· υποστηρίζει συνεπώς τη σύναψη ΣΕΣ και με τις πέντε χώρες της Κεντρικής Ασίας· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εμπλακεί ενεργότερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην παρακολούθηση των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη νέων συμφωνιών εταιρικής σχέσης με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας και στην εφαρμογή εκείνων που ισχύουν ήδη·

21.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να υποστηρίζει τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα στις χώρες της Κεντρικής Ασίας με την παροχή κατάλληλης τεχνικής και οικονομικής βοήθειας, προκειμένου να δημιουργηθούν σταθερές, μεταρρυθμισμένες και εκσυγχρονισμένες διοικητικές δομές σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες·

22.

σημειώνει ότι, παρά τις κάποιες θετικές συνταγματικές ή νομοθετικές εξελίξεις στην περιοχή (προσπάθειες για την κατάργηση της θανατικής ποινής, εγκατάσταση διαμεσολαβητών, κάποιες δικαστικές μεταρρυθμίσεις κ.λπ.), η συνολική κατάσταση στα πεδία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου παραμένει ανησυχητική·

23.

υποστηρίζει τα συμπεράσματα της έκθεσης του ΟΟΣΑ, του Ιανουαρίου του 2011, σχετικά με τις προοπτικές της Κεντρικής Ασίας όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα, και εκφράζει ιδιαιτέρως ανησυχία για την κατάσταση των ανθρωπίνων και των εργασιακών δικαιωμάτων καθώς και για την έλλειψη υποστήριξης στην κοινωνία των πολιτών στις χώρες της Κεντρικής Ασίας, για το εκπαιδευτικό σύστημα, τις ΜΜΕ, τις μεταρρυθμίσεις όσον αφορά την ιδιοκτησία γης και τις επενδυτικές πολιτικές στην περιοχή, που χρειάζονται μεγαλύτερη διασπορά στην οικονομία, εφόσον σήμερα επικεντρώνονται στους τομείς της ενέργειας και των ορυχείων·

24.

ζητεί την ενίσχυση του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να γίνει αποδοτικότερος και να επικεντρωθεί στην επίτευξη αποτελεσμάτων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, την εκτενή συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην παρακολούθηση του σχετικού διαλόγου· καλεί το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις προηγούμενων περιόδων διαλόγου, να λάβουν υπόψη ορόσημα που προσδιορίστηκαν σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρόοδο των κρατών της περιοχής στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, καθώς και να αξιολογήσουν την αποδοτικότητα των σχεδίων υποστήριξης που ανέπτυξε η ΕΕ προς την κατεύθυνση αυτή·

25.

καταδικάζει οποιαδήποτε χρήση βασανιστηρίων και τους αυστηρούς περιορισμούς στα μέσα ενημέρωσης και στις ελευθερίες έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι· καλεί την ΕΕ και την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο να θέσουν δημοσίως τα ζητήματα των πολιτικών κρατουμένων, φυλακισμένων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφων και να ζητήσουν την άμεση απελευθέρωσή τους·

26.

εκφράζει τη μεγάλη εκτίμησή του στο έργο των πολιτικών ιδρυμάτων που προσφέρουν πρακτική συνεργασία στη διαδικασία εκδημοκρατισμού με τη μακροπρόθεσμη παραμονή τους επιτόπου·

27.

θεωρεί την πρωτοβουλία για το κράτος δικαίου ως καίριο στοιχείο της συνεργασίας με τα κράτη της Κεντρικής Ασίας και επιδοκιμάζει την υποδειγματική συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της για την υλοποίηση έργων βοήθειας· επισημαίνει ότι ήταν πολύ μικρή η αλληλεπίδραση μεταξύ των έργων και της τοπικής κοινωνίας των πολιτών, και ότι μια μεγαλύτερη αλληλεπίδραση με την κοινωνία των πολιτών και η βελτίωση της πρόσβασής της σε πληροφορίες σχετικά με την πρωτοβουλία θα αύξανε την ορατότητα, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στις δραστηριότητες της πρωτοβουλίας αυτής, σύμφωνα με τους ευρύτερους στόχους της ΕΕ για βελτίωση της στρατηγικής της για την Κεντρική Ασία, που εκτίθενται στην κοινή έκθεση προόδου· τονίζει την ανάγκη το σχέδιο της «πλατφόρμας για το κράτος δικαίου» να περιέχει σαφείς στόχους και να προβλέπει τη διαφανή αξιολόγηση της υλοποίησης και των αποτελεσμάτων της, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την ενίσχυση των μέσων καταστολής των δυνάμεων ασφαλείας· υπογραμμίζει ότι η ορθή εφαρμογή της πρωτοβουλίας πρέπει να αποτελεί ένα από τα βασικά κριτήρια για τη χορήγηση της βοήθειας και τη δημοσιονομική στήριξη·

28.

υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση είναι το θεμέλιο για τη δημοκρατική ανάπτυξη της κοινωνίας· ζητεί, συνεπώς, τη συνέχιση των προσπαθειών εκσυγχρονισμού του δημόσιου εκπαιδευτικού τομέα, που θα πρέπει να είναι δωρεάν και προσβάσιμος σε όλους, συμπεριλαμβανομένης της επιχειρηματικής εκπαίδευσης, και την ενίσχυση της πρωτοβουλίας για την εκπαίδευση, ιδίως των διεθνών ανταλλαγών φοιτητών και καθηγητών, στο ευρύτερο πλαίσιο στήριξης της δημιουργίας μιας κοινωνίας των πολιτών που θα βασίζεται σε σταθερά ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα σε όλες τις χώρες της περιοχής· τονίζει ότι είναι αναγκαίο επίσης να προωθηθούν διαδικασίες που θα εξασφαλίσουν τη συμμετοχή και την πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας·

29.

επισημαίνει ότι το έργο της ΕΕ στους τομείς της παιδείας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων πρέπει να συμπληρωθεί από δραστηριότητες και προγράμματα επικεντρωμένα στη νεολαία, η οποία είναι το μέρος των κοινωνιών αυτών που βρίσκεται σε επισφαλέστερη θέση· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί να αυξηθεί η υποστήριξη της ΕΕ στις πρωτοβουλίες των νέων στην περιοχή, και ιδιαίτερα στη δράση τους που θα μπορούσε να περιορίσει την αυξανόμενη ριζοσπαστικοποίηση και να προωθήσει την ανοχή μεταξύ των νέων στις χώρες αυτές·

30.

καλεί την ΕΕ να συνεχίσει να υποστηρίζει τις επαφές μεταξύ των λαών και τα προγράμματα ανταλλαγών στα πεδία της επιστήμης, των επιχειρήσεων και της εκπαίδευσης· από την άποψη αυτή επισημαίνει αδυναμίες στην οργάνωση και την υλοποίηση της εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας της ΕΕ για την Κεντρική Ασία και παροτρύνει την Επιτροπή να τις αντιμετωπίσει σε συνεργασία με ειδικούς της εκπαίδευσης και τους εταίρους στην Κεντρική Ασία·

31.

τονίζει ότι συνεχίζει να ανησυχεί για την κατάσταση των παιδιών, και ιδίως για την πολύ διαδεδομένη αναγκαστική εργασία των παιδιών, σε διάφορες μορφές και βαθμούς, και ότι είναι αναγκαίο όλες οι χώρες της περιοχής να υλοποιήσουν τις διεθνείς δεσμεύσεις τους και ιδίως εκείνες που απορρέουν από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των παιδιών, από τη Σύμβαση του ΔΟΕ για την κατώτατη ηλικία των εργαζομένων και από τη Σύμβαση του ΔΟΕ για τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας·

32.

υπογραμμίζει ότι το κράτος δικαίου και η οικονομική πρόοδος είναι αλληλένδετα· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στη διαφοροποίηση των οικονομιών των χωρών της Κεντρικής Ασίας, στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου ενεργειακού τομέα και στη βελτίωση των μεταφορικών μέσων που συνδέουν τους πόρους της Κασπίας με την ευρωπαϊκή αγορά, ως τρόπων για την οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερή αύξηση του ΑΕΠ της περιοχής· καλεί την ΕΕ να επιδιώξει τη διαμόρφωση ενός κλίματος οικονομικής σταθερότητας, μέσω ενός ασφαλούς και σταθερού νομικού πλαισίου και μέσω της καταπολέμησης της διαφθοράς και του νεποτισμού, πράγμα που έχει καίρια σημασία για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την προώθηση της καινοτομίας και την τόνωση της γνήσιας ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, μεταξύ άλλων με την προσφορά μικροδανείων για επιχειρήσεις που συγκροτούνται από ανεξάρτητες γυναίκες, με σεβασμό των διεθνών κοινωνικών, εργασιακών και περιβαλλοντικών προδιαγραφών·

33.

τονίζει την ανάγκη οι κυβερνήσεις των χωρών της Κεντρικής Ασίας να προωθήσουν και να υποστηρίξουν τη δημιουργία μικρών και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων, ως ένα από τα αναγκαία στοιχεία για την ανάπτυξη των χωρών αυτών, και υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα στην υποστήριξη των ΜΜΕ, στο πλαίσιο της εντολής της ΕΤΕπ για την Κεντρική Ασία και να ελαφρύνει τις απαιτήσεις θεώρησης για ανθρώπους που ταξιδεύουν από την Κεντρική Ασία για επιχειρηματικούς λόγους ή για ανώτερες σπουδές, προωθώντας παράλληλα τα διεθνή πρότυπα στα πεδία της εργασίας, του περιβάλλοντος και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· θεωρεί εξάλλου ότι πρέπει να αποφευχθούν πρακτικές που θα εισάγουν διακρίσεις έναντι των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, μεταξύ των άλλων και στον καίριο τομέα των δημόσιων συμβάσεων, και καλεί την ΕΕ να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των ΜΜΕ από την ΕΕ και αντίστοιχων επιχειρήσεων της Κεντρικής Ασίας·

34.

υποστηρίζει τη σταθερότερη ενσωμάτωση των χωρών της Κεντρικής Ασίας στην παγκόσμια οικονομία, ιδιαίτερα μέσω της διεθνούς συνεργασίας με τον ΠΟΕ και της προσχώρησης στον οργανισμό αυτό· πιστεύει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις προς μια οικονομία της αγοράς και η ένταξη στον ΠΟΕ είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη των χωρών της περιοχής, αλλά θα διευκολύνουν επίσης την ενσωμάτωσή τους στην παγκόσμια οικονομία·

35.

υπογραμμίζει ότι η διεθνής οικονομική ενοποίηση και η περιφερειακή οικονομική συνεργασία αποτελούν συμπληρωματικές προσεγγίσεις και θα πρέπει επομένως να επιδιωχθούν ουσιαστικά στην Κεντρική Ασία·

36.

έχει επίγνωση του γεγονότος ότι η περιφερειακή ενοποίηση των χωρών της Κεντρικής Ασίας δεν έχει σημειώσει πρόοδο· καλεί την Επιτροπή να σχεδιάσει διαφοροποιημένες εμπορικές στρατηγικές για κάθε μια από τις πέντε χώρες της Κεντρικής Ασίας, σύμφωνα με τις ειδικές ανάγκες τους, και να προωθήσει την ενδοπεριφερειακή ενοποίηση·

37.

υπογραμμίζει τη σημασία που έχει για την ΕΕ η διαφοροποίηση του εφοδιασμού σε ενέργεια και πρώτες ύλες, ιδίως σε σπάνιες γαίες και, για την Κεντρική Ασία, η εξεύρεση εξαγωγικών αγορών και η απόκτηση τεχνολογιών και τεχνογνωσίας· θεωρεί ύψιστης σημασίας να περιλαμβάνονται στα σχέδια ενεργειακής συνεργασίας συμφωνίες μακροπρόθεσμου εφοδιασμού, οι οποίες να διέπονται από τις αρχές της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της «πρωτοβουλίας για τη διαφάνεια στην εξορυκτική βιομηχανία» (EITI)· ζητεί την προώθηση της ΕΙΤΙ και άλλων παρόμοιων πρωτοβουλιών από την ΕΕ σε όλα τα κράτη της περιοχής που διαθέτουν σημαντικούς ορυκτούς πόρους·

38.

υπογραμμίζει τη σημασία της ενέργειας στις σχέσεις με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, δεδομένου ότι αυτή αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τα κράτη της περιοχής και δυνητικό παράγοντα ενεργειακής ασφάλειας για την ΕΕ·

39.

ζητεί από την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να συνεχίσουν να υποστηρίζουν ενεργειακά έργα και να προωθήσουν την ενημέρωση για σημαντικούς στόχους όπως ο διάδρομος της Κασπίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή όλων των χωρών της Κεντρικής Ασίας στην Πρωτοβουλία του Μπακού·

40.

αναγνωρίζει τη σημασία της ενεργειακής συνεργασίας με το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν, που είναι επωφελής τόσο για τα δύο προαναφερθέντα κράτη όσο και για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης· εκφράζει, συνεπώς, την ικανοποίησή του για την υπογραφή των μνημονίων κατανόησης με το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν, που αφορούν την προμήθεια φυσικού αερίου, καθώς και τα βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί για την ανάπτυξη του Νότιου Διαδρόμου, ιδιαίτερα με το σχέδιο Nabucco· επισημαίνει, ωστόσο, ότι το Τουρκμενιστάν δεν αποτελεί ακόμη μέλος της πρωτοβουλίας για τη διαφάνεια στις εξορυκτικές βιομηχανίες (ΕΙΤΙ)· τονίζει και πάλι την ανάγκη προώθησης μεγαλύτερης διαφάνειας όσον αφορά το εισόδημα από φυσικούς πόρους· προτρέπει, αντίστοιχα, την ΕΕ, στο πλαίσιο του διαλόγου για την ενεργειακή πολιτική, να υποστηρίξει τη συμμετοχή του Τουρκμενιστάν στην ΕΙΤΙ, ώστε να συμπεριλάβει πτυχές χρηστής διακυβέρνησης στον ενεργειακό προγραμματισμό της ΕΕ·

41.

δεδομένων της συχνής έλλειψης ηλεκτρικού ρεύματος στην Κεντρική Ασία, υπογραμμίζει τις δυνατότητες για περιφερειακή συνεργασία, μεταξύ άλλων και στον πολλά υποσχόμενο τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· ζητεί από την ΕΕ να προσφέρει πολιτική υποστήριξη και τεχνική βοήθεια για πρωτοβουλίες στον συγκεκριμένο τομέα·

42.

επισημαίνει με ανησυχία τις αρνητικές συνέπειες που είχε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση για την Κεντρική Ασία, και τα αυξανόμενα επίπεδα φτώχειας στην περιοχή· θεωρεί ότι ο δρόμος προς έναν υγιή κοινωνικό και πολιτικό βίο συνδέεται με την οικονομική ευημερία, και ότι η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει την ανάπτυξη των οικονομιών της Κεντρικής Ασίας ως βασικό μέρος της στρατηγικής της για την περιοχή· ζητεί την ενίσχυση της υποστήριξης για προγράμματα ανακούφισης από τη φτώχεια, και επισημαίνει τη σημασία των επενδύσεων της ΕΤΕπ·

43.

υπογραμμίζει τον μη ισόρροπο χαρακτήρα ορισμένων οικονομιών της Κεντρικής Ασίας, που συχνά εξαρτώνται σε υπερβολικό βαθμό από τους φυσικούς πόρους, και θεωρεί ότι η διαφοροποίηση αποτελεί μείζονα μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο στόχο στην περιοχή· επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό τη σημασία του προγράμματος επενδύσεων για την Κεντρική Ασία και ζητεί την εφαρμογή του και στις πέντε χώρες της περιοχής·

44.

θεωρεί ότι η διασφάλιση συνεπούς και εκτεταμένης επανεπένδυσης των εθνικών εσόδων από φυσικούς πόρους έχει καθοριστική σημασία για τη βιώσιμη ανάπτυξη και για την επίτευξη εκτεταμένης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης·

45.

θεωρεί ύψιστης σημασίας τη μεταρρύθμιση του αγροτικού τομέα με στόχους, ιδίως, την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας, τη διαφοροποίηση της παραγωγής, τη διασφάλιση βιώσιμης διαχείρισης των σπόρων και τη μείωση της εξάρτησης από την παραγωγή βαμβακιού εις βάρος άλλων καλλιεργειών· υπογραμμίζει, ακόμα, την ανάγκη να εφαρμοστούν σύγχρονες μέθοδοι και τεχνικές διαχείρισης του νερού, διατήρησης των υδάτινων πόρων και άρδευσης, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί· ζητεί από τις κυβερνήσεις των χωρών της Κεντρικής Ασίας να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην διαδικασία αυτή·

46.

επισημαίνει ότι η έλλειψη ενέργειας (π.χ. για θέρμανση και ηλεκτρισμό) επιδεινώνει την κατάσταση των φτωχών στις χώρες της Κεντρικής Ασίας· παροτρύνει την ΕΕ να αναβαθμίσει, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της όσον αφορά την αλλαγή του κλίματος, τη συνδρομή της με την ανάπτυξη μιας βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής, μεταξύ άλλων και μέσω της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

47.

τονίζει ότι το ζήτημα του νερού στην περιοχή παραμένει μια από τις κύριες πηγές έντασης και ενδεχόμενων αντιπαραθέσεων και υπογραμμίζει τη σημασία μιας περιφερειακής προσέγγισης στην προστασία και την ορθή διαχείριση των κοινών υδάτινων πόρων· σημειώνει ειδικότερα ότι τα έργα υδροηλεκτρικής ενέργειας και ύδρευσης στην Κιργιζία και το Τατζικιστάν, που βρίσκονται στην αρχή των υδάτινων ρευμάτων, έχουν οδηγήσει σε αύξηση των περιφερειακών εντάσεων με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας που βρίσκονται στη συνέχεια των ρευμάτων αυτών· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τις χώρες της περιοχής που δεν το έχουν πράξει ακόμα, να υπογράψουν και να κυρώσουν χωρίς καθυστέρηση τις συμβάσεις του Espoo και του Århus και να προωθήσουν την εμπλοκή τοπικών παραγόντων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

48.

επισημαίνει την ανάγκη δημιουργίας ενός αξιόπιστου και αποτελεσματικού μόνιμου δικτύου στο πλαίσιο του οποίου οι χώρες στον άνω και τον κάτω ρου των υδάτινων ρευμάτων θα μπορούν να συζητούν και να αποφασίζουν μαζί τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση και την επίλυση των σχετικών με το νερό προβλημάτων της περιοχής·

49.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξημένη παρουσία των ευρωπαϊκών αναπτυξιακών τραπεζών στην περιοχή και, ιδίως, για την διεύρυνση της εντολής της ΕΤΕπ για την Κεντρική Ασία, με έμφαση στα σχετικά με το περιβάλλον και το νερό προβλήματα· καλεί τις αναπτυξιακές τράπεζες να τηρούν τις αρχές που καθιέρωσε η ΕΤΑΑ, απέχοντας από την υποστήριξη κρατικών επιχειρήσεων σε χώρες όπου σημειώνονται συστηματικές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων·

50.

ζητεί από την ΕΕ, με δεδομένη την έλλειψη νερού στην περιοχή, να ενισχύσει τη βοήθειά της στον τομέα της διαχείρισης των υδάτων στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της ΕΕ για το περιβάλλον και το νερό και να διερευνήσει, ως έναν τρόπο αντιμετώπισης της έλλειψης ενέργειας στα κράτη που βρίσκονται στο άνω μέρος του ρου, περαιτέρω επιλογές για ηλιακή και αιολική ενέργεια, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει τις αγροτικές κοινότητες σε μικρή κλίμακα· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι, μέχρι σήμερα, το σχέδιο διαχείρισης των υδάτων που εκπόνησε ΕΕ έχει επικεντρωθεί κυρίως στην ποιότητα των υδάτων, κάτι που είναι μεν σημαντικό αλλά λιγότερο σημαντικό για την κατάσταση στην Κεντρική Ασία σε σχέση με το ζήτημα της κατανομής των υδάτινων πόρων·

51.

πιστεύει ότι η εμπειρογνωμοσύνη της όσον αφορά τη διαχείριση υπερεθνικών υδάτινων πόρων και η τρέχουσα συμμετοχή της σε έργα διμερούς συνεργασίας με στόχο τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων διαχείρισης υδάτων και πολυμερούς συνεργασίας στο περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης υδάτων και το διεθνές ταμείο για την Αράλη δίνουν στην ΕΕ την ευκαιρία να διαμορφώσει μια εικόνα μεσολαβητή στις προσπάθειες μοιράσματος των υδάτινων πόρων μεταξύ των χωρών που βρίσκονται στην άνω και εκείνων που βρίσκονται στην κάτω πλευρά του ρου των υδάτινων ρευμάτων (περιλαμβανομένου του βόρειου Αφγανιστάν), και να προωθήσει τη θέσπιση μιας βιώσιμης και συνεργατικής τάξης όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, διεκδικώντας έτσι έναν ρόλο που κανένας άλλος διεθνής παράγοντας δεν είναι πρόθυμος ή σε θέση να αναλάβει, παρά τις εκκλήσεις των ενδιαφερομένων χωρών·

52.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την εφαρμογή της Αποπυρηνικοποιημένης Ζώνης της Κεντρικής Ασίας από τις πέντε δημοκρατίες της περιοχής· πιστεύει ότι η Συνθήκη αυτή, η οποία περιλαμβάνει ρητή δέσμευση για πυρηνικό αφοπλισμό από χώρες που είχαν προηγουμένως στο έδαφός τους πυρηνικά όπλα και έχουν γείτονες με πυρηνικά όπλα, συμβάλλει σημαντικά στις προσπάθειες για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα και αποτελεί ισχυρό παράδειγμα συνεργασίας για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων·

53.

αναγνωρίζει ότι η στέρηση βασικών δικαιωμάτων και ευκαιριών, ως αποτέλεσμα της έλλειψης δημοκρατίας και κράτους δικαίου, μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις ανασφάλειας·

54.

επαναλαμβάνει την υποστήριξή του σε ενέργειες που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, που είναι ο μόνος τρόπος να επιλυθούν τα πολυάριθμα διασυνοριακά προβλήματα ασφάλειας, διαχείρισης των πόρων, εθνοτήτων, περιβάλλοντος και ανάπτυξης, και να αντιμετωπιστούν η τρομοκρατία και οι βίαιες εκδηλώσεις θρησκευτικού εξτρεμισμού στις χώρες αυτές· υποστηρίζει τη συνέχιση και την εμβάθυνση των προγραμμάτων BOMCA, για τη διαχείριση συνόρων, και CADAP, για την καταπολέμηση των ναρκωτικών·

55.

τονίζει ότι τα προγράμματα BOMCA και CADAP δεν χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του μέσου σταθερότητας, αλλά στο πλαίσιο του DCI· επισημαίνει ότι, δεδομένου ότι το μέσο σταθερότητας είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ευέλικτο και να ανταποκρίνεται σε βραχυπρόθεσμες κρίσεις, ασχολούμενο παράλληλα με τις μακροπρόθεσμες διαπεριφερειακές προκλήσεις ασφαλείας, είναι λογικό τα προγράμματα αυτά να τεθούν υπό την αιγίδα του·

56.

υπογραμμίζει ότι η περιφερειακή ασφάλεια είναι προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και των άλλων παραγόντων της περιοχής, και ειδικότερα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Κίνας και των ΗΠΑ, που ανησυχούν για την αυξανόμενη αστάθεια και τη ριζοσπαστικοποίηση στην περιοχή καθώς και για την ευκολία λαθραίας διάβασης των συνόρων με το Αφγανιστάν και το συνακόλουθο λαθρεμπόριο ναρκωτικών·

57.

σημειώνει την προσχώρηση του Καζακστάν στην τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία και ελπίζει ότι η ανάπτυξη του φορέα αυτού δεν θα δημιουργήσει εμπόδια στην περιφερειακή συνεργασία, ούτε θα δυσχεράνει την περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων με την ΕΕ·

58.

υπογραμμίζει ότι η διαρθρωτική συμπερίληψη του Αφγανιστάν στην τομεακή συνεργασία, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαχείριση της ασφάλειας και των συνόρων, την ανθρώπινη ασφάλεια και τη διαχείριση των υδάτων, έχει καθοριστική σημασία για τη διασφάλιση σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή· ζητεί την εντατικοποίηση της διασυνοριακής συνεργασίας με το Αφγανιστάν και υπογραμμίζει την ανάγκη για συνοχή μεταξύ της προσέγγισης της ΕΕ αναφορικά με το Αφγανιστάν και της στρατηγικής της για την Κεντρική Ασία, ιδιαίτερα σε σχέση με τα προγράμματα που αφορούν τις μεταφορές, την ενέργεια, το εμπόριο και την ανάπτυξη·

59.

ζητεί από την ΕΕ να επικεντρώσει τη βοήθεια της στα προβλήματα της καταπολέμησης των ναρκωτικών και του εμπορίου ανθρώπων, που βρίσκονται μεταξύ των κύριων πηγών αστάθειας στην Κεντρική Ασία και μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο των προσπαθειών της ΕΕ· επισημαίνει με ανησυχία την εξάπλωση του προβλήματος αυτού σε όλη την περιοχή, και ζητεί να προταθούν και να προωθηθούν από την ΕΕ σχετικά μέτρα σε διασυνοριακό επίπεδο· υποστηρίζει την οργάνωση φόρουμ για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας σε σχέση με τα ναρκωτικά στην Κεντρική Ασία·

60.

εκφράζει την ανησυχία του για τη διττή διάσταση του ζητήματος της ανόδου των φονταμενταλιστικών απόψεων και κινημάτων, ως δευτερογενούς επίπτωσης από την κατάσταση στο Αφγανιστάν αλλά και ως αντίδρασης στις προβληματικές επιδόσεις των κυβερνήσεων της περιοχής σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατίας· παρατηρεί ότι ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας είναι σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία·

61.

ζητεί να τεθεί στις πολιτικές ημερήσιες διατάξεις των συνεδριάσεων με ηγέτες της Κεντρικής Ασίας το θέμα της στήριξης στη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφαλείας στις χώρες της Κεντρικής Ασίας και παροτρύνει να διερευνηθούν πεδία της μεταρρύθμισης του τομέα της ασφαλείας που θα μπορούσαν να υποστηριχθούν στην περιοχή, παράλληλα με το υφιστάμενο έργο στους τομείς του κράτους δικαίου και της διαχείρισης των συνόρων·

62.

υπογραμμίζει την ανάγκη οι αποστολές του ΟΑΣΕ και του ΟΗΕ να μπορούν να δραστηριοποιούνται ελεύθερα στα εδάφη των εν λόγω χωρών, δεδομένου ότι οι οργανισμοί αυτοί έχουν καίρια σημασία για την παροχή της ιδιαίτερα αναγκαίας βοήθειας στη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας·

63.

τονίζει ότι οι παρακάτω ειδικές παράγραφοι για κάθε χώρα καταγράφουν ορισμένα σημαντικά και επείγοντα ζητήματα, αλλά δεν φιλοδοξούν να προσφέρουν μια διεξοδική ανάλυση για την κατάσταση στις χώρες αυτές·

64.

καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο να συνεχίσει την πίεση προς τις αρχές του Καζακστάν ώστε να εκπληρώσουν όλες τις υποσχέσεις τους όσον αφορά τη βελτίωση των εκλογικών διαδικασιών και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, όπως είχαν ανακοινώσει το 2010, όταν το Καζακστάν επρόκειτο να αναλάβει την προεδρία του ΟΑΣΕ, σε συμμόρφωση προς τις στοιχειώδεις δεσμεύσεις των κρατών μελών του ΟΑΣΕ και προς το «εθνικό σχέδιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα» που ενέκρινε η κυβέρνηση του Καζακστάν το 2009·

65.

καλεί τις αρχές του Καζακστάν να τηρήσουν τις διεθνείς υποχρεώσεις και δεσμεύσεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένων όσων ανελήφθησαν στο πλαίσιο της ανθρώπινης διάστασης του ΟΑΣΕ·

66.

εκφράζει ικανοποίηση για την επιθυμία του Καζακστάν για στενότερες και αναβαθμισμένες σχέσεις με την ΕΕ και για την πρόσφατη έναρξη των διαπραγματεύσεων για μια νέα και βελτιωμένη ΣΕΣΣ, και τονίζει ότι η οικονομική συνεργασία θα πρέπει να συμβαδίζει με την πολιτική συνεργασία και να βασίζεται στην πολιτική βούληση για την υπεράσπιση κοινών αξιών· αναμένει, στο πλαίσιο αυτό, την πραγματοποίηση ορατής προόδου στα πεδία της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, καθώς και βελτιώσεις στην εκλογική διαδικασία των προσεχών κοινοβουλευτικών εκλογών, το 2012·

67.

εκφράζει τη λύπη του για την πρόσφατη μεταβίβαση της αρμοδιότητας εποπτείας των σωφρονιστικών καταστημάτων από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Υπουργείο Εσωτερικών και καλεί την Κυβέρνηση του Καζακστάν να εντείνει τις προσπάθειές της για την πρόληψη και επανόρθωση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης, σκληρής και εξευτελιστικής μεταχείρισης·

68.

ενθαρρύνει το Καζακστάν να επιδείξει την ανανεωμένη δέσμευσή του σε σχέση με την Πρωτοβουλία για τη Διαφάνεια στις Εξορυκτικές Βιομηχανίες (EITI) αίροντας όλα τα νομικά ή κανονιστικά εμπόδια για την επιτυχή υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας·

69.

επαινεί την Κιργιζία για τις προσπάθειές της όσον αφορά την υλοποίηση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και την μεταστροφή προς ένα γνήσια πολυκομματικό σύστημα· ελπίζει πως θα επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος κατά τη διεξαγωγή των προσεχών προεδρικών εκλογών που έχουν προγραμματισθεί για αργότερα φέτος· τονίζει ότι χρειάζονται συνεχείς προσπάθειες για την ανάπτυξη μιας πλήρως λειτουργικής δημοκρατίας και, επισημαίνοντας ότι η Κιργιζία είναι μία από τις πιλοτικές χώρες για τη στήριξη της ΕΕ στη δημοκρατία, ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από την ΕΕ να βοηθήσει τις αρχές της Κιργιζίας στο πεδίο της συγκρότησης θεσμών και της εδραίωσης των δημοκρατικών πρακτικών, καθώς και στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της διείσδυσης του οργανωμένου εγκλήματος στη δημόσια διοίκηση της Κιργιζίας·

70.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της κυβέρνησης της Κιργιζίας να συγκροτήσει μια ειδική επιτροπή για την εφαρμογή και την παρακολούθηση των συστάσεων της ανεξάρτητης διεθνούς επιτροπής για τη διερεύνηση των γεγονότων του Ιουνίου του 2010 στη νότια Κιργιζία και καλεί τις αρχές της χώρας να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για τη χαλάρωση της διεθνοτικής έντασης, τον περιορισμό του τοπικιστικού εθνικισμού, τη σταθεροποίηση της κατάστασης και την προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου και του σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, καθώς και για την καταπολέμηση των κάθε μορφής διακρίσεων, μεταξύ άλλων με τη θεσμοθέτηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων των δικαστικών και αστυνομικών αρχών ως προαπαιτούμενο για την πρόληψη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως είναι τα βασανιστήρια και άλλων μορφών κατάχρησης εξουσίας από την αστυνομία· καλεί την ΕΕ να σχεδιάσει και να εφαρμόσει, μαζί με τις αρχές της Κιργιζίας και με ΜΚΟ, ενωσιακά προγράμματα βοήθειας με στόχο την πρόληψη των συγκρούσεων, τη συμφιλίωση και την αποφυγή της ατιμωρησίας·

71.

εκφράζει την ανησυχία του για την αναποτελεσματικότητα της αναπτυξιακής βοήθειας της ΕΕ στη χώρα αυτήν, εξαιτίας της μεγάλης διαφθοράς, της επιρροής του οργανωμένου εγκλήματος στη διακυβέρνηση και του υποβόσκοντος περιφερειακού κατακερματισμού που τροφοδοτείται από τις δυσχερέστατες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες· ζητεί, συνεπώς, να εφαρμοστεί μια εναλλακτική προσέγγιση που θα βασίζεται στην ανθρώπινη ασφάλεια, μέσω εναλλακτικών διαύλων βοήθειας·

72.

εκφράζει την ανησυχία του για τις μαρτυρίες για βασανιστήρια κατά την κράτηση και για τη συνεχιζόμενη έλλειψη πρόσβασης παρατηρητών της κοινωνίας των πολιτών στα κρατητήρια· ζητεί να επιτραπεί στην ICRC και σε διεθνείς παρατηρητές η πρόσβαση στα σωφρονιστικά ιδρύματα ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια και η εποπτεία·

73.

συνιστά στην κυβέρνηση του Τατζικιστάν να θέσει ως στόχο την επίτευξη προόδου στους προαναφερθέντες τομείς, έτσι ώστε να καταστούν δυνατές μεγάλες και συνεχείς βελτιώσεις στην κατάταξη της χώρας από πλευράς διαφάνειας, διακυβέρνησης και άλλων σχετικών δεικτών που καταρτίζονται από διεθνείς οργανισμούς, και ζητεί να τεθούν αυστηροί όροι για τη βοήθεια της ΕΕ μέσω κρατικών δομών·

74.

καλεί την ΕΕ να προωθήσει και να συνδράμει, μέσω μελετών σκοπιμότητας, τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης και, όπου είναι αναγκαίο, κατάλληλων δανείων της ΕΤΕπ, την ανάπτυξη μικρής κλίμακας υδροηλεκτρικών εργοστασίων κατά μήκος των ποταμών, καθώς και την εκμετάλλευση εναλλακτικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

75.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νομοθεσία που εγκρίθηκε στο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό πεδίο, αλλά τονίζει ότι πρέπει να ακολουθήσουν διεξοδικά μέτρα εφαρμογής· προτρέπει, στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο και την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο να ενθαρρύνουν τις αρχές του Τουρκμενιστάν ώστε να εφαρμόσουν πλήρως τη νέα νομοθεσία και να συνδεθούν πιο δραστήρια με διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς·

76.

ζητεί να εκπληρωθούν στο ακέραιο οι προϋποθέσεις που έθεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2008 και, συγκεκριμένα, η πλήρης και ανεμπόδιστη πρόσβαση για τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, η απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων και των κρατουμένων συνείδησης, η κατάργηση όλων των κρατικών εμποδίων στα ταξίδια και η δυνατότητα να λειτουργούν ΜΚΟ στη χώρα· θεωρεί ότι οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να εκπληρωθούν έτσι ώστε το Τουρκμενιστάν να συμμορφωθεί με τις διεθνείς πράξεις που έχει κυρώσει·

77.

εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία διότι οι αρχές της χώρας εφαρμόζουν συστηματικά κατασταλτικές πολιτικές εναντίον κάθε μορφής αντιπολίτευσης, ανεξάρτητων ΜΚΟ και αγωνιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· θεωρεί ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι ο διάλογος με την κοινωνία των πολιτών του Τουρκμενιστάν αποδείχτηκε αδύνατος·

78.

σημειώνει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Οκτωβρίου 2009, με τα οποία τέθηκε τέρμα στις κυρώσεις εις βάρος του Ουζμπεκιστάν και επιβεβαιώθηκε η πρόθεση της ΕΕ να ενισχύσει ολόπλευρα τις σχέσεις της με τη χώρα αυτήν· υπενθυμίζει ότι ο βαθμός της ενίσχυσης των σχέσεων εξαρτάται από την πρόοδο του Ουζμπεκιστάν στα πεδία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του εκδημοκρατισμού και του κράτους δικαίου και της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου ναρκωτικών, και ζητεί από το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να διαμορφώσουν μια πολιτική σύμφωνα με την οποία η ΕΕ θα τηρεί κριτική στάση, θα θέτει προϋποθέσεις και θα δείχνει συνοχή στη συμπεριφορά της απέναντι στο Ουζμπεκιστάν·

79.

επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τη χρήση της αναγκαστικής παιδικής εργασίας, ιδίως στον τομέα της γεωργίας· λαμβάνει υπό σημείωση τις ανησυχίες που εκφράστηκαν από τον ΔΟΕ, εκπροσώπους των εργαζομένων, των εργοδοτών και ΜΚΟ για τη συνεχιζόμενη και επιτρεπόμενη από το κράτος χρήση αναγκαστικής παιδικής εργασίας στον κλάδο του βαμβακιού στο Ουζμπεκιστάν· καλεί τις αρχές του Ουζμπεκιστάν να συνεργαστούν με τον ΔΟΕ και να του παράσχουν ανεμπόδιστη πρόσβαση για την επιτόπου παρακολούθηση της συγκομιδής βαμβακιού και να αναπτύξουν, να εφαρμόσουν και να εποπτεύουν αποτελεσματικά πολιτικές για την οριστική εξάλειψη της αναγκαστικής παιδικής εργασίας· καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει την κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν στις προσπάθειές της σε αυτόν τον τομέα·

80.

εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την πρόσφατη απόφαση των αρχών του Ουζμπεκιστάν να κλείσουν το γραφείο της οργάνωσης Human Rights Watch στην Τασκένδη, υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις τους απέναντι στον ΟΑΣΕ και τις καλεί να επιτρέψουν την ανεμπόδιστη εγκατάσταση και λειτουργία εθνικών και διεθνών ΜΚΟ σε όλη τη χώρα·

81.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, στην ΕΥΕΔ, στον Ειδικό Αντιπρόσωπο της ΕΕ για την Κεντρική Ασία και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια του Καζακστάν, της Κιργιζίας, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν και του Ουζμπεκιστάν.