EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52011AR0072

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα: «Ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής “Ευρώπη 2020” »

ΕΕ C 9 της 11.1.2012, p. 53–60 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

11.1.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 9/53


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα: «Ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής “Ευρώπη 2020”»

2012/C 9/10

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

εφιστά την προσοχή στη σθεναρή της αφοσίωση στην πρότασή της για τη θέσπιση “Εδαφικού συμφώνου των περιφερειακών και τοπικών αρχών για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» με στόχο να διασφαλισθεί η πολυεπίπεδη οικείωση της στρατηγικής μέσω της αποτελεσματικής συνεργίας μεταξύ των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών δημόσιων αρχών. Η πρόταση αυτή στηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Τα εδαφικά σύμφωνα θα πρέπει να επικεντρωθούν σε μικρό αριθμό εξατομικευμένων προτεραιοτήτων με ειδική αξία για την εν λόγω περιφέρεια.

αναγνωρίζει το τεράστιο χάσμα μεταξύ των τελευταίων ερευνητικών ευρημάτων και της πρακτικής πραγματικότητας. Απαιτούνται αποφασιστικά περιφερειακά μέτρα ώστε τα αποτελέσματα των ερευνών να μετουσιώνονται σε καινοτομία που θα είναι προσαρμοσμένη στα τοπικά μέτρα και θα μπορεί να εφαρμοσθεί ανά την Ευρώπη.

τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της περιφερειακής ικανότητας καινοτομίας βάσει ευφυούς ειδίκευσης και συμπληρωματικότητας των γειτονικών περιφερειών.

καλεί τις καινοτόμες περιφέρειες να συστήσουν ευρωπαϊκούς ομίλους ενώνοντας διαφορετικές ικανότητες για τη δημιουργία ρηξικέλευθων κοινωνιακών καινοτομιών για πανευρωπαϊκή χρήση. Μέσω των διαφόρων φορέων της, κάθε περιφέρεια μπορεί να πρωτοπορήσει αν επικεντρωθεί στις ανάγκες και τις ικανότητές της·

ενθαρρύνει τις περιφέρειες να κινηθούν προς την κατεύθυνση της ανοιχτής καινοτομίας, εντός μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης των συμπράξεων μεταξύ φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα με τα πανεπιστήμια και τα λοιπά κέντρα γνώσης με σημαντικές λειτουργίες· καλούνται δηλαδή να εκσυγχρονίσουν την έννοια του «τριπλού έλικα» (Triple Helix)·

Εισηγητής

ο κ. Markku MARKKULA (FI/EPP), Μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Espoo, μέλος του περιφερειακού συμβουλίου Helsinki-Uusimaa

Έγγραφο αναφοράς

/

I.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Κύρια μηνύματα: όσον αφορά την ανάγκη ριζικής μεταμόρφωσης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, η ΕτΠ:

1.

αναγνωρίζει ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» αποτελεί τόσο γενικό σχέδιο διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων όσο και στρατηγική εξόδου από την κρίση. Επιπλέον, περιλαμβάνει ευρύτερο φάσμα στόχων και πιο ολοκληρωμένη οικονομική διακυβέρνηση (1). Σε αυτό το πλαίσιο, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές έχουν το δυναμικό και την πολιτική δέσμευση για να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα από εδαφική σκοπιά·

2.

τονίζει ότι, όπως αποδεικνύει η αποτυχία της Στρατηγικής της Λισσαβώνας, ο καλός σχεδιασμός και οι ορθές αναλύσεις δεν αρκούν για την επίτευξη αποτελεσμάτων. Απαιτούνται γενναία άλματα προόδου σε πρακτικό επίπεδο, με την εκχώρηση περισσότερων αρμοδιοτήτων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης στα κράτη μέλη - τόσο το τοπικό και το περιφερειακό όσο και το κεντρικό - και με τη συμμετοχή όλων των υπόλοιπων φορέων. Οι περιφέρειες θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να δημιουργήσουν περιφερειακές πλατφόρμες καινοτομίας, οι οποίες να λειτουργούν ως κέντρο υπηρεσιών ανάλογα με τη ζήτηση και να προωθούν τη χρήση των διεθνών γνώσεων για την εφαρμογή της στρατηγικής ΕΕ 2020, την έξυπνη εξειδίκευση και την ευρωπαϊκή συνεργασία, σύμφωνα με τα συμφέροντα των περιφερειών. Προς τούτο, πρέπει να εφαρμόσουμε τη νέα δυναμική θεώρηση των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας, όπου οι επιχειρήσεις, οι δήμοι και τα πανεπιστήμια καθώς και άλλοι φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα (ο λεγόμενος «τριπλός έλικας») μαθαίνουν να συνεργάζονται με νέους και δημιουργικούς τρόπους για την πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού καινοτομίας τους·

3.

τονίζει ότι, δεδομένου ότι οι περιφέρειες αποτελούν πλέον μείζονες παράγοντες σε πολλούς τομείς πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής, της οικονομικής, της βιομηχανικής, της εκπαιδευτικής, της περιβαλλοντικής και της πολιτικής για την καινοτομία, μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» που θα βασίζεται στην εταιρική σχέση. Προς τούτο, απαιτείται μεγάλης κλίμακας, σύνθετη, ανοιχτή και πολυτομεακή προσέγγιση που θα συγκεντρώσει τις πολυάριθμες συμπληρωματικές δυνατότητες των περιφερειών και των δήμων·

4.

υποστηρίζει σθεναρά ότι είναι ανάγκη, όπως ανέφερε η Επιτροπή, να ενσωματωθούν πλήρως τα Εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων (ΕΠΜ) και τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης (ΠΣΣ) στις εθνικές δημοσιονομικές διαδικασίες και να συμμετέχουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και οι σχετικοί φορείς στον καθορισμό και την εφαρμογή των ΕΠΜ (2)·

5.

ζητά οι ριζικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες θα προβούν οι πρωτοπόρες περιφέρειες και δήμοι να επικεντρωθούν:

στην εξελισσόμενη ολική στροφή στην εργασιακή νοοτροπία προς την ενορχηστρωμένη συνεργασία, τον επιμερισμό της γνώσης και την κοινή χρήση των πόρων αντί της χωριστής εργασίας για κάθε βιομηχανική διαδικασία και των χωριστών μικρών εγχειρημάτων·

στις νέες προσεγγίσεις της επιχειρηματικότητας που χαρακτηρίζονται από φαινόμενα όπως η «Συνεργεία επιχειρήσεων» («Venture Garage Mindset»), η οποία επιτρέπει στην νέα, ψηφιακή γενιά της Ευρώπης να συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων προκειμένου η επιχειρηματικότητα να καταστεί κινητήριος δύναμη της καινοτομίας·

σε ευρωπαϊκή νοοτροπία ανοιχτής καινοτομίας: όταν οι επιχειρήσεις διοχετεύουν το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων Ε&Α τους σε δράσεις ανοιχτής συνεργασίας με τα καλύτερα πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, προκύπτουν επιτυχημένες επιχειρήσεις σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ενώ επιταχύνεται η ανάπτυξη·

στους ανθρώπους ως την κύρια αξία των κοινωνιών μας: η δημιουργία νέων τρόπων συμμετοχής των ηλικιωμένων (και δη των συνταξιούχων) και των άνεργων νέων θέτει τους ανθρώπους στο επίκεντρο των στρατηγικών μας και δίνει έτσι σε όλους πρόσβαση σε μια ουσιαστική ζωή, ενώ ενδυναμώνει τους ανθρώπους προκειμένου να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους·

6.

εξαίρει τη σημασία που έχει να δοθεί, σε τοπικό επίπεδο, η δυνατότητα στους ανθρώπους και στις κοινότητές τους να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους. Προς τούτο, απαιτείται η ενίσχυση του ρόλου των τοπικών και περιφερειακών αρχών, όχι μόνο ως παρόχων υπηρεσιών αλλά και ως μέσων στήριξης των νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μέσω προορατικής συνεργασίας. Όλοι οι φορείς θα πρέπει να συνεργαστούν για τη δημιουργία περιφερειακής νοοτροπίας συνεργασίας, που θα χαρακτηρίζεται από την ανταπόκρισή της στα κίνητρα, τους στόχους και τους πόρους των τοπικών πολιτών και των κοινοτήτων τους·

Κύρια μηνύματα: όσον αφορά το ρόλο των περιφερειακών υπευθύνων για τη λήψη αποφάσεων και τη χάραξη πολιτικών ως φορέων της αλλαγής και της κοινωνιακής καινοτομίας, η ΕτΠ:

7.

επιδοκιμάζει την ευρύτερη στρατηγική θεώρηση που περιλαμβάνει την κοινωνική και την περιβαλλοντική διάσταση ως ισότιμους και συμπληρωματικούς πυλώνες μαζί με την οικονομική ανάπτυξη, ζητά δε την αναγνώριση της ζωτικής σημασίας της κοινωνιακής καινοτομίας σε όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες για την υλοποίηση των τριών προτεραιοτήτων της στρατηγικής για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

8.

καλεί τους φορείς λήψης αποφάσεων, τόσο δημόσιους όσο και ιδιωτικούς, να αναγνωρίσουν την ανάγκη νέων ηγετικών και διοικητικών δεξιοτήτων, προσόντων, δομών και πρακτικών για τη λειτουργία των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο παγκόσμιο δίκτυο·

9.

ενθαρρύνει τους υπεύθυνους για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων σε περιφερειακό επίπεδο να αποτελέσουν φορείς αλλαγής και να αναπτύξουν στρατηγικό πλαίσιο για περιφερειακή ανάπτυξη που θα βασίζεται στην καινοτομία, δεδομένου ότι η καινοτομία ενισχύει την ποιότητα και την απόδοση των δημόσιων και ιδιωτικών δαπανών, ενώ έχει υψηλό δυναμικό δημιουργίας νέας ανάπτυξης και θέσεων εργασίας. Η χάραξη πολιτικών στόχο έχει να εντοπίζει και να αξιοποιεί τα μοναδικά πλεονεκτήματα της εκάστοτε περιφέρειας προκειμένου να επιτευχθούν οι στρατηγικοί αναπτυξιακοί στόχοι. Προς τούτο, οι περιφέρειες πρέπει να αναπτύξουν υγιές και ρεαλιστικό όραμα για το οικονομικό και κοινωνικό τους μέλλον και να διαμορφώσουν ένα ευρύτερο, πιο ολοκληρωμένο και πιο αποδοτικό μίγμα πολιτικών. Για αυτό θα χρειασθεί ο συνδυασμός μέσων από διαφορετικούς τομείς και επίπεδα της πολιτικής, η στήριξη της δημιουργίας, διάδοσης και αξιοποίησης της γνώσης και η χάραξη συνεκτικών μέτρων πολιτικής που θα βασίζονται σε καλύτερες παραμέτρους, ενός μελλοντοστραφούς δημοσιονομικού σχεδιασμού και πειραματισμού βάσει πραγματικών στοιχείων·

10.

προτείνει η Επιτροπή να δρομολογήσει τα αναπτυξιακά έργα που απαιτούνται για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων, σε συνεργασία με τις εκάστοτε περιφέρειες και με εμπειρογνώμονες. Μέρος αυτής της διαδικασίας θα πρέπει να αποτελέσουν μέθοδοι για την εξαγωγή δεδομένων από τις γενικές στατιστικές και τη διατύπωση προβλέψεων που θα χρησιμεύσουν για αναλύσεις σε μια συγκεκριμένη περιοχή ή τομέα·

11.

καλεί τις καινοτόμες περιφέρειες να συστήσουν ευρωπαϊκούς ομίλους ενώνοντας διαφορετικές ικανότητες για τη δημιουργία ρηξικέλευθων κοινωνιακών καινοτομιών για πανευρωπαϊκή χρήση. Μέσω των διαφόρων φορέων της, κάθε περιφέρεια μπορεί να πρωτοπορήσει αν επικεντρωθεί στις ανάγκες και τις ικανότητές της·

12.

ζητά στοχευμένη μαθησιακή διαδικασία που θα ενσωματώνει διαφορετικά επίπεδα χάραξης πολιτικών για τον συντονισμό της χρήσης των πόρων και την ενίσχυση του αντικτύπου των δραστηριοτήτων. Για να αναπτυχθούν οι κοινές ικανότητες, θα πρέπει να αναπτυχθούν μεταπτυχιακά προγράμματα διοίκησης επιχειρήσεων για τους πολιτικούς, τους ανώτατους δημοσίους υπαλλήλους, τα διευθυντικά στελέχη της βιομηχανίας και τους ερευνητές, τα οποία θα καλύπτουν πολυεπίπεδες διαδικασίες στρατηγικού σχεδιασμού. Αυτά τα προγράμματα κατάρτισης είναι απαραίτητα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί ο ρόλος των περιφερειακών φορέων λήψεως αποφάσεων των διαφόρων χωρών κατά την υλοποίηση της στρατηγικής ΕΕ 2020 και θα αυξηθεί η συνεργασία μεταξύ τους και η διάδοση των ορθών πρακτικών.

II.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΠΤΑ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ

Όσον αφορά την ανάγκη εγκάρσιας συνεργασίας, η ΕτΠ:

13.

τονίζει την ανάγκη για κοινές δραστηριότητες και εκτεταμένη συνεργασία μεταξύ των εμβληματικών πρωτοβουλιών προκειμένου να επιτραπεί και να ενθαρρυνθεί η υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Μέσω αυτής της προσέγγισης, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα μπορέσουν να αναπτύξουν διαπεριφερειακή συνεργασία. Ειδικότερα, θα μπορέσουν να στηρίξουν προσεγγίσεις ανοιχτής πλατφόρμας και να ενισχύσουν τη διαλειτουργικότητα και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των λύσεων και των δομών που θα αναπτύξουν. Αν και το τελικό αποτέλεσμα ενδέχεται να έχει έντονη τοπική χροιά όσον αφορά τις δομές και τη διαλειτουργικότητα, η ενεργή συνεργασία οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας και στη δημιουργία ευρύτερων αγορών για τις τοπικές δραστηριότητες·

14.

αναγνωρίζει ότι το κύριο ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές (δεδομένου του τεράστιου αριθμού δράσεων που πηγάζουν και συνδέονται με τις εμβληματικές πρωτοβουλίες) είναι η επιτάχυνση της υλοποίησης των σημαντικότερων δραστηριοτήτων. Προς τούτο, και προκειμένου να ενισχυθεί ο περιφερειακός αντίκτυπος των εμβληματικών πρωτοβουλιών, πρέπει να εξετασθούν ορισμένες πτυχές:

ο αντίκτυπος, η ειδίκευση και η δυνατότητα κλιμάκωσης και ευαισθητοποίησής τους·

η αποτελεσματική χρήση της συγκριτικής αξιολόγησης, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της συνεργασίας μεταξύ των περιφερειών·

η ανάπτυξη μετρήσεων για τη δημιουργία αξίας, τις κοινωνιακές καινοτομίες, έννοιες και μεθόδους, καθώς και εφαλτηρίων συμπράξεων δημόσιου τομέα-ιδιωτικού τομέα-ιδιωτών·

η συνειδητοποίηση της σημασίας του διαλόγου μεταξύ επιστήμης και κοινωνίας, της συστημικής φύσης της καινοτομίας και των εργαλείων πρόβλεψης που σχεδιάστηκαν για τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς·

προπάντων όμως, όλες οι εμβληματικές πρωτοβουλίες πρέπει να συμπληρώνονται με συγκεκριμένη αξιολόγηση του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προτεινόμενων μέτρων·

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση καινοτομίας», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να στηριχθούν πρωτοβουλίες όπως οι «Περιφέρειες γνώσης», τα «Ζωντανά εργαστήρια» και οι «Έξυπνες πόλεις»·

β)

να αναπτυχθούν συνεργίες που θα λειτουργήσουν ως μέσα ενίσχυσης της γνωστικής βάσης των περιφερειακών φορέων λήψης αποφάσεων και να προωθηθούν κοινωνιακές καινοτομίες·

γ)

να θεσπιστεί Ευφυής πλατφόρμα ειδίκευσης που θα υποστηρίζει και θα ενθαρρύνει τις περιφέρειες να υιοθετήσουν στρατηγικές δίνοντας προτεραιότητα στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και στη δυνητική συνεργασία με άλλες περιφέρειες·

δ)

να υποστηριχθεί η συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων και του ακαδημαϊκού χώρου μέσω της δημιουργίας Συμμαχιών γνώσης, με ειδική έμφαση στη γεφύρωση του χάσματος όσον αφορά τις δεξιότητες καινοτομίας·

ε)

να ενισχυθεί η επιστημονική βάση της χάραξης πολιτικής μέσω της εγκαθίδρυσης ενός Ευρωπαϊκού φόρουμ για μελλοντοστραφείς δραστηριότητες με τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών καθώς και φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε μια προσπάθεια αρτιότερης τεκμηρίωσης αυτών των πολιτικών·

στ)

να εκδηλωθεί μεγαλύτερο ενδιαφέρον όσον αφορά τη χρήση του προτύπου «τριπλού έλικα» για την ίδρυση και την ανάπτυξη καινοτόμων περιφερειακών (υποπεριφερειακών) ερευνητικών συνεργατικών σχηματισμών και την ανάπτυξη μηχανισμών καινοτομίας, καθώς και την ενίσχυση των δραστηριοτήτων του «τριγώνου της γνώσης» (συνέργεια μεταξύ έρευνας, εκπαίδευσης και καινοτομίας)·

ζ)

να περιοριστούν οι αποκλίσεις οργανωτικού χαρακτήρα μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ μέσω μακρόπνοων συμπράξεων και προγραμμάτων συνεργασίας με γνώμονα την υλοποίηση της «Ένωσης καινοτομίας», οι οποίες θα ευνοούν τις οργανωτικά και δομικά μικρότερες αρχές να ασκούν τις ειδικευμένες αρμοδιότητές τους με τρόπο συνεργατικό, σταθερό και ορθά διαρθρωμένο·

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να δοθεί έμφαση σε βασικές δεξιότητες της κοινωνίας της γνώσης, όπως η μάθηση της μάθησης, οι γλώσσες, ο πολιτισμός, οι δεξιότητες επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, οι διαπροσωπικές ικανότητες και η δυνατότητα πλήρους αξιοποίησης του δυναμικού των ΤΠΕ·

β)

να διασυνδεθεί η τυπική, άτυπη και ανεπίσημη και η επαγγελματική κατάρτιση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας προκειμένου να αυξηθεί η απασχολησιμότητα των νέων και να καταστεί δυνατή η ελευθέρωση του δυναμικού τους, η προσωπική και επαγγελματική τους ανέλιξη·

γ)

να δημιουργηθούν ευκαιρίες κινητικότητας για όσο το δυνατόν περισσότερους νέους, ανεξαρτήτως προέλευσης, οικονομικής κατάστασης και γεωγραφικής περιοχής·

δ)

να αναπτυχθούν περαιτέρω τα ευρωπαϊκά μέσα και εργαλεία για τη διευκόλυνση και την ώθηση της μαθησιακής κινητικότητας σε όλους τους τομείς του εκπαιδευτικού συστήματος·

ε)

να υποστηριχθεί η ενσωμάτωση του Europass (του Ευρωπαϊκού προτύπου βιογραφικού σημειώματος) στο μελλοντικό «Ευρωπαϊκό διαβατήριο δεξιοτήτων» για την προώθηση της κινητικότητας·

στ)

να αναλάβει πρωτοβουλίες για συνεργασία μεταξύ των δημοσίων αρχών στη βάση συμφωνιών με στόχο την αναζήτηση των βέλτιστων λύσεων σχετικά με την αποτελεσματική προετοιμασία των φοιτητών για τις ευθύνες της ενήλικης ζωής, για την ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας μεταξύ ιδρυμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, εργοδοτών και πανεπιστήμιων για τη βέλτιστη εκπαιδευτική εξέλιξη (και στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης) η οποία να πληροί τις απαιτήσεις των φοιτητών και των εργοδοτών, για τη συμμετοχή των εργοδοτών στον εντοπισμό εκπαιδευτικών προβλημάτων και την εξεύρεση λύσεων σε αυτά, για την υποστήριξη των σχολείων κατά την εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, για τη συμμετοχή των νέων στην επαγγελματική εκπαίδευση και για τη μεγαλύτερη προβολή της συμπληρωματικής εκπαίδευσης στους εργοδότες·

ζ)

να τονιστεί ότι τα θεμέλια της υγείας και της κινητικότητας τίθενται εγκαίρως και παρέχουν τις προϋποθέσεις για καλή ποιότητα ζωής. Οι δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνίας. Ως εκ τούτου η Επιτροπή των Περιφερειών καλεί την Επιτροπή να μην προχωρήσει με αυτές τις προτάσεις (Πράσινη Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το μέλλον του ΦΠΑ (COM(2010) 695) οι οποίες θα θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική κατάσταση και την ύπαρξη των οργανώσεων αυτών.

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να δημιουργηθούν τοπικά ψηφιακά θεματολόγια για την επιτάχυνση της βέλτιστης χρήσης των ΤΠΕ μέσω ενορχηστρωμένης τοπικής, περιφερειακής και ευρωπαϊκής συνεργασίας·

β)

να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητα και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση μέσω της ανάπτυξης νέων εφαρμογών όπως οι ανθρωποκεντρικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες, η ηλεκτρονική μάθηση, η ηλεκτρονική υγεία, η ηλεκτρονική ψηφοφορία, η ηλεκτρονική διοίκηση, τα ευφυή συστήματα μεταφορών και η κατάρτιση περιφερειακών προτύπων ενημέρωσης στην πολεοδομία·

γ)

να προωθηθεί η Ψηφιακή ενιαία αγορά ως ακρογωνιαίος λίθος του Ψηφιακού θεματολογίου για την Ευρώπη και να στηριχθούν μεγάλης κλίμακας προγράμματα πρωτοπορίας που θα βασίζονται στην υψηλού επιπέδου ευρωπαϊκή εμπειρογνωμοσύνη και θα περιλαμβάνουν όλους τους σχετικούς φορείς·

δ)

να διασφαλισθεί ισότιμη και προσιτή ευρυζωνική πρόσβαση και να υλοποιηθούν πιλοτικά προγράμματα για τη γεφύρωση του χάσματος προσβασιμότητας·

ε)

να εξευρεθούν κοινές λύσεις για τα ζητήματα της προστασίας δεδομένων και ασφάλειας σε σχέση με προϊόντα και υπηρεσίες του τομέα των ΤΠΕ που αποτελούν προϋπόθεση για την αξιοπιστία του κοινού και την εκμετάλλευση των παρεχόμενων ευκαιριών.

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να βελτιωθεί η διαχείριση της κλιματικής αλλαγής με τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών ως βασικών φορέων για την καταπολέμηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, να ενθαρρυνθούν πιο βιώσιμοι τρόποι χρήσεως των πόρων και να παροτρυνθούν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές να υιοθετήσουν φιλικότερη προς το κλίμα και αποδοτικότερη όσον αφορά τους πόρους συμπεριφορά·

β)

να θεσπιστούν μετρήσεις για την δημιουργία αξίας με επίκεντρο το χρήστη και εκτιμήσεις αντικτύπου που θα χρησιμοποιούνται από τα διαφορετικά επίπεδα διακυβέρνησης που σχετίζονται με τη δημιουργία βιώσιμης κοινωνίας της γνώσης και να περιορισθεί ο αριθμός δεικτών προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι πολιτικές χαράσσονται κατά τρόπον αποτελεσματικό και, ταυτοχρόνως, ορατό και κατανοητό εκ μέρους του κοινού·

γ)

να υιοθετηθούν τοπικές ή περιφερειακές στρατηγικές για το κλίμα και την ενέργεια που θα προβλέπουν περισσότερες πράσινες συμβάσεις για τους δημόσιους προϋπολογισμούς, συμπεριλαμβανομένων εγχειρημάτων που χρησιμοποιούν πόρους των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

δ)

να χρησιμοποιηθούν οδικοί χάρτες και σύμφωνα δράσης για την κινητοποίηση πολιτικής στήριξης και την προώθηση των επενδύσεων σε φιλικές προς το κλίμα υποδομές, στην ανανέωση των ενεργειακών συστημάτων και σε οικολογικές δημόσιες υπηρεσίες·

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Μια βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να προωθηθεί ο βιομηχανικός εκσυγχρονισμός μέσω ευρωπαϊκών στρατηγικών προγραμμάτων με στόχο να λειτουργήσουν ως οικουμενική κινητήρια δύναμη όσον αφορά την αποτελεσματική ανταλλαγή γνώσεων και τεχνολογίας (σε τομείς όπως οι πράσινες μεταφορές και τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια)·

β)

να διασφαλιστεί ο εμπλουτισμός των ιδεών και των επιχειρηματικών προτύπων μέσω πρωτοβουλιών όπως η «Ευρωπαϊκή επιχειρηματική περιφέρεια» ώστε να παροτρυνθούν οι ΟΤΑ να προωθήσουν νέες εξελίξεις σχετικά με τις ΜΜΕ και το επιχειρηματικό πνεύμα·

γ)

να προωθηθεί η έννοια των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας και να αναπτυχθεί στενότερη συνεργασία μεταξύ του παραγωγικού ιστού και των πανεπιστημίων και των τεχνολογικών κέντρων για τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας·

δ)

να θεσπιστούν μέτρα που να εξισορροπούν την επαγγελματική και την οικογενειακή ζωή, με τη βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων υπηρεσιών, π.χ. διασφάλιση επαρκών θέσεων σε παιδικούς σταθμούς καθώς και εργασιακές διευθετήσεις φιλικές προς την οικογένεια όπως ευέλικτα ωράρια εργασίας και πρότυπα απασχόλησης·

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να αναπτυχθούν οι συνθήκες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τα τοπικά μέτρα για τη διαχείριση των βιομηχανικών και οικονομικών αλλαγών, π.χ. μέσω του εντοπισμού αναντιστοιχιών μεταξύ των ηλεκτρονικών δεξιοτήτων και σχετικών επιχειρηματικών ευκαιριών·

β)

να προωθηθούν στρατηγικές συμπράξεις μεταξύ των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων για την ενίσχυση των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας και να καταστούν αυτές συμβατές με τις πολιτικές ευελιξίας με ασφάλεια·

γ)

να ενθαρρυνθεί η τοπική δράση για τον ψηφιακό αλφαβητισμό, τις πρόωρες αποχωρήσεις από τη σχολική εκπαίδευση, τη δια βίου μάθηση και τη χειραφέτηση της τρίτης ηλικίας·

δ)

να αναπτυχθούν ισχυρότεροι δεσμοί επιχειρήσεων-πανεπιστημίων, π.χ. μέσω της ενσωμάτωσης προγραμμάτων πρακτικής άσκησης που αποφέρουν διδακτικές μονάδες σε όλα τα πανεπιστημιακά προγράμματα και, κατά την ανάπτυξη των προγραμμάτων, να συνεκτιμηθούν οι ανάγκες και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σε συνεχή κατάρτιση, π.χ. μέσω σύντομης παραμονής στο εξωτερικό και «εγχώριας διεθνοποίησης» (Internationalisation at Home)·

Όσον αφορά την εμβληματική πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας», η ΕτΠ αναγνωρίζει την ειδική ανάγκη:

α)

να αναπτυχθεί τοπικό και περιφερειακό θεματολόγιο κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς ώστε οι τοπικές κοινωνικές υπηρεσίες να καταστούν αποτελεσματικότερες και προσβάσιμες σε όλους·

β)

να χρησιμοποιηθούν νομικές αρμοδιότητες και προγράμματα προσαρμοσμένα στις τοπικές ανάγκες στους τομείς της εκπαίδευσης, της στέγασης, της πολεοδομίας, των κοινωνικών υπηρεσιών, της ασφάλειας και των πολιτισμικών δραστηριοτήτων, με ειδική έμφαση στους νέους και τα παιδιά·

γ)

να προωθηθεί η ηλεκτρονική ένταξη, η κοινωνική οικονομία, ο εθελοντισμός και η εταιρική κοινωνική ευθύνη·

δ)

να αξιολογηθούν οι πραγματοποιηθείσες μεταρρυθμίσεις, ιδίως όσον αφορά την έκταση, το κόστος και τον αντίκτυπο των κοινωνιακών καινοτομιών, και να διαδοθούν σε όλη την Ευρώπη και να εφαρμοσθούν σε τοπικό επίπεδο οι νέες λύσεις που απέδειξαν την αποτελεσματικότητά τους.

III.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

Μηνύματα σχετικά με την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση: Όσον αφορά τα εδαφικά σύμφωνα και την πολιτική οικείωση, η ΕτΠ:

15.

τονίζει ότι η ενίσχυση της περιφερειακής και τοπικής διάστασης της στρατηγικής αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της δέσμευσης και της πολιτικής οικείωσης των κρατών μελών όσον αφορά τη στρατηγική, ώστε η τελευταία να καταστεί πιο σχετική και να αντικατοπτρίζει σε μεγαλύτερο βαθμό τους προβληματισμούς σε επίπεδο βάσης·

16.

εφιστά την προσοχή στη σθεναρή της αφοσίωση στην πρότασή της για τη θέσπιση“Εδαφικού συμφώνου των περιφερειακών και τοπικών αρχών για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» με στόχο να διασφαλισθεί η πολυεπίπεδη οικείωση της στρατηγικής μέσω της αποτελεσματικής συνεργίας μεταξύ των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών δημόσιων αρχών. Η πρόταση αυτή στηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (3)·

17.

επισημαίνει ότι πολλά από τα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» που υπέβαλαν οι εθνικές κυβερνήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τον Απρίλιο του 2011 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αναφέρονται στο ρόλο που διαδραμάτισαν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στο σχεδιασμό τους. Ωστόσο, λίγα μόνο ΕΠΜ αναφέρονται στην υιοθέτηση προσέγγισης πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την υλοποίηση τμημάτων της νέας στρατηγικής, ενώ μόνο ένα εξ αυτών αναφέρει ξεκάθαρα την πρόταση της ΕτΠ για τα εδαφικά σύμφωνα·

18.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις περιφέρειες και τους δήμους τους για τη θέσπιση εδαφικών συμφώνων για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» (4), με σκοπό τον προσδιορισμό εθνικών στόχων, δεσμεύσεων και δομών αναφοράς, από κοινού με τις κεντρικές κυβερνήσεις, για την εκπλήρωση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», με πλήρη σεβασμό του εκάστοτε εθνικού νομοθετικού πλαισίου (5)·

19.

τονίζει την προστιθέμενη αξία που δημιουργούν τα εδαφικά σύμφωνα. Αυτά θα πρέπει να επικεντρωθούν σε μικρό αριθμό εξατομικευμένων προτεραιοτήτων με ειδική αξία για την εν λόγω περιφέρεια και δεν πρέπει να μετατραπούν σε νέο γραφειοκρατικό μέσο αλλά να αντιπροσωπεύουν φυσικά στοιχεία των ΕΠΜ ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τις αρχές της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της εταιρικής σχέσης. Θα μπορούσαν δε να λάβουν τη μορφή πολιτικών δεσμεύσεων, συνοδευόμενα ενδεχομένως από εθελοντικές συμβάσεις μεταξύ δημοσίων οργανισμών που θα επικεντρώνονται στη διακυβέρνηση και στην υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Εδαφικά σύμφωνα θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ιδίως σε τομείς πολιτικής όπου οι ΟΤΑ αποτελούν μείζονες φορείς ως προς το σχεδιασμό και την υλοποίηση των κυρίων στόχων και των εμβληματικών πρωτοβουλιών της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

20.

υπενθυμίζει ότι υπάρχουν πολυάριθμα παραδείγματα συμφωνιών πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που αποσκοπούν στην επίτευξη κοινών στόχων τοπικής ανάπτυξης μέσω ολοκληρωμένης και συντονισμένης χάραξης πολιτικών. Αυτά ποικίλλουν έντονα, καταδεικνύοντας όχι μόνο τους διαφορετικούς στόχους αλλά και τις διαφορές μεταξύ των σχετικών χωρών και την κοινωνικοοικονομική, πολιτιστική, θεσμική και περιβαλλοντική πολυμορφία τους. Παραδείγματα αποτελούν, μεταξύ άλλων, οι συμφωνίες στην Αυστρία (εδαφικά σύμφωνα απασχόλησης), στην Ισπανία (εδαφικά σύμφωνα της Καταλονίας για την ύπαιθρο), το Βέλγιο (Σύμφωνο «Φλάνδρα σε δράση 2020» και Σχέδιο Marshall 2. Πράσινο για τη Βαλλονία), το ΗΒ (η εταιρική σχέση του Ευρύτερου Nottingham), τη Γαλλία (εδαφικά σύμφωνα για την ένταξη, συμβάσεις σχεδιασμού κράτους-περιφέρειας) και τη Γερμανία (Πρωτοβουλία καινοτομίας «επιχειρηματικές περιφέρειες» του ομοσπονδιακού υπουργείου παιδείας και έρευνας). Η ΕτΠ επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της στην προώθηση της ευρύτερης δυνατής διάδοσης εμπειριών για την ενθάρρυνση διαδικασιών αμοιβαίας μάθησης (6). Επίσης, εφιστά την προσοχή στις κοινές δραστηριότητες που έχουν ως στόχο την ενίσχυση και την περαιτέρω ανάπτυξη της καλής γειτονίας μεταξύ των κοινοτήτων και των τοπικών και των περιφερειακών αρχών δύο ή περισσότερων γειτονικών χωρών, βάσει διμερών ή πολυμερών συμφωνιών συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών·

21.

επαναλαμβάνει το μήνυμα της Δήλωσης του Προεδρείου της ΕτΠ προς το Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2011: τα εδαφικά σύμφωνα θα βοηθήσουν στο να δοθεί στη νέα στρατηγική εδαφική διάσταση και στο να επικεντρωθούν όλα τα διαθέσιμα μέσα πολιτικής και οι δίαυλοι χρηματοδότησης στα διαφορετικά επίπεδα διακυβέρνησης που συμμετέχουν·

22.

επισημαίνει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να επιτύχουν τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» σύμφωνα με τη νομοθεσία που ισχύει στα κράτη μέλη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προς τούτο δε καλεί τις Προεδρίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξουν ξεκάθαρα τις αρχές της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης της ΕτΠ περί Εδαφικών συμφώνων, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου·

23.

επισημαίνει ότι στην ανάλυση για το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων (ΕΠΜ) καταδεικνύεται ότι στα περισσότερα κράτη μέλη οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν συμμετείχαν επαρκώς στην προετοιμασία των ΕΠΜ των κρατών μελών. Η ΕΤΠ καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στην εφαρμογή των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων. Μια στρατηγική υλοποίησης από τη βάση στην κορυφή, στην οποία οι αρμόδιες αρχές συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όχι μόνο θα βελτιώσει τις πιθανότητες επιτυχίας των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων αλλά θα καταστήσει και την εφαρμογή τους ευρύτερα αποδεκτή. Η ΕτΠ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις περιφέρειες που επιθυμούν να αναπτύξουν έννοιες Τοπικού Συμφώνου και περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα, τα οποία στη συνέχεια να εφαρμοστούν στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για την υλοποίηση, σε περιφερειακό επίπεδο, των εμβληματικών πρωτοβουλιών. Αυτές είναι βασικά το τοπικό ψηφιακό θεματολόγιο και η τοπική ατζέντα της καινοτομίας, με τη βοήθεια των οποίων η περιφέρεια θα αναπτύξει την έξυπνη εξειδίκευση και θα δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό χώρο συνεργασίας και τη βάση της ευημερίας της·

24.

τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της περιφερειακής ικανότητας καινοτομίας βάσει ευφυούς ειδίκευσης και συμπληρωματικότητας των γειτονικών περιφερειών. Θα πρέπει να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της ιδέας των ευρωπαϊκών μακροπεριφερειών για τη διεύρυνση των αγορών, καθώς και να λειτουργήσει ως πεδίο καινοτόμων δοκιμών για την υποστήριξη της ανάπτυξης. Προς τούτο, είναι εμφανές ότι η περιφέρεια της Βαλτικής θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα και πρότυπο για όλη την Ευρώπη·

Μηνύματα σχετικά με την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση: Όσον αφορά την καθοριστική σημασία της υλοποίησης, η ΕτΠ:

25.

αναγνωρίζει το τεράστιο χάσμα μεταξύ των τελευταίων ερευνητικών ευρημάτων και της πρακτικής πραγματικότητας. Απαιτούνται αποφασιστικά περιφερειακά μέτρα ώστε τα αποτελέσματα των ερευνών να μετουσιώνονται σε καινοτομία που θα είναι προσαρμοσμένη στα τοπικά μέτρα και θα μπορεί να εφαρμοσθεί ανά την Ευρώπη. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να κινητοποιήσουν συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή από τη βάση (η αποκαλούμενη ανοιχτή καινοτομία με γνώμονα το χρήστη στις ανοιχτές κοινωνίες για τη δημιουργία αξίας)·

26.

τονίζει τον καθοριστικό γενικό ρόλο των εμβληματικών πρωτοβουλιών σχετικά με την Ένωση καινοτομίας (7) και το Ψηφιακό θεματολόγιο (8) στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ερευνητικών ευρημάτων και της πρακτικής. Οι στρατηγικές και λειτουργικές πρακτικές στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές θα πρέπει να αναπτυχθούν, ακόμα δε και να μεταβληθούν ριζικά, σύμφωνα με τα νεότερα ευρήματα των ερευνών·

27.

προτείνει να προωθηθούν ενεργά οι καινοτόμες υπηρεσίες ώστε να ανανεωθούν οι διαδικασίες και να τεθούν οι βάσεις για τα ψηφιακά συστήματα σκέψης·

28.

συνιστά στην Επιτροπή να λάβει άμεσα αποφάσεις ώστε να θέσει τα θεμέλια για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς, ιδίως της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, και να χρηματοδοτήσει ευρείας κλίμακας πρωτοβουλίες Ε&Α που μεταφέρουν και μετουσιώνουν την παγκόσμια ερευνητική γνώση σε πρακτικές εφαρμογές στην πραγματική ζωή κατά τρόπο πολυτομεακό και δημιουργικό. Αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να είναι πρωτοποριακές, να απασχολούν τους καλύτερους εμπειρογνώμονες και φορείς αλλαγής από διαφορετικά πεδία·

29.

καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει από κοινού με την ΕτΠ ευρύτερη επικοινωνιακή εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση των τοπικών και περιφερειακών φορέων λήψης αποφάσεων και του κοινού για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Προς τούτο, η ΕτΠ προτείνει την κατάρτιση, από κοινού με την Επιτροπή, «Εγχειριδίου επί της στρατηγικής “Ευρώπη 2020” για τους δήμους και τις περιφέρειες» προκειμένου να εξηγηθούν οι τρόποι συμβολής τους στην υλοποίηση της στρατηγικής και να υποδειχθούν οι διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης (σε εθνικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο καθώς και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης)·

30.

επιβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί την πρακτική υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020 μέσω της σχετικής πλατφόρμας παρακολούθησής της. Ως συνεισφορά στην επιτυχία της νέας στρατηγικής και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου τα αποτελέσματα της παρακολούθησης της ΕτΠ θα δημοσιεύονται κάθε Δεκέμβριο, πριν από την ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την ανάπτυξη και το εαρινό Ευρωπαϊκό συμβούλιο·

Μηνύματα για τη χρηματοδότηση: Όσον αφορά την ανάγκη συνεργίας μεταξύ των διαφόρων πηγών χρηματοδότησης, η ΕτΠ:

31.

τονίζει ότι η πραγματική πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες είναι η δημιουργία της απαραίτητης συνεργίας μεταξύ των διαφορετικών μέσων χρηματοδότησης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που θα επιτρέψει την υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ζητά δε μεγαλύτερο συντονισμό μεταξύ των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών δημόσιων προϋπολογισμών ώστε να επιτραπεί στις περιφέρειες και τους δήμους να αξιοποιήσουν καλύτερα τα Διαρθρωτικά ταμεία και τα άλλα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

32.

επισημαίνει ειδικότερα την ανάγκη προόδου στην διοχέτευση των πόρων στους στόχους και τους σκοπούς της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και υπογραμμίζει τη σύνδεση της πολιτικής για τη συνοχή και της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» που παρέχει πραγματική ευκαιρία να συνεχισθεί η στήριξη των φτωχότερων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να φτάσουν τις υπόλοιπες, να διευκολυνθεί ο συντονισμός μεταξύ των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αναπτυχθεί η πολιτική συνοχής σε ηγετικό φορέα ανάπτυξης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, παράλληλα δε να αντιμετωπισθούν οι κοινωνιακές προκλήσεις όπως η γήρανση του πληθυσμού και η κλιματική αλλαγή (9)·

33.

επιβεβαιώνει προς τούτο το ενδιαφέρον της για δύο προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2013 (10) και συγκεκριμένα: τις Συμβάσεις εταιρικής σχέσης για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις μεταξύ της Επιτροπής και κάθε κράτους μέλους που θα ανακλά τη δέσμευση των εταίρων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και το κοινό στρατηγικό πλαίσιο για την ενίσχυση της συνοχής των πολιτικών για την υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και για των στόχων συνοχής, που θα αντικαταστήσει τα υφιστάμενα ξεχωριστά πλαίσια κατευθύνσεων·

34.

υπενθυμίζει τη χρήση των μέτρων μέτρα πολιτικής συνοχής για τη δημιουργία περιφερειακών συστημάτων καινοτομίας και των μέσων για εδαφική συνεργασία, στη διάθεση επιχειρηματικών κεφαλαίων και σε μέτρα με στόχο την πιο σύντομη καθιέρωση καινοτόμων προϊόντων, καθώς και τη δικτύωση των ενδιαφερόμενων φορέων της οικονομίας, της επιστήμης και της διοίκησης (11)·

35.

επαναλαμβάνει την ανάγκη δημιουργίας καλύτερων δεικτών μέτρησης από το ΑΕγχΠ για την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η κλιματική αλλαγή, η αποδοτική χρήση των πόρων, η ποιότητα ζωής ή η κοινωνική ένταξη, τονίζει δε ότι οι δείκτες που θα χρησιμοποιηθούν από τις τοπικές, περιφερειακές, εθνικές αρχές καθώς και από τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναι ενιαίοι και να προωθούν τη δημιουργία και τη διάδοση της κοινωνιακής καινοτομίας και τη συνοχή στην λήψη αποφάσεων (12). Αυτοί οι πρόσθετοι δείκτες πρέπει να ληφθούν υπόψη στην υλοποίηση και την αξιολόγηση της πολιτικής συνοχής, ώστε να ανακλάται καλύτερα η ανάπτυξη κάθε περιφέρειας (13)·

36.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διευκολύνει τις νέες εδαφικές εταιρικές σχέσεις μέσω της απλοποίησης και της βελτίωσης του τρόπου διαχείρισης των διαπεριφερειακών προγραμμάτων (14)·

37.

ζητά την ενίσχυση της ικανότητας των περιφερειών και των δήμων να χρησιμοποιούν το 7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο, το Πρόγραμμα ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας και τα συναφή προγράμματα. Θα πρέπει να δοθεί ειδική έμφαση στην πλήρη αξιοποίηση της ψηφιοποίησης και των νέων βασικών τεχνολογιών διευκόλυνσης για τον εκσυγχρονισμό της περιφερειακής πολιτικής καινοτομίας·

Μηνύματα σχετικά με τη χρηματοδότηση: Όσον αφορά την ανοιχτή καινοτομία και τις δημόσιες συμβάσεις για την αποδοτική χρήση των πόρων, η ΕτΠ:

38.

αναγνωρίζει ότι η καινοτομία προκύπτει από το συνδυασμό διαφορετικών στοιχείων και πολυτομεακών προσεγγίσεων και ζητά μέτρα για την ενίσχυση των δομών και των σχέσεων των περιφερειών, τόσο στο εσωτερικό τους μέσω κοινοτήτων πρακτικής όσο και σε συνεργασία με άλλους·

39.

φρονεί ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να υιοθετήσουν νέες νοοτροπίες και να αξιοποιήσουν ευρέως τους συλλογικούς πόρους της περιφέρειάς τους, άρα βασίζονται στο κοινωνικό κεφάλαιο για την επιτυχία τους. Από την άλλη πλευρά, η ΕτΠ ενθαρρύνει τις περιφέρειες να κινηθούν προς την κατεύθυνση της ανοιχτής καινοτομίας, εντός μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης των συμπράξεων μεταξύ φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα με τα πανεπιστήμια και τα λοιπά κέντρα γνώσης με σημαντικές λειτουργίες· καλούνται δηλαδή να εκσυγχρονίσουν την έννοια του «τριπλού έλικα» (Triple Helix)·

40.

χαιρετίζει τη χρήση προεμπορικών δημοσίων συμβάσεων ως μέσου γεφύρωσης της κοινωνιακής καινοτομίας και των τεχνολογικών λύσεων, τονίζει δε ότι ο εκσυγχρονισμός των κανόνων που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις πρέπει να ενισχύει το ρόλο του δημόσιου τομέα προκειμένου να επιτυγχάνεται η καλύτερη σχέση αξίας/τιμής (15). Εφόσον υπάρξει η δυνατότητα συντονισμού των προδιαγραφών και των διαδικασιών μεταξύ των περιφερειών, οι προεμπορικές δημόσιες συμβάσεις μπορούν να αποτελέσουν σημαντική κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία της ενιαίας αγοράς στην Ευρώπη·

41.

επαναλαμβάνει ότι οι προεμπορικές δημόσιες συμβάσεις θα ενισχυθούν περαιτέρω εάν συνδυαστούν με την ανοιχτή καινοτομία προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της πράσινης κοινωνίας της γνώσης, με άλλα λόγια εάν χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη κοινών, επαναχρησιμοποιούμενων λύσεων για τη δημιουργία των υποδομών και υπηρεσιών στις οποίες βασίζονται τα σύγχρονα πραγματικά οικοσυστήματα καινοτομίας.

Βρυξέλλες, 12 Οκτωβρίου 2011

Η Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Mercedes BRESSO


(1)  Ευρωπαϊκή εξαμηνιαία και ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης COM(2011) 11

(2)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Στρατηγική «Ευρώπη 2020» COM(2010) 2020 τελικό και επιστολή του Γενικού Γραμματέα στην ΕτΠ της 19ης Ιουλίου 2010

(3)  CdR 199/2010 fin, Ψήφισμα για την ισχυρότερη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

(4)  CdR73/2011, Δήλωση προς το Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2011

(5)  CdR 199/2010 fin, Ψήφισμα για την ισχυρότερη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

(6)  Προς τούτο, έχει ενεργοποιηθεί ειδική ιστοσελίδα στον ιστότοπο της πλατφόρμας παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» της ΕτΠ.

(7)  CdR 373/2010 rev2, Γνωμοδότηση με θέμα την Εμβληματική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» – Ένωση καινοτομίας

(8)  CdR 104/2010 fin, Γνωμοδότηση με θέμα Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη

(9)  Αναθεώρηση του προϋπολογισμού της ΕΕ - COM(2010) 700.

(10)  Που επίσης τίθεται στην αναθεώρηση του προϋπολογισμού της ΕΕ - COM(2010) 700.

(11)  CdR 223/2010 fin, Γνωμοδότηση «Συμβολή της πολιτικής συνοχής στη στρατηγική “Ευρώπη 2020” »

(12)  CdR 163-2010 fin, Γνωμοδότηση με θέμα «Μέτρηση της προόδου πέρα από το ΑΕγχΠ»

(13)  CdR 369/2010 fin, Γνωμοδότηση με θέμα «Πέμπτη έκθεση για τη συνοχή»

(14)  ό.π.

(15)  CdR 70/2011 fin, Γνωμοδότηση με θέμα «Εκσυγχρονισμός της πολιτικής δημοσίων συμβάσεων της ΕΕ»


Top