52009DC0627

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 18.11.2009

COM(2009)627 τελικό

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥ ΛΙΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SAFA ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ [SEC(2009) 1576 τελικό]

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SAFA ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Γιατί συντάχθηκε η παρούσα έκθεση;

Το άρθρο 6 παράγραφος 2 της οδηγίας 2004/36/ΕΚ ορίζει ότι:

« Η Επιτροπή δημοσιεύει κατ’έτος συγκεντρωτική έκθεση πληροφοριών διαθέσιμων στο κοινό και στους ενδιαφερόμενους φορείς του τομέα στην οποία περιλαμβάνεται ανάλυση όλων των πληροφοριών που έχουν παραληφθεί σύμφωνα με το άρθρο 5 . Η ανάλυση θα είναι απλή και ευνόητη και θα αναφέρει κατά πόσον υφίσταται αυξημένος κίνδυνος ως προς την ασφάλεια των επιβατών του αεροσκάφους. Στην εν λόγω ανάλυση δεν περιλαμβάνονται αναγνωριστικά στοιχεία όσον αφορά τις πηγές αυτών των πληροφοριών ».

Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά ετήσια έκθεση, η οποία καλύπτει την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου έως 31ης Δεκεμβρίου 2008.

1. ΤΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SAFA

1.1. Προέλευση του κοινοτικού προγράμματος SAFA

Το πρόγραμμα SAFA δρομολογήθηκε αρχικά από την Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Πολιτικής Αεροπορίας (ECAC) το 1996. Το πρόγραμμα SAFA δεν στηριζόταν σε ευρωπαϊκή δεσμευτική νομική βάση, αλλά στη δέσμευση των Γενικών Διευθυντών των κρατών μελών που συμμετέχουν στην ECAC. Οι επιθεωρήσεις είχαν ως αντικείμενο τα «ξένα» αεροσκάφη, τα οποία νοούνται ως τα αεροσκάφη που δεν χρησιμοποιούνται ή δεν είναι υπό τον έλεγχο της αρμόδιας αρχής του κράτους όπου πραγματοποιείται η επιθεώρηση.

Στις 30 Απριλίου 2004 δημοσιεύτηκε η οδηγία 2004/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με την ασφάλεια των αεροσκαφών τρίτων χωρών που χρησιμοποιούν κοινοτικούς αερολιμένες (καλούμενη «οδηγία SAFA»), με την οποία επιβάλλεται νομική υποχρέωση στα κράτη μέλη της ΕΕ να εκτελούν επιθεωρήσεις διαδρόμου στα αεροσκάφη τρίτων χωρών που προσγειώνονται στους αερολιμένες τους, ως «αεροσκάφος τρίτης χώρας» δε νοείται το αεροσκάφος που δεν χρησιμοποιείται ή δεν είναι υπό τον έλεγχο της αρμόδιας αρχής κράτους μέλους της ΕΕ· η οδηγία δεν απαγορεύει πάντως κατά κανένα τρόπο στα κράτη μέλη να επιθεωρούν αεροσκάφη άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Τα κράτη μέλη είχαν προθεσμία δύο ετών να θέσουν σε εφαρμογή την εν λόγω οδηγία με τη θέσπιση εθνικής νομοθεσίας.

Με απόφαση των Γενικών Διευθυντών των χωρών μελών της ECAC, το πρόγραμμα SAFA τέθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2007 υπό την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΕΚ)· την ευθύνη διαχείρισης και περαιτέρω εξέλιξης του κοινοτικού προγράμματος SAFA έχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικουρούμενη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA). Ο EASA είναι οργανισμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με έδρα την Κολωνία, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την επιχειρησιακή διαχείριση του κοινοτικού προγράμματος SAFA εξ ονόματος της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 768/2006 της Επιτροπής.

Μέχρι το 2006, την εφαρμογή των επιχειρησιακών στοιχείων του προγράμματος SAFA είχε αναλάβει ο Κεντρικός Σύνδεσμος Αεροπορικών Αρχών (CJAA). Στα τέλη του 2006, οι συντονιστικές δραστηριότητες του προγράμματος SAFA, καθώς και η κεντρική βάση δεδομένων, μεταβιβάστηκαν από τον CJAA στον EASA.

Η συνεχής συμμετοχή των δέκα πέντε χωρών μελών της ECAC μη μελών όμως της ΕΕ και, άρα, η πανευρωπαϊκή διάσταση του προγράμματος, εξασφαλίσθηκε με την υπογραφή ρύθμισης εργασίας μεταξύ κάθε κράτους και του EASA. Συνεπώς, με την ΕΕ των 27, το κοινοτικό πρόγραμμα SAFA αφορά συνολικά 42 συμμετέχοντα κράτη ( βλ. προσάρτημα Α ).

1.2. Λειτουργία του κοινοτικού προγράμματος SAFA

Αεροσκάφος (τρίτης χώρας για τα κράτη μέλη της ΕΕ ή ξένα αεροσκάφη για τις χώρες μέλη της ECAC μη μέλη της ΕΕ) μπορεί να υποβληθεί σε επιθεώρηση διαδρόμου σε κάθε κράτος που συμμετέχει στο πρόγραμμα SAFA, κυρίως σε ό,τι αφορά τα έγγραφα και τα εγχειρίδια του αεροσκάφους, τις άδειες των ιπταμένων πληρωμάτων, την εμφανή κατάσταση του αεροσκάφους, καθώς και την ύπαρξη και την κατάσταση του υποχρεωτικού εξοπλισμού ασφάλειας θαλάμου. Οι εν λόγω επιθεωρήσεις έχουν ως αναφορά τα πρότυπα των παραρτημάτων 1 (αδειοδότηση προσωπικού), 6 (αεροπορικές δραστηριότητες) και 8 (πτητική ικανότητα αεροσκάφους) της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ).

Οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται σύμφωνα με διαδικασία η οποία ισχύει για όλα τα συμμετέχοντα κράτη. Τα αποτελέσματα των ελέγχων καταγράφονται εν συνεχεία σε εκθέσεις, για την σύνταξη των οποίων ακολουθείται το ίδιο υπόδειγμα. Σε περίπτωση σοβαρών παρατυπιών, ειδοποιούνται ο αερομεταφορέας και η αρμόδια υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (κράτος του αερομεταφορέα ή κράτος νηολόγησης), ώστε να συμφωνηθούν τα διορθωτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν όχι μόνον στο αεροσκάφος που επιθεωρήθηκε αλλά και στα υπόλοιπα αεροσκάφη, τα οποία ίσως παρουσιάζουν παρατυπία γενικότερης φύσεως. Όλα τα στοιχεία των εκθέσεων, καθώς και οι συμπληρωματικές πληροφορίες, ανταλλάσσονται και συγκεντρώνονται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων, την οποία έχει δημιουργήσει και διαχειρίζεται ο EASA.

Τα κύρια χαρακτηριστικά του κοινοτικού προγράμματος SAFA συνοψίζονται ως εξής:

- εφαρμόζεται από όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα SAFA: καταρχήν και από τις 42 χώρες μέλη της ECAC (κράτη μέλη της ΕΕ και χώρες μέλη της ECAC που δεν είναι μέλη της ΕΕ, οι οποίες έχουν υπογράψει τη ρύθμιση εργασίας του EASA)·

- ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτων των επιθεωρήσεων διαδρόμου SAFA μέσω κεντρικής βάσης δεδομένων·

- προσέγγιση εκ των κάτω προς τα άνω: το πρόγραμμα στηρίζεται στις επιθεωρήσεις διαδρόμου των αεροσκαφών·

- η προσοχή εστιάζεται: κυρίως στα αεροσκάφη τρίτων χωρών τα οποία εκτελούν πτήσεις στην ΕΕ και στα κράτη που συμμετέχουν στο πρόγραμμα SAFA (μολονότι είναι δυνατόν να συνεχισθεί η εκτέλεση επιθεωρήσεων σε αεροσκάφη των κρατών μελών της ΕΕ)·

- εγγενής στόχος είναι ο έλεγχος της συμμόρφωσης προς τα πρότυπα της ΔΟΠΑ, τα οποία ισχύουν διεθνώς για όλα τα επιθεωρούμενα αεροσκάφη.

1.3. Ένταξη του κοινοτικού προγράμματος SAFA στη γενικότερη αλυσίδα της ασφάλειας πτήσεων

Οι επιθεωρήσεις SAFA που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια έδωσαν κάποιες γενικές ενδείξεις ως προς την ασφάλεια πτήσεων των ξένων αερομεταφορέων. Ωστόσο, οι ενδείξεις αυτές είναι περιορισμένες υπό την έννοια ότι δεν διαμορφώθηκε πλήρης εικόνα για την ασφάλεια πτήσεων συγκεκριμένου αεροσκάφους ή αερομεταφορέα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένες πτυχές είναι δύσκολο να εκτιμηθούν όσο διαρκεί μια επιθεώρηση (π.χ. ολοκληρωμένη διαχείριση ανθρωπίνων πόρων πληρώματος, κατάσταση πλήρους αξιοπλοΐας, κ.λπ.), διότι ο χρόνος που διατίθεται για την εκτέλεση επιθεώρησης είναι περιορισμένος και, συνεπώς, περιορίζεται και το επίπεδο των εξεταζόμενων κατά την επιθεώρηση λεπτομερειών. Η αξία αυτών των δεικτών θα αναβαθμισθεί περαιτέρω με την άνοδο του επιπέδου εναρμόνισης σε όλα τα κράτη που συμμετέχουν στις επιθεωρήσεις SAFA.

Πλήρης εκτίμηση συγκεκριμένου αεροσκάφους ή αερομεταφορέα είναι δυνατή μόνον με συνεχή εποπτεία από την αρμόδια εθνική αρχή πολιτικής αεροπορίας (κράτος του αερομεταφορέα ή κράτος νηολόγησης). Έτσι, οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται μέσω του κοινοτικού προγράμματος SAFA είναι χρήσιμες:

- πρωτίστως, ως προληπτικό μέσο, το οποίο βοηθά στον εντοπισμό τυχόν αρνητικών τάσεων στην ασφάλεια πτήσεων και, ειδικότερα, πολλών ή/και επαναλαμβανόμενων ευρημάτων σε συγκεκριμένο αερομεταφορέα, είναι πολύ καλός δείκτης δυνητικών διαρθρωτικών αδυναμιών τόσο όσον αφορά τη διαχείριση του ποιοτικού ελέγχου από τον συγκεκριμένο αερομεταφορέα, όσο και το επίπεδο εποπτείας της ασφάλειας πτήσεων που ασκεί η αρμόδια εθνική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας του κράτους όπου έχει πιστοποιηθεί ο αερομεταφορέας· ανάλογες αρνητικές τάσεις είναι δυνατόν να διαπιστωθούν και σε συγκεκριμένους τύπους αεροσκαφών·

- πιο άμεσα, οι επιθεωρήσεις SAFA μπορούν να συμβάλουν σε πραγματικό χρόνο στην ασφαλή λειτουργία συγκεκριμένου αεροσκάφους που μόλις επιθεωρήθηκε, διότι οι αρχές επιθεώρησης παροτρύνονται να εξασφαλίσουν την άμεση λήψη διορθωτικών μέτρων πριν το συγκεκριμένο αεροσκάφος εκτελέσει άλλες πτήσεις.

Επιπλέον, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2111/2005 για τη σύσταση κοινοτικού καταλόγου αερομεταφορέων, οι οποίοι απαγορεύεται να εκτελούν πτήσεις στο έδαφος της Κοινότητας, οι επιθεωρήσεις SAFA αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία ως ένα από τα κριτήρια που εξετάζει η Επιτροπή για να λάβει απόφαση εάν θα συμπεριλάβει κάποιον αερομεταφορέα στον κοινοτικό κατάλογο. Πράγματι, αυτό συμβαίνει από τότε που καταρτίσθηκε για πρώτη φορά ο κοινοτικός κατάλογος, τον Μάρτιο του 2006, και στις μετέπειτα επικαιροποιήσεις του.

1.4. Εξέλιξη του προγράμματος το 2008

Στις 16 Aπριλίου 2008 η Επιτροπή εξέδωσε δύο σημαντικά νομοθετικά μέτρα με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση του κοινοτικού προγράμματος SAFA:

- την οδηγία 2008/49/EΚ της Επιτροπής, η οποία περιέχει τα κύρια στοιχεία του εγχειριδίου διαδικασιών SAFA και προβλέπει εναρμονισμένους κανόνες για τη διεξαγωγή επιθεωρήσεων SAFA, μεταξύ των οποίων: μέτρα παρακολούθησης, υποχρεωτικό χρονοδιάγραμμα αναφοράς (15 εργάσιμες ημέρες) και υποχρεωτική κοινοποίηση των αποτελεσμάτων της επιθεώρησης στους επιθεωρούμενους αερομεταφορείς με την παράδοση αποδεικτικού επιθεώρησης τυποποιημένης μορφής. Επιπλέον, η προαναφερθείσα οδηγία καθιερώνει κοινή δέσμη κριτηρίων για τα προσόντα των επιθεωρητών SAFA. Ο EASA πήρε την εντολή να στηρίζει τα συμμετέχοντα κράτη με την εκπόνηση λεπτομερούς καθοδηγητικού υλικού σύμφωνα με τα κύρια στοιχεία που διατυπώνονται στην οδηγία·

- τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 351/2008 της Επιτροπής, με τον οποίο εφαρμόζεται δομημένη και πανευρωπαϊκή προσέγγιση στην ιεράρχηση των επιθεωρήσεων διαδρόμου SAFA που αφορούν δυνητικά επισφαλή θέματα και αποβλέπουν στην καλύτερη αξιοποίηση των πόρων που διαθέτουν οι υπηρεσίες επιθεώρησης.

Ο EASA, σύμφωνα με όσα του ανατέθηκαν με βάση την οδηγία 2008/49/EΚ της Επιτροπής, εκπόνησε και εξέδωσε αναλυτικό καθοδηγητικό υλικό για τα προσόντα των επιθεωρητών διαδρόμου SAFA, όπου καθορίζονται πρότυπα κοινά για όλα τα συμμετέχοντα κράτη. Τα κριτήρια των προσόντων εστιάζονται στην επιλεξιμότητα, την εκπαίδευση (συμπεριλαμβανομένης της επαναληπτικής εκπαίδευσης) και την πείρα των επιθεωρητών. Στην εκπαίδευση των επιθεωρητών πρέπει να ακολουθείται το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει καταρτίσει ο EASA, ενώ οι πάροχοι ανεξάρτητης εκπαίδευσης πρέπει να εγκρίνονται σύμφωνα με ειδική δέσμη κοινών κριτηρίων.

Ορισμένες πρωτοβουλίες που άρχισαν το 2007 συνεχίσθηκαν το 2008 και απέβησαν τακτικές και τυποποιημένες δραστηριότητες με βάση το κοινοτικό πρόγραμμα SAFA· για παράδειγμα, η επανεξέταση ποιότητας των εκθέσεων που διαβιβάζουν τα συμμετέχοντα κράτη στη βάση δεδομένων SAFA και η ανάλυση της βάσης δεδομένων. Με την ανάλυση αυτή, η οποία πραγματοποιείται ανά τετράμηνο, γίνεται προσπάθεια να εντοπίζονται το συντομότερο δυνατόν πιθανές αρνητικές πτυχές και τάσεις στην ασφάλεια πτήσεων, ώστε να αντιμετωπίζονται έγκαιρα πριν αποβούν όντως απειλητικές για τη διεθνή ασφάλεια πτήσεων. Η μεθοδολογία διεξαγωγής της ανάλυσης τελειοποιήθηκε περαιτέρω και αναβαθμίσθηκε, ώστε να αξιοποιούνται το μέγιστο δυνατόν τα διαθέσιμα δεδομένα της βάσης SAFA.

Τον Οκτώβριο του 2008, έγινε μείζων αναβάθμιση της βάσης δεδομένων SAFA, με την οποία βελτιώθηκε η υποβολή αναφορών, στηρίχθηκε η παρακολούθηση της διαδικασίας ιεράρχησης (που θεσπίσθηκε με βάση τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 351/2008 της Επιτροπής) και βελτιώθηκε η ροή των εργασιών. Παράλληλα με την εφαρμογή των τροποποιήσεων που εισάχθηκαν με την οδηγία 2008/49/EΚ της Επιτροπής, όπως η υποχρεωτική υποβολή αναφοράς των μέτρων της κλάσης 3, με την αναβάθμιση που επήλθε καθιερώθηκε ένα νέο χαρακτηριστικό μείζονος σημασίας που αποβλέπει στη βελτίωση της συνοχής των ευρημάτων με την αξιοποίηση δέσμης προδιαγεγραμμένων ευρημάτων, τα οποία έχει αναπτύξει και διατηρεί ο EASA.

Αντίγραφο της βάσης δεδομένων SAFA χρησιμοποιήθηκε επίσης ως πλήρως επιχειρησιακό περιβάλλον εκπαίδευσης, το οποίο επέτρεψε την πρακτική εξάσκηση των χρηστών της.

1.5. Καθιέρωση προσέγγισης με βάση την επικινδυνότητα

Ο πρόσφατος κανονισμός (EΚ) αριθ. 351/2008 της Επιτροπής (ο οποίος άρχισε να ισχύει τον Απρίλιο του 2008) καθιερώνει την έννοια της ιεράρχησης των επιθεωρήσεων SAFA σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, με βάση την οποία τα συμμετέχοντα κράτη υποχρεούνται να δίνουν προτεραιότητα σε ορισμένα θέματα σε μέρος των επιθεωρήσεων διαδρόμου (είτε μεμονωμένων αερομεταφορέων είτε όλων των αερομεταφορέων που έχουν αδειοδοτηθεί σε ένα συγκεκριμένο κράτος). Ο κατάλογος προτεραιοτήτων συγκεντρώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επικαιροποιείται όποτε προκύπτει ανάγκη με βάση τα κριτήρια που καθορίζει ο εν λόγω κανονισμός, ήτοι:

- τις πληροφορίες που διαβιβάζει ο EASA μετά από ανάλυση της βάσης δεδομένων SAFA·

- τις πληροφορίες που προκύπτουν από τις συνεδριάσεις της επιτροπής ασφάλειας των αερομεταφορών·

- τις πληροφορίες που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη στην Επιτροπή.

Επιπλέον, οι αερομεταφορείς που παρατίθενται στο παράρτημα B του κοινοτικού καταλόγου των απαγορευμένων αερομεταφορέων (ο οποίος έχει θεσπισθεί με βάση τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 2111/2005), καθώς και οι άλλοι αερομεταφορείς που έχουν πιστοποιηθεί στο ίδιο κράτος όπως και κάθε αερομεταφορέας που περιλαμβάνεται επίσης στον κοινοτικό κατάλογο, υπόκεινται σε επιθεώρηση κατά προτεραιότητα.

Ο πρώτος κατάλογος προτεραιοτήτων εκδόθηκε στις 20 Απριλίου 2008 και στη συνέχεια αναθεωρήθηκε δύο φορές κατά τη διάρκεια του ιδίου έτους. Κατά τη διάρκεια του 2008, επί συνόλου 10.337 επιθεωρήσεων SAFA, οι 1.481 πραγματοποιήθηκαν με αντικείμενα βασισμένα σε θέματα που αναφέρονται στον κατάλογο προτεραιοτήτων.

2. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ SAFA

Ο EASA διαχειρίζεται την κεντρική βάση δεδομένων SAFA από τον Δεκέμβριο του 2006, όταν η βάση μεταφέρθηκε από τον Κεντρικό Σύνδεσμο Αεροπορικών Αρχών (CJAA) στις Κάτω Χώρες, στον EASA στην Κολωνία της Γερμανίας.

Μολονότι τη βάση διαχειρίζεται και συντηρεί ο EASA, η καταχώριση εκθέσεων στη βάση δεδομένων παραμένει ευθύνη των εθνικών υπηρεσιών πολιτικής αεροπορίας (ΥΠΑ) των 42 κρατών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα SAFA.

Το 2008, τα συμμετέχοντα στο SAFA κράτη πραγματοποίησαν 10.337 επιθεωρήσεις, αριθμό ρεκόρ, από τις οποίες προέκυψαν 11.298 ευρήματα ( βλ. προσάρτημα Α ).

Τα δεδομένα που περιέχει η βάση θεωρούνται εμπιστευτικά, υπό την έννοια ότι διαβιβάζονται μόνον στα υπόλοιπα συμμετέχοντα στο SAFA κράτη αλλά δεν δημοσιοποιούνται στο ευρύ κοινό. Στη βάση έχουν πρόσβαση όλες οι εθνικές υπηρεσίες πολιτικής αεροπορίας των συμμετεχόντων στο SAFA κρατών μέσω (ασφαλούς) διαδικτυακής σύνδεσης.

3. ΠΕΔΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ

Σύμφωνα με την «οδηγία SAFA», τα αεροσκάφη για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι δεν συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα ασφάλειας πτήσεων (με βάση π.χ. τακτική ανάλυση της βάσης δεδομένων του EASA) πρέπει να επιθεωρούνται κατά προτεραιότητα από τα κράτη μέλη. Επίσης, οι επιθεωρήσεις διαδρόμου SAFA είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται σε δειγματοληπτική βάση.

Πέντε είναι τα πεδία στα οποία είναι δυνατόν να εστιασθούν οι επιθεωρήσεις:

1. συγκεκριμένο κράτος του αερομεταφορέα (έλεγχος των αερομεταφορέων συγκεκριμένου κράτους)·

2. συγκεκριμένος τύπος αεροσκαφών·

3. ειδική φύση πτήσεων (τακτική, μη τακτική, εμπορευματική, κλπ.)·

4. συγκεκριμένος αερομεταφορέας τρίτης χώρας·

5. συγκεκριμένο αεροσκάφος αναγνωριζόμενο από το σήμα νηολόγησής του.

Στα προσαρτήματα Β, Γ και Δ καταγράφονται τα κράτη αερομεταφορέα, οι τύποι αεροσκαφών και οι αερομεταφορείς που επιθεωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2008. Καθίσταται εμφανής η ευρεία κλίμακα που καλύπτει το κοινοτικό πρόγραμμα SAFA και η χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του.

Η ομαλή εφαρμογή του προγράμματος καθίσταται επίσης εμφανής από τον κατωτέρω πίνακα, στον οποίο συγκεντροποιούνται οι πληροφορίες των προσαρτημάτων και δίνεται συνολική εικόνα των δραστηριοτήτων.

Μολονότι, με βάση την «οδηγία SAFA», κύρια υποχρέωση των κρατών μελών της ΕΕ είναι η επιθεώρηση αεροσκαφών τρίτων χωρών που προσγειώνονται στους κοινοτικούς αερολιμένες, εξακολουθούν να υποβάλλονται σε επιθεωρήσεις και αεροσκάφη αερομεταφορέων της ΕΕ. Στον πίνακα που ακολουθεί δίδονται τα αποτελέσματα:

Επιθεωρήσεις | 10.337 επιθεωρήσεις….. |

Αερομεταφορέας | ….. επί 1.067 διαφορετικών αερομεταφορέων |

Κράτος αερομεταφορέα | …..από 131 κράτη….. |

Τύπος αεροσκάφους | ….. που χρησιμοποιούν 220 διαφορετικούς (επί μέρους) τύπους αεροσκαφών |

Στον κατωτέρω πίνακα εμφαίνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα όλων των πτήσεων εντός των κρατών μελών της ΕΕ εκτελέστηκαν από κοινοτικούς αερομεταφορείς και ότι, εν γένει, τα συμμετέχοντα στο SAFA κράτη εξακολούθησαν να χρησιμοποιούν τα ευρύτερα κριτήρια του προηγούμενου προγράμματος SAFA της ECAC.

Επιθεωρήσεις σε κοινοτικούς αερομεταφορείς | Επιθεωρήσεις σε μη κοινοτικούς αερομεταφορείς |

2008 | 5.879 | 4.458 |

Ποσοστό | 56,87% | 43,13% |

Από τις 10.337 επιθεωρήσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2008, οι 9.040 πραγματοποιήθηκαν από κράτη μέλη της ΕΕ: το 42,7% (3.857) πραγματοποιήθηκε σε αερομεταφορείς πιστοποιημένους σε τρίτες χώρες (μη μέλη της ΕΕ), ενώ το υπόλοιπο 57,3% (5.183) πραγματοποιήθηκε σε κοινοτικούς αερομεταφορείς. Το 2008, οι αερομεταφορείς τρίτων χωρών πραγματοποίησαν περίπου 700.000 προσγειώσεις στους κοινοτικούς αερολιμένες με λόγο επιθεώρησης (πλήθος επιθεωρήσεων/πλήθος προσγειώσεων) περίπου 0,5% (ήτοι 5 επιθεωρήσεις ανά 1.000 προσγειώσεις). Οι προσγειώσεις κοινοτικών αερομεταφορέων σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ (εκτός του κράτους που είναι αρμόδιο για την εποπτεία της ασφάλειας πτήσεων) ανήλθαν σε περισσότερες των 2.900.000· αυτό συνεπάγεται λόγο επιθεώρησης 0,17% για τους κοινοτικούς αερομεταφορείς.

4. ΚΥΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ SAFA

4.1. Γενικά ευρήματα των επιθεωρήσεων

Το πρώτο σημείο όσον αφορά τα ευρήματα, δηλαδή αποκλίσεις από τα πρότυπα της ΔΟΠΑ, είναι η ποσοτική προσέγγιση. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, συγκρίνεται το συνολικό πλήθος ευρημάτων (F) με το συνολικό πλήθος επιθεωρήσεων (I) και επιθεωρηθέντων σημείων (II).

Κατά την επιθεώρηση, χρησιμοποιείται κατάλογος με συνολικά 54 διαφορετικά σημεία προς επιθεώρηση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, σε μια επιθεώρηση δεν ελέγχονται όλα τα σημεία, διότι ο χρόνος από την άφιξη ενός αεροσκάφους μέχρι την αναχώρησή του δεν επαρκεί για να διενεργηθεί πλήρης επιθεώρηση. Συνεπώς, είναι ίσως ενδεικτικότερος ο λόγος του συνολικού πλήθους ευρημάτων προς το συνολικό πλήθος επιθεωρηθέντων σημείων από τον λόγο με βάση απλώς το σύνολο των ευρημάτων των επιθεωρήσεων. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στον κατωτέρω πίνακα:

Περίοδος |

1 Ιανουαρίου 2008 – 31 Δεκεμβρίου 2008 |

Σύνολο επιθεωρήσεων (I) | 10.337 |

Σύνολο επιθεωρηθέντων σημείων (II) | 358.046 |

Συνολικά ευρήματα (F) | 11.298 |

Μέσο πλήθος επιθεωρηθέντων σημείων κατά την επιθεώρηση | 34,64 |

Ευρήματα/Επιθεωρήσεις (F/I) | 1,093 |

Ευρήματα/επιθεωρηθέντα σημεία (F/II) | 0,0315 |

4.2. Ευρήματα επιθεωρήσεων και κατηγορίες τους

Πρέπει να εξετασθεί όχι μόνον το απόλυτο πλήθος των ευρημάτων των επιθεωρήσεων, αλλά και η «σοβαρότητά» τους. Προς το σκοπό αυτό, έχουν καθορισθεί τρεις κατηγορίες ευρημάτων. Εύρημα της “κατηγορίας 1” καλείται έλασσον· εύρημα της “κατηγορίας 2” είναι σοβαρό και της “κατηγορίας 3” μείζον. Οι όροι «έλασσον», «σοβαρό» και «μείζον» σχετίζονται με το βαθμό απόκλισης από τα πρότυπα της ΔΟΠΑ. Κύριος στόχος της κατηγοριοποίησης των ευρημάτων είναι η κατάταξη της συμμόρφωσης προς ένα πρότυπο και η σοβαρότητα της μη συμμόρφωσης προς το πρότυπο αυτό.

Οι επιθεωρήσεις και οι κατηγορίες των ευρημάτων καταγράφονται στη βάση δεδομένων και τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στον κατωτέρω πίνακα:

Πλήθος ευρημάτων (F) | Λόγος ευρημάτων (κατ. F/I) |

Από τον πίνακα αυτόν σημειώνεται ότι:

- Στους αερομεταφορείς κρατών της ΕΕ, της ECAC και της Ωκεανίας διαπιστώνονται λιγότερα ευρήματα ανά επιθεώρηση ως προς τον μέσο όρο.

- Στους αερομεταφορείς κρατών της Αφρικής, της Ρωσικής Ομοσπονδίας/της Λευκορωσίας/της ομάδας της Κεντρικής Ασίας, της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Βορείου Αμερικής και της Βορείου Αφρικής διαπιστώνονται περισσότερα ευρήματα ανά επιθεώρηση ως προς τον μέσο όρο.

[pic]

Η πενταετής εξέλιξη δείχνει ότι το μέσο πλήθος ευρημάτων (ανά επιθεώρηση) μειώθηκε σε όλες σχεδόν τις γεωγραφικές περιφέρειες, και κυρίως σε αερομεταφορείς αδειοδοτημένους στη Ρωσική Ομοσπονδία, τη Λευκορωσία και την Κεντρική Ασία (CIS). Η μόνη εξαίρεση είναι η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική (LAC).

Κατανομή ανά περιφέρεια ΔΟΠΑ

Πλήθος ευρημάτων (F) | Λόγος ευρημάτων (κατ. F/I) |

Πλήθος ευρημάτων | 11.298 |

ΛΗΦΘΕΝΤΑ ΜΕΤΡΑ | Ενημέρωση της αρμόδιας αρχής και του αερομεταφορέα | 3.566 |

Περιορισμός λειτουργίας του αεροσκάφους | 109 |

Διορθωτικά μέτρα πριν επιτραπεί η εκτέλεση πτήσης | 1.407 |

Απαγόρευση απογείωσης αεροσκάφους | 14 |

Άμεση απαγόρευση λειτουργίας | 10* |

* Δεν περιλαμβάνονται οι απαγορεύσεις/επιχειρησιακοί περιορισμοί που επιβάλλονται από την ΕΚ βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2111/2005/ΕΚ.

[1] EΕ - Aυστρία, Bέλγιο, Bουλγαρία, Κύπρος, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λεττονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο.

[2] Eυρώπη (ECAC) - Aλβανία, Aρμενία, Aυστρία, Aζερμπαϊτζάν, Bέλγιο, Boσνία-Ερζεγοβίνη, Bουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Eσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γεωργία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Iρλανδία, Iταλία, Λεττονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Mάλτα, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Mονακό, Κάτω Χώρες, Noρβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Tουρκία, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο.

[3] Ρωσική Ομοσπονδία, Λευκορωσία και Κεντρική Ασία - Λευκορωσία, Kαζακστάν, Kιργιζία, Ρωσική Ομοσπονδία, Tατζικιστάν, Tουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν.

[4] Βόρειος Αμερική (ΝΑ) - Bερμούδες, Καναδάς, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

[5] Λατινική Αμερική & Καραϊβική (LΑC) – Aγκίλα, Aντίγκουα και Μπαρμπούντα, Aργεντινή, Aρούμπα, Μπαχάμες, Μπαρμπάντος, Μπελίζε, Boλιβία, Βραζιλία, Νήσοι Καϋμάν, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Δομίνικα, Δομινικανή Δημοκρατία, Ισημερινός, Ελ Σαλβαδόρ, Γρενάδα, Γουατεμάλα, Γουιάνα, Αϊτή, Ονδούρα, Ιαμαϊκή, Μεξικό, Ολλανδικές Αντίλλες, Nικαράγουα, Παναμάς, Παραγουάη, Περού, Πουέρτο Ρίκο, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Σουρινάμ, Τρινιδάδ και Τομπάγκο, Νήσοι Τέρκ και Κάικος, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα (Βολιβαριανή Δημοκρατία).

[6] Μέση Ανατολή και Βόρειος Αφρική (MENA) — Αλγερία, Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Ιράν (Ισλαμική Δημοκρατία), Ιράκ, Iσραήλ, Ιορδανία, Kουβέιτ, Λίβανος, Αραβική Λιβυκή Σοσιαλιστική Λαϊκή Δημοκρατία, Μαρόκο, Oμάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Σουδάν, Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, Τυνησία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη.

[7] Αφρική (AFR) - Αγκόλα, Μπενίν, Μποτσουάνα, Μπουρκίνα Φάσο, Μπουρούντι, Καμερούν, Πράσινο Ακρωτήριο, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Τσαντ, Κομόρες, Κονγκό, Ακτή του Ελεφαντοστού, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ντζιμπουτί, Ισημερινή Γουινέα, Ερυθραία, Αιθιοπία, Γκαμπόν, Γκάμβια, Γκάνα, Γουινέα, Γουινέα-Μπισάο, Kένυα, Λεσότο, Λιβερία, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαλί, Μαυριτανία, Μαυρίκιος, Moζαμβίκη, Nαμίμπια, Nίγηρας, Nιγηρία, Ρουάντα, Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, Σενεγάλη, Σεϋχέλλες, Σιέρα Λεόνε, Σομαλία, Νότιος Αφρική, Σουαζιλάνδη, Τόγκο, Ουγκάντα, Ηνωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας, Zάμπια, Zιμπάμπουε.

[8] Ασία (AS) - Αφγανιστάν, Μπανγκλαντές, Μπουτάν, Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, Καμπότζη, Κίνα, Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, Χονγκ Κονγκ (Ειδική Διοικητική Περιοχή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας), Ινδία, Ινδονησία, Ιαπωνία, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Μαλαισία, Μαλδίβες, Μογγολία, Μυανμάρ, Nεπάλ, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Δημοκρατία της Κορέας, Σιγκαπούρη, Σρι Λάνκα, Ταϊβάν, Σρι Λάνκα, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Ανατολικό Τιμόρ, Βιετνάμ.

[9] Ωκεανία (OC) - Αυστραλία, Φίτζι, Κιριμπάτι, Νήσοι Μάρσαλ, (Ηνωμένες Πολιτείες) Μικρονησίας, Ναουρού, Nέα Ζηλανδία, Παλάου, Παπουασία-Νέα Γουινέα, Σαμόα, Νήσοι Σολομώντος, Τόνγκα, Τουβαλού, Βανουάτου.

[10] APAC-Περιφέρεια Ασίας και Ειρηνικού της ΔΟΠΑ: Αυστραλία, Μπανγκλαντές, Μπουτάν, Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, Καμπότζη, Κίνα (συμπερ. του Χονγκ Κονγκ και του Μακάο), Νήσοι Κουκ, Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, Φίτζι, Iνδία, Iνδονησία, Ιαπωνία, Κιριμπάτι, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Μαλαισία, Μαλβίδες, Νήσοι Μάρσαλ, Μικρονησία, Μογγολία, Μυανμάρ, Ναούρου, Νεπάλ, Nέα Ζηλανδία, Παλάου, Παπουασία-Νέα Γουινέα, Φιλιππίνες, Δημοκρατία της Κορέας, Σαμόα, Σιγκαπούρη, Νήσοι Σολομώντος, Σρι Λάνκα, Ταϊλάνδη, Τόγκα, Βανουάτου, Βιετνάμ.

[11] ESAF-Περιφέρεια Ανατολικής και Νοτίου Αφρικής της ΔΟΠΑ: Αγκόλα, Μποτσουάνα, Μπουρούντι, Κομόρες, Τζιμπουτί, Ερυθραία, Αιθιοπία, Kένυα, Λεσότο, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μαυρίκιος, Moζαμβίκη, Nαμίμπια, Ρουάντα, Σεϋχέλλες, Σομαλία, Νότιος Αφρική, Σουαζιλάνδη, Ουγκάντα, Ηνωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας, Zάμπια, Zιμπάμπουε.

[12] EUR/NAT-Περιφέρεια Ευρώπης και Βορείου Ατλαντικού της ΔΟΠΑ: Αλβανία, Αλγερία, Ανδόρα, Αρμενία, Αυστρία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Βέλγιο, Βοσνία–Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γεωργία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Iσλανδία, Iρλανδία, Iταλία, Kαζακστάν, Kιργιζία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μονακό, Μαυροβούνιο, Μαρόκο, Κάτω Χώρες (συμπερ. των Ολλανδικών Αντιλλών), Nορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Ρουμανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Άγιος Μαρίνος, Σερβία και Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τατζικιστάν, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Τυνησία, Τουρκία, Τουρκμενιστάν, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο (συμπερ. των Νήσων Καϋμάν, Βερμούδων), Ουζμπεκιστάν.

[13] MID—Περιφέρεια Μέσης Ανατολής της ΔΟΠΑ: Αφγανιστάν, Μπαχρέιν, Κύπρος, Αίγυπτος, Iράν, Iράκ, Iσραήλ, Ιορδανία, Κουβέιτ, Λίβανος, Αραβική Λιβυκή Σοσιαλιστική Λαϊκή Δημοκρατία, Oμάν, Πακιστάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Σουδάν, Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη.

[14] NACC—Περιφέρεια Βορείου Αμερικής, Κεντρικής Αμερικής και Καραϊβικής της ΔΟΠΑ: Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Μπαχάμες, Μπαρμπάντος, Μπελίζε, Καναδάς, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Δομινικανή Δημοκρατία, Ελ Σαλβαδόρ, Γρενάδα, Γουατεμάλα, Αϊτή, Ονδούρα, Ιαμαϊκή, Μεξικό, Nικαράγουα, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Τρινιδάδ και Τομπάγκο, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

[15] SAM-Περιφέρεια Νοτίου Αμερικής της ΔΟΠΑ: Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Ισημερινός, Γουιάνα, Παναμάς, Παραγουάη, Περού, Σουρινάμ, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα.

[16] WACAF—Περιφέρεια Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής της ΔΟΠΑ: Μπενίν, Μπουρκίνα Φάσο, Καμερούν, Πράσινο Ακρωτήριο, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Τσαντ, Κονγκό, Ακτή του Ελεφαντοστού, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ισημερινή Γουϊνέα, Γκαμπόν, Γάμβια, Γκάνα, Γουινέα, Γουινέα-Μπισάο, Λιβερία, Μαλί, Μαυριτανία, Nίγηρας, Nιγηρία, Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, Σενεγάλη, Σιέρα Λεόνε, Τόγκο.