52011DC0081

[pic] | ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ |

Βρυξέλλες, 18.2.2011

COM(2011) 81 τελικό

ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με την πρόοδο της Βουλγαρίας στο πλαίσιο του μηχανισμού συνεργασίας και ελέγχου

ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

σχετικά με την πρόοδο της Βουλγαρίας στο πλαίσιο του μηχανισμού συνεργασίας και ελέγχου

1. Εισαγωγή

Κατά την προσχώρηση της Βουλγαρίας στην ΕΕ, την 1η Ιανουαρίου 2007, θεσπίστηκε μηχανισμός συνεργασίας και ελέγχου (εφεξής ΜΣΕ)[1] με στόχο, αφενός, την παροχή βοήθειας στη Βουλγαρία για την αποκατάσταση ορισμένων αδυναμιών στους τομείς της δικαστικής μεταρρύθμισης, της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος και, αφετέρου, την παρακολούθηση της προόδου που σημειώνεται σε αυτούς τους τομείς με περιοδικές εκθέσεις.

Η παρούσα αποτελεί ενδιάμεση έκθεση η οποία παρέχει τεχνική ενημέρωση για τις σημαντικές εξελίξεις που σημειώθηκαν κατά το τελευταίο εξάμηνο στη Βουλγαρία στο πλαίσιο του ΜΣΕ. Εστιάζεται στην απάντηση της Βουλγαρίας στις συστάσεις της Επιτροπής και δεν περιλαμβάνει πλήρη αξιολόγηση της επιτευχθείσας προόδου. Η ενημέρωση περιορίζεται σε μέτρα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή που αναμένονται να ολοκληρωθούν σύντομα.

Η τελευταία έκθεση προόδου που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 20 Ιουλίου 2010 και οι συστάσεις που περιλαμβάνονται σ' αυτή εξακολουθούν να αποτελούν το σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση της προόδου που έχει επιτευχθεί σε σχέση με τους στόχους αναφοράς και τον προσδιορισμό των προκλήσεων που εξακολουθούν να υφίστανται. Η Επιτροπή θα προβεί στην επόμενη αξιολόγησή της το καλοκαίρι του 2011.

2. Δικαστική μεταρρύθμιση και καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος: Περίληψη των εξελίξεων

Μετά την τελευταία έκθεση της Επιτροπής, η Βουλγαρία συνέχισε τη νομική μεταρρύθμιση και ενέκρινε σημαντικές τροποποιήσεις του Νόμου για το Δικαστικό Σύστημα. Οι τροποποιήσεις αυτές παρέχουν τη νομική βάση για την περαιτέρω εφαρμογή της στρατηγικής για τη δικαστική μεταρρύθμιση, την ενίσχυση των εξουσιών λογοδοσίας και διαχείρισης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου και τη βελτίωση του συστήματος διορισμών, επαγγελματικής κατάρτισης, αξιολόγησης και προαγωγών του δικαστικού σώματος. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο παρουσίασε βελτιωμένο απολογισμό του πειθαρχικού του έργου. Ωστόσο, σε μια σημαντική απόφαση διορισμού το Συμβούλιο δεν επέδειξε την αναγκαία προσήλωση στη λογοδοσία και στη διαφάνεια.

Κατά τους τελευταίους έξι μήνες, η Βουλγαρία αποφάσισε να θεσπίσει ειδικό δικαστήριο για υποθέσεις που σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα. Συνεχίστηκε η διαρθρωτική μεταρρύθμιση του Οργανισμού Τελωνείων και εγκαινιάστηκε φιλόδοξο σχέδιο καταπολέμησης της διαφθοράς. Επίσης, η Βουλγαρία ενέκρινε τροποποιήσεις για την ενίσχυση του νόμου για τη σύγκρουση συμφερόντων, ο οποίος καθιερώνει ανεξάρτητο φορέα για τον προορατικό εντοπισμό και την επιβολή κυρώσεων σε υποθέσεις σύγκρουσης συμφερόντων.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου, καταγράφηκε στα δικαστήρια αυξημένος αριθμός απαγγελιών κατηγοριών και καταδικαστικών αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο.

3. Προοπτικές

Μετά την τελευταία αξιολόγηση της Επιτροπής, η Βουλγαρία εξακολούθησε να δεσμεύεται ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει τη στρατηγική της για τη δικαστική μεταρρύθμιση μέσω λεπτομερούς σχεδίου δράσης .

Η Βουλγαρία για να διατηρήσει τη δυναμική των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να συνεχίσει να εστιάζει στην εθνική στρατηγική για τη δικαστική μεταρρύθμιση και να επιδιώκει μια πλήρη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και της αστυνομίας. Αυτό απαιτεί βήματα για την περαιτέρω βελτίωση της δικαστικής πρακτικής και τη συνεχή βελτίωση του τρόπου διάρθρωσης, διαχείρισης και συνεργασίας του δικαστικού σώματος, της αστυνομίας και άλλων αρχών που διενεργούν έρευνες.

Μέχρι την επόμενη αξιολόγηση της Επιτροπής το καλοκαίρι του 2011, η Βουλγαρία θα πρέπει επίσης να επικεντρωθεί στην έκδοση αποτελεσματικού νόμου για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, στη θέσπιση φορέα για τον εντοπισμό και την επιβολή κυρώσεων σε υποθέσεις σύγκρουσης συμφερόντων και στον απολογισμό της για περιπτώσεις διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος.

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τη Βουλγαρία στην προσπάθεια αυτή, και έως το καλοκαίρι του 2011 θα έχει εκδώσει την επόμενη εμπεριστατωμένη αξιολόγηση της προόδου.

4. Ενημέρωση για την ισχύουσα κατάσταση

Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος

Στις 22 Δεκεμβρίου 2010, σε απάντηση στις συστάσεις της Επιτροπής, το Κοινοβούλιο της Βουλγαρίας ενέκρινε τροποποιήσεις του Νόμου για το Δικαστικό Σύστημα (ΝΔΣ), που βελτιώνουν την εσωτερική διαχείριση του δικαστικού σώματος και ενισχύουν το ρόλο του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου (ΑΔΣ).[2] Οι τροποποιήσεις προτείνουν νέες διαδικασίες για τους διορισμούς και τις αξιολογήσεις, ενισχύουν την κατάρτιση και την ακεραιότητα και δημιουργούν νέα δικαιώματα και υποχρεώσεις του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου όσον αφορά την αξιολόγηση του φόρτου εργασίας και την ανακατανομή του προσωπικού. Οι τροποποιήσεις εισάγουν λειτουργικό διαχωρισμό μεταξύ των αξιολογήσεων των εισαγγελέων και των δικαστών καθώς και αποκεντρωμένο σύστημα αξιολόγησης. Κατά τις αξιολογήσεις θα λαμβάνεται υπόψη η ακεραιότητα κατά τη διάρκεια όλης της σταδιοδρομίας των δικαστικών. Η εποπτεία και οι κατευθυντήριες γραμμές του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου καθώς και ο ενεργός ρόλος των διοικητικών προϊσταμένων θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη ομοιόμορφης εφαρμογής των κριτηρίων αξιολόγησης. Στο ΑΔΣ παραχωρήθηκαν συμπληρωματικές εξουσίες όσον αφορά την αξιολόγηση του φόρτου εργασίας των δικαστηρίων, τη λήψη αποφάσεων για το καθεστώς του προσωπικού των δικαστηρίων, το κλείσιμο και την εγκαινίαση νέων δικαστηρίων και την προσαρμογή των τομέων δικαιοδοσίας. Ειδικές διατάξεις αποβλέπουν στη βελτίωση της διαφάνειας και στην προστασία έναντι της σύγκρουσης συμφερόντων κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του ΑΔΣ. Το Εθνικό Ινστιτούτο Δικαιοσύνης ενέκρινε διετές πρόγραμμα κατάρτισης δικαστικών το οποίο βασίζεται στις προτεραιότητες και τους στόχους της στρατηγικής της Βουλγαρίας για τη δικαστική μεταρρύθμιση.

Οι εργασίες για τον νέο Ποινικό Κώδικα , που θεωρείται απαραίτητος για την πλήρη μεταρρύθμιση της πολιτικής στον ποινικό τομέα, συνεχίστηκαν με διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους σχετικά με το σχέδιο βασικών διατάξεων. Το τελικό σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα αναμένεται στα τέλη του 2011.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών επιβλήθηκαν περαιτέρω πειθαρχικές κυρώσεις κατά δικαστικών που εμπλέκονται σε σημαντικές υποθέσεις αθέμιτης χρήσης επιρροής έναντι ανταλλάγματος και διαφθοράς στο δικαστικό σώμα. Ως συνέχεια υπόθεσης που αφορά αθέμιτη χρήση επιρροής έναντι ανταλλάγματος στο δικαστικό σώμα, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε να αποκλείσει από το δικαστικό σώμα άλλο ένα πρώην μέλος του ΑΔΣ. Ως συνέχεια μιας άλλης υπόθεσης που αφορά αθέμιτη χρήση επιρροής έναντι ανταλλάγματος στην αγορά ακινήτων, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε να απολύσει Πρόεδρο δευτεροβάθμιου δικαστηρίου λόγω της «ζημίας που προκάλεσε στην εικόνα του δικαστικού σώματος» ενώ εκκρεμούν άλλες τέσσερις πειθαρχικές υποθέσεις. Η Εισαγγελία δεν έχει ασκήσει ποινικές διώξεις κατά οποιουδήποτε δικαστικού εμπλεκόμενου σε αυτές τις υποθέσεις.

Ο διορισμός του Προέδρου του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου τον Νοέμβριο, προκάλεσε την ανησυχία των πολιτών όσον αφορά τη λογοδοσία και τη διαφάνεια των διορισμών ανώτερων δικαστών. Η μεταρρύθμιση των διορισμών στο δικαστικό σώμα, που προβλέπεται στις πρόσφατες τροποποιήσεις του Νόμου για το Δικαστικό Σύστημα, απαιτεί την κατηγορηματική δέσμευση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου ότι θα εγγυάται την ανεξαρτησία και την ποιότητα των διορισμών.

Δεν έχει ακόμα επιτευχθεί η συστηματική δημοσίευση των δικαστικών αποφάσεων . Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στην αιτιολόγηση των δικαστικών αποφάσεων· αυτό αφορά ιδίως σημαντικές υποθέσεις.

Μια προσωρινή έκδοση του ενοποιημένου συστήματος ποινικών πληροφοριών εφαρμόζεται στο Γραφείο του Εισαγγελέα του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Θα χρησιμοποιηθούν κονδύλια της ΕΕ για την επέκταση του συστήματος ώστε αυτό να καλύπτει όλα τα εισαγγελικά γραφεία, τα δικαστήρια και την αστυνομία.

Η Επιθεώρηση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου συνέχισε να διενεργεί θεματικούς και προγραμματισμένους ελέγχους ενόψει της ολοκλήρωσης της εξέτασης των δικαστικών οργάνων και στις πέντε περιφέρειες των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων. Θεσπίστηκε σύστημα επιθεωρήσεων, συστάσεων και ελέγχων παρακολούθησης, ενώ καθιερώθηκε ο στενός συντονισμός μεταξύ της Επιθεώρησης και του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου σε πειθαρχικές υποθέσεις. Συνολικά, η πειθαρχία που επιτεύχθηκε με τις επιθεωρήσεις επέφερε αποτελέσματα όσον αφορά την ταχύτητα, τη διαφάνεια και την ευθυγράμμιση της πρακτικής. Η περισσότερο στοχοθετημένη συμβολή της Επιθεώρησης στην αντιμετώπιση των συστηματικών αδυναμιών της δικαστικής πρακτικής, ιδίως στις υποθέσεις υψηλού επιπέδου, και στην ενημέρωση για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, παραμένει σε εκκρεμότητα.

Η Βουλγαρία ανέλαβε δράση για να ανταποκριθεί στις συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη δικαστική πρακτική , όπως την κατάρτιση και τη δημοσίευση κατευθυντήριων γραμμών και βέλτιστων πρακτικών. Τον Νοέμβριο, μια ΜΚΟ μετά από την ανάλυση αδυναμιών στη δικαστική πρακτική σε δεκαοκτώ σημαντικές υποθέσεις παρουσίασε συστάσεις. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο καθιέρωσε υποχρέωση υποβολής εκθέσεων από τους προϊσταμένους των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων για την πρόοδο υποθέσεων μεγάλου δημοσίου συμφέροντος. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, οδήγησε σε βελτιώσεις ως προς τον προγραμματισμό των ακροάσεων των δικαστηρίων και την κλήτευση μαρτύρων. Επιπλέον, η καθιέρωση νέου προτύπου για τις ιατρικές βεβαιώσεις και η δημιουργία Ιατρικού Εκτελεστικού Οργανισμού, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν μειώσει τις καταχρήσεις όσον αφορά τις ιατρικές βεβαιώσεις στα δικαστήρια. Κατά τη διάρκεια του 2011, το Γραφείο του Εισαγγελέα του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου σκοπεύει να καθιερώσει ειδικό καθεστώς εποπτείας για υποθέσεις μεγάλου δημοσίου συμφέροντος.

Καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος

Τους τελευταίους έξι μήνες, η Βουλγαρία συνέχισε την ενεργό πολιτική της για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος μέσω επιδρομών της αστυνομίας και συλλήψεων. Οι ενέργειες αυτές έχουν οδηγήσει μέχρι σήμερα σε λίγες απαγγελίες κατηγοριών.

Τον Δεκέμβριο του 2010 και τον Ιανουάριο του 2011, το Κοινοβούλιο της Βουλγαρίας εξέδωσε νόμο για τη θέσπιση ειδικού ποινικού δικαστηρίου και γραφείου ειδικού εισαγγελέα αυτού του δικαστηρίου αρμόδιου για υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος , που αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία από τον Αύγουστο του 2011.[3] Αυτά τα όργανα σχεδιάστηκαν για να βελτιωθεί η ταχύτητα και η συνεκτικότητα των υποθέσεων που αφορούν το οργανωμένο έγκλημα, οι οποίες δημιουργούν ιδιαίτερες προκλήσεις για το δικαστικό σύστημα. Ωστόσο, πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες από όλο το δικαστικό σώμα για να καθιερωθεί η εξειδίκευση και να βελτιωθούν οι επαγγελματικές πρακτικές, ιδίως όσον αφορά το οικονομικό και χρηματοπιστωτικό έγκλημα. Η Επιτροπή συνέστησε σε αυτόν τον τομέα τη στενότερη συνεργασία μεταξύ του δικαστικού σώματος, των διοικητικών αρχών και της αστυνομίας καθώς και την ενίσχυση των ικανοτήτων των κοινών ομάδων.

Η Βουλγαρία έλαβε μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ερευνών της αστυνομίας με τη συγχώνευση του τμήματος των διαδικασιών πριν από τη δίκη με το τμήμα της ποινικής αστυνομίας. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών, οι αστυνομικοί παρακολούθησαν ορισμένα μαθήματα κατάρτισης σχετικά με τις πρόσφατες τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και τις ειδικές ευθύνες της αστυνομίας κατά το στάδιο πριν από τη δίκη. Ωστόσο, η συλλογή και η διαχείριση αποδεικτικών στοιχείων από την αστυνομία απαιτεί περαιτέρω βελτίωση.

Μετά την τελευταία έκθεση της Επιτροπής, η Βουλγαρία επεδίωξε την ενίσχυση του νομικού πλαισίου για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων . Για το σχέδιο του Νόμου για τη δήμευση παράνομων περιουσιακών στοιχείων υπήρξε συντονισμός με την «Επιτροπή της Βενετίας» (το συμβουλευτικό σώμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για ζητήματα συνταγματικού δικαίου). Είναι σημαντικό ότι η τελική εκδοχή του νέου νόμου επιτρέπει, αφενός, τη δυνατότητα εισαγωγής της αρχής «της κατάσχεσης που δεν βασίζεται σε καταδικαστική απόφαση» και αφετέρου, τη συνέχεια που δίδεται σε ανώνυμες καταγγελίες, ενώ παράλληλα σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Ο νόμος θα πρέπει να μεταφέρει με αποτελεσματικό τρόπο το εφαρμοστέο κεκτημένο της ΕΕ σχετικά με την εκτεταμένη δήμευση.[4] Ο νόμος θα απαιτεί στενή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ της επιτροπής που είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του νόμου για τη δήμευση και των άλλων αρχών και ιδίως των εισαγγελικών αρχών.

Καταπολέμηση της διαφθοράς

Τους τελευταίους έξι μήνες, δημοσιεύθηκαν δύο σημαντικές καταδικαστικές αποφάσεις και απαγγέλθηκαν περισσότερες κατηγορίες σε υποθέσεις σχετικά με τη διαφθορά υψηλού επιπέδου.[5] Κατά τη διάρκεια της ίδια περιόδου, καταγράφηκαν στη Βουλγαρία ορισμένες αθωωτικές αποφάσεις σε μερικές σημαντικές υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου, σύγκρουσης συμφερόντων, απάτης και οργανωμένου εγκλήματος. Κατά όλων αυτών των αποφάσεων ασκήθηκαν εφέσεις από τον εισαγγελέα υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.[6]

Οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη βελτίωσης της δικαστικής πρακτικής εξακολουθούν να ισχύουν. Η Επιτροπή συνιστά ιδίως την εφαρμογή εκτεταμένης και προορατικής στρατηγικής ερευνών, που να εξετάζει συστηματικά τους πιθανούς δεσμούς μεταξύ συναφών υποθέσεων, τις πτυχές του οργανωμένου εγκλήματος και τους πιθανούς συνδέσμους με τις διοικητικές αρχές. Λόγω της σημασίας των επαγγελματικών οικονομικών και χρηματοπιστωτικών ερευνών για όλες τις υποθέσεις που αφορούν τη διαφθορά υψηλού επιπέδου, την απάτη και το οργανωμένο έγκλημα, θα πρέπει να δημιουργηθούν δίκτυα εξειδικευμένων εισαγγελέων και δικαστικών καταρτισμένων στις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, σε συνεργασία με διεθνείς εμπειρογνώμονες.

Μετά από σύσταση της Επιτροπής, η Βουλγαρία ενίσχυσε το Νόμο για την πρόληψη και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων . Οι τροποποιήσεις που εγκρίθηκαν από το Κοινοβούλιο τον Νοέμβριο προβλέπουν τη δημιουργία φορέα με προορατική εντολή για τον εντοπισμό και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης. Ο νόμος περιλαμβάνει εχέγγυα για να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του νέου φορέα, ιδίως μέσω μια ισορροπημένης διαδικασίας διορισμών. Ο νομικός αποκλεισμός της δυνατότητας να δίνεται συνέχεια σε ανώνυμες καταγγελίες μπορεί να αποδυναμώσει τον νέο αυτό φορέα. Στο πλαίσιο αυτό, η προστασία της ταυτότητας των πληροφοριοδοτών με αξιόπιστο τρόπο έχει μεγάλη σημασία.

Ο Βουλγαρικός Οργανισμός Τελωνείων συνέχισε την εκτεταμένη διαρθρωτική μεταρρύθμισή του, η οποία περιλάμβανε επίσης γενική αξιολόγηση του προσωπικού σύμφωνα με τα κριτήρια των ικανοτήτων και της ακεραιότητας. Σ’ αυτόν τον Οργανισμό σημειώθηκε μεγάλος αριθμός απολύσεων. Για την καταπολέμηση της εσωτερικής διαφθοράς, δημιουργήθηκε κοινή εποπτική αρχή με το Υπουργείο Οικονομικών και τον Εθνικό Οργανισμό Εσόδων. Μεταξύ του Εθνικού Οργανισμού Εσόδων και του Οργανισμού Τελωνείων πραγματοποιούνται ανταλλαγές συστημάτων πληροφοριών και απόρρητων πληροφοριών ενώ κοινές ομάδες συνεχίζουν να διενεργούν ελέγχους. Η μεταρρύθμιση του Οργανισμού Τελωνείων πρέπει να συνεχίσει να ενισχύει την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών του. Η συνεργασία με τις αστυνομικές υπηρεσίες και τις εισαγγελικές αρχές θα πρέπει να ενισχυθεί περισσότερο. Στο πλαίσιο αυτό, η ενίσχυση του ερευνητικού ρόλου των τελωνειακών υπαλλήλων αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων.

Ως μέρος της στρατηγικής κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, η Βουλγαρία άρχισε τον Δεκέμβριο να εφαρμόζει ένα σχέδιο μεγάλης κλίμακας για την καταπολέμηση της διαφθοράς (BORKOR) . Με σημαντικές επενδύσεις σε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους[7], θα δημιουργηθεί μια νέα κεντρική μονάδα ως τα μέσα του 2011 που θα έχει ως στόχο να αυξήσει τη διαφάνεια και να αντιμετωπίσει τη διαφθορά εντός της δημόσιας διοίκησης σε όλα τα επίπεδα. Ο νέος φορέας δεν θα αντικαταστήσει υφιστάμενους φορείς που δημιουργήθηκαν για την πρόληψη και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις διαφθοράς, αλλά θα αξιολογεί το ισχύον νομικό και θεσμικό περιβάλλον από την άποψη της αποτελεσματικότητάς του και θα προτείνει βελτιώσεις όπου απαιτείται.

Μετά τις συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με βελτιώσεις του συστήματος ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων , η Βουλγαρία δημιούργησε ομάδα εργασίας η οποία τον Δεκέμβριο πρότεινε στην κυβέρνηση τροποποιήσεις της νομοθεσίας σχετικά με την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων. Το έγγραφο προβληματισμού που υποβλήθηκε από την ομάδα εργασίας περιλαμβάνει ορισμένες προτάσεις για την απλούστευση του νομικού και δικονομικού πλαισίου καθώς και για τη βελτίωση των μηχανισμών προσφυγής.

Η δημοσιοποίηση των εγγραφών από υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων στις αρχές του έτους, προκάλεσε ανησυχία στους πολίτες ως προς την εφαρμογή και τον έλεγχο της χρήσης των ειδικών μέσων έρευνας. Οι αρμόδιες αρχές διέταξαν έρευνα, η οποία βρίσκεται υπό εξέλιξη. Σύμφωνα με το δίκαιο της Βουλγαρίας, τα ειδικά μέσα έρευνας αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την έρευνα και μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο για σοβαρά αδικήματα και κατόπιν άδειας δικαστή. Οι κανόνες προβλέπουν τη στενή συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών για να διασφαλίσουν την άμεση διαβίβαση των αποτελεσμάτων των υποκλοπών στις εισαγγελικές αρχές και την προστασία του απόρρητου χαρακτήρα τους. Επιπλέον, η διαδικασία τελεί υπό την εποπτεία ειδικής υποεπιτροπής του Κοινοβουλίου. Η Βουλγαρία πρέπει να εξασφαλίσει την αυστηρή τήρηση της νομοθετικής διάταξης που αφορά την εφαρμογή των ειδικών μέσων έρευνας.

Η Βουλγαρία θα πρέπει να δώσει συνέχεια στις συστάσεις των εκθέσεων για τη χώρα αυτή που εγκρίθηκαν από την GRECO (ομάδα κρατών κατά της διαφθοράς) τον Οκτώβριο σχετικά με την ποινικοποίηση της διαφθοράς και τη χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων και εκλογικών εκστρατειών . Όσον αφορά την ποινικοποίηση της διαφθοράς, η έκθεση συνιστά την ενίσχυση του Ποινικού Κώδικα της Βουλγαρίας σε ορισμένους τομείς. Αυτοί περιλαμβάνουν την ποινικοποίηση της διαφθοράς σε περίπτωση οφέλους τρίτου ή απόκτησης σημαντικών ή μη σημαντικών πλεονεκτημάτων που συνδέονται με τη διαφθορά και την επανεξέταση της απαλλαγής από την τιμωρία σε περιπτώσεις ενεργούς υπαναχώρησης.

[1] Απόφαση 2006/929/ΕΚ της Επιτροπής, της 13ης Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση μηχανισμού για τη συνεργασία και τον έλεγχο της προόδου στη Βουλγαρία όσον αφορά την επίτευξη των ειδικών στόχων αναφοράς στους τομείς της δικαστικής μεταρρύθμισης και της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος (ΕΕ L 354 της 14.12.2006, σ. 58).

[2] Οι τροποποιήσεις του Νόμου για το Δικαστικό Σύστημα τέθηκαν σε ισχύ στις 4 Ιανουαρίου 2011.

[3] Επήλθαν τροποποιήσεις του Νόμου για το Δικαστικό Σύστημα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

[4] Απόφαση πλαίσιο 2005/212/ΔΕΥ του Συμβουλίου.

[5] Οι καταδικαστικές αποφάσεις σε πρώτο βαθμό αφορούσαν πρώην διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Εσόδων για παράβαση καθήκοντος, και επιχειρηματία για υπεξαίρεση. Απαγγέλθηκαν κατηγορίες κατά πρώην Υπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων και πρώην Υπουργού Υγείας για υπεξαίρεση και ζημία στον κρατικό προϋπολογισμό αντίστοιχα.

[6] Στις υποθέσεις υψηλού επιπέδου σχετικά με απάτη, διαφθορά ή σύγκρουση συμφερόντων αθωώθηκαν: ένας πρώην Υπουργός Άμυνας, ένας πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, ένας πρώην διευθυντής του Κρατικού Ταμείου Γεωργίας, ο πρόεδρος πολιτικού κόμματος που εκπροσωπείται στο Κοινοβούλιο. Μια αθωωτική απόφαση σε υπόθεση που αφορούσε σύγκρουση συμφερόντων επιβεβαιώθηκε μετά από έφεση από το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο.

[7] Το 2011, η Βουλγαρία διέθεσε 4 εκατ. ευρώ για αυτό το σχέδιο. Στην κεντρική μονάδα που είναι υπεύθυνη για το σχέδιο Borkor θα απασχολούνται 40 μόνιμοι υπάλληλοι.