29.12.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 321/15

(1)

Η απόφαση επιβάλλει πρόστιμο σε πέντε επιχειρήσεις για παράβαση του άρθρου 81 της Συνθήκης. Από το 1991 έως το 2002, οι επιχειρήσεις αυτές μετείχαν σε συμφωνία περί κατανομής της αγοράς και συντονισμού των τιμών της πίσσας διείσδυσης στην ισπανική αγορά.

(2)

Η απόφαση αναφέρεται σε μια ενιαία και συνεχή παράβαση του άρθρου 81 της Συνθήκης η οποία συνίσταται σε κατανομή της αγοράς και συντονισμό των τιμών στην αγορά της πίσσας διείσδυσης. Η παράβαση συνιστά, από την ίδια της τη φύση, ένα από τα σοβαρότερα είδη παραβάσεων του άρθρου 81 της Συνθήκης.

(3)

Η παράβαση άρχισε τουλάχιστον από τον Μάρτιο του 1991 και διήρκεσε τουλάχιστον έως τον Οκτώβριο του 2002. Η παράβαση κάλυπτε την επικράτεια της Ισπανίας (με εξαίρεση τις Καναρίους Νήσους).

(4)

Η αξία στην ισπανική αγορά της πίσσας διείσδυσης το 2001, τελευταίο πλήρες έτος διάπραξης της παράβασης, ήταν περίπου 286 εκατ. EUR.

(5)

Οι επιχειρήσεις τις οποίες αφορά η απόφαση (πέντε επιχειρήσεις, 13 νομικά πρόσωπα) είναι οι Repsol, Proas-Cepsa, British Petroleum («BP»), Nynäs και Petrogal-Galp. Κατά τη διάρκεια της παράβασης, οι επιχειρήσεις αυτές έλεγχαν από κοινού πάνω από το 90 % της ισπανικής αγοράς πίσσας διείσδυσης.

(6)

Η πίσσα αποτελεί υποπροϊόν το οποίο παράγεται κατά την απόσταξη του πετρελαίου. Το 85 % περίπου της πίσσας που παράγεται στην ΕΕ χρησιμοποιείται για την κατασκευή οδών ως συγκολλητική ύλη στην παραγωγή ασφάλτου όπου χρησιμοποιείται για να συνδέει τις πέτρες μεταξύ τους. Το υπόλοιπο 15 % χρησιμοποιείται σε άλλους τομείς των κατασκευών, για παράδειγμα σε βιομηχανικές εφαρμογές όπως η κατασκευή στεγών. Το 80 % περίπου της πίσσας που χρησιμοποιείται για την κατασκευή οδών δεν υφίσταται περαιτέρω επεξεργασία: πρόκειται για πίσσα διείσδυσης. Το υπόλοιπο 20 % της πίσσας που χρησιμοποιείται στην κατασκευή οδών αποτελείται από πίσσα η οποία υφίσταται περαιτέρω επεξεργασία, όπως τα ασφαλτούχα γαλακτώματα και η τροποποιημένη πίσσα. Το προϊόν που αφορά η απόφαση είναι η πίσσα διείσδυσης, δηλαδή η πίσσα που χρησιμοποιείται για την κατασκευή οδών χωρίς καμία περαιτέρω επεξεργασία.

(7)

Οι παραλήπτες της απόφασης συμμετείχαν σε διάφορους βαθμούς σε σύμπραξη με την οποία:

(8)

Οι ενέργειες συντονισμού των τιμών πραγματοποιήθηκαν για να στηριχθούν οι συμφωνίες κατανομής της αγοράς, δεδομένου ότι εξασφάλιζαν ότι οι διαφορές των τιμών μεταξύ των προμηθευτών δεν θα διατάρασσαν τη συμφωνηθείσα κατανομή του όγκου και των πελατών.

(9)

Οι συζητήσεις σχετικά με την κατανομή της αγοράς και τις διακυμάνσεις των τιμών διεξήχθησαν γύρω από ένα αποκαλούμενο «τραπέζι ασφάλτου» στο οποίο οι μετέχοντες στη σύμπραξη συμμετείχαν σε διμερή ή πολυμερή βάση.

(10)

Οι συζητήσεις σχετικά με την κατανομή της αγοράς διεξάγονταν κάθε έτος προκειμένου να εκτιμηθεί και να κατανεμηθεί η αγορά για το επόμενο έτος. Το έγγραφο το οποίο, στο τέλος των ετήσιων διαπραγματεύσεων γύρω από το «τραπέζι ασφάλτου», αντικατόπτριζε τη συμφωνία κατανομής της αγοράς με την κατανομή του όγκου και των πελατών μεταξύ των συμμετεχόντων ονομαζόταν «PTT» ή «Petete».

(11)

Όσον αφορά τις διακυμάνσεις των τιμών και τον χρόνο εφαρμογής τους, αποφασίζονταν από κοινού από τη Repsol και την Proas, οι οποίες στη συνέχεια ενημέρωναν τους άλλους συμμετέχοντες στη σύμπραξη σχετικά με τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί.

(12)

Οι παραλήπτες της απόφασης και η διάρκεια της συμμετοχής τους στην παράβαση έχουν ως εξής:

(13)

Η παράβαση περιορίζεται σε ένα κράτος μέλος, το οποίο εντούτοις αποτελεί σημαντικό τμήμα της εσωτερικής αγοράς. Μολονότι οι πραγματικές επιπτώσεις στην αγορά δεν μπορούν να μετρηθούν, λόγω του είδους της η παράβαση χαρακτηρίζεται πολύ σοβαρή.

(14)

Δεδομένου ότι είναι μεγάλη η διαφορά μεταξύ των κύκλων εργασιών στην ισπανική αγορά της πίσσας των διαφόρων συμμετεχόντων στη σύμπραξη, εφαρμόζεται διαφοροποιημένη μεταχείριση με τον διαχωρισμό τους σε ομάδες, ώστε να ληφθεί υπόψη η πραγματική οικονομική ικανότητα κάθε επιχείρησης να θίξει τον ανταγωνισμό.

(15)

Για τον σκοπό αυτό, οι επιχειρήσεις ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες με βάση το μερίδιό τους στην αγορά (που βασίζεται στην αξία των πωλήσεων) για το σχετικό προϊόν στην Ισπανία το 2001, τελευταίο πλήρες έτος διάπραξης της παράβασης.

(16)

Προκειμένου να καθοριστεί το ποσό του προστίμου σε επίπεδο το οποίο διασφαλίζει ότι έχει επαρκώς αποτρεπτικό αποτέλεσμα, εφαρμόζεται πολλαπλασιαστικός συντελεστής στα πρόστιμα που επιβάλλονται στην BP (1,8) και τη Repsol (1,2) λαμβανομένου υπόψη του συνολικού μεγέθους αυτών των επιχειρήσεων.

(17)

Τα επιμέρους ποσοστά αυξάνονται ανάλογα με τη διάρκεια της συμμετοχής στην παράβαση κάθε νομικής οντότητας που αναφέρεται ανωτέρω.

(18)

Η Repsol και η Proas αντιπροσώπευαν σημαντική κινητήρια δύναμη για τη σύμπραξη και μοιράζονταν τον ηγετικό ρόλο. Το γεγονός αυτό δικαιολόγησε την αύξηση κατά 30 % του βασικού ποσού προς επιβολή στην καθεμιά από αυτές τις επιχειρήσεις λόγω του ηγετικού τους ρόλου.

(19)

Η Nynäs και η Petrogal επικαλέστηκαν ελαφρυντική περίσταση δεδομένου ότι είχαν διαδραματίσει παθητικό ρόλο στη διάπραξη της παράβασης ή μιμήθηκαν απλώς τη συμπεριφορά άλλων επιχειρήσεων. Η απόφαση απορρίπτει αυτόν τον ισχυρισμό, διότι οι εταιρείες αυτές συμμετείχαν πραγματικά σε ετήσια βάση στις συζητήσεις σχετικά με την κατανομή της αγοράς για το επόμενο έτος. Ωστόσο, χορηγεί μείωση του προστίμου κατά 10 % προκειμένου να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η συμμετοχή της Nynäs και της Petrogal σε ορισμένες πτυχές της παράβασης, και συγκεκριμένα στους μηχανισμούς παρακολούθησης και αποζημίωσης καθώς και στις ενέργειες συντονισμού των τιμών, ήταν λιγότερο τακτική και ενεργός από εκείνη των άλλων συμμετεχόντων στη σύμπραξη.

(20)

Στα πρόστιμα εφαρμόστηκε, κατά περίπτωση, το όριο του 10 % του παγκόσμιου κύκλου εργασιών που προβλέπεται στο άρθρο 23 παράγραφος 2 του κανονισμού αριθ. 1/2003.

(21)

Η υπόθεση κινήθηκε βάσει της αίτησης απαλλαγής που υπέβαλε η επιχείρηση BP σύμφωνα με την ανακοίνωση περί επιεικούς μεταχείρισης (2). Στην κοινοποίηση αιτιάσεων την οποία απηύθυνε στην BP η Επιτροπή διαπίστωσε προσωρινά ότι η BP παρέβη τις υποχρεώσεις συνεργασίας που υπέχει βάσει του άρθρου 11 στοιχεία α) της ανακοίνωσης περί επιείκειας και ότι σε τυχόν τελική απόφαση που θα εκδοθεί θα οριστεί αν η Επιτροπή χορηγεί ή όχι τελικά στην BP απαλλαγή από τα πρόστιμα.

(22)

Λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της συγκεκριμένης υπόθεσης, η απόφαση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συνεργασία της BP ήταν ειλικρινής, απόλυτη, συνεχής και ταχεία καθ’ όλη τη διάρκεια της διοικητικής διαδικασίας και ότι παρέσχε στην Επιτροπή όλα τα αποδεικτικά στοιχεία αμέσως μόλις περιήλθαν στην κατοχή της ή τέθηκαν στη διάθεσή της, εκπληρώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο σημείο 11 στοιχείο α) της ανακοίνωσης περί επιείκειας. Η BP εξεπλήρωσε επίσης τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει των σημείων 11 στοιχεία β) και γ) της ανακοίνωσης περί επιείκειας, δεδομένου ότι έπαψε να μετέχει στην παράβαση το αργότερο κατά τη χρονική στιγμή που υπέβαλε τις αποδείξεις που αναφέρονται στο σημείο 8 στοιχείο α) της ανακοίνωσης περί επιείκειας και δεν έλαβε μέτρα για να ωθήσει άλλες επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στην παράβαση.

(23)

Για το λόγο αυτό, στην απόφαση εκφράζεται η γνώμη ότι BP εξεπλήρωσε όλες τις προϋποθέσεις του σημείου 11 της ανακοίνωσης περί επιείκειας και ότι επομένως πληροί τους όρους για τη μη επιβολή προστίμων που θα της επιβάλλονταν διαφορετικά.

(24)

Η Repsol και η Proas υπέβαλαν αίτηση για μείωση των προστίμων βάσει της ανακοίνωσης περί επιεικείας. Η Επιτροπή μείωσε το πρόστιμο κατά 40 % και 25 % στην καθεμία αντίστοιχα. Για τον καθορισμό αυτών των ποσοστών μείωσης του προστίμου λαμβάνεται υπόψη ότι οι επιχειρήσεις αυτές: i) προσέφεραν σημαντική προστιθέμενη αξία, αλλά ii) προσήλθαν προς το τέλος της διαδικασίας και μόνο αφού η Επιτροπή έστειλε λεπτομερείς αιτήσεις να παράσχουν πληροφορίες.

(25)

Οι κάτωθι επιχειρήσεις παρέβησαν το άρθρο 81 της Συνθήκης συμμετέχοντας, κατά τη διάρκεια των αναφερόμενων περιόδων, σε ένα σύνολο συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών στην αγορά της πίσσας διείσδυσης που κάλυπταν την επικράτεια της Ισπανίας (με εξαίρεση τις Καναρίους Νήσους) και οι οποίες συνίσταντο σε συμφωνίες κατανομής της αγοράς και συντονισμό των τιμών:

Repsol YPF Lubricantes y Especialidades S.A., Repsol Petróleo S.A. και Repsol YPF S.A., από την 1η Μαρτίου 1991 έως την 1η Οκτωβρίου 2002·

Productos Asfálticos S.A. και Compañía Española de Petróleos S.A., από την 1η Μαρτίου 1991 έως την 1η Οκτωβρίου 2002·

BP Oil España S.A., BP España S.A. και BP plc, από την 1η Αυγούστου 1991 έως τις 20 Ιουνίου 2002·

Nynäs Petróleo S.A., από την 1η Μαρτίου 1991 έως την 1η Οκτωβρίου 2002· Nynäs Petróleo S.A., από τις 22 Μαΐου 1991 έως την 1η Οκτωβρίου 2002·

Galp Energia España S.A. και Petróleos de Portugal S.A., από τις 31 Ιανουαρίου 1995 έως την 1η Οκτωβρίου 2002· Galp Energia, SGPS, S.A., από τις 22 Απριλίου 1999 έως την 1η Οκτωβρίου 2002.

(26)

Για την παράβαση που περιγράφεται ανωτέρω, επιβάλλονται τα ακόλουθα πρόστιμα:

οι Repsol YPF Lubricantes y Especialidades S.A. Repsol Petróleo S.A. και Repsol YPF S.A. ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 80 496 000 EUR·

οι Productos Asfálticos S.A. και Compañía Española de Petróleos S.A., ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 83 850 000 EUR·

οι BP Oil España S.A. BP España S.A. και BP plc, ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 0 EUR·

η Nynäs Petróleo S.A.: 10 642 500 EUR· εκ των οποίων, η AB Nynäs Petroleum ευθύνεται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 10 395 000 EUR· και

οι Galp Energia España S.A. and Petróleos de Portugal S.A., ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 8 662 500 EUR, εκ των οποίων, η Galp Energia, SGPS, S.A. ευθύνεται από κοινού και εις ολόκληρον για την καταβολή 6 435 000 EUR·

(27)

Οι προαναφερθείσες επιχειρήσεις διατάσσονται να διακόψουν αμέσως την παράβασή τους, εφόσον δεν το έχουν ήδη πράξει, καθώς και να αποφύγουν την επανάληψη οποιασδήποτε πράξης ή συμπεριφοράς περιγράφεται στην παρούσα απόφαση και οποιασδήποτε πράξης ή συμπεριφοράς που έχει τον ίδιο ή παρεμφερή στόχο ή αποτέλεσμα.